CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN 8slc JAARGANG WOENSDAG 13 APRIL 1927 NUMMER 2094 BUREAUHooigracht 35 Leiden TeL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ABONNEMENTSPRIJS ln Leiden en buiten Leiden waai agenten gevestigd zijn Per kwartaal i 2.50 Per week i 0.19 Fr anco per post per kwartaal f 2.90 Dit nummer beslaat uit ÏWEE Btaden. EERSTE BLAD. Op den a.s. Goeden Vrijdag zal ons blad NIET verschijnen. Onze buieaux zullen even wel den geheelen dag geopend zijn. DE DIRECTIE. Wat wordt verwacht. In een beschouwend artikel in de Standaard van Maandag, met de veel zeggend© kopcijfers 19251927, gaat ons Antirevolutionair hoofdorgaan o.m. na het verloop van onze kracht in genoemde verkiezingsjaren. Daarin trof ons het volgen le: „De aan het eind der Middel eeuwen nog algemeen gevolgde en ook later nog niet geheel losgelaten regel, dat de Overheid récht- streeksche bemoeienis had met de godsdienstige ontwikkeling der na tie, houdt in onzen tijd zóó ernstige gevaren in, dat de A.-R. Partij in ar tikel 4 van haar Beginsel Program terecht aan de Overheid het recht op zoodanige bemoeiing ontzegt, wij] deze daartoe in volstrekten zin on bevoegd moet worden geacht. De loop der zaken heeft ons ge leerd, dat deze A.-R. grondgedachte bij onze mensrben er geenszins ?co vast ingeheid zat, als wij meendpn, dat het geval was. En uaarom zal de eerste en voornaamste taak onzer propaganda hierin moeten beslaan, dat we deze denkbeelden, weer met vernieuwden aandrang naar voren brengen. Niet alleen om ons zelf te gen verderf afdwaling te bescher men, maar ook om weer te wervni onder hen, die ons verlieten Het aanvankelijk resultaat op enkele plaatsen verkregen, wijst er op, dat ook dit laatste geenszins zonder vrucht blijft'1. Wij zijn het daarmede volkomen eens. Wij hebben reeds nu de bewijzen in handen dat de krachtige actie waar mede ons blad de Anti-Revolutionaire, zaak bij de Statenverkiezing mocht steunen niet geheel zonder vrucht was. In welke mate dit middel ge werkt heeft is natuurlijk niet precies na te gaan, maar uit bet getuigenis van enkelen valt wel de conclusie te trek ken dat de achteruitgang van ruim 2 pet. in het stemmencijfer, bij 1925 vergeleken, veel grooter zou geweest zijn, wanneer ons blad niet dezen steun had kunnen bieden. Ook wij zijn vast overtuigd, dat ons beginsel nog volstrekt niet zoo vast in geheid is, dat ieder kiezer daaruit leeft. Daarom zal ons streven ook zijn om steeds dat beginjél te propageeren. Daarvoor hebben wij echter ook den steun noodig van ieder Anti-revolu tionair. Onze persarbeid is niet een particulier werk van enkele men- sc.hen. maar het is de zaak van geheel onze partij. Neemt men ons orgaan weg, dan gaan wij met rassche schre den achteruit. Daarom niet achteruit maar vooruit Wij moeten van stap tot stap voort gaan. Duidelijk teekent zich nu al af dat wij, onder den zegen des Heeren, nog veel van het verloren terrein kunnen herwinnen. Aanvankelijk verlies van «enige honderden stemmen zegt nog betrekkelijk weinig. Het komt veel meer aan op de gefundeerde beginsel vastheid van onze menschen. Juist dat winnen wij. Dat zij toi troost maar ook tot een prikkel voor ieder om ons werk te steunen. Heel Holland ziet op ons. STADSNIEUWS. VERSLAG PLAATSELIJKE SCHOOL COMMISSIE OVER 1926. II. Aangebrachte verbeteringen. Is derhalve de belangstelling voor vraagstukken rakende de inwendige or ganisatie van het onderwijs geenszins uitgedoofd ook de materieele kant, noodwendig vereischte voor een wer kelijke bloei van het onderwijs 't „mens sana in corpore sano" heeft hier overdrachtelijk toegepast ook zijn vol le gelding blijkt een voorwerp van aanhoudende zorg te zijn voor perso neel en besturen. Zoo blijkt aan de opleidingsschool voor U.L.O. aan de Langebrug B. in de gymnastiekzaal een betonnen vloer te zijn aangebracht terwijl voor het hoofd der school een spreekkamer werd gebouwd. Aan de school Zuidsingel 8 onder ging de inrichting voor centrale ver warming gedeeltelijke veran lering. De O. L. S. aan de Vrouwenkerk steeg werd geheel verbouwd en het oude gebouw in een onherkenbaar nieuw kleed gestoken. Bij de opening op 25 Augustus was de Commissie tegenwoordig. In de Chr. School voor U. L. O. Noord einde 40 werd de teekenzaal veran derd tot natuurkundelokaal. Het vroe gere natuurkundelokaal werd veran derd tot gewoon klasselokaal, waar door een klasselokaal aan de school voor G.L.O. kon worden afgestaan. De R.-K. Jongensschool, Haarlem merstraat 240, werd verrijkt met een speelplaats, hetgeen als een groote ver betering wordt gevoeld. Aan cle R.-K. Meisjesschool aan de Van der Werf straat 98100 werden twee klasselokalen en een gymnastiek lokaal gebouwd. De R.-K. Meisjesschool aan de Oude Vest 193195 werd geheel verbouwd zoodat deze thans volkomen aan de gestelde eischen voldoet. De verbouwing en splitsing van de R.-K Meisjesscholen behoorende bij het gesticht ,.de Voorzienigheid" be hoort als officieel ingegaan op 1 Jan. 1927 tot het domein van het volgend jaarverslag. Gewenschte verbeteringen. Talrijker evenwel dan al deze tot stand gebrachte verbeteringen zijn de naar voren geschoven wenschen tot wijziging in de inrichting van de ver schillende schoolgebouwen. Dat zooda nige verlangens steeds zullen blijven bestaan is in onze onvolmaakte we reld begrijpelijk en natuurlijk. Echter treft het wel dat hét meerendeel van deze wenschen niet nieuw is, doch dat zij bij herhaling reeds in het verleden zijn geuit. Het is der Commissie uit clen aard der zaak niet gegeven te be- oordeelen of vervulling van deze ver langens tot het rijk der mógelijkheden behoort. De drang en noodzakelijkheid van bezuiniging ook ïn onze gemeen te zal in deze wel weer groot gewicht in de schaal leggen. Naar de Commis sie uit eigen wetenschap bekend is be hoeven echter lang niet alle gewensch te wijzigingen gepaard te gaan met het brengen van groote financieel© offers. Waarbij niet uit het oog verloren mag worden dat het onderwijs van oudsher een der kostelijkste bezittingen van ons volk geweest is, den vreemde tot voorbeeld, ons zelf tot heil. Geenszins dan geleid door de gedachte ,.frapper, frapper toujours" maar wel in de hoop dat in het volgend jaarverslag gecon stateerd kan worden dat althans een deel van deze desiderata naar 't land der werkelijkheid is overgehuisd zij hier de aandacht gevraagd voor de na volgende opgaven. Electrische verlichting wordt wen- schelijk geoordeeld aan de Meisjes school voor U.L.O. aan de Breestraat en aan de O. L. School, Zuidsingel; be tere verlichting meer in het algemeen voor de Leerschool Oude Vest 35 (in de lokalen 3 en 4 dagverlichting), voor de O. L. School aan de Paul Kruger- straat A, voor de Centrale School voor het 7de leerjaar en voor de Bijzondere school aan de Middelstegacht 119 (klasse I). Aanbouw van een gymnastieklokaal wordt gevraagd door de Hoof den van de Opleidingsschool voor U.L.O. aan de Heerenstraat en aan de Chr. opleidingsschool voor U.L.O. aan de Hooglandsche Kerk- gracht 20a; vergrooting van de be staande ruimte door het hoofd van de O. L. School Maresingel A. Het brengen van de speelplaats in bruikbaren staat is noodzakelijk aan de opleidingsschool voor U. L. O. aan de Heerenstraat, de school voor G. L. O. aan de Duivenbodestraat, en aan de school voor G. L. O. Zuidsingel. Uit hygiënisch oogpunt dienen de privaten aan de Leerschool Oude Vest. aan de Centrale School voor het 7de leerjaar en nog enkele andere scholen door meer moderne inrichtingen te worden vervangen; hetzelfde belang doet het hoofd van de openbare school B. Schuttersveld aanbrenging van eeni- ge radiatoren in de gangen vragen, en het hoofd van school A aan de Paul Krugerstraat tegelbekleeding aan den onderkant der gangmuren en markie zen voor twee voorlokalen. Het lokaal voor klasse I aan de school voor Cr. L. O. aan de Middelste gracht schijnt hygiënisch ook onvol doende. De bouw van een spreekkamertje voor het hoofd van de opleidingsschool voor U. L. O. Maresingel B is om ver schillende redenen zeer gewenscht. Aan de school voor G. L. O. Duiven bodestraat B wil men meer bergruim te in de lokalen; aan de school voor G. L. O. van de Eerste Leidsche School vereeniging een goede rijwielberg plaats; aan de school voor buitenge woon L. O. een lokaal voor projectie- voorstellingen en een telephonische aan sluiting. Dat tenslotte aan verschillende scho len hinder ondervonden wordt van het drukke stadsverkeer is slechts het con stateeren van een overigens bekend feit Dalton Systeem. Zijn, gelijk hoven reeds werd opge merkt, de werkzaamheden van de Commissie in het afgeloopen verslag jaar niet zoo uitgebreid geweest, in eenige belangrijke zaken is haar ad vies door B. en W. gevraagd en gege ven. Naar aanleiding van het verzoek van het hoofd der openbare lagere school Duivenbodestraat B om in zijn klasse het Daltonpysteem te mogen invoeren werd doör B. en W. aan de Commissie verzocht niet alleen over dat verzoek advies uit te brengén maar tevens het vraagstuk der Daltonisee- ring van het onderwijs in zijn geheelen omvang te willen bestudeeren. Ten einde aan dit verzoek des te beter te kunnen voldoen werd de zaak voor het uitbrengen van 'n praeadvies ver wezen naar een afzonderlijk daartoe ingestelde commissie bestaande uit de leden W. KoopS Azn., voorzitter; W. P. Melief. A. L. Boot, J. P. Mulder en D. C. Schuit, leden; terwijl als secretaris fungeerde de secretaris der School commissie A. J. Oostdam, later vervan gen door den heer D. C. Schuit. Het praeadvies van deze sub-com missie werd uitvoerig behandeld in de vergadering van de Plaatselijke School commissie van 17 Juni 1926. Na ampe le discussies werd een uitvoerig ad vies vastgesteld en aan B. eh W. in gezonden. Met betrekking tot een der vraag punten zij nog opgemerkt dat voor het nemen van een proef, niet algemeen doch indien er een geschikt persoon is hij wijze van uitzondering, 11 leden voorstemden, 4 tegen en 1 blanco. Aldus werd eveneens aan B. en W. bericht. Inmiddels ontving de Commis sie van het College mededeellng dat het aan he-t besrokken schoolhoofd heeft te kennen gegeven geen vrijheid te hebben kunnen vinden verlof te ver leenen met de leerlingen van zijn school een Dalton klasse te vormen. DE ONDERWIJZERS UIT DE DOMINIONS. De onderwijzers en onderwijzeressen uit de Engelsche Dominions, die ge- duiende eenige dagen in ons land Ver toeven, hebben gisteren een bezoek aan Leiden gebracht, waar zij de gas ten waren van het Leidsche Pilgrim Fathers Genootschap. Nadat het ge zelschap het museum .,De Lakenhal" en de daar gehouden wordende Ver ster-tentoonstelling, alsmede den Burcht, hadden bezichtigd, zijn de da mes en heeren op het stadhuis door het gemeentebestuur ontvangen. Hier bij waren ook verschillende leden van het Pilgrim Fathers genootschap te genwoordig, o.a. de oud-burgemeester Jhr. De Gijselaar, de hoogleeraren Plooy en Eekhof, de heer J. W. van der Hooght nit Den Haag. alsmede de vroegere bestuursleden van de thans opgeheven af deeling Leiden van het Genootschap Nederland-Engeland, o.w. Prof. Vogel. De burgemeester, mr. A. van de Sande Bakhuyzen, heette het gezel schap van harte welkom en wees er daarbij op, dat Leiden in het Britsche Rijk geen onbekende stad is. Leiden immers is niet alleen de stad van de „Leidsche Flesch" en beroemd door haar universiteit, doch ook de stad waar, behalve dat daar de grootste koude te vinden is (spr. dacht daarbij aan het cryogeen laboratorium) te vens de grootste warmte heerscht, waarbij hij doelde op de ontvangst yan het gezelschap. Hij deed vervolgens uitkomen, dat in het Britsche rijk nog tal van ver keerde opvattingen bestaan omtrent den aardj zeden en gewoonten der Hol landers, wat hij met verschillende voorbeelden aantoonde en hij riep de medewerking in der aanwezige onder wijzers en onderwijzeressen om deze verkeerde opvattingen uit den weg te helpen ruimen. Tenslotte wenschte hij hun een aangenaam verblijf in Leiden toe en hoopte, dat zij, eenmaal in him vaderland teruggekeerd, een aange- namen indruk van ons land en meer speciaal van Leiden zouden behouden Na deze met applaus ontvangen re de heeft een der leden van het gezel schap, de heer Briggs, in een geestig spechje bedankt voor de hartelijke ont vangst en de vriendelijke toespraak van den burgemeester, waarbij hij er op wees, dat bij het bezoek der onder wijzers aan het vasteland van Europa Leiden het meest in het centrum hun ner belangstelling stond. Nadat het stadhuis was bezichtigd, vereenigde het gezelschap zich aan een noenmaal in de Turk, waarbij ook de burgemeester en de oud-burgemeester jhr. de Gijselaar aanzaten. Vervolgens is met autobussen een tocht door Leiden en de naaste om geving gemaakt. Na terugkeer te Lei den zijn de Pieterskerk en het Jan Pe- sijnshof je bezichtigd. Hierna begaf het gezelschap zich naar het academiege bouw, waar de dames en heeren na mens den academischen senaat en het Leidsche Pilgrim Fathers genootschap door Prof. Van Nes werden toegespro ken. In zijn toespraak wees deze op de oude vriendschapsbanden, welke er tusschen Engeland en Nederland be staan en deelde vervolgens eenden an der mede omtrent de geschiedenis van ons land en van de Leidsche universi teit. Nadat een der onderwijzers op deze toespraak met een kort woord had ge antwoord, is er thee aangeboden en wed de academie bezichtigd. Hierop is het gezelschap per trein naar Den Haag vertrokken. GEREF. SCHOOL IN HET KOOIPARK Naar aanleiding van onderscheide- nu vragen of, nu het bezwaar van den heer Kooistra ongegrond is verklaard, de bouw van de nieuwe school in het Kooipark spoedig kan beginnen, zijn wij eens op kondschap uitgegaan en daarbij is ons gebleken, dat daar op dit oogenblik nog geen denken aan is. Wat toch is het geval? Den l6en September 1926 diende het Bestuur der Geref. Schoolvereeni- ging het bouwplan van de nieuwe school in. Eerst 'op 10 Febr. gaven B. en W. hun oordeel te kennen. Dit was afwijzend. Eerst toen kon het Bestuur zich op den Minister van Onderwijs beroepen hetgeen geschiedde bij mis sive van 19 Februari. Pas na ontvangst van 's Ministers beslissing op dit be roep kan worden gezegd of er en zoo ja wanneer met den bouw kan worden aangevangen. De Minister moet over het ingezonden beroepsschrift eerst hooren den Inspecteur en den Onder wijsraad en beslist niet dan na ont vangst van de adviezen dezer autori teiten. Nu was een der bezwaren van B. en W. dat zij geen afzonderlijk schoolge bouw van de gereformeerden in de Kooi wenschten en meenden dat door den verbouw van de Lusthof laan- school best aan de behoefte aan school lokaliteit kon worden voldaan. Dit bezwaar is na de beslissing op het beroep-Kooistra natuurlijk on houdbaar geworden en zal verruoede- lijk niet eens ontvankelijk worden ver klaard. Blijft over het eerste bezwaar, dat het plan te grootsch is in opzet en onderdeelen en niet past in de omge ving. Daarover moeten natuurlijk deskun digen oordeelen. Hun oordeel wacht het bestuur der Geref. Schoolvereen. rustig af. Vergelijking met het bestek der nieu w- openbare school zal hen el doen zien, dat de opzet van de geref. school sober en goedkoop is. B. en W. moti- veeren hun oordeel ook niet. Zij geven het zonder eenig bewijs. Inmiddels is er natuurlijk schrome lijk oponthoud en ook al heslist de Minister in voor het schoolbestuur gunstigen zin dan zijn er voor B. en W. nog honderd en één middelen om den voorgenomen bouw te vertragen. De verwachting is echter niet dat het College daartoe zijn toevlucht zal ne men. Eerst moet dus nu 's Ministers be slissing worden afgewacht. Deze kan niet vóór het begin deer volgende maand worden tegemoet gezien. Dan wordt er verder gehandeld op den grondslag van het onaantastbaar ge worden raadsbesluit van 17 Mei 1926, bij welk besluit de Raad medewerking verleende voor den bouw eener school voor gewoon lager onderwijs op een terrein aan de Javastraat hoek Drift straat ten behoeve van de Vereeniging tot stichting en instandhouding van scholen voor 1. en m.u.l.o. op Geref. grondslag te Leiden. Van dezen grondslag, door Ged. Sta- Staten en de Kroon bevestigd, zal de Geref. Schoolvereen. zich natuurlijk onder geen beding laten afbrengen niet alleen omdat zij dezen beschouwt als haar onvervreemdbaar recht maar ook als 't meest in het financieel belang der gemeente. Elke andere voorstel ling van zaken wordt in den kring van het Geref. Schoolbestuur, naar ons bleek, als onjuist terzijde gesteld. N. V. SANDERS' GEMENGD KOOR „DE STER". Het N.V. Sanders' Gemengd Koor „De Ster" heeft gisteravond op de. on der leiding van den heer Arnold Spoel in het gebouw voor Kunsten en We tenschappen te 's-Gravenhage gehou den 101ste Volkszangavonü, eenige nummers ten gehoore gebracht. „Het Vaderland" van hedenmorgen schrijft hierover aldus: „Onder de enthousiaste leiding van directeur W. J. Mizée werd het Ontzet van Leiden (Valerius) gezongen en Moeders Slaapliedeke van Kools. Voor al met het laatste verrukte het koor de (uitverkochte) zaal. Het beschaafde en gevoelige zingen bracht de zaal te recht tot geestdrift". ADVERTENTIE-PRIJS jrtwoM edvertenUSn p«r reg«l 22*/» c«af Ingezonden Mede dee ling en, dubbel tarief. Bi) contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bi) vooruitbetaling 1 van ten hoogste 30 woorden, worden dage» lij ka geplaatst ad 40 cent Belangrijkste nienws in dit Hummer. Binnenland. Bijzonderheden over het nachtelijk bezoek der Belgen te Roosteren. Buitenland. De voorbereidende ontwapenings conferentie heeft de besprekingen over de ontwerp-convenüe voortgezet. Krachtig optreden tegen de commu nisten te Sjanghai en Hankow. De textielarbeidersbpnd te Lódz (Polen) weigert steungelden uit Mos kou voor de stakers. Een avond, waarop Koor en leider met voldoening kunnen terugzien. AFSCHEIDSFEEST Dr. MEIJERING. 't Was gisteren de laatste dag, dat Dr. Meijering, Directeur der Chr. H. B. S. als zoodanig in functie was. De leer lingen hadden den avond van dezen, dag tot een feestdag gemaakt. De familie Meijering, leeraren en leerlingen en de bestuursleden met hunne dames, waren genoodigd om in feestelijk samenzijn van Dr. Meije ring afscheid te nemen. Om half acht opende Ds. Broekstra, de voorzitter van het Bestuur, den avond met gebed, nadat een uit de leerlingen gevormd zangkoor een lied ten gehoore had gebracht. De leiding v. den avond berustte ver dei* bij den heer S. Anes, uit en door de leerlingen gekozen. De heer Anes was de eerste die of ficieel namens alle leerlingen in har telijke en dankbare bewoordingen Dr. Meijering dankte voor al het genotene én hem als aandenken een veldkijker met inscriptie aanbood. Ds. Broeks*tra sprak namens het Be stuur Dr. en Mevr. Meijering toe en herhaalde de betuigingen van liefde en dank en goede wenschen reeds de vorige week Donderdag bij een af scheidsdiner gesproken. Namens de leeraren sprak de heer J. van Ham van de vriendelijke leiding die het personeel steeds van hun Di recteur mocht ontvangen, en werd ook het echtpaar Meijering geroemd voor hun hartelijk meeleven met alles wat het personeel overkwam. In een keu rig uitgevoerd album, geheel zelf ver vaardigd, was voorts tezamen ge bracht een complete collectie foto's van de school inwendig en uitwendig, het geheele personeel, het Bestuur, de leerlingen enz. Een werkstuk van groote waarde om zijn originaliteit. Maar de avond was mede benut om van den leeraar in het Godsdienston derwijs. Ds. Vunderink, van Haarlem, die benoemd is tot leeraar-Directeur van het Internaat van het Lyceum te Zeist, afscheid te nemen. Namens de leerlingen werd hem het boekwerk van Dr. c Visser Kerk en Staat, voorzoover verschenen, aange boden. Namens het Bestuur voegde Ds. Broekstra hier een woord van har telijken dank aan den scheidende, die op buitengewoon aantrekkelijke wijze dit moeilijk vak heeft onderwezen, aan toe. Geen wonder dat heiden èn Dr. Meijering èn Ds. Vunderink getuigden van teere banden die nu verbroken werden. Maar ook dat aan de Chr. H. B. S. in Leiden hun dankbare herin nering blijft. Daarmede was het offcieel© gedeel te \an den avond ten einde. Nu volgde een reeks van keurige Gymnastiekoefeningen, standen, voor drachten, muziekreien. tot Krontjong en Hawaian toe, waar leerlingen van alle klassen met buitengewone in teresse aan deelnamen en die prach tig slaagden. Onder de toestel-oefenin-- gen waren heel moeilijke, de standen, door gepaste belichting opgeluisterd, waren mooi, maar ook de muziekrei door de meisjes1 uitgevoerd en de knots en boogrei vielen zeer in den smaak. „Eine landliche Concertprobe" een komische stukje muziek en voordracht oogstte zooveel applaus dat het nog eens herhaald werd. De angsten in Hotel „de Cologne te Amsterdam (of was het elders?) door leefd door een Engelsche tolk die geen woord Engelsoh verstond, de hoiel- houdster en den kellner, alsmede de komische klucht dat een jong paartje wordt achtervolgd door den bezorg den vader waar de tolk in angst maar ook een Inspecteur van politie en een zware sterkgespierde agent aan te pas komen werd keurig uitgebeeld. De indische jongens lieten zich niet onbetuigd o<m hun scheidenden Direc teur een stukje Indië te laten zien en genieten in hun krontjong en hawaian muziek en tenue Ten besluite kregen wij een door de leerlingen zelf in elkaar gezette re vue, waarin menig „kostelyck mal" en uitdrukkingen m gewoonten -van den

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1