CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
8s,e JAARGANG
DINSDAG 14 JUNI I927
NUMMER 2152
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal f 2.50
Per week.1 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
bil nummer beslaat uil TWEE Biaiien.
EERSTE BLAD.
De Stormramp.
Saldi 108.33
Van F aan. L. 2.
Van den heer W. v. Veen,
Hoofd der Geref. School te
Katwijk a. d. Rijn, bijeen
gebracht ddor de leerlingen
der school 12.30
Totaal 122.63
Vriendelijk dank, vooral aan de
jeugdige gevers en geefsters.
DIRECTIE.
Een is geen.
De Afdeeling Leiden van de S.D.A.P.
heeft j.l. Vrijdag een beslissing geno
men, die oogenschijnlijk zeer eenvou
dig, in wezen van zeer vérstrekkende
beteekenis is.
„Het Volk" deelt daai^an het volgen
de mede:
„In de Vrijdagavond gehouden le
denvergadering der partij-af deeling
werden besprekingen gevoerd over
de positie van onze partij in verband
met de gehouden raadsverkiezing.
Na ruime discussie werd besloten
om het verleden jaar door de afdee
ling ingenomen standpunt betreffen
de de aanvaarding van wethouders
zetels te handhaven.
Dit houdt in, dat onze partij alleen
zitting zal nemen in het college van
B. en W., inien zij daarin twee zetels
zal krijgen en er in den Raad een
imeerdetheid is, om eenige punten
van ons gemeenteprograoi te helpen
verwezenlijken".
In liet College hebben zitting van
elk der rechterfracties een vertegen
woordiger. Naar goede parlementaire
zede dient de sterke minderheid ook
vertegenwoorigd te zijn. Als zoodanig
heeft de heer Reimeringer zitting.
Maar ook reeds bij de tegenwoordige
samenstelling van den Raad zou deze
zetel eerder aan de 8 leden sterke
S.D.A.P.-fractie toekomen, dan aan den
3 leden sterke V.B. Vergissen wij ons
niet dan is het dan ook alleen de on
wil van de S.D.A.P. geweest, dat deze
zetel hun niet toeviel.
De S.D.A.P. komt straks met 2 leden
versterkt in den Raad. Maar dat ver
sterkt niet de verhouding. Integendeel
deze gaat van 1716 op 1914 terug.
Als oppösitie-groep verkrijgt echter
de S.D.A.P. daardoor grootere beteeke
nis. Een beteekenis ook in dezen zin,
dat zij de verantwoordelijkheid voor
het Dagel. Bestuur mee moet dragen.
Nu is echter de tactiek van de
S.D.A.P. in de meeste gevallen dat zij
in het bestuur ook dezelfde aanmati
gende overwegende positie wenscht.
Wij zeggen in de meeste gevallen,
want er zijn uitzonderingen, noemen
wij slechts de positie van den heer
Schaper in het College van Ged. Staten
van Z.-Holland.
Het-besluit verleden jaar genomen
als eerste verkiezingsinzet voor 1927
zouden wij geneigd zijn te zeggen
is nu herhaald. Twee zetels van de
vier, zoodat de Burgemeester dus
steeds de beslissende stem zou hebben.
Afgescheiden van de vraag of de Bur
gemeester steeds bereid zou zijn een
beslissing te nemen zooals de rechter
zijde van den Raad met een sterk over
wicht wenscht, zou dit een positie ge
ven die een magistraat niet dragen
kan.
Maar de S.D.A.P. voegt er boven
dien nog aan toe, dat ook een accoord
moet worden verkregen over sommige
punten van het S.D.A.P. gemeente-pro
gram. Let wel, geen gemeenschappe
lijke wenschen, maar enkele punten
van het S.D.A.P.-program.
Het ligt voor de hand dat deze
eischen niet ingewilligd zullen worden.
Daar is de verhouding 1914 een be
letsel voor.
Maar ook is het te betreuren dat de
S.D.A.P., ook als fractie van 10 raads
leden, niet voelt dat zij zedelijk ver
plicht is een minderheids -po
sitie in te nemén in het Dagel. Be
stuur onzer stad. De onzuivere toe
stand dat men eischen stelt die lijn
recht ingaan tegen de meerderheid en
waarvan dus vaststaat dat er niets
van komt zal dus ook in de nieuwe
periode worden bestendigd.
BUREAU Hooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
V «IJselijk geknoei".
Onze haringvisscherij maakt een be
nauwden tijd door. Elk jaar gaat de
besomming achteruit. Zoowel de op
brengst als de behaalde prijzen loopen
terug. Nog gisteren is in den Katwijk-
schen- gemeenteraad door den Loco-
Burgemeester en door den nieuw opge
treden Burgemeester daarop gewezen.
Van Regeeringswege worden maat
regelen gehomen om verdere achter
uitgang te voorkomen. Daarbij moeten
soms harde maatregelen worden ge
troffen. Scwns ook wel eens het nies
in etterende wonden worden gezet.
Op een 'protestvergadering te 's-Gra-
venhage tegen de 'beschuldigingen ge
uit in de Memorie van Toelichting op
het onlangs ingediende' wetsontwerp
ter vooi'komng van misbruiken in den
uitvoerhandel van haring en waarin»
geconstateerd werd dat in het buiten
land steeds meer klachten worden ver
nomen over .verkeerde practijken van
de zijde van den Nederlandschen ha-
ringhandel, weshalve cle regeering het
noodig heeft geacht, controle van
Rijkswege in te voeren, werd door een
der sprejters, de heer IJzerman, een
del* gTootste exporteurs uit Vlaardin-
gen, betoogd, dat men geen recht had
een grooten mond op te zetten.
Laten wij openlijk erkennen, aldus spr.,
dat we „ijselijk" geknoeid hebben. Wij
hebben naar Zweden en Dnitschland
vuiligheid gestuurd in plaats van
goede Hollandsche haring. Het is uit
stekend, dat de regeerng maatregelen
getroffen heeft, en wij juichen za van
ganscher harte toe.
Door vuile knoeierijen, zoo zeide hij,
hebben wij ons afzetgebied in Zweden-
verlpren, en laten wij nu trachten
door goede Hollandsche producten dit
weer te herwinnen.
Het bestuur 'zette in de volgende dis
cussie uiteen-, niet te willen tegenspre
ken, dat er geknoeid is, maar het acht
te 't niet verstandig, dit zoo in 't open
haar uit te spreken.
Ook in tuinboüwkringen zijn wel
eens soortgelijke opmerkingen ge
hoord.
Gelukkig dat nu het verkeerde van
een dergelijke handelwijze wordt inge
zien.
Als de handel met de regeering sa
menwerkt om dén naam van onze
Hollandsche producten hoog. te hou
den, dan kan er nog veel worden goed
gemaakt.
Maar 't blijft toch diep te betreuren,
dat een dergelijke uitspraak moest
worden gedaan.
Eerst dan wanneer allen de handen
ineenslaan en weer de Hollandsche de
gelijkheid op de buitenlandsche markt
aloim gezien wordt kan men verbete
ring verwachten.
Dat zal nog strijd kosten maar clan
zal de voldoening ook groot zijn.
STADSNIEUWS.
STILLE ARMOEDE.
Op een bank in het Van der Werff-
park zitten teen drietal vrouwtjes, 't
Zijn vaste klanten die als het weer
eenigszins gunstig is hier dagelijks ko
men.
Een der rustende vrouwtjes heeft
een paar boodschappen gedaan en
heeft daarbij ook wat koffie gekocht.
Wat een heerlijke koffiegeur, zegt
mej. A.
Ja, ruikt U dat?
O, ik vind het heerlijk. Vooral als
het niet vaak voorkomt dat ik een
lekker bakje koffie krijg.
Nou ik neem graag een lekker kopje.
Ik kan het nu gelukkig krijgen. Ik heb
ook wel eens andere tijden gekend. Te
genwoordig leef ik heel gelukkig en ik
mag zeggen, tevreden.
Is 't waar? Ja 't gaat vreeand in de
wereld. Ik heb ook wei eens andere tij
den gekend dan tegenwoordig. Maar
bij mij is 't andersom.
Zoo! Hoe bedoelt u?
JaOchEen mensch heeft
.soms 'li bitter kruis te dragen. Maar..
Een pijnlijke stilte treedt in.
Hoe bedoelt U dat een bitter kruis?
Och ja, ik zeg het liever niet,, maal
laat ik dit mogen zeggen, dat mijn le
ven heel weinig vertroöktends biedt.
Maar nu maakt U mij toch nieuws
gierig. Ik dacht ook al, wat ziet U er
slecht uit. Is U ziek misschien?
Ziek? Neen gelukkig niet! Maar
eerlijk gezegd ik lijd gebrek. Toen ik
nog sterk was kon ik uit werken gaan.
Kon ik ruim in mijn onderhoud voor
zien. Had ik ook de steun van mijn
zoon niet noodig. Maar nu ik oud
wordt wil niemand mij meer in dienst
hebben. Mijn zoon betaalt, de huur
voor mij en dan schiet er een kwartje
over. Maar daar kan ik niet van ko
men. En meeroch 't gaat al zoo
moeilijk.
Vragen, ja ik heb het eens gedaan,
maar ik kan het niet meer doen.
Maar Juffr. dan moei U toch gehol
pen worden. Krijgt U dan geen ouder
domspensioen? Krijgt U geen steun
van de Diaconie? I
Ouderdomspensioen heb ik nog niet,
daar ben ik nog niet oud genoeg voor.
Van de diaconieJa 't zal d'r wel
van moeten komen. Ik ben Oud-
Roomsch, ziet U.
Nou Juffr. ik ga even naar huis,
blijft U hier nog wat zitten?
Ja nog effen.
Weg sloft oude moedertje met haar
boodschaptasch.
De andere zet het gesprek 'met no.
3 nog wat voort.
Dan't is of ze iets begrijpt. Be
scheiden staat ze op, groet vlug en met
wankele schreden gaat ze de richting
van het Levendaal op.
Na een poosje komt Moedertje terug
Waar is de Juffrouw gebleven?
Ze is weggegaan. Naar huis zeker.
Waar woont ze?
Ik weet het niet. Ze vertelde dat ze
een éénkamer woninkje heeft. Maar
waar, dat weet ik niet.
Ja zie je, ik heb gauw een paar boter
hammen klaar gemaakt en een eitje
gekookt. M'n eigen boterham zou me
niet smaken als ik daar om denk.
Maar ik zie ze morgen wel.
Dag juffrouw I
Dag juffrouw!
't Menschje zag er inderdaad uiter
mate zwak uit.
't Was juffrouw nummer drie die 't
mij vertelde. Ook haar naam weet ik
niet. Maar ik ben er zeker van dat van
daag Juffr. A. niet meer hongerig naar
huis behoeft te gaan. Ook deze trouwe
oogen spraken van teeder medelijden.
DE INVAL BIJ DE INDONESISCHE
STUDENTEN
Het oordeel van de Nederlandsche en
Ned.-Indisclie pers.
„Het Vaderland" meldt nog:
Men is in politiekringen van mee
ding, dat de justitie op het spoor is ge
komen van een heel belangrijke zaak,
die nog groote gevolgen kan hebben.
De zaak staat niet zoozeer in verband
met de communistische agitatie hier te
lancle als wel met die in onze koloniën
Onderzocht wordt, of de Indonesiërs
aangesloten waren bij een verboden
vereeniging of dat zij als enkelingen
werken.
In een conferentie tusschen den
hoofdcommissaris van politie, den
heer Van 't Sant en den officier van
Justitie, mr. De Vries van Doesburg, is
besloten de pers geen inlichtingen te
geven, zoolang' niet is komen vast te
staan, wat de bescheiden inhouden.
Deskundigen zijn reeds aangesteld,
die de stukken hestudeeren en verta
len zullen. Wanneer dit gedaan is,
waarmede ongetwijfeld een dag of
veertien gemoeid zal zijn, worden of-
ficieele inlichtingen verstrekt.
De vraag is, in hoeverre er verband
bestaat tusschen de sovjet-regeering
en het ontdekt complot. In den Haag
moet naar wij vernamen een sov
jet-gezant zijn, die de communistische
propaganda-actie regelt. In Verband
met zijn werkzaamheid wordt al eeni-
gen tijd gepost voor een buitenland gch
gezantschap en voor de woning van
den gezant. In hoeverre deze agent iets
met het ontdekte complot uitstaande
heeft, zal Uitgemaakt moeten worden.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Gisterochtend te 10 uur heeft in het
Huis van Bewaring, ten overstaan van
den rechter-commissaris, mr. Calkoen,
de beeedigïng plaats gehad van de drie
deskundigen, die de, in verband met
het communistisch complot in Jong-
Indonesische kringen in beslag geno
men papieren en documenten moeten
onderzoeken.
Als deskundigen zijn aangewezen de
he eren Koot, oud-kapitein bij het Ned.
Indische leger; B. Ockers, controleur
bij het Binnenlandsch Bestuur in Ned.
Indië, met studie-verlof hier te lande;
en Nieuwenhuijs, inspecteur hij de po-
litierecherche alhier.
Zooals reeds was gemeld, is de kist
met in beslag genomen papieren en
documenten in verband met de com
munistische samenzwering ih studen
tenkringen van Leiden naar het Paleis
Van Justitie te Den Haag vervoerd en
ter griffie gedeponeerd.
Gisterochtend is de geheele verzame
ling per auto overgebracht naar het
Hoofdbureau van Politie, waar ook
hét gedeelte berust, dat in twee percee'
len in de Residentie in beslag is geno
men.
Een der vertrekken van bet Hoofd
bureau is voor bet onderzoek door de
deskundigen gereserveerd.
Men verwacht, dat dit onderzoek ge
ruimen tijd in beslag zal nemen.
Uit Batavia wordt het volgende ge
meld:
In een onderhoud met Aneta zeide
de directèur van Onderwijs, de heer
Hardeman^ naar aanleiding van den in
val hij de Indonesische Vereeniging,
dat hij het zeer gelukkig acht ,dat ein
delijk de waarheid omtrent de doel
einden van dé vereeniging naar voren
is getreden. Over de gemelde resulta
ten van het onderzoek toonde hij zich
niet erg verbaasd, aangezien reeds ge
durende geruimen tijd de officieele ge
gevens, die men omtrent deze vereeni
ging had, er duidelijk op wezen, dat zij
een extremistische richting voorstond,
daarbij voorgestaan door een bepaalde
kliek, die elk contact met het Gouver
nement reeds verloren had.
Het Indische Nieuws van den Dag
herinnert naar aanleiding van den in
val aan zijn artikel van 29 April, waar
in de voorzitter van-de Indonesische
Vereeniging', Ilatta, gesignaleerd wérd
als een leugenachtig rebel met een bru
talen snuit. Het blad vraagt of de In
dische burgerij moet blijven betalen
aan de opvoeding van zulke oproerma
kers, die ten onrechte aan dc vader-
iandsche akkers onttrokken zijn.
„KENNIS IS MACHT".
Wij ontvingen van den Secretarie,
den heer A. W. Vink, het Jaarversl&g
over den toestand van het genootschap
„Kennis is Macht" en zijn middelbare
handelsavondschool over het jaar 1926.
De Secretaris herinnert er allereerst
aan, hoe het Genootschap op 4 Maart
1926 10 jaar*had bestaan, welk feit op
feestelijke wijze werd herdacht. De
leerlingen bóden' het bestuur op 8
April een feestavond aan.
Voor de Handelsavondschool begon
het jaar 1926 met een aantal leerlingen
van 359 (108 vr.) en eindigde op 31 Dcc.
met 370 leerlingen (110 vr.), een kleine
vooruitgang dus. Het aantal nieuwe
leerlingen bedroeg 121.
Aan het eindexamen namen deel 147
leerlingen, waarvan 93, d. i. 63
slaagden, en wel voor:
Nederlandsche Correspondentie 3,
Fransche Correspondentie 4, Duitsche
Correspondentie 4, Engelsche Corres
pondentie 6, Algemeen© Handelsken
nis 17, Boekhouden enz. 8, Schoon
schrijven 3, Stenografie 3, Stenotypie
8, en Machineschrijven 37 leerlingen,
Meerderen der geslaagden legden
met goed gevolg examens af bij ver
schillende Vereenigingen, zooals de
Federatie en de Vereeniging van Lee
raren.
De leeraren verrichtten hun taak als
steeds met hijzonderen ijver en brach
ten het hunne er toe bij, dat de goede
geest die in de Handelsschool heerscht
zoowel onder de leeraren onderling,
alsook onder leeraren en leerlingen,
behouden bleef. De leerlingen doen
hun best en gedragen zich goed.
De rekening van het Genootschap
sloot over het jaar 1926 in Ontvangst
en Uitgaaf met een bedrag van
25233.35 en met een saldo v. 2285.37.
Het verslag besluit met tal van Sta
tistische gegevens over den Handels-
cursus. Het getal leerlingm l)?draag:
370, waaronder 110 vrouwelijke. De
meesten hunner (223) zijn kantoorbe
dienden. Merkwaardig is, dat blijkens
de opgave van beroep van Ouders of
Voogden der leerlingen daaronder
slechts 3 boekhouders en 5 kantoorbe
dienden voorkomen. De overgroote
meerderheid der kantoorbedienden is
alzoo klaarblijkelijk niet uit kantoorbe
diendenkringen afkomstig, hetgeen o.i.
daaruit te verklaren is dat men in die
leringen het best weet hoe weinig voor
uitzichten dit vak thans thans over
het algemeen biedt.
Van de leerlingten zjjn voorts 63 uit
een 11-tal buitengemeenten afkomstig,
wat wel bewijst dat de school een goe
den naam heeft in de omstreken van
Leiden.
Het aantal leeraren bedraagt 23; di
recteur is de heer A. J. J. Ver brugge.
Het Genootschap telt 38 donateurs en
47 leden.
Aan het verslag zijn toegevoegd de
opgaven van het Eindexamen in 1926
in de verschillende vakken.
WAARSCHUWING.
De Commissaris van Politie alhier
geeft, in overweging bij hem inlichtin
gen in te winnen alvorens In handels
relatie te treden met Willem Vermeu
len, geboren te Bodegraven 14 Maart
1895, van broep koopman, wonende al
hier Lammermarkt. No. 5.
BINNENLAND,
VAN HET HOF.
De Koninklijke familie vertrekt a.s.
Woensdagmiddag 2 uur 53 uit 's-Gra
venhage naar Het Loo aankomst al
daar 5 uur 11 min.
De Prins gaat a.s. Zondagavond
van Het Loo tot het doen van een kuur
voor eenigen tijd naar Zwitserland.
.Gistermiddag heeft de Prins ten
Koninklijken Paleize in Den Haag
den heer Stanislas Ketzzynsci, in
nieuwhenoemden gezant van Polen,
audiëntie ontvangen.
Prins Hendrik zal morgenmiddag
van 2 tot 6 uur op de Schietbaan te
Katwijk aan den Rijn met een gezel
schap heeren schietoefeningen houden
CARILLON-BESPELING OP 18 JUNI.
Naar de „Tel." verneemt heeft H,. M.
de Koningin toestemming verleend
om de carillon-bespeling op Waterloo-
dag, te geven op Zaterdag 18 Juni, des
avonds van 9 tot 10 uur, door den heer
J. Vincent op het klokkespel van het
Koninklijk Paleis te Amsterdam, door
middel van Philips' Kortegolf zen der
naar Oost- en West-Indië uit te zenden.
ONDERWIJZER-HANDELAAR.
Een onderwijzer aan een der O. L.-
scholen te IJmuiden, handelt in radio
artikelen. Hij moet zelfs alléén-verte
genwoordiger van een bepaald artikel
zijn. De winkeliers in radio-artikelen
achten zich door deze concurrentie be
nadeeld en hebben aan B. en W. van
Veïsen het verzoek gericht, op grond
Gewone ad verten tiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tuiei
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Binnenland.
Den Haag krijgt geen gemeentelijke
huurverordening.
Buitenland.
De vergadering van den Volken-
bondsraad.
De opmarsch der Zuidelijken in
China.
De Intern. Arbeidsconferentie te
Genève heeft de ontwerp-conventie in
zake verplichte ziekteverzekerng aan
genomen.
Een Japansche poging tot vredesbe
middeling in China?
Nieuwe Russische nota aan Polen
in verband met den moord op Wojkow.
van art. 44 der L. O.-wet, aan dezen
handel door een onderwijzer een einde
te maken.
NEDERLANDSCHE JOURNALISTEN-
KRING.
De jaarlijksche excursie van den
Nederlandschen Journalisten-Kring zal
ditmaal plaats hebben op Zaterdag 2
Juli a.s. De tocht gaat naar Utrecht en
Zeist en omstreken.
GEEN GEMEENTELIJKE HUUR
VERORDENING.
De Haagsche Raad heeft gisteren de
motie-Vrijenhoek, luidende als volgt:
„De raad, van oordeel, dat het wen-
schelijk is een verordening tot stand
te brengen tegen onredelijke opdrij
ving van huren van woningen met lar
gen huurprijs;
noodigt B. en W. uit te bevorderen,
dat het ontwerp voor een zoodanige
verordening in den raad wordt inge
diend;
en gaat over tot de orde van den
dag",
verworpen met 2118 stemmen.
AFSCHAFFING HUURWETTEN.
Naar wij vernemen heeft het Ge
meentebestuur van Amsterdam thans
antwoord gekregen van minister Slo-
temaker de Bruine, inzake de door
den gemeenteraad aangenomen motie-
Romme, waarin er bij de regeering op
aangedrongen werd, wettelijke maatre
gelen te nemen voor Amsterdam in
den geest der vervallen Huurwetten.
De minister wijst het nemen van
maatregelen van de hand, en verwijst
overigens te dezer zake naar het debat
dat hij over de Huurwetten destijds
met den heer Ter Laan in de Tweede
Kamer heeft gevoerd.
LUCHTDIENST IN INDIë.
In Indische handelskringen staat
men thans algemeen sympathiek te
genover het denkbeeld van een burger
lijken luchtdienst en zulks in verband
met de noodzakelijkheid om bij het ge
reedkomen van de Engelsche luchtver
binding van Europa naar Australië de
nationale lughtvaartorganisatie te kun
nen gereed houden als schakel in deze
verbinding. De K.N.L.M. wordt alge
meen het meest geschikte lichaam ge
acht om deze schakel tot stand te
brengen en om, in samenwerking met
een nieuw concern, eventueel ook
met Britsche promotors, de luchtver-
binding tusschen de Straits settle
ments en Indië en die in den Indi-
schen Archipel gereed te doen zijn in
October 1928. De regeering krijgt thans
de tot dusver ontbrekende stimulans
om de plannen voor het burgerlijk
luchtverkeer en de krachtiger door-
zetting daarvan te bevorderen.
DE VLUCHT NAAR INDIë.
De K. L. M.-vlucht naai^ Indië zal
niet, zoo meldt bet Haagsche Aneta-
bureau, Woensdagmorgen om 3 uur 30
doch om 8 uur 30 van Schiphol aan
vangen.
Des morgens om zeven uur zullen
voor het passagekantoor der K.L.M.
op het Leidsche-Plein eenige autobus
sen gereed staan voor belangstellen
den.
ONWEER MET PLASREGENS
BOVEN VENLO.
Gisteravond tegen 6 uur ontlastte
zich een zwaar onweer met plasregens
boven Venlo, dat de straten blank zet
te en de riolen deed overloopen. De
bliksem sloeg in perceel Kaldenklr-
cberweg nr. 43, bewoond door de fami
lie E. Timmermans, waarvan een ge
deelte van het dak werd afgerukt, dat
door de boomen heen op dpn weg ge
worpen werd. Na een half uur weer
zonnig weder.
DE WEG NAAR SCHIPHOL.
Naar het persbureau Vaz Diaz ver
neemt, is het bestuur van den Haar
lemmermeerpolder met den Provincia-