kerk en school.
uit onze indien.
utFde" omgeving'.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DONDERDAG 1» MEI 1927
DAG-AGENDA.
RECLAME
eens over lastige 7e klassen
Woensdag 25 Mei, 's midd. vier uur.
ReSt. „In den Vergulden Turk", Bree-
straat: Aandeelh. Verg. der N.V. L.
Bxnl. Mij. van Onr. Goederen",
Dinsdag 31 Mei, 's av. half negen,
Rest. „In den Vergulden Turk", Bree-
straat:N Mei-vergadering der 3-October
V^reeniging.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Maandag
16 tot en met Zondag 22 Mei a.s.
waargenomen door de apotneek van
den heer C. B. Buyster. Nieuwe Rijn
18, Telef. 523.
Oegstgeest. Apotheek „De Vijzel"
Kempenaeratraat 4, des nachts en des
Zondags.
DE INVAL BIJ DE RUSSEN TE
LONDEN.
De Sovjet-nota.
In de omvangrijke nota der Sow jet-
regeering inzake de huiszoeking hij
de Arcos, wordt nog verklaard, dat de
in den laatsten tijd, sterker geworden
en door leden- der Engelsche regeering
begunstigde ongehoord-vijandige hetze
die haar hoogtepunt in de Arcos-zaak
vond,, de Sowjet-regeerrng dwingt, de
Britsche .regeering met grooten nadruk'
te vragen, of zij een verdere instand
houding van de handelsbetrekkingen
met Sowjet-Rusland wenscht. De Sow
jet-regeering eischt eeni duidelijk, on
dubbelzinnig antwoord.
Een besluit van den Raad van
V olkscommis sarissen.
De Raad van Volkscommissarissen
heeft aan het Commissariaat van Han
del instructie gegeven om voortaan
slechts handelsbetrekkingen met die
staten aan te knoopen, die met Sovjet-
Rusland normale betrekkingen onder
houden en die de immuniteit der Rus
sische handelsdelegaties waarborgen.
ONTPLOFFINGSRAMP IN AMERIKA.
Een school in de lucht gevlogen.
Door een geheimzinnige dynamiet-
ontploffing in een school to Bath (Mi
chigan), op 150 K.M. van Detroit, zijn
tusschen de dertig en veertig kinderen
gedood.
De kinderen zaten kalm in de klas
sen, toen een geweldige ontploffing
plotseling het gebouw in een puinhoop
herschiep. De overlevenden snelden
als bezeten door .de hoofdstraat van
het dorpje, dat als door een paniek
was aangegrepen.
Reddingsploegen werkten koorts
achtig om de puinhoopeni op te rui
men, waaruit rèeds meer dan dertig
lijken, w.o. dat van den hoofdonderwij
zer, geborgen zijn.
Groot opzien baarde het, toen de ar
beiders tien dynamietstokken onder
de puinhoopen vonden.
De autoriteiten hebben over de eeni-
ge telefoonlijn, welke het plaatsje be-
£it, doktoren en verpleegsters ontbo
den.
k ERNSTIG TRAMONGELUK TE
KASSEL.
Talrijke dooden en gewonden.
Een vreeselijk tramongeluk is gister
tegen half acht voorgevallen op de lijn
van Kassei naar Druseltal.
Aan het station stond een geheel
met passagiers gevulde wagen, waar
aan aanhangwagens zouden worden
gekoppeld zonder bestuurder en con
ducteur voor het vertrek gereed, toen
een jongen de rem losmaakte en de
wagen in beweging geraakte, de steile
Brabanterstraat afreed en aan den
hoek van de Fürstenbergstraat in een
scherpe bocht uit de rails sprong. Daar
kwam de wagen tegen een ijzeren stel
ling aan, ten gevolge waarvan het bo
venste gedeelte van het voertuig totaal
werd weggeslagen. Het onderste ge
deelte reed door en kwam in een
gracht terecht.
Tot dusver zijn uit de overblijfselen
van den wagen negen dooden, onder
wie zes vrouwen, elf zwaar gewonden
en een groot aantal licht gekwetsten
te voorschijn gehaald.
DE OCEAANVLIEGERS,
fl* Het vliegtuig van Nungesser
f gevonden?
Uit Massachusets wordt d.d. giste
ren gemeld;
De kapitein van het Amerikaansche
stoomschip Bellepline meldt, dat hij
gisteravond ongeveer 100 mijl uit de
Amerikaansche kust een wrakstuk is
gepasseerd, dat op een vliegtuigvleu
gel geleek.
De autoritèiten twijfelen er aan, of
men hiér met het toestel van Nunges
ser te doen heeft. De Amerikaansche
overheid heeft echter last gegeven,
dat er in de buurt van de plek, waar
het wrak is gezien, gezocht moest wor
den.
Volgens een telegram uit Boston
aan de „Journal" zou dit passeeren
van het wrak reeds een tiental dagen
geleden hebben plaats gehad.
Een misplaatste grap?
Een telegram uit Londen meldt:
Volgens een Lloyd-bericht is door de
kustwacht bij Falmouth een flesch op-
gevischt met een boodschap van den
volgènden inhoud: geland 75 mijl ten
Westen vanlersche kust. Motorpan
ne. Vinder wordt verzocht bericht te
zenden aan H. Lauserne secretaris
Royal airforce Londen. Het bericht
was geteekend; W. OEI. Nungesser.
Er is evenwel te Londen geen H.
Lauserne bekend, zoomin bij het Fran-
sche gezantschap als bij de admirali
teit of het ministerie van luchtvaart.
HERCULANEUM.
Kon.ng .Victor Emanuel neeft te
'Napels den eersten houweelslag ge
geven voor de nieuwe opgravingen
die ten doel hebben de oude stad Her
Oulanum bloot te leggen, welke onga
veer in denzeifden tijd als Pompei door
lava van den Vesuvius werd bedolven.
De opgravingen zijn verscheidene
"jaren geleden gestaakt wegens ge
brék aan geldmiddelen, doch thans
heeft de Italiaansche regeering beslo
ten voldoende fondsen ter beschik
king te stellen, om dit belangrijke ai-
fchaeologisch werk tot 'stand te brea
geri.
Men venvacht, dat Herculanum in
beteren'toestand zal blijken te ver-_
keererl dan Pompei, omdat laatstge
noemde stad voornamelijk onder da
asch werd bedolven, terwijl Hercula
tneum werd overstroomd door lava.
Deze lava is hard geworden, waar
door. de bedolven stad als het ware
geconserveerd werd.
ROME—NAPELS.
Een nieuwe spoorlijn in wording.
De aanleg van de nieuwe spoorweg;
verbinding Rome-Napels, welke de
„Jdirettissima" wordt genoemd, nadèrt
zijn voltooiing.
Den 28en October a.s., op den ver
jaardag van den fascistischen op-
imarscli naar Rome, zal de lijn offici
eel worden geopend.
De Oude verbinding yia Cassina en
Capua werd sedert lang ondoeltreffend!
igieacht. De nieuwe weg verminden
den duur van het traject van 4 a 5
uur tot slechts 3.5 uur.
De lijn loopt over den vermaarden*
iVia Appia, waarlangs eertijds de oven
iwinnende legerscharen zoo vaak do
stad der keizers naderden, daarna
langs Cisterna, Sezze Romano, Foi-
mia en Vico.
In het geheel wordt door veertien
tunnels gereden en worden 17 stati
ons aangedaan.
Voor de touristen is de nieuwe lijn
eveneens van beteekenis, daar tal van
belangwekkende punten gemak'kelij
kër te bereiken zijn, o.a. het Forum!
Appii, Sapo di Posilipo, met zijn her
inneringen aan Virgilius, de Voltunio,
/die de veldtochten van Hannibal ver
eeuwigd heeft en Baia, het schoons
badplaatsje bij Napels.
TOOROP EN MUSSOLINI.
Naar ;,De Tijd" meldt, heeft de zeer
-eerw. heer Wouter' Lutkie in opdracht
van Jan Toorop, aan Benito Mussol-inii
een door dezen Nederlandschen schil
der vervaardigd portret aan den due©
van net -fascisme .aangeboden.
Het portret ging.'vergezeld van eër-i
"visitekaartje van Jan 100*00. waaróp
^cze zijn respect en admit.-Ue aap den
- Du< c* aanbood.
KORTE BERICHTEN.
- Briand en Chamberlain hebben te
Londen een politiek onderhoud gehad,
waarin hun volkomen overeenstem
ming van .meening gebleken is.
Herman Vos bracht de amnestie
kwestie in de Belgische Kamer ter
sprake. Minister Hymans antwoordde
nog niet.
De nieuw gekozen nationale raad
in Oostenrijk hield gisteren zijn eer
ste zitting-. Tot voorzitter werd Miklas
herkozen. Vandaag zou een verkiezing
der regeering plaats vinden.
Het Tsjecho-Slowaaksche minis
terie van onderwijs heeft voorloopig
aan Oostenrijksche kunstenaars den
toegang tot Tsjecko-Slowakije voor het
uitoefenen van hun beroep ontzegd.
Volgens een bericht uit Moskou
zal het huis der familie Ipatjef te Je-
lcaterinenburg waar de Czarenfamilie
vermoord werd, tot „revolutionair mu
seum" worden ingericht.
Een gevolg van de korte haar
dracht te Parijs is, dat liet aantal da
mescoiffeurs-salons er in korten tijd
tot 500 is gestegen. In 1914 waren er
nog pas 20.
JONGERE MANNEN GEVRAAGD.
Kennis geenszins hoofdzaak.
In den ouden tijd; „ouwe
mannetjes".
Onder het opschrift: „De strijd om
het kind" bespreekt, dï*. A. de Vletter
in „Gezin en Scjiool" de vraag: zes of
zevenjarige lagere school en wijst er
op, dat men 150 jaar geleden niet zoo
huiverig was, een jong kind stevig te
zien' leeren. Gpethe schreef vóór zijn
8e jaar Duitseli, Fransch, Grieksch, La
tijn en Italiaansch; Jalin las op zijn
vierde jaar; Wieland las Nepos op zijn
8e; Rhijnvis Feith.ging op zijn 13e jaar
naar. de universiteit.
In dien tijd streefde men er naar de
kinderen op te voeden tot acht óf tien
jarige vroeg-rijpe jongetjes tot „ouwe
mannetjes" en „oude wijfjes".
Tegenwoordig te oude jonge
mannen.
Dr. de Vletter vraagt, of liet streven
van thans zich in tegenstelling met
voorheen, er zich niet naar richt aan
"de maatschappij „ouwe mannén", al
thans te oude jonge mannen te leve
ren, door te veel tijd te willen verlie
zen (met een zevenjarige lagere school)
Onze gestudeerden komen eerst op hun
25 a 28ste jaar in de maatschappij, wat
een nadeel is en „in het oude Europa,
zijn de jonge kerels uit handel en par
ticulier bedrijf eigenlijk de eenige be
voorrechte jongeren".
Argumenten tegen de zes
jarige 1. s.
De argumenten voor langeren lagere
schoolcursus zijn- volgens den sclir.:
lo. De stof kan in 6 jaren niet be
hoorlijk verwerkt; worden.
„Maar honderden 1.1. kunnen dat
wel en maken het óp de H.B.S. goed.
Kerschensteiner zegt: Hoe héter,
hoe methodischer de méthoden wor
den, hQe zorgvuldiger; de stof fijnge
malen wordt, opddt de kindéren de
brij in zoo groot mogelijke hoe'veél-
heid kunnen verduwen; hoe.er
ger. Dit pleit ervoor, niet óm het de
kinderen onnatuurlijk moeilijk te
maken, maar om het hun niet te ge
makkelijk te maken."
2o. De kinderen zijn na zes jaren
niet rijp voor de M: S.
Dr. de VI. zegt daarop: dan is de
M. S. niet in orde:
„Het zou misschien goed zijn, dat
evenals leeraren M. O. zitting heb
ben in de comm. v. toez. op het l.o.,
onderwijzers der l.s. deel uitmaak
ten van oudercommissies of curato
rium der M. S."
3o. Het 12e jaar zou psychologisch
niet de geschikte leeftijd voor over
gang zijn.
Hierop zegt de schr.: „Dit argu
ment lijkt mij volslagen onjuist. Ik
beschik natuurlijk niet over heel
veel gegevens, maar hoor toch nogal
van de
1. s., over de echte vlegelachtigheid
in die praepuberteitsjaren.
Oplossing: zesde klasse dalto-
niseeren.
Op de vraag of oplossing der moei
lijkheden mogelijk is, antwoordt de
schr.:
„M.i. is er een ideale. Maak de 1.
school zesklassig en daltonisecr de
zesde klas. Leer de kinderen gedalto-
niseerd, zelfstandig werken, aanvaard
de consequenties, laat de klas maar
uiteenloopen in twee steeds meer ge
scheiden groepen en laat -de kinderen
(èn de ouders, èn de M„ onderwijsmen-
schen) aan het eind van den cursus
zelf maar constateeren, wat ze stuk
voor stuk waard zijn, „geschikt en
bewaam" of nog niet „geschikt en be
kwaam". Persoonlijk zou ik hetzelfde
wenschen voor'de middelbare school,
maar daar is daltoniseeren organisa
torisch veel moeilijker.
„Maar de maatschappij vraagt m.i.
om jongere manhen, met niet al te
veel kennis, maar met werklust en
werkmethode en persoonlijkheid."
Wij zouden niet gaarne overnemen/
de uitspraak dat daltoniseeren van de
zesde klasse het meest gewenscht is,
doch wel moet o-.i.' toegegeven dat veel
van de motieven tegen het 7e leerjaar
hier aangetoond, juist lijken.
AANVARING TUSSCHEN DE ZEVEN
PROVINCIëN EN DE WEGA.
Aneta meldt:
Woensdagavond is de Wega ter hoog
te van Pamanöekari in aanvaring ge
komen met de Zeven Provinciën. De
Wega kreeg averij. De familie van den
gouverneur-generaal bevindt zich nu
aan boord van de Zeven Provinciën.
Gisterhacht is de sleepboot Kraus, van
de Steenkolenhandel Mij., zeer spoe
dig naar de plaats van het ongeval
vertrokken om assistentie te verleenen
Vice-admiraal Gooszen heeft aan
zijn departement het volgende over de
aanvaring geseind:
In aansluiting op het eerste bericht
betreffende de aanvaring van de Wega
kan worden meegedeeld, dat .door het
eskader, bestaande uit de Zeven Pro
vinciën, de Java, de Flores, de Soemba
de Lynx, de Panter, de Krakatau en
acht onderzeeërs even vóór zonsonder
gang een dubbellinie geformeerd was.
De Wega met mevrouw De Graeff en
haar dochters, aan boord, was tusschen
de linie ingekomen en het schip werd
gedurende korten tijd cloor het zoek
licht van de Zeven Provinciën besche
nen. De Wega bevond zich toen niet in
een moeilijke of gevaarlijke positie,
doch wilde plotseling om onbegrijpe
lijke red énen kort vóór de Zeven Pro
vinciën overloopen. Daar aan boord
onmiddelijk werd. ingezien, dat er
groot gevaar voor een aanvaring ont
stond, is dienovereenkomstig gema
noeuvreerd. Het ongeluk kon echter
niet meer worden voorkomen. Terwijl
de voorsteven van de Zeven Provin
ciën nog in de.Wega zat, is de familie
De Graeff met hej gevolg reeds op de
Zeven Provinciën overgenomen. Mo
menteel zijn de Java, de Krakatau en
twee torpedojagers nog bij de Wega.
De toestand is stationair, doch blijft
nog steeds precair. De Zeven Provin
ciën, de Flores en de Soemba vervol
gen de reis naar Soerabaja. De Java
volgt, zoodra haar personeel niet lan
ger noodig is. Op het oogenblik luiden
de berichten omtrent den waterstand
bij de Wega iets gunstiger dan gister
nacht.
D^ Wega is getroffen aan het achter
schip en aan stuurboordzijde. De
Kraus nam pompmateriaal mee.
De Gouvemementsstoomer „Wega"
is gesleept door Hr. Ms. mijnenlegger
„Krakatau" op weg naar Priok. De
sleepboot Kraus blijft in de nabijheid
voor assistentie. Het lek van de „We
ga" is zoodanig, dat de machinekamer
onklaar is gemaakt, waardoor het
sleepwerk zeer bemoeilijkt wordt. De
„Wega" werd hedenochtend te Tand-
jong-Priok verwacht.
NOORD WIJKERHOUT.
De Coöperatieve Boerenleenbank
hield Dinsdagavond haar Algemeen©
Vergadering in „Het Wapen van Noord-
wijkerhout" onder leiding van den heer
P. Verdegaal.
Uit het verslag van den kassier, den
heer J. J. v. Noort, breek dat per 31
Dec. 1926 het actief bedroeg:
Saldo der voorschotten f 133.282,78
Saldo der gelden in lo opende
rekening aan de leden 150.135,75
Saldo te vorderen van de
Centrale Bank 111.216,51
Aandeeelen Central© Bank 170,-^
Meubelair 150,-^
Nog te vorderen rente 1.415,99
Kasgeld 19.139,70
Totaal: f 415.5.10,79
Passief
Saldo der Spaargelden f 386.382,16
Schuld aan Rekeninghou
ders 14.654,72
Verschuldigd aan de Centrale
Bank 1.475»—1
Reservefonds 10.948,35
Winst over 1926 2.050,56
Totaal: f 415.51079
De rente over 1926 van spaargelden
bedroeg 3V2 pet.; van deposito's ïnloo-
pende rekening 3V2 pet.
In *926 traden 6 leden toe, zoodat
dj vereeniging thans 266 leden tel't.
Het afgeloopen jaar is een goed jaar
geweest.
Wegens bedanken van den heer Dn
Gemeentelijke Aankondigingen
DOORVAARTWIJDTE
OUDE JANVOSSENBRUG.
Burgemeester en Wethouders van
Leiden brengen.ter kennis van belang
hebbenden, dat, in verhand met het af
breken van de Oude Jan vossen brug
over cle Oude Vest, met ingang van 23
Mei a.s. de cloorvaartwijdte dier brug
wordt teruggebracht tot 5.40 M.
Leiden, 17 Mei 1927.
A. VAN DE SANDE BAIvHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
HOUDEN VAN VARKENS.
Burgemeester en Wethouders van
Leiden, brengen ter openbare kennis:
a. clat alle vergunningen tot het
houden van varkens met ingang van
1 November a.s. zijn ingetrokken;
b. dat zij, clie ook 11a 1 November '27
vergunning tot het houden van var
kens wenschen te hebben, vóór 1 Juli
a.s. een daartoe strekkend verzoek be-
hooren in te dienen.
Leiden, 17 Mei 1927.
A. VAN DE SANDE BAIvHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Burgemeester en Wethouders van
Leiden, brengen ter algemeene kennis,
dat door hen vergunning is verleend
aan C. M. Kostering en rechtverkrij
genden, tot het uitbreiden van de in
richting voor liet bewerken van
vleesch in het perceel Levendaal No.
39., kadastraal bekend Gemeente Lei
den, Sectie No. 1483.
Leiden, 18 Mei 1927.
A. VAN DE SANDE BAIvHUYZEN,
Burgemeester.'
VAN STRIJEN, Secretaris.
Aangifte van leerlingen voor het Gym
nasium, de Hoog ere Burgerschool met
5-j. Cursus en de Hoogere Burger
school voor Meisjes.
Burgemeester en Wethouders van
Leiden brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat aan bovengenoemde
inrichtingen vanonderwijs tot en met
30 Mei a.s. gelegenheid bestaat tot het
doen inschrijven van leerlingen, hij
voorkeur des Donderdags, uitgezon
derd Hemelvaartsdag, van 34 uur
n.m. enVrijdags van 1011 uur v.m.
Leiden, 18 Mei 1927.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
DE WERKVERSCHAFFING IN
HASKERLAND.
Op de werkverschaffing in dep Has-
kerveenpolder zijn ongeveer honderd
arbeiders uit Leeuwarden, Haskerland
en Engwirden ontslagen.
DeMinister gaf toestemming nog vijf
tig arbeiders uit de gemeente Schoter
land tot 28 Mei a.s. aan het werk te
houden, zoodat met dien datum de
werkverschaffing geheel zal worden
stilgezet.
AFSLUITING RIJVERKEER
MARESINGEL.
Burgemeester en Wethouders van
Leiden brengen ter algemeene kennis,
dat de Maresingel ter plaatse van het
te bouwen Pompsation op Maandag 23
Mei a.s. vanaf des voormiddags 7 uur
tot des namiddags 6 uur wegens het
uitvoeren van rioleeringswerken voor
alle rijverkeer zal zijn afgesloten.
Leiden, 19 Mei 1927.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Sengers als lid van den Raad van Toe
zicht, moest een nieuw lid gekozen wor
den. Het bestuur had hiervoor candi
daat gesteld de heeren: A. A. G. M
van Iersel, N. Mens en J. H. Penning Si
Een 12-tal leden hadden -echter ala
candidaat opgegeven Jhr. J. H. Gevers
Bp gehouden stemming werden 99
stemmen uitgebracht op Jhr. Gevers
25 o-p den beer van Iersel, 1 op d©U
heer Mens en 4 op den heer J. H. Pen
nings. De heer Gevers was dus met over
groote meerderheid verkozen.
Het aftredende lid, de heer J. War
merdam Pzn., werd met 121 stemmen
herkozen.
Nadat nog verschillende vragen door
Óen voorzitter beantwoord waren, sloot
deze met een woord van dank de vei>
gadering.
OEGSTGEEST.
Gemeenteraad.
De raad vergaderde gisteravond te. 7
uur. Voorzitter de Burgemeester. Afwe
zig ,de heeren Schooonderwoerd en van
Esmond.
Na opening der vergadering leest da
Voorzitter de notulen, welke worded
goedgekeurd.
Onder de ingekomen stukken was een
overzicht van Ged. Staten, dat uit de ge
meenie Oegstgeest 18 leerlingen in '26
het gymnasium te Leiden hebben be
zocht, waarvoor f2723,40 moet worden
betaald, 15 leerlingen bezochten de B.
B. S. .voor jongens, wat-de gdmeente
komt op f2763,15, 4 leerlingen gingen
op de H. B. S. voor meisjes, waarvoor
een bedrag van f1291,24 moet worden
betaald. v
Van B. en W. van Lisse was een adres
ter adhaesie-betuiging aan een beroep
van den raad' dier gemeente op de
Kroon, om de conecssie aan de autobus
sen op de lijn LeidenHaarlein te vei»
lengen. B. en W. zijn van meening, dat
het voor deze gemeente beter is buiten
deze kwestie te blij ven, waar de .gemeen»
te er zoo weinig belang bp heeft. Aldus
besloten.
Van de Federatie van Vereen, v. Zie
kenhuisverpleging was een adres ingeko
men, gericht aan den Minister, om ver*
pleegkosten in de Acad. Ziekenhuizen
niet, te verhoogen, met het verzoek aan
