CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
7de JAARGANG
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 192B
Nummer 1898
COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
h> Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal f 2.50
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal 1 2.90
Oit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
r
V Het Engeische invoerverbod
Dat onze zienswijze over liet verbod
van invoer van ons vleesca in Enge
land niet zoo ver .mis is, wordt mede
bewezen door wat onze LoiiJensche
Rijkslandbouw-consulent in „Handels
berichten" mededeelt.
Deze begint met de stellige verkla
ring. dat buiten eenigen wijf el bij de
Engeische Regeering in de eerste
plaats voorzit de zorg voer den ge
zondheidstoestand van den veestapel.
Maar dan vervolgt hij: ,dat daar
naast de fokkers zich ingenomen too--
nen uit protectionistische overwegin
gen met de maatregelen Ier Regee
ring en deze aansporen met tei dg te
komen van net eenmaal genomen be
sluit, behoeft geen nader betoog."
Precies onze meening.
De Regeering neemt natuurlijk niet
een dergelijk besluit als zij daarvoor
peen reden kan opgeven
Maar dat de Britsche Regeering
.nog een nevendoel heeft, wordt door
genoemden consulent mede erkend.
Immers bij zegt verder: „Intusschen
heeft de Britsche fokker een onge
zochte gelegenheid zijn voorieel met
de grodte vraag te doen, want de
markt ligt geheel voor hem open. Op
hem heeft de Britsche Regce ing haar
hoop gevestigd en ziet verder naar
hulp van Ierland."
De Britsche Regeering hoopt dus
dat de Britsche fokker in staat "al
zijn de markt te voorzien
Dat is juist het punt waar het voor
ons om gaat.
Het nevendoel is hier hot voorgoed
verdringen van de Ner'erlandsche pro
docenten.
Nu is nog niet ai Ie hoop vervlogen.
Immers meergenoemde consulent
zegt met betrekking tot deze Engei
sche hoop: De toekomst zal leeren of
deze hoop vervuld wordt. Do vleesch-
imadelaren beweren, dat de Engei
sche fokkers nimmer g itraclit nebben
te voldoen aan de eische.n de" consu
menten en slechts zelden leveren zij
wat in den handel wordt gevraagd.
De Hollandsche fokker deed dat wel
en daarom verloor de Engeische zijn
eigen markt
Een tweede factor in ons voordeel
is dat de Engeische consumeut wel
spoedig op de maatregelen za«. '*eagee-
ren, daar reeds nu deze maatregelen
de vleeschprijzen in Engeland aan
zienlijk deden stijgen.
Intusschen komt en daar gaat
het voor ons om deze Engeische
taktiek wonderwel overeen met de
Amerikaansche inzake de bloembol
len. Zonder dat wij uit het oog verlie
zen. dat een primair geval van mond
en klauwzeer is toe te schrijven aan
besmetting met door Nederland geïm
porteerd versch vleesch, integer deel
dat in al zijn ernstige consequentie
betreuren, houden wij toch vol dat de
middelen om herhaling te voorkomen
andere hadden behooren te zijn.
V Goedkoopc Zondagstreinen.
Ook in ons blad is herhaaldelijk
de staf gebroken over het van Over
heidswege aanmoedigen van Zondags
uitstapjes met trein en tram.
Met aandrang is ook door ons er
op gewezen dat voor Minister Van der
Vegte hier een ernstige maar nood
zakelijke werkzaamheid ligt.
Ook ons „Friesch Dagblad" komt
tegen dat kwaad op. Het zegt:
„Ons Kamerlid Leenstra interpel-
leert den Minister, of Z.Ex. toch wil
zorgen, dat de Zondagsrust zooveel
mogelijk geëerbiedigd worde.
Hij krijgt een welwillend antwoord.
Doch slechts een woord.
En de goedkoope Zondagstreinen
en trams rijden en de liberale Pers
doet aan de reclame.
De heer Duymaer van Twist inter-
pelleert en vraagt deftig of 'tnu ook
haast uit mag zijn met dat extra-
aangemoedigd verkeer op Zondag.
Hij krijgt geen antwoord binnen
den gestelden termijn.
Overigens zeer welwillend.
Maar deze spot en aanfluiting van
ons Christenvolk, dat ook Neder-
1 a n d s c h wil heeten gaat zijn
gang.
't Wordt tijd, dat wij een weinig har
der beginnen te roepen.
Het verlichte deel mocht denken,
dat wij sliepen."
Ook wij mengen ons nogmaals in
dien roep.
Moge het nu eens helpen.
STADSNIEUWS.
Gemeect. Dienst voor Sociale Zaken.
Aan het Verslag van den Gemeen
telijken Dienst voor Sociale Zaken
BUREAUHooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
- Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone edrertentiSn per regel 227»
Ingezonden Mededeelingen, dnbbel Uriel
Bij coptrad, belangrijke redactie.
Kleine advert en tién bij vooruitbetaling
ran ten hoogde 30 woorden, worden dage-
lij ka geplaaUt ad 40 cent
over het dienstjaar 1925, dat we he
den ontvingen, ontleenen we het vol
gende:
Aan den Dienst voor Sociale Zaken
zijn opgedragen de werkzaamheden
betreffende:
a. de Arbeidsbemiddeling;
b. de Werkloosheidsverzekering;
c. de Werkverschaffing;
d. de Steun verleening;
e. de Emigratie;
f. alle andere aangelegenheden, wel
ke daarvoor naar het oordeel van
Burgemeester en Wethouders in aan
merking komen.
Om Burgemeester en Wethouders
van voorlichting te dienon, is inge
steld een Commissie van Avies voor
Sociale Zaken.
Deze commissie heeft, zich onder-
\erdeeld in 6 sub-commissies, en wel
voor de arbeidsbemiddeling, de werk
loosheidsverzekering de werkver
schaffing, de steunverleening, de emi
gratie en de beroepskeuze.
In den toestand der arbeidsmarkt
viel in 1925 eenige opleving te bespeu
ren. In hoofdzaak werd dit veroor
zaakt, doordat in de metaalindustrie
meer werkgelegenheid kwam, waar
door zelfs van een tekort aan ge
schoolde arbeiders sprake was. Meer
malen kon aan de aanvragen om ge
schoolde arbeiders, ook al werden de
ze doorgezonden aan de overige or
ganen der arbeidsbemideling in Ne
derland niet worden voldaan
Het aantal aanbiedingen van werk
zoekenden bedroeg 5360 mannen en
264 vrouwen tegen 5214 mannen en
120 vrouwen in 1924.
Pet aantal aanvragen om manne
lijke werkkrachten daalde van 1301 in
1924 tot 1227 in 1925, dat der aanvra
gen om vrouwelijke krachten vermeer
derde van 163 in 1924 tot 302 in 1925.
Het aantal plaatsingen van manne-
iiikc werkkrachten verminderde van
904 in 1924 tof 8G2 in 1925, terwijl dat
ler vrouwelijke werkkrachten van 44
in ï924 tot 112 in 1925 omhoog liep
De arbeidsbemiddeling onderv'ndt
gaandeweg meer waardeeving en be
langstelling, zoowei van werkgevers
a!s van werknemerszrjde.
Voor de bemiddeling naa? bet bui
tenland schijnt, zoo merkt het verslag
op. in het district Leiden niet veel
animo te bestaan. Op* de aanvragen
via den rijksdienst ingekomen en ge
regeld door de Beurs gepubliceerd,
kwamen weinig of geen geschikte
aanbiedingen in.
Aan het eind van het jaar 1925 vie
len onder de regeling, neergelegd in
het Werkloosheidsbesluit 1917, te Lei
den 59 werkloozenkassen met een to
taal van 4829 leden. Einde 1924 waren
er 60 werkloozenkassen met totaal
4818 leden.
Over 1925 ontvingen de 59 werkloo
zenkassen f 59.352.15 aan contributie,
waarop door Rijk en Gemeente, be
halve het gewone subsidie van 100 pet
(derhalve een bedrag van f59.352.15
ook nog een etxra subsidie tot een be
drag van f990 werd verleend.
Werd in 1924 nog aan 16 werkloo
zenkassen een extra subsidie toege
kend, in 1925 werd dit tot 8 kassen
gereduceerd. Het ^ijn de kassen der 5
sigarenmakersorganisaties met 50 pet.
en die der 3 1 andarbeidersorganisa-
ties met 25 pet.
Uit deze gegevens moge blijken, dat
de verschillende kassen- weder over
eenige reserves konden beschikken,
hetgeen in hoofdzaak werd veroor
zaakt door de afname der werkloos
heid. Over 1925 bedroeg het totaal be
drag der ontvangsten van de werkloo
zenkassen contributiën en subsidi
en f 120.684.30 terwijl in totaal een
bedrag van f 116.722.77 werd uitge
keerd.
Over 1924 waren deze cijfers respec
tievelijk f 124.481.66 en f 108.815.16.
De uitbetaling der steunbedragen
aan werkloozen, vallende onder art. 10
van de verordening betreffende den
Gem. Dienst voor Sociale Zaken, ge
schiedde ook dit jaar via de organisa
ties.
In totaal werd in 1925 aan steun ver
strekt f 150.012 tegen f 215.704 in 1924.
Het aantal werkloozen dat in 1925 on
dersteuning ontving bedroeg 1058 te
gen 855 in 1924.
Den 28en Sept. 1925 besloot de Ge
meenteraad tot het geven van een drie
tal wintercursussen aan gering ge
schoolde werklooze arbeiders. Den
15en October werd aangevangen met
twee cursussen, te weten één voor
schilders en één voor metaalbewer
kers.
Het aantal leerlingen, dat op den
len cursusavond slechts 11 bedroeg,
omdat er op dat tijdstip maar weinig
uitgetrokken werkloozen met zeer ge
ringe vakkennis en groot werkloosheids
risico ingeschreven stonden, groeide
voortdurend, zelfs in die mate, dat de
cursus voor metaalbewerkers in het
begin van December gesplitst moest
worden en de derde cursus, welke oor
spronkelijk bestemd was voor timmer
lieden ,in een metaalbewerkerscursus
werd omgezet. Dit kon geschieden, daar
geen voldoend aantal personen voor
den timmercursus kon worden aange
wezen.
In het geheel hebben 51 personen, te
weten: 21 schilders en 30 metaalbewer
kers, diie avonden per week de lessen
gevolgd, welke door bevoegde leeraren
in de Ambachtsschool werden gege
ven.
Het resultaat van den schilderscur
sus is, dat in het voorjaar alle schil
ders" werk bekwamen, terwijl verleden
jaar een 15-tal hunner, niettegenstaan
de er geen sprake meer was van werk-
looshe id in het vak door hen beoefend,
toch geen plaatsing konden bekomen.
Van de metaalbewerkers vonden en
kelen plaatsing in de laatste maand
van den cursus, terwijl er thans 2/3
van hun aantal een emplooy gevonden
hebben. Dat nog niet allen geplaatst
zijn, is te wijten aan den toestand in
het metaalbedrijf. De cursisten zullen
echter bij plaatsing de vruchten oog
sten van het geleerde.
De kosten voor de cursussan geraamd
op f 4220 hebben in werkelijkneid be
dragen f 3487.16!
Van deze kosten is 25 pet. tot een
maximum van f 1100 aan het Depar
tement van Arbeid. Handel en Nijver
heid in rekening gebracht.
De nieuwe Telefoongids.
Verschenen is de nieuwe Telefoon
gids voor de stad Leiden. De gids is
tot op en allerlaatsten tijd nauwkeu
rig bijgewerkt en draagt weer het ge
wone cachet.
Ter hoogte van de gemeentelijke
aansluitingen is er een cartonnen re
clamekaart van het consortorium Vi-
nicole Frangaiss in opgenomen, terwijl
de N. V. Electrolux er een practisclie
lijst bij aanbiedt, waarop men de meest
gevraagde nummers kan aanteekenen.
R. K. Kamer-Centrale Leiden.
De heer mr. E. J. M. H. Bolsius al
hier, heeft zijn bënoeming tot bestuurs
lid van de R.-K. Kamer-Centrale Lei
den, zulks in de vacature, ontstaan
door het bedanken van den heer Kaale
te Bleiswijk, aangenomen.
Garef. Gemeente.
Door den Kerkeraad der Gerefor
meerde Gemeente is ter vervulling van
de vacature-Ds. den Hengst, het vol
gende tweetal opgemaakt: H. Kievit,
te Veenendaal; en J. Overduin te Wer
kendam.
Sumatra-Comité.
Bij het Sumatra-Comité zijn nog de
volgende giften ingekomen:
Dr. C. J. v. d. K. f 5; Mr. P. A. P. H.
f 100; M. G. B. f 5; Dr. W. P. J. f o; H.
J. K. Dzn. f 2.
Giften worden nog gaarne inge
wacht bij den Penningmeester den
heer F. Muys van de Moer, Plantssoen
49, Leiden, postgironummer 57471.
Een scheuking.
Dr. C. A. C rommel in, alhier, heeft
ran het Rijk een Chineesch schaak
spel met gelakt houten bord en beenen
stukken ten geschenke aangeboden,
ter plaatsing in het Rijks Ethnogra-
pliisch Museum.
Aan den schenker heeft de Minister
van Onderw., Kunsten en Wetenschap
pen deswege oprichten dank betuig»!
De Tackless-train.
Met tientallen geachte medeburgers
hebben we gisteren gewacht op den
Tackless-train, die hier gistermiddag
zijn blijde incomste zou houden. Maar
ten slotte hebben we de stadsrubriek
moeten sluiten zonder de mededeeling
dat hij was gearriveerd.
Gelijk in lnjna a le plaatsen, die hij
tot heden in ons land bezocht, was de
Tackless ook hier eenige uren te laat.
Eerst om vier uur gistermiddag was
het groote moment daar.
Lang heeft het bezoek niet geduurd,
want reeds om zes uur zijn de Ame
rikanen weer doorgestoomd naar
Haarlem.
Over de belangstelling heeft de rail-
looze train ook hier niet te klagen ge
had. Een dichte menigte was reeds bij
zijn aankomst verzameld, die nog aan
groeide toen het vreemde voertuig zich
eenige oogenblikken rust gunde.
Wanneer men maar in het oog houdt
dat de tacless-train niet in de eerste
plaats bedoelt de bruikbaarheid van
een nieuw vervoermiddel te demon-
streeren, kan men zeggen, dat hij aan
de verwachting wel voldoet. In meer
dan een opzicht is het een interessant
stel wagens. Allereest om de „locomo
tief", waarvan de schoorsteen heusch
rookt, de machine een echte machine
is, en de machinist echt stookt, al is
het dan met olie. Maar dat doen te
genwoordig de schepen ook.
De trein bestaat behalve uit de loco
motief met haar tender-achtig aan
hangsel uit een groote personenwagen,
waarin heel geriefelijk het Amerikaan
sche gezin is gehuisvest, en waarin 'n
goed voorzien administratie-bureau is
ingericht. Het interieur biedt een hui-
selijken aanblik. Ook de heer W. Sche
per uit Den Haag maakt hierin de reis
mede, om aardige tooneeltjes van de
reis in een film op te nemen.
Reeds op de doorreis in de Euro-
peesche landen, maar vooral na den
terugkeer in Amerika, zal die film
dienen als reclame voor de Metro Gold-
wyn-filmfabriek te Los Angelos.
Behalve voor de MetroGoldwyn-
film maakt de trein ook reclame voor
de United States-autobanden en de
Sinco-banden.
Hij werd ook gisteren voorafgegaan
door een Studebaker-auto, die ijverig
helpt in het aanbevelen van de U.S.-
banden, terwijl de tank-auto, die den
trein volgde, de reclame voor de Sinco-
benzine onderstreepte.
Zooals gezegd, vertrok om zes uur
de trein weer onder groote belang
stelling naar Haarlem. Daar werd hij
feestelijk ingehaald door een aantal
auto-bezitters, begeleid door de motor
rijwielbrigade van de politie. Jammer,
dat daar de pret even werd verstoord,
doordat de zware trein voortliep in een
zacht gedeelte van den weg.
Inbraak.
Gisternacht is ingebroken ten huize
van den vischhandelaar van W. in ue
Jan Vossensteeg. De dieven nebben
den winkel zoowel als de andere be
nedenvertrekken doorzocht. Een be
drag van f 200 werd vermist.
De recherche stelde direct na de
aangifte een onderzoek in, als resul
taat waarvan aangehouden zijn A. J.
M., J. >G., en W. B., allen te Leiden
woonachtig. Een gedeelte van het ver
miste geld werd neg op de vermoede
lijke daders bevonden. Een der aange
houdenen is n bekende van de politie.
Het drietal zal ter beschikking van
de justitie worden gesteld.
».fj Utrecht voor het
examen Fransch M. O. acte A onze
stadgenoot J. A. Buys.
Voor het examen Fransch L. O.
slaagde de heer B. F. Grün alhier.
De heer M. Keereweer alhier is
geslaagd voor het examen Engelsch
L. O.
Waarschijnlijk door niet voldoen
de op te letten reed gisteravond om 9
uur de 20-jarige mej. L. G., toen zij per
rijwiel van de Steenstraat komende
de Blauwpoortsbrug opreed, tegen een
luxe auto, die van de brug kwam.
De jongedame viel, doch door de ac
tiviteit van den chauffeur geraakte zij
niet onder de auto, die kalm reed, en
dadelijk stopte. Zij kwam er nu af met
eenige schaafwonden aan de vingers
en wat pijn in het linkerbeen. Bij den
heer Mulder binnengebracht, werd zij
vandaar naar het Acad. Ziekenhuis
gebracht om verbonden te worden. Het
letsel scheen niet van emstigen aard
te zijn.
Vanmorgen om kwart over acht
had de 15-jarige L. G., uit de School
straat, terwijl hij werkzaam was bij
den bouw van een woning aan het H.
Geesthofje, Doezastraat, het ongeluk
om op den steiger te strujkelen over
een waterslang, waardoor hij van een
hoogte van 2K M. naar beneden viel.
Dr. D. van den Eersten Hulpdienst
onderzocht den jongen en constateer
de, dat een rib gebroken was. In zijn
auto bracht de dokter hem daarop,
naar de ouderlijke woning.
BINNENLAND.
Mx. H. C. Dresselhuys.
Het Tweede Kamerlid mr. H. C.
Dresselhuys, die wegens ernstige ziek
te geruimen tijd in het buitenland
heeft vertoefd, is thans herstellende,
en hoopt in den loop van de volgende
week in ons land terug te keeren.
Vreömdelingenbezoek aan Middelburg
Het vreemdelingenbezoek aan Mid
delburg, vooral op Donderdag, markt
dag, neemt ieder jaar in de zomer
maanden toe. Zoo kwamen er giste
ren van de Belgische badplaatsen on
geveer 2400 Engelschen, Duitschers
enz. voor een dagtrip naar Walcheren.
De provinciale stoombootdienst
moest 4 booten in de vaart brengen
om allen van Breskens naar Vlissin-
gen en terug te vervoeren.
Het grootste schip.
Gisteren is ter reparatie in het Wil
tondok te Schiedam gearriveerd het
Fransche stoomschip „Paris" van de
Compagnie Générale Transatlantique
te Havre. Het schip is het grootste
vaartuig, dat tot nu toe in den Water
weg is binnengekomen. Het meet n.l.
34.569 ton, terwijl de Rotterdam" van
do HollandAmerika Lijn 24.14 ton
groot is. Het schip had te Cherbourg
averij opgeloopen; het was daar tegen
een klip gestooten en had een groot
gat onder de waterlijn gekregen. Van
Belangrijkste nieuws in dit Nummer
Binnenland.
De Zendingsconferentie te Lunteren
Uitbarsting vulcaan Batoer op Ball.
De daders van den moord te Garoet
bekennen dat misdrijf.
Buitenland.
Hevige ontploffing in een munitie
fabriek bij Boedapest.
De Britsche premier is te Londen
teruggekeerd voor besprekingen inzake
het mijnconflict.
Cook, de secretaris van den mijn-
werkersbond, streeft naar werkher
vatting.
Een collectieve nota van Servië,
Roemenië en Griekenland aan Bulga
rije.
Duitschland's a.s. opneming in den
Volkenbond.
Ernstig Spoorwegongeluk tusschën
Regensburg en München.
de verschillende reparatiewerven. die
aanbiedingen hadden gedaan om het
schip te repareeren, heeft de Reederrj
Wilton's Machinefabriek en Scheeps
werf uitgekozen. Het vaartuig, dat 234
meter lang is, kon niet op eigen
kracht manoeuvreeren en werd daar
om geassisteerd door de sleepboot
„Zwarte Zee" van L. Smit Co s In
tern. Sleepdienst. Eenmaal aan het
Wilton dok gearriveerd, hebben sleep-
booten van Wilton het enorme vaar
tuig in het dok gesleept.
Wering van besmet pluimvee.
De minister van binnenlandsche za
ken heeft tot wering van besmette
lijke pluimveeziekten met ingang van
16 Aug. a.s. onder meer de volgende
voorschriften vastgesteld ten aanzien
van den invoei* van hov
De invoer van hoenders mag uit
sluitend geschieden per spoor oo den
len, 2den, 3en, 15den, 16den en 17den
van iedere maand, langs het spoor
wegstation te Eysden.
De verpakkingsmiddelen man
den, hokken en andere waarin de
hoenders zich bevinden, moeten voor
zien zijn van een ongeschonden, ter
plaatse van herkomst aangebrachte
looden verzegeling ,die zoodanig be
vestigd dient te zijn, dat tusschen af
zending en aankomst aan het genoem
de station dieren uit de verpakking
niet kunnen zijn verwijderd of daar
aan toegevoegd.
EUke zending dient vergezeld te
zijn van een geleidebiljet. waarin
door den burgemeester van de plaats
van herkomst verklaard wordt, dat
aldaar besmettelijke pluimveeziekten
in de laatste twee maanden niet zijn
voorgekomen, en dat de verzonden
hoenders door een bevoegden veearts
zijn onderzocht en vrij van eenige be
smettelijke ziekte ztjn bevonden.
De verpakkingsmiddelen mogen al
leen worden geopend door of vanwe
ge den inspecteur van den veeartse-
nijikundigen diénst, die dc hoenders
aan een onderzoek onderwerpt.
Indien zie»ke of gestorven dieren
worden aangetroffen, wordt door of
vanwege den inspecteur een nader
onderzoek ingesteld naar de ziekte of
doodsoorzaak.
Zoo noodig worden een of meer der
zieke of gestorven dieren daartoe n.
do Rijksseruminrichting of, naar ge
lang van de omstandigheden, ter be
oordeeling van den inspecteur, naar
een andere, door hem aangewezen
voor het Onderzoek geschikte inrich
ting gezonden.
In dit geval wordt de geheele zen
ding hoenders niet ten invoer toege
laten. in afwachting van den uitslag
van het ondrzoek.
Wordt een besmettelijke hoender-
zdekte vastgesteld, dan worden de
hoenders niet voor invoer toegelaten.
In alle gevallen, dat de invoer niet
is toegestaan, is ook de doorvoer van
de betreffende zending verboden.
Uit SL Phllipsland.
Eenigen tijd geleden las men in
een verslag van den gemeenteraad an
St. Philipsland het volgende:
Aan de orde is het verslag van de
commissie tot het nazien van de ge
meen terekening. De heer L. J. v. Nieu
wenhuyzen vraagt het woord namen*
de commissie, aie de gemeentereke»
ning niet heeft vastgesteld op grond
van het feit dat zonder eenige aanlei'
ding tweehonderd gulden van de in)
December 1925 geïnde haven- en ka-
degelden overgeboekt ware» op 1926.
terwijl de burgemeester Nilant op
dracht gegeven had aan een gemeen
teambtenaar een kwitantie öeeke*
