CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Oit nummer beslaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
De Stormramp.
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
8"® JAARGANG
DONDERDAG 9 JUNI 1927
NUMMER 2148
COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
BUREAU: Hooigracht 35 Tel. 1278, Postgiro 58936
T.eidpTi - Posthox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Gewone advertentiën per regel 22V» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Saldo 90.G9
Ontvangen van B. 2
92.69
DIRECTIE.
V Onbillijke belasting.
De regeering is, gelijk men weex,
voornemens een wetsontwerp bij de
Kamers in te dienen, om ook van de
Nederlanders in het buitenland belas
ting te beffen. Men maakt zich "daar
over in Nederlandsche kringen in het
buitenland reeds ongerust en'is reeds
bezig een actie van verweer daartegen
op te zetten.
Het is maar te hopen, dat een derge
lijk wetsontwerp, tenzij het in guristi-
gen zin geamendeerd wordt, het
Staatsblad niet bereikt.
Want een dergelijke belastinghef
fing is in haar algemeenheid onbillijk
Men moet hier onderscheiden.
't Gaat er net mee als met de foren
senbelasting. Ook deze werkt dikwijls
onbillijk.
Er zijn forensen, die in een mooi
dorp in de omgeving van de plaats
waar zij hun bedrijf hebben, gaan wo
nen, mede omdat de belasting daar
soms lager is. Dat dezulken f 9 ren sen be
lasting betalen moeten is veelszins te
billijken.
Maar er is ook een andere groep
forensen, meest arbeiders, die wonen
blijven in de plaats waar zij geboren
fcn getogen zijn, doch door de ongunst
der tijden naar zij hopen tijdelijk
werken moeten buiten hun woon
plaats.. Het is niet billijk, dat deze
menschen als belooning voor hun acti
viteit nog extra belast worden.
Zoo gaat het nu ook met de Neder
landers in den vreemde.
Dat de rijken, die zich om de hooge
belastingen ih ons land te ontgaan, in
Monte Carlo of Montreux gevestigd
hebben,door de nieuwe belasting ge
troffen zullen worden, is niet onbillijk.
Doch geheel anders staat het met die
duizenden Nederlanders, die in *hun
eigen land geen werk en brood konden
vinden en die naar het buitenland ge
togen zijn, dat hun wel een, soms so
ber, bestaan kon aanbieden. Het-ware
toch wel zeer onbillijk, van deze men
schen belasting te heffen. Laat men 't
liever in deze menschen prijzen, dat
zij niet óp de steunregeling bleven te
len doch den durf hadden, de wijde
wereld in te gaan.
En ook zou het onbillijk zijn, als
degenen die om gezondheidsredenen
zich in Davos of elders moeten ophou
den, met al de flnancieele en andere
bezwaren daaraan verbonden, voor de
nieuwe belasting zullen aangeslagen
worden.
Het is noodig, dat ftiet ,de belangen
dezer beide laatste groep'en de over
groote meerderheid der Nederlanders
in den vreemde bij de behandeling
van dit wetsontwerp rekening worde
gehouden.
Geen rechtspersoonlijkheid
Zooals wan den tegenwoordigen Mi
nister van Justitie te verwachten was,
is eindelijk de afwijzende beschikking
afgekomen op het verzoek van den
Nieuw-Malthusiaanschen. Bond om er
kenning als rechtspersoon.
Al zal ook iru de Minister zeker wor
den lastig gevallen over zijn aantas
ten van vrijheden van.ieder staatsbur
ger", w ij brengen hem gaarne hulde
voor zijn kloek partij kiezen.
In de overweging van het besluit
lezen wij:
„Overwegende, dat, daargelaten of.
niet reeds het in artikel 2 van de sta
tuten omschreven doel, uitgelegd
dan naar de bedoeling der ontwer
pers, die blijkbaar het bestaan van
zedelijk en wettelijk geoorloofde
middelen ter voorkoming van zwan
gerschap aannemen, de vereenigin'g
stempelt tot een door de wet verbo-
dene en alzoo rechtens niet bestaan
de in elk geval de werkzaamheid
van eene vereeniging als deze, zoo
als die, in overeenstemming met de
ruime omschrijving in artikel 3 van
de statuten, is en wordt gevoerd, een
gevaar oplevert voor de openbare
orde en goede zeden en mitsdien een
versterking van die' werkzaamheid,
als in het verkrijgen en bezitten van
rechtspersoonlijkheid zou zijn gele
gen, in strijd zou zijn met het alge
meen belang".
De Minister zegt hier dat reeds de
doelstelling, het voorkomen van zwan
gorschap, het twijfelachtig maakt of
de Bond bestaanbaar is met cle goede
zeden. Hier is het kwuad wel in den
wortel aangewezen.
Om echter een subjectieve beoordee
ling te ontgaan, zegt de Minister, dat
de wijze waarop het doel van den
Bond door de middelen wordt verwe
zenlijkt hem maakt tot een gevaar
voor de openbare orde en goede zeden.
Daaraan mag de Regeering, door het
verleenen van rechtspersoonlijkheid,
niet meewerken.
Een kloek en klaar getuigenis.
STADSNIEUWS.
STORMRAMP-COMITé.
Bij het Stormramp-Comité 1925, ten
.behoeve'van de nooden der slachtof
fers van den cycloon in het Oosten van
ons land zijn de volgende giften inge
komen:
D. f 5; H. en S. f 10; Prof. Dr. M. W.
de V. f 10; Mej. G. A. f 2,50; S. M. f 10;
N. N. f 25; R. R. f 5; N. N. f 1; Voor de
Achterhoek f 1; nagekomen bij Ds.
Makkink f 5; het Leidsche Studenten
corps f 100; Ziekenfonds tot hulp der
menschheid f G; A. D. V. f 25; F. E. L.
M., Oe^stgeest f 2.50.
Giften worden nog gaarne ingewacht
bij den Penningmeester, den Heer F.
Muys van de Moer, Plantsoen 49 Lei
den, postgiro No. 57471.
DE SCHAALCOLLECTE.
De gisteren alhier gehouden schaal-
collecte ten behoeve van de geteister
de bevolking in den Achterhoek had
tot resultaat, dat werd opgehaald
j G454,27, waarbij 2 afzonderlijke gif
ten en wel een van 1000 en een van
500.
PROF. SNOUCK HURGRONJE.
Prof. Snouck Hurgronje, die aan het
eind van den Academisehen cursus
wegens het bereiken van den 70-jari-
gen leeftijd als hoogleeraar aftreedt,
heeft vanmorgen in het Acaeonie-ge-
bouw alhier zijn laatste Islam-college
gegeven. Naar de hoogleeraar ons 11a
afloop hiervan mededeelde, zal hij
geen afscheidscollege geven.
BENOEMING PROF. KRANENBURG.
Bij Kon. Besl. "is benoemd aan de
Rijksuniversiteit alhier in de faculteit
van rechtsgeleerdheid, om onderwijs
te geven in het Staatsrecht en het ad
ministratief recht, tot gewoon hoog
leeraar mr. R. Kranenburg, hoogleer
aar aan de gemeentelijke universiteit
te Amstedam.
Prof. Kranenburg neemt de plaats
in van Prof. Krabbe.
FEESTAVOND IN T NUT.
Gisterenavond hadden de jongens en
meisjes beneden 16 jaar, die hulp ter-
leencl hebben bij de gemeenteraadsver
kiezingen voor de candidaten van Lijst
2, een gezelligen avond in de groote
zaal van 't Nut.
Ruim een 50-tal van hen was tegen
woordig; een enkele.volwassene was
binnengeslopen. De H.H. v. Es en Gos-
linga met hjinne dames waren tegen
woordig.
Te ruim half 8 opende Dr v. Es als
leider de bijeenkomst met het -zingen
van Ps. 25 2, gebed en een openings
woord. Hij sprak de hoop uit, dat deze
avond lang in 't geheugen zou blij
ven, zoodat na een volgende verkie
zing onze jeug'dige hulptroepen de zaal
geheel zifllen vullen.
Nadat thee en koek waren aangebo
den werden eenige leuke voordrachten
gedaan, o'.a. „Baron Stokvisch en zijn
knecht"; „Huisbezoek" en „ter Stean-
t>us" en „Een reis op zee". De heer Plu
luisterde den avond op met muziek,
terwijl enkele volksliederen door allen
werden meegezongen. De heer v. d.
Horst verleende belangrijke diensten
bij de voordrachten.
Na een korte pauze werden de gas
ten* onthaald op limonade met gebak
en liet Dr. v. Es met de lantaarii ver
schillende mooie plaatjes op 't doek
zien. Er waren er die betrekking had
den op de laatst gehouden gemeente
raadsverkiezing, 't Koninklijk huis, ver
schillende plaatsen in ons land, België,
Zwitserland en Noorwegen.
't Was kwart over 10, voordat iemand
er aan dacht. De heer J. Karstens»
dankte met een enkel woord voor de
zen genotvollen avond en wekte onze
jonge menschen op om. later flinke
antirevolutionaire mannen en vrou
wen te worden.
Dr. v. Es sprak nog een klein slot
woordje en eindigde met dankzegging.
Bij 't verlaten der zaal ontving iede
re gast nog een „Kwatta" en hiermede
behoorde ook deze prettige avond tot
't verleden.
Tegen de 16-jarige R., wonende al
hier, is proces-verbaal opgemaakt we
gens diefstal van een rijwielbelasting
plaatje, dat hij op zijn werk had ont
vreemd uit de kleeren van een mede
arbeider.
Vanmorgen had de heer S. alhier
zijn fiets even neergezet voor bet mu
seum van Nat. Hist., toen iemand van
deze gelegenheid gebruik maakte oiii
het rijwielbeJastingplaatje van de fiets
af te nemen. Eenige bedienden van het
museum zagen dit echter en gingen
den dief na, dien ze spoedig achterhaal
den. Hij gaf het plaatje terug, waarna
ze hem lieten gaan, wat zeer jammer
is. Een van degenen die den dief ver
volgde had het ongeluk *te vallen en
een vinger te breken.
De politie stelt een onderzoek in.
Van G. J. M. D. en E. C N. H., bei
den wonende alhier is het rijwiel in be
slag genomen omdat het niet voorzien
was van een rijwielbelastingmerk.
-T- Alhier is aangehouden de 16-ja
rige H. H. N. W., uit Den Haag, die
zich toegeëigend had een gedeelte van
het. geld dat hij geïnd had met kwitan
ties. Hij is naar Den Haag overge
bracht.
BINNENLAND.
DE KONINKLIJKE FAMILIE.
De Koningin en Prinses Juliana wor
den hedenavond ten 6.20 um* per
Staatsspoor van Het Loo te 's-Graven-
hage verwacht.
BIJZETTING VAN HEUTSZ.
Naar de Chapelh; Aidente in het
Kon. Paleis.
De trein uit Zevenaar, in welks for
matie de goederenwagen meeliep, wel
ke het stoffelijk overschot van generaal
Van Heutsz bevatte, kwam om 14.51
aan het Centraal Station aan. Daar
dit een gewone trein is, stopte hij aan
't eerste perron Oost; hier werd de goe
deren wagen afgehaakt en met een ran
geerjocomotief naar de Westzijde ge
bracht, waar de militaire autoriteiten
liet stoffelijk overschot in ontvangst
zouden nemen. Zoo waren daar do gar
nizoenscommandant majoor Rouffaer,
alsmede de chef der militaire politie te
Amsterdam, kapitein Kloek.
Met den trein kwamen mede de co-
mitéleden generaal Swart, kolonel
Veltman en de heer Vattier Kraane.
Toen do goederenwagen langs een
rangeerspoor in Westelijke richting
werd gebracht verzamelden zich bui
ten de kap van het station een aantal
leden van den Bond van Ridders in de
Militaire Willemsorde beneden «Ion
rang van officier. Zij stelden zich in
twee rijen op. Ook was daar mevrouw
de weduwe Van BuurenVan Heutsz,
een zuster van den gouverneur-gene
raal.
De Ridders in de Militaire Willems
orde droegen de viervoudige kist (wel
ke ongeveer een gewicht had van 4l)0
kilo) met veel moeite uit den wagen
en plaatsten haar op de gereedstaande
baar. Het stoffelijk overschot werd ge
dekt door de Nederlandsche vlag en
eenige bloemstukken, welke uit Mon
treux waren medegenomen. Ook werd
er aangehecht een bloemstuk van de
ridders, bestaande uit een met lelies
en lathyrus bestrooid kussen, waarin
eveneens met bloemen was aange
bracht het bekende ridderkruis, met
de woorden: „Voor moed, beleid en
trouw". Op de twee linten was geschre
ven: Bond van Ridders in de Militaire
Willemsorde en rust in vrede generaal
Twintig manschappen van de mili
taire politie, die dwars-over het perron
in twee rijen stonden opgesteld, presen
teerden het geweer, toen het stoffelijk
overschot langzaam werd weggedra
gen.
De ridders brachten de kist in den
lijkwagen," waarachter het groote
bloemstuk gehangen werd.
Het was zeer druk op het Stations
plein en de brug welke de verbinding
vormt tusschen het plein en de Prins
Hendrikkade. De politie, welker chef,
de heer A. J. Marcusse op het- station
aanwezig was, had voor een ruime af
zetting zorg gedragen, zoodat geener
lei verwarring ontstond. Om ongeveer
kwart over drie zette de stoet zich in
beweging. Voorop reden twintig man
schappen yan de miliaire politie allen
op bruine paarden gezeten; achter den
lijkwagen reden wéér twintiigman
schappen, gezeten op zwarte paarden.
De outj-onderofficieren gingen te voet
mede, terwijl de drie genoemde comité
leden in een volgrijtuig plaats ramen.
Naar het Kon. Paleis.
Toen. de kleine stoet over het Dam
rak reed, werd van veerschillende ge
bouwen de vlag halfstok geheschc-n.'
Vandaag geschiedde dit van alle ge
meen tegebou wen.
Op den Dam was het zeer vol mot
nieuwsgierigen, de politie had* een ge
deelte van het plein afgezet. Zoodra
het escorte bereden "politic-troepen
paderde, kwam een eere-wacht van
matrozen, mariniers en infanterie in
het geweer, om de militaire eerbewij
zen te brengen.
Verschillende belangstellenden na
men den hoed af, toen de stoet pas
seerde.
't Was een oogenblik doodstil op het
plein, waar anders tramgebel, auto-ge-
toetcr en ander st^dslawaai klinken.
Alleen hoorde men het korte comman
do: ...Presenteert het geweer".
Het escorte politietroepén stelde zich
op één lang gelid op. Ook van den Pa
leiskoepel, waar anders slechts de Ko
ninklijke standaard waait, werd thans
de Nederlandsche vlag halfstok gehe-
schen.
Naast den gewonen ingang was bij
een der deuren in den voorgevel van
het paleis een eenvoudige zwarte, met
wit afgezette baldakijn geplaats.
Ridders in de Militaire Willemsorde
droegen het stoffelijk overschot het
Paleis binnen. Daar werd de kist in dè
prachtige marmeren Vierschaar van
het oude stadhuis onder een katafalk
geplaatst. Officieren van het Nederl.-
Indische leger hebben daarbij van
nacht eereposten betrokken.
Oorlogsschepen aangekomen.
Gisterochtend zijn, in verband met
de bijzetting van generaal. Van Heutsz
aangekomen Hr. Ms. „Hertog Hendrik"
onder commando van kapitein ter zee
C. O. Kayser, welk pantserschip achter
het Koloniaal Etablissementis ge
meerd. Achter de „Hertog Hendrik"
voeren vier Z-torpedobooten, die aan
de De Ruyterkade langs den steiger
der firma Van Es en Van Ommeren
werden vastgemaakt. Met een flink
vaartje stoomden de roen-grijze torpe
dobooten, waarvan de omtrekken ter
nauwernood tegen de grijze regenlucht
afstaken, het IJ over. Deze oorlogssche
pen zijn pas van de reis naar Noorwe
gen teruggekeerd.
Later werden nog verwacht de mij-
nenlegger „Douwe Aukes" en twee an
dere G.-torpedobooten, die in Oostende
geweest zijn.
DE SPOORWEGVERBINDING VAN
NEDERLAND MET MOSKOU.
Omtrent de spoorwegverbinding tus
schen Nederland en Moskou wordt ons
het volgende gemeld:
De verbinding via Warschau is 107
K.M. korter dan via Riga en de reis-
cluur in elke richting ongeveer 5 uur
korter (via Warschau duurt de reis
van Berlijn af 42 u. 28 m. heen en 41
u. 50 m. terug, via Riga 47 u. 10 m. en'
4G u. 50 m.) Bij het reizen via War
schau is er tevens een grensovergang
minder en düs een visum minder noo
dig.
De reis via Warschau wordt binnen
kort nog met 70 K.M. verkort en het
Poolsche Ministerie van Verkeer heeft
stappen gedaan bij de andere departe
menten cum vereenvoudiging van pas
en douaneformaliteiten aan de gren
zen te verkrijgen, waardoor het opont
houd aan de grensstations korter zal
zijn.
De reis via Warschau is goedkooper
clan via Riga. Het verschil bedraagt
thans in de Ie klasse circa 18 dollar, in
de lie klas ca. 13 dollar en in de Ille
klas ca. 8 dollar.
MEISJESVEREENIGINGEN OP G. G.
Te Groningen is gisteren de negende
Bondsdag van Meijesvereenigingen op
Geref. Grondslag in Nederland gehou
den.
Aan den vooravond werd een begroe
tingssamenkomst gehouden, waarvoor
twee zalen van de Harmonie noodig
waren.
Presidente van deze bijeenkomst
was Mej. G. Lutter, die na op de ge
bruikelijke wijze de vergadering ge
opend te hebben een openingswoord
sprak. Ze heette daarna onder applaus
der vergaderng speciaal de lioofdbe-'
stuursleden en de eere-presidente Mej.
H. S. S. Kuyper hartelijk welkom.
Daarna werd het zeer afwisselende
programma afgewikkeld, dat bestond
uit tableau, lichtbeelden en recitatie
en tot slot sprak Mej. H. S. S. Kuyper
een woord van dank aan de regelings
commissie.
Ds. J. Gispen sloot de welgeslaagde
bijeenkomst met dank aan God.
In het commissie-zaaltje van de Har
monie werd een- gelijke samenkomst
gehouden, waar hetzelfde programma,
iri eenigszins andere volgorde, werd
afgewerkt. Hier presideerde mej. C.
Niehof.
Morgen vergadering.
Gistermorgen ving de eigenlijke
Bondsdag aan. Óok weer in twee ge
bouwen. In de Harmonie en in de Park
laankerk.
In de Harmonie werd de huishoude
lijke samenkomst gehouden, die onder
leiding stond van de vice-presidente,
mej. D. L. J. Bosch. In deze samen
komst'hield Prof. Waterink een toe
spraak.
De samenkomst in de Harmone
stond onder leiding van de presidente
van den Bond, mej. C. H. Kwakkel-
stein te Vlaardingên.
Deze opende de vergadering op de ge
bruikelijke wijze en hield daarna de
openingsrede, die met hartelijk ap
plaus werd begroet.-
Hulde telegram men.
Mej. H. S. S. Kuyper deed daarna
voorlezing van de telegrammen van
hulde aan H. M. de Koningin en H K.
II. Prinses Juliana en onder luid ap
plaus der vergadering werd daartoe
besloten.
Binnenland.
De bijzetting van het stoffelijk over
schot van generaal J. B. van Heutsz.
De bondsdag der Meisjesvereenigin-
gen op G. G. in Groningen.
De jaarvergadering der Chr. Geref.
Predikanten.
De Geref. Ouderlingen-Conferentie.
Buitenland
De Int. Arbeidsconferentie heeft het
Duitsche voorstel in zake een officieele
vertaling voor elk land van de aange
nomen conventies, aangenomen.
Bomaanslag te Leningrad.
Een orkaan boven Wit-Rusland.
Zwitserland is niet voornemens,
Rusland de jure te erkennen.
Daarna deed mej. Kuyper voorlezing
van een schrijven van den heer Colijn,
die een gift van 1000 in.uitzicht stelt
voor het Bondshuis.
Luid applaus volgde op deze mede-
deeling en besloten werd aan den lieer
Colijn een telegram van hulde en dank
te zenden.
Vervolgens werd overgegaan t?>t af
handeling van de huishoudelijke zaken
Eerst kwam aan de orde het Jaar
verslag, waaruit bleek, dat het Bonds-
leven in het afgeloopen jaar rijk ge
zegend is. Uit het financieel verslag
bleek, dat in kas was een batig saldo
van 2117.71. De rekening van het Or
gaan „Bouwen en Bewaren" stond toe
dat 2690.93 in het reservefonds werd
gestort.
Aan de orde was daarna de behan
deling der volgende voorstellen:
1. De contributieregeling blijve de
zelfde als in 1926. e
2. De Bond van M.V. op Geref. grond
slag in Nederland, in Bondsdag bijeen
op zijn 9e Jaarvergadering te Gronin
gen, den 8sten Juni 1927, spreekt uit:
dat de belijdenisschriften van de Ge
ref. kerken in Nederland, genoemd in
art. 2 der statuten, te verstaan zijn
overeenkomstig de verklaring, daar
van door „de officieel erkende Gere
formeerde kerken in Nederland" gege
ven.
Toelichting: Nu er den laatsten tijd
gebleken is, dat er verschil van gevoe
len bestaat over de opvatting van de
drie Formulieren van Eenigheid, als
mede over de vraag, wat te verstaan is
onder de Geref. kerken in Nederland,
is het noodzakelijk, dat onze Bond
zich daarover duidelijk uitspreekt. De
ze uitspraak is in bovenstaande ver
klaring vervat, opdat in de toekomst
voor misvatting van den grondslag
van onzen Bond geen oorzaak kan zijn
3. De Bondsdag worde in 1928 te Rot
terdam gehouden op Pinkster-Maan
dag.
Punt 1 en 3 werden zonder bespre
king aangenomen.
Bij behandeling van punt 2 wees de
presidente er nog op, dat het conflict
in de kerken van te algemeene bekend
heid is, zoodat ieder ervan gehoord
heeft, en toelichting overbodig is. De
bedoeling is dat de Bond zich uit
spreekt als te staan aan den kant van
de Synode van ,Assen.
Verschillende afgevaardigden vroe
gen hierop het woord, o.w. Veenendaal
Haarlem, Oostwold, Zaandam, Gronin
gen (Lydia), Amsterdam-Zuid (2), Rijn-
wijk.
Van bestuurszijde verdedigde mej.
Kwakkelstein het voorstel.
Een zeer verwarde discussie ontstond
nu. De afdeelingen, die voorstellen tot
uitstel hadden ingediend, drongen aan
op stem&ing over dit voorstel.
Nadat eerst begonnen was met een
mondelinge stemming, welke echter te
lang duurde, werden de afgevaardig
den die tegen waren of blanco wilden
stemmen verzocht op het podium te
komen.
8 verklaarden zich tegen, 7 handhaaf
den hun voorstel tot uitstel en stem
den daarmee blanco.
Mej. H. S. S. Kuyper, wees er nu op
dat het een ontroerend oogenblik ge
weest was.
De confessioneele zegen, die God ons
heeft gegeven in de Synode van Assen,
is nu ook in onzen Bond vastgelegd
We mogen dankbaar zijn. dat het be
stuur zoo tijdig de noodzakelijkheid
hiertoe heeft ingezien.
Op voorstel van mej. Kuyper zong
de vergadering daarna Ps. 89 7.
Als dan de vergadering nog heeft
gezongen: Houdt Gij mijn handen bei
de", vers 1, 2 en 3, volgt de bekend
making van den uitslag der verkiezing
van bestuur en redactie.
Volgt schorsing der vergadering tot
twee uur.
