CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
S»,e JAARGANG DINSDAG 7 JUNI 1927 NUMMER 2146
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaali 2.50
Per weekf 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAUHooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
V Misplaatste fantasie.
Aldus noeimt „De Nederlander" het
artikel van „Het Vaderland" over de
'candidatuur van Mr. Schokking voor
den Leidschen Gemeenteraad en het
Burgemeesterschap van Katwijk, in
verband gebracht met de houding van
Mr. Schokking als minister in het Ka
binet Colijn.
De „fantastische" gedachte, dat dit op
treden als Burgemeester van Katwijk
„de eerste stap zou zijn tot een zich
terugtrekken uit het politieke leven"
noemt ',.,De Nederlander" onschuldig
en begrijpelijk. De mensch gelooft
gaarne hetgeen hij hoopt.
„Maar*, zoo vervolgt het blad, „wij
moeten verzet aanteekenen tegen
twee* historische ongerechtigheden,
welke hét bedoelde hoofdartikel ont
sieren.
De eerste ongerechtigheid zondigt te
gen de historie van April 1927, de twee
de (meer ernstig) brengt den schrijver
in botsing met de historie van Aug. '25
Volstrekt onjuist is de bewering, dat
de Leidsche Kiesvereenighig den heer
Schokking zou hebben gecandideerd
voor den Gemeenteraad en dat mr.
Schokking deze candidatuur zou heb
ben aanvaard, met de wetenschap, dat
zijne benoeming tot Burgemeester van
Katwijk aanstaande was.
Wij kunnen niet onderstellen aan
welken helderzienden correspondent
„Het Vaderland" dankt zijn bericht
omtrent deze komende benoeming,
reeds twee weken voor hare vaststel
ling. Wij mogen er echter aan herinne
ren, dat de candidaatstelling voor den
Gemeenteraad plaats had reeds op 12
April en dat de' benoeming eerst ge
schiedde op 27 Mei; waarbij moge wor
den aangeteekend, dat aan de aller
naaste omgeving van den heer Schok
king (zijn gezin en zijne politieke
vrienden; eerst enkele dagen vóór Je
benoeming, omtrent hare waarschijn
lijkheid eenige mededeelingen gewerd
Nu „De Nederlander" er zich met
deze tegenspraak afmaakt mogen wij
een paar opmerkingen niet achter hou
den. Het zou niet alleen „H^t Vader
land" maar ook andere, den Chr.-Hist.
nader staande groepen, in een ver
keerd daglicht kunnen stellen.
Het gaat niet in de eerste plaats om
ae candidaatstelling. Niet de feiten die
op 12 April bekend waren geeft den
doorslag, maar wel wat op 23 Mei
daags voor de stemming bekend was.
Niet 27 Mei maar 23 Mei is de dagtee-
kening van het benoemingsbesluit.
Wij willen hierbij opmerken, dat wij
nog niet uitspreken dat men in de
„mededeeling van de waarschijnlijk
heid van een benoeming" aanleiding
had moeten vinden om-de kiezers daar
van mededeeling te doen. Alleen wil
len wij er op wijzen, dat het op zijn
.mipst raadselachtig is dat men in Chr.
Hist, kring van hetgeen anderen be
kend werd, onkundig zou zijn geble-
•ven. Daar gaat het om.
V Het ergste.
Het ergste van de onjuistheden van
„Het Vaderland" noemt „De Neder
lander" de mededeeling, «lat do heer
Schokking in Augustus 1925 „zitting
nam in het Kabinet-Colijn, zonder zich.
vergewist te hebben of zijne eigene
partij, al dan niet, na drie maanden
het ministerie, waarin hij zich liet op
nemen, zou doodmaken".
Zelfs in een gezellige causerie is zoo
danige mededeeling, welker onjuist
heid den schrijver bekend is, niet ver
schoonbaar.
In Maart 1926 is de gaïische historie
tier Kabinetsformatie van Augustus
1925 uitvoerig in de Tweede Kamer be
sproken, waarbij zonder tegenspraak
kwam vast te staan, dat de Christelijk-
Historische Fractie der Tweede Kamer
in Augustus 1925, onder leiding van
haren voorzitter, mr. Schokking, bij
vernieuwing vaststelde, dat zij, onge
acht elk mogelijk politiek geyolg, zich
zou blijven verzetten tegen handha
ving van het gezantschap bij het Vati-
caan en dat van dit besluit mede
deeling werd gedaan aan den Kabinets
formateur.
Dat dit verzet en de daaruit voortge
vloeide stem vóór de opheffing van be
doeld gezantschap zou leiden tot den
dood van het Kabinqt, kan nooit ge
weten worden aan de Christelijk-his-
torischen, die in 1925 handelden gelijk
zij sedert 23 December 1920 gehandeld
hadden, na te juister plaatse en te juis
ter tijd aan deze houding te hebben
herinnerd. Bij wie wèl de oorzaak ge
zocht moet worden van de crisis, in
November 1925 ontstaan, zij hier niet
onderzocht echter zeker niet bij mr.
Schokking, die, kennend gezindheid
en houding zijner politieke partij ten
opzichte van het doornig vraagstuk,
I ier in geding, opnieuw een uitspraak
omtrent deze gezindheid bevorderde
en van deze uitspraak aan den Kabi
netsformateur schriftelijke mededee
ling deed toekomen.
Formeel is dat in orde. Mr. Schok
king liet den heer Colijn niet onkun-
dig%van de uitspraak der Unie. Maar
hoe hijzelf daartegenover stond wordt
ook hiermede niet bekend. Wij weten
dat het hem niet belet heeft in een ka
binet zitting te nemen dat de uitspraak
der Chr. Hist. Unie niet deelde.
Dat de politieke partijen, en met na
me de heer Colijn, met' de meening
van de Chr. Hist. Unie bekend waren
is genoegzaam aangetoond. Het be
richt van Minister Schokking was
daarvoor niet noodig.
Terecht wordt gevraagd en dat
was hier ook in het geding of de
kwestie van het Gezantschap van zoo
veel beteekenis moest geacht worden
dat daarvoor de samenwerking moest
verbroken worden. Niet de meening
over het gezantschap, maar de ernst
der breuk is het voornaamste, neen
het eenige punt in bespreking.
„De Nederlander" stelle Ie feiten
juist, dat vêrhoogt de waarde van de
bespreking.
STADSNIEUWS.
Ds. W. DEN HENGST, t
In den ouderdom van 67 jaren is he
denmorgen de eeuwige ruste ingegaan
D s. W. den Hengst, in leven Em.
Pred. bij de Geref. Gemeente alhier.
Hoewel reeds eenigen tijd lijdende,
is de overledene na een ongesteldheid
van slechts vier dagen, aan den kring
der zijnen ontrukt. J.l. Donderdag
avond verloor de patient plotseling het
bewustzijn en is niet meer bij kennis
gekomen. Hedenmorgen is hij kalm
ontslapen.
Ds. W. den Hengst werd den 4den
September te Delft geboren. Na ge
slaagd te zijn voor eind-examen Gym
nasium te Doetinchem, werd hij inge
schreven als student in de Theologie
aan dè V. U. te Amsterdam. In 1888
deed hij met góed gevolg candidaats-
examen in de Theologie, waarna hij
zich beroepbaar stelde in de Geref.
Kerken.
Den 2eii September 1888 deed hij zijn
intrede in de Geref. Kerk te Den Hel
der, welke gemeente hij tot 30 Septem
ber 1894 diende en vandaar vertrok
naar de Geref. Kerk te Veenendaal.
Omdat hij zich niet kon vereenigen
met de z.g. „Verbondsleer" der Geref.
Kerken, maakte hij zich te Veenendaal
ih 1913 van de Geref. Kerken los, en
stichtte een „Gereformeerde Gemeen
te", die zich aansloot bij de Geref. Ge
meenten in Nederland.
Na tWee jaar deze jeugdige gemeen
te als predikant te hebben gediend,
nam hij een'beroep aan naar de Ge
ref. Gemeente te Amsterdam, waarin
hij op 4 Juli 1915 zijn intrede deed.
Na in Amsterdam bijna 3 jaar werk
zaam te zijn geweest, vertrok hij naar
de Geref. Gemeente te Leiden, aan wel
ke gemeente hij zich den 7den April
1918 verbond als Dienaar des Woords,
als opvolger van Ds. J. Verhagen.
Als bevestiger van Ds. den Hengst
trad op Ds. G. van Reenen, eertijds
predikant dezer Gemeente.
Juist 8 j.aar later, 7 April 1926, nam
Ds. den Hengst wegens emeritaat, af
scheid van zijn gemeente met een pre
dikatie naar aanleiding van Hebr. 13
20 en 21: „De God nu des vredes, die
den gTooten Herder der schapen door
het bloed des eeuwigen testaments uit
de dooden heeft wedergebracht, na
melijk onzen Heere Jezus Christus,
die-volmake u in alle goed werk, opdat
gij zijnen wil moogt doen: werkende in
u hetgeen voor Hem welbehaaglijk is
door Jezus Christus, denwelke zij de
heerlijkheid in alle eeuwigheid. Amen.
Bij deze afscheidspredikatie zeide
Ds. den Hengst in zijn slotwoord, dat
hij in de 8 jaar, dat hij de gemeente
mocht dienen, in alle zwakheid Chris
tus had gepredikt als den Algenoeg-
zamen verlosser. Gaarne had hij zijn
dienstwerk voortgezet, doch z'n kracht
is gebroken, al reeds in het tweede
jaar dat hij in Leiden werkzaam zijn
mocht.
Spr. had begeerd den tijd, die nog
over is, te besteden aan de opleiding
van Dienaren des Woords, doch hij
twijfelt er aan, of hij daartoe nog de
kracht zal hebben.
Niemand, behalve de ingewijden, zul
len hebben kunnen voorzien, dat het
einde des levens van dezen geliefden
leeraar zoo spoedig daar zou zijn.
Slechts ruim één jaar heeft hij van
zijn welverdiende rust mogen genie
ten.
Aan de opleiding van toekomstige
Dienaren des Woords heeft hij tot aan
de opening der Theol. School te Rot
terdam, naar de mate zijner reeds ge
sloopte krachten, toch nog een werk
zaam aandeel mogen hebben
In Ds. den Hengst verliezen de Ge
ref. Gemeenten in Nederland een be
kwaam en waardig predikant en de
Gereformeerden in het algemeen een
trouw en beslist belijder.
Moge hij thans de rust genieten,
welke er overblijft voor hei volk van
God.
VERKIEZINQS ACTIE.
Het bestuur van de Prop.-club ver
zoekt ons er de aandacht op te vesti
gen, dat tot op heden van de 46 bu
reaux en kiezerslijsten slechts 12 zijn
ingeleverd. Niet minder dan 38 bu
reau-hoofden bleven nalatig hun lijs
ten in te leveren.
Het bestuur verzoekt dringend nog
deze week alle lijsten in te leveren,
aan het bureau N. L. Courant, Hooi
gracht 35.
KEURING VAN GEITEN.
Gisteren, tweede Pinksterdag werd
in den tuin van Musis Sacrum aan
het Plantsoen vanwege de Leidsche
Geitenfokvereeniging een keuring van
geiten gehouden met het doel om de
geitenhouders op te wekken om mede
te werken tot de veredeling van de
soorten der dieren.
De deelneming was bevredigend,
hoewel er verleden jaar meer exem
plaren ter keuring waren aangeboden.
In totaal waren er 46 dieren aanwe
zig, in hoofdzaak uit de gemeente
zelve, hoewel ook geitenhouders uit
Katwijk, Voorhout en Zoeterwoude
zich een wandeling uit deze plaatsen
met hun ti'ouwe huisdieren naar Lei
den hadden getroost.
De algemeene indruk van de col
lectie was goed, zooals de keurings
commissie, bestaande uit de heeren P.
A. Clemens, uit Lisse en Hugo Roest
uit Hoogvliet, ons verzekerde. Dit
maakte de keuze voor het aanwijzen
der bekroningen moeilijk.
Er waren verschillende medailles
van diverse vereenigingen, zoowel als
van het bestuur en van particulieren
uitgeloofd, waaronder ook een me
daille van den Provincialen Bond van
Geitenfokkers voor Zuid-Holland, als
mede een zilveren lauwertak en prij
zen in natura (haver) benevens eenige
geldprijzen.
De kampioensprijs werd toegekend
aan de witte ongehoornde geit van
den heer H. D. Huisken te Katwijk aan
Zee. Als reserve-kampioen werd aan
gewezen de geit van den heer W. J.
Slootweg te Oegstgeest. Verder werden
verschillende geiten van leden uit Lei
den en andere gemeenten met een le,
2e en 3e prijs bekroond. Vooral waren
de deskundige keurmeesters bijzonder
tevreden over de inzendingen voor de
kringkeuring.
Zoo kan geconstateerd worden, dat
deze tentoonstelling goed geslaagd is.
In verband met de reorganisatieplan
nen heeft het bestuur goed vertrou
wen, dat de tentoonstelling een vol-
gend jaar nog beter slagen zal.
Vermelden wij ten slotte nog, dat de
jury bijzonder tevreden was over den
stamvader (den hok) van de meeste
tentoongestelde dieren. Hij was hagel
wit en het interieur van het dier en
het exterieur was uitmuntend. Aan
den verzorger, den heer L. van den
Berg werd daarvoor hulde gebracht.
Mogen vele geitenhouders door deze
tentoonstelling tot de overtuiging ko
men, dat het hun plicht is het streven
van de vereeniging te steunen door
zich er bij aan te sluiten of zich als
donateur op te geven.
VERKIEZING AMBTSDRAGERS
GEREF. KERK.
Zondagavond na afloop van den
middagdienst had in de Hooigracht-
kerk verkiezing van Ambtsdragers
plaats ter vervulling van plaatsen,
opengekomen door verleende onthef
fing.
Als ouderlingen werden gekozen de
broeders D. Huinink en A. van Kapel.
Als diakenen de broeders J. Hane-
graaff, A. van Lunteren en R. Yntema.
LIEFHEBBERS VAN VISSCHEN.
In de openbare lagere school aan het
Schuttersveld alhier is Zaterdagavond
ingebroken. Uit een aquarium zijn al
le tropische visschen ontvreemd.
Verder wordt niets vermist. De die
ven hebben zich waarschijnlijk toe
gang verschaft door het gymnastiek
lokaal.
SPREEKUUR WETHOUDER.
De Wethouder van Onderwijs, de
heer J. B. Meijnen zal morgen (Woens
dag) geen spreekuur houden.
Woensdag 8 Juni zitting van het
Adviesbureau voor Tuinbouwaange-
legenheden in de bestuurskamer j^an
Tuinstadswijk en de bestuurskamer
van „Ons Belang", Meidoornstraat 19
en Molens.raat, van acht tot negen
uur des avonds.
Nadat Zaterdagavond de zwerver
J. P zijn roes had uitgeslapen op het
politiebureau, waar hij voor dronken
schap naar toe was gebracht, bleek,
dat hij in het Alg. Politieblad gesigna
leerd stond en nog 35 dagen hechte
nis tegoed had, die hij thans zal moe
ten ondergaan.
Zondagavond raakte de 9-jarige v.
R. op de Houtmarkt spelenderwijs te
water. Door handreiking werd het
kind door een voorbijganger er uit ge
haald. Het bleek geen letsel te hebben
bekomen en is door de politie naar
huis gebracht.
Zondagnacht is op de Hooge Rijn
dijk ten nadeele van A. V. een rijwiel
ontvreemd dat onbeheerd voor een
koffiehuis stond.
Hedenmorgen is in het woonwa
genkamp aangehouden J. J. V., die in
't Alg. Politieblad gesignaleerd stond
voor 5 dagen hechtenis of f5 boete.
De man heeft zijn boete betaald en is
op vrije voeten gesteld.
Zaterdag is alhier aangehouden
zekere G. B., van beroep muzikant,
die in het Alg. Politieblad stond ge
signaleerd voor 8 dagen hechtenis.
Zatermiddag heeft een aanrijding
plaats gehad tusschen den wielrijder
A. W. v. R., wonende aan de Waard-
gracht en een luxe-auto, bestuurd
door H. E. F. M. G. te Utrecht. De
wielrijder kwam zonder te bellen uit
een dwarsstraat rijden en werd aange
reden. Door den schok kwam hij op
het rechterspatbord terecht, waardoor
de bestuurder van de auto zijn macht
over het stuur verloor en deze het
trottoir opreed en terecht kwam in de
ruiten van perceel Hooge Rijndijk 35,
bewoond door J. v. d. W. De wielrij
der liep slechts een paar ontvellingen
op. De auto en de fiets werden licht
beschadigd.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn in de afgeloopen week opgenomen
224 volwassen personen en 6 kinderen,
totaal 230.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd: J. Kleijn, jm. 27
j. en C. M. Arnoldus, jd. 23 j.; Th. H.
v. Noordt, jm. 22 j. en M. Roos, jd. 21
j.; P. Westerveld, gesch. 32 j. en M.
C. Koet, gesch. 39 j.; J. A. v. Haarlem,
jm. 22 j. en M. v. Weeren, jd. 22 j.^
A. A. Langeveld, jm. 26 j. en D. Steen
bergen, jd. 23 j.
BINNENLAND.
Z. K. H. PRINS HENDRIK.
Z. K. H. de Prins heeft Zaterdag een
beleefdheidsbezoek gebracht aan den
ex-Keizer van Duitschland te Doorn
UITWISSELING VAN
BEVOLKINGEN IN TRACIë.
Naai* het Corr. Bur. verneemt, is de
heer J. A. Gorter te Den Haag benoemd
tot president van de sub-commissie
van den Volkenbond, belast met de uit
wisseling van bevolkingen in Tracië.
De heer Gorter was na den oorlog ver
tegenwoordiger in Rusland van Jen
hoogen commissaris van den Volken
bond van Russische zaken.
HET VERLOREN INDISCHE
VLIEGTUIG.
Nabij Bawean is het achterstuk en
een drijver van het verloren vliegtuig
gevonden.
In een toespraak tot het personeel
van den marine-vliegtuigdienst betuig
de vice-admiraal Gooszen, ook namens
den G.-G., deelneming met het ongeluk
dat den dienst getroffen heeft. Hij zei-
de, dat het vertrouwen in de capacitei
ten van den vliegdienst ongeschokt
was. De nasporingen naar het vlieg
tuig en de bemanning zijn gestaakt.
De „Krokodil" is naar Bawean vertrok
ken, om naar de aangespoelde stukken
^een onderzoek in te stellen.
HET EESRTE KRUISGESPREK MET
INDIë GESLAAGD.
Konden wij melden, dat op 1 Juni de
eerste poging was gedaan tot een kruis
gesprek NederlandIndië, Vrijdag
avond omstreeks half 10 werd deze
poging inderdaad verwezenlijkt. Het
eerste kruisgesprek tusschen het Phi
lips' laboratorium te Eindhoven en het
telefoniestation te Malabar heeft plaats
gevonden.
Hoewel de ontvangst van Malabar te
Eindhoven ook nu nog zwak en moei
lijk verstaanbaar was en vele malen
herhalingen uit Indië noodig bleken,
werden toch gedurende ongeveer een
half uur op verschillende over en weer
gestelde vragen antwoorden verkregen.
De uit Eindhoven gestelde vraag
hoe de ontvangst van den Philipszen-
der was werd beantwoord met de mede
deeling, dat deze uitstekend en zonder
faling ontvangen werd.
Verder werd op een vraag uif Eind
hoven naar de gebezigde lampen door
Malabar medegedeld, dat alle daar ge
bruikte lampen eveneens Philipslam-
pen met waterkoeling waren.
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertenliën per regel 22x/* cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij Tooruitbetaling
▼an ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Binnenland.
Ds. W. den Hengst overleden.
Groote fabrieksbrand te Echt.
Nadere bijzonderheden over de
stormramp.
Radio-telef. kruisgesprek met Indië
geslaagd.
Buitenland.
De betrekkingen tusschen Joego-Sla-
vië en Albanië verbroken.
Een kruitmagazijn nabij Krakau in
de lucht gevlogen.
In China worden pogingen aange
wend om de communistische agitatie
tegen te gaan.
Chamberlins vlucht over den oceaan
geslaagd.
Het eerste telefonisch kruisgesprek
tusschen Nederland en Indië werd dus
niet alleen verwezenlijkt door Neder-
landsche ingenieurs, maar ook met be
hulp van Nederlandsch fabrikaat.
Daar ook bij deze proeven de Philips
zender in Indië zoo goed werd ontvan
gen en door het station Malabar steeds
onmiddellijk werd geantwoord, na de
woorden in de Philips-studio gespro
ken, mag men aan het slagen van de
ze proeven zeer zeker de verwachting
verbinden, dat telefonische kruisge-
sprekken met Indië niet lang meer op
zich zullen laten wachten.
ADVOCAAT-GEN. GERECHTSHOF.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot ad
vocaat-generaal bij het Gerechtshof te
Amsterdam, met ingang van 15 Juni,
Mr. P. M. F. Banduin, thans substituut
officier van Justitie hij de rechtbank
te Den Haag.
WAAROM DEZELFDE BAAN?
Prof. E. Dubois, hoogleeraar in de
Geologie te Amsterdam, heeft op Je
vraag, of het mogelijk is, dat factoren
van geologischen aard, invloed kunnen
gehad hebben in het ontstaan van cy
clonen en of zich hier een der uitge
sproken meeningen, dat de exploitatie
der zoutmijnen hiermee in vrrband te
brengen is, zijn inziens juc is, geant
woord: Men kan als zeker aannemen,
dat de aanwezigheid van zoutmijnen
in den Achterhoek niet den minsten in
vloed kan hebben op de cyclonenbaan.
Sedert duizenden eeuwen zijn de
ze zoutlagen daar aanwezig. De facto
ren, die bij dergelijke meteo-ologische
verschijnselen werkzaam zijn, moet
men als zeker talrijk beschouwen. Het
woord is nu aan de meteorologen, of
een of meer in aanmerking komende
factoren misschien in den laatsten tijd
zoodanig gewerkt hebben, dat de cy
clonen bijna dezelfde baan hebben ge
volgd.
DE SLUIS TE IJMUIDEN.
Het verkeer door de sluis te IJmui-
den is sedert Zondagmiddag 2 uur we
der normaal.
VLIEGEROPLAT'ING VOOR
RECLAMEDOELEINDEN.
Bij helder weder zullen, blijkens een
bericht aan luchtvarend en van liet minis
terie v. waterstaat op ongeregelde tijd
stippen, doch uitsluitend overdag, op
verschillende plaatsen in Nederland, zou
als wellicht te Amsterdam, Rotterdam,
's-Gravenhage, Scheveningen, Zandvoort
en Hoek van Holland, en gelijk ook op
andere plaatsen, een tweetal aan elkan
der veroonden vliegers voor reclame
doeleinden worden opgelaten.
De bovenste vlieger (grootste afmeting
1.45 M.), zal zich niet hooger_ dan pl.m.
200 M. boven den grond bevinden; 50
M. daaronder bevindt zich de tweede
vlieger (grootste afmeting 2,45 M.) eiv
50 M. onder'dezen laats een een vlag van
4.60 M. bij 3.65 M. Het vliegerkoord is
overigens niet gemerkt.
BUITENLAND.
CHAMBERLIN'S TOCHT MET DE
COLUMBIA.
Over den oceaan.
Gelijk bekend, is Chamberlin Zater
dagmorgen om 6.04 uur Amerikaan-
sche tijd, d.i. 11 uur Ned. Zomertijd
van het Roosevelt-vliegterrein te New
York gestart. Over zijn vlucht kwa
men successievelijk de volgende be
richten binnen:
Een noodlanding bij Halle.
Chamberlin maakte na een vlucht
van 43 uren een noodlanding in de
nabijheid van het station Helfta bij
Eisleben.
De oorzaak der landing was gebrek
aan benzine.
Om 9.35 v.m. steeg Chamberlin we
derom op.
