Wflï DE BLRDEN ZEGGEN.
aan het zoeklicht.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN VRIJDAQ T7 JÜWI f927
TWEEDE BLAD.
Christen-Staatsman.
De R. K. Maasbode geeft in een be
schouwing over de beschikking ten
aanzien van de rechtspersoonlijkheid
van den Nw. Malth. Bond en de be
sprekingen daarover in de Tweede Ka
mer, het volgende lofwaardig getuige
nis van onzen A.R. Minister van Jus
titie.
Minister Donner heeft kloek de taal
van het christelijk beginsel en het
Christelijk geweten gesproken. Onom
wonden heeft hij het doel van den N.-
M. Bond in zedelijk en rechtelijk op
zicht gedisqualifióeerd. Zeer beslist
heeft Hij als zijn persoonlijke overtui
ging uitgedragen, dat de bond handelt
in strijd met de goede zeden en is een
verboden organisatie.
Maar als lid van dit kleurlooze in
termezzo-kabinet heeft de bewindsman
gemeend, thans niet op deze overtui
ging zijn bestuurlijke beslissing te
moeten baseeren en dan in strijd te ko
men met het arrest van den «Hoogen
Raad van 24 Februari 1924.
In de gegeven politieke omstandig
heden heeft de Minister gemeend voor
zijn decisie een zoo breed mogelijken
gronlslag te moeten scheppen een
grondslag te moeten scheppen een
kunnen vinden bij hen, die, zoo niet
het neo-malthusianisme als zoodanig,
dan toch wel het optreden van den N.-
M. Bond verfoeien en zijn weigering
van de rechtspersoonlijkheid te moe
ten motiveeren, niet met de strijdig
heid van het statutaire doel van den
bond met de goede zeden, strijdig
heid, die overigens voor den bewinds
man vaststaat maar met de strij
digheid van zijn practische werkzaam
heid met het algemeen belang.
Met gloed en vuur en zielsinnerlijke
overtuigdheid heeft de Minister aan
getoond, dat de werkzaamheid van
den bond inderdaad een gevaar betee-
kent voor de openbare órde en de goe
de zeden, een gevaar voor het alge
meen belang der volksgemeenschap,
door zijn brute aantasting van den voe
dingsbodem van den Staat, door zijn
ondermijning van het huwelijk en zijn
„voorlichting" van ongehuwden, en
niet het geringst door zijn, minstens
indirecte, bevordering vanden abor
tus.
Daarom heeft de overheid zich angst
vallig te onthouden van elke positieve
begunstiging van het verderfelijk stre
ven van den bond, als zou zijn gele
gen in de verleening van rechtsper
soonlijkheid. Daarom zal de Minister
zich verheugen, als de weigering van
rechtspersoonlijkheid, de werkzaam
heid van den bond gevoelig zal handi
cappen. Daarom sprak hij uit, dat wel
licht zal moeten worden overwogen,
of in de toekomst verdere wettelijke
maatregelen, op nationalen of inter
nationalen grondslag, tegen het wraak
roepend kwaad zullen moeten worden
genomen.
De principieele en ideëele wenschen
van het christelijk hart lieten uiter
aard ruimte voor een directer ge
sproken en feller ingrijpende beslis
sing tegen den N.-M. Bond, dan Mi
nister Donner heeft gegeven. Maar de
bewindsman heeft zich in zijn decisie
een gewetensvol christen, 'n bekwaam
hanteerder van het staatsrecht en een
goed staatsman betoond.
De bezwaarden.
Het deze week verschenen Verslag
van de werkzaamheden der Raden van
Arbeid over het jaar 1925, schrijft D e
Rotterdammer, geeft een helde
ren kijk op de werking der Invalidi
teitswet.
Onder de vele interessante gegevens
trekt onder meer de aandacht de ver
melding van het aantal dergenen die
gemoedsbezwaren tegen de verzekering
koesteren.
Groot was het aantal niet dergenen
die in 1925 op grond van gemoedsbe
zwaren vrijstelling verzochten.
Over dit jaar werden in totaal 365
vrijstellingen aan patroons en arbei
ders nieuw verleend.
Voor 1924 was het cijfer 252; in 1923
542; in 1922 2092; in 1921 2399; in 1920
2482.
De 365 vrijstellingen in 1925 ver
leend betreffen 255 arbeiders en 110
werkgevers met gemoedsbezwaren.
De kringen Utrecht met 127 en Goes
met 64 bezwaarden leverden verreweg
het grootste contingent op.
Vele zijn de raden, die niet één be
zwaarde kennen. Zoo Alkmaar, Assen,
Breda, Eindhoven, 's-Gravenhage, Gro
ningen, Heerenveen, Hengelo, 's-Her-
togenbosch, Leeuwarden, Nijmegen,
Roosendaal, Sneek, Venlo, Winscho
ten.
Op het aantal aanmeldingen van
bijna 200.000 is het cijfer van 365 be
zwaarden verblijdend gering.
Maar hoe gering ook, niet minder
verblijdend is het dat een weg werd
gevonden om de ernstige bezwaren te
eerbiedigen.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Driet al: Te Alphen a. d. Rijn (2de
pred. pi.), O. Brunt te Delf shaven; J. P.
Eerhard te Kethel en R. P. A. Rut
gers te Katwijk aan Zee'.
Beroepen: Tb Uitwijk en Waard
huizen, P. N. van Schouwenburg, pand.
te Amsterdam. Te Oosterwjjk Ojdj Leer
dam), S. A. C. Rijnenberg, em. Pred. te
Wassenaar.
GEREF. KERKEN.
Twee tal: Te Bussum, L. Hoorweg,
te Puntarend en B. Scheel© te Oudewa
ter.
CHR. GEREF. KERK.
Bedankt: Voor Werkendam, D1.
Briessen te 's-Gravenzahde.
BEVESTIGING, INTREDE EN
AFSCHEID.
Cand. P. van Strien,' van Terneuzen,
werd Zondagmorgen in de GerefKerk
te Veere in het ambt bevestigjd door
Ds. P. van Dijk, van Serooskerke (WL)
die tot tekst had 1 Petr. 5:2 en 4.
Toegezongen werd Psalm 1343.
Des avonds deed Ds. van Strien zijn
intrede met 2 Cor. 4:7.
Hierop volgden toespraken tot den,
Kerkeraad, ae Gemeenté in het
bijzonder nog tot de jeugd de Clasl
sis, den Bevestiger en het Gemeente
bestuur.
Ds. van Strien zelf werd toegespro
keen door den heer De Poorte namens
den Kerkeraad, die Ps. 134:3 deed
zingen en door Ds. van Dijk namens
de Classis, die Ps. 84:3 liet toezingen.
PROF. L. BERKHOFF.
Prof. ij. jjeiiuioix,, van ae uur. Geref.
Kerrk van iNoord-AmeriAa, vertrekt Za-
teroag per s.s. ,,,iuegauuc'van Mon
treal naar Europa. Hij denkt na een kort
verblijf in bingcuwia een reis via iNeder-
iand naar den Rijn en Zwitserland
te maken. Prof. Rerrnon noopt in begin
Augustus in ons land terug te zijn en de
zitting van de Generale by node der Ge
reformeerde Kerken bij te wonen. Hg
vertrekt half September naar Grand Ra
pids. Prof. Berkhoff is bereid geduren
de Augustus en het eerste deel van Sep
tember spreekbeurten te vervullen. Zijn
adres is te Kampen, per adres Prof. Dr.
H. Bouwman.
IN MEMORIAM Ds. J. BUENK.
Zaterdag 18 Juni a.s., 's namiddags 2
uur,, zal op de Nieuwe Oosterbegraaf
plaats te Amsterdam het grafmonument
voor wijlen Ds. J. Buenk worden ont
huld en aan de familie overgedragen.
Dit gedeinkteeken hebben vrienden uit
de Hervormde en andere gemeenten op
het graf van dezen leeraar doen aanbren
gen.
REV. J. SMITTER.
Ds. J. SmLter, geboren te Bierum (Gr.)
Predikant bij de Chr. Geref. Kerk van
iPaterson (N.J.), is tijdens een bezoek
aan zijn dochter te Oostburg (Wise.)
deerlijk verwond tengevolge van deqnt
ploffing van een petroleumkachel. Bin
nen enkele uren daarna is hij overleden
Hij was op reis naar Grand Rapids,
om ae vergadering van het Curatorium
van de Theologische School1 en Seminari
um bij. te wonen.
DOCENT v. <L HEIJDEN.
In „De Wekker" vonden wij het vol
gende bericht:
Telegram, Apeldoorn 15 Juni.
Toestand Doe. v. d. Heijden achteruit
gaande; ernstig .gevaar voor bet leven.
LENGKEEK.
REV. H. GUIJKEMA.
Ds. Hi Guikema, van Byron Center
Mich, maakt een reis naar ons land.
Iiij is bereid op te treden in de maanjd
Juli. Zijn adres is: per adres G. Rasberg,
"Winterswijk.
VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM
De wet verplicht de Vrije Universiteit
om in het jaar 1930 mi 'Aas drie Hoog
leeraren in een vierde faculteit te heb
ben en om 3 jaar lader een vijfde facuP
teit on te richten, indien jd^frmiden en di
nlnma's het effect,ns oirihs zuden behou
den.
Het rapport over nitbreidina.
In 1926 hebben, naar de Standaard
schrijft,. de directeuren ^en cnmrrnV^
benoemd, bestaand^ rif We h'eeren: H.
Collin, voorzitter, P7*of. Dr. A. GosHnga
Mr v H Rutgers. Mr. S. dei Vries Ozn.,
Not. G. Wolzak en Mr. H. J Heliema, fte
nretaris. welke de uitbreiding zou on
derzoeken ten aan directeuren een rap-
aort uitbrengen.
De commissie kwam tot de overweging
dat twee plannen in aanmerking kun
nen komte-'n,, nl. 1, het stichten van een
wis- en naterrkund! temdteit. of 2,
van medische. Het rapport be
spreekt het vóór en het tegen van deze
twee plannen en de commissie meent
niet met een bepaalde aanho^oTing van
een der twee te moeten komen.
Het advies van Senaat en Cnratoren
Nadat dit rapport ontvangen was, is
het door directeuren aan den Senaat_ en
aan curatoren toegezonden om advies.
Het advies van den Senaat strekte tot
aanbeveling van oprichting eener wis-
en natuurkundige faculteit, evenwel on
der toevoeging, waarbij de Senaat uit
ging van de gedachte, dat de medische
faculteit, voorzoover nog bestaande, zou
worden gehandhaafd.
Het College van Curatoren daarente
gen achtte een nadere bespreking ge-
wenscht
Plan I gekozen.
Deze bespreking heeft geleid tot het
resultaat, dat tusschen de colleges van
directeuren en curatoren overeenstem
ming werd bereikt en men heeft beslo
ten tot het meegaan met het advies van
den Senaat onder de uitdrukkelijke voor
waarde: het hebben van geschikte prin
cipieele menschen voor de professora
ten, nl. als hoogleeraren mannen die va.»
ganscher harte de <tereformeeerde begin
selen zijn toegedaan.
„De financieel© consequenties van het
plan zijn in het rapport du d T- uiteen
gezet. Aannemende, dat er een kapitaal
van ongeveer drie ton wordt bgeenge
bracht, om daaruit de kosten van de la
boratoria. te bestrijden, vorcWt het plan
f 60.000,,per jaar extra en de vraag,
die door directeuren thans aan de orde
gesteld wordt, is, of zij redelijkerwijs er
op kunnen rekenen, dat een zoodanige
verhooging van uitgaven door hen, die
de -V. U. plegen te steunen, zal worden
gedekt U 'llliJi
„Directeuren meenen dat dit kan,
maar zijn alleen dan bereid om den be-
siissenden stap te doen, indien het blijkt,
dat in het land het voorgestelde plan
met sympathie ontvangen wordt en men
bereid is de financieels consequenties
van te aanvaarden.
„Voor zoo veel de medische faculteit
betreft., sluiten directeuren en curato
ren zich aan bij het gevoelen van den Se
naat, dat het bestaande moet worden ge
handhaafd en ze vpegen daaraan toe,
dat incidenteel© uitbreiding geenszins
uitgesloten beh eft te zijn, mits sléchts
aan het einddoel, om in 1955 een afge
rond geheel te krijgen io den geest als
boven is uiteengezet, geen afbreuk
wordt gedaan",, aldus „De Standaard".
GEREFORMEERDE KERKEN IN H. V.
In de voortgezette classicale ver-'
Igadering der Gereformeerde Kerken
in Hersteld Verband werd betreffen
de de predikanten, die tengevolge der
besluiten van de Synode van Assen
buiten bediening zijn geraakt, beslotö».
„er bij de Kerken op aan te dringen,
Idat zij in overeenstemming, met art*
7 Kerkenordening door beroeping aan
een plaatselijke kerk verbonden wor
den tot den ambtelijken dienst in de
Kerken van het Hersteld Kerkverband
«of tot arbeid op plaatsen, waar dei
Geref. Kerk nog niet tot dit verband!
is toegetreden".
iHet besluit der vorige classicale ven
gadering inzake het Nieuw Testamen.
ttisch kerklied werd op verzoek ver
duidelijkt. Bedoeld is een proef te
nemen. De termijn van deze proef is
bepaald op twee jaar. Daarna zal na
der t e dezer zake ook omtrent art. 63
Kerkenordening besloten worden.
Een commissie werd benoemd, dio
inzake den Zendinggarbeid der Ker
ken op de volgende vergadering ad
vies zal uitbrengen. 1
EEN OFFICIEEL KERKVERBAND
GEVORMD.
Na voorafgaand biduur, gehoudeni
op Maandagavond j. I, waarin voor
ging Ds. E. Franken uit Hoofddorp,,
•werd Dinsdag de classisvergaldering
gehouden der Ned. Geref. Gemeenten
in het kerkgebouw te Rotterdam.
In het moderamen werden gekozen
Ds. D. C. v. Stempvoort, praeses;
Ds. H. Siegers, scriba; en Ds. Ik
Franken, assessor.
Uit alle deelen des lands waren af
gevaardigden saamgekomen, alsmede
een afgevaardigde der Hollandsohe ge
meenten in Duitsehland in den per
soon van Ds. C. Molenaar.
Na 't openingswoord van den prae
ses werd met algemeene stemmen bei
©loten tot Jhet vormen van een kerk
verband en het dragen van den offiL
icdeel'en naam van Ned. Geref. Ge
meenten, welke tot grondslag hebben
Gods Woord en de drie formulieren}
van E enigheid. -i
Vele belangrijke besluiten werden
er genomen, o.a. het erkennen van del
wettigheid in de ambten van leeraars
en ambtsdragers in de gemeenten. De
heer de Groot, voorganger te Delft,
werd toegelaten om in ae gemeenten
leen stichtelijk woord te spreken.
De opleiding tot den dienst deS
Woords werd gesteld in handen van
een daartoe benoemde commissie, als
mede het ontwerpen van een ..concept
reglement, regelende de huishoudelij
ke zaken.
Verder werd met algemeene stem
men besloten tot het uitgeven van een
eigen kerkelijk orgaan, waarvoor als:
oofdredacteur werd benoemd Ds. H.
iegers, predikant te Oosterbeek.
Ete. C. Molenaar bracht uitvoerig?
verslag uit van den toestand, betref
fende het Kerkelijk leven in Duitseh
land.
Tot toepende Kerk voor de vol
gende vergadering werd aangewezen
de Kerk van Oosterbeek.
HET VROUWENKIESRECHT.
De Part. Synode der Geref. Kerken
van Noord-BrabantLimburg besloot?
in haar te 's Hertogenbosch gehouden
vergadering ten aanzien van het rap
port inzake het Vrouwenkiesrecht uit
te spreken, dat het met het oog op da
beroering, die er door gewekt kan
worden, haar niet gewenscht voor
komt, dat dit thans wordt ingevoerdl
Verschillende leden waren het eens
met de meerderheid der deputatenj
anderen daarentegen voelden veel voor
de conclusies-Lindeboom.
CONFESSIONEELE VEREENIGING.
De Confessioneel© Vereniging heeft
het volgende adres gericht aan ae Syno
de der Ned. Eerv. Kerk.
De confessioneel© vereeniging, in haar
62e jaarvergadering bijeen te Utrecht op
18 Juni 1927,, besluit opnieuw zich tot
de Synode te wenden met het dringend
verzoek een commissie te willen benoe
men teneinde te overwegen en voorstel
len te ontwerpen op welke wijze de or
ganisatie onzer kerk dient veranderd, om
te komen tot een kerkregeering,, waar
bij {ten volle gerekend wordt met de
ambten der kerk, en waardoor de ware
eenheid bevorderd wordt en onze kerk
weder een beladende kerk zij in het midr
den van ons volk.
In de bij het adres behoorende toelich
ting wordt o.m. gezegd: Het komt niet
in onze Kerk tot de ware eenheid, omdat
er geen wettige vergadering is waarde
verschillen getoetst kunnen worden aan
de Heilige Schrift en de historische be
lgdenis. De Kerk wordt in menig opzicht
verteerd door den richtingstrija, terwijl
het partijwezen voortwoekert in aller
lei iniet-otficieele kringen.
Het Hoofdbestuuur «der Coinfessioneele
Vereeniging heeft zich gewend tot alle
kerkeraaen en classical© vergaderingen
der Ned. Herv. Kerk met het verzoek,
het adres krachtdadig te willen onder
steunen.
DE ZEGENINGEN DER CULTUUR.
Onder het opschrift „De komieke kant
van Kasai (Kogo)", vertelt Pater Achiel
de Munster, Missionaris, in de jongste af
levering van de Analen van Scheut het
volgende:
Toen ik„ voor. twintig jaar de eerste
paartjes zag trouwen te Hemptine,
dacht ik bij me zelf: fWat schamele men
schen. De vrov- had een klein onderrok
je aan, en de Van een stukje stof.
Nu tegenwoordig,, als ze-trouwen, voe
ren ze luxe en glorie. Voor ©enige da-
Leiden, 17 Juni 1927.
Gisteravond las ik;
„Een Weenensche dame, die de op
voedkunde beoefent, heeft een onder
zoek ingesteld naar de leugenachtig
heid der kinderen.
Zij begon met schavuiten tusschen 7
en 11 jaar. De oprechtheid van deze
jeugdeÜngen was nog tamelijk onbe
schadigd. Slechts 36 van de 231 kin
deren, die ondervraagd werden, had
den het in de leugenachtigheid reeds
zóóver gebracht, dat zij driest durf
den neerschrijven: ,,men mag nooit,
maar dan ook nooit lfegen 1" Daaren
tegen waren de 195 andere nog zoo on-
gerept-oprecht, dat zij eerlijk erken
den te moeten jokken als het noodig
was.
Door dit gunstige percentage aange
moedigd, zocht nu de 'Weenensche
beoefenaarster der deskunde hare
proefkonijnen der oprechtheid hooger-
op, tusschen de 12 en 20 jaar.
Maar ditmaal kwam zij van een
koude kermis thuisNiet minder
dan 50 pet. van de 1386 ondervraagden
was reeds zoo doorgefourneerd in het
bedrog, dat zij klakkeloos neerschre
ven: „men mag nooit, neen nooit, lie
gen"."
't Doet er immers niet toe, waar ik
het las, maar wel wil ik even den na
druk leggen op de conclusie van' den
schrijver. Hij wil de oprechtheid bij de
kinderen aankweeken doorja, dat
is 't 'mdat weet bij zelf niet. Maar
hij is overtuigd van de mogelijkheid.
Ik niet. Hij en ik zijn van nature
leugenaars. Maar gelukkig dat God
door Zijn genademiddelen ons leert:
„Men mag nooit, neen nooit, liegen".
Door genade neem i k dat aan. Maar
h ijweigert, en spot en vindt een
„leugentje om bestwil" heel goed.
OBSERVATOR.
gen trouwden hier vijftien paren: allen
waren in 't wit gekleed en de mannen;
evenals de vrouwen droegen een hoed
en schoenen.
Daar waren er wel enkele, die een
witten en een zwarten schoen aan had
den, maar allbns, ze droegen toch schoe
nen.
De grootste chio nochtans is: ingewre
ven te zijn op voorhoofd en wangen, met
poudre de riz
Toen ik, ,na de inzegening yam het hu
welijk, in de sacristie een goede les aan
de trouwers gaf, viel een bruidegom in
onmacht. Het was verschrikkelijk beet
en de jongen hadj, om te trouwen, alles
aan gedaan wat hg bezat: twee broeken,
een hemd, twee ondervesten, twee jas
sen,, plus een col'.
Hg versmachtte bijna en kreeg een ap
pelflauwte.
Men goot een pot water op zijn hoofd
en hij bekwam.
De anderen stonden hem te bezien
met grenzenlooze compassie, niet omdat
hg een flauwte had„ maar omdat zgn
scnoone kleeren nu nat waren-
PROTESTANTSCHE PELGRIMS
TOCHT NAAR FRANKRIJK.
Er heeft ziqh een comité gevormd
voor Nederland Dr. F. J. Krop te Rot
terdam, de heer Lubert v. Houten, Den
Haag onder wiens patronaat door
Frankrijk van 7 Juli tot 5 Augustus één
pelgrimstocht zaJ worden gehouden naar
de groote historische souvenirs van
Franhrgk's geschiedenis, de monumen
ten van zgn godsdiensthistorie en d©
Êlaatsen waar nog leeft de historie der
hgenoten. Van 7 tot 15 Juli zal1 men te
Parijs blijven ten daarna bezoeken Rouem
Brest,, Cnateaulin, Nantes, Amboise, La
RochelIe7 Bordeaux, Pau, Avignon. Mar
seille, Nimes, Anduse, Glermont,Ferrand
Lyon Strasbourg, Domremy en Reims.
Alle inlichtingen geeft het Bureau des
Voyages Religieux, 16 Rue Chauchat, Pa
ris (inschrijving vóór 25 dezer).
EERSTE STEENLEGGING.
Onder groote belangstelling heeft H.
K. H. Prinses Juliana gistermiddag, in
tegenwoordigheid van de Koningin,
den eersten steen gelegd voor het
nieuwe kerkgebouw der Ned. Herv.
Gem. te Apeldoorn.
Deze kerk zal, gelijk bekend, naar
de Prinses genoemd worden en den
naam „Julianakerk" dragen.
FEUILLETON.
DORPSTOONEELEN.
62) 0
Daarop schreef Volker hem kort en
bondig het volgende:
„Zoo u niet met mij in mijn woning
de zaken wilt regelen, dan zal u de
ambtenaar van het Openbaar Ministe
rie de gelegenheid geven, met mij te
onderhandelen. Ik verwacht u aan
staanden Maandag tusschen elf en
twaalf uur. Op een anderen tijd ben ik
niet voor u te spreken."
Löb verscheen op het vastgestelde
uur. Op klaarlichten dag moest hij d.e
woning van zijn doodvijand binnen
gaan.
Volker bepaalde er zich toe, met
koude zakelijkheid de reeds genoemde
feiten vast te stellen. Hij eindigde met
de woorden: „Uw vordering bedraagt
volgens uw gespecificeerde rekening
vier duizend vijfhonderd acht en dertig
Mark. U krijgt echter slechts driedui
zend Mark. Is u daarmee tevreden?1
Löb, die bereids bij elke op- en„aan-
merking van Volker allerlei wendin
gen en grimassen had gemaakt en ver
schillende eeden had gezworen, viel nu
woedend uit: „Dat is bedriegerij, dat is
roof en moord."
Kalm antwoordde Volker: „Ik ver
zoek van alle onbeschaamdheden ver
schoond te blijven. U maakt met drie
duizend Mark toch nog goede zaken.'
Nu begon Löb af te slaan 4300
Mark 4200 Mark.
„Denkt u, dat ik met u wil hande
len?" Volker sprong op. Over geheel
zijn lichaam bevend stond hij voor den
handelaar. De innerlijke woede tegen
en de afkeer van dien man dreigden
hem bijna te verstikken.
„Ja of neen?" scheeuwde hij met
van woede trillende stem.
Toen kromp Löb ineen als een bange
hond: „Ja, Jr\ zal ik zijn tevreden."
Volker greep zijn hoed. „Vooruit, wij
gaan naar den burgemeester, daar be
taal ik uw geld uit."
Terstond ging Löb nu met den on
derwijzer door de dorpsstraat, en een
ieder rekte den hals, toen de kleine,
roodharige handelaar, angstig loopend
naast den blonden reus, voorbijkwam.
Dat was Löbs laatste gang door Har-
tenhausen.
Wonderbare schikking van het lot.
Löb had eens den onderwijzer op
zijn eersten gang naar Hartenhausen
begeleid, zoo geleidde nu deze den han
delaar bij diens 1-aatsten gang uit het
dorp.
Kort daarna, op een Woensdag wer
den Volker en Margaretha in den echt
verbonden. De kihderen hadden kerk
en schoolhuis voor hun beminden on
derwijzer met kransen versierd. En
toen het jonge jaar in den namiddag
met de naaste bloedverwanten en
vrienden in het schoolhuis aan de kof
fie zat, kwamen zij in optocht aantrek
ken en brachten twee armstoelen en
het oudste van de meisjes het was
de dochter van den monarch Keizer
zeide een klein gedicht op. Daarop
schreeuwde de kleine Frits Reinhardt,
zooals zijn vader hem heimelijk ge
leerd had, luide: „Lang leven mijnheer
de onderwijzer en zijn echtgenootel"
Met van vreugde stralende gezichten
stemde de gansche schaar van kinde
ren hiermede in.
Korten tijd; nadat de kinderen zich
verwijderd hadden, riep Karlientje
Lotz, die in de keuken behulpzaam
was, het jonge paar in het voorhuis.
Daar stond, met half verlegen, half
blijmoedig gezicht de roode Hertog. Hij
stamelde een paar onsamenhangende
woorden en reikte de jonge vrouw een
nieuwe waschmand aan.
„Maar, Hertog, waarom doet ge dat?'
zeide deze.
„Dat is toch zeer duidelijk, niet waar
mijnheer de onderwijzer," antwoordde
Hertog.
Volker noodigde hem binnen, en
nooit heeft een onderdaan met fierder
vreugde aan een banket bij zijn heer-
scher aangezeten, dan nu de roode
Hertog achter zijn tas koffie.
Toen de schemering aanbrak, namen
alle gasten afscheid. Kort daarop be
gon buiten een geheimzinnige drukte,
een rennen en loopen, een geruisch als
van vele menschen, steeds sterker aan
zwellend. En daar bewoog zich de
dorpsstraat op een lange, vurige
slang; de boerenleenbank bracht haar
bestuurder een fakkeloptocht; een on
afzienbare stoet richtte zich naar zijn
woning. Toen de stoet voor het school
huis was aangekomen, verschenen
Volker en Margaretha hand in hand
op den stoep hunner woning.
Diepe stilte. De burgemeester Esser
trad vooruit en sprak in eenvoudige,
maar hartelijke woorden (en met de
toespraak van dezen voortreffelijken
rfïan eindigen wij deze geschiedenis):
„Geachte heer onderwijzer en echt
genootel
Op uw vreugdedag en feestdag mag
de leenbank niet ontbreken.
Waarom?
Omdat, wanneer gij hier niet waart,
(ie leenbank hier ook niet zijn zou. Gij
hebt ons iets geleerd, wat ons lang
ontbroken heeft, de eensgezindheid.
Voor gij hier waart, bekommerde
een ieder zich slechts om zich zelf en
zijn zaken; dat was niet rechtvaardig
en niet goed en heeft het dorp vele óf
fers gekost. Maar dat is nu voor geheel
de toekomst anders en zal nog steeds
beter worden.
Door u hebben wij geleerd, ons te
vereenigen en samen te werkep. Gij
hebt ons het groote voorbeeld gegeven,
niet op de eerste plaats aan zich zelf,
maar aan de gemeenschap te denken.
Daarom en ten teeken onzer erkente
lijkheid hebben wij voor u en uw echt-
genoote een klok meegebracht, en wij^
wenschen u, dat ze u zeer gelukkige
tijden moge aanwijzen.
Zooals men in het groote, Duitsche
vaderland, in alle dorpen, waar nog
dankbaarheid woont, den naam Raif-
feisen nooit vergeten zal, zoo zal ook
in onze drie dorpen uw naam nooit
vergeten worden. En als iemand in de
verste toekomst vragen zal, wie heeft
bij u dat heerlijke Raiffeisenwerk ge
sticht, dan zal het klinken: „de onder
wijzer van Hartenhausexk*
BINDB.