CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN I ADVERTENTIE-PRIJS
7d® JAARGANG
WOENSDAG 30 MAART 1927
NUMMER 2082
ABONNEMENTSPRIJS
ju Leiden en buiten Leiden
wnar agenttb gevestigd zijn
Per kwartaal 1 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
JE COURANT
EERSTE BLAD.
Strijdkas-Gemeenteraadsverkiezing.
Saldo 77.—. i
Ontvangen van A. G. ƒ6; R. de F.
10; P. J. 5.
Totaal 98.—
Nog een klein rukje en de eerste
100.zijn binnen.
Wie volgt. Men zende de strijdgave
aan ondergeteekende.
J. KARSTENS.
Bur. Nieuwe Leidsche Courant.
V Moed?
Het jaarverslag over 1926 van de
S.D.A.P. geeft ook een overzicht van
de buitenlandsche aangelegenheden.
Onder de verschillende laan en die ge
noemd worden, en wier lotgevallen
worden gememoreerd, trof ons bijzon
der wat vermeld wordt van België.
„België" zoo heet het „zag een
einde komen aan de samenwerking
van onze partijgenooten uitsluitend
met de katholieken. De stabilisatie
van den franc gelukte onder een coa
litie ministerie van rood-roomsch-li-
beraal. Zware nieuwe belastingen, af
vloeiing van Ambtenaren, het inbren
gen van de Staatsspoorwegen in een
zelfstandige vennootschap, waren de
middelen die den franc zijn vastheid
hergeven hebben en het pleit voor den
moed onzer part'Jgenooten, dat zij in
deze moeilijke omstandigheden in de
regeering gebleven zijn".
Zegt u dat wel, tante Betjel
Met een dubhcle dosis moed zouden
socialistische ministers het in Holland
nog niet volgehouden hebben, want de
partij, met zijn Hoofdbestuur, met
zijn „Volk" en andere middelen, zou
het de Ministers wel aan het verstand
gebracht hebben, dat van stabilisatie
van den gulden geen sprake kon zijn,
wanneer dat gepaard moest gaan met
zware nieuwe belastingen, met af
vloeiing van Ambtenaren, met het om
zetten van een staatsbedrijf in een ge
mengd Ledrijf. Maar de Belgische par
tij is wat makker en daarom kunnen
de Belgische Ministers wat meer moed
toonen.
Het is anders wel opmerkelijk, dat
hetzelfde werk dat hier door Coliin en
zijn mede-ministers werd uitgevoerd
daar door Socialistische Ministers
wordt tot stand gebracht en dat het
dan genoemd wordt „m o e d".
De benaming voor het werk van Co-
lijn was anders.
V Intermezzo tot 1929.
Natuurlijk wijdt het partij-verslag
der S.D.A.P. ook enkele regels aan den
parlementairen toestand van ons land
Vastgesteld wordt dat de Room-
schen de schuld dragen dat geen rood-
roomsch kabinet of een ander demo-
cratisch kabinet is opgetreden.
Het niet ingaan op het onconstitu-
tioneele voorstel' tot Kameronbinding,
van S.D.A.P.-zijde gedaan, wordt een
lompe bejegening genoemd, die niet
vergeten zal worden.
„Het optreden van het intérmezzo-
kabinet de Geer", wordt verder ge
zegd, „niet steunend op een normale
parlementaire meei ierheid en daar
door een aanfluiting van ons staat
kundig stelsel, kan ons, na onze be
reidverklaring tot mederegeeren, niet
verweten worden".
Wij merken op dat dit eèn opmer
king is, al9 van een straatjongen die
eerst met een makker samen een plan
beraamt om iemand een pak slaag te
geven en wanneer hij dan later gepakt
wordt zegt: „ja maar lk heb niet ge
slagen, dat heeft hij gedaan; ik kan
het niet helpen 1'
Maar nog fraaier is wat volgt. Na
gewezen te hebben op de nadeel en die
deze parlementaire onjuistheid bren
gen kan, wordt de les die de sociaal
democratie ons al jaren voorgehouden
heeft herhaald, n.J. dat de coalitie aan
onnatuurlijkheid en voosheid is ge
storven. Daarop volgen deze merk
waardige woorden: „Moge deze les
doorwerken tot na de eerstvolgende
Kamerverkiezing, opdat zoodoende de
weg vrij ko-n.t voor een werkelijk de
mocratisch kabinet, waarin het ge
loof niet langer misbruikt wordt om de
belangen der arbeiders op te offeren
aan die der bezittende klasse".
Met andere woorden bestendiging
van het intermezzo tot 1929.
Wij zullen het ons voor gezegd hou
den en daartegenover trachten voor
dien weer een vruchtbare samenwer
king te verkrijgen.
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
Tel 1278, Postgiro 58936
i Postbox 20
STADSNIEUWS.
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Gistermiddag half 3 vergaderde de
Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Rijnland in de vergaderzaal der
Kamer aan den Stationsweg.
Voorzitter: de heer D. ten Cate
Brouwer van Alphen aan d$n Rijn.
Aanwezig: 21 leden.
De voorzitter opent de vergadering;
daarna worden zonder discussie de
notulen gearresteerd. -
Vervolgens doet de voorzitter mede-
deeling van de ingekomen stukken:
Een schrijven van het Min. van Ar
beid, Handel en Nijverheid inzake het
register van cessies door aannemers;
naar het Bureau der Kamer geren-
voyeerd.
Een schrijven van hetzejfde Minis
terie over het Fransche tariefsontwerp
De belangrijkste nadeelen voor ons
district zijn de verhooging der invoer
rechten op vleescliconserven (van 34
tot 100 fr. per 100 KG.), versche boter
(van 34 tot 75 fr.), Holl. kaas (van
35 tot 60(, gezouten haring (van 25 tot
40 fr.) en bloembollen (van 17 tot 25
fr.); de Kamer zal er de aandacht der
regeering op vestigen, dat belangrijke
takken van nijverheid in ons district
door deze verhooging worden getrof
fen. In de huish. vergadering zal de
zaëk verder besproken worden.
Een schrijven van het H.B. der Pos
terijen, dat internationale postpakket
ten tot een maximum van 10 KG. (vroe
ger 5 KG.) zullen toegelaten worden.
De Ned. Ind. Administratie onderzocht
deze zaak nog. Voor kennisgeving aan
genomen.
Een schrijven van het consulaat der
republiek Letland betreffende uitbrei
ding van den handel tusschen Neder
land en Letland. Vooral voor textiel-
goederen is daar een goede export
markt. Het overzicht «a-L-in de „Mede-
deelingen" gepubliceerd worden.
Van de Gemeente Leiden is naar
aanleiding van het verzoek der Kamer
om inzage van het uitbreidingsplan
een schrijven ingekomen dat dit plan
zelfs nog niet in hoofdlijnen is vast
gesteld. Gaarne zal men de wenschen
der Kamer vernemen. In de e.v. verga
dering- zal deze zaak aan de orde ge
steld worden.
Van de Gemeente Leiden Is een
schrijven ontvangen inzake het ver
zoek der gemeente Voorhout om het
stoppen der electrische treinen aldaar.
De Kamer meent dat er geen reden is
adhaesie te betuigen aan het adres
van B. en W. var Voorhout aangezien
vrijwel alle electrische treinen in Voor
hout zullen stoppen.'
Van de gemeente Noordwijk is be
richt ontvanger, dat de diepte van het
vaarwater aldaar 1.40 M. is De heer
Alkemade merkt op, dat het vaarwa
ter nog lang niet aan de eischen vol
doet, zoodat verbetering gewenscht
blijft. Spr. acht het gev*enscht. dat de
Kamer een onderzoek instelt en met
concrete wenschen komt. De zaak
wordt in handen gesteld der Commis
sie van Vervoer.
De gemeente Sassenheim heeft be
richt, dat volgens haar bouwverorde
ning thans geen bezwaar meer be
staat tegen het gebruik van Rijnsteen,
die dunner is dan Waalsteen.
De he eren Zonneveld en Wemink
achten het gewenscht. dat de Ver. van
Rijnsteenfabrikanten een schrijven
aan de' gemeentebesturen richten,
waarin zij propaganda maken voor het
gebruik van Rijnsteen opdat daarmee
rekening kan gehouden worden bij het
vaststellen der bouwverordeningen.
Na eenige discussie wordt besloten dat
de Kamer ongevraagd geen stappen' bij
andere gemeentebesturen zal doen;
Van de Ver. van Secretarissen van
Kamers van Koophandel is ingekomen
de mededeeling, dat ook ditmaal als
grondslag van de jaarlijksche bijdra
ge voor 1927 is vastgesteld een be
drag van f 10 per 1000 dossiers (voor
onze Kamer alzoo f 40).
De Soc. voor Chem. Industrie te
Katwijk beklaagt zich over het tarief
van f 1 voor legalisatie van handtee-
keringen voor certificaten van oor
sprong. Voorgesteld' wordt het tarief
aldus te wijzigen:
f0 —f25 f 0.25.
f25—f 100: f 0.50.
boven f 100 f l.
De heer v. d. Laan is tegen progres
sie; hij stelt voor een eenheidstarief
van b.v. f 0.25. De heer Leman stelt
voor, niets hiervoor te rekenen.
Het voorstel-Leman wordt verwor
pen met 3 tegen 18 stemmen'. Het voor-
stel-v. d. Laan wordt aangenomen.
Van den consul-generaal te Aken is
bericht ingekomen dat hij voornemens
is een studiereis te organise eren naar
de industrie in West-Duitschland.
Vervolgens worden nog een 7-tal in
gekomen stukken voor kennisgeving
aangenomen.
Nadat gepauzeerd is. doet de voor
zitter eenige mededeelingen, o.a. dat
het Bureau een adres heeft verzonden
inzake afbouw van den spoorweg Gou
daAlphen.
Daarna komt aan de orde de spoor
wegovergang aan den Rijnsburgerweg.
De Commissie voor Vervoer acht nog
niet den tijd gekomen om nu reeds te
adviseeren over bepaalde oplossingen,
met betrekking tot de verkeersmoei
lijkheden aldaar. Wel merkt zij op, dat
de overgang reeds lang dringend ver
betering behoefde, maar dat de moei
lijkheid om tot een bevredigende op
lossing te komen afdoe#!© maatrege-
gen tegenhield.
De electrificatie van het baanvak
AmsterdamRotterdam, welke met
ingang van 2. Oct. a.s. volledig zal zijn,
maakt echter dat een oplossing niet
langer kan worden uitgesteld. De Com
missie geeft daarom de Kamer in over
weging met de verschillende belang
stellenden zoo spoedig mogelijk inlei
dende besprekingen te openen over de
beste wijze waarop dit waagstuk tot
oplossing kan worden gebracht.
De voorzitter licht deze zaak nog
nader toe en spreekt als zijn meening
uit, dat de kosten eener eventueele
oplossing niet geheel ten laste der ge
meente Leiden behooren te komen,
doch ook (der Ned. Spoorwegen, wier
inkomsten stijgen door het drukker
verkeer oP de lijn RotterdamAmster
dam.
Verschillende leden wijzen op de
groote moeilijkheden van ©enige voor
gestelde oplossingen, zooals het gra
ven van eèn tunnel onder de spoor
baan en het maken van een brug ach
ter het Schuttersveld om over de
spoorbaan heen.
De heer de Gooyer stelt voor, dat het
Bureau der Kamer inleidende bespre
kingen zal voeren met B. en W. van
Leiden en zoo noodig ook met andere
autoriteiten. Aldus wordt besloten.
Hierna komt ter tafel de Onder
houdsplicht Leidsche Trekvaart.
In de toelichting zegt de Kamer,
dat er moeilijk een eenigszins bevredi
gende oplossing zal kunnen gevonden
worden, indien niet het Rijk en de
Provincie medewerken. En er is wel
reden om deze medewerking in te
roepen. Mede door toedoen van de Pro
vincie en het Rijk zijn d© groote ver
anderingen aangebracht, welke de om
standigheden van Leiden en Haarlem
gewijzigd hebben.
Daarom schijnt het de Kamer toe,
dat er alle redenen zijn Rijk en Pro
vincie te verzoeken daadwerkelijk me
de te werken om een voor een bepaal
de gemeente zoo onbillijken toestand
uit den weg te ruimen.
D© Kamer draagt daarom het Bu
reau op, zich met de betrokken ge
meenten in betrekking te stellen om
een betere kostenverdeeling te krijgen.
Tot het H.B. der Posterijen zal een
adres worden gericht inzake de bere
kening kosteu telefoongesprek, een
zaak die reed9 meermalen in de Ka
mer aan de orde is geweest.
Door de firma Oosthoek te Alphens
aan den Rijn is gevraagd, pogingen in
het werk te stellen, dat de inklaring
van goederen te Alphen aan den Rijn
mogelijk zal zijn. hetgeen vooral van
belang is voor den handel in bouw-'
materialen. Tot het Min- .van Finan
ciën zal een desbetreffend adres ge
richt worden; aan de Ver. van Werk
gevers te Alphen aan. den Rijn en de
Middenstardsver. aldaar zal een af
schrift worden gezonden ter even
tueele adhaesiebetuiging.
Bij de rondvraag vraagt, de heer v.
d. Zand© of de Commissie van- Ver
voer haar aandacht ook eens wil vesti
gen op den1 toestand van de Haven-
brug die ook dringend voorziening
eischt.
Te 4j50 uur sluit de voorzitter de
openbare vergadering en gaat d© Ka
mer in huishoudelijke zitting.
DE TIEN GEBODEN.
In besloten, doch zeer breeden kring
van belangstellenden, werd gister
avond in het gebouw der Vrije Evan
gelische Gemeente een film vertoond
die op schitterende wijze uitbeelding
tracht te geven aan de lotgevallt».u van
Israël tijdens de Egyptische slaverrfij.
De heer van der Horst opende de
vergadering en fceide dat hij verblijd
was de hand te hebben gelegd op dezen
film. Hij verschilde van meening met
hen, die tegen een dergelijk# vertoo-
ning zijn, omdat zoodoende een der
schoonste gaven wordt overgegeven in
de handen van hen die God niet tot
middelpunt van kunstverrichtingen
nïhken, terwijl aan de andere zijde de-
gehen die togen de Christelijke film
plaat bezwaren hebben, toch immers
bun plateninjbel, Christelijke schilde
rijen en hunne Torwaldsens niet ver
werpen, die hetzelfde doel hebben en
op ongeveer gelijke wijze tot stand ko
men als de films, 't Zou immers een
verwaarloozing van Gods gaven ziin
indien men b.v. de muziek totaal zou
verwerpen, omdat in zekere kringen
deze gaven misbruikt worden door den
onbekeerden zondaar, wiens zinnen
gestreeld worden met behulp van daar
toe gecomponeerde dansstukken. God
zij gedankt dat muziek ook voor een
groot deel aangewend wordt ter ver
heerlijking van Hem, uit Wien en tot
Wien alle dingen zijn. Dat het zoo wor
de dat op ieder terrein het genie ten
dienste komen van het allerhoogste
Wij hopen, geholpen door hen die zich
inspanden om beslag te leggen op een
serie ernstige films, dezen avond aan
te tooiien, dat bet waarlijk mogelijk is
in allen ernst en tot opbouwing samen
te komen zien naar hetgeen door het
vernuft dat God oen miensch toever
trouwd heeft, vertoond kan worden.
Hierna werde eenige verzen van
Ps. '150 gezongen, de vergadering me*
gebed geopend, daarna werd onder jie
pen ernst gadegeslagen het „Kerstfeest
san een landlooper een schitterend
tafereel van een tot zwerver vervallen©,
die in een Kerstnacht met wreede plan
nen een heerenhuis binnendrong, doch
in de uitvoering van zijn snoode plan
nen tot-berouw gedrongen werd door
een klein meisje dat h-..m aanzag voor
een door God gezonden Kerstmanne
tje. Herinneringen uit eigen jeugd,
aan de gebeden zijner ouders deden
een omekeer in zijn leven tot stand
komen.
Dan volgde men evenzeer onder groo
te stilte het taferee!-. „Als de klokken
luiden". Een aangrijjfcnd verhaal,
waarin uitkomt, de liefde van een jon
gen tot zijn doodzieke moeder; niet de
uitkomst van een sprookje, hem door
de waschvrouw voorgehouden, doch
't gebed waartoe de predikant Üem op
wekte bevat troost.
Dan volgt een schitterende serie van
drie tafereelen, waarin de vreeseiijke
Slavernij van Israël onder den Pharao
van Egypte wordt aanschouwd. Bij
duizenden worden ze met wreedheid
bejegend en gebruikt tot genoegen der
wreede overheerschers. De figuur van
Mozes komt met een zeldzame pracht
uit en algemeen werden de aanwezi
gen getroffen, toen men de Rood© Zee
zag scheiden in twee kristallen meren
Waartusschen het volk van God droog
voets doorging, welke muren men
straks ineen zag storten op de hoofden
van de paarden en op de wagens der
vijanden.
Ook de Sinaï gaf een diep ernstigen
aanblik.
De avond, die een geheel besloten
karakter droeg/ wo. d eerst te half elf
gesloten met dankzegging en het
zingen van den Avondzang, 't Wa9 den
aanwezigen te zien dat zij dezen zeer
geslaagden avond met genot hadden
doorleefd.
Aan den uitgang werd gecollecteerd
voor den arbeid £en behoeve der ver
zwakte kindertjes die in het kinder
huis verpleegd worden.
HEROPENING MAGAZIJNEN
GEBR. BRUNING.
Voorheen.
Het is thans alweer bijna een vijf
tien jaren geleden, dat de zaak van
Gebr. Briining werd overgenomen
door de N.V, De Faam's Kleedingma-
gazijnen.
Klem begonnen hadden de toenma
lige eigenaren de zaak weten op te
werken tot een respectabele hoogte.
Om gezondheidsredenen zag de toen
malige eigenaar, de heer Conrad Brü-
ning zich genoodzaakt zich uit 'Ie za
ken terug te trékken, waardoor de N.
V. De Faam's Kledingmagazijn ;m
eigenaresse werd van deze gerenom
meerde zaak.
Onder leiding van den heer A. Go-
vaart, die ook thans nog als bedrijfs
leider aan het hoofd van dit filiaal
staat, werden de zaken stevig aange
pakt.
Regelmatig en gestadig werd de
kring der cliëntèle grooter en met den
groei van het bedrijf ging mede ge
paard een uitbreiding van de te ver
koopt artikelen, totdat in 1918 be
sloten werd naast de manufacturen-
en beddenbranëhe zich eveneens te
gaan toeleggen op woninginrichtin
gen.
Inmiddels was alle beschikbare
ruimte in het gebouw Hoogstraat 1-2
reeds ingenomen door de verschillen
de daar ondergebrachte verkoopafdee-
Ilngen, zoodat de Directie, teneinde
uitvoering te kunnen geven aan haar
plannen, geplaatst werd voor het
vraagstuk eener belangrijke verbou
wing.
Allereerst moest de beschikking
verkregen worden over een hulpge
bouw, waardoor men. in staat zou ge-
.steld worden tijdens de voorgeno
men verbouwing, den verkoop gaande
te houden.
Toevalligerwijze kwam de directie
in de gelegenheid, beslag te leggen op
de perceelen Nieuwe Rijn 8-10, welke
zoowel wat ligging als inrichting be-
Gewon* advertenAiSa par regal 227» cent
Ingezonden Mededeelingen, dobbel Uriel
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advert anti ën bij vooruitbetaling
van ten hoogate 30 woorden, worden dage*
lijk* geplaatst ad 40 cent
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Buitenland.
Japan wenscht geen geweld in Chi
na te gebruiken en hoopt ten slotte
met Tsjang-Kaisjek te kunnen onder
handelen.
De militaire controle-commissie in
Hongarije wordt tegen 31 Maart
opgeheven.
De Italiaansche gezant te 's-Graven-
hage verklaart de geruchten over een
mobilisatie in Italië van allen grond
ontbloot.
trof, hjjzonder geschikt waren voor
voor het beoogde doel..
Het nienwe gebouw.
Onder de bekwame leiding van de
Heeren L. en Ir. J. van der 'Laan wer
den de plannen voor het nieuwe ge
bouw gereed gemaakt en tot uitvoe
ring gebracht.
Wie het gebouw aan de buitenzijde
eens aandachtig hek ijkt, zal moeten
toegeven, dat deze architecten er in
geslaagd zijn, een fraai en modem ge
heel te verkrijgen en wel zoo, dat tie
omgeving er niet door werd. geschaad.
Ook bij dit filiaal werd de z.g.n. ei
land-etalage toegepast, waardoor een
zeer belangrijke uitbreiding aan de
beschikbare etalage-oppervlakte kon.
worden gegeven.
Wel op een geheel aparte wijze
werd oplossing gegeven aan het ten
toonstellen van ameublementen De
etalage, hiervoor benoodigd, werd ge
heel gebouwd in den geest van een
kamer, zoodat de werkelijkheid zoo
dicht mogelijk werd benaderd.
Het Interieur.
Iedereen, die het nieuwe gebouw
binnentreedt, zal onmiddellijk aange
naam verrast zijn door het gezellig- in
terieur Geheel gehouden in donker
mahoniehout, bieden de diverse afdee-
lingen te zamen een gezellige gelegen
heid tot het rustig doen der inkoopen.
In de parterre-ruimte vindt mén de
afdeeling Heeren-modeartikelen, ma-
nufocturen, gemaakte witgoederen,
zeilen, behangersfournituren, tapijten,
loopers enz.
Iets wat bijzonder aandacht ver
dient zijn de toonbanken. Alle toon
banken, zonder uitzondering, zijn van
onderen voorzien van stofvrije vitri
nes, waardoor ook in deze verkoop
ruimte talrijke artikelen geëtaleerd
kunnen worden Dat deze aparte opvat
ting niet weinig bijdraagt tot verhoo
ging van het interieur zal wel nie
mand ontkennen.
In de afdeeling Parterre vindt men
eveneens een speciale afdeeling Kin
derwagens en wiegen alsmede baby
artikelen, een afd. waarin de firma
een buitengewone renommé heeft.
He#t sousterrain is nog niet gereed.
Binnen niet al te langen tijd zal
daarin worden ondergebracht de ge-
heele tapijtafdeeling. Zoodra deze
gereserveerde'ruimte welke een opper
vlakte van 250 M2. beslaat in gebruik
zal zijn genomen, zal op de afd. Par
terre ruimte vrij komen voor diverse
andere artikelen, waarin uitbrei
ding wordt gezocht.
De gemakkelijke trap opgaande
treft men op de le en 2e etage de rui
me en gezellig uitziende meubelaf-
deelingen, waarop een keur-collectie
meubelen staat geëxposeerd. Al ras be
merkt men dat het koopend publiek,
hoe hoog het zijn eischen ook moge
stellen, hier gemakkelijk echt naar
ziin zin zal kunnen slagen.
Een waar lustoord voor hen die van
een huwelijksuitzet droomen of wel
gaarne hun „eigen Tiaard" eens willen
moderniseeren en aanpassen aan mo
dernere opvattingen.
Geheel gesepareerd bevindt zich de'
afdeeling Dekens, waar men, hoog op
gestapeld, in ruime vakken, datgene
vindt wat men noodig heeft voor een
verkwikkende nachtrust.
In een ander gedeelte van het uitge
breide complex bevinden zich de tal
rijke ruimten, waarvan bet koopend
publiek niets bemerkt, doch die niet
temin onontbeerlijk zijn voor het be
drijf; talrijke opbergplaatsen voor meu
beien en manufacturen, ateliers, meu
belmakerij en stoffeerderjj, bedden
makerij enz., alsmede ontspannings
lokaal voor het personeel.
Door deze uitbreiding beschikt de
firma thans over een verkoop-opper
vlakte van 750 M2„ terwijl het gehee-
le complex, opbergruimten enz. mede-
gerekend, 1400 M2. beslaat.
Door deze verbouwing is de firma
in staat haar geheele bedrijf te con-
centreeren in één gebouw, zoodat haar
hulpgebouw Nieuwe Rijn 810 buiten
dienst kan worden gesteld.