CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Oil nummer bestaat uil TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Belangrijkste nieuws in dit Hummer. JAARGANv ZATERDAG 30 OCTOBER 1926 NUMMER 196T ABONNEMENTSPRIJS BUREAU: Hooigracht 35 «§2]8i\ TeL 1278, Postgiro 58936 fid en Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f 2.50 Per week 0.19 Franco per po9t per kwartaal 1 2.90 Gewone edvertentiëa per regel 22*/» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.' Bij contract, belangrijke redactie* Kleine adverteatiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage-! lijks geplaatst ad 40 cent. Het Koningschap van Christus Christus is niét slechts onze hoogste Profeet en Leer aar en onze eenige Hoo geprièster, maar ook onze eeuwige Koning. Zoo, als den van Jahweh gezonden Koning verwachtten Hem reeds de vromen dés Ouden Verbonds: de Mes sias zou worden de zoon van David. David, de ideaal-koning, was voor Israël de voorafschaduwing van Hem die komen zou. En de vervulling knoopte aan bij de belofte, want de Engel Gabriel zeide tot Maria: „Vrees niet. Maria, want gij hebt genade bij God gevonden. En zie. gij zult be vrucht worden, en een Zoon baren, en zult zijnen naam heeten Jezus. Deze zal groot zijn en de Zoon des Aller - lioogsten genaamd worden, en God de Heere zal hem'den troon zijns vaders David geven; en hij zal over het huis Jacobs koning zijn in der eeuwigheid, en zijns Koninkrijks zal geen einde zijn." „Gij zegt dat ik een Koning ben"' antvvoordde Christus aan Pilatus en de Ziener op Patmos herhaalt dit en jubelt „Koniing der Koningen en Heer der heeren." Dat koningschap van Christus draagt een sociaal karakter. Niet slechts de individuen, de afzonderlijke perso nen, zijn onderdanen van koning Je zus. doch ook van de menschen in hun maatschappelijk samenzijn geldt dit. Dit volgt reeds uit de gedachte van het koningschap, want een koning staat aan het hoofd eener goergani- seerde gemeenschap. En het wordt be vestigd door den Engel, die den her ders verkondigt groote blijdschap die al den v o 1 k e, d.w.z. voor het &e- heele volk wezen zal. God heeft in Christus niet slechts enkele personen, doch de wereld met Zichzelven ver-' zoend; Christus is het Hoofd der nieu we menschheid, die eenmaal in den. nieuwen hemel en op de nieuwe aarde wonen zal, en aldaar zal de gerechtig heid de grondwet Zijns rijks zijn. Dit sociale koningschap van Chris tus beteekent voor ons een ernstige roeping. Het is niet voldoende (al is 't het eerste noodige), dat Christus koning is in ons hart en ons persoonlijk leven. Ook in onze gedragingen als lid der gemeenschap moeten we ons onderda nen van dezen Koning weten. Christus is Koning in Zijn kerk en de dag van morgen brengt ons bij ver nieuwing in herinnering, hoe daar geen menschelijke inzettingen of tra dities, hos oud én eerbiedwaardig ook, mogen gaan boven Zijn Woord. Christus is Koning op het terrein der staatkunde en ook daar hebben de beginselen van Zijn Woord het richt snoer te zijn voor ons handelen. Christüs is Koning in de maatschap pij en ook daar hebben we ons naar Zijn ordinantiën te gedragen; Hij is Koning op het veld van Wetepschap en kunst. Geen enkel terrein mag aan den vijand worden overgelaten, doch overal moet "de banier geplant met het Pro Rege, Voor onzen Koning. De erkenning van het sociale koning schap van Christus bezorgt ons de vij andschap en bestrijding van hen, die roepen „Wij willen- niet, dat deze ko ning over ons zij!" Indien wij l^et Christendom tot de binnenkamer beperkten, dan zou men ons geen moeite aandoen. „Indien gij een stille partij waart.." zeiden reeds de liberalen tot Groen van Prinsterer. Indien wij op het terrein van het maatschappelijk leven ons slechts lie ten leiden door het belang in plaats van door het beginsel. Indien de Chris ten-patroon maar handelde volgens de leer van het economisch liberalisme en de Christen-arbeider maar lid werd van de „neutrale" vakorganisatie. Ja, indien wij het terrein maar aan den viiand overlieten, dan zou men oms wel met rust laten Maar wij kunnen en wij mogen niet onzen Koning verloochenen. En hoe veel strijd het ook koste, wij zullen in Zijn mogendheid op alle levensterrein Zijn heerschappij uitroepen. Hij geeft ons de kracht om de. roe ping die Hijzelf ons opgelegd heeft te vervullen. En dan vreezen wij niet, hoe donker ook de toestand op aarde mag wezen en hoezeer ook alle mach ten tegen Hem en Zijn rijk samenspan nen. Want wij weten het, Hii die geze ten is aan Gods rechterhand, houdt daar de teugels van het wereldregi ment in handen en Zijns koninkrijks zal geen einde zijn. Aan U. o Koning der eeuwen, Aan U blijft de zegekroon; Onsterflijk schittert Uw glorie Door allen smaad en hoon. De volkeren verdwijnen, Maar luider klinkt het lied: De Wereldzon blijft schijnen, Haar glansen sterven niet. J. SCHAAP Hzn. 1 Nov. 1886. 1 Nov. 1926 Op Maandag 1 Nov. hoopt de heer J. Schaap Hz. directeur der Christe lijke Kweekschool alhier den dag te herdenken waarop hij voor 40 jaren zijn onderwijzersloopbaan begon. Laat het een vriendenhand gegeven zijn iets te mogen neerschrijven van den veler lei arbeid, door den jubilaris in dat tijdvak verricht. Na op 25 Oct. 1886 zijn acte als on derwijzer behaald te hebben, deed hij den len Nov. zijn intrede in de school wereld als tijdelijk cmiderwijzer aan de Christ. School te Wormerveer. Spoedig verliet hij dezen werkkring en nam een benoeming aan naar Zwol le, om daar den 15en Januari '87 in functie te treden. Hiermede braken ja ren aan van inspamuenden arbeid, want aan zijn zorgen werden klassen van 80 en meer leerlingen toever trouwd. In plaats dat deze arbeid de krachten deed verminderen, staalde hij de energie, zoodat wanneer de schoolzaken voor den dag geëindigd waren, met nieuwe lust aan de studie begonnen werd. In den kortst moge lijken tijd, den 15 Juli '89, haalde de stoere werker reeds de lioofdacte. Hoewel de jubilaris zich te Zwolle vele vrienden verworven had en zijn arbeid op school door de ouders zeer gewaardeerd werd, verlangde zijn hart naar Holland. Of een latere levensge zellin; daarop ook invloed uitgeoefend heeft, durf ik niet beslissen, maar het gevolg was, dat, na eerst nog van 15 Dec, '89 tot 1 Maart 1890 Ommen ge holpen te hebben als waarnemend hoofd, hij den eersten Maart 1890 als eerste onderwijzer in dienst trad aan de Chr, School te Amsterdam, Rapen burg 47, waar hij bleef tot 1 Juli '91. Op dien datum werd hij geinstalleerd als hoofd der Chr. School te Koog Zaandijk. Hier brak voor hem een rustiger tijd aan, dien hij besteedde tot voortzetting zijner studiën. In 1892 werd de acta Fransch be haald, in '94 Duitsch, in '95 Aant. vak j en diploma van den Schoolraad. Later in 1902 kwam nog Engelsch en daarmede was de heer Schaap „vol ledig bevoegd." Tot 1 Jan. '96 bleef hij daar met veel zegen werkzaam. Rijk laani ervaring verliet onze jubilaris Koog-Zaandijk om in Leiden op te tre den als hoofd der Chr. School aan de Hooigracht. Nu brak de gelegenheid aan om de vleugels wat breeder uit te slaan en het peil van het onderwijs te verhoogen. Spoedig bleek uit de toe neming van het aantal leerlingen en de resultaten van het onderwijs, dat het Bestuur een gelukkige keuze ge daan had met de benoeming van den heer Schaap. De schoolruimte bleek te klein en de woning werd tijdelijk in gebruik genomen voor schooi. De toe stand "werd onhoudbaar en eerst werd ruimte verkregen, toen de school werd overgeplaatst naar het nieuwe ge bouw a. d. Hoogl. Kerkgracht. Hoofd 'te blijven van de nieuwe scnool was voor hem niet weggelegd, want met 1 April 1908 werd de heer Schaap be noemd tot Directeur der Christelijke Kweekschool alhier. In die qualiteit is hij tot volle krachtsontplooiing geko men en al heel spoedig werd de Leid- sche Kweekschool onder de beste van het land genoemd. Nu zal de jubilaris de eerste zijn om een deel van dien lof over te dragen op zijn kranigen staf van leeraren, maar hij zal niet durven ontkennen, dat hij de motorische kracht was "en nog is, die alles in beweging zette en zoo sued deed functionneeren. Nog is het einde niet van deze kro niekmatige beschrijving, want de feestvierende directeur is een man „van grooten bedrijve." Zoo werd hij 1 Maart 1909 benoemd tot Inspecteur van Christ. Nat. Onder wijs in de inspectie Zeeland, N. Bra bant en de Zuidhollandsche eilanden. In den laatsten tijd omvat zijn inspec tie het noordelijke deel van Z.-Holland Voeg hier nog bij, dat hij bet Geref. onderwijs in Leiden.dient, vroeger als secretaris, nu als voorzitter der Ver eeniging, dat bij lid is der Plaatse lijke Schoolcommissie, van het be stuur van Effatha, dat hij vele malen lid was van de commissie, ftelat met het afnemen van examen voor onder wijzer en hoofd en gij hebt eenig denk beeld van den veel omvatten den arbeid dien de jubilaris in deze 40 jaren beeft verricht. Met recht zou men hem ook den bijnaam Le Travailleur kunnen geven. Het kenmerkende van al zijn werk is, dat het in elk opzicht af is. Er behoeft niets bij en niets af. Nog staat daar de jubilaris in on gebroken kracht en veel kan nog van hem verwacht worden voor het Christ, onderwijs. Hij zelf zal zeker betuigen jHulpe van God verkregen hebbende, sta ik tot op dezen dag." Ieder die met den niu feestvierende in aanraking kwam, merkte heel spoe dig, dat hij met een persoonlijkheid, een man van karakter te doen had. Moet de heer Schaap op een vergade ring of bij een andere gelegenheid bet woord voeren, dan is hij steeds kort, zaakrijk, helder en nauwkeurig. Zijn woord is niet voor tweeërlei uitlegging vatbaar. Men weet, wat hij bedoelt. Nooit zoekt hij zfjn kracht in oratori sche wendingen of bloemrijken stijl. Dikwijls vat hij zijn oordeel samen in een kort gezegde, dat zijn tegenstan ders wel eens pijnlijk treft; want waar het belangrijke zaken geldt, ontziet hij niemand en is hij „een chevalier sans peur et sans reproche' een „Mann aus einem Gusz." Werden de 40 jaren, die voorbijgin gen bijna geheel is beslag genonien.. beheerscht door de schoolzaken, toch kon hij nog tijd vinden voor andere werkzaamheden. Toen de Geref. Kerk hem riep tot het ambt van ouderling, heeft hij tweemaal eenige jaren met liefde, trouw en toewijding zijn Heere in dat werk gediend. Van de leeszaal „Beuvens" is hij al jarenlang de accurate-penningmeester. Alles tezamen genomen, als er een is, die met recht mag jubileeren, dien men op 1 Nov. mag huldigen, dan is het hij. dien schrijver dezes tot zijn beste vrienden mag rekenen. Van gan- scher harte hoop ik, dat de Heere hem nog vele jaren spare en lust en kracht schenke tot zijn arbeid.-en dat het bij hem uit de ziel mag opwellen: Soli Deo Gloria. B. V. STADSNIEUWS. Nederland en Oranje. In de bovenzaal van „Amicitia" kwam gisteravond de Anti-revolutio naire kiesvereeniging „Nederland en Oranje" in een ledenvergadering bijeen Waar de vorige voorzitter de laatste vergadering, die bij leidde opende met het lezen van wat wij zouden kunnen noemen het politiek testament van Jo- zua, zei de nieuwe voorzitter, de heer G. Kuyper, thans bij den aanvang dat gedeelte der H. Schrift te willen lezen, waar Jozua, na den dood van Mozes, zijn taak als leider van bet optrekken de Israëlietische volk aantvaardt. Wij verkeeren, aldus spr. in zijn ope ningswoord, in soortgelijke omstandig heden. Meer dan ooit is het noodig, dat wij alle actie ontwikkelen waarover wij maar kunnen beschikken, nu we staan voor twee verkiezingen, n.l. voor den gemeenteraad en voor de Provin ciale Staten. Wat de eerste betreft, wanneer wij niet winnen in cijfers, zal de raad omgaan, en het is niet onmo gelijk dat dit ook zal gebeuren met de Prov. Staten. De omstandigheden zijn onis niet zeer gunstig. De man die hier in Lei den zooveel „trekkracht" had, de beer Pera, is ons ontnomen, en onder de ba- beproefde leiding v. den beer Zuidema kunnen we ook niet meer optrekken. Laten wij echter niet den moed ver liezen, doch onze kracht zoeken in God en van Zijn geboden niet afwijken, noch ter rechter- noch ter linkerband. Spr. gaf hierna den secretaris, Mr. F. H. v. d. Tas gelegenheid de notulen der vorige vergadering te lazen, dia ongewijzigd werden goedgekeurd. De voorzitter deed vervolgens eenige mede deel ingen. Allereerst stelde spr. de vergadering officieel in kennis met het resultaat van de verdeeling der bestuursfuncties, die wij hier nogeens laten volgen: G. Kuyper, voorzitter, T. S. Goslinga, 2e voorzitter, Mr. F. H. v. d. Tas, secretaris, J. v. d. Steen, pen ningmeester. Vervolgens bracht spr. verslag uit van de in den Haag gehouden verga dering van den Staten-kieskring. Naar aanleiding van de opmerking die de Leidsche afgevaardigden hebben ge maakt betreffende de wijze waarop een vorige maal de candidatenlijst voor de Prov. Staten werd samenge steld, is daar overeengekomen, dat de Leidsche Kiesvereeniging ditmaal 4 namen, speciaal onder de aandacht der andere kiesvereenigingen. zal bren gen, opdat men ook daar tijdig reke ning zal kunnen houden met de wen- schen der Leidsche Anti-revolutionai ren. De aanwezige afgevaardigden der verschillende Kiesvereenigingen zeg den hun medewerking toe voor het verkrijgen van een goede plaats woor enkele der Leidsche candidaten. Verder was op deze vergadering van den Statenkieskring besloten te Leiden een partijdag te houden. Wat de propaganda van „N. en O." zelve betreft heeft 't bestuur, zooals al medegedeeld, een vergadering voorbe reid. waarin als spreker zal optreden Ds. L. J. C. van Lummel van Zuid- land. Voor het slotwoord was Ds. Jan sen gevraagd, doch deze is verhinderd. Deze vergadering zal D.V. gehouden worden op 25 Nov. a.s. Na deze mededeelingen werd dade lijk overgegaan tot het samenstellen van een groslijst voor de verkiezing van Prov. Statenleden. Besloten werd 15 namen tè verzamelen en over 10 daarvan te stemmen voor de lijst die bii den Statenkieskring zal worden in gediend. De eerste vijf namen werden overgenomen van het bestuur, dat de heeren W. Waraaar, F. Eikerbout, dr. J. G. van Es, T. S. Goslinga en J. v d Steen vooropgesteld wensebte te zien. Daarna noemde de vergadering nog 10 namen, n.l. die van de heeren Groten huis, dr. G. A. de Broiyne, R. Ouwe hand, H. van Zonneveld, H. Veldhuy- zen van Zanten. Mr. V. H. Rutgers, Mr. P. G. Knibbe, Mr. F. H. v d Tas, C. Eggink en D. Huinink. Uit deze namen werden de 10 waar op de meeste stemmen waren uitge bracht, geplaatst op de vereenigings- lijst. In bet geheel werden uitgebracht öi stemmen, met den volgenden uit slag: W. Warniaar, Sassenheim 47 st. T. S. Goslinga, Leiden 43 st. Dr. J. G. van Es, Leiden 40 st. Dr. G. A. de Bruynè, L!dorp 35 st. F. Eikerbout, Leiden 34 st. J. v. d. Steen, Leiden 34 st. R. Ouwehand. K. a. Zee 33 st. Mi*. V. H. Rutgers, den Haag" 22 st. C. Eggink, Voorschoten 22 st. Mr. T. H. v. d. Tas, Leiden 21 st. Deze lijst zal dus namens Nederland en Oranje bij het bestuur van den Sta tenkieskring worden ingediend. Aangezien nog eeniige tijd beschik baar was, gaf de voorzitter gelegen heid om bepaalde onderwerpen ter sprake te brengen. Een der leden maakte daarvan ge bruik, door de aandacht te vestigen op de wijze waarop tegenwoordig het 3-Octoberfeest bier „gevierd" wordt. Het feest is ontaard m een formeele kermis waarvoor men zich niet slechts als christen, maai* waarvoor ieder fat soenlijk Leidenaar zich schamen moet. Naar aanleiding hiervan ontspon zich een zeer levendige discussie, waarbij het punt van verschillende zijden werd belicht. In verband met bet subsidie a f 1000 dat de gem. aan de 3 Oct. Ver. toekent brachten enkele leden de houding on zer A.R. raadsleden ter sprake. Zii werden door dezen van antwoord ge diend en daarbij werd opgemerkt, dat zoo moeilijk precies is te zeggen waar voor het subsidie dient. De vereeniging dekt haar uitgaven bijna geheel zelf, deels juist uit de kermisvermakelijk heden. Door onthouding van het subsi die zou men juist een goed element in de feestviering kunnen treffen. En daarbij moeten wij toonen het op prijs te stellen, dat de bevolking als geheel een historisch feit wil herdenken, ook al zouden wij enkele excessen gaarne achterwege zien blijven. Het hoofd der politie maakt van het uitreiken der vergunningen geen principieele kwes tie en zegt: laat de menschen een bo terham verdienen. Weer andere leden poneerden de stelling, dat geen overtuigd Christen, van welke politieke kleur ook, lid kan zijn van de 3 Oct. vereeniging en dat men en bloc dient te bedanken, omdat het bestuur niet voldoende de gevoe lens der christelijke inwoners eerbie digt. Hiertegenover betoogden anderen dat te Leiden het christelijk vereni gingsleven genoeg ontwikkeld is om in den weg van organisatorisch optre den gezamenlijk invloed uit te oefenen op de samenstelling van het feestpro gramma. Ten slotte werd van bestuurszijde toegezegd dat deze kwestie ernstig on der de oogen zal worden gezien, mede in verband met het door een raadslid aangehaald artikel uit het A.R. ge-4 meenteprogram waarin staat, dat de A.R. raadsleden zullen optreden tegen het organiseeren van kermisvermake lijkheden. Bij de rondvraag werd nog een in tieme kwestie besproken, waarna Ds. H. Thomas voorging in dankgebed. Het was een zeer geslaagde verga dering, maar er waren ditmaal niet veel dames, en in het algemeen had van de ruim vijfhonderd leden wel een grooter percentage aanwezig kunnen zijn. Vereeniging tot bevordering der bouwkunst. Donderdagavond had in het „Nut" de 206de vergadering van de Vereeni ging tot bevordering der bouwkunst te Leiden plaats. Overeenkomstig de gewoonte, had allereerst die tradidpnoelie kunstbe- Buitenland. De Katwijksche logger K.W. 148 is vergaan. Be 12 opvarenden zijn ver dronken. De Synode van Assen gesloten. Binnenland. Hoopvolle vooruitzichten inzake het Britsche mijnconflict. Ken Duitsch-nationaal pleidooi voor deelneming aan het ie oorring s werk. schouwing plaats, die ditmaal b'estoridl uit een prachtige collectie platen, fo to's en kaarten," op Zwitserland en del Italiaansche meren betrekking hebben de. Vervolgens opende de voorzitter, heer J. A. Verhoog, de vergadering} met een hartelijk woord van welkom] tot de talrijk opgekomen aanwezigen. Spr. herinnerde aan de in den afge- loopen zomer gehouden excursie naarl Amsterdam en deelde .mede, dat het het bestuur gelukt was, ook voor de zen (evenals voor den vorigen winter): eenige sprekers te vinden, door wieil voordrachten over interessante onder werpen de kennis der leden kan wor den vermeerderd. Spr. bracht voortsl m herinnering, hoe de spreker van he idenavond, de heer A. Christiaanse,. verleden jaar voor ae vereeniging een prachtige reisbeschrijving haa gege ven en hoe hij bereid was gevonden) ons nogmaals te'laten zien en hcoreit van hetgeen hij in zijn vacantie hacf; fenoten en in lichtbeelden vereeuwigd pr. eindigde met den wensch uit tet spreken, dat we een prettigen en leer- z'amen avond zouden hebben en gaf vervolgens het woord aan den heep J. A. Christiaanse tot het houden zij ner lezing met lichtbeelden, getiteld) „Zwitserland en de Italiaanscue me ren". De heer Christiaanse begon met óns' een foto van Bazel te laten zien en, voerde ons door deze poort van Zwit-< seriand 'dit heerlijke lancl binnen. Een) prachtige serie lichtbeelden werd1 verw toond van dit land met zijn bergen, die trotsch hun kruinen ten hemel ven heffen, zijn helderblauwe meren, zijn gletschers, zijn kloven en zijti diepe) dalen, maar ook zijn tunnels, die won deren zijn van ingenieurskunst. De spreker nam ons 'mede op zijn reis en voerde ons van Bazel naaii Luzern, aan het heerlijke Vierwoud- stedenmeer, vervolgens naar Lugano, om ^zijn schoonheid „Lugano Para- diso" genoemd en vandaar naar Italië, allereerst naar Milaan met zijn im poneerenden Dom, die schoone Gothi- sche kerk, die 93 torens heeft en 400001 menschen kan bevatten. Toch geeft) spr., hoe schoon il Duomo di Mflano is, de voorkeur aan de Notre Dame te Parijs en vooral aan de San Marooc te Venetië. Deze laatste is het schoon ste bouwwerk, dat spr. oiodt heeft aan schouwd1. Het was een genot, spr. te hootren; vertellen van de heerlijkheden der na tuur, en telkenmale wees hij er op, boe men Sn de bergen zich dichteil gevoelt bij Hem die dit alles gescha pen heeft. Wie onder den indruk komt van de grootschheid der schepping, kan geen Godloochenaar zijn, daar voor spreekt zij te veel van de ma jesteit en de almacht Gods, die dit alles in het aanzijn heeft geroepen en nog dagelijks met Zijn eigen hand on derhoudt. Spr. wees er voorts op, dat deze be wondering voor de schoonheid der na tuur in het buitenland er niet toe mag! leiden en er ook niet toe behoeft te) leiden, dat we voor de schoonheid in, ons eigen land geen oog zouden heb ben. Juist integendeel zal, wie het Vier- woudstedenmeer heeft bewonderd, on ze eigen merèn, b.v. de Kagerplassen met bun zeilschepen met helderwitte) zeilen te meer gaan waardeeren. Nadat gepauzeerd was, verd een tweede serie lichtbeelden vertoond, die in de eerste plaats betrekicing hadden;' op de onvolprezen Italiaansche meren, voorai- het Lago di Como en het Lagbi Ma^giore. en de eilandjes zooals IsoLa) Bella met hun weelderigen planten groei. .Vervolgens gingen we door del tunnels, die wonderen van ingenieurs kunst (de Simplon-tunnel is 20 K.M. lang!) weer naar Zwitserland terug, waar we nogmaals eenige natuurtate- reelen bewonderden, die ons met zoo zeer het lieflijke als wel het geweldige) der schepping deden zien, en alles toegelicht door den spr., op wiens dichj ter lijk gemoed dit alles een indruk [had gemaakt, dien hij ons 'door zjjni woord 'deed1 navoelen. Het was een prachtige avond en uit! het herhaald applaus dat uit de ver gadering .opsteeg, bleek wel, hoezeeil allen genoten hadden. De voorzitter dankte den spr. m har telijke bewoordingen voor zijn schoo*, ne lezing en sprak Üen wensch uit,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1