WAT DE BLADEN ZEGGEN.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN WOENSDAG 20 OCTOBER 1926
TWEEDE BLAD.
Mussolini navolgen.
De R.K. Volkskrant schrijft:
De Leidsoho industrieelen willen
(Mussolini navolgen
Zij zijn blijkbaar verrukt over dei
(verlenging van den arbeidsdag van
8 tot 9 uur, door den dictator voloil
Italië afgekondigd'.
En al laten zij yan die stemming in
Chun adres aan den minister van 'Ar
beid niet blijken, wel vragen zij' Zijnel
(Excellentie, hetzelfde te 'doen.
Zij verlangen voor hun bedrijven 250
overuren per jaar, met de beperken
de" bepaling, dat de arbeidsduur per
week niet meer dan 56 uren mag be
dragen.
Geen 70, doch slechts 56.
.Welk redelijk men3ch kan daar ietsi
tegen hebben, sedert Mussolini il Granl
de den arbeidsdag van 9 uren heeft
(ingevoerd, om te voorkomen dat zijn,
(onderdanen zich te lang vervelen.
De onderneming der Leidenaars' 5sl
leen nieuwe poging om den acht uren
dag te saboteerein. i.
ivoor oud en jong.
.'Aan de 250 overuren voor dei oude)
ren alleen hebben we niets; als ook dei
^beschermden", de 'jongeren tot. 17
(jaar, daaraan niet mogen deelnemen,,
zijn de overuren voor ons waardeloos,
zeggen de heeren uit Heiden.
iwas 'het niet eenvoudiger en esrïïf-
ilcer 'de conventie van .Washington op
te zeggen en volle vrijheid van ar-
oeid" weer in te voeren voor jong
en oud?
Ford heeft in zijn bedrijven de ar
beidsweek van 40 uren ingesteld, maar
die meneer Ford is een phantast, die)
nog eens straatarm zal .worden.
Een fatsoenlijke industrie meet lan
ge weken maken en als weekloon-
(uitkeeren wat Ford in een dag laatl
Verdienen.
In lernst: we hebben geen vreles', Üat
een minister van Arbeid, ook %iit eeni
extra-parlementair kabinet, den wenschl
der ,Leidenaars zal inwilligen endoor
(het geven van een over werk vorgun-
tning van vijf uur per-week dei Arbeids
wet zal verkrachten.
Maar wordt het niet meer 'dan tijd,
dat (de landen van. Europa gezamen
lijk een einde maken aan al die z.g.
soepele toepassing van een conventie,
welke naar de letter en den geest alle)
dagen voi'di overtreden?
De in den grond fascistische reactie)
Itegen Washington wordt niet in Ita
lië alleen gedreven.
Zij vindt overal meer of minder
Bteun, omdat men de productie als»
fliummer één en den arbeider als num
mer twee beschouwt.
Het is een gevolg van het feit, dat,
indien men tot den bodem doordringt,
(de geldmannen de wereld re ge eren,
(eoi Ide industrieelen, ook de' groote, ihtin
betbazen zijn.
De geldmannen hebben den wereld
oorlog op hun .geweten, met inbegrip
van (de revolutie in Rusland, en in-
[dien men niet oppast, zullen zij ook,
[den nieuwen wereldoorlog ot de so-
riale revolutie ontketenen.
De heeren uit Leiden zullen noch!
den eerste, noch de laatste brengen,,
Imaar zij werken vooi; hun bescheideni
aandeel in de verkeerde richting.
Juist omdat de richting verkeerd is,
(omdat men de cijfers van de tijd-klok
(wil terugzetten, moeten wij ons daar
tegen met alle macht verzetten.
En wij moeten zelf en door onze in
ternationale organisatie alles doen wat:
(Wie kunnen om hetgeen op sociaal' ter
rein ia verkregen en gewonnen voor
afbraak te behoeden.
In (h,et belang .der arbeiders', zeker,,
maar meer ^nog in het belang van den-
Socialen en' den wereldvrede.
Het Nederl.-Belgische Verdrag.
De parlementaire medewerker vanj
het Deventer Dagblad schrijft:
De kans op aanneming van het ver
drag met België is in den laatsten tijdj
gedaald. In meer dan ee.n fractie ia
het aantal tegenstemmers grooter dan
oorspronkelijk werd verwacht, Het. ïsa
|op netoogenblik, wat men noemt,
een jdubheltje op zijn kant.
IntussChen wordt het gerucht steeds
sterker, dat men tegen een directe
verwerping opziet, ook onder hen, diei
niet voor het verdrag zullen stemmen.
Daarom wordt op een middel gezon
nen, pm die dadelijke verwerping te|
voorkomen. Het schijnt niet onmoge
lijk, dat een motie zaL worden aan
genomen, als gevolg waarvan de ver
dere behandeling van het ontwerp zal
worden opgeschort. Men stelt zich b.v.
een motie voor, die de regeering uit-
inoodigt, oyer enkele gewenschte wij
zigingen alsnog met België te onder
handelen.
Minister van Karnebeek zal' stellig
;een dergelijke motie niet aanvaarden,
maar men acht het zelfs niet onmo
gelijk, dat hij zal aftreden en' opge
volgd worden door een minister, diei
wel zou willen pogen alsnog met Bel
gië in onderhandeling te treden. Dit
js een van 'de tijdelijke oplossingen,,
idie men zich denkt, om eventueeljej
verwerping te voorkomen, doch pok
andere moties zijn mogelijk.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Beröep en: Te öasselte, E. B. Meij
er te Morrha-Lioessens. Te Nieuw Loos
drecht, W. M. A. Kalkman te Werken
dam.
GEREF. KERKEN.
Drietal: Te Woerden,.S. van Dij
ken te Nieuweroord. C. van Reenen te
Bigelow-Sibley (N.-A.), predikant der
Chr. Reformed Church, thans met ^ver
lof in Nederland. W. H. van der Vecht
te Drachteter-Compagnie.
Aangenomen: Naar Bierum, G.
Wiersma te Musselkanaal.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen: Te Werkendam, ede
(maal, J. B. G. Croes te Bussum. Te
'Aalsmeer, Joh. van der Vegt te Does
burg. Te Maassluis, N. Brjdemast to
Delfshaven.
Bevestiging, Afscheid en Intrede.
Ds. D. de Wit heeft Zondag.j.l
wegens vertrek naar DenBosch af
scheid genomen van de Geref. Kerk v.
Berlic.um, met een predioatie over i
Cor. 13:13.
Na de predicatie werd hem toegezon
gen Psalm 121:4.
Ouderling v. d. Hout, Ds. Boes van
Beetgum en ouderl. Vrij van St. .Jaeobi
Parochie spraken den vertrekkenden
leeraar toe, van wien later persoonlek
afscheid werd genomen.
Ds. J. C. Aalders,
Ds. J. C. Aalders, dienaar des Woords
bij de Geref. Kerken van Schoonhoven
en Willige Langerak, heeft, naar „De
Standaard'' meldt, in een buitengewone
kerkeraadsvergadering met diakenen op
Maandag 18 October 1.1., de verklaring
afgelegd, dat hg:
hij voortduring onbevredigd over den
fang Ian zaken in de Gereformeerde
erken in Nederland gedurende het laat
ste tiental jaren en inzonderheid be
zwaard door de besluiten der Generale
Synode van Assen dezes jaar3 en de
bedenkelijke gevolgen, daaruit voort
vloeiende,
na rijp beraad en biddend overleg tot
de conclusie is gekomen, voor God en
zjjn geweten verplicht te zjjn te bre
ken met het Synodale kerkverband en
in aansluiting aan zijn beide brochures
van 1916 over de „Veruitwendiging der
Kerken", en van 1918 over de „Cri-
tiek der Jongeren".
gezien de beginselverklaring der con
ferentie van Gereformeerden buiten ver
band op 1113 Oct. 1.1. in de Parkkerk
van Amsterdam Zuid, waarmede hij vol
komen instemt, zich te voegen met heel
zjjn gezin bij de kerken van het her
stelde kerkverband.
Ds. Aalders was, gedurende het zie
kenverlof van Ds. Thomas in het vo
rige jaar, min of rneer aan de Geref.
Kerk van Leiden verbonden.
Herhaaldelijk is hjj voorgegaan in de
bediening des Woords, en heeft zich
geruimen tijd belast met het cateche
tisch onderwijs.
Zjjn plotseling uittreden uit de Gerei
Kerk zal dan ook ongetwijfeld in Leiden
groote verwondering baren.
Vrijzinnig Hervormden.
In een Maandagavond te Leiden ge
houden vergadering zijn de leden van
de Vrijzinnig Herv. Vereen, ontslagen
van de verplichting, om naast het lid
maatschap van de Vrijzinnig Herv. ver-
eenisnng ook te moeten behooren tot
het Hervormd Kerkgenootschap.
De bedoeling van dezen maatregel,
die in overeenstemming met het bestuur
der Nederl. vereen, van Hervormden is
fenornen, is te voorkomen, dat dool
en dubbelen aanslag in de kerkelijke
belasting de vrijzinnig Hervormden fi
nancieel te zwak zouden komen te staan.
Het bestuur onthield zich van een
advies aan de leden, om al of niet voor
het lidmaatschap van de Ned. Herv.
Gemeente te bedanken.
Theologische School.
Propaedeutisch examen is afgelegd
door de heeren J. ten Hove van Zalk
J. Vrolijk van Scheveningen en D. H
Wielenga van Hoofddorp.
Linkshandigheid in school.
Over linkshandigheid bestaat een zeer
omvangrijke literatuur, maar het vraag
stuk: een linksch kind wel of niet links
laten schrijven, enz, schijnt nog niet uit
gevochten.
In het „Tijdschrift voor Ervarings-
opvoedkunde' schrijft Dr. K. te Rotter
dam, over de ervaringen van zijn links
handig dochtertje in de school, waarbij
o.m. bleek, dat het kind, dat graag tee-
kende (links) er geen plezier, meer in
had, toen het rechts moest. De liefde
kwam evenwel terug, toen het kind links
mocht teekenen.
In een naschrift deelt de redacteur
S(tamperius) de opvattingen van Prof
Bolk mede, die het linkshandige kind
links wil laten oefenen, m£ar het raad
zaam acht, rechts te laten schrijven.
We voegen hieraan toe, dat in de
Londensche scholen kinderen, die links
willen schrijven, teekenen, enz. dat kun
nen doen. Er wordt geen enkels opmer
king over gemaakt. Eigen ervaring leert
dat het schrijven leeren, indien het van
den aanvang af klassicaal gebeurt, geen
moeilijkheden oplevert voor linkshan-
digen. Het voorbeeld der andere rechte
.handige kinderen heeft esn belangrij
ken invloed op het linkshandige kind.
BINNENLAND.
Hei verdrag met België.
Voor de gisteravond in Hotel .,De
Twee Steden" en de Van Dijkzaal in.
Den Haag, door het Nationaal Comité
van Actie tegen het verdrag met B.el-
gië uitgeschreven openbaré vergade
ringen bestond groote belangstelling.
De .zaal van „De Twee Steden' was
zoo vol, dat een nevenzaal er bijgetrok
ken moest worden. De vergadering,
die onder leiding stond van den heer
J. Luden, werd bijgewoond door tal
van Eerste- en Tweede Kamerleden,
opper-officieren en vele andere auto
riteiten.
Als eerste spreker voerde het woord
prof. mr. F. dé Vries hoogleeraar aan
cle Ned. Handelshoogeschool, die spe
ciaal de economische zijde van het
verdrag aan een beschouwing onder
wierp en concludeerde, dat het voor
ons land alleen nadeelen biedt. Dit
ver,drag kan z.i. nooit de basis voor
vriendschap en vruchtdragende sa
menwerking zijn.
Voorts sprak de oud-opperhevelheb
her, generaal Snijders over de mi
litaire beteekenis van het verdrag.
Aannemende, dat het gevaar voor een
oorlog in de toekomst nog steeds niet
is uitgesloten, oordeelde hij. dat Ne
derland als zwak bewapende natie
niets verzuimen mag om haar beschei
den materieele machtspositie te steu
nen. Dit verdrag bemdreigt z.i. in ster
ke mate onze strategscho veiligheid.
De laatste spr.,prof. dr. E. More s-
c o,'. öud-vice president van den Raad
van Nederlandsch Indië. gaf een be
schouwing over -den internationaal-
politieken kant van het verdrag.
Aan de Nederlandsche souvereini-
tgit over de Wester Schelde wordt z.i.
door dit verdrag voorgoed een einde
gemaakt. Het kleinste Belgische be
lang moet daarin niet boven het
grootste Nederlandsche belang gaan.
Nederland zal zijn plicht om orde en
recht të handhaven met meer kunnen
vervullen bij aanvaarding van het
verdrag, aldus eindigde spr.
In de Vaii Dijkzaal werd het woord
gevoerd door de heeren ir. A. Mussort,
algemeen secretaris van het comité,
den kapitein van den generalen* staf
Hasberts. en prof. Colenbrander, die
allen bet verdrag critiseerden.
Chr. Werkgevers.
Het bestuur van de Christelijke
Werkgevers Vereeniging heeft het
volgende schrijven gericht tot de anti
revolutionaire en Christel ijk-histori-
9che kamerleden:
„Het bestuur van de Christelijke
Werkgevers Vereeniging wendde zich
in April 1926 met een adres tot de
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
waarin verzocht we.rd, het wetsont
werp tot goedkeuring van het verdrag
Nederland.België niet aan te nemen..
Nadien werd dit verdrag in de jaar
vergadering van bovengenoemde ver
eeniging te Rotterdam gehouden op
6 September j.l. opnieuw besproken
in tegenwoordigheid van eenigen uwer
De leden onzer vereeniging werden
daar versterkt in de overtuiging, dat
de economische nadeelen, welks uit
aanvaarding van het verdrag zullen
voortvloeien voor afzienbare jaren
zeer zwaar op het Nederlandsche be
drijfsleven zullen drukken. Het wil
ons voorkomen, dat in dezen de Twee
de Kamer der Staten-Generaal als
volksvertegenwoordiging niet ypr-
antwoord is, indien zijn een verdrag
goedkeurde, waarvan de gevolgen niet
zijn te overzien en waartegen bij het.
Nederlandsche volk in het algemeen
en bij het bedrijfsleven in het bijzon
der zeer ernstige bezwaren bestaan,
welke de Regeering niet heeft vermo
gen te ontzenuwen.
Namens het bestuur der Christelij
ke Werkgevers Vereeniging doen wij
daarom nogmaals een beroep op u
met het dringend verzoek uw 3tem
aan het wetsontwerp tot goedkeuring
van dit verdrag niet te geven".
Begrafenis R. U. Jongenbnrger. i
Zaterdagmiddag had te Gouda on
der zeer groote belangstelling de ter
aardebestelling plaats van wijlen den
heer R. U. Jongenburger. Achter de
baar schaarden zich een groot aantal
autoriteiten, bestuurders van colleges
waarin de overledene zitting had,
vrienden en,z. Het was de uitdrukke
lijke wensch van den overledene, dat
aan de groeve niet zou worden gespro
ken. dan alleen door Ds. Dam, van Bo
degraven.
Deze trad naar voren en sprak eeni-
ge woorden naar aanleiding van het
woord van Paulus: „Bedroefd en
nochtans blijde".
Blijde, omdat de geliefde doode in
Christus was ontslapen.
Van deze geloofszekerheid was het
den overledene een behoefte geweest,
dat aan zijn groeve zou worden ge
tuigd.
De oudste zoon, Mr. Jongenburger,
dankte namens de familie alle belang
stellenden voor de laatste eer. zijn va
der bewezen.
Op den doodenakker waren o.a aan
wezig B. en W, oud-Wethouders, vele
Raadsleden, eenige van de Prov. Sta
ten, kerkvoogden van de Ned. Herv.
Kerk, notabelen en de predikanten,
de restauratie-commissie der St. Jan.
de besturen van de Centrale A.-R.
Kiesver. en dé Statensectie, de A -R
Prop. Club, de vereeniging van de
Chr. M.U.L.O, met onderwijzend per
soneel en leerlingen, regenten van het
Iterson-ziekenhuis,- directie Goudsche
waterleiding, de hoofddirectie Han
dels- en Landbouwbank. de hoofden
van takken van gemeentedienst, Dr.
Treüb, direct. Kaarsenfabriek, enz.
Weggeldenbelasting.
Het Verbond van Nederl. Werkge
vers heeft aan de Tweede Kamer een
adres gericht, waarin het naar aanloi
ding van het wetsontwerp tot heffing
van een weggeïdbelasting aandringt
op een zoo snel mogelijke uitvoering
van het werk; het belasten van de
paardentractie; gelijke behandeling
van industrieele- en landbouwtractors
in dier voege, dat ook de eerste uit
drukkelijk van deze belasting worden
vrijgesteld; een billijker regeling voor
de belastingheffing op het gebruik
van aanhangwagens, door inlassehing
van een bepaling, waarbij de regeering
gemachtigd wordt, bij algemeenen
maatregel van bestuur in bijzondere
gevallen e enzoo billijk mogelijke rege
AAN HET ZOEKLICHT.
Leiden, 20 October 1926.
In zeker garnizoen kwam een mili
cien onder de wapenen voor herha
lingsoefeningen.
De man leed aan een lichte darm
aandoening. Niet erg, maar toch acht
te de officier van gezondheid het beter
dat de man tijdelijk werd opgenomen
ter (observatie.
Zoo geschiedde. Twee dagen Ver
keerde de man in de ziekeninrichtingj
isn werd toen ontslagen.
Heel gewoon.
Ta heel gewoon, dat ?eg ik ook.
Maar zoo denkt zeker vooruitstre»-
vend dagblad er niet over. Dat maakte)
een verhaal van een patient die heele-
maal" niet ziek was, die met röntgen
stralen werd onderzocht, wiens maag
werd uitgepompt enz.
Vergissing, zul je zeggen.
Was het maar waar. Ik geloot het1
jiiet, voordat ik zie dat het verhaal'
ridderlijk wordt teruggenomen.
Als aat gebeurt, dan mag, dat heusch
wel in de krant 1
OBSERVATOR.
ling te treffen; de instelling van een
Wegenraad, die omtrent alle onder
werpen, het nieuwe wegennet raken
de, van advies zal dienen.
Voorts vraagt het Verbond de aan
dacht der Kamer o.m. voor de volgen
de desiderata: een vereenvoudigde
onteigeningsprocedure de moge
lijkheid van afgifte van kwartaals-
kaarten op den Isten van elke maand
een lager tarief voor autobussen in
gebruik bij industrieele ondernemin
gen en uitsluitend dienende tot ver
voer harer arbeiders; een nadere spe
cificatie van de gewitfhtsgrenzen van
aanhangewagens; een verduidelijking
van de bedoeling van artikel 3, sub 4;
een zoo spoedig mogelijke opheffing
der bestaande tollen.
Min. 3an's bezoek bij {den es-keizer.
In verband met de Lhiitsche pers
commentaren in zake Het onderhoud
tU9schen minister Kan en den ex-kei
zer, in welke berichten het vermoe
den wordt uitgesproken, fiat de Engel
sche diplomatie in Den Haag officieu
ze inlichtingen heeft trachten in te
winnen nopens eventueeie voornemens
van den ex.-keiz»r om naar Duitsch-
land terug te keeren, vernemen wij,
dat door de Britsche Legatie in Den
Haag geenerlei stappen in welke
richting ook in dezen zijn gedaan.
Voorts wordt verzekerd, dat de legatie
ook geenerlei instructie van de Engel
sche Regeering heeft ontvangen.
Ten overvloede deelt het Corr. Bur.
nog mede, dat het bezoek van minis
ter Kan geen bijzonder karakter
droeg, maar slechts ten doel had de
gebruikelijke besprekingen te houden
die geregeld plaats vinden.
Deelneming van den gewezen
D uit sche n keizer.
Bij den burgemeester van Vlaardiu
gen i9 een brief ingekomen van den
hofmaarschalk van den gewezen
Duitschen keizer, waarin deelneming
wordt betuigd met het verongelukken
van de VL. 213 en de VL. 46 en waar
in wordt verzocht, aan de nagelaten
betrekkingen van de omgekomen vis-
schers de deelneming van den ex-kei
zer over te brengen.
Centralen Convent.
De heer H. Diemer, te Rotterdam,
overtuigd, dat het maken van een
kort verslag van een belangrijke ver
gadering als het Centralen Convent
pa9 hield, niet gemakkelijk is, meent
toch één zin, welke door de korte
samenvatting iets wonderlijk kan
klinken, te moeten verbeteren. De
verslaggever laat hem zeggen, dat wij
aan de uitingen van Dr. Kuyper en
Ds. Sikkel bitter weing houvast heb
ben voor de practijk. Natuurlijk is
hiermede sleohts bedoeld ten opzichte
van het speciaal na den oorlog aan de
orde gestelde vraagstuk van de me
dezeggenschap. Voor de beginselen
van ons anti-rev. volk blijven, naar
de debater meent, natuurlijk de
werken van Kuyper en Sikkel hun
volle beteekenis houden.
FEUILLETON.
Door leed en strijd.
31)
Zij leed aan $en hopeloos verlangen
om nog eenmaal haar oud tehuis te
Knishi -weet te zien.
Maar Marfa hield het verdriet, dat
aan haar hart knaagde, voor zichzelve.
Doch met eiken dag, waarop zij zich
verder van hare geboorteplaats ver
wijderde, nam haar heimwee toe.
De bannelingen hadden nog altijd de
grens, die Rusland van Siberië scheidt
niet bereikt; zij bevonden zich nog op
vaderlandsclien bodem. Maar thans
was men den hekenden grenspost ge
naderd:, ccn vierkanten steenen pilaar,
ongeveer een manslengte hoog, met de
eene zijde naar Rusland en met den
an/deren kant naar Siberië gekeerd.
Hier werd halt gehouden, dat de tijd
voor het gewone rustuur was aange
broken. Men bevond zich halfweg tus-
sohen de laatste Russische en de eer
ste Siberische étape. De droeve stoet
met zijn geleiders, zijn geboeid© ge
vangenen, zijne met kinderen en zje-
ken volgepropte wagens en met zijn
vrije bannelingen hield eenige oogen-
bllkken stil op dat aandoenlijke punt
van den weg.
Dit rustuur, op het midden van den
dag, was gewoonlijk een tijd van ver
ademing en betrekkelijk genot. Maar
rdien dag was er eene algemeen© .uit
barsting van droefheid. Zelfs de meest
ongevoelige en meest verstokte misda
diger weende bij het afscheid van Rus
land van het vaderland. De mees
ten der bannelingen haddennooit te
voren den vaderlahdschen grond ver
laten. Bijna al de vrouwen knielden
snikkend en biddend neder. De Stun-
disten hadden het hoofd ontbloot; het
gelaat met een uitdrukking van stille
onderwerping naar het westen ge
keerd, namen' zij zwijgend afscheid
van het dierbare vaderland, dat zij ter
wille van de vrijheid des gewetens
moesten verlaten. De armen om el
kanders schouders geslagen, leunden
Miichaël en Sergius, in diepe droefheid
verzonken, tegen den veelzeggenden
grenspost. Eensklaps klonk er een rau
we gil te midden van het gesnik en
gejammer der menigte, en opziende
zagen z:ij Marfa als levenloos neerval
len aan) den voet van den mijlpaal,
niet ver van de plaats, waar zij ston
den. Het meisje was geheel bewuste
loos, toen men haar opnam, en daar
het bevel tot vertrekken reeds gegeven
was, werd het op een der lompe, ruwe
wagens op een handvol stroo neerge
legd. Tatiania kreeg vergunning om
bij haar te blijven. Toen men dien
avond de'eerste étape op Siberisch
grondgebied bereikte, had het zieke
kind haar volle bewustzijn nog niet
teruggekregen. De familiekamer was,
zooals gewoonlijk, overvol, en men
kon niets voor de arme Marfa doen
dan haar zoo zacht mogelijk op de har
de planken van *ïe gemeenschappelijke
slaapbank neer te leggen. Den gam
schen nacht brachten Kharitou en Ta
tiania door bij het meisje, dat in een
ijlende koorts neerlag, maar z.ij waren
niet in staat haar de geringste ver
lichting te verschaffen, en met smach
tend verlangen zagen zjj uit naar het
aanbreken van den dag. Gelukkig wa
ren. de nachten kort en spoedig dron
gen de eerste stralen der opkomende
zon door de doffe, morsige vensterrui
ten der étape.
Sergius.
Voor het eerst in zijn leven besefte
Sergius ten volle wat zijn) zuster Mar
fa voor hem geweest was. In den hui-
selijken kring was zij zoo stil, zoo ge
duldig, zoo teruggetrokken geweest,
dat men weinig acht op haar had ge
slagen. Tatiania, zijn moeder, met ha
re levendige, voor indrukken vatbare
natuur, en de kleine Clava. met haar
vriendelijke, vroolijke maniertjes,- had
den als vanzelf veel meer zijn aan
dacht en die van zijn vader getrokken.
Men had niet veel op Marfa gelet, zoo
min thuis als gedurende den langen
tocht, die hen nu reeds verscheidene
honderden mijlen van hun oude wo
ning scheidde. Men had haar voor een
onbeduidend schepseltje gehouden,
doch daarin had men zich geheel en
al vergist. Marfa was een nadenkend,
ernstig meisje, dat evenwel de gave
miste om hare gedachten onder woor
den te brengen. Hare moeder was zoo
welbespraakt, dat zij onwillekeurig stil
werd; er bestond voor haar geen nood
zaak om te spreken. Thuis ging zij
rustig eri kalm haar gang en deed met
grooten ijver en nauwgezetheid het
meeste werk, terwijl Tatiania hare bu
ren bezocht of naast de warme kachel
in den Bijbel zat te lezen. Het scheen
een uitgemaakte zaak. dat Marfa lie
ver werkte dan las. Zij had een sterk
ontwikkeld plichtsgevoel, 't welk voort
durend krachtiger werd naarmate zij
zich in alle stilte meer verdiepte in
de studie van het Nieuwe Testament,
dat haar vader haar gegeven had zoo-
dra zij kon lezen, en dat zij steeds in
den zak bij zich droeg. Misschien was
er onder d© verbannen Stundistische
vrouwen en meisjes niet een, die zich
zoo duidelijk rekenschap kon geven
van de redenen waarom zil uit hun
vaderland verbannen werden.
Wat zij leed, toen zij vaarwel moest
zeggen aan het tehuis harer jeugd,
wist niemand dan zij zelve, maar geen
klacht ontsnapte aan hare lippen.
Meer dan eens had zij de kleine
Clava uit de armen van Tatiania ge
nomen, wanneer deze zich overgaf
aan hartstochtelijke droefheid of haar
troost zocht in) het gebed. Dan droeg
en suste het meisje van dertien jaar
het kind van zeven, totdat zij uitgeput
was van vermoeidheid en hare ledema
ten haar bijna den dienst weigerden.
De lange, strenge en treurig© winter,
die aan de ballingschap vooraf was ge
gaan, en de aandoening der vermoeie
nis en het lijden der laatste weken, dit
alles te zamen was haar eindelijk te
veel geweest, en haar moed en hare
lijdzaamheid hadden haar ten slotte
begeven. De aandoening, door het voor
hijgaan van den grenspaal opgewekt,
en het zien van de onbedwingbare
drcéfheid der menigte hadden haar
den laatsten slag toegebracht en het
arme, geduldige hart gebroken.
Den volgenden morgen legde men
Marfa in éen van de telegas, welke
bestemd waren voor degenen, die niet
meer loopen konden, en de tocht werd
weder onafgebroken voortgezet. Er wa
ren geen zitplaatsen in deze lompe
voertuigen zonder veeren; slechts een
dunne laag stroo lag op den bodem
uitgespreid. Drie vrouwen zaten naast
haar op den grond neergehurkt.
Voor de wagens ging uit een troep
soldaten, die het geleide uitmaakten,
en daar achter kwamen de aan elkaar
geboeide gevangenen, kenbaar aan
hun schuifelenden gang en, het geram
mel hunner ketenen, die hun in het
gaan niet weinig hinderden.
Achter de telega's kwamen de vracht
wagens, gevolgd door de vrüe banne
lingen met de vrouwen en kinderen
boven de tien jaar. die hun echtgenoo-
ten en vaders volgden. De achterhoede
werd weer gevormd door een troep
soldaten.
