NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DONDERDAG 23 SEPTEMBER 1926
TWEEDE BLAD.
DE MILLIOSNENNOTA
Aan de door den Minister van Fi
nanciën bij de Tweede Kamer inge
diende millioenen nota is het volgende
ontleend:
Overschot vorige diensten.
Blijkens cie vóovloopige cijfers van
den dienst 1925 is er op den gewonen
dienst een overschot van 41ri millioen
tegen een geraamd tekort van 7 mil
lioen. Over den liensi 1920 wordt in
geen geval een tekort verwa iit. Het
totale cijfer van de begrooting voor
1927 is f 64G.90G.697, ruim- id millioen
lager dan Verleden jaar, maar de uit
gaven terzake van Ie staatsmijnen
(eveneens ongeveer 40 millioen) zijn er
thans niet onder begrepen.
Geraamd overschot 1&27.
Het overschot, dat, verminderd met
f 3.7 milioen uitlcesrmg' njwielbelas
ting aan het wegenfond ruim f 8.3
millioen bedraagt, stelt de regeering
in staat een begin te maken met belas
tingverlaging.
Onder handhaving der voorgestelde
vermindering'van de successierechten
en de personeele belasting, zal voors
hands op een onverwijlde behandeling
der weeldeverteringshelasting niet
worden aangedrongen.
De normaliseering der pensioenlas
ten zal ter hand worden genomen.
Zonder het onderwijs zelf te scha
den, zal naar voortgezette bezuiniging
hierop worden gestreefd.
Stelt men de ramingen der ontvang
sten en uitgaven tegenover elkaar, dan
vindt men dat geraamd wcjrdt:
Gewone Buitenge- Totaal,
dienst. woné dienst.
Ontv. f 603.901.717 f 7.906.588 f 611.808.305
Uitg. f 591.868.646 f 55.093.050 f 646.966.696
Batig
saldo f 12.033.071
Nadeelig
saldo f 47.191.462 f 35.158.391
Het peil der uitgaven nog te hoog.
De omstandigheid, dat een kleine
verlichting van druk in zicht is geko
men. mag niet het oog doen sluiten
voor het feit, dat het peil der uitgaven
zich nog steeds op een bedenkelijke
hoogte bevindt.
In 1913 was het bedrag der gewone
Staatsuitgaven f 219 miljoen. Dit staat
gelijk, bij een indexcijfer van 17G. met
f 354 mlilioen thans. In 19IS waren de
219 gestegen tot -333 In 1919 tot f 444
millioen. In 1920 tot 'f G13 millioen. En
sedert is het cijfer in de buurt van dit
laatste bedrag gebleven. De moeilijk
heden waarmede, ondanks menig gun
stig gegeven, ons land in economisch
opzicht nog zoo veelszins ie worstelen
heeft, vinden zonder twijfel in den ab
normaal hoogen belastingdruk voor
een groot deel hare verklaring.
Het blijft een gemeenschappelijk be
lang, zegt de minister, door ieperfcmg
van collectieve behoeften de voorwaar
de te scheppen voor een cluurzamen
opbloei der welvaart. De minister zou
er daarom tegen willen waarschuwen,
het doelpunt reeds bereikt te achten
met de geringe verlichting, die thans
mogelijk werd, en veel méér nog tegen
verslapping van den drang naar bezui
niging.
Onvermijdelijke nieuw uitg a v sa.
Naast het normale accres der uitga
ven dat naar de Minister hoopt zal
.vorden opgewogen door de toeneming
der middelen, moet op een viertal
nieuwe uitgaven worden gerekend.
Ie. De Saneering der pensioenlasten
In de eerste plaats vullen de lasten
nog regelmatig stijgen Maar ook is er
een tekort in het pensioenfonds. ïn
v overleg met de Oommissie-van Vuu-
ren denkt de Minister hiervoor af te
zonderen een jaari "jksche annuïteit
vanf 34 millioen. Daarmede is dan een
aannemelijke regeling verkregen. Als
normaal is op de begrooting voor '1927
uitgetrokken f 23 millioen. Het bedrag
dat als extra toeslag noodig is, is (3us
f 6 millioen.
2e. De afschrijving op het spoorweg
kapitaal.
Uit recente berekeningen, zegt de
Minister is gebleken, dat de afschrij
ving, welke ingevolge de gesloten over
eenkomsten jaarlijks ten Jaste véyi de
explotiatierekening der spoorweg
maatschappijen wordt gebracht, ook
na de jongste verhooging nog blijft be
neden het bedrag, dat op technische
gronden noodzakelijk moet worden
geacht en derhalve in geen geval kan
strekken om den achterstand uit vroe
ger jaren in te halen. Hierin kan te
minder worden berust nu door de op
komst van nieuwe verkeersmiddelen
de spoorwegen uit hunne monopolisti
sche positie worden teruggedrongen.
De minister stelt zich voor dit vraag
stuk aan een .nader nauwgezet onder
zoek te onderwerpen, doch meent voor
zichtigheidshalve reeds thans met hier
uit voortvloeiende nieuwe lasten voor
het Staatsbudget te moeten rekening
houden, waarvan het bedrag mis- j
schien op f 5 millioen 's jaars gesteld
zal moeten worden.
3e. de versterkte storting in liet. ln-
validiteitsfonds, waardoor de begroo
ting voor 1927, gelijk boven werd berin
nerd, met een nieuwe f 2 millioen is
belast, ook in de jaren I92S en, 1929 het
budget nog respectievelijk mei f 2 en
f 4.2 millioen doen stijgen. Te zamen
alzoo in 2 jaar een stijging van f 2.G
millioen.
4e. zal, ten einde de zuivere schei
ding tusschen gewone en buitengewo
ne uitgaven op de Watevstaatsbegroo-
ting volledig door te voeren, de gewo
ne dienst van deze begcooting in de
eerstvolgende jaren nog met rond f 4
millioen moeten stijgen, die tot dusver
bracht.
Het inkomen van Prinses Juliana.
Waar H. K. H. Prinses Juliana op
30 April 192.7 den achttienjarigen leef
tijd zal hebben vervuld, is, ingevolge
artikel 28 der Gron Jwet, over het tijd
vak van 30 April31 December 1927
voor haar inkomen f 133.888 89 uitge
trokken.
Hoofdstuk II (Hoone Colleges, enz.)
Voor 1927 wordt geraamd f 1.993.762
zijnde f 218.97 meer dan voor 1926 is
toegestaan. Tegennover vermeerde
ringen tot een totaal bedrag van
20.033.97 voor de Staton-Generaal. de
Algemeene Rekenkamer, de Kansela
rij der Neder]. Ord°n en bet Kabinet
der Koningin, staat een lagere raming
tot een totaal bedrag' van 19 815 voor
den Raad van State en voor pensioe
nen, wachtgelden, gratificaties enz.
Hoofdstuk III (Baitcnl. Zn ken).
Het hoofdstuk III der Staatsbegroo
ting voor het dienstjaar 192G werd
vastgesteld op f 4.038.227, terwijl voor
1927 geraamd wordt f 4.473,507,
alzoo meer geraamd voor 1927 clan oor
spronkelijk toegestaan voor 1926
f 435.280 waarvan voor den wederop
bouw van de gezantschapsgebouwen
te Tokio f 400.000,
Tea* toelichting van artikel 20 (kos
ten van wederopbouw van de gezant
schapsgebouwen te Tokio wordt o.m.
opgemerkt:
Door den brand, gevolgd op de aard
beving, waardoor Tokio en Yokohama
in September 1923 geteisterd werden,
is bet aan het rijk coei.eliooronde ge-
zants chapsgebou vv in de Japanse, he
hoofdstad geheel verwoest
Hoofdstuk IV (Justitie).
In de afdeeling Gebouwen wordt
voor onderhoud gebouwen geraamd
f 280.000, nieuwbouw f 380.000, aandeel
exploitatiekosten gebouw „Droogbak"
te Amsterdam f 9893, aandeel in de las
ten Rijksgebouwendienst f 100 337, to
taal f 770.230.
Hierin is o.a. begrepen een bedrag
van f 86.000 voor bet voortzetten van
den bouw van het huis van bewaring
te Almelo, terwijl een bedrag van
f 79.000 is bestemd als 2de termijn, in
zak© de verbouwing van bet gerechts
gebouw te Maastricht.
Ook is in de raminc opgenomen een
bedrag van f 40.000 als eerste termijn
van een ombouw van een bestaand ge
sticht ten dienste van de in overwe
ging zijnde uitvoering tier Psyrhopa-
thenwetten.
Hoofdstuk Va. (Ouderwijs, Kunsten
en Wetenschappen.
Geraamd beloop voor 1927 f 144.915.307
Toegestaan werd voor 1926 f 142.024.552
zoodat thans meer geraamd is f 2.890.755
De minister vestigt er nadrukkelijk
de aandacht op, dat deze /erliooging
uitsluitend aan rechtstreeks uit wet
telijke bepalingen voortvloeiende uit
gaven te wijten is en niet aan een ge
mis aan de ook zi. nog altijd zeer noo-
dige zuinigheid bij het ramen van
's lands uitgaven. Voor de vergoedin
gen krachtens cle lager-onderwijswet
zal ruim f 2.600.003 meer noodig zijn
en cle pensioenlasten zullen f 1.375.000
meer vragen. Zonder deze twee onver
mijdelijke verhoogingen zou het eind
cijfer van het hoofdstuk, vergeleken
met 1926, niet hooger maar ruim
f 1.000.000 lager zijn geworden
'Meer wordt aangevraagd aan subri-
clies voor gemeentel ijki en bijzondere
gymnasia en hoogeve burgerscholen
rond f 508.000 en voor opleiding van
leeraren bij het Hervormd kerkgenoot
schap en de Remonstranten samen
f 8000.
Het Nijverheidsonderwijs vordert
f 468.800 meer, voor het Handelsonder
wijs wordt circa f 54000 meer aange
vraagd.
Bij Lager Onderwijs ('algemeen) be-
loopen de geraamde uitgaven meer
voor het buitengewoon lager onder
wijs pl.m. f 117.000, voor het onder
wijs aan schipperskinderen enz. f 8800
voor het bewaarschoolonderwijs en het
onderwijs in handenarbeid f 10.400, en
voor m.u.l.o. f 16.000.
Minder bedraagt daartegenover de
post voor toelagen aan kweekelingen
bij de rijkskweekscholen en de rijks
normaallessen rond f 44.000 en verder
is de post van tijdelijke subsidies aan
gemeenten ingevolge art. 68 der L O.-
wet 1920 met f 50.000 verminderd.
Onder de afdeeling Lager Onderwijs
(financieel) is voor vergoeding aan ge
meenten en bijzonder lagere scholen in
gevolge cle artikelen 56, 97 en 98 der
L. O.-wet f 2.610.000 meer noodig.
De voorgestelde subsidies aan instel
lingen van kunsten en wetenschappen
alsmede ten behoeve van historische
gedenkteekenen vorderen in totaal
rond f 28.000 meer dan het vorige jaar.
Universiteit te Leiden.
Omtrent het hooger onderwijs wordt
betreffende de Rijksuniversiteit alhier
medegedeeld, dat er. naar de meening
van den minister, alle aanleiding be
staat, thans over te gaan tot de aan
stelling van een lector voor de neu
rologie, in welken -belangrijken tak
van enderwijs sedert e enig en tijd is
voorzien door een privaat-docent.
Ook worden gelden aangeyraagu
voor een tweeden hoogleeraar in cle
dierkunde, in verband met de toene
ming van liet aantal studenten in de
biologie.
Het lectoraat in de histologie kan
hierdoor vervallen, zoodat met de in
stelling van dezen leerstoel slechts
•een verhooging van f 1000 is gemoeid.
Voorts stelt de minister voor de gei
den voor herstelling van het lectoraat
in het Soendaneesch uit te trekken.
Het aangevraagde bedrag joor hei
materieel ciecliet beloopt
Voor 1926 werd toegestaan f 756.610.
Voor 1927 wordt dus meer aange
vraagd f 15.079.
Lager Onderwijs.
Betreffende de afdeeling Lager On
derwijs Financieel wordt o,m. opge
merkt. dat f 2.000.000 hooger geraamd
is dan voor 192G is toegestaan.
Ten gevolge van de zeer sterke stij
ging van bet aantal leerlingen aan -de
bestaande bijzonder© lagere scholen,
waardoor een grooter aantal onderwij
zers voor Rijksvergoeding in aanmer
king komt. alsmede door het voortdu
rend nog oprichten van nieuwe bijzon
dere scholen, is het voor 1926 toege
stane bedrag thans reeds met ruim
f 1.000.000 overschreden.
4 Ook in 1926 is het aantal bijzondere
scholen neg toegenomen, n.l. tot 1 J nni
1926 met 56 scholen.
Oorlog.
Evenals het vorig jaar wordt ook
thans een bedrag van f 4.000.000 uitge
trokken tot aanvulling en verbetering
van de bewapening van het leger. Plet
totaalcijfer der uitgaven, voortvloeien
de uit het houden van herhalingsoefe
ningen in 1927, bedraagt fl.347.84C.
Lei eindcijfer van de begrooting be
draagt f58.985.100; voor 1926 werd toe
gestaan f59,167.356, zoodat thans min
der wordt aangevraagd f 182.256.
In de toelichting zegt minister Lam-
booy. dat verschillende maatregelen
moeten worden genomen, die versobe
ring aanbrengen in het legerhuishou-
den op al die onderdeelen, waarop dit
zonder de weerkracht van het ge
heel te schaden kan geschieden.
Alvorens deze maatregelen ten uit
voer te brengen, meent hij, dat de Ka
mer haar oordeel daarover moet uit
spreken.
Marine.
Vergeleken met hetgeen bij de oor
spronkelijke begrooting 1926 werd toe
gestaan en bij suppletoir wetsontwerp
voor dat jaar nog werd aangevraagd
wijst de raming 1927 van het ten laste
der Staatsbegrooting blijvende bedrag
'n verschil in minder aan van f968160.
Het eindcijfer van liet hoofdstuk Ma
rine is geraamd op een bedrag van
f 40.982.965, waarvan f4.953.250 komt
ten laste van het le hoofdstuk.
Voor 1927 wordt minder geraamd
dan oorspronkelijk voor 1926 was toe
gestaan f918.718.
In aanmerking moet echter^ worden
genomen, dat de bedragen, welke bij
Nota van Wijziging van de begrooting
1926 zijn afgevoerd, later bij supple-
toire begrooting weder zijn toegestaan
zoodat in totaal het eindcijfer voor
1926 tot f44.102.908 is gestegen, waar
uit blijkt, dat de raming voor 1927
f 3.119.943 minder bedraagt.
In de toelichting zegt de Minister,
dat "betreffende de reorganisatie uer
Marine overleg met Indië geopend is.
In de bnderwer pel ijk e begrooting is
in geen enkel opzicht vooruitgeloopen
op den uitslag van dit overleg.
Versobering van het bedrijf der ma
rine in Nederland is krachtig aange
vat. daarbij wordt op meer doeltreffen
de wijze gebruik gemaakt van de zee
militie.
De interne reorganisatie van bet De
partement is in bewerking en zai, naar
verwacht mag worden, op 1 Januari
1927 voltrokken zijn. Er wordt niet
vooruitgeloopen op de samenvoeging
der Departementen van Oorlog en van
Marine, waaromtrent te zijner tijd
voorstellen aan de Volksvertegenwoor
diging zullen worden voorgelegd.
De totale kosten van nieuwen aan
bouw van oorlogsschepen bedragen
f 10.214.200.
Van deze som wordt uit de Indische
middelen aan die in Nederland ver
goed f4.953.250, zoodat ten laste der
Staatsbegrooting blijft f 5.260.950.
Hccfdsiuk VÏIA (Nationale schuld)
De eerste afdeeling (Interesten enz.)
wordt geraamd op f 81.154.231.80.
Voor den dienst 1926 is toegestaan
f 85.952.759.55. Er wordt dus voor 1927
minder aangevraagd dan voor 1926 is
toegestaan f 4.798.527,75. Deze daling
vindt voornamelijk baar oorzaak in de
lagere raming van de kosten der vlot
tende schuld, welke, in aanmerking
genomen de rentevergoeding aan het
staatsbedrijf der posterijen, telegrafie
en telefonie met f2,300,000 blijft onder
het.voor 1926 begroote bedrag.
De tweede afdeeling (amortisatie en
aflossing) wordt voor den dienst 1§27
geraamd op f 30.626.392 en bedrceg
voor 1926 f26.371.087, zoodat voor den
dienst 1927 meer wordt aangevraagd,
dan voor 1926 is toegestaan f4.255.305,
welke verhooging veroorzaakt wordt
'door de bij artikel 24 geraamde extra
aflossing v. staatsschuld ad f3200.000,
en een normale stijging van de kosten
der amortisatie ad f 1.055.2C5, vereischt
ter uitvoering van de wet van 11 Ja
nuari 1913 en van die' Leeningswetten,
krachtens welke de vrijgevallen renten
tot verhooging der amortisatie of af
lossing moeten worden aangewend.
Van de int deze afdeeling geraamde
uitgaven komt 'n bedrag v. f 10.435.000
ten laste van den buitengewonen
dienst. Wegens amortisatie en aflos
sing blijft ten laste van den gewonen
dienst geraamd f20.191.392.
Hoofdstuk IX Waterstaat.
De uitgaven voor 1927 van Hoofd
stuk IX (Waterstaat) worden geraamd
op f 58.306.708.
De Maaskanalisatie, waarvoor verle
den jaar f 4.120.000 is gevoteerd, vraagt
thans f2.139.000.
Voor den afsluitdijk der Zuiderzee,
•enz. wordt f3.500.00Ó aangevraagd.
De aanleg van een spoorweg Gouda-
Ecskoop-Alphen vordert f900.000 (vo
rig jaar f 1.000.000 en de "aanleg van
den spoorweg S chaos berg—Kerkrade-
AAN HET ZOEKUCHT.
Leiden, 23 September 1926.
„Het Volk" geeft zijn misnoegen te
kennen over de kleurloosheid der
Troonrede. Men kan er goen vat op
krijgen. En liet wijt deze slapheid
terecht aan het optreden van bet
intermezzo-kabinet, dat in de plaats
is gekomen eener parlementaire re
geering.
Ik begrijp die misnoegdheid van het
socialistisch hoofdorgaan Het is inder
daad voor de rooóe -propaganda een
gevoelige slag geweesi, dat het kabi-
net-Colijn plaats maakte voor dat van
De Geer. In plaats van de pakkende
leuze ,Colijn, verdwijnmoet men zich
nu behelpen met vage algemeenheden
als „Ontwapening" cn „Medezeggen-»
schap", waarmee men nog wel een ge
slaagde betooging kan organiseeren,
doch waarvan de holheid on inhouds
loosheid door de manifestanten te
spoediger zal worden ingezien.
„Colijn, keer terug lit is ongetwij
feld de stille wen-ch van vele roode
propagandisten.
OBSER\ATOR
Spekholzerheide-Simpelveld f 1.700.000
(vorig jaar f 1.250.000).
's Lands kasposiiie.
Opitrent den stand van 's lands kas
op 15 Sept. j.l. en omtrent de crisis
uitgaven. doet de minister in de mil-
licenennota nog eenige mededeelinsen.
Aanwezig is tot dekking van crisis-
tekorten een bedrag van f 55 millioen.
Op bovengenoemden datum overtrof
fen de kas vorderingen de verplichtin
gen met rond f2 millic-1" zoodat ten
behoeve van 's Rijks huishouding geen
vlottende schuld uitstond, waarbij in-
tusschen geen rekening is gehouden'
met de verplichtingen van de Kas te
genover het Leeningfonds. welke over
eenkomstig het Rapport der Commis
sie-Van Vuuren zullen moeten leiden
tot geleidelijke terugstorting in dat
Fonds.
Opgemerkt wotdt, dat bij de Neder-
landsche Bank rechtstreeks geen schat
kist panier is ondergtbraclit.
Middelen.
In de Staatsbegrooting voor 1927 zim
de middelen en inkomsten ter bestrij
ding der uitgaven geraamd op
f 611.808.305.11. waarin begrepen is aan,
buitengew. ontvangsten f7.906.587.25,
zocdat voor gewone ontvangsten blijft
f 6C-3.901.717.86.
Hooger zijn geraamd:
de Grondbelasting f 545.600
de Personeele belasting 1.600.000
de inkomstenbelasting f 6.000.000
de'Vermogensbelasting 50C.000
Invoerrechten f 3.500.000
Accijns op suiker .,2.000.000
Belasting op rijwielen 250.0CO
Zegelrechten 3.000.000
Doimeininkomsten 364.000
Domeininkomsten Oorlog 70.000
Inkomsten groote wegen 15.000
Inkomsten vaarten, enz. 59.000
Totaal hooger f 17.903.600
Lager zijn geraamd:
Dividend- en tantième-belast, f 1.000.000
Accijns op gedistilleerd „2.000.000
Accijns op geslacht 500.000
Totaal lager f3.500.000
Blijft derhalve hooger* f 17,903.600
f 3.500.000 is f 14.403.600.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK,
Beroepen: Te Huizen, J.'J. Tim
mer, te Ermelo.
Bedankt: Voor Roodeschool, j
W. Dippel, te West-Terschelling.
Voor Barendrecht A. J. Fanoy te Fer-
werd.
Aangenomen: Naar Breskens*
A. Keers te Stitswerd.
GEREF. KERKEN.
Tweetal: Te Bierum (Gr.): R. J,
Aalbertst e Wormerveec en G. Wiers-
ma te Musselkanaal.
Beroepen: Te Voorburg, Mv. \V.
S. de Vries, te Tzum. -- Te Kollum-
merpomp, Land. J. Meijnen te Baarn.
FEUILLETON.
Door leed en strijd.
10)
In gedachten verzonken, wandelde
Vader Cyril lus langzaam onder het-
z\£are geboomte terug naar zijn huis.
'Hij hield zich. overtuigd, dat hij er in
slagen zou cle lieden tot het oude ge
loof terug te brengen, indien men maar
ophield met de vervolgingen, die in
zijn oog niets goeds uitrichtten. Hij
zag geen heil in strenge maatregelen.
Bovendien, hij moest het bekennen, zij
het dan ook schoorvoetend en met
droefheid in liet hart, dat de Kerk
door' een ophooping van bijgeloovige
gebruiken en voorschriften gedrukt
werd. Hiervan was hij nooit zoo door
dreggen geweest als in deze afgelegen,
landelijke gemeente, waar het kwaad
niet door vernis van beschaving werd
bedekt. Toen hij eindelijk zijn woning
naast de kerk in het gezicht kreeg,
zag hij zijn vrouw de jonge Ma-
toushka, zooalis cle boer - haar noem
den in de deur staan en met ang
stig gelaat naar hem uitzien.
Zij had een groot papier in de hand,
dat er uitzag als een dienstbrief. Zco-
dra haar man haar kon zien, hield zij
het boven haar hoofd.
„Van de Synode" riep zij hem reeds
uit de verte toe, „met het zegel van
den aartsbisschop I Ik brand van
nieuwsg ier i hei d 1
Vader Cyrillus haastte zich naar
binnen, opende den brief en las in on
afgebroken stilzwijgen, terwijl zijn
vrouw hem met moeilijk te bedwingen
ongeduld gadesloeg. Toen hij gedaan
had met lezen, liet hij zich op een stoel
neervallen en bedekte het gelaat met
de handen.
„Man, lieve man. wat is er?" riep
zij verschrikt. „Zeg het mij gauw."
„Het is vreeselijk, vree se lijk'' steun
de hij, en ik moet 'het doen."
„Wat is het?" vroeg zij -ademloos.
,Een bevel van de Synode" antwoord
cle hij, ,.dat ik al de Stundistische kin
deren tusschen de twee en tien jaar
van hun ouders moet wegnemen cn in
Orthodoxe gezinnen plaatsen. In cle
kosten van hun onderhoud zal worden
voorzien door hoeten. hun ketterschon
vaders afgeperst. Denk dit eens Én. lie
ve vrouw denk eens aan onze eigen
kinderen! O. die monniken, die zei ven
nooit vrouw en kinderen goiia heb*
ben; zij weten niet hoe wreed zn han
delen!"
De Matoushka barstte in tranen uit,
toen Vader Cyrillus haar dit vertelde
met gebroken stem en een gelaai dat
vaii.de diepste verslagenheid getuigde.
„Ik zou mijn kinderen liever naar
hun graf zien dragen" snikte zij. „clan
hen op zulk een vvreede wijze -verlie
zen. Arme Tatiania! Haar man in do
gevangenis en de ldeir.e Ciava baai-
ontnomen! Het zal haar liet hart .bre
ken! En Velia Alexovna! Hoe oud. h
zii. Cyrillus?
.Nog geen tien" antwoordde hij. „O
het is vreeselijk en volkomen nutteloos
bovendien. Wij zullen hen nimmer
terugwinnen, wanneer de oveilieid tot
zulke maatregelen overgaat. Gave God,
dat ik het bevel onuitgevoerd kon la
ten!"
„Onmogelijk. De Starosta heeft tege
lijkertijd een order van de politie te
Kovylsk gekregen om mij in Je uit
voering bij te staan. Okhrim zal er
zich over verheugen, hij baat iie Stun-
disten van ganscher harte en de oude
Matoushka dcet het ook. O, ik ben er
zeker van. dat die beiden dit bewerkt
hebben."
Vader Cyrillus kon dien nacht den
slaap niet vatten, zijn geest werd door
allerlei zorgen en overleggingen ge
kweld. Hoe zou hij de hart verscheuren
de tooneelen kunnen bijwonen, waar
van hij getuige moest zijn hijzelf.
«Je onwillige boodschapper van bet
wreed© vonnis. En in welke huisge
zinnen kon hij de kinderen, voor wie
hij zoo goed en zoo zorgvuldig moge
lijk zcu kiezen, plaatsen! Het moesten
zulke gezinnen ziin als Iran matige,
zindelijke, vrome ouders zouden wen-
schen. Hij maakte zijn vrouw wakker,
om haar te vragen of zij er niels. tegen
zou hebben Velia en Clava in hun
eigen huis op te nemen. „Het is best,
heel ):cst. lieve manluidde hel Slape
rige antwoord uer goede Matoushka.
Neen, zeker tegen dezen maatregel
icon niemand bezwaar hebben. Het
huis vuil een priester was oncetw-iifeld
©en Orthodoxe omgeving
En dan was er Yarina, de rijkste
vi ouw uit Knishi, die slechts één meis
je had. Het was waar zij was Okhrim's
schoondochter, maar zij was voor de
tweede maal weduwe en geheel onaf
hankelijk van haar schoonvader. Zij
ging geregeld naar cle kerk. maar was
toch niet zoo vroom als de cu ie Ma
toushka, Vader Vasili's weduwe, die
nooit een dienst oversloeg. Bij de oude
Matoushka wilde hij geen kin t plaat
sen, zij had zulk een slecht humeur
en was zoo gierig het arme schaap
zou een treurig leven bij haar hebben.
In elk geval zou hij voor allen zoo
veel mogelijk zijn best doen. Zij zou
den onder zijn oog bijven, en hij zou
elk kind dagelijks in de dorpsschool
zien. die zij natuurlijk weer zouden
mogen bezoeken. Arme Michaëi! Het
was nu ook gedaan met zijn school!
Het medelijdend gemoed van Vader
Cyrillus werd in het bijzonder getrof
fen door een nadere bepaling in l:et
bevelschrift. De ouders mochten niet
de minste gemeenschap met hun kin
deren onderhouden, tenzij ze tot de
Orthodoxe Kerk terugkeerden. Ach,
welk een dagelijks wederkeerencie
smart voor ouders en voor kinderen!
Het zou misschien beter geweest zijn,
wellicht minder wreed indien
meri de kleinen buiten hun bereik had
gebracht. Maar toch. zouden de moe
ders niet dankbaar zijn hunne kinde
ren. al was het dan maar uit de verte,
te kunnen aanschouwen?
Een wresde slag.
Nadat de kinderen den ganschcn dag
in het bosch hadden doorgebracht,
keerden zij tegen het vallen van den
avond vermoeid, maar in een geluk
kige stemming huiswaarts. Men ging
uit elkander, nadat men de brug waf
overgegaan. Hand In hand vervolgden j
Michaëi en Velia hun weg naar Os
teon. Michael gevoelde zijn hart sterk
tot Vader Cyrillus aangetrokken Li-
dien alle priesters waren zooals deze.
dacht de knaap, dan zou er zeker geer.
vervolging wezen. En waarom zouden
de menschen over den godsdienst
niet even goed verschillend megon
denken als over andere zaken!
De Stundisten namen de leer van
het Nieuwe Testament letterlijk op.
De Orthodoxen voegden er symbolen
en ceremoniën en cl© overleveringen*
van de Kerk aan toe. Maar zijns in
ziens had men deze niet noodig Wan
neer God een gebod gaf. dan was dit
voldoende, dan moesten Zijn© volge
lingen dit betrachten, zonder meer.
•Toen Michaëi en Velia bij den scha
penstal kwamen, hoorden zii een har
de. ruwe stem aan den anderen kant
van het huis. Haastig sloegen zij den
hoek om en zagen Okhrim, die niet
zonder eenige moeite een groot-m off -
cieelen brief voorlas. Hij was het huls
niet binnengegaan. Alexis stond voor
den ingang te luisteren, terwijl Para®-
ka zich verschool achter de voordeur,
die zij op een kier hield.
(Wordt vervolgd}.
