NIEUWE LEIDSCHE
COURANT VAN WOENSDAG 1 DECEMBER 1926
het. voordeel zou brenjgen aan de be
lastingbetalers.
De aanstelling van - werklieden in
vasten dienst verdient aanbeveling.
Medezeggenschaap in de Bedrijven is
geboren in Chr. kring. Dat is heel iets
anders dan wat de S.D.A.P. wil De
heer Van Eek heeft slechts een deel
van.de stellingen van Mr. Gerbrandv
naar voren gebracht. Spr. geeft de aaii
vulling. Voorts haalt spr. aan enkele
uitspraken van Socialisten waaruit
blijkt dat men daar niet wil mede
zeggenschap, maar zeggen schap,
hetgeen geheel iets anders is.
Wat het verkeersvraagstuk aangaat
is naar spr.'s meening demping van
het Levendaal noodig. Voorts wenscht
spr. aandacht voor andere parallelwe
gen en brugverbetering. Verder vraagt
spr. naar het advies op de motie van
den heer Huurman en spr. omtrent de
Havenbrug.
Betere opvolging van verkeersrege
ls noodig. De politie moet opvoedend
werkzaam zijn. De grachtvervuiling
moet worden tegengegaan.
Het is gebleken, dat bij de Arbeids
beurs zich menschen doen inschrijven,
die niet werkloos zijn, dat dient tegen
gegaan.
Ook de A.R. wenschen te steunen de
pogingen om te komen tot werkver
ruiming. Aandrang als van SDAP. zij
de om nu reeds de Veemarkt te ver
plaatsen, daar doen wij niet aan mee,
te als zelstandig persoon.
De A.R. raadsleden wenschen te
handhaven den regel, als tot heden ge
volgd inzake optochten op Zondag. De
Zondag is niet onze dag, maar de dag
des Heeren, dat is ons beginsel. Spr.
verzoekt ten slotte de aandacht van
den Burg. voor de werktijden van de
politie.
D© heer Wil brink (C.H.) zal niet
volgen het voorbeeld van den heer
Van Eek om zich te verantwoorden
voor de kiezers. Als raadslid dient
spr. naar C.H. beginselen, de gemeen
te als zelfstandig persoon.
Spr. meent dat de begrooting deze
leemte vertoont, dat zij geen algemee-
ne lijn omtrent de plannen geeft.
Wat de uitvoering van plannen aan
gaat, meent spr. dat er eenige samen
hang moet zijn. Inzake het politiepost-
huis was die samenhang er niet. De
betonfundeering was er zonder de
plannen voor verderen bouw. Wat de
rioleering aangaat al evenzoo. Het
stoomgemaal wordt gebouwd, maar de
rioleering komt nog niet.
De moties en voorstellen van de S.
D.AJ5. zijn overbodig.
Spr. critiseert de woorden van den
heer van Eek. Diens betoog klopte
niet met de praktijk van Wethouder
[Wïbaut, op wiens theorie hij zich be
riep. De theorie van den heer Van Eek
[dat de hooge inkomens tot demorali
satie leiden, klopt niet met de praktijk
van d© SDAP. voormannen, die gaar
ne over de ruggen der arbeiders om
hoog klimmen.
Het voorstel van den heer Van Eek
tot wederinvoering van de zakelijke
bedrijfsbelasting is toch schier niet in
het belang van de arbeiders, omddt
deze belasting de industrie tegenwerkt
Onze verwachting en onze hoop moet
gevestigd zijn op de industrie, daarom
moet zeker niet die belasting worden
ingevoerd.
Het denkbeeld van den beer Van
Eek tot oprichting van een levensmid-
delendienst kan niet liggen op den
weg der Overheid zoolang particulie
ren dat goed doen. Maar ook prac-
tisch is het geen voordeel. Spr. is er
van overtuigd dat men te Leiden ver
leden jaar betere aardappels heeft ge
geten jals te Amsterdam en ook niet
duurder.
Over de medezeggenschap heeft de
heer Van Eek practisch ook al geen
goed denkbeeld. Het is niet noodig
voor het verkrijgen van verbetering
om deei te hebben in de directie.
De werkverschaffing, door den heer
Van Stralen besproken is zoo voorba
rig, dat ze verbazing wekt. De inrich
ting van de veemarkt moet wachten
op het voorstel om de veemarkt te
vestigen op het nieuwe terrein. Die be
slissing is nog niet genomen.
Samenvoeging van Burg. Armbest.
«n Dienst van Soc. Zaken zou toch
oerconservatief zijn.
Men heeft vroeger verzorging door
'iBuxg. Armbest. gehad.
D'fi. heer S p e n d e 1 (R.K.) begint,
onder heftige protesten van de SDAP.
leden, te betoogen, dat de SDAP. zegt
vrijheidslievend te zijn, maar hun bla
den zeggen anders, die beleedigen
[Voortdurend het Christelijk geloof.
Daarom is de taak van al wie rechts
staat om te voorkomen dat de SDAP.
geen meerderheid aan links krijgt. Wij
zullen er voor moeten strijden dat de
bepinselen van rechtvaardigheid en
barmhartigheid blijven gehandhaafd.
Te half 5 wordt de vergadering, om-
'dat het licht uitgaat tot half 8 's av.
verdaagd.
AVONDVERGADERING.
De heer Ver we y (SDAP.) betreurt
dat de voorstellen der SDAP. van te-
Voren worden veroordeeld.
Spr. verzoekt meer bekendheid te
geven aan het resultaat van het ge
neeskundig schooltoezicht. Op den
duur moet men komen tot aanstelling
Van een bijzonderen schoolarts.
Spr. pleit voor wederinvoering van
het 7e leerjaar. Voorts steunt hij het'
voorstel-Knuttel tot het nemen van
een proef met het Dalton-stelsel.
Voorts verdedigt spr. zijn voorstel
tot oprichting van nog een opleidings
school voor Ü.L.O.
Eveneens verdedigt spr. zijn voor
stel om inrichting van meer speelter
rein en daarmede te rekenen bij het
Uitbreidingsp lan
Spr, komt namens partijgenooten
zich beklagen over de rede van den
her Spendel. Spr. verzoekt zijn partij-
genooten niet nu op die rede in te
gaan omdat deze iii de eerste plaats
hem blameert die ze uitsprak.
De Voorzitter deelt mede, dat een
adhaesieadres is ingekomen met het
verzoek van den Typografenbond in
zake gemeentelijk drukwerk.
De heer Baart, (S.D.) bespreekt de
invoering van den 8-urigen werkdag..
Dat is een kleinigheid voor de gemeen
te, maar voor -de werklieden een be
langrijk voordeel. Spr. heeft zich ont
houden van een voorstel tot wederin
voering van de 45-urige werkweek, om
dat hij van tevoren weet dat het wordt
verworpen.
Spr. haalt een voorbeeld aan van 'n
werkman, die, hoewel 8 jaren in ge
meentedienst, nog niet vast.was aan
gesteld, en wiens gezin b1i-^ijn over
lijden onverzorgd achterbil
Spr. haalt nog meer voorbeelden
aan van menschen, die reeds vele ja
ren in lossen dienst zijn en welke nog
steeds niet in. vasten dienst worden
opgenomen.
Voorts hekelt spr. de wijze waarop
aan de lichtfabrieken gewerkt wordt.
Men heeft gezegd bij vaste aanstelling
zou men gevaar loopen dat de men
schen worden afgekeurd. Maar spr.
meent dat men niet bevreesd moet zijn
Moeten er enkelen ontslagen worden,
dan moet men daar een middel op
vinden.
Op een desbetreffende vraag van
den Voorzitter deelt spr. mede, dat de
eerst door spr. genoemde werkman in
1914 hij indiensttreding den leeftijd
van 51 jaar had bereikt.
Wat betreft het reparatiewerk merkt
spr. op, dat men personeel ontslaan
moest, omdat men geen werk meer
had en toch reparatiewerk naar bui
ten werd uitgegeven. Spr. meent dat
het veel voordeeliger voor de gemeen
te zal zijn dit reparatiewerk in eigen
beheer te houden. Een schildersbaasje
heeft jaar in jaar uit al het schilder
werk van de gemeente verricht.
De personeelsreserve gaat ook al
met hetzelfde slakkengangetje. Tel
kens wordt verwezen naar het han
gende zijn. Spr. dringt op spoed aan.
Het loon van losse werklieden te
bepalen op 4/5 van het minimumloon
van de vaste werklieden is onbillijk,
het is misbruik maken van de om
standigheden waaronder die men
schen verkeeren, Spr. eindigt met een
wanne aanbeveling van de door hem
ingediend voorstellen.
De heer S c h o n e v e 1 d (A. R.)
spreekt een woord van waardeering
voor de wijze waarop B. en W. de be
grooting hebben opgesteld.
Spr. noemt eenige voorstellen der S.
D.A.P. o.a. dat betreffende bet badhuis
de woningbeurs, de medezeggen
schap der huurders enz. en wijst er
op, dat de groei der maatschappij niet
zoo hard gaat als men aan die zijde
wel geneigd is te denken. Als de toe
standen rijp zijn, is spr. evenwel be
reid deze voorstellen te steunen.
Inzake de verlaging der huren van
de woningen der woningstichtingen
gelooft spr. dat van de landsregeering
in dezen geen medewerking is te ver
wachten. De woningbouw vereenigin-
gen zullen voorts bun tegenstand te
gen sommige controlebepalingen van
B. en W. moeten opgeven, doch deze
bepalingen moeten toch ook niet al te
knellend zijn. Spr. zou gaarne van B.
en W. de toezegging willen hebben,
dat zij het totstandkomen van conver
teeringen van leeningen zullen bevor
deren, alsmede dat zij de medewer
king tot verdere huurverlaging zullen
losmaken van tiet rapport der drie or
ganisaties.
Aanbouw van arbeiderswoningen
blijft gewenscht in verband met de toe
name der bevolking.
Ook maakt spr. nog eenige opmer
kingen over de ingediende onderwijs-
voorstellen, zooals dat betreffende bet
Daltonstelsel. Een dergelijke proef zou
echter niet met één klasse, doch met
een geheelen leertijd moeten geno
men, doch daarvoor acht spr. den tijd
nog niet gekomen.
De heer Baart heeft t voorts min of
meer afgekeurd dat bij de Lichtfabrie
ken bejaarde arbeiders zijn aangeno
men. Moeten de menschen hoven de
35 jaar dan niet leiven? Er is toch
niets op tegen dat deze menschen, al
kunnen ze geen vaste aanstelling krij
gen, op collectief contract werken.
Spr. vindt het geen bezwaar, dat het
gemeentepersoneel 48 uur per week
moet werken, immers dit is overal in
de vrije maatschappij, regel en het ge
meentepersoneel woont toch niet op
een' eiland, om het woord van een Am-
sterdamschen wethouder te citeeren.
Het geniet toch al zooveel voorrechten
hoven de arbeiders in de particuliere
bedrijven, hetgeen spr. het niet mis
gunt. Integendeel is het een verheu
gend feit, dat de gemeente nog in
staat is, zulke loonen te betalen.
De heer Kooistra (SDAP) maakt
er bezwaar tegen, dat de begrooting
niet op den wettelijk bepaalden tijd
verschijnt, doch steeds te laat. Spr. ont
zegt B. en W. het reoht, te zeggen dat
de raadsleden geen studie van de be
grooting behoeven te maken; spr. zal
dit zelf uitmaken. Spr. hoopt dat in
den vervolge met deze opmerking re
kening zal gehouden worden.
De heer Witman s (Deun.) begint
met zijn sympathie voor de democra
tie te betuigen.
De heer Wilbrink (C.H.) zou er
wel 'n half uurtje voor over hebben,
als hij eens precies.kon hooren, wat
democratie was (gelach).
De beer Witmans merkt op, dat
de voorstellen van den heer Van Eek
bij uitvoering veel geld zullen kosten;
dat moet gehaald worden waar bet
zit en dat kan de Leidsche raad niet;
de financieele verhouding tusschen
Rijk en gemeenten niGet herzien wor
den. Aan bet geheele belastingstelsel
kleven' groote nadeelen. Spr. is in
tegenstelling met den heer van Eek
tegenstander van de zakelijke bedrijfs
belasting, die gegrondvest is op d©
oude patentwet van het jaar 1819.
Medezeggenschap in de bedrijven is
een zaak, waar spr. voor is. en het
verheugt spr. dat ook de heer Wilmer
zich in dezen geest heeft uitgesproken
al zegt hij dat hij ze anders opvat als
de SDAP. De heer Eikerhout is spr.
tegengevallen, van een arbeider had
Spr. eem meer democratisch stand
punt te dezen opzichte verwacht.
Spr. keurt het optreden van den
heer Spendel in de vergadering van
hedenmiddag sterk af; dit is spr. heel
erg tegengevallen.
Spr. is voorstander van een ophaal-
en stortingsdienst, zooals te Arnhem
bestaat.
De Voorzitter merkt op. dat de
ze een tekort heeft van f 10.000.
De heer Witmans is dit met den
voorzitter niet eens.
Spreker heeft het rapport van de
woningtelling tweemaal moeten lezen.
Het is onjuist te zeggen, dat er geen
woningnood in Leiden is. Deze is er
wel. doch alleen voor den kleinen
man. De eerste 5 jaar zal de woning
nood nog niet verdwenen zijn. Spr. ont
zegt den directeur van Bouw- en Wo
ningtoezicht, die hier een blauwen
Maandag is, het recht te zeggen, dat
een woningreserve van 1 a 2 pet.
voldoende is;' zoolang spr. Leiden kent
was dit 3 a 4 pet.
Spr. heeft van de verkiezingen hoo
ren spreken, doch het gaat spr. niet
om de personen doch om de beginse
len. Spr. hoopt dat wie ook in den
raad zullen terugkomen, hetzij van
rechts of links, het in elk. geval men
schen met een democratische gezind
heid zullen zijn, opdat de nieuwe raad
in die richting zal kunnen werkzaam
zijn.
De heer Schüller (SDAP.) be
veelt aanneming zijner voorstellen be
treffende vernieuwing der Groote Ha
venbrug en aanleg van trottoirs in de
Kraaierstraat vanaf de Hioogewoerd
tot aan het Utrechtsche Veer aan.
Spr. heeft al eens meer de aandacht
van den raad gevestigd op de berucH-
te veldkeien, men gebruikt zelfs puin
om de straten in de arbeiderswijken
te bestraten.
Er is hier ter stede ook een proef
genomen met asphalteeren; spr. weet
niet of deze proef gelukt is, doch wel
zou spr. den raad willen geven den
baggerhoel in het eerste gedeelte van
het Noordeinde op te ruimen. Vraag
maar eens aan de winkeliers daar hoe
die er over denken!
Spr. wijst op de urgentie van de ver
nieuwing der Havenbrug. Reeds in '24
dienden de heeren Huurman en Eiker
hout een desbetreffende motie in met
de bedoeling spoedig iets van B. enW.
betreffende deze zaak te booren. Nu,
3 jaar latei', weten B. en W. nog niets
anders te zeggen dan dat ze wachten
op de beslissing der H.T.M.-directie.
De H.T.M. moest liever de pin op den
neus gezet worden! Spr. hoopt, dat de
raad deze zaak ernstig overwegen zal,
voor hij zijn voorstel zal verwerpen.
De heer Eerdmans (V.B.) zal
niet in politieke beschouwingen tre
den. Spr. wil een tweetal punten be
spreken. Vooreerst den toestand van
de wateren, die hier elk jaar slechter
wordt. B. en W. hebben toegezegd, de
ze zaak nader te overwegen. Spreker
hoopt, dat dit dan niet al te lang mag
duren.
Spr. wijst op eeu zi. onjuiste uitleg
ging van eenige artikelen der bouw
verordening, die tot moeilijkheden aan
leiding kan geven.
De heer Sytsma (V.D.) begint met
de opmerking, dat het hem spijt dat
dit de laatste begrooting is, die onder
de leiding van dezen voorzitter behan
deld wordt. Met lijdzaamheid en blij
moedigheid. weet de burgemeester de
besprekingen te leiden en spr. hoopt
dat deze een aangename herinnering
aan den raad mag behouden.
Spr. vindt dat de algemeene beschou
wingen wel wat te veel .tijd innemen;
ook betreurt spr. den toon, die inzon
derheid d enheer Spendel heeft aange
slagen, dan trad dienis partijgenoot
Mr. Aalberse indertijd heel wat hoffe
lijker tegen de tegenstanders op.
Wat de vele amendementen van de
S.D.A.P. betreft^ gelooft spr. wel, dat
dit groote aantal te verklaren is uit
de verkiezingen die in 't zicht zijn.
Toch zal spr. die voorstellen elk op
zich zelf beschouwen. Voor sommige
zal hij stemmen, b.v. medezeggen
schap en zakelijke bedrijfsbelasting.
Spr. bepleit voorts versobering van
den gemeentedienst, waar dit mogelijk
is door vermindering van het ambte
narencorps, o.a. door samenvoeging
van politie en brandweer.
Spr. beveelt oprichting van een op
haal- en stortingsdienst aan.
Demping van het Levendaal acht
spr. urgent; de toestand met het ver
keer is daar onhoudbaar. Spr. hoopt,
dat ook de overzijde voor dit voorstel
zal stemmen.
Spr. eindigt met de bespreking der
wijtze waarop de benoemingen d. open
bare onderwijzers en -essen plaats heb
ben. De vele Leidsche jongedames en
jonge mannen, die als volontair hier
ter stede werkzaam zijn worden gepas
seerd, het ware beter alleen in de ui
terste noodzakelijkheid menschen van
buiten hierheen te halen. Ook de an
dere plaatsen doen zoo, waardoor de
Leidenaars weinig kans hebben naar
buiten benoemd te worden.
Spr. hoopt dat met deze opmerkin
gen in den vervolge rekening zal ge
houden worden.
De heer Huurman (AH.), was
eerst niet van plan het woord te voe
ren, aangezien het z.i. niet noodzake
lijk is, dat ieder der raadsleden het
woord voert. Naar aanleiding van de
opmerking van den heer Schüller, dat
hij ook het woord gevoerd heeft om
dat hij geen stemmachine wil zijn,
merkt spr. op dat hij liever een stem
machine dan een kletsmajoor wil zijn
Spr. begrijpt niet boe de wethouder
straks na zoo'n verwarde discussie
een behoorlijk antwoord kan geven en
nog minder weet spr. wat nog bij de
artikelsgewijze behandeling besproken
zal worden.
Spr. keert zich tegen den heerSchül
Ier. Herbestrating met veldkeien ge
schiedt naar spr.'s inlichtingen niet.
Ook vraagt spr. aan den heer Schül
ler, of hij aanmerkingen kan maken
op de bestrating in de nieuwe arbei
derswijken onzer gemeentte.
Spr. begrijpt niet, hoe de heerSchül
Ier kan zeggen, dat hij nooit iets ge
hoord heeft van de vernieuwing der
Havenbrug; in geheime vergaderingen
zijn dikwijls mededeelingen betreffen
de deze zaak gedaan, cjoch er zijn ook
financieele mogelijkheden. Dat zullen
de heeren wel begrijpen als ze zelf wet
houder zijn.
Spr. komt vervolgens tot het door
den heer Dubbeldeman gezegde inzake
medezeggenschap der huurders. Spr.
wijst, op de vlottende bevolking in die
huizen; een groot aantal van die men
schen woont er maar een maand of
drie en verhuist dan weer. Waarom
moeten die menschen die huizen dan
helpen besturen? Dit heeft dan al zeer
weinig zin.
Tegen den heer Sytsma merkt spr.
op, dat samenvoeging van politie en
brandweer niet goedkooper werkt dan
thans de brandweer in Leiden.
De heer Sytsma: de brandweer
wordt steeds duurder.
De heer Huurman zet uiteen dat
samenvoeging van politie en brand
weer geen bezuiniging kan brengen,
omdat dan weer nieuwe ambtenaren
zooals een brandweer-commandant
met plaatsvervanger, moeten worden
aangesteld. Bovendien stelt de heer
Sytsma oprichting van een nieuwen
dienst voor: de Ophaal- en Stortings
dienst.
De heer Deumer (C.H.) vreest dat
de winsten der lichtfabrieken een
soort van sluitpost voor de begrooting
worden.
De voorzitter begint te antwoor
den op de algemeene beschouwingen.
Vroeger was spr. gewend, de begroo-
ting geheel te verdedigen. Nu zal hij
zich tot een klein gedeelte bepalen.
Spr. merkt nogmaals op, dat dergelij
ke debatten als hier gehouden zijn lie
ver in de Stadsgehoorzaal, dan in de
Raadszaal moesten gehouden worden.
Men heeft gedoeld op de mogelijk
heid dat volgend jaaar in het college
van B. en W. een grondige wijziging
zal plaats hebben. In dit verband wijst
spr. er op, dat de heeren als ze zelf
moeten regeeren een ander standpunt
zullen innemen ten opzichte van de
winst uit de bedrijven en het halen
van het geld waar het te halen is. Een
dergelijk artikel als thans hét „Haag-
sche Volk" schrijft, zal dan volgend
jaar de heer Knuttel tegen de SDAP.
kunnen richten.
Er is hier ter stede een zeer scherpe
progressie, doch het eindpunt is hier
spoediger bereikt dan elders. Daarom
betaalt men in Leiden tweemaal zoo
veel gemeentebelasting als b.v. in den
Haag. Men zou de gemeente vermoor
den als men de progressie hier nog
meer zou verscherpen.
Spr. waarschuwt tegen de dure plan
nen die in verschillende moties en
voorstellen zijn neergelegd. Men kan
toch niet in eens alles doen; er is den
laatsten tijd reeds zooveel gedaan om
de economie der stad te vermeerderen.
Men bepleit die plannen uit een oog
punt van werkverschaffing, doch het
percentage loon, dat in die werken zit
is zoo,gering, dat dan steun verleening
nog beter is. Met name doelt spr. hier
op de demping van het Levendaal.
Ook kan de gemeente niet steeds
blijven leenen; dit richt de gemeente
te gronde.
Er zijn dingen die noodig zijn, zoo
als de verplaatsing der markten;
maar dit kan niet van de demping van
het Levendaal gezegd worden.
Andere voorstellen zijn in strijd
met de wet, b.v. dat betreffende de
uitvoering der Zondagswet of de aan
stelling van verkeersagenten, deze
zaak ressorteert onder den burgemees
ter. Oplegging van raadscommissies
met gedwongen hijwoning zou door
Ged. Staten niet goedgekeurd worden.
De gemeentewet weet daarvan niet.
Invoering van het Daltonstelsel is een
kwestie van het leerplan, en dit valt
onder de competentie van B. en W.
Opheffing van het Burgerlijk Arm
bestuur is in strijd met de armenwet.
We zitten hier toch niet in een repu
bliek je, waar we onze eigen wetten
kunnen maken!
De vragen van den heer van Stralen
betreffende den Leidschen Hout zijn
ook niet voor beantwoording vatibaar.
omdat het hier een zaak van het par
ticulier initiatief betreft. En dit is een
gelukkig verschijnsel; de dood voorde
Universiteiten is dat het Rijksuniver
siteiten zijn geworden in plaats van
stichtingen; nu geeft niemand ze een
legaat.
Spr. heeft van den heer Knuttel een
opmerking gehoord, die hem getroffen
heeft: hij voegde den heer Heemskerk
toe: Doe dan ook voorstellen die zijli
in 't belang van den groei van je par
tij. Dit is de -fout, dat men niet den
groei en bloei der gemeente, maar van
zijn partij op het oog heeft.
Spr. begrijpt voorts niet, waarom de-
heer van Éck het beleedigend vindt
voor zijn partij, dat zij geen optochten
met muziek op Zondag mag houden?
het woord „vermakelijkheid" is enkel
een verzamelwoord, ook concerten e.d.
vallen daaronder. Spr. wil niet mede
werken, iets wat in strijd is met dt>
wet (in ca'su de Zondagswet) te hel
pen invoeren.
Te kwart over 11 wordt de zitting
verdaagd tot hedenmiddag 2 uur.
UIT ONZE INDIEN.
1
DE JAARLIJKSCHE BESTUURS-
CONFERENTIE,
Naar de Sumatra Post verneemt,
zal er het volgend jaar weder een vol-
volledige bestuursconferentie, te we
ten een conferentie van alle hoofden
van gewestelijk bestuur, zoowel op
Java als op de Buitengewsten, onder
presidium van den gouverneur-gene
raal plaats vinden.
De conferentie zal worden gehouden
tusschen 15 Maart en 15 April.
NIEUWE ARRESTATIES VAN
INDISCHE COMMUNISTEN.
Aneta seint uit Batavia:
De arrestaties in het Batatamsche
duren voort.
VERSNELDE MAIL.
Naar het „N. v. d. D." te Batavia
verneemt, heeft de Rotterdamsche
Lloyd besloten om met ingang van 1
Januari 1927 den overtocht Marseille
Batavia en v.v. te bekorten met
twee dagen voor de nieuwste schepen
en met één dag voor die van de oude
re typen.
Thans gebeurt het reeds geregeld,
dat de schepen een of twee dagen
eerder binnen zijn dan de mailtabel
aangeeft. Voortaan evenwel zullen de
„Tambora", „Insulinde", Tabanan" en
„Tjerimai" officieel uiterlijk Zondags
te Priok moeten binnen zijn en de
„Patria", „Slamat". „Indrapoera" op
uiterlijk Zaterdag. Niettemin blijft de
Lloyd gebruik maken van elk tijds-
voordeel dat zoowel op thuis- als uit
reis kan worden behaald en dat dus
steeds ten voordeele van het mail- en
passagiersvervoer komt.
Volgens een gerucht moeten de mo
toren van de „Indrapoera" gemakke
lijk eenige toeren per minuut meer
kunnen maken dan zij thans doen en
zou dit motormailschip het plan koes
teren om een overtocht Marseille1
Priok in twintig dagen te volbrengen:
dus Donderdagnamiddag te Priok
binnen
GEEN OPIUM-JAGERS.
De Volksraad verwier# een motie-
Kernkamp, waarin wordt aangedron
gen op den bouw van Opium-jagers,
tot bestrijding van den smokkelhan-
uel in opium.'
VIER MANNEN DOODGESCHOTEN.
De korporaal, die amok maakte, is
met den trein naar Poerwakarta ver
trokken. Hij is gistermiddag gearres
teerd, nadat hij een poging tot zelf
moord gedaan had.
COMMUNISTISCH COMPLOT OP
JAVA.
Officieus wordt meegedeeld, dat er
sterke aanwijzingen zijn, dat de lei
ding van de communisten op Java,
tengevolge van een omstreeks het
einde van 1925 genomen besluit, plan
nen gekoesterd heeft, reeds eerder in
1926 ongeregeldhed^i te verwekken en
wel, zoodra zij de beschikking zou heb
ben over de nooclige fondsen. Met de
leiding van de P. K. I., waarvan een
deel in het buitenland, o.a. in Singa
pore, vertoefde, schijnt verschil van
meening ontstaan te zijn over de
vraag, of het verwekken van ongere
geldheden afhankelijk gesteld moest
worden van het bezit van geld of van
voldoende kracht, die door de volge
lingen ontwikkeld zou worden.
De plannen tot het verwekken van
ongeregeldheden in den nacht van 12
op 13 November zijn besproken op 7
November, den herdenkingsdag van
de stichting van cle sovjet-republiek.
Op verschillende plaatsen werden toen
besloten bijeenkomsten gehouden, en
het tijdvak van 7 tot 12 November is
gebruikt tot het bezoeken van de ver
schillende secties van de P.K.I. De
order tot het verwekken vq,n ongere
geldheden in den nacht van 12 op 13
November is nauwelijks een etmaal
tevoren uitgevaardigd. Dat de ongere
geldheden zich tot dusver niet verder
konden ontwikkeien, moet behalve
aan de genomen maatregelen van de
Overheid, tevens worden toegeschre
ven aan de onvoldoende organisatie
en ontwikkeling van de afdeelingen
van de P.K.I.
UIT ATJEH.
Een patrouille van de bevolking
heeft in Boven-Tripa een kwaadwilli
ge neergelegd en het bendehoofd
Pangkarim verwond. Militairen zet
ten de achtervolging voort.
KORTE BERICHTEN.
Te Bandoeng is opgericht een
vereeniging, beoogende de stichting
van een anti-opiumhospitaal, waar
voor de landvoogd groote belangstel
ling koestert. Resident van Gesseler
Verschuur is voorzitter.
Een windhoos heeft de tabaks
onderneming Djiwo in het Klatensche
geteisterd en tien loodsen en een ge
deelte van den aanplant vernield.
In de week eindigende 31 October
hebben zich drie pestgevallen te Soe-
ranaja voorgedaan. Dat de stad met
pest besmet verklaard zal worden, is
waarschijnlijk.
Te Bandoeng is de Ned. Ind. Ver.
voor Astrologische Studiën opgericht,
welke een tijdschrift zal uitgeven en
samenwerking zal zoeken met buiten-
Jandsche organisaties van dezen aard
