tweede BLAD.
f» ie mm® zeggëü.
TMIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN MAANDAG 16 AUGUSTUS 1926
De tariefsveraging der spoorwegen.
De Nedeiiandsche Spoorwegen, die
in 1924 en 1925 een overschot hadden,
rekenen voor 1926, als er geen wonder
gebeurt, op een tekort. Dit komt door
de tariefverlaging, welke, naar schat
ting, een 5 £4 millioen zal kosten,
meldt de „N. Crt."
Dit bewijst alweer, dat de redenee
ring: tariefsverlaging wordt goed ge
maakt door verkeerstoeneming, niet
altijd opgaat, redeneert het blad.
ïntusschen blijkt uit de exploitatie-
ei ij f er s opnieuw, dat niet zoozeer het
personenvervoer, als wel het vracht^
vervoer der spoorwegen de resultaten
drukt, al valt het tekort tengevolge
van de tariefverlaging voor vervoer
van reizigers niet weg te cijferen.
Vandaar dat de Nederlandsche Spoor
wegen bedacht zullen moeten zijn op
de toeneming van het vrachtvervoer.
Stellig kan de uitvoering van het plan
Van d enophaaldienst der vrachtgoede
ren door het autobedrijf, waarover we
bericht hebben, verbetering brengen.
Wat het reizigers vervoer betreft,
zijn we geneigd aan te nemen, dat een
ietwat sterkere verlaging van de ta
rieven der 3de klasse, het tekort klei
ner zou hebben gemaakt.
Eindelijk nog iets: onze spoorwegen
moeten het in de eerste plaats hebben
van het verkeer in Nederland en het
is communis opinio, dat de Nederlan
der zijn eigen mooie land nog veel te
weinig kent. Welnu, waarom geven
onze spoorwegen geen rondreisbiljet-
ten in Nederland uit, zooals België en
Zwitserland doen. België heeft zelfs
twee soorten van tijdelijke abonnemen
ten: een vijjfdaagsch en een veertien-
daagsch. Geen beter middel, om het
reizen in Nederland aan te moedigen,
te meer waar het aantal teleurgestelde
valuta-reizigers bij den dag toeneemt.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK
Beroepen; Te Gaaselte, G. v. d.
Nieuwenhiiizeii te Hekelingen. Te Put
ten (2de ,pred.-pl.), G. Alters te Nieuw
LekkerWfl.
Bedankt: Voor Opkeusden, toez^
Th. Keek te Garderen. Voor SexDierum,
B. Tuinstra te Beesd (Geld.). Voor Brus
sed, D. Kuilman te Borne (O.).
Aangenomen: Naar Ylagtwedda.
G de Wfik te Kamperland.
GEREF. GEMEENTEN.
Bedan k t: Voor Patersan, St. Kok
te Gouda.
Ds. M. Schuurman.
In'de'Donderdagavond gehouden ver
gadoring; van den kerkerhad der Gerei.
Kerk va^i 's'Gravenhage-West heeft de
oudste predikant, Ds. M. Schuurman
medegedeeld, tegen ha.lf December eer
vol emeritaat te zullen aanvragen.
De keirkeraad besloot deze zaak op de
claasisvergadering ter tafel te brengen.
Ds. 3d. Schuurman heelt 12 Dec. a.3.
44 dienstjaren. Hjj aanvaardde het pre
dikambt te Leek en diende de Kerken
van Enschedé, Alphen aan den Rijn en
Kampen, om 1 Aug. 1909 te 's Graven
hage zijn intrede te doen.
Met de kfcrkspEtsdng een paar jaar
geleden, ging hij over naar de kerk van
1 Gravenhage-.West.
Da 8. is voornemens' op 12 Decem
ber afscheid te nemen van zijn gemeente
ProdLkantenopi aiding tooi de Bei of.
Gemeenten.
Ds. G. H. Kersten zegt, dat de ge
vraagde en ontvangen I 30000 voor den
bouw van een Theoi. School te Rotter
dam tar opleiding van predikanten voor
de Gered. Gemeenten hun bestemming
blijven behouden en hard noodig zijn.
Tbaas vraagt hij nog ruim f 2000 voor
de meubilaaring. Ree® kwam oen kleine
honderd gulden bijeen. Voor de hiblio
theek werden nog steeds inzendingen
ontvangen.
Die Synode van Assen.
In bed „Noord Hollandsch kerkblad"
schrijft Plióf. Dr. R. W. Grosheide over
wat naar zijn meening op de a.s. Sy
node te Assen aan de orue zal komen
Na eerst opgemerkt te hebben, dat
fuit den aard der zaak de Synode zich
niet meer bezig kan houden met Di,
Koppenaal, aangezien deze predikant
niet meer tot eén der Gerei'. Kerken
behoort, zegt de schrijver, dat, indien
hij wel ingelicht is, voor het bezwaar
schrift van Ds. van Leeuwen niet be
paald een nieuwe zitting der Synode
was aangevraagd.
Maar in elk geval is thans de classis
JBolsward gekomen en heeft zich tot
het moderamen gewend met hst verzoek
de synode bijeen te roepen om het gra
vamen te onderzoeken van Ds. C. ver
maat te Makkum.
Deze heeft toegezegd zijn bezwaar
schrift voor 30 Aug. te zullen indienen,
en zoo ijan de voorgenonien zitting der
Synode doorgaan en zal ze, behalve
over de beiae eerstgenoemde bezwaar
schriften ook over ae verklaring, door
Ds. Brussaard van Bloemendaal afge
legd, zich hebben uit te spreken.
Wat de taak der Synode betreft, merkt
prof. G. 0. m. op, dat zij in de eerste
laats zal hebben na te gaan, welke
ezwaren werden ingebracht, en zal ze
van die bezwaren hebben uit te maken
of ze in elk opzicht geldig zijn, zoodat
de Synode haar uitspraken zou moe
ten veranderen, of ze toelaatbaar zijn,
(of dat ze moeten worden verworpen.
.Voorts is het niet onmogelijk, dat aan
üe Synode wordt gevraagd, hoe te
handelen met broeders, die zitting na
men in z.g. comité's van actie, en dat
nog verder licht .gezocht wordt over de
moeilijkheden, waarin we tengevolge
van de kerkelijke troebelen zijn geko
men.
Oveizicht van den Staat dei Neder
landsche Hervoimde Kerk.
Ter voldoening aan het voorschrift
van art. 71 van het Algemeen Reglement
is aan de Synode uitgebracht het vol
gende overzicht van den Staat der Staat
der Nederlandsch Hervormde Kerk.
1. Wegens het ontbreken der opgaven
op de tabellen van de schriftelijke kerk
Visitatie uit het provinciaal ressort vr*
Noord Holland, kan het aantal zieler.
«lit die tabellen opgemaakt, niet worden
opgegeven.
De uitkomst der tiende tienjaarlijk
sche volkstelling, gehouden op 31 De
cember 1920 wees een getal aan van
2.835.429 zielen.
2. Het getal der gemeenten vermeer
'derde met drie, n.l. door de zelfstan
'digverklaring van de gemeente .Water
graafsmeer, bij besluit van het classi
caal bestuur van 8 December 1925,
goedgekeur ddoor het provinciaal kerk
bestuur van Noord Holland, met ingang
van 1 December 1925;
van de gemeente Erica bü besluit van
het classicaal bestuur van Emmen, goed
gekeurd door het besluit van het pro
vinciaal kerkbestuur van Drente (Ld,
11 Mei 1926, ger. onder no. 1106, en
van de gemeente Doorwarth' bij be
sluit van het classicaal bestuur van
Arnhem, goedgekeurd door het besluii
van het Provinciaal kerkbestuur van Gel
derland, d.d. 19 Mei 1926, ger. onder
no. 1155,
Te 's Gravenhage werd een 17 de pre
dikantsplaats bij de Nederduitsch Her-
-vormde gemeente gevestigd. Daaren
tegen werden de gemeenten Hippolytus
hoef en Oosterland (classis Alkmaar/
gecombineerd, evenals de gemeenten Ga
ipinge en Vrouwepolder (classis Mid
delburg).
3. Bg schrijven van 8 December 1925,
ger. onder no. 441, werd kennis gege
ven door het classicaal bestuur van Am
sterdam, dat een grenswijziging is tot
stand gekomen tusschen de gemeenten
Amstelveen en Ouderkerk aan den Am
stel; bij schrijven van 19 December '251
ger. onder no. 636, werd kennis gege
ven door het classicaal bestuur van Zut
phen, dat een grenswijziging is tot stana
gekomen tusschen de gemeenten Ter-
borg en Silvolde.
4. Van jlen minister van financiën
kwam d.d. 8 Juni 1926, ger. onder nu.
■1195, bericht in, dat bp Kon. besluit
'van 27 Mei 1926 no. 37, de rjjkstracte-
menten, verbonden aan de predikants
plaatsen te Hippolytushoef, groot f825
en Oosterland, groot f 900, zijn inge
trokken met 1 Januari 1926 en een rpks
tractement, van f 1725 is verbonden
aan de predikantsplaats te Hippolyfcus-
hoef-Oosterland; eveneens d.d. 8 Juni
'1926, ger. onder no. 1195, dat bij Kon.
Besluit van 27. Mei 1926, no. 37. as rpks
tractementen, verbonden aan de predi-
kantsplaatsen te Vrouwepolder, groi-.
f 864 en Gapinge, groot f 850, zijn in
getrokken met 1 Januari 1926 en een
rijkstractement van f 1714 is verbonden
aan de predikantsplaats te Vrouwepol-
der-Gapinge.
5. Volgens de ingekomen tabellari
sche verslagen der provinciale kerk
besturen, werden van September 1925
Jot Mei 1926 afgenomen 34 examen^
waarbij 29 condidaten tot de Evangelie
Itediening werden toegelaten.
Onder de toegelatenen bevonden zich
5 candidaten, die voor de tweede maal
examen aflegden. Vier candidaten kun
nen het examen nog overdoen.
6. Volgens ingekomen opgaven dei
kerkelijke hocgleeraren zijn gedurende
den cursus 19251926 in het album in
geschreven:
te Leiden 46 studenten, van wie 12
voor de eerste maal;
te Utrecht 127 studenten, van wie 46
voor de eerste maal;
te Groningen 36 studenten, van wie 5
voor de eerste maal.
De kerkelijke hoogleeraars-benoeming
Naar aanleiding Van de hoogleeraara
benoeming te Utrecht ontving het Han
delsblad eenige ingezonden stukken
waarin betreurd wordt, dat Dr. A. IL
de Hartog niet benoemd is.
Het blad mea-kt naar aanleiding daar
van het volgende op:
Daar napleiten over een genomen be
slissing ons niet wenscheljjk schijnt, ne
men we uit een der stukken slechts
over, dat een abonné schrijft, over het
stichten van een buitengewonen leer
stoel vcor Dr. de Hartog.
Hij vraagt of dit denkbeeld, dat tel
kens stagnatie ondervindt, door zpn
vrienden nu eindelijk maar niet eens
in een daad omgezet moet worden dooi
de benoodigde gelden bjjeen te brengen
voor een leerstoel.
Examens hoofdacte.
Volgens de thans geldende bepalin
gen moet een onderwijzer twee jaar
als zoodanig werkzaam zijn geweest
alvorens in de gelegenheid te worden
gesteld examen te noen tOi het ver
krijgen van de hoofdacte. Dit heeft
nog al eens aanleiding gegeven tot
moeilijkheden.
Naar De Tel. verneemt, is echter
een soepeler regeling in dezen te
wachten, waartoe binnenkort en wets
ontwerp tot wijziging van de lager-
onderwijswet bij de Staten-Generaal
zal worden ingediend.
Genoeg animo.
Voor de vacante betrekking van on-
derwüzeres aan de 0. L. school te Drou
wenermond (Dr.) hebben zich 50 sol
licitanten aangemeld.
Weer één.
Te Heemskerk is de Openbare Lagere
school verkocht aan het bestuur der bij
zondere school voor f 7330.
Especanto.
Deze wereldtaal schijnt in populari
teit toe te nemen, te oordeelen naai' de
groote belangstelling die er is voor
ae cursussen in deze taal. De centrale
commissie voor Esperanto-cursussen.
die te Nqmegen gevestigd is, heeft al
leen dg^r ter plaatse 670 leerlingen in
geschreven.
BINNENLAND.
De Chr. Boeren- en Tuindersbond over
het pachtvraagstuk.
Tor aanvulling van hetgoem wij hier
omtrent in het vorig nummer opnamen
volgen hier nog eeinigo opmerkingen]
uit het adres van het BondsbOstuur, in
zake 'doel II van het verslag der pacht-
commissio
Wat hjet wegnemen van bestaande!
misstanden aangaat, blijft het bestuur
het betreuren dat de door "de commis
sie 'in "haar rapport deel T voorge
stelde regeling omtrent het dragen
der kosten van en het verbod van het
.uitloven van premiën bij openbare ver
koopingen en verpachtingen niet vol
ledig wet is geworden.
De Commissie heeft voorts in haar)
rapport deel II voorgesteld om naast!
de geld- of goederenpacht ook *aan dei
veranderlijke pacht en de deel pacht]
leien wettelijfcem grondslag te geven.
Het bestuur kan zich met dit voorstel!
.vereenigen. Weliswaar schijnt het niet
in den ontwikkelingsgang van de Ne(
derlandsche pacfitverhoudingen te Tig,
gen, dat laatstgenoemde twee pacht
vormen in de naaste toekomst tot eeni
breede toepassing zullen geraken..
Doch, waar met dezen wettelijkenj
grondslag bedoeld wordt de rechtsze-
erheid van de contracteerehde par
tijen te bevorderen, kan het bestuur,
zich met dezen voorslag vereenigjew.t
Om dezelfde reden, bevordering van]
de rechtszekerheid, juicht het bestuur
toe de erkenning van de pacht als za
kelijk recht. Hiermede toch wordt
een wettelijke basis gegeven, dan wat}
zich in de rechtspraak ten aanzien van
het pachtersrecht sinds lange jaren
heeft ontwikkeld.
Maatregelen tegen het te
hoog opdrijven van den
pachtprijs.
Met 'de beschouwingen der commis
sie aan dit punt gewijd, kan het be
stuur zich geheel vereenigen. Elk op
treden der overheid, waarbij deze zien
rechtstreeks mengt in de vaststelling
dier pachtprijzen, wreekt zich en voert
tot ontduiking. Wel meent het be
stuur, gëlijk reeds boven werd ge
zegd, dat <fe overheid geroepen is allesi
te weren, wat hetzij naar de zijde van
•den pachter, hetzij naar die van den
verpachter, tot kunstmatige opdrijving
|der pachtprijzen kan leiden.
Rfocht op continuatie.
Niets zou het bestuur meer toejiib
©hen, dan, indien een bevredigende
wettelijke regeling van een oontinu-
atierecht van den zittenden pachter,
te verkrijgen was. De commissie heeft
echter in hare beschouwingen omtrent
ide bezwaren, die verbonden zijn aan
een wettelijk recht op continuatie, dui
delijk aangetoond, dat een dergelijke
regeling niet mogelijk is zonder daar
mee tegelijkertijd feitelijk de pachtoven
eejnkomst op te heffen en net insti
tuut van de pacht te verdrijven. Het
bestuur kan zich met deze beschou
wingen vereenigen, te meer waar de
commissie in hare overige voorstellen!
de positie van den zittenden pachter
verstrekt en meerdere rechtszekerheid!
aan dezen schenkt.
.Vergoeding voor verbete
ringen.
Dat id|e commissie komt met een
voorstel tot vergoeding voor door den
pachter aangebrachte verbeteringen,
waartoe hij niet contractueel gehoutden
Was, juicht het bestuur toe.
Wel gingen er in het Bestuur stem
men 10 p, die vreesdien, dat deze bepa
ling nianleiding zou geven tot lang
durige en kostbare processen. Daarte
genover werd gesteld, dat eerst de
practijk kan utiwijzen, ot 'inderdaad]
deze gevolgen zullen intreden en ini
elk geval vrees voor een met-vast
staand, onbewezen gevolg niet mag
.weerhouden van de vaststelling van;
een op zichzelf "billijke en juiste ber
paling.
Meer gerechtvaardigd lijkt de vrees,
dat in sommige gevallen de pachter:
wegens de machtspositie van den ver
pachter zijn recht niet tot gelding zal'
brengen.
Wat nu de nadere uitwerking van)
ibpt beginsel betreft in de door de
Commissie gegeven wettelijke formulee
ring, het bestuur ziet in zijn meerder
heid geen grond om het vergoedings
recht ie beperken tot verbeteringen,,
vallende binnen de laatste tien jaren.
Zeer zeker kan, hoe langer de termijn!
gesteld wordt, het bewijs te moeilijker
vallen en eventueel het toe te kennen,
schadevergoedingsbedrag geringer zijn
[doch in de eerste plaats behoeft dit
niet zoo te zijn en in de tweede plaats!
[kan het zonder bezwaar aan de be
trokken partij overgelaten worden, of
hij op grond dezer overweging van de
uitoefening van een eventueel aan hem
toekomend vorderingsrecht wil afzien.
Remissierecht.
Ten aanzien van het door de com
missie voorgestelde remissierecht,
Jieerschte noch in het bestuur noch
onder de verschillende provinciale af-
tdeelingen eenstemmigheid.. Een deel
kan zich geheel vereenigen met het
voorstel der commissie, een ander deel!
wenscht behoud van den bestaaanden
toestand, in elk geval, dat de regeling
niet dwingend worde voorgeschreven,
terwijl weer anderen vreezen, dat de
verpachter eventueel wel gebruik zal
maken van het hem toegekende recht
op verhooging bij eventueel daartoe)
aanleiding gevende omstandigheden,
daarentegen de pachter in kwestie mee
zal komen tot geldigmakiing van rija
recht uit vrees voor den verpachter,
waarom zij dan ook op handhaving;
Van dein bestaarden toestand aandrin
gen.
P ach toom missies.
Ook ten aanzien van de pachtoom-
missies ontbreekt eenstemmigheid^
Een strooming onder het bestuur en»
ide provinciale afdeelingen acht daü
deze commissies, zooals ze in het be
trokken rapport worden voorgestel^
levenskrachtig zullen blijken en nut
tig werk zullen kunnen doen. Enke
len wenschen zelf uitbreiding der be
voegdheid. Daartegenover staat echter
ieen sterke strooming die zeer scep
tisch staat tegenover het instituut, ter
wijl velen elke inmenging van deze
commissies in de pachtverhoudingemi
op 'de wijze ais in het rapport geformu
leerd van de hand wijzen.
Afbouw P. C. Hooft
Do „P. C. Hooft het nieuwe schip
van de Mij. „Nederland", is eenigen
tijd geleden te Amsterdam aangeko
men en aanstonds zijn geruchten ver
spreid over de onvolledige afwerking
van het schip. Toen'bleek, dat men
er hier dadelijk met man en macht
aan ging werken. Men weet, dat ook
een stroom van protesten is gekomen,
toen de Maatschappij in 1924 de op
dracht tot het houwen van dit schip
gaf aan 'n scheepsbouwmaatschappij
te St. Nazaire en het behoeft geen ver
wondering te wekken, dat de afbouw
van het schip in Nederland, tegen do
oorspronkelijke overeenkomst in, tot
deze geruchten aanleiding gaf. In mid
dels hebben wij den heer Tegelberg,
een der directeuren van de „Neder
land" om inlichtingen gevraagd over
deze aangelegenheid en het is ons ge
bleken, dat van eenige ontevreden
heid over het werk der Franse hen
geen sprake is. De „P. C. Hooft" is
schitterend afgewerkt, zei de heer Te
gelberg, doch door tegenslagen, die de
Fransche werf had, een staking en
tweemaal een brand, zag het er naar
uit, dat het schip niet op tijd klaar
zou zijn. Men is toen, met volkomen
instemming der Maatschappijen te St
Nazaire, overeengekomen, dat 't schip
hier zou worden afgebouwd, uitslui
tend om/dat men hier momenteel over
meer arbeiders beschikken kan dan
de Fransche werf.
Het spreekt vanzelf, dat deze af
bouw in Nederland geen extra-kosten
voor de Maatschappij „Nederland"
meebrengen .Het werk, dat hier ver
richt wordt, is voor rekening van de
Fransche werf.
Grondverzakking in Spekholzerhelde.
Te Spekholzerheide is door het wer
ken van de mijn de Gravenstraat
wederom voor een deel verzakt. De
straat vertoont een breedten diepen
kuil, waarvan het verkeer grooten
hinder ondervindt.
Verschillende huizen in de omge
ving beginnen weder scheuren te ver-
toonen. Het mijnbedrijf is van1 een en
ander in kennis gesteld.
Afscheid burgemeester van Epe.
De burgemeester, J. L. J. B baron
Sweerts de Landas, wien, naar men
weet, eervol ontslag is verleend, nam
Zaterdagmiddag afscheid *van den
Raad en de gemeente-ambteïiaren.--
Bij monde van wethouder H. C.
Heering werd hem dank gebracht
voor het vele dat hij in een reeks van
jaren voor de gemteente heeft gedaan.
Het langst zitting hebbende raadslid,
de heer J. H. Ch. Rauwenhoff, bood
den scheidenden burgemeester na
mens den Raad een schilderstuk aan.
De heer W. Rauwenhoff, voorzitter
van de commissie uit de burgerij,
overhandigde namens deze eenige ge
schenken, o-a. het portret van den bur
gemeester om te worden opgehangen
in de Raadszaal.
Verschillende vereenigingen defi
leerden daarna met haa r vaandels
langs 't Gemeentehuis.
„De vrije Haarlemstche schilderschool.'
Zaterdagmiddag is' in perceel Kam-
persingel 42 te Haarlem, op eenigs-
zins officieele wijze geopend „De
Vrije Haarlemsché Scb\Vierscho>l
.Om. waren tegenwoordig mr. A.
Bruch, waarnemend burgemeester
van Haarlem en mr J. N. J. E. Heer-
FEUILLETON.
Uit spannende dagen.
C&en Vlaamech verhaal).
-
Zoo hoorde hij de soldaten op den
hof zijner woning vuur geven, hij zag
«en aantaJ kogel azijn vaders lichaam
doorboren; hij zag het bloed hean ont
vlieten; hij sidderde van woede en
wanhoop, daar hij het lijik zijns va
ders in den vullen sterfput werpen
rag. Eenskjape echter voerde zijn ver
beelding hem naar Herenthals en
voor het hnjjle, waar hij zijn moeder en
Genoveva gelaten had. De vlammen
slingerden hemelhoog boven de stra
ten, allee kraakte, huilde en kermde
rondom hem; maar tusschen ,al die
geruchten tusschen dien akeligen
storm valn noodkreten onderscheidde
hij de stem zijner moeder, de stem
van Genoveva. Zij riepen om redding
en wierpen zijn naam als een laatsten
hulpschreeuw met de vlammen in de
hoogte.... en hij, hij kon binnen de
muren der brandende woning zien,
hoe zijn moeder en Genoveva in den
vuurgloed met hangende haren rond
liepen, Alkander in wanhoop omhels
den en, met den blik ten hemel, onder
het ins)tortend gebouw werden ver
pletterd'! Deze en nog andere
schrik too neelen tooverde zijn wreede
verbeelding hem voor het verbijsterd
gezicht, om eenige óogenblikken daar
na de vertooning zijner rampen op
nieuw te beginnen.
Des jongelings lijden moest onzeg
lijk zijn; geen wonder aldus, dat deze
nare beschouwing hem van de wereld
had ontheven en hem, als versteend
en verdwaald van zinnen, in den kolk
der martelpijnen gedompeld hield.
Even zag hij voor zijn voeten in het
atroo de verkoolde lijken zijner moe
der en zijner vriendin liggen; on bij
dit gezicht huiverde hij en verbleekte
P-og, toen de sergeant met de lamp
in de zaal trad en in de Fransche laai
tot hem zeide:
,,Sa, kameraad, wat ziet gij dan in
dit atroo? De tijd der spoken is voor
bij: de Fransche Republiek heeft zè
naar Spanje gejaagd. Wees moedig;
wat vroeger, wat later, wij moeten
toch altemaal eens van den kogel
eten."
Bruno stuurde een ïangzamen hlik
op den sergeant, als had hij hem niet
verstaan, en sloeg dan weder de
oogen ten gronde.
„Arme jongen!" mompelde de ser
geant. „Is niet soldaat wie wil. Hij 13
vervaard: de schrik heeft hem dom
ei gek ge maak o
■Fen soldaat tra." in de zaai en zei-
do tot zijn Overste:
„Gitoyen sergeant, er 9taan twee
vrouwen bij den schildwacht; zij ver
zoeken oorlof om de gevangenon te
bezoeken."
..Vrouwe^ vrouwen in ini.jn wacht
huis!" riep de sergeant. „Wat heeft
de schildwacht dan in zijn hoofd?
Men verwijdere de vrouwen, en
met spoed i' 1
„Het zijn nonnen, Gasthuisnonnen'
bemerkte de soldaat, „zij vragen om
u te spreken."
„Dit verandert ide zaak wel een
beetje" zeide de sergeant, „maar non
of geen non, zonder bevel van mijn
Oversten komt er geen sterveling om
trent mijn gevangenen. Laat zien, wat
het is; doe de vrouwen binnenkomen:
tot bij de deur; niet verder."
Hij keerde zelf naar de voorkamer;
maar toen de eerste non zich voor
zijn oogen vertoonde, bleef hij getrof
fen staan, ja, deed een stap achter
uit en mompelde met bewondering:
„Zoo, zoo, waren alle nonnen als
deze, mij dunkt, ik werd een heilige!"
De eerste non was waarlijk schoon
en indrukwekkend, lang van gestal
te, statig van houding, met spiegel-
rein gelaat en vurige oogen.
Haar volgde een Zuster met zoete,
doch meer gemeene wezenstrekken;
deze droeg een grooten korf aan den
arm, en daarin drie of vier flesschen,
eenig brood en vlee?ch, en windsels
tot het verbinden van wonden.
Bij de verschijning der maagd had
den de soldaten bij de tafel hun kaar
ten neergelegd; anderen waren van
het legerstroo opgestaan. Allen hiel
den den hlik zwijgend op de statige
maagd gevestigd.
Met zekere minzaamheid, met eer
bied zelfs vroeg de sergeant aan de
eerste non:
„Welnu, bevallige zuster, wat ver
langt gij?"
De non antwoordde hem in goed
Fransch en op zoeten, eenvoudigen
toon:
„Wij zijn Zusters, die men uitgezon
den heeft om de gekwetsten te gaan
laven en troosten. Wij hebben reeds
vele Franschen bezocht; de menschep
liefde gebiedt ons, insgelijks de arme
gevangenen te bezoeken. Ik durf ho
pen, Citoyen, dat gij ons deze zending
zult laten vervullen."
„Ik zou wel willen" antwoordde de
sergeant, .„want inderdaad, men zou
wel wolf of tijger moeten zijn om u
iets te kunnen weigeren; maar, Zus
ter lief ,ik kan er niet aan doen. De
'bevelen zijn stellig en streng: zonder
oorlof van den Staf wordt niemand
bij de gevangenen toegelaten."
Ik heb een oorlof" antwoordde de
non, terwijl zij een schrift uit hare
tasch haalde en het hem overreikte.
De sergeant naderde bij de lamp en
zeide mompelend:
„Een bevel van den Generaal om de
Gastuisnonnen overal bij de gekwets
ten in te leiden en hen ongehinderd
door te laten, waar zij zich aanbie
den? Het is stellig."
Zich tot de wachtende Zusters kee-
rende, sprak hij:
„Het is in regel; maar ik twijfel of
het woord gekwetsten hier niet alleen
de Fransche gekwetsten beteekent.
„Gij doet uw natie onrectxt" ant
woordde de non. ^Sedert wunnoer
zijn de Franschen wreed en ongevoe
lig jegens een overwonnen vijanct, cn
bovenal jegens ongelukkige gekwets
ten?"
„Inderdaad" lachte de sergeant met
zekeren hoogmoed, „ik hoor. dat gij
ons kent: schrikkelijk in den oorlog,
goede jongens na den strijd, altijd
gedienstig voor vrouwen en ongeluk-
kigen. De Generaal kan het ook niet
anders verstaan hebben. Maar, Zus
ters, die mannen daarachter hébben
niets meer noodig: nog eenige uren,
en het is op met hen. Nochtans, ik
zal u bij hen leiden en u voorlichten
zelfs. Komt, volgt mij, het is er niet
vermakelijk in dit graf: dan, gij zijt
er aan gewend, gij ziet niets an
ders.
Hij vatte de lam-p en deed een tee-
ken tot de soldaten, dat zij in t wacht
huis verwijlen zouden; door de twee
nonnen gevolgd, trad hij de zaal der
gevangenen in en hield dé lamp om
hoog, opdat zij des te beter mochten
zien.
De eerste non bleef een kort oogen-
blik over de gevangenen staren. Haar
hart meende te breken toen zij in den
verren hoek den ongelukkigcn Bruno
zag zitten met het hoofd bijna op de
knieën geplooid, vernietigd door de
smart, als versteend door het lijden,
ja gevoelloos zelfs voor de plotselinge
verschijning van liriit in den donke
ren kerker. -
