Oit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
8,,e JAARGANG
VRIJDAG 24 JUNI 1927
NUMMER 2161
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAUHooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
Den lsten Juli a.s. vangt het
nieuwe kwartaal aan.
Zif, die zich met ingang van het
nieuwe kwartaal op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
V De gemeentelijke huurver-
ordening.
Nu ook te Leiden raadsleden van
verschillende politieke gezindheid de
handen in elkaar geslagen hebben om
te komen tot een gemeentelijke huur-
verordening, zou men geneigd zijn te
meenen dat deze aangelegenheid er
een is van bepaalde democratische
strekking, of dat zij geheel ligt buiten
de lijn der politiek.
Wij meenen dat noch het eene, noch
het andere het geval is.
Dat deze zaak een bepaalde demo
cratische gedachte zou inhouden, zoo
dat democraten van allerlei schakee
ring daaraan hebben mee te doen, is
reeds gelogenstraft door het verschil
lend optreden van de Vrijzinnig Demo
craten in onze groote steden. In Den
iHaag verklaarden de Vrijzinnig De
mocraten zich tegen een huurverorde-
ning. In Amsterdam stemden zij er
voor.
Met democratie heeft dan ook deze
verordening niets te maken, hoe men
ook poogt dien schijn daaraan te ge
ven. Men spreekt zelfs van de wet van
Halle, die stelde dat een overschot van
3 pet. aan woningen aanwezig moet
zijn. Het is slechts de vraag en dit
moet geheel plaatselijk worden beoor
deeld of er een voldoend aanbod
van woningen van een bepaalden
huurprijs is. 'Ook hierbij moet weer
met billijkheidsargumenten gerekend
worden. In Den Haag kwam het zelfs
voor, dat huizen van 3 huur per
week werden bewoond door gezinnen
met inkomens van ƒ60 en meer. Velen
zoeken naar een zoo goedkoop moge
lijke woning en zien gaarne daarin 'n
zeer ruim aanbod. Aan dien wensch
valt echter niet te voldoen en als men
kunstmatig de huren van een bepaald
deel der woningen zou moeten druk
ken om aan dien wensch te kunnen
voldoen, zou men onrechtvaardig wor
den tegenover de huiseigenaars. Als
een huiseigenaar gedwongen wordt
zijn wonihg beneden den normalen
huurprijs te verhuren aan lieden, die
best twee maal zooveel kunnen beta
len, dan heeft men den weg van het
recht verlaten.
Is de gevraagde verordening dus
geen maatregel die met ware demo
cratie in eenig verband staat, wel moe
ten de sociaal-democraten krachtens
hun beginsel voor een dergelijke ver
ordening zijn. 't Is voor hen de weg
om door deze t ij d e 1 ij k e regeling te
komen tot definitieve inmenging en
regeling van de Overheid. Haar begin
sel brengt mede socialisatie op woning
gebied.
Daartegen nu moeten wij ons ver
zetten.
Daarom betreuren wij het, dat de
Vrijzinnig democratische raadsleden,
met de democratische Mevr. Dietrich
de Rooy en den RoomschKatholiek
van Tol, het voorstel onderteekenden.
Nu komt het vraagstuk niet in het
licht waarin wij het tegenover de So
ciaal Democraten moeten zien.
Voor de rechterzijde wordt de beslis
sing daardoor moeilijker.
Noodig is nu, om tegenover de so-
cialisatie-gedachte van de S.D.A.P.
stelling te nemen. Noodig ook om het
vraagstuk van de woonbehoefte objec
tief te bezien. Strijd op twee fronten
dus.
Is" aan het eene front de stelling ge
makkelijk en kunnen onze raadsleden
zich daar slechts tot verdediging be
palen, op het andere front moet ook de
nuttigheidsvraag onder het oog gezien
worden.
De vraag is of een huurverordening
goed zal werken voor de bouwnijver
heid en den woningtoestand.
'Wij gevoelen veel voor het betoog
dat van christelijk historische zijde in
den Amsterdamschen raad werd ge
houden door mej. Katz, die opmerkte,
dat men vreezende voor een verkeer
de werking van de intrekking der
huurwetten bewijs geeft van misken
ning van de waarde der vrijheid voor
de verhooging der productie.
Wij ook meenen, dat men de vrij
heid hier moet aandurven.
Als er gebrek is aan productie dan
is de beste weg de productie te ver-
hoogen. D4t is een heel eenvoudige
waarheid, die echter in deze dagen
van' socialistische wijsheid door velen
niet wordt gezien.
Een toestand als gedurende den oor
log bestond, is thans niet meer aan
wezig.
Bouwmaterialen zijn er in voldoen
de mate. Werkkrachten zijn er ook
meer dan genoeg. Er is zelfs werkloos
heid. Een huurverordening helpt hier
niet, omdat, naar terecht werd opge
merkt, de menschen daar niet in kun
nen wonen.
Als de gemeente iets moet doen, laat
zij dan meehelpen, dat er gebouwd
wordt. Laat zij dit doen inzonderheid
door het vlot behandelen van bouw-
aanvragen. Wij krijgen wel eens den
indruk, dat de ambtenaren van de ge
meente, die gaarne alles in handen
van de gemeente willen hebben, niet
altijd vlot en vlug meewerken, als er
aanvragen om te bouwen komen.
Men kan steun geven aan woning
bouwverenigingen. In allerlei opzicht
kan de gemeente den bouw van wo
ningen, ook van goedkoope woningen,
bevorderen. En als zij dit doet, dan
krijgen wij den normalen weg en zal
spoedig niemand duurder wonen dan
hij kan betalen.
Een beperking van de vrije woning
markt is, naar onze meening, niet in
het algemeen belang en daarom zien
wij een gemeentelijke huurverorde
ning liever niet komen.
Wij gelooven, dat de rijksoverheid
goed heeft gezien: zulke regeling is
thans overbodig en hier schaadt het
overbodige.
Daarom scharen wij ons ook aan de
zijde van B. en W. en meenen, dat ook
voor Leiden een gemeentelijke huur
verordening onnoodig is.
STADSNIEUWS.
NED. VEREEN. VAN PIOENEN-
ZWEEKERS EN -HANDELAREN.
De Nederlandsche Vereeniging yan
Pioenenkweekers en -Handelaren heeft
gistermiddag in Zomerzorg onder
voorzitterschap van de heer L. v. Leeu
wen, uit Sassenheim, haar jaarverga
dering gehouden.
Na de opening door den Voorzitter
werden de notulen gelezen en goedge
keurd.
•Thans had bestuursverkiezing
plaats. Aftredend waren de heeren L.
van Leeuwen uit Sassenheim; G. Kooy
uit Boskoop; S. H. Schortinghuis uit
Boskoop en de heer A. Warnaar Jr. uit
Sassenheim.
De heer L. v. Leeuwen meent voor
de functie van Voorzitter te moeten
bedanken vanwege zijn leeftijd.
De heer Wamaar zegt dat de verga
dering het zeker zou apprecieeren
wanneer de heer van Leeuwen het
voorloopig nog eens aanzag.
De Voorzitter echter houdt voet bij
stuk en gelooft dat voor hem de tijd
gekomen is om /te bedanken.
De heer S. II. Schortinghuis stelt
zich eveneens niet meer herkiesbaar.
Op voorstel van den heer Boekee
werd de heer van Leeuwen onder ap
plaus van de vergadering tot Eere
voorzitter benoemd.
Bij eerste stemming werd als Voor
zitter gekozen de heer A. Warnaar Jr.
uit Sassenheim, die evenwel zijn be
noeming niet aanneemt wegens over
drukke werkzaamheden. Bij tweede
stemming werd gekozen de heer J. v.
Leeuwen Lz. te Sassenheim.
De heeren A. Warnaar Jr. en G.
Kooy uit Boskoop werden als bestuurs
lid herkozen. In plaats van den heer
S. II. Schortinghuis werd gekozen de
heer Brand uit Boskoop, die zijn be
noeming aannam.
Vervolgens bracht de penningmees
ter verslag uit van het gehouden be
heer, waaruit blijkt, dat de inkomsten
over het afgeloopen jaar bedroegen
479.89, de uitgaven 104.15, zoodat er
een batig saldo is van 375.74.
Als punt 5 stond op de agenda: be
spreking persoonlijk lidmaatschap.
Met algemeene stemmen werd beslo
ten dit systeem in te voeren omdat er
verschillende voordeelen aan verbon
den zijn voor de vereenigingskas en
voor de betrokken firma's persoonlijk.
Een voorstel van den heer Jan van
Leeuwen om de vereeniging een on
derdeel van Bloembollencultuur te
maken werd aangehouden omdat de
voorsteller niet aanwezig was en alzoo
zijn voorstel niet kon toelichten.
De heer Warnaar zei dat dit voor
stel hoofdzakelijk verband hield met
het toekennen van certificaten en het
uitreiken van getuigschriften door
Bloembollencultuur. Omdat het voor
velen bezwaarlijk is persoonlijk lid te
zijn van Bloembollencultuur, wilde de
heer Van Leeuwen dat de Vereeniging
in haar geheel onderafdeeling werd.
Bij de rondvraag kwamen nog ver
schillende zaken ter sprake. O.a. werd
uitgebracht bij monde van den heer
Kaptein het rapport over de kwestie
van het verschil tusschen de Reine
Hortensia en.de Koningin Wilhelmina.
In dat rapport werd geconstateerd dat
er tusschen deze beide pioenia's werke
lijk eenig verschil bestaat al is dat
ook zeer gering.
Verder werd gesproken over de keu
ring van pioenbloemen te velde. Beslo
ten werd de keuringscommissie van
Bloembollencultuur uit te noodigen
deze kemingen op aanvrage te doen
geschieden te velde waarvoor een ver
goeding zal worden betaald met een
maximum van 25, waarbij tevens be
paald. werd dat de bloemen onbescha
digd móeten zijn en dat er niet min
der dan 3 aanwezig mogen zijn.
Aan het slot der vergadering dankte
de heer Warnaar den Voorzitter voor
alles wat hij heeft gedaan voor de Ver
eeniging en sprak de wensch/uit, dat
hij als Eere-Voorzitter der Vereeniging
nog dikwijls in haar midden mocht
gezien worden en alzoo de jongeren
blijven inspireeren met liefde voor de
mooie afdeeling van het bloembollen
vak, de pioenenteelt.
De vergadering toonde door een har
telijk applaus haar instemming met
deze woorden en de Voorzitter dankte
den heer Warnaar hartelijk voor zijn
woorden en de geheele vergadering
voor het vertrouwen in hem gesteld.
Daarna volgde sluiting.
EEN FEESTDAG VOOR LEIDEN.
Inderdaad een feestdag.
Wanneer en waarom?
Eerst datum noteeren: Woensdag
6 Juli a.s.
Nu het waarom.
Leiden is gelukkig, wat men in Zen
dingskringen noemt, een „Zendings-
stad". Er is in deze gemeente een
hartelijk medeleven met allen, die in
den Zendingsarbeid betrokken zijn en
een levende belangstelling voor het
werk, een belangstelling, die zich
meermalen uit in collecten, etc.
Voor allen, die de Zending liefheb
ben en steunen, is 6 Juli een feestdag;
Tegen dien datum toch organiseert
de Regelingscomrhissie van het Chr.
Nat. Zendingsfeest het jaarliiksche
feest; ditmaal op „Raaphorst' bij
W assenaar.
Bijzondere zorg is besteed aan dei
organisatie.
Tal van goede sprekers verklaarden
zich bereid een spreekbeurt te ver
vullen.
Gaarne wordt speciaal de aandacht
gevestigd op de diensten voor jonge-
•ren op spreekplaats III, onder leiding»
van bekende jeugdpredikanten. I
Verteld wordt, dat onder leiding l
van den ook hier bekenden Ds. FerJ
guson niet minder dan een paar dui
zend jonge mannen en vrouwen vani
Den Haag naar Raaphorst zullen mar-*
cheeren.
Twee muziekgezelschappen „Obad-
ia" uit Rotterdam en „Óonorita", dei
harmonie afdeeling van de Chr. Ver/
van Jonge Mannen te 's Gravenhagei
verleenen medewerking. I
Een uitnemende Cantine-leidingver.
zekert keurige en goede bediening;
de voorraad zal van dien aard zijnj
dat alle feestgangers zich bij de can-.
tine kunnen voorzien van de noodigei
mondbehoefte. I
Niemand brenge dus iets mede. I
Er is gezorgd voor een rijwiél-be-'
waarplaats, garderobe, ambulance,
etc. Veel goeds maakt een reisje naart
Raaphorst aantrekkelijk. Moet nog ge
wezen worden op het buitengewoon;
mooie landgoed?
Is het en dit is toch wel' een
van de voornaamste dingen niet
heerlijk, dat in het Chr. Nationaal
Zendingsfeest vrijwel alle Zendings-^
corporaties samenwerken.
De Zending der Geret. Kerken, de
Samenwerkende Zendingscorporaties,
de Zending der Lutherschen, die van;
het Leger des Heils etc.? De saam*
hoorigheid, de eenheid, die er zijn
moest, wordt althans in deze Veree
niging gedemonstreerd. Sprekers van.
allerlei groepen hebben zich beschik*
baar gesteld. I
Nu allen op 6 Juli naar Raaphorst;
Per fiets, of per H. T. M. („gele
tram") vanaf Haarlemmerstraat of
station tot halte „Den Deyl".
Laten nu eens allen, die kunnen, op
6 Juli naar „Raaphorst" trekken. Gq
zult er geen spijt van hebben. i
De heeren J. G. van Dijk, Nieuw!
steeg, B. de Kier, Groenesteeg, en
J. Pontier, Haarlemmerstraat, ver-
verkoopen gaarne een groot aantal
programma's. I
„LEIDSCHE POST" EXIT.
De Leidsche Post, weekblad voor
Lelden en omstreken zal vandaag Voor
't laatst verschijnen.
Deze uitgave werd in haar tegen
woordige vorm verzorgd door de Leid-
sche Uitg. Maatschappij v.h. Batteliee
en Terpstra alhier, en wijdde haar in
houd speciaal aan de middenstands-
belangen.
De Leidsche Post welke als opvolg
ster van de vroegere „Aanwijzer" was
te beschouwen, was een goed geredi
geerd weekblad en werd grafisch goed
verzorgd.
Helaas, 't is slechts van korten duur
geweest.
Na vandaag zal zij niet meer ver
schijnen.
GEMEENTEZAKEN.
Speelterrein H. Rijndijk.
B. en W. stellen den raad' voor
9800 te hunner beschikking te stel-
stellen ten behoeve van de verdere in
richting van het zuidelijk gedeelte
van het van de provincie Zuid-Holland
gehuurde land aanden Hoogen Rijn
dijk als speelterrein.
Verder stellen zij voor, een over
eenkomst aan te gaan met de afdee
ling Leiden van den Ned. Bond van
Lichamelijke Opvoeding inzake de ex
ploitatie van dit terrein.
Stadsgeneesheer.
B. en W. geven den raad in overwe
ging, de heeren J. A. Schreuder en dr.
J. C. M. Timmenmans te herbenoemen
tot stadsgeneesheer. In verband met
een vrij spoedig te verwachten voor
stel in zake de invoering van vrije-art-
senkeuze, stellen zij voor, de herbe
noeming te doen tot 1 Januari 1928.
DE GEMEENTELIJKE HUUR
VERORDENING.
De Leidsche Bestuurdersbond heeft
zich met een adres tot den gemeente
raad gewend naar aanleiding van het
verschenen afwijzend praeadvies van
B. en W. met betrekking tot de instel
ling eener gemeentelijke huurverorde
ning.
In het adres, wordt geconstateerd,
dat B. en W. geen rekening hebben
gehouden met de groote belangen voor
vele en juist de miust draagkrachtige
ingezetenen hierbij betrokken
Waar B. en W. van oordeel zijn, dat
zich na 18 Juli geen onredelijke li uur-
verhoogingen zullen voordoen, wordt
in het adres gewezen op de talrijke
feiten van onredelijke huuropdrijving,
die zich in andere plaatsen hebben
voorgedaan.
Ten aanzien van de toezegging door
den Verhuurdersbond van huiseige
naren aan B. en W. gedaan, dat zij
„onredelijke verhoogingen" zullen te
gengaan, verwacht adressant daarvan
niets, gezien de mentaliteit in ver
huurderskringen, waar zelfs de meest
ongemotiveerde huurverhoogingen nog
redelijk worden genoemd.
Met het oog op de belangrijk preven
tieve werking, die een gemeentelijke
huurverordening zal hebben, waardoor
zij van groot algemeen nut zal zijn,
wordt aan den Raad met aandrang
verzocht niet in te gaan op het afwij
zend advies van B. en W. doch te be
sluiten tot de instelling eener huurver
ordening.
STRAATZANG-COLLECTE
STORMRAMP.
Gisteravond werd door „Toonkunst",
dat door ongesteldheid van den heer
Tierie werd gedirigeerd door den heer
Leo Mens, op verschillende plaatsen
in de stad gezongen, waarbij gecollec
teerd werd voor de slachtoffers van de
stormramp.
Het programma, dat voor een mini
mum van 10 cents aan de toehoorders
werd verkocht, bestond uit verschillen
de Oud-Hollandsche liederen: Geluk
kig Vaderland, Lied op het ontzet van
Bergen op Zoom, Loflied op den Hol
lander en den Zeeuw en Bede voor het
Vaderland.
Het spreekt vanzelf dat deze num
mers op de aan Toonkunst eigene
schoone wijze werden uitgevoerd. Tot
slot werd gezongen een „Bede om
Hulp":
iHelptl Medeburgers
Helpt hen te schragen,
Die door den wervelstorm
Fel zijn geslagen.
Grijpt de gelegenheid,
Die men u bood;
Offert een j&nningske,
't Zij klein of groot.
Helpt ons en steunt hen!
Lenigt hun nood.
De belangstelling voor deze straat
zang van de zijde van het publiek was
groot en alleszins bevredigend.
Gezongen werd in het v. d. Werff-
park, op het plein bij de Hooglandsche
Kerkgracht, op de Vischmarkt, bij het
Gerecht, op den Apothekersdijk en bij
het Stadhuis.
In 't geheel is ingezameld voor de
slachtoffers van de Stormramp 625.
Hier is wel op zijn plaats een woord
van warme hulde aan de bestuurders
en aan de leden van „Toonkunst" die
met hun mooie gaven medegewerkt
hebben tot leniging van den nood in
de Achterhoek en op deze wijze zulk
een aanzienlijk bedrag hebben bijeen
gebracht.
CHR. PADVINDERS-ORGANISATIE.
liet Secretariaat van bovengenoem
de Organisatie U overgeplaatst van
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Binnenland.
De F VII vertrekt heden naar Alla
habad.
Buitenland.
De nieuwe Britsche vakvereenigings-
wet is door het Lagerhuis in derde
lezing aangenomen.
Groole rede van Stresemann over
de bnitenlandsche politiek.
Een onderhoud tusschen de Engel-
sche en Amerikaansche gedelegeerden
te Genève.
Hillegom naar Chr. Stokhuijzen, Rijn
en Schiekade 40, alhier.
EXAMENS.
Voor het examen Boekhouden, afge
nomen door de Ver. van Leeraren in
het Boekhouden, zijn geslaagd onze
stadgenooten de heeren M. P. Oostveen
en W. F. v. d. Reek, alsmede de heer
C. v. d. Heiden te Sassenheim, allen
leerlingen van den heer H. D. M. Knol
alhier.
Bij het eindexamen H. B. S. Meis
jes met 6-jarige cursus alhier zijn op
22 en 23 Juni alle candidaten geslaagd:
n.l. de dames J. L. G. Beyersbergen, R.
J. Bruynzeel, J. Koolhaas, E. A. Oort
en L. H. Susan.
Voor hev examen Boekhouden
„Ver. van Leeraren" is geslaagd de
lieer F. Verhoeven Hzn. alhier, leer
ling van den heer J. A. Jansen.
ZILVEREN JUBILEUM.
De heer P. Ressenaar vierde giste
ren den dag, dat hij 25 jaar werkzaam
is hij de N.V. Boekdrukkerij v.h. L.
van Nifterik .De jubilaris werd gister
morgen te 11 uur door den directeur,
den heer v. Aarssen Sr. in de drukkerij
ontvangen, waai* het geheele personeel i
aanwezig was. Hij sprak den zilveren
feesteling toe, wensclite hem van har
te geluk met den gedenkwaardigen
dag, prees zijn verdiensten voor de
zaak en zijn nauwgezet werk den
loop der jaren en bood hem een eüve-
loppe met inhoud aan.
Namens het personeel werd het
woord gevoerd door den meesterknecht
den heer Wijting, die de gede ver
standhouding prees, welke tusschen
den jubilaris en het overige personeel
bestond. Het geschenk zijner collega's
•een haard, zou hij thuis vinden.
De heer Ressenaar dankte voor de
wenschen en geschneken en hoopte
nog langen tijd voor den bloei der zaak
wenschen en geschenken en hoopte
Zekere B. J. v. H.. die verleden
week C. E. met een mes in de buik heeft
bestoken, is door de politie aangehou
den, en nadat proces-verbaal was opge
maakt, weder op vrije voeten gesteld.
De 2-jarige J. F.? wonende op de
Koolgracht, is gisteren in een onbewaakt
loogenblik van een 2 Va M. hooge trap
gevallen. Het kind bekwam een vleesch-
wonde aan het hoofd en is door Dr. Del-
baere verbonden.
Op verzoek van zijn ouders is van
Amsterdam naar hier overgebracht de
minderjarige J. H. v. d. F.
BINNENLAND,
STATIONSVERSIERING.
De versiering van stations met bloe
men is niet nieuw. Amersfoort, Baarn,
Utrecht-buurtstation, om tal van an
dere stations nu maar niet te noemen,
toonen aan wat met bloemen kan wor
den bereikt.
Thans heeft ook het Centraalsta
tion te Amsterdam een beurt gekregen
Op het eerste perron zijn aardige rie
ten korven aangebracht, waarin bloe
men zijn geplant.
Het perron is er heel \vat gezelliger
door geworden.
DR. J. VAN DEN TEMPEL.
De heer J. van den Tempel, lid van
de Tweede Kamer, is gisteren aan de
Nederlandsche Handelshoogeschool te
Rotterdam gepromoveerd tot doctor in
de Handelswetenschappen op 't proef
schrift „Macht en Economische Wet",
een onderzoek naar de beteekenis van
economische macht voor de inkomens
vorming, in het bijzonder ten aanzien
van het arbeidsloon" en op Stellingen.
De promotie geschiedde met lof.
De promotor, prof. mr. F. de Vries,
die in zijn toespraak tot den gepromo
veerde diens levensloop naging, prees
diens studiezin, welke hem, die als
schildersgezel begon, in staat stelde
z'n studie met zooveel succes te vol
tooien.
De promotie werd bijgewoond door
vele geestverwanten van den nieu-
wen doctor, onder wie het Kamerlid
mr. Duys. Verder was ook de zoon van