NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN VRIJDAG 6 MEI 1927
TWEEDE BLAD.
Wflï CE BLADEN ZEGGEN.
Propagandamiddel.
Ons A. R. Friesoh Dagblad schrijft:
Daar, waar de Gemeen'e des Heeren
haar roeping beseft, om de behoeftige
heiligen met hun kroost te verzorgen
naa den eisch van de wet van Christus,
d ar, waar de voorstanders der School
met den Bijbel het verstonden, dat zij
behalve de zorg te dragen dergenen, die
Gcd vree zen, ook wel herbergzaamheid
mochten bewijzen jegens aken.
d^ar, waar nog de geest openbaar
werd van Bonz, die het tegen de heiden
sche Ruth zeide: „Geregend zgt Gij,, mij
ne dmhter. omdat gij bescherming hebt
gezocht onder de vleugeten van Israels
daar, waar men uit al zulke gezonde
Schriftma'ige overwegineen, nu niets
moet hebben van dat indringen van de
burgerlijke Gemeente met haar school
al'as staats voeding en klecding en
daarom belangrijke uitgaven aan de Ge
meentekas bespaarde.
daar heeft net^ instituut der Schooi-
voeding en kleeding voor de Socialisten
ongemeene -^de als propagandamid
del tegen de Bijzondere School.
Daar biedt men op met het geld
van Sijrpen tegen Sjjmen.
Daar geeft men klompen; schenkt
men melk; offert men stopgaren; pre
senteert men dekens; noodzakelijk of
niet nocdzakelijk.
En de meesier? 0, het mo^t U toch
aan het han gaan, a!s ge d ar staat
met het Stsatsbonnetje voor klom; en ia
Uw blanke ondarwgzershand en heo ar
me kind U aanziet voor zijn we.doener,
terwijl Ge er niet é^n cent voor betaa.t
I>e Staats mees ter krijgt in het oog
des kinds-een onverdiende glorie; en de
arme Vader krijgt een onverdiende
(Sfinaad en vernedering in het oog van
zijn kroost.
Waarom helpt Gij dein Vader niet en
in hem zijn kind?
OmdatGij vóór alles wilt vasthou
den aan het dogma van het St. atskinJ
Maar gevoelt Gij dan niet, hoe Gfi
daarmede het eergevoel van den ar ba
der krenkt? Of denkt Gij, dat de ar be-
der geen eergevoel heeft?
Wq hebben een tjjdLng zelf die bon
netjes uiigeieikt op de Chr. Söhool,
maar aLijd met tegenzin, totdat wij ze
afschaften.
Het was een zielig gezicht: neen, een
ontroerend gebeuren.
Eerst wacütte zoo'n kind je op, als
de andere kinueren heengegaan waren,
want het schaamde zich. dn terech.
Het had meer* en beter scnaamgevoel
dan hei Partij bestuur, dat de resolutie
voorstelt.
Dan je. hadó het al in de gaten
riep je het alleen bij je in school.
Én dan kwam het:
Soms werd er je met neergeslagen
oog een klein snikje papier in de hand
gestept,-.waarop ongeveer het volgende:
,,j.ucTOuoi en of K-rekje ook een paar
klompen mag hebben''.
Soms ook werd het vingertje opge
stoken en klonk het zacht: .„Meester, ik
moest da groeten van vader (Mooaer)
kloen en vragen of ik een paar nieuwe
klompen mocht hebben'
Dan sloeg ie de staat op, om te
zien, "of het reeds vijf weken geleden
was, sinds hetzelfde kind een paar
klompen waren verstrekt. Je was blij,
als dat geen mot gaf, want anders
moest je ook bovenden nog een stand
je geven.
Vèrvolgens krabbe'de je gauw het
bonnetje en reikte liet over.
„Asjeblieft kind
„Dankje wel meesier".
En daar trippelde het heen, wel in
ide~ meening, dat net zulk een weldadi
gen onderwijzer had' en zoo'n stumperd
van een Vaaer.
ierwgl im.t-.soer enkel pro
Siimens veeren en Vaders armoede geen
schande was, noch ook voor meesters
ook behoefde te worden geleden.
O. welk een onwa&id.ge houding,
welk een betaalde liefdadigheid.
De zorg van den Armmeee.er is daan
boven te verkiezen.
Daarom: de Glir. Scholen laten toch
dit lief dadigheidsbedrijf van O verheids
wege varen.
En"de openbare School versmade dit
propagandamiddel.
Te zamen: zie men liever bet kind te
helpen door het gezin, waartoe het be
hoort, met verloochening van dit smade
lijk dogma.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Beroepen. Te Visvliet, toez., J.
N. Drost, Em. O.I. pred., Den Haag.
Aangenomen: Naar Morra-Lj-
oessens, C. M. de Jong, cand. te Ter-
heyden /N.B.). Naar Breda, J. H. H.
van Beem te Nieuw Vennep.
Bedankt: Voor Elburg, J. D. van
Hof te Wilnis,
GEREF. KERKEN.
Beroepen. Te Nijverdal, J. J.
'Bouwman te Urk.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen. Te Nieuw Beijerland
A. de B'ois te Dirksland.
B ed a nkt. Voor Ridderkerk, J. R.
van Oordt te Opheusden.
DOOFSGEZ. GEMEENTE.
Beroepen. Te Aardenburg, F. v.
d. Wissel, cand. te Appelscha.
Bedankt: Voor S avoren Mo'k-
werum/F. v. d. Wissel, cand. te Ap
pelscha.
BEVESTIGING. INTREDE EN
AFSCHEID.
Ds. W. van 't Sant, gekomen van
Wa ergraafsn eer verbond ichWoens
•dagavond :n de Nieuwe Zud.r .e k,
aan de Gëref. Kerk van 's Gravenha
geWest, spre:ebde over 1 Cor 3: 21
tot 23.
In zijp inleid ng steot de prediker
zich allereerst aan bij het woord j.l.
Zondag door zijn bevestiger, Dr. K.
Dijk gebracht: Hem nu, Die machtig-
is meer dan overvloedig
Hij wees op het gevaar, dat bevesti
ging en intrede van een dienaar des
Woords zoo icht eenzijdige aandacht
brengen voor een' mensch en hoe men
schenroem en ze froem in de he 1 ge
tdingen we het gruwelijkste in Gods
oog zijn. Gemeente en leeraar hebben
zich te laten 'eiden door het: „alles is
:het uwe".
In zijn predicate.nu ontvouwde Ds.
van 't Sant dit „alles is uwe", door te
doen zien:
1. Den grond, dien de apostel voor
dit „a'les is uwe" heeft;
2. de rijke uits'a ling van de schatten
in dit „a'les is uwe" begrepen, en
3 de opklimming me dit „alles is
uwe" tot. de grootheid Gods in Chris
tus
t Aan het end van zijn préd'catie
richtte Ds. van 't San: een meer per
soon'ijk woord tot Ds. M. Schuurman,
zijn voorganger, tot zijn bevest'ger, Dr.
K. Dijk, een zijn mede-co'lega, Dr. J
Hoek, tot den kerkeraad, in het bijzon
der de wijkb'oeders; tot de deputatie
van de Geref. Kerk van Oost; tot den
afgevaardigde der classis 's Graven-
hage. tot zijn a.s. catechisanten; tot
hde gemeente'eden van wijk III en
tenslotte tot bed de-Gemeente.
Toespra1 en werden niet gehouden.
De Gememte zong haren rieuwen
leeraar aan he' einde staande de ze
genbede toe uit Psalm 134.
De p e--h Dheid werd, behalve door
de predikanten M. Schuurman, Dr
K Dijk en Dr. J. Hoek v. West. bij
gewoond door een deputatie van den
kerkeraad van Oost, bestaande u:t
Ds. G. R. Küijper, een ouderling en
een diaken: door Ds. P. van Hoven
van Honse ersdük als afgevaardigde d
classis en door de Dred kanten D. Ring
nalda en Jac. v. Nes Czn.
Ds. C. VERMAAT AFGEZET.
De classis Bolsward der Geref. Ker
ken na/m in haar vergadering van gis
teren het volgende besluit:
„De classis Bolsward der Gerefor
meerde kerken, kennis genomen heb
bende van het bezwaarschrift van den
raad der Geref. kerk van Makkum;
kennis genomen hebbende van het
ingezonden stuk van Ds. Vermaat in
het weekblad „Woord en Geest" van
18 Febr. 1927 waaruit blijkt,
le. dat hij in strijd met de- belofte
afgelegd bij de aanvaarding van zij;,
ambt zijn bezwaren tegen het besluit
van de classis van 9 Februari 1927 niet
in overeenstemming met de gemeene
ordening der kerken op de meerdere
vergadering (art. 31 K.O.), maar pu
bliekelijk in het weekblad „Woord en
Geest" ter sprake heeft gebracht;
2e. dat hij zich op een, een Dienaar
des Woords niet betamende wijze sma
delijk heeft uitgelaten over de kerk oh
de vergadering der kerken in welke
hij het ambt bekleedt;
3e. dat hij daarin zich ook op een het
karakter aantastende wijze heeft uit
gelaten over personen die in de clas
sis Bolsward ep elders in de kerken
leiding geven;
4e. dat hij daarin uitdrukkelijk heeft
verklaard, dat hij tot driemaal toe
heeft geweigerd de gevraagde verkla
ring omtreht de resolutiën van Assen
te onderteekenen en daarbij de classis
als 't ware tot afzetten tart;
overwegende
le. dat Ds. Vermaat op de vergader,
van 9 Februari ten aanzien van de re
solutiën van Assen wel een verklaring
heeft gegeven, maar nog niet bereid
was die resolutiën te aanvaarden en
ten grondslag te leggen van t goen hij
leert; ten aanzien van artt. 3—7 en 28
en 29 van de Belijdenis wel bevredi
ging heeft gegeven maar in de dik
wijls weinig bepaalde en tot verwar
ring leidende wijze waarop hij zich in
deze zaak uitdrukte nog reden gaf tot
zorg;
2e dat de handelwijze van Ds C. Ver
maat met zijn ingezonden stuk in liet
weekblad „Woord tn Geest' een die
naar onwaardig is, in t bijzonder een
geschorst dienaar;
besluit terugkomende op hetgeen zij
in de vergadering van 9 Februari be
sloot, om n.l. de schorsing van Ds. Ver
maat te laten voortduren en zich hier
over om advies te wenden tot de e.k.
Generale Synode van Groningen;
gehoord de verantwoording van Ds.
C. Vermaat ter vergadering,
gehoord het advies van deputaten
art. 49 K.O.,
gehoord ook de deputaten van de
Generale Synode
g-boord zijn wei/erend antwoord op
de vraag hem nog eens gesteld of hij
!eed wilde betuigen over wat hij heeft
geschreven in liet weekblad Woord
en Geest" en op de vraag of hij volko
men aanvaardt, zonder eenig voorbe
houd de resolutiën van Assen ten aan
zien van de vier bekende punten en
die te zullen ten grondslag leggen van
t geen hij leert.
Ds. C. Vermaat, dienaar des Woords
bij de Geref. Kerken af te zetten op
grond van afwijking in de leer, volhar
doude onwilligheid om zich inzake de
leer te onderwerpen aan het oordeel
der Kerkvergaderingm, schending van
zijn belofte, smadelijk zich uitlaten
over de kerken, krenkend spreken
over personen als in strijd met het ne
gende gebod.
De afzetting gaat in heden den 4en
Mei",
JUBILEUM P. v. dL LAAN.
Ter gelegenheid van zijn oü-jarigen
(arbeid in de Geref. Zondagsschoo.al-
■dee.ing, heeft de Zondagsschoolaf
dee ing van de Geref. Stadsevangelisa
tie van de Geref. Kerk van 's Graven-
•hage Oost Dinsdagavond den heer F
van der Laan in besloten kring ge
huldigd.
Voor zijn toegewijden arbeid derd
den jubilaris aangeboden het werk
van Prof Noordizij: „Het land over
den Jcrdaan".
Later op den dag vertelde de grijzo
veteraan van zijn veeljarigen arbeid.
Men b eef nog langen tijd gezellig
bijeen.
D. J. JORDENS.
Te Zwo'le is, 84 jaar oud, overleden
de heer D. J. Jordens, een man van
be eekenis op maatschappelijk en ker
kelijk gebied.
In 1882 nam hij zitting als lid vanj
iden jaad tot 1907, de functie van weo
houder bekleedde hij van 1896'97
Hij was ambtenaar van den burger
lijken stand van 19041925.
In 1900 werd hij benoemd tot secre
ttaris-kerkvoogd van de Ned. Herv
Gemeente en in 1914 volgde hij baron
Van Aertsen Beyeren van Voshol op
als president-kerkvoogd, welk ambt hij-
bekleedde tot op heden.
Hij was ook Md van het classicaal-
•bestuur.
„EFFATHA".
Onder presidium van Ds. J. Vonk,
em. predikant te Maassluis, kwam
„Effatha", vereeniging tot Chr. Opvoe
ding en Onderwijs van doofstomme
kinderen en jonge lieden, gisteren in
Hoekenburg te Voorburg in 38e jaar
vergadering bijeen.
De voorzitter opende de goed be
zochte vergadering met het doen zin
gen van Ps. 36 2, het lezen van Psalm
36 en gebed. In zijn openingswoord
heette hij allen welkom en merkte op,
dat deze algemeene vergadering wel
niet een feestelijk karakter draagt, als
die van het vorige jaar, toen Arens-
burgh en Hoekenburgh als instituut
gebouwen in gebruik werden geno
men, maar daarom toch onze belang
stelling en opgewektheid niet minder
behoeven te zijn, omdat wij hier tot
het besef worden versterkt, van hoe
groote beteekenis deze stichting voor
ónze doofstomme kinderen is. Oin die
beteekenis recht te vrstaan stond spr.
achterenvolgens stil bij: 1. den grond
slag, waarvan de heeren uitgaan; 2.
het doel, dat zij beoogen; 3. wat, met
het oog op den toekpmst voor het be
den te doen'staat.
Na enkele woorden te. hebben ge
richt tot allen, die met de stichting
op eenigerlei wijze verbonden zijn, be
sloot spr. met een woord van dank
voor de hulp en medewerking van een
groot deel van ons Prot. Chr. Volk en
voorts aan allen, die tot bet welzijn
van de stichting hebben bijgedragen,
maar bovenal aan den getrouwen God
en Vader van onzen Heere Jezus Chris
tus, uit Wiens band wij zooveel goeds
ontvangen.
Hierna bracht de secretaris, Ds. A.
Prins, Ned. Herv. predikant te Poede-
rooijen, zijn jaarverslag uit, terwijl de
penningmeester, de beer Y. L. B. den
Blaauwen, van Den Haag, zulks even
eens deed.
De penningmeester werd voor zijn be
heer gedechargeerd.
Het hoofd der school, de beer A. van
Holten, bracht hierna het schoolver-
slag uit. Het aftredend bestuurslid, Ds.
L .H. v .d. Meiden, Chr. Geref. predi
kant te Dordrecht werd als bestuurs
lid herkozen.
Na een slotwoord van Ds. Prins,
werd de vergadering gesloten. Men
vereenigde zich hierna aan een ge
meenschappelijke koffietafel, waarna
om twee uur op Hoekenburgh een
openbare les werd gegeven.
Gil TEN EN LEGATEN.
Wij'en de heer J. S. Schat, heeft
aan de Geref. Kerk van St. Anna-Pa
rochie ge egateerd de som van f 3000
vrij van successierechten.
BINNENLAND.
HST LANDGOED „AVEGOOR"
AANGEKOCHT.
De gemeenteraad van Rheden besloot,
na langdurige discussies, om het huis
van het landgoed „Avegoor" met onge
veer 3 H. A. terrein voor f 60.000 te
verknopen aan den Bond van Ambtenar
ren in Overheidsdienst, welke het voor
vacantieoord zal bestemmen.
VERLAGING VAN HET BRIEFPORT.
Dankbaar, naar niet voldaan is de
Telegraaf.
De verlaging van het briefport tot
7V2 ct., die, naar gemeld is, waarschijn
lijk met 1 Juli a.s. een feit zal zijn, is
een stap op den goeden weg, die even
wel nog ten achter blijft bij hetgeen
verschillende andere landen te zien ge
ven.
Zoo bedroeg, blijkens een opgave, in
Maart j.l. door den Minister van Wate»
staat verstrekt, in afgeronde bedragen
bet briefport:
in Duitschland 6 cent;
in Oostenrijk ruim 5 cent;
in de Vereenigde Staten 5 ct. (d.w.z
twee dollarcent voor vervoer over een
gebied zoo groot als geheel Europa).
in Frankrijk en België resp. 5 eia
3V2 ct., al zal in laatsgenoemde tweë
landen eerlang wellicht eenige verhc»
ging te verwachten zijn.
Daarnevens valt eenter te rekenen
met het port voor brieven in locaal! veie
keer.
Terwijl het ten onzent voorshands
7V2 ct. zal worden, is het in Oostenrijk^
Frankrijk en België gesteld op de lagere
bedragen, hierboven genoema.
In Zwitserland en Tsje?bo-slovakpebv
draagt het locaal briefport nog geen 5
cent, in Denemarken en Zweden ruim
61/2 cent, in Hongarije slechts 3V2 ct
Onze briefyort-trrie'ten straks 71/*
ct. voor locaal en interlocal verk' er
behooren dus nog tot de allerhoogste
De in uitzicht gestelde verlaging steim
iderhalve wel' dankbaar, doch niet vol
daan. Te hopen is, dat het hoofdbestuur
der Posterijen den pas spoedig versnelt
ONTWERP ZIEKTEWET.
Hoewel het ontwerp-Ziektewet, dal
eerlang bp de Tweede Kamer zal gor
den ingediend, in wezen hetzelfde &krak
ter i hebben als het irdebtijd gepubli
ceerde voorontwerp, z 1, naar de Tel
verneemt, de Minister van -Arbeid aan
verschillende bezw-aren en be ienkingen,
welke tndens de behan leling in "den
Hooge*n Raad van Arbeid en ook daar
buiten zijn geopperd, in meerdere of
mindere mate tegemoetkomen. Het is
evenwel nog niet rpet zekerheid te zeg
gen. wanneer het ontwerp zal worden in
gediend, wijl het, na. tte aangebrachte
wijzigingen waaraan op het ocgenblik op
het departement gearbeid worit. nog
den Raad van State moet passee?ren.
Het is wel de bedoeling, net on werp
nog tijd:ü3 dit zittingsjaar aanhangig të
maken.
CARNEGIE STICHTING.
Bij Kon. besluit is Mr, P. W. A. Con
van d r Linden, Minister van Staat, Lid
van den Raad van State, wederom be
noemd voor den tjjd van twee jaar tot
bestuuid r, tevens voorzitter der Game
giestichting.
DE OVERSTROOMING VAN DE
MISSISSIPPI.
De Nederlandsche regeering heeft te
legrafisch aan Hr. Ms. gezant te Was
hington opgedragen, haar deelneming
te betuigen aan de Amer.kaansche regee
ring in verband met de door de Missis
sippi veroorzaakte overs roomingen en
de daaruit in Amerika ontstane ramp.
KLOMPENMAKERS.
De klompenmakers in Zeeuwsch-Vlaani
deren hebben besloten, een commissie in
te stellen, d e met de klompenmakers in
Noord Brabant actie zal voeren voor in
komende rechten op klompen uit België
en voor uitvoerrechten op de hoornen,
die Belgische klompenmakers in ons
land koopen.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
De gepensioneerde luitenant-generaal
Van Tuinen, de gepeoisioneerde schout
bij-nacht Surie, de majoor baron Van
Voorst tot Voorst en de oud-Minister Mr
Rutgers, die Nederland hebben vertegen
woordigd op de conferentie te Geneve
ter voorbereiding van de Ontwapeninga
conferentie, zjjn gisterochtend in het
Departement van Marine ontvangen door
Minister Lambooy.
DE NIEUWE HAARLEMSCHE RAAD
In verband met de totstandkoming der
grensuitbreidiUg van Haarlem hebbed
Ged. Staten van Noord-koiiand bepaald
dai de candidaatsteihng voor uen ge
meenteraad van Haarlem zal plaats heb
ben op 24 Mei, de verkiezing op 6 Juli;
voor den gemeenteraad van Veisen oa
Her scheidenlij k op 31 Mei en 2.9 Juni;
voor Bioemeiidaai op 24 Mei en 6 Juli;
voor Heemstede op 31 Med en 30 Jpni;
voor Haarlemmerliede op 3 Juni en 13
Juli.
CH. BOISSEVAIN f
In den ouderdom van 84 jaren is gis
ter overleden de beer Cb. Boissevain,
oud dir en üoofured. van bet „Algem,
Handelsblad".
De heer Boissevain nam in de Neden
landiche journalistiek een vooraanstaaa
de plaats m. Herinnerd zij aan zgn scker
pe politieke artikelen, zjjn feilen strijd
tegen wijlen Dr. Kuyper, zijq
lijn geötyleeide „Van dag tot dag"-ai>
tikelen en een artikelenreeks „Van dag
tot dag naar bet Oosten'waarin hg zijn
reizen naar Jeruzalem beschreef en
welke later in boekvorm is verschenen
ÏLUILLKTON.
DORPSTOONEELEN.
2S) o^-
De nieuwsgierigheid was ten top ge
stegen. Eindelijk zou zij bevredigd
worden.
Op een morgen liep de gemeente
veldwachter met een ernstig gezicht
door de dorpsstraat. Hij geleek van
verre wel iets op Bismarck. „Bismarck
geljj.kt veel op mij", placht hij in een
gevoel van eigenwaarde te zeggen.
Heden spreidde hij een zoo diplo-
ma ische gewichtigheid ten toon, als
had hij op zijn minst genomen de
grondvesting van het Duitscne rijk
voor të bereiden Langer en luider dan
anders luidde hij de groote handschel.
Dan een spannende pauze, eindelijk
op militair-scherpen toop, de voorle
zing der volgende proclamatie: „Alle
huisvaders worden uitgenoodigd aan
slaande Maandag, 20 Januari, des na
middags 5 uur in het schoollokaal al
hier. tegenwoprdig te zijn. De onder
wijzer Volker zal een lezing houden
over he' vereenigingswezen ten platte-
lande Het plan bestaat een Ralffeisen-
leenbank op te richten. Met het oog
op- de groote belangrijkheid der zaak
wórdt op het aapwezig zijn van alle
'huisvaders gerekend."
Een dichte menschenmassa, man
nen en vrouwen, verdrong zich om
den gemeente-veldwachter.
„Wie laat dat toch omroepen?" was
de algemeene vjaag. Zwischenbach
echter maakte een deftige afwijzende
handbeweging, als wilde hij zeggen:
„staatsgeheim", en ging trotsch als 'n
kalkoensche haan, die niet zijn kraaien
zich zelf geimponeerd had, zijns weegs
Bij Mowel, zijn onmiddellijk hoofd,
ontving hij echter niets minder dan
een uitbrander. Het dorpshoofd was
niet al te best gestemd.
„Wie heeft jou bevelen te geven, ik,
de burgemeester, of de onderwijzer?
Jij hebt niets bekend te maken, wat ik
niet gezien en met mijp naam onder
teekend heb."
„Oho", antwoordde de gekrenkte
rijkskanselier van Hartenhausen, „dat
was toch vroeger niet zoo, daarvan
staat ook geen woord in mijn instruc
ties."
„Zoo, zoo," hervatte Mowel bits, „niet
in de instructies, nu dan geven wij
andere aan een ander, dat kunt ge Je
in de oore-n knoopen. Wiens brood
men eet, diens woord men spreekt.
Des avonds vergaderde in de boven
kamer der herberg van Hodel het
veemgerecht. Pe vrijgraaf was Mowel
de beide assessoren waren de waard
en Adam Thomhof, de woordvoerder
echter was IzaL: Löb van Gladenberg.
Hij had het gerecht saamgeroepen.
„Heb ik 'n niet dadelijk geweten,
heb ik 'n niet dadelijk gezegd, de
nieuwe onderwijzer is een gevaarlijk
niensch. Brengt niets als ontevreden
heid in de gemeente."
„Wij moesten bij de regeering een
klarht over hem indienen," sloeg Ho-
del voor.
,Ja, dat zullen we doen," sitemde
Mowel in.
„Wat zou 't helpen, 't is nu-toch te
laat
„Dan zullen wij er den onderwijzer
mede dreigen, dan trekt hij Maandag
wellicht weer terug," meende Hodel.
,Nah, Hodel, dan ken je den man
nog niet, ken ik m beter. Die man
heeft courage in het lijf."
/En toch zullen we over hem kla
gen, dan raakt hij hier weg, en de ver-
ecniging ligt in duigen," hield Hodel
vol
„Och, wat ken je de hedendaagsche
wereld nog slecht. Waait de wind bo
ven heel anders. Hooren ze bij de re
geering. dat de onderwijzer heeft op
gericht een boerenleenbank, zullen ze
hem met lof vermelden."
„Dat geloof ik toch niet," meende
de burgemeester.
„Nah, probeer 't, zul je zeker krijgen
een neus, waar je flink aan snuiven
kunt. Beginnen wij die zaak daarom
geheel anders."
„Maar hoe dan?" vroeg de waard.
„Moeten wij aan alle menschen dui
delijk maken, wat beteekent „onbe
perkte, hoofdelijke aansprakelijkheid",
zullen zich de rijke menschen hier niet
willen branden de vingers, en de ar
men zullen we bang maken. Maar in
't geheim, niemand mag 't gewaar wor
den. En eerst het allerlaatste ziet ge
de vriendschap der drie medestichters
te winnen."
„Ja, als echter de Emdörfers en
Schlarbachers komen, die zijn toch ook
uitgenoodigd," zeide Hodel.
„Zal ik wel zorgen, dat er niet veel
komen. Zullen mij daarmedo helpen
onze menschen in Gladenberg. En die
paar lieden, die toch komen, als ze
zien, dat gij pierts van de zaak weten
wilt, gaan ze weer naar huis."
Allen knikten toestemmend. Alleen
Thomhof zat daar met een verdrietig
gezicht; slechts van tijd tot tijd zeide
hij eens „hm" op „ja". Heit was hem
onbehagelijk te moede. Esser en Weg-
ner waren zijn vrienden, maar Izaak
Löb!
Langen tijd vergaderde het veemge
recht en veroordeelde ter dood wat
nog moest geboren worden. Alle bijzon
derheden werden besproken, alle rol
len verdeeld. Löb toonde daarbij een
buitengewoon groot veldheers-genie.
„Maar alles in 't geheim, voorzich
tig, dat de vier oprichters niets wor
den gewaar, vooraleer 't te laat is,"
dat was zijn telkens herhaalde ver
maning.
„Hihihi," grijnsde de burgemeester,
„dat zal een genoegen zijn, van die
vier gezichten moesten we Maandag
een portretje kunnen la/ten maken!"
„Weet je wat,riep Hodel in boos
aardige vroolijkheid, „wij sturen de
drie monarchen naar de vergadering.
Dan kunnen ze Keizer tot voorzitter
Konipg tot raad van toezicht en Her
tog tot boekhouder kiezen. Jongen, dat
ware een prachtige vagebonden-ver-
eeniging."
Reeds verheugd in de als zeker ge
waande overwinning ging men uit el
kander.
De Maandag was gekomen.
Volker liep eenigszins opgewonden
in zijn woonkamer op en neer. Bijwij
len bleef hij voor het met loof om
kranste portret zijner moeder staan.
De zachte oogen zagen op hem neder.
In gedachten verloren knikte hij haar
toe. Het was hem soms, als was zij in
het geheel niet heengegaan, als kon zij
elk oogenblik de deur binnen komen
en kon hij als altijd, alles wat hij
deed en dacht met haar bespreken.
Maar dan viel zijn blik op het bed in
den hoek haar sterfbed. Vervlogen
was de droom.
Nu kwamen George Esser en Adam
Wegner. Volker begaf zich met hen
naar het schoollokaal.
„Het verwondert mij, dat er nog nie
mand komt," zeide hij, „het is toch
reeds bij vijven."
Wees daarover niet bezorgd," ant
woordde Wegner. „filer te land zijn de
menschen niet zoo gehaast. Eer er kof
fie gedronken is, is het bij de meeston
kwart voor vijf. (Wordt vervolgd).
