ABONNEMENTSPRIJS
Oit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRUS
Belangrijkste nienws in dit Nummer.
7"e JAARGANG,
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1926
TÏUMME1
IE COURANT
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaalf 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
V fe Postgiro-dienst.
Dezer dagen is verschenen het ver
slag van den Postchèque- en giro
dienst over 1925.
Men kent de droeve historie met de
zen dienst. Maar ook de herleving
daarna.
Ondanks de geschokte reputatie
heeft hij zich in het afgeloopen jaar
weer een plaats verworven. Het ver
slag spreekt van vooruitgang in groei,
van toenemend vertrouwen, -derhalve
van een steeds sterker wordende fi
nancieels positie.
Maar in het giro-verkeer wil degene
die zijn geld in bewaring geeft, ook wel
eenige rentevergoeding zien. Dat is nu
eenmaal gewoonte in den geldhandel.
Vandaar dat er nog steeds een belang
rijke factor ontbreekt om aan dan
Postgiro-dienst de goede oude plaats
te doen innemen. Het is' nog steeds
Terboden om rentevergoeding te geven
Het jaarverslag zegt van die rente
vergoeding ongeveer het vol^nde:
Een rekening bij de Nederiamische
Bank ter aansluitiiig van bank- en
post-giro werd nog steeds niet geo
pend, o.m. omdat daarbij tal van heper
kende voorschriften noodig zullen zijn
ter voorkoming van het wegtrekken
der girosaldi naar de banken. De vrees
voor zulk een wegtrekken is al te zeer
gerechtvaardigd. En zoo inderdaad 'n
nog sterker inkrimpen van het beleg-
baar girosaldo het gevolg zou zijn van
een rekening van den girodienst hij de
Nederlandsche Bank de rentabiliteit
van de giro zou nog meer in het ge
drang komen dan zij thans, bij het ont
breken van ook maar de matigste ren
tevergoeding, reeds is.
Ware zulk een rentevergoeding be
kend, de aansluiting van post- en bank
giro zou sinds lang een feit kunnen
zijn. En terwijl op dit punt de afschaf
fing der rente nadeelig werkt op de
ontwikkeling van den dienst, ook in
andere opzichten is zulk een storende
invloed merkbaar. Zoo heeft de nei
ging van alle rekeninghouders ge
volg van Üe rente-afschaffing om
hun saldi op het verplichte minimum
terug te drukken, tot gevolg, dat van
uitbreiding van het aantal autymati-
Sjche af- en overschrijvingen moet wor
den afgezien, terwijl het beruchte
„overtrekken" van rekeningen een zee
van extra administratie met zich
brengt.
Van twee zijden dus gevaar.
In de eerste plaats dit dat beleggers
hun saldo gering houden, waardoor de
rentabiliteit van het bedrijf benadeeld
'wordt.
In de tweede plaats met die geringe
saldo's het groote gevaar, dat aan een
gebruiker gelegenheid gegeven 'wordt
tot z.g.n. overtrekken (het gelegenheid
geven tot gireeren van bedragen groo-
ter dan het beschikbare saldo).
Inderdaad wel een moeilijke positie
Het werk moet toch gedaan worden,
onverschillig of 't saldo groot of klein
is. Daarvoor is personeel noodig. Was
er nu een behoorlijk saldo, dan was
daarmede een winst aan rente le ma
ken; nu niet.
Maar van het personeel moet nu
nog dubbele waakzaamheid gevraagd
worden tegen mogelijk overtrekken.
Terecht ziet de Dienst dan ook ver
langend uit naar het beslissend Woord
van Minister van der Vegte, wanneer
weer tot rentevergoeding mag woraen
overgegaan. De Minister heeft zich
kort na zijn optreden zeer voorzichtig
uitgelaten over dit vraagstuk. Ver
wacht mag worden dat nu spoedig een
beslissing genomen kan worden.
Kan de Minister besluiten om weer
rentevergoeding toe te laten, dan zal
dit naar de stellige verwachting niet
weinig bijdragen tot den snellen was
dom van den Po9tgirodienst. 'n dienst
die inderdaad in een behoefte voorziet.
Moge het spoedig komen.
STADSNIEUWS.
Bxandblusch-demonstraiie.
Het was gisteren de dag van de of-
ficieele kennismaking tusschen de Leid
sche burgerij en haar gereorganiseerde
brandweer. Reeds meerdere malen was
in den raad besloten tot en in de pers
melding gemaakt van de uitbreiding
van het bluschmateriaal. en hoewel de
min of meer uitvoerige beschrijvingen
reeds een denkbeeld konden geven van
de verhoogde capaciteit, was het toch
geheel verklaarbaar, dat men het nieu
were materiaal nu eens echt" wilde
zien werken, in samenwerking met het
reeds bestaande, om zoodoende eens n
duidelijk beeld- te krijgen van wat on
ze brandweer tegenwoordig presteert.
Vandaar, dat nu zooals Wij vorige
jreek reeds mededeelden, door den
commandant, don .bear p, Verhooff
BUREAUHooigracht 35
Leiden
een demonstratie werd op touw gezet
die aan dit wederzijdsch verlangen zou
tegemoet komen.
Er was voor dit eerste optreden van
onze groote brandweer veel belang
stelling. Moest de politie het operatic
terrein zelve, de Aalmarkt, van de
Mandemakerssteeg tot het magazijn
van Vroom en Dreesmann ongeveer af
zetten, daar rondom zag het zwart van
de toeschouwers, die op de Vischbrug,
de Hoogstraat, de Stille Rijn, de Vrou
wenbrug, cl achter bet Waaghoofd op
de Aalmarkt een plaats hadden inge
nomen.
Op het terrein was een groot aantal
officieele personen, genoodigden aan
wezig, o.w. burgemeester en wethou
ders, met den secretaris, de hoofden en
hoofdambtenaren van alle gemeentelij
ke diensten nevens de brandweer-spe
cialiteiten van vele andere plaatsen.
Wij noemen die van Breda, Delft,
Alphen a. d. Rijn, Sasspriheim, War
mond, Voorschoten, Voorhout, Oegst-
geest en Leiderdorp. Verder waren er
vooraanstaande 'personen op industri-.
eel en technisch gebied, die nauwer bij
de brandweer betrokken zijn. Al deze
heeren waren voor den aanvang bijeen
in het Waaggebouw, waar zij werden
begroet door den commandant, der
Leidsche brandweer, den heer P. J.
Verhoog. Spr. richtte zich in het bij
zonder tot burgemeester en wethou
ders en de autoriteiten van elders, hun
de verklaring gevende dat hun aanwe
zigheid ten zeerste op prijs werd ge
steld. Ook verwelkomde spreker de
mannen die voorheen deel uitmaakten
van de vrijwillige brandweer, zoolang
deze bestaan heeft. Hij besloot met den
wensch dat allen een gunstigen indruk
zouden medenemen van de organisatie
en de capaciteit der hedendaagsche
Leidsche brandweer.
De commandant, die- in de leiding
werd bijgestaan door den ondercom
mandant, den heer v. Lith en de slan
genvoerders, gaf nu het sein om den
denkbeeldigen band aan te vallen.
Het kwam er nu op aan, niet zoo
zeer binnen korten tijd met een groot
aantal stralen tegelijk te werken, dan
juist wel te laten zien welk systeem
altijd wordt gevolgd, en welke functie
elk van de ter beschikking staande
spuiten en reddingsmiddelen daarbij te
vervullen heeft. Naar dit systeem n.l.
is de geheele vaste .brandweer georga
niseerd. en het nieuwe kostbare mate
riaal aangeschaft.
Ook in dit opzicht slaagde de demon
stratie uitstekend.
De eerste aanval was voor rekening
van de laatst in'dienst genomen Mer
cedes Benz automobielmotorbrand-
spuit, die zooals -men weet het beste
uitgerust is den voor het eerste op
treden, waarbij voor de have dikwijls
'eerst nog menschen te redden zijnsvan
onschatbare» beteekenis is, 'door den 20
M. langen afneembaren ladder. Binnen
een minimum van tijd was de ladder
mechanisch afgenomen en uitgescho
ven, waarbij (de groote spuit stond op
het Waaghoofd) gedemonstreerd werd
hoe zij onafhankelijk van den stand
der machine in iedere situatie kan op
gesteld worden.
Tegelijkertijd werd getoond hoe na
het afrollen van de. slangen niet be
hoeft te worden gewacht tot de aan
voerbuis in verbinding is gebracht met
open water of een brandkraan en reeds
dadelijk met twee stralen water kan
worden gegeven uit de tank die zich
op de motorspuit bevindt. In aanslui
ting daaraan werd een brandkraan
•van de \yaterleiding ingeschakeld,
waarvan de druk wordt verhoogd door
de motorpomp.'
Bij de demonstratie werd een brandy
verondersteld die zich aanvankelijk"
sterk uitbreidt, onder ernstige omstan
digheden, het in levensgevaar verken-
ren van bewoners. Zoodoende kon men
nadat de eerste stralen in het veronder
stelde vuur geworpen waren. zien. hde
een bewoner werd gered, door hem aan
een touw lanes de ladder naar bene
den te laten glijden.
Behalve deze, werden gedurende net
verder verloop van de oefening nog
twee andere methoden gedemonstreerd
n.l. die met het springzeil en,het glij-
zeil.
Nadat de grnoMe motorspuit aldus
een proeve had - ^leg.l van haar uan-
valskunst, wo<\' bij de veronderstel
de uitbreiding v - de* od. nog een
paar koppelingen ingeschakeld, terwijl
slangen uitgelegd en aanvoerbuizan
werden aangekoppeld om de tweede
motorspuit in werking te steil en. In
dit stadium werd ook getoond hoe op
groote hoogte het vuur kan worden be
streden door langs de ladder een
slang heen tè leiden en dan van boven
af water te geven.
Van den tweeden motorspuit, tot
voor kort de eerste vechtjas, doch te
genwoordig in reservedienst, werden
nu de slangenhaspel afgenomen en
naar de Hoogstraat nog twee slangen
uitgelegd om den brand ook van de
andere zijde te kunnen bestrijden. Ver
volgens werd de bluschkraeht ver
hoogd door de aankoppeling van nog
m<eer slangen aan de motorspuiten,
waarbij in het belang van een veelzij
dige bestrijding van het vuur gebruik
werd gemaakt van verdeelstukken, tot
dat iedere spuit met zeven stralen
werkte. Ten slotte werd ook de stoom
spuit nog uit haar ruste gehaald en
nadat stoom gemaakt was, met twee
stralen in werking gesteld, zoodat op
een zeker moment de brandweer in
het vuur ging met niet minder dan zes
tien stralen water tegelijk die ieder nog
een in verreweg de meeste gevallen
voldoende capaciteitshebben.
Nadat zoo het aantal., stralen was
getoond, werd het verplaatsingsvermo
gen van enkelen samengevoegd door
telkens zeven koppelingen aan te slui
ten op één groote straalpijp
Enorm was de kracht die nu per
straalpijp werd ontwikkeld. Toen van
af de Aalmarkt de stralen op de St
Jansbrug «p de Hoogstraat worclen ge
richt, moesten de toeschouwers voor
zoover zij geen parapluie hadden mee
genomen met een nat pak de wijk ne
men.
Terwijl-vervolgens het nabiusschen
werd gedemondstreerd, werd in een ge-
improviseerd huis op het Wagenhoofd,
dat met zwavelrook gevuld was, een
proef genomen, met het rookmasker.
Ook deze slaagde goed. Hadt je t niet
benauwd jongen, vroeg een der oudere
collega's aan den brandweerman, clie
een kwartier naar „den vuurhaard"
had gezocht. Maar het antwoord was:
niets mijnheer.
Tenslotte werd het materiaal weer
„ingepakt", en van de geheele groep,
de drie spuiten met liet personeel, den
commandant en den pl.v. hoofdeom-
ma ndant weth. Mulder, een foto ge
nomen.
Daarmede was de, zonder twijfel
geslaagde, demonstratie geëindigd, en
de kennismaking een feit. Bij al het
onvolmaakte, dat er is, nieenen we dat
Leiden met haar brandweerorganisatie
onder goede leiding wel het mogelijke
heeft bereikt. Zij den brandweer overi
gens een rustig bestaan weggelegd.
Bij drayen Ziekenuiuisverpleging.
B. en W. bieden den Gemeenteraad
aan hun prae-advies inzake een aantal
amendementen van raadsleden op hun
voorstel met betrekking tot bovenge
noemd onderwerp.
Deze amendementen zijn van de hee
ren van Stralen, Heemskerk. Spendel
Bergers en Deumer.
In verband met de aanhouding van
het voorstel van B. en W. zijn die
amendementen toen niet dadelijk in
behandeling gekomen en het lijkt B.
en W. daarom, in het bijzonder met
het oog op den zeer ingrijpenden aard
van de amendementen-van Stralen en
-Heemskerk c.s. gewenscht. den Raad
omtrent alle ingediende amendemen
ten vooraf schriftelijk van advies te
dienen.
De amen dementen-van Stralen en
-Heemskerck c.s. zoo zeggen B. en W.
kunnen, voor zoover zij een wijziging
van artikel 7 van het tarief beoogen,
gevoegelijk tegelijk worden besproken.
De heer van Stralen wenscht in zijn
eerste amendement de inkomensgren
zen van alle rubrieken met f 200 te ver-
hoogen, met uitzondering van die ge
noemd in artikel 7B. voor welke ru
briek hij een verhooging, voor zooveel
de benedengrens betreft, met f 100 vol
doende acht,
De heeren Heemskerk c.s wenschen
zoo ver niet te gaan; hun amende
ment beoogt slechts een verhooging
nmt f 2 van de inkomensgrenzen, ge-
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
Wij mogen U niet adviseeren tot
aanneming van deze amendementen,
omdat de daaruit voor de gemeente
voortvloeiende meerdere kosten niet
onbelangrijk zullen zijn.
De heer van Stralen wenscht in de
eerste plaats de inkomensgrenzen van
alleen-wonende personen (artikel 7 sub
A) met f 200 te verhoogen en het heffen
van een bijdrage dus eerst te doen aan
vangen bij een inkomen van f700.
'Het komt ons voor, dat deze alleen
wonende personen gevoegelijk bij een
inkomen van f 500, f 600, f 0.25 per dag
in hun verpleegksten kunnen bijdra
gen. Men vergete toch niet, dat bij op
name in een Ziekenhuis voor hen alle
uitgaven ophouden, met uitzondering
alleen van een gering bedrag aan.ka
merhuur. Immers, kostgeld wordt niet
geheven, wijl de betrokken persoon
geen kost geniet.
Het heffen van een bijdrage ad f 1.75
bij een weekgeld van f 10, f 12 en van
f3.50 bij een weekgeld van f12f 14
achten wij niet onbillijk. In beide ge
vallen behoudt de patient de beschik
king over een bedrag van f 8 a f 10 per
week.
In dit verband wijzen wii U op de
Amsterdamsche verordening, waarhij
reeds f0.25 geheven wordt bij een in
komen van f200f300, terwijl alleen-
loopende personen met een inkomen
van f500 a f 600 (het aanvangsinkomen
volgens ons voorstel) f 1 per dag moe
ten bijdragen.
Intussehen bedenke men wel, dat
deze z.g. „opschuiving" beteekent alge-
heele vrijstelling voor hen, die een in
komen hebben van minder dan f700 en
vermindering van de bijdrage voor hen
die een hooger inkomen hebben.
En fiu doet zich het feit voor, dat
het getal van hen, die een gering in
komen hebben, veel grooter is, dan
van hen, die beter gesitueerd zijn.
Hoewel wij U niet met veel cijfers
zullen lastig vallen, die bovendien ook
moeilijk met juistheid zijn te geven,
willen wij U toch één voorbeeld noe
men. Het getal ongehuwde aangeslage-
nen in de gemeentelijke inkomstenbe
lasting naar een inkomen van f700
f800 bedraagt 950. Dit getal daalt ge
leidelijk tot 360 bij een inkomen van
f1100 tot f 12C0.
Nu zal men ons tegenwerpen, dat
onder die getallen ook inwonende per
sonen begrepen zijn, maar dan wijzen
wij op het "-root getal kamerbewoners,
kostgangers, enz.
Uit een en ander volgt, dat de uit
schakeling van deze beide inkomens
grenzen een grooter finantieel nadeel
zal berokkenen, dan mén oppervlakkig
zou denken.
Wat nu de rubrieken B, C, D en E
betreft, hier doet zich, hoewel in min
dere mate, hetzelfde verschijnsel voor.
In rubriek B wordt uitgeschakeld de
inkomensgrens f 1100 tot f 1200, in ru
briek C f 1200 tot f 1400, in rubriek D
f1400 tot f1600, in rubriek E f1600—
f1800.
De personen, behoorende tot deze in
komensgrenzen, genieten dus geheel
vrije ziekenhuisverpleging op kosten
van de gemeente, terwijl zij, die tot de
volgende inkomensgrenzen behooren,
een mindere bijdrage behoeven te be
talen.
Men schatte toch vooral het nadeel,
uit deze vermindering van bijdrage
voortvloeiende, niet gering. Alle bij
dragen, cjoor ons voorgesteld, vermin
deren bij aanneming van het amende
ment-Van Stralen met f0.25 per ver-
pleegdag, d.w.z. met f 1,75 per week,
Deze vermindering, berekend naar
gezinnen van 2 tot 7 en meer personen,
omvattende de rubrieken B, C, D en
E, vertegenwoordigt een niet onaan
zienlijk bedrag.
Dit bedrag vermindert eenigermate
bij aanneming wan het amendement
Heemskerk c.s. omdat dit slechts be
trekking heeft op de rubrieken C. D
en E.
De voorstellers hebben blijkbaar noe
een anderen, zeer belangrijken factor
over het hoofd gezien.
Zooals reeds hiervoren werd opge
merkt, vallen vele personen en gezin
nen, bij uitschakeling van de eerste
inkomensgrenzen der verschillende
rubrieken, in de geheel kostelooze ver
pleging.
Maar door de opschuiving van de
verschillende inkomensgrenzen en de
daarmede gepaard gaande verhooging
van de bovengrenzen van elk der ru
brieken, komt een aantal perconen. dat
volgens ons voorstel voor eigen reke
ning zou worden verpleegd ,voor reke
ning van de gemeente, zij het dan ook
met betaling van een kleine bijdrage.
Het zal daarom wel geen nader be
toog behoeven, dat de toevloed van pa
tieten naar het academisch ziekenhuis
veel grooter zal worden, dan thans 't
geval is, En als gevolg daarvan zal de
opname in vele gevallen moeten wor
den ge\Veigerd .zoodat veel meer dan
thans gebruik zal moeten worden ge
maakt van de particuliere ziekenin-
richtingen.
Als men bedenkt, dat de verpleeg-
prijs in het Academisch Ziekenhuis
VQl nor «w» s. de
Gewone advertentiën p«* regel 2>/» cent
Ingezonden Mede deeling en, dnbbel Uriel
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine edrertentiën bij vooruitbetaling
▼an ten boogete 30 woorden, worden dege
lijke geplaatst ad 40 cent
Binnenland.
De soc.-demociaten zullen de opening
der Tweede Kamerzitting bijwonen.
Bnlteniand.
Donderdag zal vermoedelijk de ver
kiezing van de niet-permanente leden
van den Volkenbondsraad plaats
hebben.
De typhnsepidemie te Hannover
breidt zich uit.
Nieuwe aanslagen op do Duitsche
treinen.
particuliere ziekenhuizen f 2,50 tot
f3.50 en dat deze prijs nog verhoogd
wordt met de niet onaanzienlijke ope
ratiekosten ,dan zullen wii wel niet
behoeven te zeggen, dat de aanne
ming van de ingediende amendemen
ten, wegens de daaraan verbonden
hooge kosten de finantiën der gemeen
te zeer zou bezwaren.
Voorzoover wij dit met eenige juist
beid hebben kunnen nagaan, zou het
amendement-van* Stralen een extra-
uitgave beteekenen van ruim f 8500
per jaar. Het amendement Heemskerk
c.s. zal uit den aard der zaak een zoo
hooge som niet vorderen, doch zal
niettemin ook nog een belangrijke uit
gave medebrengen
Ten slotte moeten wij er nog op wij
zen, dat het amendement-Heemskerk
c.s. de verhouding tusschen de gren
zen van de rubrieken B. en C. ver
breekt.
Terwijl de eerste inkomensgrens v.
rubriek B. eindigt met f 1200, zou ru
briek C. aanvangen bij f 1400.
Kunnen wij u niet adviseeren tot
aanneming van de amendementen-v.
Stralen en -Heemskerk c.s. op art. 7,
evenmin kunnen wij dat ten opzichte
van het amendement van Stralen op
art 8.
Bij dat art. stelde ons College voor
het inkomen van het gezin te bereke
nen naar het inkomen van het hoofd,
vermeerderd met het gezamenlijk be
drag der inkomsten van de verdere
meerder- of minderjarige kinderen tot
het gezin beihoorende. slechts twee der
de van het gezamenlijke bedrag hun
ner inkomsten zou worden berekend.
De heer van Stralen wil daarentegen
het inkomen van het hoofd van het
gezin, ook bij de kleinere gezinnen, ver
meerderen met slechts 2/3 van de inko
mens van de verdere gezinsleden.
Werd dit gedeelte van 's heeren van
Stralen's amendement aangenomen,
dan zou dat ongetwijfeld een groote
daling van het totaal der te heffen
bijdragen tengevolge hebben.
Juist het inkomen der gezinsleden
is van grefote beteekenis bij de bereke
ning van het gezinsinkomen. Het in
komen van den man alleen kaïv 't ge
zin tot een „armlastige" stempelen,
doch het gezamenlijk inkomen van alle
gezinsleden kan het tot een „in goeden
doen" brengen.
En nu moge het waar zijn. dat de
kinderen in gewone omstandigheden
niet hun geheele loon thuis brengen,
het komt ons voor, dat in t'iiden van
ziekte en tegenspoed ieder moet hel
pen, ieder der gezinsleden in de eerste
plaats wat men noemt, moet bijsprin
gen en dat dan het ware gevoel van
saamhoorigheid tot uiting moet komen
Ook tegen aanneming van dit amen
dement-van Stralen moeten wij ons
dus verzettén.
Het is ons trouwens niet recht dui
delijk, waarom de voorstellers wijzi
ging van de artikelen 7 en 8 wenschen,
nu de deugdelijkheid van de in die ar
tikelen opgenomen tarieven reeds ge
durende een 20-tal maanden is geble-
kenr Immers die tarieven zijn reeds se
dert December 1924 bij wijze vafi proef
toegepast en in dat tijdvak is slechts
een gering aantal reclames ingekomen,
waarvan nog de hetft moest worden
afgewezen.
Is men inderdaad van meening. dat
de tarieven te hoog zijn (artikel 7) en
eveneens de berekening van de inko
mens (artikel 8), dan wijzen wij op de
verzekering tegen ziekenhuisverple
ging bij een 2-tal hier ter stede be
staande vereenigingen.
De verzekeringspremie bedraagt
slechts 10 cents per week en de ultkee-
ring f2.50 per verpleegdag gedurende
56 dagen.
Voor dit luttele bedrag per week
wordt men dus in staat gesteld zelf de
verpleegkosten te betalen en heeft men
het voor het eergevoel aangename be
sef zelf te hebben gezorgd voor komen
de moeilijke dagen.
Het derde amendement van den heer
van Stralen betreft een wijzielng van
artikel 13, bet z.g .beroepsartikel
In ons voorstel wordt in dat artikel
bepaald, dat beroep open staat van
alle door den Directeur van den Ge-
xeosjf"XtUgan Diami gpnamAp beslis-
