Oit nummer lies'eaf nil TWEE Bladen. EERSTE BLAD. CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Belangrijkste nieuws in Nummer. JAARGANG DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1926 NUMMER 1927 CHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaali 2.50 Per week I 0.19 Franco per post per kwartaal 1 2.90 V Dc marsch van het 13e. De redactie van De Nederlandsche Krijgsman wüdt aan deze zaak ook een artikel. Daarin worden behartigenswaardige dingen gezegd aan het adres van de Pers. Wat r mij wel heel sterk is opgevallen zoo zegt zij is dit. dat wanneer er iets in 'het leger niet in orde is. wanneer er hier of daar wrijving is, of .er ontstaan .moei lijkheden zooals in Amersfoort, dan is men er van de zijde van de pers dade lijk bij om de zaak zoo hoog mogelijk op te blazen en zoo ernstig als moge lijk is voor te stellen, 't Is alsof men er plezier in heeft, wanneer zulke din gen verteld en uitgebazuind kunnen worden. Maar wanneer, z'ooals in deze dagen duizende mannen voor herha lingsoefening rustig onder de wapenen komen en voor een kleine drie weken alles moeten verlaten, terwijl hun buurman omdat hij er destijds niet in geloot is, rustig tehuis kan blijven en zijn zaken voortzetten, dan schrijft de pers daar met geen enkel woord over. Maar zij komt weer dadelijk aan het woord, wanneer er hier on daar onge regeldheden te vermelden zijn. omdat óf het eten eens een keer niet goed óf de ligging niet aan de gestelde eischen 1 beantwoordde of de oefening mis schien wat lang of zwaar was, kan men dan in de pers niet meer waard ee ren en opbouwen en alleen maar kriti- seeren en afbreken? Ik meen dat er nog wel een woord van waardeering gewijd mag worden aan die „duizende mannen" die voor deze oefeningen on der de wapenen komen, en wanneer de pers eens begreep hoeveel goeds zij zou kunnen doen, wanneer zij aan den vooravond van deze oefeningen dit ook eens onder de oogen van al deze man nen bracht en wanneer zij het geheele volk eens wees op het offer dat dopr deze mannen Voor &et vaderland ge bracht werd, dan geloof ik, dat vele pennen voor dit mooie doel zouden ge scherpt worden. Wij behoeven het le ger niet te verheerlijken en de solda ten niet te verafgoden, allerminst, maar met de waardeering voor het geen onze mannen in 't belang van het vaderland doen te wachten totdat het i weer eens mobilisatie wordt, acht Ik een volslagen miskenning van hetgeen er elk jaar gepresteerd wordt. Na vervolgens het rapport, dat naar aanleiding van de geruchtmakende zaak officieel door het Departement van Oorlog is uitgegeven, te hebben medegedeeld, vervolgt de redactie: Wij kunnen niet dan dankbaar zijn voor deze mededeeling. Het bliikt voor de zooveelste maal, dat de berichten in de pers geweldig overdreven waren. Wat van den majoor Froeling getuigd wordt, onderschrijf ik ten voile. Hij is rr^ij uit de mobilisatiejaren bekend als een man met een hart voor zijn sol daten. Maar de fouten die er gemaakt zijn, worden ook in deze mededeeling ontdekt en erkend, en indien er schul digen zijn, zullen deze zonder twij fel hun straf niet ontgaan. Wij weten ■nu precies hoe het met die marsch in elkaar zit. en wij spreken den wensch uit, dat op dezelfde wijze met andere zaken in het le°-er gehandeld zal wor den. Al wat openbaar maakt is licht. Maar de pers zij op het hart gebon den, de zaken niet op te ^blazen en de mededeelingen, die haar verstrekt wor den zorgvuldig te schiften. Het kwam ons nuttig voor om ook hier op de aandacht te vestigen. V De doodstraf. De Anti Revolutionairen hebben een slechten naam bij links omdat zij dur ven vragen om wederinvoering van de doodstraf. Men spreekt daar bij voor keur van Calvinistisch drijven. Toch zijn het in ons Vaderland niet alleen de Anti Revolutionairen, die zich afvragen of het niet noodig is de zwaarste aller straffen naar goddelijk recht weer in te voeren. Het is wel opmerkelijk, dat in de landen welke de doodstraf behielden ook in ons Indië bestaat ze nog die straf niet algemeen gevoeld wordt als een vreeselijk iets. Een tweetal jaren geleden kwam in Engeland een deputatie bij den Minis ter om de afschaffing van de d»»o 1- straf te vragen. Wat antwoordde Mi nister Henderson? Hij kon de deputa tie weinig hoop geven. Zijn langdurige parlementaire ervaring had hem wei nig doen merken, dat in breeden kring de wensch leefde om tot afschaffing te komen. Het getuigenis van den Minister werd toenmaals in Engeland door ver schillende persorganen bevestigd. Opmerkelijk was daarbij het getui- BUREAUHooigracht 35 Leiden TeL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 genis van de liberale „Daily Chroni cle" welke zeide, dat de naties, die de doodstraf hebben afgeschaft over het geheel niet zijn die, waar het men- schenleven bijzonderlijk geheiligd wordt. Het zijn veeleer zoo luidde de uitspraak de landen, zooals Ita lië, waar een leven goedkoop is en manslag als een dagelijksche gebeur tenis voorkomt. Dat feit is trouwens zoo wordt verder gezegd niet zoo onlogisch als het oppervlakkig lijkt. Want het probleem van de doodstraf is niet, of men menscheii zal ter dood brengen, maar of men hen ter dpod zal bren gen voor het plegen van een moord. Als een natie zich niet te veel aan trekt van moorden ,zal zij eerder be reid wezen om de doodstraf af te schaf fen dan wanneer zij zich moorden ernstig aantrekt. Zoo klonk het ongezouten oordeel van een liberaal blad. in Engeland. Zoo iets zou hier ongehoord zijn. Maar wat zoo opmerkelijk is, in Ita lië, waar toenmaals en de toestan den zijn heusch niet veel verbeterd, indien al verbeterd om een men- scbenleven niet veel gegeven werd, vraagt men nu om de doodstraf, nu Mussolini's leven wordt aangerand. Te veronderstellen ,dat niet alleen eerbied voor het recht hier de drijf veer is, ligt wel zeer voor de hand. Daarom is aan de orde stellen van het vraagstuk om deze reden niet toe te juichen. Intusschen kan Italië ons ditmaal een waarschuwend voorbeeld zijn. Het is noodig om dit vraagstuk als een beginsel te behande^n en niet tot 'n oogenblik te wachten, dat de nood als het ware het öplegt. STADSNIEUWS. Bidstond Chr. Onderwijs. Gisteravond is in de Hooglandsche kerk de jaarlijksche dank- en bede stond voor het Chr. Onuerwijs gehou den, die vrij goed bezocht was. Sprekers waren ds. J. Jansen, pred. der Chr. Geref. Gem. alhier en de heer J. Lens, hoofd eener Chr. school te 's-Gravenhage. Ds. J. Jansen, na te zijn voorgegaan in gebed, liet zingen Ps. 118:3 en 4, en hield vervolgens n toespraak naar aanleiding van Ex. 17:15b: „De Heere is mijne banier." „Jahweh Nissi" de Heere is mijne banier, zoo heette het altaar, dat door het volk Israël in de woestijn van Rafidim werd opgericht ter berinne ring aan de eerste overwinning, die het op zijn vijanden behaald had. Ook met het oog op den schoolstrijd kunnen we zeggen: De Heere is onze banier. Hij beeft ons aangegord en be krachtigd tot den strijd, Hij heeft ons tot overwinning geleid. Aan de opricmting van dit altaar is een bittere strijd voorafgegaan, die ten diepste is een strijd tusscken het vrou wen- en slangenzaad, want het is, zoo als Goethe gezegd heelt: het diepste thema der wereldgeschiedenis is de strijd tusschen geloof en ongeloof. Van dien strijd maakt ook de schoolstrijd deel uit, zij het dat deze strijd thans niet meer op politiek, doch op paeda- gogisch terrein gevoerd wordt. Deze banier is ontplooid te midden van een weerloos volk: Israël was zwak van moed en klein van krach ten. Dok van onzen strijd geldt dit, zoowel wat betreft de kerke Christi in haar geheel als den individueelen ge- loovige; hoe veel is er vaak niet wat scheiding maakt tusschen God en de ziel. Dat daarom de staf des gebeds worde opgeheven ook in den strijd voor het Christelijk onderwijs. Bij den strijdenden Jozua behoort de bidden de Mozes. 'Wordt er zoo voor het Christelijk onderwijs gestreden en gebeden, dan kan de vrucht niet uitblijven. Dan wordt de^banier opgeheven tot een vol komen zegepraal. Spr. eindigt met zijn hoorders de vraag te stellen: Strijdt ook gij den strijd voor het Christelijk onderwijs? De financieele strijd is voorbij, maar de principieele en de geestelijke strijd blijft tot den einde toe. Nadat gezongen was Ps. 3: 4, was het woord aan den heer J. L e n s. De geschiedenis van het Chr. onder wijs, aldus spr. is er een geweest van strijd en zegen. Op dien zegen valle op een avond als deze de nadruk. We kunnen den zegen, dien God ons in het Chr. onderwijs schenkt, niet ge noeg waardeeren. Spr. brengt in herinnering de armoe dige omstandigheden, waaronder eer tijds het Chr. onderwijs gegeven werd,, de gebrekkige hulpmiddelen en zooal niet door. dan toch ondanks dit alles heeft God dien arbeid gezegend. God heeft genade en eere gegeven: de Christelijke school is niet lancer de school van paupers en duisterlingen, doch vindt ook waardeering bij hen, die ons beginsel niet zijn toegedaan. Het Chr. onderwijs moet het beste zijn. De oeeat in onze Chr. scholen moet doordrenkt zijn van de-liefde van Christus, en zij! die daarin werkzaam zijn, moeten zijn levende brieven van Christus. Wij mogen niet tevreden zijn met betgeen bereikt is, doch wij moe ten er naar staan, heel ons volk te doen deelen in een zegen van het Chr. onderwijs. Spr. wees op de moeilijkheden, die er thans nog zijn: hoofdzakelijk deze, dat het openbaai onderwijs nog steeds als norm wordt beschouwd. Dit noopt ons er toe, om waakzaam te blijven, ook tegenover oaze „vrienden." Spr. eindigde met een opwekking de fakkels brandende te houden en die te geven aar, het geslacht, dat na ons komt; dan zullen wij den zegen behouden. Aan let.einde der samen komst droeg Ds. J. 'Jansen de nooden van het Chr. on terwijs in den gebede pp, waarna nog iezongen werd Psalm 66 vers 10. Leidsch Siidentencorps. Bij het Leidsel Studentencorps heb ben zich heden £1 (v.j. 105) nieuwe le den laten inschrjven. Zij zijn over de verschillende faculteiten als volgt ver deeld: Rechten 5*; indologen 4; genees kunde 29; wis- ei natuurkunde 5; tet teren en wijsbegeerte 3 en theologie 0. Het cpenluchtsTEl op 4 October a.s. Een belangrijke vergadering werd gisteravond gehoiden in de groote zaal van de' Graanbeürs. (Het bestuur vai de 3-Octoberveree- niging kwam daa- bijeen met de da mes en heeren, de op 4 October a.s. zullen deelnemen aan het openlucht spel en den optocht die den „intocht van Jan van Beieren op 20 Augustus 1420" binnen Leidin zullen voorstellen Vrijwel alle dedr.emers waren aan wezig; de groote atl was geheel bezet De voorzitter vai de optochtcommis sie, de heer B. de Boning, verwelkom de de deelnemers ;i de andere aanwe zigen, w.o. eenige jlficieren die leiding geven bij de repitiias, en sprak er zijn voldoening over ii|t. dat z,ij zoo ge trouw waren opgkomen. Alvorens het doe van den avond uit een te zetten, deei spr. eenige mede deelingen, die voorde aanwezigen van belang waren, en de wij hiér met het oog op mogelijke ibsenties ook even vermelden, n.l. da'de eerste repetitie voor het openluclnpel zal gehouden worden op Zaterda, 18 dezer, n.m. om drie uur op het terein aan den Hoo- ge Rijndijk, de twede op Zaterdag 25 dezer, op hetzelfde uur en dezelfde plaats, en Woensdg 29 dezer idem, doch uitsluitend vor de ruiters, de dames zoowel als o heeren. De groote repetiti eindeb"1- zal ge houden worden op Saterdag 2 October. Daaromtrent zullen len deelnemers nadere mededeelingeiworden gedaan. Verder zei spr. dater enkele deel nemers zijn. die zich ng met den heer Hoppezak in verbindig moeten stel len voor de costumes. Na deze mededeelinfin richtte spr. zich tot den heer W. vn Rossum du Chattel, eerelid der 3 Otober vereeni- ging, die zich bereid ha verklaard om in deze vergadering ei historische toelichting te geven op et onderwerp van het openluchtspel e den optocht en verder om de film te ,ten zien van het openluchtspel bij deVlkmaarsche feesten van 2 jaar gelede om ten slot te uitvoerige wenken te rven voor de deelnemers aan het spelSpr. dankte den heer v. R. du Ch. vo' die bereid willigheid .en leidde henmet een en kel woord bij de vergadSng in. De heer v. R. du Chatty gaf daarna voor het aandachtige luierende au ditorium 'n boeiende sche van „l'his toire bataille" waarin Grif Jan van Beieren optreedt. De spr<er, die het onderwerp blijkbaar goeibestudeerd had. gaf een typische tecening van de toestanden, zooals du omstreeks 1420 waren en van de situie der stad Leiden. Hierop volgde de uitvoer beschrij ving van een middeleeuw^ tournooi- spel, waarna spr. bijzondeieden mede deelde omtrent het toumo, het tour- nooiveld ,en de handeling Na de toegejuichte lezg draaide de film van de Alkmaarste feesten met het tournooispel, waarn het his torisch onderwerp wol 20 ja» later op treedt, maar waarvan de ctumes^n de handelingen toch eendi zijn en een zeer goed denkbeeld pew van het spel. Een langdurig applaubrak los. toen de heer du Chattel udedeelde, dat het in Leiden nog mooiezal wor den dan in Alkmaar. Aan het slot bracht deheeGeyten- beek nog een aantal platjes 0p het doek met het décors en ie sitatietee- kening van het tournocve'd an den H. Rijndijk op 4 Oct. .s. watbij de heer v. R. du Chatteteen dmelijke toelichting gaf. De heer de Koning ^as zeke, aller tolk. toen hij den her v. R. cu ch. hartelijk dankte vooiWin belanrwek- kende lezing. Wij moesten met c vermelding van bijzonderheden wat her zijn, met bet oog op de a.s. verhijning van den feestwijzer. Mogen *en zich dit heek je aanschaffen, om van het openlucht spel en den optocht te genieten wat er van te genieten valt, want beide zul len bijzonder mooi zijn. Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde. In de receptiekamer van de Gehoor zaal werd Dinsdagavond door de Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde de eer-» ste gewone leden'vergadering van dit winterseizoen gehouden. De vergadering, die goed bezocht was, werd met het gebruikelijke woord van opening, door den voorzitter, den heer 'Witte ingeleid, waarna de notulen (wegens ziekte van den secretaris) door den heer Galjaard werden voor gelezen en onveranderd goedgekeurd. Bii de ingekomen stukken waren 'n oproep voor de 70e buitengewone al- gemeene vergadering en voor de ge wone algemeene vergadering, resp. te houden 21 Sept, in Krasnapolski en 26 Oct. in Musis Sacrum te Arnhem. Nadat drie nieuwe leden waren ge balloteerd en tot de vergadering toe gelaten, kwam het belangrijkste punl van de agenda ter sprake, n.l. het be handelen van de voorstellen van he; hoofdbestuur betreffende de uitgave van een eigen, zelfstandig orgaan. De ze orgaankwestie is sedert vele een bijna onoplosbaar vraagstuk ge weest, maar zooals de voorstellen die nu vanwege bet hoofdbestuur worden gedaan zich laten aanzien, is men de oplossing nabij. Tot nu toe had do Maatschappij een gereserveerd gedeel te in „Floralia" maar nu is het de be doeling. een zelfstandig orgaan te la ten drukken (bii een ar en dat «gratis aan de leden uit te rei ken. Het blad zal bestaan uit 6 pagi na's text met verder eenige bladen ad vertenties. Te oordeelen naar bet ap plaus en het gesprokene was de ge heele vergadering vol lof voor deze voorstellen, zoodat de afgevaardigde naar die vergadering, de heer Mater, zijn mandaat kon aanvaarden. Bij het volgende punt van de agen da, het verkiezen van twee candidaten voor het lidmaatschap van het Hoofd bestuur werden wegens onze aideeling voorgesteld de heeren Jhr. Dedel, Bur gemeester van 's-Graveland .en den heer E vel eensMaarse te Aalsmeer. Tijdens de nu volgende pauze wer den de door den heer v. d. Spek inge zonden Dahlia's gekeurd door de hee ren Smit, Hemerik en den Older en was men van oordeel, de ingezonden bloemen (twee soorten show-Dahlia's en twee soorten decoratieve Dahlia's) 12 punten te moeten toekennen. Alsnu komt aan de orde de bespre king van het rapport van de commis sie voor het ontwerpen van plannen ter herdenking van het vijftigjarig be staan der afdeeling Leiden. De commissie bleek zeer actief te zijn geweest en de plannen waarmede ze ter tafel kwam waren voor velen een verrassing. Het plan, dat later ook aangenomen werd, geeft de gelegenheid, een feest te geven, dat in alle opzichten de af deeling Leiden waardig zal zijn en waarvan ook de niet leden der afdee ling, niet geheel uitgesloten zullen zijn. Het lust ons niet teveel uit de school te klappen, maar wel kunnen we ver tellen. dat het een feest zal worden, dat ongeveer een week zal duren, en waarvan men in onze stad. waar men nog al wat gewoon is, toch nog wel zal opkijken. De festiviteiten zullen plaats hebben in den nazomer van het volgend jaar. Bij acclamatie werd de commissie voor het ontwerpen ook benoemd om het plan uit te voeren, wat niet meer dan plicht is. Wijl de rondvraag niet veel oplever de, sloot de voorzitter te ongeveer half elf uur de vergadering. Sumatra-Comlté. Bij het Sümatra-Comité zijn nog de volgende giften ingekomen: A. S. f 0.30; d. V. f 1. Een bedrag van f2500 is heden overgedragen aan de Koninklijke Nationale Bond voor Red dingswezen en Eerste Hulp bij ongeluk ken: „Het Oranje-kruis." Giften worden nog saarne ingewacht bij den Penningmeester, den heer F. Muys van de Moer, Plantsoen 49, Lei den, gironummer 57471. Ambachtsschool Woensdagmiddag waren om 2 uur Bestuur, Directeur en Leeraren in de Bestuurskamer der Leidsche Am bachtschool bijeen, teneinde afscheid te nemen van den concierge R. v. d. Heemst, die wegens het bereiken van den 65-jarigen leeftijd, de school met pensioen gaat verlaten. De voorzitter der school, Ir. A. M. Touw. sprak den jubilaris in vriende lijke woorden toe. Hij herinnerde er aan. dat v. d. Heemst den lsten Febr tot concierge werd benoemd en in ziiA 32 dienstjaren heeft meegemaakt, dat de schooi groeide van een kleine school tot wat zii nu is. Daarna dank te hem de voorzitter voor de bewe zen diensten en bood hem namens het bestuur een rooktafeltje aan. den wMxach uitsprekend®. dat hii nog val® ADVERTENTIE-PRIJS Gswone adrartentiCn per regel 227» eest Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke redactie. Kleine edrertentiSn bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dege lijk* geplaatst ad 40 cent Binnenland. De fa. Waals te Lelden heropent haar magazijnen. Ernstig scheepsongelnk op de Maas. De onthulling van het Jan de Bakker gedenkraam te Woerden. Te Rotterdam heeft een toon zijn vader met een bijl vermoord. Buitenland. De verkiezing der niet permanente leden van den Vblkenbontisraad. gelukkige jaren met zijn gezin van z'n pensioen zou mogen genieten. De directeur der school, de heer G. E. M. Kuyntjes. alsnu het woord ver krijgende. zeide, dat hij gedurende z'n korten diensttijd nog weinig- van den scheidenden concierge kon zeggen, maar was zijn voorganger, de heer v. Achterberg nog hier. dan zou deze zeker meer van het werk en de capa citeiten van hem kunnen getuigen. De directeur vervolgde: Heemst, je bent nu 65 jaar, een leeftijd, waar voor wij allen respect hebben. Wij moe ten nu afscheid van je nemen. Dit kunnen wij echter niet doen. dan na ie eerst namens directeur en leeraren een ruststoel aan te bieden, waarin ie, naar wij hopen, nog menig uurtje moge rusten. De concierge v. d. Heemst bedankte daarna met enkele woorden voor het gesprokene en de cadeaux. De vorm van een getuigschrift. Bij-het Leidsche Kantongerecht is andermaal een vordering aanhangig gemaakt teven de H.T.M. inzake de af gifte van een getuigschrift. Ditmaal gaat het niet om den inhoud, doch om den vorm van het getuigschrift. Leidsche IJsclub. Onder leiding van den heer P. A. Wernink vergaderde gisteravond de Leidsche IJsclub. Nadat de secretaris, de heer L. van Buinen de notulen gelezen had en deze goedgekeurd waren, maakte de voor zitter de agenda bekend, die ditmaa" alleen bestond uit het voorstel tot ver hooging van de contributie. De noodzakelijkheid hiervan werd door spr. aan^ptoond. Hii wees op den slechten toestand waarin de,gebouwen der vereeniging verkeeren en de onvol doende gelegenheid om de restauratie tent en de kleederen te bergen, terwijl toch de leden er recht op hebben, dat dit in orde is. Met een kleine verhoo ging van de contributie kon bereikt worden dat hieraan wordt voldaan. Uit een onderzoek bleek spr. dat de L. IJ. de laagste contributie heft. De heer H. Harmsen, penningmees ter, gaf een overzicht van den stand der financiën. Waar het aantal leden thans 700 bedraagt, zou een verhoo ging met f0.50 een bedrag van f 350 meer in de kas brengen en een batig saldo doen overblijven, waaruit de noo dige uitgaven kunnen worden bestre den. Nu werd het voorstel in bespre king gegeven, waarbij de heer de Graaf een verhooging van f3.50 tot f5, de voorzitter een verhooging van fl voor stelde. Ten slotte werden twee voor stellen ingediend. De heer Wernink stelde de volgende regeling voor: hee- renkaarten f 4.50, dameskaarten fl.50, kinderkaarten f0.75. De heer Harmsen stelde een ander tarief voor. n.l. heerenknarten f4, dar meskaarten fl.50, kinderkaarten fl. Nadat het eerste met 63 st. was verworpen, werd het voorstel-Harmsen met alg. st. aangenomen. Aan het einde deelde de voorzitter mede dat voortaan de Amsterdamsche Bank de contributie zal innen, die daarmede in October zal aanvangen. Daarna sluiting. v N.V .„De Faam." Door de NV. Schlatmann's Confeo tie* en Manufacturenhandel ,,de*Faam' is op 13 September jl. ondershands aan besteed, de verbouwing en uitbreiding van het winkelpand „Briining" Hoog straat. volgens plannen van de Archi tecten L. van der Laan en Ir. Jan A. van der Laan. Het werk is opgedragen aan de laag ste inschrijfster. de NV. Mij; „Erica", Aannemersbedrijf v.h. W. P. de Vree- de te Noordwijk-Binnen. Het pand van „De Stad Parijs," Reeds lang doen allerlei geruchten betreffende den verkoop van het pand „De Stad Parijs" op den hoek van Haarlemmerstraat en Donkersteeg de ronde. Wij kunnen thans mededeelen dat'het winkelgebouw is aangekocht door de I^ouw- en Exploitatie-onderne ming Thomas te Heemstede. De nieu we bestemming van het gebouw is nog niet bekend. Leidsche Pol. Schietvereeniping. Op de door de LPS. van 9 Juli tot mrtarUngtn

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1