CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 8*'° JAARGANG DINSDAG 5 JULI 1927 NUMMER 2170 CODKANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaali 2.50 Per week 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 BUREAU: Hooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22*/» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarlei Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling -*■ van ten hoogste 30 woorden, worden dage- lijks geplaatst ad 40 cent. V Een ernstige zaak. In de algemeene vergadering van het Christelijk Nationaal Vakverbond is een vraag aan de orde gekomen, die vooral om de wijze waarop zij beant woord is geworden van groote betee- kenis is. Wij bedoelen de vraag hoe een meer geregeld contact kan worden verkregen met de Christelijke politie ke partijen. Vergissen wij ons niet, dan is dat vraagstuk al meermalen aan de orde geweest. Wij vinden het terug in de al gemeene landspolitiek en ook in de provinciale en gemeentepolitiek. Het heeft den schijn dat men met een geregeld en pinig contact alleen bedoelt de vertegenwoordiging in de vertegenwoordigende en besturende colleges en in de bestuursfuncties van de politieke partijen. Ook nu weer heeft de inleider van dit vraagstuk blijkens het verslag den nadruk gelegd op die vertegenwoordi ging. Hij stelde op den voorgrond dat het C.N.V. niet, als de moderne vak bond, een bijwagen mag worden van een of andere politieke partij. Maar wel is contact noodzakelijk. - Op de vraag hoe er meer en geregeld contact verkregen kan worden, scheen spr. het eenige afdoende antwoord: door het optreden van meerdere lei ders der Christelijke vakbeweging in het parlement in Staten en Raden. „Nieuw, aldus het verslag, is dat antwoord niet. Maar de Chr. Vakbe weging als zoodanig heeft vanwege haar z.g. politieke neutraliteit gedu rende een reeks van jaren verzuimd, voor een meer en geregeld contact op die wijze verkregen, daadwerkelijke en krachtige actie te voeren. Haar loon daarvoor is, dat zij althans voor wat de landspolitiek betreft, alleen maar pogen kan, indirecten invloed uit te oefenen. Van een meer en gere geld contact is geen sprake. De schuld daarvan ligt bij de Chr. politieke par tijen èn bij de Christelijke Vakbewe ging. Er liggen hier voetangels en klem men voor de Chr. Vakbeweging. Im mers ondanks de verschillende po litieke overtuigingen vormt zij een eenheid. Die eenheid moet vóór alles worden bewaard. Maar op politiek ge bied is er de grootst mogelijke ver deeldheid. Dat is een moeilijkheid. Echter geen onoverkomelijke. Spr. herinnerde er aan, hoe het vak verbond er voor geijverd heeft om den heer Smeenk lid van de Kamer te krij gen. Dat is gelukt. En nog is hij Ka merlid. Doch het contact is verloren geraakt, door een samenloop van om standigheden. De heer Smeenk trad op als redacteur van „De Gids" en moest wegens drukke werkzaamheden bedan ken als lid van het Dag. Bestuur. Zoo staat het C.N.V. buiten direct contact. Dat kan, ja, dat zal veran deren als wij dat zelf willen aldus spreker. Wij moeten dan welbewust partij kiezen. Reeds in 1917 nam spr.'s voor ganger als voorzitter dat standpunt in. En ook op de vorige algemeene verga dering wees spr. er op, dat men daar mee eigenlijk nog moest beginnen. Als Chr. Vakbeweging hebben wij resul taat gezien in 1917 en 1918. Laat ons dit ook nu ten voorbeeld strekken. Hier is dus blijkbaar gedacht aan een rechtstreeksche vertegenwoordi ging van een candidaat aanbevolen en naar voren geschoven door de vakor ganisatie als zoodanig. Aan een ander contact werd blijk baar niet gedacht. Conferenties met politieke partijen en uitwisseling van gedachten op Jndere wijze werd niet genoemd. Zelfs werd niet het bezwaar gevoeld dat optreden als organisatie onmiddellijk de politiek in eigen gele deren moet brengen. Gevoeld werd niet de moeilijkheid dat het politiek beginsel geweld wordt aangedaan wan neer men de groepsvertegenwoordi- ging als zoodanig binnen haalt. Toch zijn dat bezwaren die ernstig onder de oogen gezien moeten worden. Niet federatief maar organisch In de Roomsche Katholieke Staats partij heeft men de federatieve samen werking, van de verschillende groepen aanvaard. Men had daar een strijd van ongeveer gelijke beteekenis, die echter nog veel dieper ging. De oplossing heeft men daar gezocht in den fede ratieven band. Nu is dat iets dat in de Roomsche politiek en in de Roomsche Sociale Actie bestaanbaar is, omdat buiten dit federatief accoord ook altijd nog be staat de suprematie van de Kerk. In die Kerkeenheid en het oppergezag van de Kerk vindt elk Roomsch Ka tholiek zijn mede-katholiek, van wel ke groep ,of stand die ook zij, terug. Zoo is het in de Protestantsch- Christelijke organisatie echter niet. Dat is een practisch bezwaar. Maar wij meenen dat in onze orga nisaties ook gestreefd moet worden naar een organisch samenleven. Het moeten niet heterogene deelen zijn die door een bepaalden band worden saamgehouden, neen, de samenhang moet inniger zijn, moet organisch zijn, moet uit het leven zelf opkomen. Zoo moet in onze Kiesvereenigingen naar onze meening niet gevraagd wor den naar standsvertegenwoordiging. Het is geen vereeniging waarin deze en die vakorganisatie, waarin midden stand en industrie, of welk vakbelang als zoodanig ook, vertegenwoordiging vinden. Daarentegen houdt de Kiesvereeni- ging wel terdege rekening met de be langen van de leden. In de pesonen van hare leden kent zij verschillend1© stroomingen van het leven. Al die stroomingen moeten*gelijkelijk behar tiging vinden omdat ons politieke ide aal omvat het geheele leven. Dat is niet het belang van deze of die groep, neen, het volle rijke leven. Daarom moeten wij er ook naar stre ven,- dat alle man van Antirevolutio naire levensopvatting zich bij de Kies- vereeniging aansluite. Zoo komen wij vanzelf tot een innig contact met alle levensstroomingen. Elk lid komt met eigen belangen en eigenaardigheden en stelt deze dienst baar aan het geheel. Alle leden hebben elkaar noodig, omdat de verscheiden heid van denkbeelden de beste waar borg bieden voor het niet veronacht zamen van eenig levensterrein. Maar dat kan dan ook alleen in de personen hoofd voor hoofd. Groe pen en organisaties kan men niet organisch laten samenwerken, dat kan alleen federatief. Daarom komt het ook principieel onjuist voor wat in het Vakverbond blijkbaar als ideaal gesteld werd. STADSNIEUWS. WETHOUDERSKEUZE. Ons bericht van gisteren omtrent de houding van onze Antirevolutionaire raadsfractie met betrekking tot het verzoek van de S.D.A.P.-fractie om 'n samenspreking over de Wethouders keuze is eepigszins voorbarig geweest. Van zeer. bevoegde zijde deelt men ons mede dat eerst hedenavond de fractie daarover vergadert. Dr. TH. G. DEN HOUTER. f Zaterdag 2 Juli is te Zeist in den leeftijd van 63 jaar overleden Dr. Th. G. den ITouter, oud-Medicus en oud- Raadslid alhier. Thomas Geert den Houter werd 29 Maart 1864 te Leiden geboren. Zijn vader was de bekende graan handelaar aan de Heerengracht, wij len de heer B. den Houter. Na voltooiing zijner studiën aan de Universiteit alhier, tot dokter in de medicijnen, vestigde Dr. den Houter zich als arts te Maassluis. Na enkele jaren veranderde hij van standplaats en vestigde zich als dokter te Leiden in het perceel Hooigracht 40, thans bewoond door 'Notaris B. H. Stumpel. ITeel kort na zijn vestiging werd hij door de A.-R. Kiesvereeniging candi daat gesteld voor den gemeenteraad en op 22 Februari lö98 met groote meerderheid als zoodanig gekozen. Gedurende zijn Raadslidmaatschap heeft Dr. den Houter veel van zich doen spreken. Hij was een vaardig de bater, die in zijn dagen den strijd te gen het oppermachtig liberalisme aan bond op een wijze die bij mede- en te genstander respect afdwong. Bij drie belangrijke zaken is zijn bekwaamheid en strijdvaardigheid op buitengewone wijze aan het licht ge treden. Ten eerste hij zijn krachtige en ta lentvolle bestrijding der dusgenaamde Reglementeer ing van publieke vrou wen. De Handelingen van den Leidschen gemeenteraad uit die dagen kunnen nog getuigen van het hooge peil waar op de discussie stond toen door Dr. den Houter dit vrij onkiesche onder werp in den Raad behandeld .werd. Evenwel besloot de Raad bij meerder heid van stemmen de dusgenaamde Reglementeering te handhaven. Enkele jaren later werd deze echter toch afgeschaft. De tweede belangrijke zaak bij wel ke Dr. den Houter zeer op den voor grond trad was de oprichting van het Abattoir. Hiervan was hij een verklaard te genstander en heeft daarvan bij de de batten over de oprichting van het Abattoir op niet geringe wijze doen blijken. De derde zaak waartegen hij jaar lijks bij de begrooting met klem den strijd voerde was, de subsidie welke door de gemeente Leiden, aan de Schouwburg werd gegeven, n.l. 2500 per jaar. Dat deze subsidie ten slotte van de begrooting verdwenen is, is mede een gevolg geweest van de daartegen ge voerde actie van A.-R. zijde. In 1905 was Dr. den Houter candi daat der A.-R. Partij voor de Tweede Kamer, maar moest bij herstemming het onderspit delven tegen Mr. W. v. d. Vlugt. Enkele jaren later werd de overle dene benoem 1 tut inspecteur van de Volksgezondheid, door welke benoe- iping hij Leiden verliet en zich te 's- Gravenhage vestigde. EXCURSIE VAN DEN NED. BOND VAN TECHNICI, AFD. LEIDEN. Zaterdag j.l. werd de bekende vuur werkfabriek van de fa. Kat alhier be zocht door een twintigtal leden van de afd. Leiclen van den Ned. Bond van Technici. Zij werden persoonlijk rond geleid door den heer Kat. Verschillen de magazijnen, werkplaatsen en arti kelen werden getoond, o.m. werd de vervaardiging voorgesteld van hom men vanaf de kleinste tot de grootste maten. Daarna werden de groote vuur pijlen geslagen en aan het slot van deze excursie werden de artikelen, welke onder de oogen van toeschou wers vervaardigd waren, ontstoken. Alle proeven slaagden uitstekend. Men bewonderde welk een hoogte deze projectielen kunnen hereiken en de ontzettende explosiekracht. Alles wat in deze fabriek wordt vervaar digd is nagenoeg handarbeid, omdat er in dit vak geen machines bestaan. Alle artikelen van het kleinste tot 't grootste worden hier vervaardigd, dus alles zuiver Ned. Fabrikaat. De excursie duurde van 3 tot 5 uur en was zeer zeker buitengewoon inte ressant, omdat het zelden voorkomt, dat men in dergelijke fabrieken toe gang verkrijgt. LEEUWKENDAG DER C. P. O. Heden herdenkt de Chr. Padvinders Organisatie Leeuwkentroep de sterf dag van den Leidschen Gerrit,-in de wandeling Leeuwken genoemd. Leeuwken werd tijdens het Beleg van Leiden (1574) uitgestuurd om het kamp der Spanjaarden te verkennen. Doch werd door hun gevangen geno men, en na hean eerst neus en ooren te hebben afgesneden, werd hij aan een teen opgehangen en daarna dood geschoten. De Troep werd naar Leeuwken ge noemd omdat deze Vaderlandsche fi guur reeds in zijn tijd Padvinder was en als voorbeeld kan gesteld worden aan hedendaagsche Padvinders, wat betreft moed, zelfverloochening en naastenliefde. Eenige van de Padvin ders idealen. Tevens is het vandaag 2 jaar gele den dat die Troep werd opgericht. Hierin werd aanleiding gevonden, de dagelijkscke goede daad om te zetten i.. een dag vol goede daden en de Pad- vinderswet extra na te leven. Eén van de verplichte goede daden is hun Moe der te helpen. Waar het mogelijk was werd door hun de behulpzamen hand geboden. Den geheelen dag woei van hun Troephuis het Orange Blanche Bleu, reeds de vlag uit Leeuwkens tijd, en droegen zij op hun uniform een bleue korenbloem. Terwijl zij hedenavond in hun Troeplokaal tezamen zullen komen om de door hun eens afgelegde Pad vindersbelofte te bekrachtigen. De bedoeling van dezen dag is de jongens te laten voelen hoe gelukkig ze zijn, als ze terug kunnen zien op een dag vol naastenliefde, behulp zaamheid, ridderlijkheid en al wat er meer in de Padvinderswet voorkomt, en hun aan te sporen am hun gansche leven op een dergelijke wijze de Maat schappij te dienen. De officieel© herdenking van het tweejarig bestaan zal plaats hebben in het najaar door een te organise eren feestavond. TENTOONSTELLING ONZE VOEDING EN MELKHYGIëNE Of het aan het mooie weer ligt, of dat het een andere oorzaak heeft is niet te zeggen, maar feit is dat de ten toonstelling in de Stadsgehoorzaal niet zooveel bezoek trekt als verwacht kan worden. En dat is toch zeer jam mer. Het Leidsche publiek schijnt niet goed te hegrijpen dat een tentoonstel ling als deze er geheel op uit is om te werken in het belang van dat publiek zelf. Het i9 dan ook zeer te betreuren, dat de tentoonstelling zelf reeds niet zulk een aantrekkelijkheid schijnt te hebben dat nog naar aparte attraties moest worden uitgezien. Maar voor wie het nuttige met het aangename wil vereenigen is thans gezorgd dat hij in beide opzichten voldaan kan worden. Gisteravond trad in de foyer van de Stadsgehoorzaal op de heer Meyer Hamel, conferencier, die het publiek zeer wel wist te vermaken en tevens d© cadeaux uitdeelde die verschillen de stands beschikbaar hadden gesteld voor elke 50ste bezoeker. Tevens trad op de heer Stella Seem er, die het pu- pliek vermaakte met leuke Jordaan- versjes. Ook hedenavond zullen deze heeren optreden en zullen ook weder vele ca deaux beschikbaar worden gesteld. De rede van prof. Gorter, die deze he denavond zou houden kon om ver schillende redenen niet doorgaan. Morgenavond zal de heer Dr. H. W. Kramer, zooals we reeds eerder meld den een rede houden over Melkhygië ne en Melkcontrole, terwijl morgen middag de heeren Hamel en Seemer weder het publiek aangenaam zullen bezig houden. We dringen er nogmaals op aan de gelegenheid niet te laten voorbijgaan maar voor verbetering van eigen, in zichten op hygiënisch gebied een kijk je te nemen in de Stadsgehoorzaal. CHR. H. B. S. Hedenmorgen had de uitslag der overgangsexamens plaats. Bevorderd naar de 2de klasse: A. Bol, P. Hi. G. Budke, L. v. Duy- vendijk, A. v. Gessel, L. C. A. v d. Harst, B. de Jonge, A. J. Kromhout, A. W. Timmermans, J. v. d. Vijver, J. H. Zorab, G. A. v. Zwieten, J. Jansen Schoonhoven, J. A. v. Arkel, Annie C. Bakker, Henny C. Blom, E. B. Bos- schieter, J. Burgerhout, P. Fontein, R. Kuipers, W. F. Matthijs, Annie Ouwe hand, W. Ouwehand, Leunt je Parle- vliet, Leviena de Reede, D. Taat, J. Visser, Anna J. Voorsteegh, E. v. Wijhe, T. Veldhuijzen. Afgewezen 9. Naar de 3de klasse: J. Ph. Booth, C. v. d. Brink, W. F. J. Buys, C. v. Cuilenburg, W. Dubbeldam. W. F. Egging, J. L. Hamel, Sophie M. I. Henneman, Alida Huurman, J. H. Kasten, W. A. W. v. Limburg Stirum, G. v. d. Mark, A. C. Mieog, C. Mieog, J. Pluimgraaf f, M. Verkamman. Afge wezen 4. Naar de 4de klasse: J. W. Bakker, F. W. Buurman, B. Corts, A. Cos, G. Cremers, C. D. v. Es, Cato Fontein, J. v. Hólten, P. Hogen- doorn, J. P. F. v. d. Horst, H. F. Hui- nink, J. P. de Jong, W. F. Karstens,' D. Rollema, G. Smelt, W. Taat. Afge wezen 5. Naar klasse 5A: S. J. Anes, H. J. B. Arentshorst, W. D. v. d. Blij, J. A. Burger-, H. J. Groten huis, D. de Jong, J. de Kier, Hermina N. Koers, A. v. Royen, J. H. D. Scholte, B. J. Spruyt, D. J. Vreeken. Afge wezen 1 Naar klasse 5B: R. G. Boorsma, HL J. Boorsma, W. G. A. Boswinkel, A. Buurman, A. Don kers, Hetwich Ch. Flor, J. Haverkamp, G. Hennemann, P. C. Klomp, J. van Leeuwen, J. Offringa, C. A. de Reede. Afgewezen 7. BEGIN VAN BRAND. In het perceel Hoogewoerd 94, be woond door H. P. is gisteren een begin van brand ontstaan. De bewoners van dat perceel hadden, n.l. uitgenoodigd zijnde tot een klein autoritje, vergeten een pannetje met vet van het gas te halen. De huren die uit het perceel rookwolken zagen opstijgen, waar schuwden een agent van politie, die de deur intrapte en met behulp van den buurman R. de brand spoedig wist te blussclien. Had men enkele minuten later eerst de brand ontdekt dan had ze misschien zeer noodlottige gevol gen gehad omdat drie kinderen hoven lagen te slapen, die, gezien de plaats waar de brand uitbrak bijna onmoge lijk hadden kunnen worden gered. BEWUSTELOOS GEVONDEN. Vannacht te half twee is bij de Haag- sche Schouw bewustelbos gevonden een motorwielrijder, die waarschijn lijk een ongeluk met zijn motor gehad heeft. Door den gemeentelijken E.H.D. alhier is hij naar het Diaconessenhuis aan de Witte Singel overgebracht, waar gebleken is dat hij genaamd is L. T., student. Hedenmorgen was hij even bij ken nis geweest maar weer ingezakt, zoo dat de oorzaak van. het ongeluk nog niet vastgesteld kon worden. De ge neesheer heeft een beenbreuk gecon stateerd maar geen complicaties kun nen ontdekken. Gisteren heeft op de Haarlem merstraat een aanrijding plaats gehad tusschen een auto, bestuurd door A. v. D., te Den Haag en een handwagen bestuurd door N. D. alhier. Op de handwagen was een fauteuil geplaatst die eenigszins uitstak en door de aan rijding van de wagen viel en gedeelte lijk werd vernield. De handwagenbe- Binnenland. Nabij het vliegveld de Kooy zijn twee Marine-vliegers doodgevallen. Trambotsing te Oldeboorn. Alleen materieele schade. De Soc.-Dem. willen twee Gedepu teerden zetels hebben. Buitenland. Stresemann doet mededeelingen omtrent de ineenstorting van het Duitsche Keizerrijk. De Volkenbondscommissie voor een mandaat van Duitschland. Ernstige springstoffen-ontploffing te Nanking. Hittegolf in Oost-Europa. Protestnota van China tegen niet- erkennen van China. stuur der raamde de schade op 50 a 60. Aan de Chr. Opleidingsschool aan de Hooglandsche Kerkgracht al hier is benoemd de heer J. v. d. Woerd te Leerdam, die zoo mogelijk 1 Sep tember zijn werkzaamheden alhier zal aanvaarden. GEVONDEN VOORWERPEN. Huissleutels, handschoenen, lederen voethal, jongensmuts, gouden halsket ting, paarlen halsketting, 'vulpenhou der, portemonnaie met inhoud, doosje inh. paar oorbellen, passer, sierspeld, damestasch van mej. Wolf, lorgnet in étui, R.K. kerkboek van J. v. d. Hoe ven, paar gym. schoenen, rozenkrans, rijwiel-belastingplaatje, rijwiel-belas tingplaatje in étui, kinderpistool, por tefeuille inh. rijbewijs ten name van B. Gijsman, wieldop van een auto, dop van een benzinetank, damestaschje inh. kindergoed, sleutel van een melk bus, zilveren broche met paarl en dia mantjes, kinderjasje, stoffer, stuk speelgoed (beertje), gouden broche met zwarten steen, kindertaschje, inh. zak doek, witte shawl, portretbroche, al- pacca beursje met inhoud, rijwiel- pomp, fitterstang, sluiting van een brievenbus, tabakspijp, badhanddoek met zwembroek, gouden kettingbroche Zeeuwsche broche, wollen muts, gym nastiekschoen, paar witte tennisschoe nen, gabardine regenjas, blauw vest, grijze regenjas, duimstok, oorbel met pareltje, zilveren schakelarmband, zil veren dameshorloge met ketting, de fect heerenhorloge met ketting, zak mesje, overjas, damestasch inh. lijst met namen, 2 kinderschortjes, eind touw, hondenhalsband, wollen kinder schoentje, R.K. kerkboekje, griffelko ker en sponsendoos, hous van een autoband, gouden schakelarmband, paar nieuwe dameskousen, damescein tuur, medaille „Militaire Willemsor de", gouden damesring met paarsen steen, gouden lorgnet, rozenkrans in étui, vaarboom, portemonnaie van A. vv d. Knijff, z.g. vliegende Hollander, gouden bril, hek van een vrachtauto, coupon gordijnstof, lezingv over het cricketspel, gouden broche (slangmo del), honden. Terug te hekomen en inlichtingen te verkrijgen ten politiebureele alhier eiken werkdag, behalve Donderdag en Vrijdag, tusschen 1 en 3 uur n.m. BINNENLAND. EEN NED. MARINE-VLIEGTUIG TEGEN DEN GROND GESLAGEN. De twe$ inzittenden gedood. Men seint uit Helder, d.d. gisteren: Heden is het marine-schoolvliegtuig de S 18 in de nabijheid van het vlieg kamp De Kooij vermoedelijk in een vrille geraakt en gevallen. Het vliegtuig is met den neus in den grond geslagen. Van de twee inzitten den werd een onmiddellijk gedood, de andere overleed tijdens het vervoer naar het Marine-Hospitaal. De namen van de slachtoffers zijn: de korporaal-vliegtuigmaker van den Boom, 2o jaar oud en gehuwd, en de korporaal-seiner Boeker, 25 jaar en on gehuwd. DE VLUCHT NAAR INDIë. Geysendorffer deelde mede, dat de terugreis van het Fokker-toestel is be paald op 6 of 7 Juli OPRUIMINGSWERKZAAMHEDEN. Het is een verheugend verschijnsel, dat in de geteisterde streken door de niet getroffen bewoners steeds zoo flink hulp wordt verleend. Reede werd gemeld, dat jonge leden der verschil lende hoerenorganisatles belangeloos werkzaam waren bij het opruimen van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1