CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
binnEnland.
JAARGANG
MAANDAG 13 JUNI 1927
NUMMER 213f
EIDSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal 1 2.90
Dit nummer bestaat uit IWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
De Stormramp.
Saldo 104.33
Ontvangen van de Fam. S. 2.50
van N. N. 1.50
Totaal108.33
DIRECTIE.
V Wetenschap waardeloos.
Men moet >jvel haast aannemen, dat
in de Sovjet-republiek de wetenschap
niet hoog aangeslagen wordt, als men
leest hoe de Russische Regeering op
treedt.
„De Sovjet-regeering zoo schrijft
een correspondent van een der groote
bladen heeft het nieuwe reglement
van de Academie van Wetenschappen
aangenomen. Het reglement werd niet
door de academiciens opgesteld en
was voor zeer velen hunner, zoo niet
voor allen, zeer onaangenaam. De kern
van de „hervorming" komt op het vol
gende neer: In plaats van de drie af-
deelingen, waaruit de Academie tot nu
heeft bestaan, zullen in het vervolg
slechts twee afdeelingen blijven, n.l.
een voor wis- en natuurkunde en een
voor de humanitaire wetenschappen.
De afdeeling voor de Russische taal en
letterkunde wordt afgeschaft. Deze
maatregel is bedoeld als een bestrijr
ding van het „Russische nationalisme
Er ontstaat dus de volgende anomalie:
terwijl de nationale minderheden in
hun academies al het mogelijke doen
om hun talen en dialecten tot ontwik
keling te brengén, zal in de Academie
in het vervolg niet meer aan de be
studeering van het Russisch, de taal
van de meerderheid van de bevolking
en van de beschaving, gedaan worden.
Bolsjewistische logikal
Het aantal werkelijke leden van de
Academie zal opgevoerd worden tot
70. Het aantal instellingen, die candi-
daten voor het lidmaatschap van de
Academie kunnen voorstellen, wordt
aanzienlijk uitgebreid; nu zullen zich
met de candidaturen organisaties kun
nen bemoeien die niets met de Acade
mie uitstaande hebben. Een vooruit
gang is, dat de gekozen academiciens
geen bevestiging door de regeering
van waardigheid meer behoeven. Dat
wordt in de Sovjet-Unie als een groote
„concessie" van de regeering be
schouwd. Het praesidium van de Aca
demie zal voortaan bestaan uit een
president, twee vice-presidenten, een
hoofd- en twee bijsecretarissen. De di
rectie van de Academie wordt afge
schaft."
Gezien de politiek die steeds door de
Sovjet-leiders werd gevolgd, is dit het
begin om dé waarde van de weten
schap aan te tasten. Het schijnt dat
men tot heden deze bestrijding niet
noodig vond. Van nu af is echter ook
deze Academie in dienst gesteld van
het proletariaat. Wij weten wat dat be-
teekent.
V Een kooi,' geen vogels.
Onder dezen titel geeft het Liberale
Handelsblad het volgende stukje:
„Men heeft gezegd, dat het niet
waar is, dat de toepassing der pacifi
catie-beginselen het onderwijs onnoo-
dig duur maakt,'en dat het oprichten
der te talrijke bijzondere scholen niet
meer is dan een natuurlijke groei en
dat het niét waar is, dat men om een
wisje-wasje het noodig vindt, dringend
noodig, eeji bijzondere school te stich
ten. En in hoogste instantie is, vreemd
genoeg,'^bepaald, dat het er niet toe
doet, of de handteekeningen op de
lijst voor aanvrage van een schoolge
bouw wel inderdaad zijn van ouders,
die voornemens zijn, hun kinderen
naar de te stichten bijzondere school
te sturen!
Hoe „noodig" soms een bijzondere
school tot stand komt, moge blijken
uit het volgende bericht, overgenomen
uit het Kerkbeurtenblad:
Onze Herv. school in de Reggestr.
Met Sept. wordt deze school D.V* ge
opend.
Hoofd en personeel is reeds benoemd.
Maar de leerlingen, die1 zich voor
twee jaar opgaven, zijn verdwenen,
dat gaat zoo in een groote stad.
Komt, Hervormde menschen in die
buurt, helpt ons een handje en geeft
uw kinderen op bij den heer L. A.
Storm, Ferd. Bolstraat 170. Als gij hem
een briefkaartje stuurt, komt hij gaar
ne bij u aan huis om de zaak in orde
te maken. Hebt gijzelf geen kinderen,
misschien kunt gij den heer Storm
BUREAUHooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
gezinnen opgeven, die hij bezoeken
kan.
De Reggestraat is een mooi middel
punt tusschen Amstelkade en Amstel-
laan.
De school wordt met September ge
opend.
R. D ij k s t r a,
Voorzitter der Sub-Commissie.
Aldus het bericht, waarvan 't mooi
ste wel is het D.V. in den eersten zin.
D. V. Deo volente indien God het wil?
Maar als er nu geen kinderen zijn, om
de school te bezoeken?
Wordt er niet nu en dan maar eens
op los gebouwd en geschoolsticht?
Als dat geen gooien met belasting
geld is, was is het dan? En wordt het
niet hoog tijd, dat. er een eind wordt
gemaakt aan het gescharrel met hand
teekeningen van ouders, die'zich laten
overhalen om te teekenen voor een
„noodzakelijke nieuwe school" en die
dan later niets #meer van zich laten
hooren?
Waar blijft de ernst bij hen, die gel
den aanvragen?
Het eenige antwoord op de hier ge
stelde vragen moet, gelooven we, lui
den: het is meer dan ergerlijk!"
Natuurlijk is er voor het Handels
blad maar één conclusie? dat de school
is gesticht zonder dat de behoefte
blijkt. Daarom moet, zonder nader on
derzoek, een trap gegeven aan de pa
cificatie, moet gewezen worden op het
gebruik (misbruik in den aangeduiden
zin) van het D. V.
Afgescheiden van de vraag of het ge-
wenscht is op deze wijze voor de
school propaganda te maken, komt
het ons volstrekt zoo vreemd niet voor
dat op dit oogenblik nog niet voldoen
de leerlingen staan ingeschreven.
Wanneer men twee jaar moet wach
ten op een school, zoekt men natuur
lijk elders onderwijsgelegenheid. Een
school die in September geopend
wordt, kan toch in begin Juni nog niet
volgeboekt zijn met leerlingen.
Bovendien zoo hoog moet het Libe
rale orgaan maar niet. van den toren
blazen want over het algemeen is er op
de openbare school eerder een tekort
aan leerlingen dan op de Bijzondere
school. Amsterdam maakt daarop
geen uitzondering!
STADSNIEUWS.
VAN HEUTSZ HIELD VAN
DOORZETTEN.
Men schrijft ons:
Carlyle heeft in zijn boek: „Helden
en Heldenvereering" er op gewezen,
van hoeveel nut het voor een mensch
kan zijn, wanneer hij het leven en stre
ven van zulke helden der geschiedenis
kent. Wanneer hij een levensbeschrij
ving van zulk een held leest, wanneer
hij de zielegrootheid van zoo eenen
ervaart, dan kan dit voor hem van
het grootste nut zijn voor zijn verdere
leven.
Vorige week hebben wij een Neder-
landsche held de laatste eer bewezen.
Wie den stoet zag dergenen, die gene
raal van#Heutsz naar zijn laatste rust
plaats bracht zal daarvan een blijven-
den indruk bewaren. En wie kennis
neemt van wat deze groote Nederlan
der voor zijn vaderland deed, zal onge
twijfeld onder den indruk komen van
zijn groote daden.
De zakenman, geheel in beslag geno
men door liet zooveel eischende be
drijfsleven, gunt zich doorgaans geen
tijd kennis te nemen wat er over groo
te mannen geschreven wordt. Dit is
zeer te betreuren.
De handeldrijvenden, de industriee-
len, ze .hebben een moeilijke en zorg
volle taak op de schouders genomen.
Daarom kan het zoo goed doen, wan
neer men zoo nu en dan zijn gedach
ten eens kan bepalen bij het leven, bij
dtj daden van een der grooten. Daaruit
kan men leeren hoe zij onder vaak zoo
moeilijke omstandigheden wisten te
overwinnen. Van Heutsz was iemand
met een geweldig doorzettingsvermo
gen. En deze eigenschap komt ook
den zakenman zoo zeer van pas: Moed
houden, ook bij tegenspoed, niet dade
lijk maar van koers veranderen, wan
neer het nic. meteen gelukt, maar
doorzetten, ook als het schijnt, zonder
succes te 'zullen zijn, dat is het wat de
middenstand van Van Heutsz kan
leeren.
En waar het in het verenigingsle
ven van dezen stand nog zoo vaak van
enkelen moet komen en .het grootste
gedeelte der middenstanders door an
deren voor zich laten zorgen, daar is dit
geenszins een reden te vertwijfelen.
Ook hier heeft Van Heutsz hen te lee
ren, dat doorzetten liet eenige juiste is.
Wanneer men eenmaal overuigd is,
dat het belang van den aan alle kan
ten belaagden middenstand een goede
organisatie is. dan geve men den moed
niet op, wanneer niet dadelijk, zelfs
niet na jaren, een sterke organisatie te
verkrijgen is, maar dan ga men voort
om te doen, wat noodig is, ook al wer
ken nog lang niet alle middenstanders
mee.
In de komende zomermaanden zal
zooals gewoonlijk door de midden-
standsvereenigingen minder worden
gearbeid.
Laat dit echter geen blijvende ver
slapping zijn, doch een voorbereiden
van een wintercampagne, welke voor
den Middenstand goede vruchten zal
voortbrengen.'
EEN NOTARISVACATURE WORDT
NIET VERVULD.
Bij Kon. Besluit is bepaald, dat de
vacature van den notaris alhier, open
gevallen door overlijden van J. J. ter
Laag Szn., niet zal worden vervuld.
LEIDSCH STUDENTEN CORPS.
Vrijdagavond heeft het Leidsch Stu
dentencorps vergaderd onder voorzit
terschap van den heer jhr. C. J. A. de
Ranitz.
O.m. werd behandeld de bekrachtig
ging van. het besluit op de Algemeene
Senatenvergadering van 20 Mei geno
men, om de besturen van het Wage-
ningsche en. Rotterdamische Studen
tencorps met adviseerende stem tot
die vergadering toe te laten.
Nadat de. praeses Collegii de vele
argumenten die vóór en tegen dit be
sluit op de A.S.V. zijn aangebracht,
uitvoerig' had uiteengezet, volgde een
uitgebreide discussie, waaruit blefek,
dat het overgroote meerendeel der le
den het met de meening eens was,
dat deze corpora nog niet geacht
worden op dat peil te staan, dat ze
zich geheel kunnen aanpassen bij de
traditie en geest in de Algemeene Se
naten Vergadering, zooüat algeheele
erkenning ook niet gewenscjit zou zijn.
Bovendien was de vergadering van
oordeel, dat versterking van de A.S.V.
in geenen deele noodig was.
Ten slotte onthield de vergadering
met dp één na algemeene stemmen
haar bekrachtiging aan het besluit.
Hierna deelde de praeses Collegii
mede, dat in verbant met de reizen
van de Confédération des Etudiants,
een commissie van twee leden zal wor
den ingesteld naar den ab^actis van de
A.S.V., om zich met de regeling daar
van te heiasten; verder deelde hij me
de, dat aan het verzoek van een Ge
combineerde Senaten Vergadering
van Unitas en Bonden, om ter bespre
king van belangen tot de A.S.V. te wor
den toegelaten, om geenerlei reden vol
daan kan worden.
Vervolgens werd de Confédération
Internationale des Etudiants (C.I.E
ter sprake gebracht. Het Collegium
stelde voorop, dat het bevorderen van
de internationaliteit van studentenbe
langen zeer wenschelijk is en dat als
eenig administratef internationaal li
chaam hiervoor de S.I.E. bestaat. Den
lsten Dec. van het vorig jaar is de A.
SV., nadat de voorwaarde van geza
menlijke toetreding met den Bond van
Vrouwelijke Studenten Vereenigingen
was vervuld, tot de C.I.E. als membre
titulaire toegetreden.
Nadat de voor- en nadeelen hiervan
waren uiteengezet, wees de praeses
Collegii er op, dat het een speciaal Ne-
derlandsche eigenschap is, om zooveel
mogelijk in eigen gedachtensfeer te
blijven, om tegenover internationale
aangelegenheden critisch te staan en
dat Nederlanders, en vooral Nederland
sche studenten niet veel zwak hebben
voor groepsreizen. Ondanks deze be
zwaren moet men de ideëele voordee-
len van de C.I.E. zien, die veel kans
hebben naderhand van grooter gewicht
te worden en moeten de corpsleden be
langstelling toonen voor deze interna
tionale beweginig, die een grondslag
kan vormen voor betere verhoudingen.
Op het a.s. congres te Rome, moet Ne
derland, zoo noodig zijn stem laten
hooren (misschien zal Duitschland's
toetreding op het programma staan)
en daarom wekte de praeses Collegii
de Corpsleden op ter vertegenwoordi
ging in Roane. Ook wees hij op het be
lang van de z.g. „Identity cards", waar
op voor studenten, die in het huiten-
land reizen, faciliteiten worden ver
kregen. Het is te betreuren, aldus spr.,
dat Nederland niet dergelijke facilitei
ten verstrekt, waarvoor echter door
de A.S.V. nog moeite zal worden ge
daan.
Hierna richtte de praeses Collegii
nog een opwekking tot de leden om
deel te nemen aan den studentenreis
naar Hongarije, die van 7 tot 25 Juli
wordt gehouden en om ter collegïums
receptie in Amsterdam te komen.
Verder kondigde hij de aanstaande
uitgaaf aan van een boek over de Ge
schiedenis van het Leidsch Studenten
Corps, welke omstreeks October zal
plaats vinden. Het boek is met zeer
veel zorg samengesteld, met belang
wekkende photo's en reproducties voor
zien; een omzendbrief ter inteekening
wordt eerstdaags aan alle oud-corps
leden en alle corpsleden toogezonden.
Na rondvraag sloot jhr. De Ranitz
de vergadering.
ONDERWIJZERSEXAMEN.
Van de Gemeentelijke kweekschool
voor onderwijzers en onderwijzeressen
deed de eerste groep examen. Tot deze
groep behoorden 6 mannelijke candida
ten. Geslaagd de heeren W. F. Lauw-
rier, W. H. v. d. Nat, J. M. Snijders, J.
Verhoeven em P. de Vrind. Afgewezen 1
Een bezoeker van Café Spoorzicht
wilde gisteravond om ongeveer 12.30
toen hij al weggegaan was een op-
frisschertje nemen in bovengenoemd
Café. Vlug terugkeerende op een draf
je bemerkte hij niet dat hij voor een
gesloten spiegelruit terecht kwam
(daar deze altijd geopend is), .zoodat
hi^er doorheen vloog en de ruit ver
brijzelde. Hij zelf kwam er zonder ver
wondingen af.
Op verzoek van de politie alhier
is te Rotterdam aangehouden A. E.,
dienstbode, die zich alhier schuldig
gemaakt heeft aan diefstal van gou
den en zilveren voorwerpen ten nadee
le van H. Het meisje, dat regeerings-
kind is, is teruggebracht naar het ge
sticht waar ze opgevoed is.
Op de Zoeterwoudsche Singel
sprong gisteren C. de B. uit baldadig
heid voor een auto. De chauffeur kon
niet tijdig genoeg stoppen, zoodat de
B. aangereden werd, waardoor zijn
arm inwendig werd gekneusd. Hij is
in het Acad. Ziekenhuis verbonden.
C. K. heeft bij de politie aangifte
gedaan dat hij op het Rapenburg is
mishandeld door T.
Op de Stationsweg is een bok on
beheerd aangetroffen.
Vanmorgen ontstond een begin
van brand in een perceel in de Koppen
hinksteeg, doordat een jongen een lu
cifer gooide in een hak met petroleum.
De vlammen waren echter spoedig ge-
bluscht door water en oude kleeren.
De schade is gering. De brandwacht,
die uitgerukt was, behoefde geen
dienst te doen.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn de vorige week opgenomen 198
volwassen personen en 5 kindéren, to
taal 203 personen.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd: ,A. van Winkel,
jm, 23 j en J. C. Buis, jd, 22 j; A. v. d.
Pluijm, jm, 22 j en J. Beij, 21 j; I. v. d.
Reijden, jm, 22 j en J. B. Neuteboom,
jd, 23 j; H Spies, jm, 19 j en J. W. de
Tombe, jd, 18 j; A. Schouten, jm, 22
j en J. Lebouchant, jd, 17 j.
PRINSES JULIANA'S OPENBARE
BELIJDENIS.
Gisteren heeft Prinses Juliana open
bare belijdenis des geloofs afgelegd.
Deze plechtigheid had plaats in «le
Julianakerk. H. K. H. was met hare
ouders en haar grootmoeder, met de
andere jonge lidmaten, catechisanten
van Ds. Troelstra, als gewoon lid der
gemeente opgegaan. Geen openbaar
vertoon, aldus was door het Konink
lijk gezin verordend.
Ds. Welter, die den dienst leidde,
sprak over het Woord der H. Schrift:
„Houdt wat gij hebt opdat niemand
uwe kroon neme" (Openb. 3 11).
In zijn toespraak tot de jonge lid
maten richtte Ds. Weiter zich speciaal
tot de Prinses, die zijn leerlinge ge
weest was en die hij op ernstige en
hartelijke wijze op de beteekenis dezer
ure wees.
In den avonddienst, waar weer Ds.
Welter in den dienst des Woords en
der Sacramenten voorging, zat de
Prinses met haar Ouders en Groot
moeder aan aan het H. Avondmaal.
Ds. Welter had tot tekst Luk. 22 vs.
19, slechts de woorden „Voor U".
Aan de eerste tafel namen naast an
dere lidmaten van de gemeente alle
leden van het Koninklijk gezin plaats.
Allen bleven totdat de geheele
Avondmaalsdienst was afgeloopen.
De Prinses was des morgens in zee
groen, des avonds evenals de gehee
le Koninklijke familie in het zwart
gekleed.
Er was beide keeren op straat een
ontzaglijke belangstelling, doch door
uitgebreide politiemaatregelen was
zorg gedragen dat alles een rustig en
waardig verloop had.
EEN GIFT VAN PRINSES JULIANA.
Een der jonge dames die Zaterdag
deelnamen aan de Roode Kruiscollecte
tot leniging van den door de storm
ramp veroorzaakten nood, heeft Zater
cagochtend, toen Prinses Juliana het
Koninklijk galeis, in de omgeving
waarvan de collectrice zich ophield,
verliet,, een belangrijke bijdrage van de
Prinses ontvangen.
OUD-BURGEMEESTER DE WAAL
MALEFIJT.
De oud-burgemeester van Katwijk,
de heer J. H. de Waal Malefijt, die ee-
nigen tijd in een ziekeninrichting te
Rotterdam is verpleegd, -teneinde een
operatie te ondergaan, is thans weder
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bi) contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
De bevestiging van Prinses Juliana
als lidmate der Ned. Herv. Kerk.
De installatie van Mr. J. Schokking
als burgemeester van Katwijk.
Buitenland.
Amerika is bereid met Frankrijk
onderhandelingen over het verdrag
van eeuwigen vrede te beginnen.
Lindbergh is te Washington terug
gekeerd.
Stormweer in Noord-Italië.
uit die inrichting ontslagen. De alge
meene gezondhedstoestand is nu be
vredigend;-met het oog op zijn leeftijd
heeft men echter niet tot een operatie
durven .overgaan.
HET ZEVENDE LEERJAAR.
Op vragen van het Tweede Kamerlid
Albarda in verband met het tijdstip
van indiening der memorie van ant
woord nopens de wetsontwerpen tot
wijziging van de artikelen 56, 97 en 203
der Lager onderwijswet en van artikel
3 der Leerplichtwet, heeft de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen, geantwoord:
I. De indiening van de memorie van
antwoord betreffende de ontwerpen
van wet tot wijziging van de artikelen
56, 97 en 203 der Lager onderwijswet
1920 en van artikel 3 der Leerplichtwet
is vertraagd ten gevolge van het ver
zamelen der in het voorloopig verslag
nader gevraagde-gegevens. Naar alle
waarschijnlijkheid zal die indiening
in den loop der volgende week kunnen
plaats vinden.
II. Daar deze vertraging vermoede
lijk tot gevolg heeft, dat de openbare
behandelng van die wetsontwerpen in
de Tweede Kamer pog vóór haar uit
eengaan niet zal kunnen plaats heb
ben, zal bij de memorie een nota van
wijziging worden gevoegd tot verschui
ving van den datum voor de algemee
ne invoering van het zevende leerjaar.
DE EERSTE PASSAGIERSVLUCHT
NAAR INDIë EN TERUG.
Men schrijft aan het Haagsche Ane-
ta-kantoor:
De eerste passagier, die per K.L.M.
naar Ned. Indië en terug zal vliegen,
de Amerikaan Van Lear Black, ver
trekt Woensdagmorgen 15 dezer om
half vier van Schiphol in het K.L.M.-
vliegtuig H-NADP, type Fokker FVII-a
met luchtgekoelde Jupitermotor van
420 P.K. Bestuurders zijn Geyssendorf-
fer en Scholte, die met denzelfden pas
sagier reeds omstreeks 22000 K.M. in
Europa hebben gevlogen, d.w.z. een af
stand gelijk aan den halven omtrek
der aarde. Ook een werktuigkundige
der K.L.M. gaat mee.
De beer Van Lear Black is vergezeld
van zijn kamerdienaar. Oorspronkelijk
zou ook zijn secretaris meegaan, doch
deze is herstellende van een ernstige
ziekte en mag de groote reis nog niet
ondernemen.
Het ligt in de bedoeling de reis naar
Batavia en terug in 5 weken te doen.
Daar het .echter een'reis is, welke za
ken met groot-toerisnie combineert,
wordt er uitsluitend rekening gehou
den met de wenscheri van den passa
gier en beoogt de K.L.M. niet record
tijden te maken.
De route, die gevolgd zal worden, is:
AmsterdamBoedapestKonstantino-
pelAleppoBagdadBenderAbbas
KaratsjiAmbala of Delhi)Alaga-
bad—CalcuttaRangoonBangkok
SengoraMedan (of Singapore)-Bata-
via.
De reis zou aanvankelijk van Lon-
den uit worden ondernomen. Daar dit
echter de eerste vlucht met passagiers
is, welke naar onze Oost wordt onder
nomen, stelde de K.L.M. er prijs op
haar in Amsterdam te laten beginnen.
De heer Van Lear Black heeft deze na
tionale gevoelens weten te waardeeren
en komt met zijn vliegtuig en vliegers
Dinsdagmiddag uit Londen op Schip
hol aan. Des avonds is hij de gast van
het Comité Vliegtocht Nederland
Indië.
Men hoopt hem omstreeks 20 Juli in
Amsterdam bij zijn terugkomst weer
te kunnen verwelkomen.
De K.L.M. acht deze eerste heen- en
weervlucht naar Indië met passagiers
van groot belang voor de toekomstige
luchtverbinding tusschen Europeesch
en Aziatisch Nederland. Zij hoopt, dat
het voorbeeld van den Amerikaan-
schen zakenman weldra door Neder-
landsche zakenlieden, zooals de be
heerders van onze groote culturen, zal
worden gevolgd.
CONGRES DER INTERPARLEMEN
TAIRE UNIE.
Het Haagsche Anetakantoor ver
neemt, dat, blijkens hier te lande inge
komen telegrafisch bericht de delega