CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Dit nummer beslaat uil TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Belangrijkste nieuws in dit Hummer. 7de JAARGANG DINSDAG 7 DECEMBER 1926 Nl/MMfft W0T ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waai agenten gevestigd zijn Pet kwartaal i 2.50 Per week0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 BUREAU: Hooigracht 35 Leiden TeL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advert en tl 5n per regel 22fy» Ingezonden Mededeelingen, dobbel Bi) contract, belangrijke redactie. Kleine adrertentiSn bi) vooruitbetaling - van tan hoogste 30 woorden, worden <f li)ka geplaatst ad 40 cent V Liefdadigheid. In de groote zuigkracht van onzen tijd, die alles langs dr;n weg van orga nisatie en sterk maken van de groe pen, wil verkrijgen, gaat de persoon- 'ijke waarde meer en moer verloren. Het individu heeft hoe langer hoe minder waarde in onze maatschappij. De eenling bereikt niets. De organisa tie moet het doen. Wanneer een enke- 'e werknemer voor zijn belangen op komt wordt hij niet meer gehoord. Ge organiseerd heeft hij een macht. Van die macht is hij zich bewust. De werkgever eveneens heeft alleen veen macht meer, ook hij wordt meer en rn^er gedwongen zich te organi seren. Het is zooals Gods Woord ons leert het noodzakelijk gebeuren van den tijd die de komst van den Anti-christ voorafgaat. Meer en meer zal de maat schappij zich toespitsen op eep organi satie-macht. Een organisatie-macht die de Overheid beheerscht en de over hcidsdaden doortrekt. Een der mooie uitingen van het in dividueel leven is de ingeschapen lief dadigheid. Rijken en armen ontmoeten elkan- ler de Heere heeft ze beiden gemaakt. Dat is eer. van de mooie dingen, dat God gelegenheid, geeft om den arme /vel te doen. Wat is nu echter de trek van het or ganisatie-leven, dat men die liefdadig- leid als iets minderwaardigs gaat behandelen. Nu i9 er liefdadigheid die inderdaad een dergelijke behandeling erdiend. Maar er is ook liefdadigheid die zegent èn hem die geeft èn hem Jie ontvangt. De liefdadigheid naar ermogen, die geeft omdat God het wil, om Hem te dienen. Onze Maat schappij zou heel wat /koude onaan- loenlijkheid minder rijk zijn, zou van veel verbitterenden strijd verlost we- .en, als de individueele verhouding in tand te houden ware. Helaas het kan niet. Wij zuigen mee. herzetten is ondoenlijk. Wij kunnen .Heen nog redden wat te redden is1. Wij hebben gelukkig nog terreinen, waar wij vrij zijn. Onze Kerken zuch ten nog niet onder de staats-almacht. Ook hebben wij nog terreinen van oarmhartigheid, die men wel wil op- nschen voor staats-organisatie, maar waarvoor wij ze wenschen te beveili- ;en. De Overheid blijve van dat terrein /an liefdadigheid af en zie alleen toe, lat alles ordelijk geschied. Wanneer van Sociaal-Democratische zijde ge tracht wordt om ook dat terrein bin- icn die verderfelijke staatsbemoeiing e betrekken moeten ontfe mensclien wakker zijn. Omgekeerd wanneer van die zijde ,tn aanval gedaan wordt op de open bare kas zij van onze zijde het parool /org zelf voor verzorging van het be- uoeftige en het minderbedeelde in uw kring. Vooral in de gemeenteraden komt lit beginsel meermalen aan de orde. I-Iet kan geen kwaad om daarop nog eens de aandacht te vestigen. STADSNIEUWS. ANTIREVOLUTIONAIRE KÏESVEREENIGING. Morgenavond, Woensdag 8 Decem ber, hoopt d© Kies.vereeniging in le- denivergaderoing bijeen te komen in „Prediker." Het belangrijkste punt voor dien avon-d is de verkiezing van candidaten voor de Provinciale Staten. Was op de vorige ledenvergadering gestemd voor .iet samenstellen van de voorloopige groslijst, thans is de groslijst, bestaan de uit twintig namen, vastgesteld. Hieruit moeten nu tien candidaten gekozen Worden. Was de vorige maal >r nog geen sprak© van welke plaats de candidaten op de lijst zouden ver krijgen, thans moeten de candidaten gerangschikt worden en zal uit de nu te houden stemming blijken, welke plaats de diverse candidaten op de definitieve lijst zullen innemen. Deze stemming gaat volgens het puntenstel sel, d.w.z.: No. 1 krijgt 10 punten, no. 2 krijgt 9 punten, enz., althans wan neer 10 namen op het stembiljet zijn ingevuld. Zijn er minder namen inge vuld, dan krijgt no. 1 slechts zooveel punten als er namen op het biljet voorkomen. Om nu te bewerkstelligen dat de candidaten, die' in Leiden op den voor grond zijn gebracht, op de definitieve li/st een goede plaats zullen verkrij gen. is het hoogst noodzakelijk, dat een zoo groot mogelijk aantal leden aan de stemming deelneemt. Teneinde dat te bereiken, heeft het bestuur alle leden per convocatie op geroepen, en niet zooals gewoonlijk, per advertentie. Laten de leden bedenken, dat er groote belangen'op het spel staan dat voor de a.s. verkiezingen de samen stelling van. de candidatenlijst "van groot gewicht is; dat wie'deze verga dering verzuimt alle recht mist nader hand misschien te klagen, dat de lijst niet naar den zin is. Wij wekken derhalve alle leden nogmaals op, deze vergadering bij t« wonen. Prediker lieeft groote zalen, welke Woensdagavond vol moeten zijn. „SEMPRE CRESCENDO". De oudste vereeniging van het L. studentencorps, het studentenmuziek gezelschap Sempre Crescendo, bestaat morgen, Woensdag, 95 jaar. Dit 19de lustrum zal op feestelijke wijze worden gevierd. Speciaal met het oog hierop heeft zich uit de oud-leden een eere-comité gevormd, waarvan Jhr. Mr. J. H. van Reenen het voorzitterschap op zich heeft genomen en Jhr. Mr. F. G. W. J. Baoker secretaris is. Sempre Crescendo werd den 8sten December 1831 opgericht, Het was na de terugkomst van het corps vrijwil lige jagers, van de Leidsche Hooge- school na den veldtocht in België, dat eenige studenten zich vereenigden tot het oprichten van een gezelschap met het doel zich te oefenen in de uit voering van orkestmuziek. Zij gaven dit gezelschap den raam van Sempre Crescendo, onder welke zinspreuk eenige der oprichters in den tijd toen zij nog leerlingen waren van het gymnasium, in den Haag, een ver eenigirg met gelijk doel, doch op be scheidener schaal hadden opgericht, welke vereeniging. toen zij studern den, werd opgeheven. Bij de oprich ting den 8en December 1831 was de heer A. A. van Deenik voorzitter, de heer P. A. Schil], seci^etaris en de heer C. Leemans thesaurier. De eerste uitvoeringen hadden plaats in de groote zaal van het thans niet meer bestaande hotel „De j Gouden Leeuw" aan de B'reestraat te Leiden, geregeld om de 14 dagen des Dinsdag avonds van 710 uur, terwijl op tus- schengelegen Dinsdagen gerepeteerd werd. Door het steeds aangroeiende ledental werd het lokaal van. „De Gouden Leeuw" langzamerhand te klein en hadden sinds 1833 de uitvoe ringen plaats in den Schouwburg en later in de Stadsgehoorzaal. Uit de archieven van Sempre Cres cendo blijkt, dat in 1847 de heer N. J. Wetrens haar directeur is geweest. Hij werd na eenige jaretf deze func tie te hebben veryuld, als directeur opgevolgd door zijn. broeder A. J. Wel- re-ns, die 24 jaren de repetities en con certen van Sempre heeft geleid. Na hem was de heer F. Boers eenige ja ren directeur, die in 1888 werd opge volgd door Gottfried Mann, den over leden echtgenoot van mevrouw Mann- Bouwmeester. Als opvolger van Gottfried Mann, die na een ernstige ziekte van onge veer 2 jaar Sempre door den dood ontviel, werd de componist F. E, A. Koeberg benoemd, die tihans pok nog de functie van directeur vervult. Een reeks van, beroemde solisten zijn in den loop der jaren op de con certen van Sempre opgetreden, o.a. Lubeck, Oberthjür, Liszt, Thalberg, Vieuxtemps, Servais, Dreyschock, Ru binstein, Joachim, Wilhélmy, Wieni- awsky enz. Op het programma voor het feest- concert, dat Woensdagavond in de Stadsgehoorzaal alhier gegeven wordt, staan o.m. de le Symphonie van Beethoven en werken van Koe berg en Saint Saëns. Als solist zal op treden de heer Jan Swaap. In de pauze zal het bestuur receptie houden. Na afloop van het concert is er een souper met oud-leden in de studentensociëteit Minerva, Met een bal in de Stadsgehoorzaal wordt de feestviering besloten. TRAM EN AUTOBUS. Onlangs zijn in een openbare ver gadering van een commissie uit Ged. Staten van N.-Holland behandeld be zwaarschriften, ingebracht tegen en kele aanvragen voor autobus-conces sies in deize provincie. Donderdag zal weer een dergelijke zaak voorkomen, n.l. bezwaarschriften door de N.Z. Hol landsche Tramweg-Mij. ingebracht te gen de aanvraag der Ned. Brockway- Bus Mij. om concessie voor een lijn HaarlemLeiden. Zooals men weet, bestaat reeds geruimen tijd een regel matige autobusverbinding van deze Mij. op dit traject. De directie van de N.Z.-Holl. Tram heeft het bij haar bezwaarschrift, ge richt tot Ged. Staten, niet gelaten. Zij heeft een schrijven gericht tot de be sturen der gemeenten tusschen Haar lem en Leiden, waarin wordt mede gedeeld, dat de stoomtram Haarlem- Leiden zal worden opgeheven, wan neer de autobus-concessie door Ged. Staten wordt verleend. Wordt echter geen concessie verleend, dan zal de tramlijn Haarlem—Leiden binnen zeer korten tijd worden geëlectrificeerd. Daarom wordt aan de gemeentebe sturen verzocht de bezwaarschriften van de tramdirectie bij Ged. Staten te steunen. In overweging wordt gegeven aan Ged. Staten te verzoeken de autobus- concessie te verleenen tot het tijdstip, waarop de electrificatie der tramlijn gereed zal zijn, hetgeen 1 buitenge wone omstandigheden uitgesloten in een jaar het geval zou kunnen zijn. Naar aanleiding van dit voorstel der tramdirectie is op het raadhuis te' Hillegom een conferentie gehouden döor de burgemeesters van Hillegom, Lisse en Sassemheim. Het gemeente- besstuur besloot het bezwaarschrift bij Ged. Staten te steunen. De voor waarde wordt echter gesteld, dat de electrificatie inderdaad in één jaar voltooid zal zijn. WELDADIGHEIDSZEGELS. Ook te Leiden heetf zich een propa- gandacomité gevormd ter bevordering van den verkoop van Weldadigheids zegels. Deze zegels van 2, 5, 10 en 15 cent frankeerwaarde zijn verkrijgbaar voor 4, 8, 13 en 18 cent. Zij zijn fraai uit gevoerd en hebben doordat zij slechts van 1 tot 31 December verkrijgbaar zijn waarde voor verzamelaars. De overwaarde komt ten goede aan alle instellingen die ten doel hebben de ver pleging van kinderen die bescherming behoeven; dat zijn zieke, zwakke, ge brekkige en verwaarloosde blinde doofstomme en achterlijke kinderen. De maand December is de maand om Weldadigheid te beoefenen en op deze wijze wordt het ieder gemakke lijk gemaakt. De postzegels blijven geldig ook na 1 Januari. Behalve aan het postkan toor zijn zij ook verkrijgbaar zonder prijsverhooging aan het kantoor van den Voogdijraad ^reestraat 91 tegen over „den Vergulden Turk" van 10 tot 12 uur des morgens. GEREF. KERK. Naar wij vernemen zijn j.l. Zondag in de Geref. kerk alhier bij de gehou den gewone collecten twee vorstelijke giften ingekomen, n.l. f2000 voor de kerk en f2000 voor de diaconie. Het laat zich begrijpen dat zoowel kerkeraad als gemeente den schenker of schenkster zeer dankbaar zijn. voor deze groote offervaardigheid. LEIDSCHE RADIO VEREENIGING. Zooals reeds eerder werd aangekon digd, houdt de Leidsche Radic-Ver- eeniging een tentoonstelling in Oud- Koituszicht, Witte Singel op Vrijdag 10 Dec. 's avonds van 8—11 uur en Za terdag 11 Dec. van 26 uur en 811 uur. Deze tentoonstelling wordt Vrij dagsavonds geopend met een lezing van den heer Ir. Sluiters van de Phi lips Fabrieken over de Philips luid spreker met demonstratie. Behalve expositie van toest^Hen, ge maakt door de leden volgens verschil lende schema's, welke een aardig over zicht geeft hoe een amateur zijn toe stel kan bouwen, komen op deze ten toonstelling ook Leidsche Radio-han delaren uit met ontvangtoestellen en on der deel en. Verder zal er aanwezig zijn een teoh nisch informatie-hureau. Daar kan men zich over allerlei zaken laten voorlichten op radio-technisch gebied. Er zijn daar o.a. opgesteld een weer standsmeter, golflengte-meter, capaci teitmeter, zelfinductiemeter, enz. dus alle instrumenten die noodig zijn" om aan radiotoestellen of onderdeelen kleine metingen te doen. Wanneer iemand dus den weerstand van zijn telefoon of luidspreker wil weten, of de grootte van een contim- saitor, of het golfbereik van een spoel, dan worden deze voor hem gaarn^ op gemeten, immers het informatiebu reau is er speciaal voor ingericht om tijdens de tentoonstelling hot publiek in alle mogelijke opzichten voor te lichten. Natuurlijk gebeurt dit geheel gratis on zonder eenige verplichting van den vrager. Verder zien we nog opgesteld een toestel dat vonken kan leveren, welke in de radio bij de zenders (gedempt type) gebruikt worden, 'en waarvan 't eigenaardige is, dat men deze naar de hand kan laten overslaan zonder den bekenden schok te voelen die een on- gawenschite aanraking met den stads- stroom kan opleveren. Als slot over het informatie-bureau zijn medegedeeld, dat hier ook aanwe zig is een inrichting voor d© karakte ristiek van de lamp op te meten. Men verkrijgt dan als resultaat een figuur tje zooals b.v. in elk doosje van Philips lamp altijd is bijgepakt. De genen, die zich hiervoor interesseeren, moeten niet nalaten bij een bezoek aan deze tentoonstelling een uitleg ging te vragen, hoe men op zoo'n een voudige wijze die geheimzinnige lijn tjes kan teekenen en wat men eigen lijk daaraan heeft, Voor het vele dat er nog verder op deze tentoonstelling aanwezig zal zijn, raden wij aan, op een der bovenge noemde data, de tentoonstelling te be zoeken. WAARSCHUWING. De Commissaris van Politic te Nij megen verzoekt de opsporing, aanhou ding en voorgeleiding, als verdacht van oplichting en poging daartoe, van een onbekend persoon, zich noemende G. Goersen, wonende te Amsterdam, N.Z. Voorburgwal No. 61 en Keizers gracht No. 451. -i Signalement: ongeveer 24 jaar, 1.60 M. lang, tenger gebouwd, bleek uiter lijk;, blauwe oogen, blond haar, get- kleed met donkergrijze demi-saison en zwarten slappen hoed. Hij droeg een gekleurden gehaakten zelfbinder. Hij geeft zich uit voor hoofdverte genwoordiger der maatschappij „VI TA" te Helmond en tracht door bemid deling van de gemeentelijke Arbeids beurs adressen van vertrouwde perso nen machtig te worden, die hij dan gaat bezoeken, waarbij hij hen voor spiegelt, dat zij als agent óf vertegen woordiger van die maatschappij kun nen worden aangesteld op een vast salaris en provisie. Voor de kosten, welke op het opmaken van het con tract vallen, verlangt hij dan vooruit betaling van bedragen, eroot f3 a f4. BURGERWACHTEN. In. de plaats van kapitein J. W. F. Bakhuis, die toegevoegd was aan den Inspecteur der Burgerwachten is in diens plaats tlhaans benoemd de re serve majoor H. W. van Kerkwijk, Ri- ouwstraat 135, Den Haag, telef. 54607. De vele burgerwachten zullen kapi tein Bak/huis,, die de ziel was der Bur gerwachten met leedwezen zien heen gaan. AANBESTEDING GEM. DRUKWERK. Hedenmorgen 11 uur is door B. en W. alhier ten Raadhuize, in het open baar, bij inschrijving aanbesteed: Het drukken van de Ingekomen Stukken, alsmede de levering van hel gedrukt steno-analytisch verslag van de Handelingen van den Gemeen teraad, zulks voor den tijd van 3 en 5 jaren. Ingekomen waren slechts twee in schrijvingsbiljetten, n.l. één van de N. V. Nieuwe Leidsche Cou rant en één van den tegenwoordigen drukker, N. V. v. h. J. J. Groen en Zoon. De uitslag was als volgt: N. V. Nieuwe Leidsche Cou rant (voor 3 jaar) f 15.50 voor één pagina druks en als vergoeding voor de Stenografen f 100 per zitting. N.V. v. h. J. J. Groenen Zoon (voor 3 jaar) f 15 voor één pagina druks en als vergoeding voor de Ste nografen f 90 per zitting. (voor 5 jaar) f 14 per pagina druks er. als vergoeding voor de Stenografen f 85 per zitting. Gistermiddag heeft op den Morschweg J. H. H. uit Boskoop met zijn vrachtauto den wielrijder J. J. v. B. aangereden, tengevolge waarvan deze eenige verwondingen bekwam. Na vanwege den E.H.D. eerst te zijn verbonden, is hij raar het Acad. Zie kenhuis overgebracht. v. d. V. aan de Witte Rozenstr. heeft bij de politie aangifte gedaan, dat vannacht aan zijn woning 'ni spie gelruit, ter waarde van f25 is verbrij zeld. B. N. heeft bij de politie aangifte gedaan dat door een onbevoegde in zijnj woning aan de Beestenmarkt de muntgasmeter, inhoudende f 13, is ge ledigd. Gisteren herdacht het echtpaar J. de HaanC. Jasperse, wonend Ko- revaarstraat 29, zijn 55-jarige echtver- eeniging. De alhier tot se mi-arts bevor derde heer M. B. Jonkergouw is be stemd tot reserve-officier van gezond heid bij het personeel van den genees kundigen dienst der landmacht. BINNENLAND. VERDRAG NEDERLANDBELGIë. Naar wij vernemen zal een dezer dagen een adres, ge teekend door een groot aantal antirevolutionairen uit verschillende gedeelten des lands, worden gezonden aan de antirev. le den der Eerste Kamer. In dit adres zal met nadruk ver zocht worden niet zonder meer over te gaan tot aanneming van het wet«- Binnenland* Spoorwegongeluk bij den Haag. De Leidsche raad keurt de begrootinfj goed. Buitenland. Van der velde is tot voorzitter van; den Volkenbondsraad gekozen. Hevige sneeuwstormen in de Ver, 3taten. ontwerp tot goedkeuring van het Ver-, drag met België, gelijk dit aan de Eer ste Kamer is voorgelegd. Binnen eeni* ge dagen zal het adres met de namen der onderteekenaars puhliek worden gemaakt. Daarna wordt gelegenheid gegeven in verschillende gedeelten v. het land adhaesie-betuigingen aan het adres toe te voegen. EEN TWEEDE INDIë-VLUCHT. Naar de Tel. verneemt zal, onvoor-. zien© omstandigheden voorbehouden, op Zaterdag 2 April a.s. van Schiphol u:t en met medewerking der Fokker-: fabrieken, een tweede vliegtocht Ne* derland-Indië worden ondernomen. Deze vlucht, welke in chronologisch verband vermoedelijk nummer twee ral zijn, omdat het vooralsnog niet waarschijnlijk is, dat de plannen van luitenant Eikerbout c.s. vóór dien da tum hun beslag zullen hebben gekre gen, zal echter, wat hun initiatief in de laatste twee jaren betreft, als de derde moeten worden geclassificeerd* aangezien de organisatie der beide vluchten geheel buitep elkaar omgaat. Als piloot zal, behoudens wijziging, fungeeren luitenant G. A. Koppen, voor tweeden vlieger en mécanicien is nog geen keuze gedaan. De tocht zal worden ondernomen met een driemo* torig Fokkervliegtuig model FVII A* Het plan is, het traject Amsterdam— Batavia in negen dagen af te leggen* daarna tien dagen in Indië te blijven en ten slotte ook de terugreis wederom vliegende te maken, eveneens in negen dagen. De instructeur bij de militaire lucht vaartafdeeüng te Soesterberg, luite nant G. A. Koppen, was reeds in be* gin 1920 geheel gereed voor een vlieg* tocht Nederland-Indië, en wel met een Duits ch Albatros-vliegtuig model- Dijksman. De Britsche regeering stel-» de toen echter in verband met het ge bruik van een Duitsche machine aan onze regeering zoodanige eischen, dat aan de uitvoering van het plan geen gevolg kon worden gegeven. Daarna in October 1923 bereidde hij wederom een dergelijken tocht voor, n.J. met een gehe stalen Dornier- vliegboot, waarmede luitenant Eiker* bout thans naar de Oost hoopt te vlie gen. Ook deze tocht is toen echter niet doorgegaan. Luitenant Koppen is sedert 1914 bij :<r militaire luclitvaartafdeeling werk* zaam. In 1916 behaalde hij op een mili* taire rondvlucht met Jhr. Repelaer y< Driel als passagier een vierden prijs, in Juli 1919 maakte hij een goed ge* slaagden vliegtocht over de elf pro vinciale hoofdsteden en tijdens de E. L. T. A. behoorde hij tot de deelne* mers aan de internationale rond vlucht en won den tweeden Spijker* prijs. In dezelfde maand September; 1919 won hij den tweeden behendig* heidsprijs als deelnemer aan de mili* taire stervlucht. Einde 1919 zou hij per vliegtuig een bezoek brengen aan Italië, doch in Frankrijk, waar hij een noodlanding had moeten maken, brak brand uit in het gebouw, waarin hij zijn D. F. W. had geborgen, zoodat da tocht niet kon worden voortgezet. ONVOLDOENDE OVERHOOGTE DER RIVIERWATERKEERINGEN. Als uitgaaf van het Departement van Waterstaat is verschenen een ver slag van het voorgevallene tijdens het hooge opperwater op de Nederland- sche rivieren in den winter van 1923 op 1926. Aan de algemeen© beschou wingen wordt ontleend dat de waar* nemingen tijdens het jongste hoog op perwater hebben doen zien, dat ver* schillende rivierwaterkeeringen niet overal voldoende overhoogte hadden. De overloop, die daarvan op een aan* tal plaatsen het gevolg was en andere oorzaken hebben geleid tot doorbraak" van verscheidene dijkgedeelten. HET SPOORMONSTER. Onder dezen ve el z eggende n titel schrijft De Rotterd.: Het wordt een sombere statistiek! bij onze eertijds zoo geroemjde Neder- landsche Spoorwegen. Wanneer onze grootmoeders in den ouden tijd" uit angst voor ongelukken} geen voet op de treeplank zetten en zich over ons ongerust maakten; datk lachten wij over zooveel bekrompen* beid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1