CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN 8s,e JAARGANG WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1927 NUMMER 2213 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal 2,50 Per week 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22'/a cent Ingezonden Mededeeiingen, dobbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine adTertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Een ernstig kwaad. Wij wezen er reeds op dat „Het Volk" tegenwoordig een jacht maakt op gevallen van corruptie die zouden voorkomen bij verschillende gemeen tebedrijven. Het is voornamelijk een zekere Van der Stel die de gevallen met onverdroten ijver naspeurd. Hij heeft reeds gedreigd de namen van 125 gasdirecteuron te zullen noemen. Van alle directeuren van gemeente lijke lichtfabrieken zouden slechts 10 den eerlijken weg bewandelen. Volgens Het Volk zou in ons land een stelsel bestaan, waarbij directeu ren van gasbedrijven hun gemeenten benadeelen, door van leveranciers van kolen, fornuizen gasmeters, ovens, enz. 10 tot 20 van het fac tuurbedrag als gift aan te nemen. Naast deze z.g. retourcommissieè wor den ook op uitgebreide schaal de prij zen van ovens, toestellen enz. (in het algemeen artikelen, die wegens hun ne hoedanigheid niet tégen prijscou- rantprijzen kunnen worden verkocht) verhoogd met een bedrag bestemd voor den directeur en vastgesteld in overleg tusschen directeur en leve rancier. Veelal heeft hierbij onder- handsche aanbesteding plaats, terwijl bij openbare aanbesteding het „des kundig" oordeel van den directeur aan een bepaald systeem de voorkeur geeft. Het schijnt, dat deze misbrui ken ook op net gebied van water- en electriciteitsmeters bestaan. Op deze wijze moeten de gemeenten in den loop der jaren voor millioenen bij den neus zijn genomen. De zaak is thans in handen der jus titie. Het zal eerlang dus wel blijken, in welken omvang dit euvel zich voor doet en de schuldigen zullen, afge scheiden van hun eventueele veroor deeling wegens ambtmisdrijf (art. 362 en 363 strafwetboek), ongetwijfeld op hun post niet gehandhaafd kunnen blijven. Strenge maatregelen nood zakelijk. Toen voor eenige jaren in Indië plotseling een groot aantal gevallen openbaar werden van handelingen als nu door Nederlandsche gasdirec teuren bedreven, heeft men daar met groote gestrengheid dit kwaad bestre den. Menig Ambi.enaar, op wiens aan blijven na minder ernstige fouten men ongetwijfeld prijs zou hebben ge steld \ierd na het openbaar worden van het aannemen van retourcom missie onvoorwaardelijk ontslagen. Men achtte het daar terecht buitengewoon ernstig dat in Over heidsdienst dergelijke praktijken voorkwamen. „De Ned. Werkgever", orgaan van het Verbond van Nederl. Werkgevers, op de nu voorgekomen onthullingen wijzende, zegt, dat wij hier te doen hebben m^t een hoogst ergerlijken vorm van corruptie, weike niet te ver ontschuldigen velt. Dat het hier geldt een iti de betrokken kringen sinds ja ren besta;-,pc', vrij algemeen misbruik kan niet als excuus worden aange voerd „Inderdaad", zrgt De Ned. Werk gever", „men heeft hier te doen met een hoogst ernstig en ergerlijk kwaad, dat met wortel en tak dient uitge roeid. Wij onderschrijven dat ten volle. Evenals in Indië moet ock hier met de groote gestrengheid worden opge- ♦rden. .De Nederlandsche nijverheid lijdt van dit geknoei ook schade. Enkele firma's profiteeren er van ten koste hunner concurrenten. Wij zijn er van overtuigd, dat vooral buitenlandsche firma's, die op dit punt minder scrcu- puleus plegen te zijn dan Nederland sche, op groote schaal met dit corrup- tief middel werken bij leveringen aan openbare lichamen. Moge de justitie een grondig on k-izoek instellen naar den omvang van dit kwaad, niet al leen hij het gasbedrijf, maar in alle takken van der, publieken dien.it. V* Waarom zoo ernstig. „De Ned. Werkgever" waaraan wij boven een uitspraak ontleenden, noemt ook de reden waarom dit kwaad bij de gemeentelijke bedrijven zoo ernstig is. „Wij hadden niet gedacht, zégt het blad, „dat het in den publieken dienst zóó diep was doorgedrongen, als thans gebleken is. Het zal thans ook den sociaal-democraten, die princi- pieele voorstanders zijn van het „ge meentebedrijf", omdat het werken in dienst van en ten nutte der gemeen schap bij de burgers allerlei gunstige eigenschappen, als altruïsme en be langeloosheid tot onttvikkeling zou brengen, welke bij het particuliere bedrijf, dat slechts cp het maken van winst is ingesteld in <!e verdrukking zouden komen, wel duidelijk zijn ge worden, dat het overheidsbedrijf in dit opzicht volstrekt niet hooger staat dan het particuliere. Maar ook ons komt het voor, dat het een hoogst be denkelijk verschijnsel is, dat dit kwaad in het gemeentebedrijf zoozeer heeft ingevreten. Keuren wij het aan nemen van steekpenningen in het al gemeen ten sterkste af, in overheids bedrijven achten vvij dit euvel be paald onduldbaar. „Immo's daar moet men vrijwel al les overlaten aan de bedrijfsdirecteu ren. Men kan in een gemeente van den Raad en var. D. en W. niet ver wachten, dat deze van de technische bijzondei Leden van het bedrijf op de hoogte zijn. De leiding van zulk een bedrijf is een vert? uuwenszaak. Op den directeur van zoodanig bedrijf mag ni it de minste verdenking rus ten. Helaas, juist dit vreezen wij heeft het voortwoekeren van het kwaad in deze kringen in de hand ge werkt. Men heeft geenerlei verden king gekoesterd; men heeft geleefd in blind vertrouwen. Thans treedt aan den dag, dat juist, deze eigenaardige verhouding bij het overheidsbedrijf tusschen den bedrijfsleider en dege nen die op zijn gestie toezicht moeten doch niet kunnen uitoefenen, aan het ontstaan van misbruiken buitenge woon bevorderlijk is". Of de heeren Sociaal-Democraten door deze corruptie-verschijnselen tot inkeer zullen komen, wij durven het niet hopen. Maar voor onze vertegen woordigers een reden te meer om voor ons Anti-Revoiutionaire begin sel op te komen, dat het particulier initiatief onder toezicht der Overheid tot ontwikkeling moet komen, inste- de van het zelf doen der Overheid. STADSNIEUWS. STORMRAMP-CQMITé. Bij het Stormramp-Comité 1927, ten behoeve van'de nooden der slachtof fers van den cycloon in het Oosten van ons land zijn de volgende giften inge komen: Mejuffr. J. d. H., Oegstgeest, f 5; W. J. D., Oegstgeest, f 2.50. Giften worden nog gaarne ingewacht bij den Penningmeester, den Heer F. Muys van de Moer, Plantsoen 49 Lei den, postgiro No. 57471. KYNOLOGENCLUB LEIDEN. In de Bestuursvergadering van 23 Augustus heeft het Bestuur, dat op de Jaarvergadering is gekozen, zich als volgt samengesteld: A. Tuyll, voorzitter, Caan van Necklaan 58, Rijswijk; K. Bruinsma, ondervoorzit ter; J. G. H. Holsheimer, 1ste secreta ris, Heerengracht 110, Leiden; Mr. W. A. Baron van der Feltz, 2de secretaris; W. Deroger, 1ste penningmeester, Leidscheweg, Voorschoten; J. Keiler, 2de penningmeester; J. Horstman, commissaris. Het bestuur stelt zich een flinke wintercampagne voor. Het is reeds in onderhandeling met drie sprekers voor het houden van lezingen over werkelijk interessante onderwerpen. Tevens zullen op gezette tijden club avonden worden georganiseerd, wel ke ook ten doel hebben, de onderlinge band te versterken. GEEN PERSONEELRESERVE? B. en W. deelen den raad mede, niet zonder bevreemding kennis ge nomen te hebben van het adres van het Comité ter behartiging van de Al- gemeene Belangen van Overheidsper soneel (A.C.O.P.) in zake de instel ling van een personeelreserve, omdat reeds ingevolge de verordening van 20 Februari 1922,- regelende het ver- leenen van wachtgeld aan gemeente ambtenaren; aan uit vasten dienst eervol ontslagen gemeente-ambtena ren, die hun betrekking verliezen door haar opheffing of door een nieuwe or ganisatie van het dienstvak, waartoe zij behoorden, een gemeentelijk wachtgeld wordt toegekend. Blijkbaar heeft het A.C.O.P., aldus B. en W., het wenschelijk geacht op groote schaal een adres aan de ver schillende gemeenteraden in ons land te richten, zonder rekening te houden met plaatselijke omstandigheden. „Tot dit vermoeden geeft de vage en algemeene redactie alleszins aanlei ding." Vermits de te Leiden geldende wachtgeldregeling aan redelijke eischen voldoet en aan de in het adres uitgesproken wenschelijkheid „dat de ambtenaren niet de dupe worden van het ontbreken van een wachtgeld regeling of .van de onvolkomenheid eener bestaande regeling", derhalve reeds ruimschoots is voldaan, zijn B. en W. van oordeel, dat uit dien hoof de instelling van een personeelreser ve niet noodig is, zoodat het adres in kwestie voor kennisgeving kan wor den aangenomen. erder wijden B. en W. een uitvoe rige beschouwing aan het indertijd in hun handen gesteld voorstel van den heer Vari Eek (S.D.) luidende: „De raad besluite tot de instelling van een arbeidsreserve van ambtena ren en werklieden ter vervanging van het tegenwoordige losse over heidspersoneel". B. en W. wijze. o.m. op de desbe treffende regeling, die sinds 1919 te Amsterdam getroffen is. In verband daarmede zijn B. en W. van oordeel, dat instelling van een arbeidsreserve met het oog op de be langen der gemeente alleen dan te verantwoorden is, indien voor alles voldoende zekerheid bestaat, dat de diensten en bedrijven gedurende het geheele jaar behoefte hebben aan tij delijk werk van verschillenden aard; immers alleen dan is te verwachten, dat zoowel het door de gemeente ver schuldigde garantieloon, als de perio den van werkeloosheid der reservisten binnen redelijke grenzen beperkt blij ven. Het spreekt vanzelf, aldus B. en W., dat instelling van een arbeidsre serve, welker leden het grootste deel van het jaar werkeloos zouden zijn, met een economische bedrijfsleiding allerminst vereenigbaar en daarom volstrekt verwerpelijk is. Ook uit rapporten der uit den raad benoemde commissiën blijkt, dat er te Leiden al een zeer geringe behoefte aan los personeel bestaat, op grond waarvan deze commissiën dan ook alle, en zulks in overeenstemming met het gevoelen van de betrokken hoofden van takken van dienst van oordeel zijn, dat het gemeentebelang met instelling van een arbeidsreserve zeker niet zou warden gediend. Ook B. en W. deelen dit gevoelen. Instelling van een arbeidsreserve ook voor ambtenaren is practisch on uitvoerbaar. Immers een arbeidsre serve moet, wil zij aan haar doel kun nen beantwoorden, zoodanig zijn sa mengesteld, seKl'ijvèh B. en W., dat al het voorkomende losse werk door de personen, die er deel van uitma ken, kan worden verricht. Bij de ambtenaren, die aan de meest uiteenloopende, vaak bij of krachtens de wet gestelde, bijzonde re eischen moeten voldoen, is zulks ten eenenmale uitgesloten. Afgescheiden hiervan worden amb tenaren te Leiden slechts hij hooge uitzondering in dienst genomen. Als gevolg van een en ander stellen B. en W. ton raad voor het adres van de A.C.O.P. voor kennisgeving aan te nemen, een desbetreffend voorstel van den heer Baart (S.D.) als afge daan te beschouwen en het voorstel- Van Eek niet aan te nemen. Ten slotte deelen B. en W. nog me de, dat uit een desbetreffend uitge bracht advies door de Algemeene Ambtenaren- en Algemeene Werklie dencommissie, geen eenstemmigheid in deze commissie omtrent de instel ling van een arbeidsreserve heerscht. Van de vertegenwoordigers van het gemeentebestuur, Je voorzitter onder hen begrepen, stemden 4 tegen en 2 vóór de instelling in kwestie. Daarentegen verklaarden zich 7 or ganisaties vóór de instelling van een arbeidsreserve en 3 er tegen. HULDIGING VAN DEN HEER M. BOLDERDIJK. Gisteravond te omstreeks 6.15 na middag, heeft het Leidsch Politie Mu ziekgezelschap, haar Directeur, den heer M. Bolderdijk gehuldigd, in ver hand met het behaalde succes te De Meern. Het gezelschap ging te omstreeks 5.30 des namiddags onder het spelen van opgewekte marschmuziek van af de grens dezer gemeente, naar de woning van haar Directeur, den heer M Bolderdijk, Mauritslaan 15, Oegst geest, alwaar voor diens woning de marsch-cam erades, waarmede het' gezelschap in de marschwedstrijd, een len prijs heeft behaald,werd ge speeld. Na nog eenige nummers ge speeld te hebben, werd het gezelschap verzocht door den heer Bolderdijk, om in diens woning te komen, en na dat de eerewijn was rondgediend, nam de voorzitter van het gezel schap, de heer J. Dragt, het woord, en dankte den heer Bolderdijk voor al hetgeen deze heeft gedaan in het belang "van het gezelschap. Aan u hebben wij ons succes te danken, aldus spr., en als blijk van dankbaar heid bied ik u deze bloemenmand aan, in de hoop, dat het gezelschap nog eens in de afdeeling uitmuntend heid mag uitkomen. De heer Bolderdijk beantwoordde den Voorzitter van liet gezelschap, en zeide o.a: Het doet mij genoegen dat u allen zonder uitzondering, na een zware dagtaak, mij hebt willen hul digen. door het brengen van een sere nade en hei aanbieden van een bloe menhulde. Ik zeg u. ook namens mijn vrouw, hiervoor hartelijk dank. en hoop eveneens, dat het gezelschap nog eens moge uitkomen in de eere- afdeeling. Nadat het gezelschap zich nog eens liet hooren, was deze eenvoudige hul de afgeloopen. JHR. DE GIJSELAAR. Onze oud-burgemeestêr, Jhr. Mr. Dr. N. C. de Gijselaar, gaat waar schijnlijk met ingang van 1 Septem ber, zijn woning in de Stoeplaan -e Wassenaar betrekken. Gisteravond heeft on de Haar lemmerstraat een aanrijding plaats gehad tusschen de luxe auto, be stuurd door C. W. en de 14-jarige wielrijder G. P.. waardoor de fiets van G. P. gedeeltelijk werd vernield. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Petrus, z. v. P. Keijzer en W. v. d. Lelie; Emeralda Marie Cara., d.v. C. T. I. Freusberg en E. M. Emmen; Johanna Jacoba, d. v. J. Mink en A. M. Brouwer; Adrianus Jacobus, z. v. J. P. v. Leijden en J. A. Hogervorst; Adriana Wilhelmina, d. v. A. Scheepmaker en M. H. Gies- bergen; Petronella, d. v. P. v. d. Lin den en M. Gijsman; Lodk. Wilhs. Joh., z. v. G. P. v. d. Drift en H. C. v. Nieuwkerk; Gerard Willem, z.v. W. Punt en B. v. Leeuwen; Alida Catha- rina, d. v. J. Ranselaar en L. Meijers; Bartholomeus Willebrs., z. v. F. Pikef en J. de Roo; Jacob, z. v. A. Buurman en H. J. Carlier; Catharina, cl. v. H. Stuifzand en S. E. Ouwerkerk; Wil helmina, d. v. W. Bolstier en J. Lo- man; Adrianus Martinus, z. v. S. F. v. Kins en G. C. A. Hofdijk: Debora, d. v. A. de Zoete en A. M. de Jong; Dirk, z. v. id. en id.; Jansje, d. v. S. Dreef en J. v. d. Plas; Wilhelm, z. v. A. Keijzer en M. v. Houten; Jeannette, d. v. J. J. v. Dijke en T. v. Lunteren; Eduard, z. v. P. Guley en C. Otto; Hen drik, z.v. H. v. Rijn en P. v.d. Klaauw; Johannes, z. v. J. H. Teljeur en J. v. Oosten; Wilhelmus, z. v. A. J. den Braber en S. Lips; Francina, d. v. M. J. W. Frerichs en A. M. v. d. Schilde; Jan Theodorus, z. v. B. v. Meulen en E. v. d. Zeeuw; Gers. Wilhs. Maria, d. v. W. A. Langebroek en H. E. v. d. Kooij; Wilhelmina Catharina, d. v. H. Jurgens en W. Dijkxhoorn; Wilhel mina Clara, d. v. P. J. G. Kasteelen en C. Verhoog; Christiaan, z. v. J. v. d. Nat en H. Wiessenberg; Maria, d. v. A. Eikelenboom en M. Kroon. Gehuwd: M. L. Spruijt, jm. en M. Keur, jd.; G. E. A. Boersema, jm. en E. Geisler, jd.; J. Arnoldus, jm. en A. M. E. Haneveld, jd.; J. Houthoff, jm. en M. E. Labordus, jd.; W. de Mooy. jm. en G. C. v. d. Waals, jd.; C. J. den Edel, jm. en M. Friesema, jd.; J. C. P. v Oyen, jm. en E. F. v. Bruggen, jd.; H. de Mooy, jm. en M. A. A. Geysman, jd; D. J. v. Weizen, jm. en C. Werkho ven, jd.; H. Lagerwey, jm. en C. Pijn- acker, jd.; L. Planjer, jm. en B. L. Schreuder, jd.; M. Jongbloed, jm. en S. M. Vermey, jd. OverleJen: C. Verdegaal, wed. Kerkvliet, 65 j.; M. .T. Roodakkers Opdam, vr., 53 j.; J. Siera, zn., 8 j.; J. Velthuijsen, wedr., 83 j.; J. v. d. Mark. d., 51 j.; J. F. Roberts, 7.., 34 j.J. P. Riebeek, z., 14 mnd.; J. Molenaar, m., 51 j.; IJ. M. Mink. d., 3 j.; H. Benning. m., 66 j.; D. J. Fasseur, m., 64 j.; J. Hoogeboom, wedr., 82 j.; C. C. v. d. KwartelOuwerkerk, vr., 50 j.;; W. Boot, z., 23 j. BINNENLAND. KONINGINNEDAG TE BRUSSEL. Ter gelegenheid van'den Koningin nedag heeft, 's namiddags te half drie in het Holland Huis te, Brussel, een plechtige f eestvergadering plaats op- welke als sprekers zullen optreden ds G. W. C. Vunderink te Zeist, pater B. H. Molkenboer, O. P., hoogleeraar aan de R.K. Universiteit te Nijmegen en dr. M. de Hond. rabbijn te Amsterdam. INGETROKKEN BESMET. VERKLARING. De min. van arbeid, handel en nij verheid heeft zijne beschikking van 30 September 1926. waarbij de havens van Rio de Janeiro en Sao Luiz do Maranhao werden besmet verklaard, wegens pokken, ingetrokken. PLAATSELIJKE KEUZE. Naar gemeld wordt, zullen er op 17 September, den laatsten Zaterdag voor de opening van de Staten-Generanb door het geheele land plaatselijke bij eenkomsten worden belegd voor plaat selijke keuze. VLEESCHKEURTNSSWET EN PLUIMGEDIERTE. Naar het Hdbl. verneemt, is binnen kort een algemeene maatregel van be stuur te wachten tot aanvulling van art. 1 sub. 2 der Vleeschkeuringswet Belangrijkste nieuws in dit Hummer. Binnenland. B. en W. van Leiden verklaren zich tegen de instelling eener Gem. Perso neelreserve. De Sacco en Vanzetti-relletjes. De ontvangst van het Midden standscongres dcor het Haagsche Ge meentebestuur. Een aïg. maatregel van bestuur Is te wachten, volgens welke pluimvee onder de bepalingen der Vleeschkeu ringswet zal vallen. Noodlanding van twee Ned. vlieg tuigen. Léon Daudet zal begin September eenige lezingen hier te lande houden. Buitenland Ernstige onlusten te Genève in ver band met de zaak-Sacco en Vanzetti. Bomaanslagen in Frankrijk en Amerika. De verkeersconferentie van den Volkenbond is gisteren te Genève ge opend. 1919, ten einde ook pluimgedierte on der hare bepalingen te doen vallen. Genoemd artikel verstaat onder slachtdieren: eenhoevige dieren, run deren, schapen, geiten en varkens. Bij algemeenen maatregel van be stuur kan de wet geheel of ten deele voor ten hoogste twee jaren op ande re dieren dan in het eerste lid bedoel de van toepassing worden verklaard. TELEFOONVERBINDINGEN MET POLEN. Het Poolsche postministerie zal het telefoonnet in dien zin uitbreiden en verbeteren, dat goede internationale telefoonverbindingen verkregen zullen worden. In de eerste plaats zullen te lefoonlijnen gelegd worden van War schau naar de grenzen van Tsjecho- Slowakije en Oostenrijk, ter aanslui ting aan het telefoonkabejhet dier lan den, van Warschau naar de Poolsch Duitsche grens ter aansluiting naar Berlijn en verder, en van Warschau naar Stolpce voor aansluiting naar Rusland. OM SACCO EN VANZETTI. Rumoerigheid in Den Haag. In de omgeving van Prinsegracht en Wagenstraat was het gisteravond we derom eenigszins rumoerig in verband met de Sacco- en Vanzetti-zaak. Eeni ge politie-agenten joegen telkens de menigte uieen. en maanden ieder aan tot doorloopen. Ernstige ongeregeld heden hadden niet plaats. Naar wij vernemen zal hedenavond in het Volksgebouw te 's-Gravenhage weer een protestvergadering worden belegd, waar o.a. de heer L. de Visser het woord zal voeren. Relletjes te Amsterdam. Reeds vroeg in den avond was pt gisteren veel publiek op den' Dam, waaronder weer een groot aan'al op geschoten jongens, die 't de daar pa- trouilleerende politie agenten tame lijk lastig maakten. Nadat de politie met enkele ruiters was versterkt, werd op zeer tart vol !o wijze de menigte, die op den Dam bleef, telkens verspreid. Langzamerhand verminder 1c Je drukte, doch tot middernacht moest de politie in actie blijven Ernstige on regelmatigheden haddon echter niet plaats. In de andere gedeelten van Je stad bleef het den geheelen nvond rus tig. Gistermiddag heeft een hekend com munist te Amsterdam een steen ge worpen door een ruit van liet Ame- rikaansche consulaat. De dader is nan gehouden en naar een politiebureau overgebracht. Eén uit velsn. Dij de relletjes van Maandagavond is te Amsterdam o.a. op den Nieuwen- dijk een ruit ingeworpen, namelijk van een kruidenierswinkel. De poli tie slaagde er in een van de daders te vatten. Gistermorgen werd de jon gen op het bureau Warmoesstraat ge hoord. Op een vraag antwoordde hij, wel ile namen Sacco en Vanzetti ge hoord te hebben; wie dat waren wist 11 ij niet. Nadat proces-verbaal was opgemaakt werd deze jeugdige „betooger" op vrije voeten gesteld. DE HEER VAN LEAR BLACK OP SCHIPHOL AANGEKOMEN. Gisteren arriveerde te Schiphol per H.N.A.D.P. de heer Van Lear Black met zijn dochter, mevrouw Leverton, zijn secretaris en zijn bediende. On-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1