LwÜIS DOBBELM ANN
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DONDERDAG 7 OCTOBER 1926
DAG-AGENDA.
1215 October, Foyer der Stadsge
hoorzaal. Centr. Bazaar voor Wijkar-
beid.
Donderdag 7 Oct., 's av. acht uur.
Oosterkerk, Zendingsbidstond. Spr. de
WelEerw. Heer Ds. A. F. P. Pop, van
iV aassen.
Zaterdag 9 October, 's midd. drie uur
Sportterrein Zoeterw.singe), Open
lucht-uitvoering van de Chr. Gvmn.
Vereen. „D. O. S."
Oegstgeest. Apotheek „De Vijzel"
Kempenaerstraat 4, des nachts en des
De avond-, nacht en Zondagdienst
der apotheken wordt van Dinsdag
5 tot en met Zondag 10 October
a.s. waargenomen door de apotheek van
den heer P. du Croix, Rapenburg 9,
Telef. 807.
roomoch-katholiek© zijde is uitgegjaan.
De antirevolutionaire kiesvereemg^ing)
te Tilburg, noch ergens elders heelt
er niets mee uit te staan gehad. Da
^nti s in I ilburg hebben op Zondag)
niet betoogd voor den heer Colijn eiu
zullen dat nooit doen. Non tali auxilio"
„Aldus deden de Anti's, hoewel daail
gesahervien staat: noch uw os, noch uwl
lezelschreef Het Volk met de
grootst mogelijke stelligheid.
Wil het blad zijn lastertaal terugne
men
De Standaard bevat nog het vqlgjem.-
de schrijven
op Zoom, 4 Oct. '26.
Geachte Redactie,
Hedenavond las ik in de Standaar dl
h'et stukje „Aldus deden de Anti's".
Dit stukje noodzaakt mij. u hierop als-
volgt te melden:
De Goiijn-reclame in den S.D.A.P.
,optocht in de stad Tilburg op 28 Junii
ilU'25 gemaakt, is noch door Anti's,,
noch' met medeweten van de leiding irn
onze Partij te Tilburg, of zells dent
Kieskring Tilburg, gevoerd. Personen]
buiten ons partijverband hebbesi. uit;
sympathie voor onzen leider Colijn op
eigen kosten deze anti-S.D.A.P.-recla
me op Zondag gemaakt.
Ons treft daardoor geen blaam voor
IZondagso ntheiiiging.
Met hoogachting en vr. gr., V
1 H. LEUSINK.
Secr. Kieskringbestuur.
Deze tegenspraak, aldus de Stan
daard, - dis voor onze lezers afdoende.
De coalitie.
Naar aanleiding van de redevoering,
die de oud-minister H. Colijn dezer
dagen te Leeuwarden heeft gehouden
over den politieken toestand schrijft
Het Centrum:
De heer Colijn heeft, dunkt ons, een
goed werk gedaan met nog eens in
herinnering te brengen, welke rijke
vruchten de samenwerking der Recht-
sche partijen opleverde en hoezeer'het
belang en de veiligheid des lands daar
door ook in critieke ©ogenblikken
is verzekerd en gediend! Te veel
wordt dit in onzen tijd uit het oog ver
loren. De strijd, die achter ons ligt, is
vergeten, of niet gekend. En men heeft
meter dan en reden zich te verbazen,
ora geen ander woord te gebruiken
over de lichtvaardigheid en zelfs over
de felheid, waarmee rechtstreeks of
zijdelings tegen de coalitie wordt stem
rning gemaakt, als kon ons nauwelijks
iets ergers overkomen, dan haar her
stel. Het verleden leert anders, en,
naar wij gelooven, zal ook de toekomst
anders leeren.
Zeer juist lijkt ons, in verband hier
mee, ook de opmerking van den anti
revolutionairen woordvoerder, dat in
den strijd om het behoud van hetgeen
verkregen is, de samenwerking niet is
verbroken. Maar daarin kan men dan
tevens een bewijs vinden voor het goed
recht van haar bestaan, en van de ge
varen, welke zouden ontstaan, indien
men haar voor goed prijs gaf.
v Wat de raadgevingen van den heer
Colijn betreft, om de misverstanden
tusschen hen, die bijeen behooren, zoo
veel mogelijk op te ruimen cn elkan
ders gevoeligheden te ontzien, ook
daarin ligt, naar de meening van het
katholieke blad, veel wat behartiging
verdient.
Men zou nog verder kunnen gaan en
zeggen: het spreekt eigenlijk vanzelf.
De katholieken hebben trouwens ja
ren en "jarenlang bewezen, d. zdj t. nu toe
gevendheid en inschikkelijkheid be
reid zijn en er niet aan denken ande
ren in hun gevoeligheden te krenken.
Maar natuurlijk mogen zij dan ook
hunnerzijds aanspraak maken op een
zelfde bejegening. Tegen liet anti-pa
pisme moeten wtj front maken. Dit vor
dert de eer onzer partij en het belang
des lands. Met antipapisten is samen-
werking onzerzijds minstens even on
bestaanbaar, als zij die onbestaanbaar
lachten met ons. Terecht zeide de heer
Colijn, dat het anti-papisme in de anti
revolutionaire parttj niet thuis behoort
en constateerde hij, dat door de leiders
alles is gedaan, om in die partij de on-
ti-papistische gevoelens te bestrijden.
De katholieken weten dit te waar loe
ren. En zij kunnen slechts wenschen,
■dat andere groepen, welke op positief
christelijk standpunt zien stellen, van
eenzelfde gezindheid blijk geven, als
de geestverwanten van den heer Colijn.
Of dit inderdaad geschieden zal, hangt
niet van ons af.
„v\ jj besluit ...Het Centrum'', kunnen
slechts afwachten en de hoop koeste
ren, dat die andere groepen zich even
zeer zullen weten vrjj te maken van het
anti-papisme, als met de anti-revolutio
naire partij onder de leiding m' vor
ming van Kuyper en zijn opvolgers het
geval ia geweest".
RECLAME.
van zijn dage-
lijksche werkzaamhe
den weerhouden, want
verwarmt en geeft
nieuwen lust tot werken
BZK houdt lang tegen
en is daardoor voor-
deelig in het gebruik.
ROTTERDAM.
Wordt vervolgd.
'BUITENLAND.
HET BRITSC3E MÏJNCONFLICT.
Het oordeel van den aartsbisschop
van Canterbury.
De aartsbisschop van Canterburry
lieeft gisteren bij de opening van een)
conferentie in de kathedraal t© Can
terbury voor het eerst gesproken over
(de crisis in de kolenindustrie.
Hij* zeide dat zijns inziens de alga-
meene staking geen vooropgezette po-li-
tieke actie was, welke ten doel had de»
regeering van het lan*d in handen te»
krijgen; evenmin gelooft hij dat de lei
ders der vakvereenigingisn de dupe
zijn geworden van een handvol revofu-
tionaire agenten, al bevinden di© zichl
stellig in ons midden.
Hij bestreed de bewering, dat het in-
dustrieele probleem kan worden over
gelaten aan de experts ©n aan de wer
king van economisch© wetten, en
bracht hulde aan d© pogingen der bet-
schermers en leiders van andere kerk'
genootschappen, die er naar streven
de onderhandelingen te verkorten door
het voorstel de mijnwerkers tijdelijk
aan het werk te krijgen op de ouaet
voorwaarden met behulp van qen re-
geeringpsubsidie.
Voorts verklaard© hij, dat het landi
zich verplicht zal gevoelen tegenover;
elkeen, die een doeltreffend middel aan
de hand kan doen om uit de impasse!
te geraken. Alle organisaties van eeni
staat, waarin de mijnbouw ©en levens
belang is. nemen volgens Levi on
vermijdelijk een deel van de verant
woordelijkheid voor de "gebeurtenissen
op zich, "indien z© bij het conflict hul
peloos blijven- toezien, in de hoop/datt
de strijdende partijen het wel' met el
kaar eens zullen "worden.
Een aanmaning der regeering.
De particuliere secretaris van Bald
win heeft een brief gericht tot den
Mijnwerkersbond, waarin hij zegt dat
het voorstel der regeering om een wets
ontwerp te doen aannemen, hetwelk
voorziet in het instellen van een nationaal
scheidsgerecht, zoodra de arbeid alge
meen zal zijn hervat, thans drie weken
geleden aan den Bone werd voorgelegd.
De regeering kan niet toestemmen in
een nieuwe verlenging van haar aanbod.
Zij verzoekt dus de op 7 October bij
eenkomende conferentie van mijnwer
kersgedelegeerden zich duidelijk uit te
spreken, d.w.z. het aanbod aan te nemen
of te weigeren. Anders zal het als ver
vallen moeten worden beschouwd.
De werkvervatting.
Gisteren hebben opnieuw-5000 mijn
werkers den arbeid hervat.
Volgens den draadloozen dienst zijn
er thans meer dan 193.000 man in de
mijnen werkzaam. Dit cijfer houdt niet
het aantal veiligheidsploegen In de
stilliggende mijnen in, en zij, die zich
voor andere werkzaamheden in de
mijnen bevinden.
Generaal Von Seeckt neemt ontslag
De indeeling van den oudsten zcon
van den kroonprins bij het 9e inf.-reg.
te Potsdam, waarvan de bladen dezer
dagen melding maakten en die een
storm van verontwaardiging veroor
zaakte, heeft ernstiger consequentie
gehad dan men aanvankelijk verwachtte.
Het door den minister van rijksweer
baarheid dr. Gesder ingestelde onder
zoek heeft namelijk aan het licht ger
bracht, dat generaal Von Seeckt, de
chef van de legerafdeeling, van alles
op de hoogte was geweest" en in een
lichtzinnig oogenblik erin had toege
stemd dat de prins ais officier aan de
manoeuvres zou deelnemen.
Dr. Gessier heeft den generaal eer
gisteren onder het oog gebracht, dat
hij in geen geval bereid en in staat
was deze houding van Von Seeckt in
den Rijksdag te verdedigen en deze
heeft daarop gisteren den rijkspresident
om ontslag als chef van het legerbe
stuur gevraagd.
Hindenburg heeft zich zijn besluit
voorbehouden, maar het lijdt natuurlijk
geen twijfel, dat hij het verzoek van
Von Seeckt zal inwilligen.
Generaal Von Seeckt is ruim zes
jaar lang chef van de legerleiding ge
weest. Als zijn vermoedelijk opvolger
wordt reeds generaal Reinhardt uit
Kassei genoemd. Reinhardt heet een
overtuigd republikein.
i
HET PAN-EUROPEESCH
CONGRES.
De slotzitting.
Gisteren hield het eerste Pan-Euro-
peesche congres, dat te Weenen ver
gaderde, zijn plechtige slotzitting.
In deze zitting verklaarde Delbos,
de Fransche oud-minister van onder
wijs, dat het noodzakelijk was een
Europeesche goede gezindheid aan te
kweeken. De goede wil van Frankrijk
zou zich verstaan met dien van
Duitschland (toej.)
De vertegenwoordiger der Duitsche
jeugd antwoordde met een beroep te
doen op de Fransche republikeinsche
jeugd. Men mag niet verlangen van
de Duitsche jeugd, dat zij het slacht
offer blijft der opvattingen van een
tijd, die 1914 niet heeft weten te ver
mijden, zeide bij.
De vertegenwoordigers van de Fran
sche en de Duitsche jeugd omhelsden
daarop elkaar.
Een manifest.
Het Pan-Europeesche Congres heeft
het volgende manifest gepubliceerd
Wij zijn bijeengekomen om de Eu
ropeesche grenzen uit te wisschen. om
de arbitrage naar de overwinning te
leiden, de economische eenheid te
doen triomfeeren en gelijkheid te bren
gen onder de staten. Slechts zulk een
program kan Europa redden van den
politieken ondergang. Wij doen een
beroep op iederen IJuropeaan Qm toe
te treden tot de Pan-Europeesche
Unie, wij doen een beroep op elke
Europeesche regeering, wij noodigen
haar uit een Pan-Europeesche confe
rentie te beleggen, wij doen een be
roep op den Volkenbond, op de tou-"
wen en od de Europeesche jeugd.
Merry del Val prijst Mussolini.
Bij een plechtigheid te Assisi heeft
kardinaal Merry del Val Mussolini ge
prezen, die gewild heeft, dat de gods
dienst zal worden geëerbiedigd, ge-
eerd en geoefend en die, klaarblijke
lijk door God beschermd, het lot des
volks wijselijk heeft omhooggebeurd en
zijn prestige in de wereld vermeerderd.
Deze woorden hebben in alle krin
gen grooten indruk gemaakt, aangezien
Merry del Val altijd voor zeer onver
zoenlijk is doorgegaan ten aanzien van
alles wat den officieelen vorm van de
betrekkingen tusschen Italië en den
Heiligen Stoel betrof.
Het a.s. huwelijk van den
Belgischen Kroonprins.
Naar uit Brussel gemeld wordt,
blijkt het vast te staan, dat Prinses
Astrid van Zweden, vóór haar huwe
lijk, niet van het protestantisme naar
den Roomsch-katholieken godsdienst
zal overgaan, zoodat de godsdienstige
plechtigheid vermoedelijk een dubbel
karakter zal dragen. Denkelijk zal de
inzegening volgens den ritus van de
Katholieke kerk, te Brussel in het
koninklijk paleis plaats hebben; daar
na zou, in hetzelfde paleis of in het
kasteel te Laken, de protestantsche
plechtigheid aan de beurt komen.
"Zeer waarschijnlijk zal daarbij het
zelfde ceremonieel in acht genomen
worden als bij het huwelijk van den
stichter der dynastie, koning Leopold
I (die Luthersch was) met prinses
Louise-Marie -van Orleans, op 9 Aug.
1832 te Compiègne, waar de gods
dienstige plechtigheid te 9 uur 's av.
plaats had in de kapel van het ko
ninklijk slot.
Een illusie.
„Het Huisgezin'' driestart:
Een Amerikaan wil in Florida eeni
international© pers-si ad stichten eni
heeft den grond daarvoor reeds be
schikbaar gesteld.
In „Press City" zullen journalisten
uit alle landen een tijdelijk onderdak
vmden ©n er hun ouden dag kunnen
slijten'
Er zullen scholen in journalistiek
verrijzen, congressen worden gehouden;
en jaarlijks zal er de Senaat der inter
nationale pers bijeenkomen, waarin elk
land twee afgevaardigden zal hebben.
Deze Senaat zal geen kwesties van
godsdienst en politiek, enkel vraag
stukken betreffende de international©
betrekkingen mogen behandelen.
Hij zal een einde maken aan onwe-
tendneid, afgunst, verdachtmaking, en
haat en zoo d© oers doen zijn een in
strument van den vrede.
Daar schuilt een mooie symboliek©
gedachte in het denkbeeld van den
Amerikaan, meer dan van de venvezen
lijking als dez© er komt, te'venvachten
is.
'Ook van dien anderen Amerikaan,
die aan liet Vredespaleis het aanzien
gaf, is de schepping meer' symboliek;
dan werkelijkheid geweest.
Indien Press Citv mocht verrijzen,
dan moet men zich toch daarvan als
rendez-vouz van de journalisten uit
heel de wereld geen te weidsche voor
stellingen maken.
'Ook niet van dei journalistenscholen,
noch van de handelingen van den Se
naat, die, van godsdienst en politiek;
moetende afblijven, daarmee vooral
den godsdienst en diens tegiemvoe-
ter en de politiek niet uit de wereld)
verbant.
De kans is intusschen heel gróót,
dat in dez© Press City de journalisten]
zeldzame verschijningen puilen zijn en
de pers-magnaten, papier- en inktfa-
brikanten, in één woord alles wat in
Amerika vooral d© pers beheerscht en
regeert, haar onveilig zullen maKen.
Iets heerlijks hebben we in dit op
zicht niet in Amerika, maar in Eu
ropa, onder den rook van den zetel!
van den Volkenbond beleefd.
Pe Volkenbond had de wenschelijk-
heid van ©en nauwer contact tusschen]
dit instituut en de pers uitgesproken.
De pers moest de Volkenbondsge
dachte meer verbreiden en populari-
seeren, meer naar toenadering en ver
zoening streven.
En om dit te bevorderen zou een;
Commissie van journalisten uit alle lan
den t© Genèv© bijeenkomen, ten einde
door persoonlijke ontmoeting en sa
menwerking den weg effenen.
De journalisten heeft men tot heden
thuis gelaten, maar vertegenwoordi-
fers der telegraaf-agentschappen zijn]
ijeen geweest, om, niet over ideëelel
goederen, maar over stoffelijke; belan
gen van gedachten te wisselen.
Van Press City verwachten wij voor
den wereldvrede^ voor de verbetering)
der verhoudingen, voor het dcoven van)
haat en afgunst weinig.
De Amerikaansche en andere pers
koningen en hun aanhang zijn niet
sentimenteel aangelegd en worden niet,
precies door de idealen van recht en,
rechtvaardigheid gedreven noch ver
ontrust.
Een mooi uithangbord zou Press City
wel vertoonen, rpaar aan één Vredes
paleis, dat vier lange jaren heeft moe
ten rouwen, "hebben we al genoeg!.
"RECLAME.
KORTE BERICHTEN.
- De Pruisische minister van bin-
nenl. zaken Severing, is afgetreden.
Grzesinsky is als opvolger van
Severing tot Pruisisch Minister van
Binnenlandsche Zaken benoemd.
De Deensche regeering kondigt
een wederinvoering van den gouden
standaard aan.
- De Belgische minister Francqui
zou reeds in November aftreden in
verband met de vorderingen ten aan
zien der stabilisatie van den franc.
Mijnhardt's
Laxeeiiabletten
regelen zonder Kramp of Pijn uw Stoelgang.
Doos 60 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
De Oostenrijksche staatsambtena
ren dreigen weer eens met staking.
Mussolini heeft den wensch te
kennen gegeven op Italiaansch grond
gebied een onderhoud met Briand te
hebben.
In de haven van Hamburg heeft
een groot deel de* arbeiders het werk
hervat.
Krassin, de Russische zaakgelas
tigde, heeft# officieel een onderhoud
aangevraagd met den Britschen minister
van buitenlandsche zaken, Chamberlain.
Deze is tot Maandag afwezig, doch
men gelooft dat het onderhoud kort na
dien dag zal plaats hebben.
KERK EN SCHOOL,
NE>D. HERV. KERK
Beroepen: Te Vianen, Dr. J. J.
Woldendorp. Te Elburg, A. E. P.
Pop te Vaassen.
GEREF. KERKEN.
Beroepen." Te Lopik, cand. Joh.
Meynen te Baarn.
CHR. GEREF. KERK
B.e d a n k tVoor Rozenburg, C. van
der Zaal te Deventer.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te Kampen, J. Vreug-
denhil te Bruinisse.
Genoeg theologen.
Telt de Theol. school der Gereform.
kerken te Kampen thans 140 studen
ten, van welke 30 voor het eerst, de
Vrije Universiteit ontving deze week
68 nieuwe theologen. Een groot getal,
dat, ook al zijn er nog vele vacaturen
te vervullen, de gemiddelde jaarlijk-
sche behoefte althans wel eenigszjns
overtreft.
De Synode der Ned. Herv. Kerk.
Zooals wij gisteren nog konden
meedeelen heeft de Algem. Synode
der Ned. Hervormde Kerk in l^ar
gisteren gehouden buitengewone ver
gadering, benoemd tot Secr. der Sy
node, als opvolger van Ds. L. W. Bak
huizen yan den Brink, Ds. D. den
Breems, em. predikant te Schevenin-
gen.
Ds. den Breems,v werd in 1874 ge
boren en in 1897 candidaat, om in
1898 te Hoogvliet (Z.-H.) het predik
ambt te aanvaarden. Vandaar vertrok
hij in 1900 naar Charlois, welke
standplaats in 1905 met Velp verwis
seld werd. In 1908 kwam Ds. den
Breems in Rotterdam, om in 1915
naar Amsterdam te vertrekken.
In 1921 nam hij wegens overspan
ning emeritaat en vestigde zich te
Rijswijk (Z.-H.).
April 1924 werd hij ter assistentie
van Ds. B. Tichelman benoemd tot
voorganger van de vereen, tot stich
ting van de Prinses Julianakerk te
Scheveningen.
Ds. den Breems is een zeer be
gaafd kanselredenaar, die zich voor
heen op onderscheiden gebied bewoog.
Zoo was hij lid van het Ned. Zen
dingsgenootschap en voorzitter van
de Ned. Vereen, voor Israël, waarvan
hij nu nog vice-voorzitter is.
Ds. den Breems zal, naar wij ver
nemen, deze benoeming aanvaarden
en 1 April a.s. in fiyictie treden.
De scheiding te Tienhoven.
Uit het bericht van gisteravond, aan
gaande de Dinsdagavond onder leiding
van Ds. A. Smelik gehouden vergadering,
bleek reeds dat tusschen de volgelingen
van Ds. Smelik en die van Dr. Geel
kerken, Ds. Buskes en Ds. v. d. Brink,
een verband is tot stand gekomen.
Thans wordt nog gemeld dat in die
vergadering Ds. Smelik ook heeft ge
zegd, dat de verklaring die de Geref.
Kerk van Tienhoven in het begin van
dit jaar aan de Synode heeft gezonden,
en waarin zij adhaesie betuigde aan
het standpunt van Dr. Geelkerken, niet
van spr. persoonlijk was geweest, maar
van den Kerkeraad, waarin ook de nu
aan den kant der Synode staande leden
zitting hadden. Drie afgevaardigden
werden benoemd naar het a.s. kerkelijk
convent te Amsterdam. Vele brieven
van medeleven waren binnengekomen,
w.o. uit Amsterdam, Andijk, Bloemen-
daal, als ook uit Ned.-Indië.
De bezwaarden te Haarlem.
Volgens de N. R. Crt., was het aan
vankelijk de bedoeling van de bezwaar
den te Haarlem, om in de omgeving
van Haarlem een kerkgebouw te zoeken
of te stichten, dat dan het vereenigings-
punt zou zijn voor de bezwaarden uit
Haarlem en omgeving. Later is dit plan
evenwel in zoover gewijzigd, dat Zand-
voort als afzonderlijke kerk zal blijven
bestaan. Als het op de Synode te Assen
niet tot toenadering komt, is het voor
nemen om te Haarlem een kerk buiten
Synodaal kerkverband te stichten. Die
zal dan evenwel tevens bedoeld zijn
voor de geestverwanten uit Heemstede
en Bloemendaal.
Thans hebben reeds enkelen uit
Haarlem en Heemstede zich van de
Geref. Kerk laten schrappen om over
te gaan naar de kerk van Ds. van den
Brink te Zandvoort, zoolang te Haarlem
