CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 8s,e JAARGANG DINSDAG 14 JUNI I927 NUMMER 2152 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f 2.50 Per week.1 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 bil nummer beslaat uil TWEE Biaiien. EERSTE BLAD. De Stormramp. Saldi 108.33 Van F aan. L. 2. Van den heer W. v. Veen, Hoofd der Geref. School te Katwijk a. d. Rijn, bijeen gebracht ddor de leerlingen der school 12.30 Totaal 122.63 Vriendelijk dank, vooral aan de jeugdige gevers en geefsters. DIRECTIE. Een is geen. De Afdeeling Leiden van de S.D.A.P. heeft j.l. Vrijdag een beslissing geno men, die oogenschijnlijk zeer eenvou dig, in wezen van zeer vérstrekkende beteekenis is. „Het Volk" deelt daai^an het volgen de mede: „In de Vrijdagavond gehouden le denvergadering der partij-af deeling werden besprekingen gevoerd over de positie van onze partij in verband met de gehouden raadsverkiezing. Na ruime discussie werd besloten om het verleden jaar door de afdee ling ingenomen standpunt betreffen de de aanvaarding van wethouders zetels te handhaven. Dit houdt in, dat onze partij alleen zitting zal nemen in het college van B. en W., inien zij daarin twee zetels zal krijgen en er in den Raad een imeerdetheid is, om eenige punten van ons gemeenteprograoi te helpen verwezenlijken". In liet College hebben zitting van elk der rechterfracties een vertegen woordiger. Naar goede parlementaire zede dient de sterke minderheid ook vertegenwoorigd te zijn. Als zoodanig heeft de heer Reimeringer zitting. Maar ook reeds bij de tegenwoordige samenstelling van den Raad zou deze zetel eerder aan de 8 leden sterke S.D.A.P.-fractie toekomen, dan aan den 3 leden sterke V.B. Vergissen wij ons niet dan is het dan ook alleen de on wil van de S.D.A.P. geweest, dat deze zetel hun niet toeviel. De S.D.A.P. komt straks met 2 leden versterkt in den Raad. Maar dat ver sterkt niet de verhouding. Integendeel deze gaat van 1716 op 1914 terug. Als oppösitie-groep verkrijgt echter de S.D.A.P. daardoor grootere beteeke nis. Een beteekenis ook in dezen zin, dat zij de verantwoordelijkheid voor het Dagel. Bestuur mee moet dragen. Nu is echter de tactiek van de S.D.A.P. in de meeste gevallen dat zij in het bestuur ook dezelfde aanmati gende overwegende positie wenscht. Wij zeggen in de meeste gevallen, want er zijn uitzonderingen, noemen wij slechts de positie van den heer Schaper in het College van Ged. Staten van Z.-Holland. Het-besluit verleden jaar genomen als eerste verkiezingsinzet voor 1927 zouden wij geneigd zijn te zeggen is nu herhaald. Twee zetels van de vier, zoodat de Burgemeester dus steeds de beslissende stem zou hebben. Afgescheiden van de vraag of de Bur gemeester steeds bereid zou zijn een beslissing te nemen zooals de rechter zijde van den Raad met een sterk over wicht wenscht, zou dit een positie ge ven die een magistraat niet dragen kan. Maar de S.D.A.P. voegt er boven dien nog aan toe, dat ook een accoord moet worden verkregen over sommige punten van het S.D.A.P. gemeente-pro gram. Let wel, geen gemeenschappe lijke wenschen, maar enkele punten van het S.D.A.P.-program. Het ligt voor de hand dat deze eischen niet ingewilligd zullen worden. Daar is de verhouding 1914 een be letsel voor. Maar ook is het te betreuren dat de S.D.A.P., ook als fractie van 10 raads leden, niet voelt dat zij zedelijk ver plicht is een minderheids -po sitie in te nemén in het Dagel. Be stuur onzer stad. De onzuivere toe stand dat men eischen stelt die lijn recht ingaan tegen de meerderheid en waarvan dus vaststaat dat er niets van komt zal dus ook in de nieuwe periode worden bestendigd. BUREAU Hooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 V «IJselijk geknoei". Onze haringvisscherij maakt een be nauwden tijd door. Elk jaar gaat de besomming achteruit. Zoowel de op brengst als de behaalde prijzen loopen terug. Nog gisteren is in den Katwijk- schen- gemeenteraad door den Loco- Burgemeester en door den nieuw opge treden Burgemeester daarop gewezen. Van Regeeringswege worden maat regelen gehomen om verdere achter uitgang te voorkomen. Daarbij moeten soms harde maatregelen worden ge troffen. Scwns ook wel eens het nies in etterende wonden worden gezet. Op een 'protestvergadering te 's-Gra- venhage tegen de 'beschuldigingen ge uit in de Memorie van Toelichting op het onlangs ingediende' wetsontwerp ter vooi'komng van misbruiken in den uitvoerhandel van haring en waarin» geconstateerd werd dat in het buiten land steeds meer klachten worden ver nomen over .verkeerde practijken van de zijde van den Nederlandschen ha- ringhandel, weshalve cle regeering het noodig heeft geacht, controle van Rijkswege in te voeren, werd door een der sprejters, de heer IJzerman, een del* gTootste exporteurs uit Vlaardin- gen, betoogd, dat men geen recht had een grooten mond op te zetten. Laten wij openlijk erkennen, aldus spr., dat we „ijselijk" geknoeid hebben. Wij hebben naar Zweden en Dnitschland vuiligheid gestuurd in plaats van goede Hollandsche haring. Het is uit stekend, dat de regeerng maatregelen getroffen heeft, en wij juichen za van ganscher harte toe. Door vuile knoeierijen, zoo zeide hij, hebben wij ons afzetgebied in Zweden- verlpren, en laten wij nu trachten door goede Hollandsche producten dit weer te herwinnen. Het bestuur 'zette in de volgende dis cussie uiteen-, niet te willen tegenspre ken, dat er geknoeid is, maar het acht te 't niet verstandig, dit zoo in 't open haar uit te spreken. Ook in tuinboüwkringen zijn wel eens soortgelijke opmerkingen ge hoord. Gelukkig dat nu het verkeerde van een dergelijke handelwijze wordt inge zien. Als de handel met de regeering sa menwerkt om dén naam van onze Hollandsche producten hoog. te hou den, dan kan er nog veel worden goed gemaakt. Maar 't blijft toch diep te betreuren, dat een dergelijke uitspraak moest worden gedaan. Eerst dan wanneer allen de handen ineenslaan en weer de Hollandsche de gelijkheid op de buitenlandsche markt aloim gezien wordt kan men verbete ring verwachten. Dat zal nog strijd kosten maar clan zal de voldoening ook groot zijn. STADSNIEUWS. STILLE ARMOEDE. Op een bank in het Van der Werff- park zitten teen drietal vrouwtjes, 't Zijn vaste klanten die als het weer eenigszins gunstig is hier dagelijks ko men. Een der rustende vrouwtjes heeft een paar boodschappen gedaan en heeft daarbij ook wat koffie gekocht. Wat een heerlijke koffiegeur, zegt mej. A. Ja, ruikt U dat? O, ik vind het heerlijk. Vooral als het niet vaak voorkomt dat ik een lekker bakje koffie krijg. Nou ik neem graag een lekker kopje. Ik kan het nu gelukkig krijgen. Ik heb ook wel eens andere tijden gekend. Te genwoordig leef ik heel gelukkig en ik mag zeggen, tevreden. Is 't waar? Ja 't gaat vreeand in de wereld. Ik heb ook wei eens andere tij den gekend dan tegenwoordig. Maar bij mij is 't andersom. Zoo! Hoe bedoelt u? JaOchEen mensch heeft .soms 'li bitter kruis te dragen. Maar.. Een pijnlijke stilte treedt in. Hoe bedoelt U dat een bitter kruis? Och ja, ik zeg het liever niet,, maal laat ik dit mogen zeggen, dat mijn le ven heel weinig vertroöktends biedt. Maar nu maakt U mij toch nieuws gierig. Ik dacht ook al, wat ziet U er slecht uit. Is U ziek misschien? Ziek? Neen gelukkig niet! Maar eerlijk gezegd ik lijd gebrek. Toen ik nog sterk was kon ik uit werken gaan. Kon ik ruim in mijn onderhoud voor zien. Had ik ook de steun van mijn zoon niet noodig. Maar nu ik oud wordt wil niemand mij meer in dienst hebben. Mijn zoon betaalt, de huur voor mij en dan schiet er een kwartje over. Maar daar kan ik niet van ko men. En meeroch 't gaat al zoo moeilijk. Vragen, ja ik heb het eens gedaan, maar ik kan het niet meer doen. Maar Juffr. dan moei U toch gehol pen worden. Krijgt U dan geen ouder domspensioen? Krijgt U geen steun van de Diaconie? I Ouderdomspensioen heb ik nog niet, daar ben ik nog niet oud genoeg voor. Van de diaconieJa 't zal d'r wel van moeten komen. Ik ben Oud- Roomsch, ziet U. Nou Juffr. ik ga even naar huis, blijft U hier nog wat zitten? Ja nog effen. Weg sloft oude moedertje met haar boodschaptasch. De andere zet het gesprek 'met no. 3 nog wat voort. Dan't is of ze iets begrijpt. Be scheiden staat ze op, groet vlug en met wankele schreden gaat ze de richting van het Levendaal op. Na een poosje komt Moedertje terug Waar is de Juffrouw gebleven? Ze is weggegaan. Naar huis zeker. Waar woont ze? Ik weet het niet. Ze vertelde dat ze een éénkamer woninkje heeft. Maar waar, dat weet ik niet. Ja zie je, ik heb gauw een paar boter hammen klaar gemaakt en een eitje gekookt. M'n eigen boterham zou me niet smaken als ik daar om denk. Maar ik zie ze morgen wel. Dag juffrouw I Dag juffrouw! 't Menschje zag er inderdaad uiter mate zwak uit. 't Was juffrouw nummer drie die 't mij vertelde. Ook haar naam weet ik niet. Maar ik ben er zeker van dat van daag Juffr. A. niet meer hongerig naar huis behoeft te gaan. Ook deze trouwe oogen spraken van teeder medelijden. DE INVAL BIJ DE INDONESISCHE STUDENTEN Het oordeel van de Nederlandsche en Ned.-Indisclie pers. „Het Vaderland" meldt nog: Men is in politiekringen van mee ding, dat de justitie op het spoor is ge komen van een heel belangrijke zaak, die nog groote gevolgen kan hebben. De zaak staat niet zoozeer in verband met de communistische agitatie hier te lancle als wel met die in onze koloniën Onderzocht wordt, of de Indonesiërs aangesloten waren bij een verboden vereeniging of dat zij als enkelingen werken. In een conferentie tusschen den hoofdcommissaris van politie, den heer Van 't Sant en den officier van Justitie, mr. De Vries van Doesburg, is besloten de pers geen inlichtingen te geven, zoolang' niet is komen vast te staan, wat de bescheiden inhouden. Deskundigen zijn reeds aangesteld, die de stukken hestudeeren en verta len zullen. Wanneer dit gedaan is, waarmede ongetwijfeld een dag of veertien gemoeid zal zijn, worden of- ficieele inlichtingen verstrekt. De vraag is, in hoeverre er verband bestaat tusschen de sovjet-regeering en het ontdekt complot. In den Haag moet naar wij vernamen een sov jet-gezant zijn, die de communistische propaganda-actie regelt. In Verband met zijn werkzaamheid wordt al eeni- gen tijd gepost voor een buitenland gch gezantschap en voor de woning van den gezant. In hoeverre deze agent iets met het ontdekte complot uitstaande heeft, zal Uitgemaakt moeten worden. Men meldt uit 's-Gravenhage Gisterochtend te 10 uur heeft in het Huis van Bewaring, ten overstaan van den rechter-commissaris, mr. Calkoen, de beeedigïng plaats gehad van de drie deskundigen, die de, in verband met het communistisch complot in Jong- Indonesische kringen in beslag geno men papieren en documenten moeten onderzoeken. Als deskundigen zijn aangewezen de he eren Koot, oud-kapitein bij het Ned. Indische leger; B. Ockers, controleur bij het Binnenlandsch Bestuur in Ned. Indië, met studie-verlof hier te lande; en Nieuwenhuijs, inspecteur hij de po- litierecherche alhier. Zooals reeds was gemeld, is de kist met in beslag genomen papieren en documenten in verband met de com munistische samenzwering ih studen tenkringen van Leiden naar het Paleis Van Justitie te Den Haag vervoerd en ter griffie gedeponeerd. Gisterochtend is de geheele verzame ling per auto overgebracht naar het Hoofdbureau van Politie, waar ook hét gedeelte berust, dat in twee percee' len in de Residentie in beslag is geno men. Een der vertrekken van bet Hoofd bureau is voor bet onderzoek door de deskundigen gereserveerd. Men verwacht, dat dit onderzoek ge ruimen tijd in beslag zal nemen. Uit Batavia wordt het volgende ge meld: In een onderhoud met Aneta zeide de directèur van Onderwijs, de heer Hardeman^ naar aanleiding van den in val hij de Indonesische Vereeniging, dat hij het zeer gelukkig acht ,dat ein delijk de waarheid omtrent de doel einden van dé vereeniging naar voren is getreden. Over de gemelde resulta ten van het onderzoek toonde hij zich niet erg verbaasd, aangezien reeds ge durende geruimen tijd de officieele ge gevens, die men omtrent deze vereeni ging had, er duidelijk op wezen, dat zij een extremistische richting voorstond, daarbij voorgestaan door een bepaalde kliek, die elk contact met het Gouver nement reeds verloren had. Het Indische Nieuws van den Dag herinnert naar aanleiding van den in val aan zijn artikel van 29 April, waar in de voorzitter van-de Indonesische Vereeniging', Ilatta, gesignaleerd wérd als een leugenachtig rebel met een bru talen snuit. Het blad vraagt of de In dische burgerij moet blijven betalen aan de opvoeding van zulke oproerma kers, die ten onrechte aan dc vader- iandsche akkers onttrokken zijn. „KENNIS IS MACHT". Wij ontvingen van den Secretarie, den heer A. W. Vink, het Jaarversl&g over den toestand van het genootschap „Kennis is Macht" en zijn middelbare handelsavondschool over het jaar 1926. De Secretaris herinnert er allereerst aan, hoe het Genootschap op 4 Maart 1926 10 jaar*had bestaan, welk feit op feestelijke wijze werd herdacht. De leerlingen bóden' het bestuur op 8 April een feestavond aan. Voor de Handelsavondschool begon het jaar 1926 met een aantal leerlingen van 359 (108 vr.) en eindigde op 31 Dcc. met 370 leerlingen (110 vr.), een kleine vooruitgang dus. Het aantal nieuwe leerlingen bedroeg 121. Aan het eindexamen namen deel 147 leerlingen, waarvan 93, d. i. 63 slaagden, en wel voor: Nederlandsche Correspondentie 3, Fransche Correspondentie 4, Duitsche Correspondentie 4, Engelsche Corres pondentie 6, Algemeen© Handelsken nis 17, Boekhouden enz. 8, Schoon schrijven 3, Stenografie 3, Stenotypie 8, en Machineschrijven 37 leerlingen, Meerderen der geslaagden legden met goed gevolg examens af bij ver schillende Vereenigingen, zooals de Federatie en de Vereeniging van Lee raren. De leeraren verrichtten hun taak als steeds met hijzonderen ijver en brach ten het hunne er toe bij, dat de goede geest die in de Handelsschool heerscht zoowel onder de leeraren onderling, alsook onder leeraren en leerlingen, behouden bleef. De leerlingen doen hun best en gedragen zich goed. De rekening van het Genootschap sloot over het jaar 1926 in Ontvangst en Uitgaaf met een bedrag van 25233.35 en met een saldo v. 2285.37. Het verslag besluit met tal van Sta tistische gegevens over den Handels- cursus. Het getal leerlingm l)?draag: 370, waaronder 110 vrouwelijke. De meesten hunner (223) zijn kantoorbe dienden. Merkwaardig is, dat blijkens de opgave van beroep van Ouders of Voogden der leerlingen daaronder slechts 3 boekhouders en 5 kantoorbe dienden voorkomen. De overgroote meerderheid der kantoorbedienden is alzoo klaarblijkelijk niet uit kantoorbe diendenkringen afkomstig, hetgeen o.i. daaruit te verklaren is dat men in die leringen het best weet hoe weinig voor uitzichten dit vak thans thans over het algemeen biedt. Van de leerlingten zjjn voorts 63 uit een 11-tal buitengemeenten afkomstig, wat wel bewijst dat de school een goe den naam heeft in de omstreken van Leiden. Het aantal leeraren bedraagt 23; di recteur is de heer A. J. J. Ver brugge. Het Genootschap telt 38 donateurs en 47 leden. Aan het verslag zijn toegevoegd de opgaven van het Eindexamen in 1926 in de verschillende vakken. WAARSCHUWING. De Commissaris van Politie alhier geeft, in overweging bij hem inlichtin gen in te winnen alvorens In handels relatie te treden met Willem Vermeu len, geboren te Bodegraven 14 Maart 1895, van broep koopman, wonende al hier Lammermarkt. No. 5. BINNENLAND, VAN HET HOF. De Koninklijke familie vertrekt a.s. Woensdagmiddag 2 uur 53 uit 's-Gra venhage naar Het Loo aankomst al daar 5 uur 11 min. De Prins gaat a.s. Zondagavond van Het Loo tot het doen van een kuur voor eenigen tijd naar Zwitserland. .Gistermiddag heeft de Prins ten Koninklijken Paleize in Den Haag den heer Stanislas Ketzzynsci, in nieuwhenoemden gezant van Polen, audiëntie ontvangen. Prins Hendrik zal morgenmiddag van 2 tot 6 uur op de Schietbaan te Katwijk aan den Rijn met een gezel schap heeren schietoefeningen houden CARILLON-BESPELING OP 18 JUNI. Naar de „Tel." verneemt heeft H,. M. de Koningin toestemming verleend om de carillon-bespeling op Waterloo- dag, te geven op Zaterdag 18 Juni, des avonds van 9 tot 10 uur, door den heer J. Vincent op het klokkespel van het Koninklijk Paleis te Amsterdam, door middel van Philips' Kortegolf zen der naar Oost- en West-Indië uit te zenden. ONDERWIJZER-HANDELAAR. Een onderwijzer aan een der O. L.- scholen te IJmuiden, handelt in radio artikelen. Hij moet zelfs alléén-verte genwoordiger van een bepaald artikel zijn. De winkeliers in radio-artikelen achten zich door deze concurrentie be nadeeld en hebben aan B. en W. van Veïsen het verzoek gericht, op grond Gewone ad verten tiën per regel 221/» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tuiei Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. Binnenland. Den Haag krijgt geen gemeentelijke huurverordening. Buitenland. De vergadering van den Volken- bondsraad. De opmarsch der Zuidelijken in China. De Intern. Arbeidsconferentie te Genève heeft de ontwerp-conventie in zake verplichte ziekteverzekerng aan genomen. Een Japansche poging tot vredesbe middeling in China? Nieuwe Russische nota aan Polen in verband met den moord op Wojkow. van art. 44 der L. O.-wet, aan dezen handel door een onderwijzer een einde te maken. NEDERLANDSCHE JOURNALISTEN- KRING. De jaarlijksche excursie van den Nederlandschen Journalisten-Kring zal ditmaal plaats hebben op Zaterdag 2 Juli a.s. De tocht gaat naar Utrecht en Zeist en omstreken. GEEN GEMEENTELIJKE HUUR VERORDENING. De Haagsche Raad heeft gisteren de motie-Vrijenhoek, luidende als volgt: „De raad, van oordeel, dat het wen- schelijk is een verordening tot stand te brengen tegen onredelijke opdrij ving van huren van woningen met lar gen huurprijs; noodigt B. en W. uit te bevorderen, dat het ontwerp voor een zoodanige verordening in den raad wordt inge diend; en gaat over tot de orde van den dag", verworpen met 2118 stemmen. AFSCHAFFING HUURWETTEN. Naar wij vernemen heeft het Ge meentebestuur van Amsterdam thans antwoord gekregen van minister Slo- temaker de Bruine, inzake de door den gemeenteraad aangenomen motie- Romme, waarin er bij de regeering op aangedrongen werd, wettelijke maatre gelen te nemen voor Amsterdam in den geest der vervallen Huurwetten. De minister wijst het nemen van maatregelen van de hand, en verwijst overigens te dezer zake naar het debat dat hij over de Huurwetten destijds met den heer Ter Laan in de Tweede Kamer heeft gevoerd. LUCHTDIENST IN INDIë. In Indische handelskringen staat men thans algemeen sympathiek te genover het denkbeeld van een burger lijken luchtdienst en zulks in verband met de noodzakelijkheid om bij het ge reedkomen van de Engelsche luchtver binding van Europa naar Australië de nationale lughtvaartorganisatie te kun nen gereed houden als schakel in deze verbinding. De K.N.L.M. wordt alge meen het meest geschikte lichaam ge acht om deze schakel tot stand te brengen en om, in samenwerking met een nieuw concern, eventueel ook met Britsche promotors, de luchtver- binding tusschen de Straits settle ments en Indië en die in den Indi- schen Archipel gereed te doen zijn in October 1928. De regeering krijgt thans de tot dusver ontbrekende stimulans om de plannen voor het burgerlijk luchtverkeer en de krachtiger door- zetting daarvan te bevorderen. DE VLUCHT NAAR INDIë. De K. L. M.-vlucht naai^ Indië zal niet, zoo meldt bet Haagsche Aneta- bureau, Woensdagmorgen om 3 uur 30 doch om 8 uur 30 van Schiphol aan vangen. Des morgens om zeven uur zullen voor het passagekantoor der K.L.M. op het Leidsche-Plein eenige autobus sen gereed staan voor belangstellen den. ONWEER MET PLASREGENS BOVEN VENLO. Gisteravond tegen 6 uur ontlastte zich een zwaar onweer met plasregens boven Venlo, dat de straten blank zet te en de riolen deed overloopen. De bliksem sloeg in perceel Kaldenklr- cberweg nr. 43, bewoond door de fami lie E. Timmermans, waarvan een ge deelte van het dak werd afgerukt, dat door de boomen heen op dpn weg ge worpen werd. Na een half uur weer zonnig weder. DE WEG NAAR SCHIPHOL. Naar het persbureau Vaz Diaz ver neemt, is het bestuur van den Haar lemmermeerpolder met den Provincia-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1