5ï 9E mm zeggen.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DINSDAG 3 AUGUSTUS 1926
TWEEDE BLAD.
Braat en de Vrijheidsbond.
In sommige bladen werd de opmer-
ing gemaalt, dat de hulp v. den heer
raat hij de verkiezing van leden der
erste Kamer door den Vrijheidsbond
'el niet zonder tegenprestatie zal zdjn
erkregen.
Naar aanleiding daarvan schrijft 't
iberale) „Handelsblad":
„Wij zijn niet ingewijd in de gehei-
len van -den Vrijheidsbond, Het is
iet geheel ondenkbaar, dat de heer
raat, die van den koehandel verstand
eelt, zijn stem die in dat geval waar-
e had, heeft verkwanseld. Maar dan
alt ons toch uiterst moeilijk te geloo-
en, dat men hier met iets anders te
oen heeft, dan met een geslaagde
- speculatie van de Vrijiheidsbond-
ïiie fractie, om door het stellen van
311 candidaat met speciale kennis van
i.ndhouwhefangen, de stem van dien
eer Braat voor haar lijst te winnen.
De beoordeeling, die ook in den eigen
heralen kring, de zonderlinge manier
an doen met de. lijst StaalmanTer
all heeft geyonden, moet aan de lei-
hg van den Bond hebben duidelijk
smaakt, als ze het zelf niet besefte,
at de belangenvertegenwoordiging in
en politieke partij niet op haar plaats
Zij verdient lof, als zij streeft naar
3n zoo ruim mogelijke vertegenwoor-
iging in bare fractie van speciale ken
is der stof, die het parlement te be-
andelen heeft. Maar dat de heer Braat
Is 'n volksvertegenwoordiger in dien
n mag worden beschouwd, zal nie-
land kunnen volhouden.
Heit ware dus voor de reputatie van
bh Vrijheidsbond wel gewensdht, dat
uidelijk werd gezegd, dat liier vain
mige transactie in den zin als door
1 >n gedeelte der redhtscbe pers wordt
Binsinueerd, natuurlijk geen sprake
Die situatie moge het hoofdbestuur
au den Vrijhedidsond de eer van een
ïtwoord niet waardig achten, de
raag, hoe men in liberalen kring
enkt over ide eenige praktische orga-
isatie van de vrijzinnige gedachte in
ederland, kan aan de leiding van den
ond niet onverschillig zijn.
Voor het antwoord op die vraag is
&t van eenig belang te weten, of de
ulp van den heer' Braat spontaan ge-
even werd dan wel tegen een belofte
an steun aan deccen ver tegen woordi-
Br van een materieel belang bij een
Qdere gelelgenheid.
Wij hopen, dat de leiding van den
rijheidsbond zal begrijpen, dait het
itblijven van een antwoord op die
raag ten haren nadeele zou worden
Itgelegd."
De gemeentefinanclBn.
Naar aanleiding van de circulaire van
inister Kan aan de colleges van Ged
;aten over den fmancieelen toestand <1
emeenfcen, maakt de „Nieuwe Meerbi*-
e' enkele opmerkingen, die in hoofd
tak overeenkomen met wat wijl daar-
ntrent schreven :i
m vinden deui weg, welken de Mi
ster aangeeft in zQn circulaire een
et zeer gelukkige.
Al zqn er ongetwijfeld gevallen, waaï1-
t ingrijpen van hooger hand noodzake-
jk geacht moot worden, dit moet tot
et alleruiterste beperkt blijven.
De autonomies onzer gemeentebestu-
m moet zoolang en zoover maar eenigs
ns mogelijk is geëerbiedigd warden.
De gemeenten Biezen zelf hun ge~
leentehjke overheid, met uitzondering
an den burgismeester, die, indien h§
iet tegelijk raadslid is, geen stem heeft.
De burgerij heeft dus zelf in de hand
m te kiezen,; wie haar regeeren.
Bij de stemming vootr den gemeenten
aad, door de lijst te steunen, waarvan
e eventueel gekozenen grond geven
oor de verwachting, dat zuinig bör
eerd 5a! worden, terwijl de leden der
ïesyereenigiug eerst bg de candidaat-
telling dit in handen hebben.
Elke gemeente krijgt in dit opzicht
ök een bestiuur, zooals het verdien^.
Vroeg pf laat zal in alle kringen het
esef doordringen, dat in deze wereld
iet haar zejer beperkte middelen, niet
aders dan sober geleefd kan worden.
Voor de cvergroote meerderheid deT
lenscken geldt dit, maar niet mindei
oor bijna afcte gemeenten.
De dag z?il aanbreken, dat de waan,,
Isof al wat aardig eu mood is1 voor een
FEUILLETON.
fit spannende dagen.
(Een VLaamscti verbaal).
0)
Bij de aankondiging van eemen toe-
tand zonder ultzicJjt waren zii in stom
tien amgsti vei-vallen. Er aiin weinig sol
laten, iioe heldhaftig anders. <die voor
:enen zekieren dood niet beven: de min
»te hoop irs ecbter gealoeg om den moed
ie noodig© breedte tot uitzetting' te ge-
'en. Nu ook kende de manhaftigheid
Ier lotelingen geene palen: zii wensch
en zelfs luidop de onmiddellijke komst
les vijand®.
Bruno sloeg intussclien zijn oog ten
lemel en riep in geestdrift uit:
..E zou nog vrijheid, nog verlossing
fijn? Wij zonden terug kunnen keeren
haar ons nederig dorp: er in vrede le-
Nn; er hielden voor de martelaars?
Pauk, dank, o Heer, dat Gij U onzer
fcebt herinnerd!"
..Luistert nog." hernam de afgezon-
iclene; terwijl hij met een gebaar der
panden de. aandacht tot zich riep. Ziet
ader, wat gij te doen hebt. Heden nog
pdlt gii te gelijk naar Herenthals ver-
pekken: gij, zult er een groot aantal
Patriotten vinden. De Overste zal u
eene plaats onder ziin bevel aanwij
zen .Laat «ie vrouwen en onweerbare
Plannen achter; anders ontbreekt hun
en ons d© nooddruft. Jk ben haastig,
gemeente, ook kan, in zijn volstrekte
onmogelijkheid voor ieder duidelijk zal
worden.
Voor de vierschaar van dit gericht
zullen alle lichtzinnige bestuurders dan
de woestijn worden ingestuurd.
Dit is een veel gezonder verloop dan
een onder curateele stellen van de ge
meenten.
Al moeten we ons niet ontveinzen, dat
het nog lang kan duren, eer dit ge
richt zich voltrekken zal, en al is da
vrees niet ongegrond, dat er voor dien
tjjd een niet meer te redden situatie is
geschapen, toch blijven we dit in het
algemeen een betere weg vinden.
slechts in de alleruiterste noodzaak
mag aan de autonomie geraakt worden.
De zaak heeft ook nog een anderen
kant.
.Vele rood© of rose of daarmee gelijk
te stellen gemeentebesturen, zouden met
een sterke voogdn op deze wijze in hun
hart zeer blji zjjn.
De verstandigsten onder hen zien wel
in, dat het zoo niet langer gaat.
Zn missen echter de kracht, om
kloesweg in te grijpen.
Vrees voor de kiezers weerhoudt hen
van het nemen van ingrijpende onaan
gename maatregelen.
De voogdij yan Ged. Staten zou dezs
zwakkelingen dan uitnemend te hulp
komen.
De maatregelen die noodig zijn vqoï
de saneering der gemeenten, werden
dan genomen ep een ander droeg de
verantwoordelijkheid.
Het dubbele voordeel heeft men dan,
dat de zaken op orde komen en aai
men nog meteen af kan geven op de
hoiogere colleges.
Ongeveer hetzelfde als men in Duitsch
land en België kon zien met het ver-
leenen der financieel® volmachten.
Het is met ihlet oog op de toekomst
beter, dat de politiek der roode, rose
of daarmee overeenkomende gemeente
bestuurders zich te pletter loopt op do
harde, onaandoenlijke rots der econo
mische werkelijkheid, dan dat van hoo
ger hand dit streven de mogelijkheid
geboden wera om op minder smadelijke
wjjze te retireeren.
Tenslotte moet bü deze zaak ook nog
iets anders in het oog gehouden wor
den.
Heel veel gemeenten hebben beten
inzicht in da financiën, dan menig col
lege van Ged. Staten.
Deze laatsten hebben menig .gemeen
tebestuur verplicht tot het doen van
allerlei uitgaven, met name ten aanzien
van de salanssen, welke het budget dei
gemeenten te veel bezwaren.
Een aanschrijving aan Ged. Staten
om iop dit punt zichzelf te herzien, zou
voor sommige Gedeputeerden niet over
bodig zijn.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Maassluis, J, Ree-
sink te Aalten.
B e d a nk t: Voor Vreeswijk, W. v„
d. Waal 'te SIjjk-Ewtjk.
GEREF. KERKEN.
Tweetal: Te Ede, S. W. Bos te
(Dokkum en J. W1. Esselink te Eind»
Koven.
Beroepen: Te Emmen, F. H. van
Koon te Smilde. Te Runsclioten-Spakeir-
burg. A. P. de Jong te Almkerk. Te Hij
laard, cand. B. G. de Bruin te Pur-
merend.
Aangenomen: Naai' 's Hertogen-
biosch, D. de Wit te Berlikum.
Bedankt: Voor Zeist, J. van Herk-
sen te Hillegom. V,oor Genderen, A.
B. W. M. Kok te Wiommels.
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Te Zwijndrecht, J. L. de
Vries te Riinsburg en cand. W. Kra
mer te Zwolle.
Bevestiging, Intrede, Afscheid.
Cand. J. C. J. Visbeek, die het
'•beroep van de Ned. Herv. Gem. te Heem
ee aannam, hoopt 5 Sept. zjjn ambt&-
werk te aanvaarden.
Algem. Synode der Ned. Herv. Kerk.
De president opent de zitting met
het lezen van Rom. 8:24 tot slot en gaat
daarna voor in het gebed. Hij herdenk*
den verjaardag van H. M. de Koningin
Moeder, aan wie een telegram van ge»
lukwensch wordt toegezonden.
(Van den heer Van Haass en te Haar
lem kwam bericht in, dat hij de benoe-
ik moet voort naar andere gemeenten,
om de vluchtelingen op te sporen."
Hij vatte Bruno's hand en vroeg':
„Welnu, kapitein, blijft het aldus ge
zegd? Zal ik u dezen avond te Heren
thals vinden?"
„Wij vertrekken aanstond®," ant
woordde Bruno. „God geleide u en
geve u een gelukkigen uitslag!"
De zendeling nam de reiszak uit de
hand van dengene, die hem droeg: en,
hem opnemende, haalde hij een hand
vol goudgeld er uit.
„Wij hebben geld." antwoordde Bru
no, terwijl hij weigerend met het hoofd
schudde.
„Des te beter." bemerkte de heer,
„hét blyft mij dus over voor anderen,
die het noodig kunnen hebben
Vaartwel, spoedt u; tot dezen avond
dan".
De zendeling gaf den reiszak terug
aan eenen zijner leidslieden en verwij
derde zich; hij verdween: onmiddellijk
tusschen het geboomte.
„Met haast nu," sprak Bruno tot zjjn
mannen. „Gij gaat overal tot de lieden
van het dorp en zegt hpn, dat wij verre
van hier ten oorlog trekken tegen tien
vijand. Raadt hun, dat zii onmiddel
lijk zeer diep in de bosschen zich ver
wijderen; meldt hun, dat de Sanku-
lotten dezen morgen nog naar dén
Zandberg komen zullen. Nes'->mt'gijlie
den in aller haast afscheid van ma-
ge»1 au vrienden, en houdt u bereid
eenige oogenblikken deze
ming tot secundus-lid der Synodale com
missie aannam.
Aan de orde komt het verslag* van de
persoonlijke kerkvisitatie over 1925 (ge
deeltelijk 1924) en 1926. De persoonlijke
kerkvisitatie werd van 15 Juni 1925
tot 15 Juni 1926 gehouden in 24 clas
ses en in twee gemeenten van het
Waalsch ressort.
In Zuid Holland is men zeer in ge
breke, willen alle gemeenten nog in
1926 worden bezocht. Ook in anaere
provinciën zullen nog een aantal ge
meenten moeten worden bezocht, Op»
gemerkt wordt, dat de kerkvisitatoren
bog niet voldoende aandacht wijden aan
het doel der kerkvisitatie, wat niet zoo
zeer is het geven van een min of meei
statistisch verslag, maar dat zij zich
meer op de hoogte moeten stellen van
het kerkelijk godsdienstig leven, het
godsdienstonderwijs, de armverzorging,
het zedelijk leven en dienen bij al hun
bevindingen den kerkeraad van voorlich
ting en raad.
Uit het verslag blijkt, dat over het ai-
gemeen genomen dé toestand in de kerk
goed is, al zijn er hier en daar gebre
ken te ponstateeren.
Naar aanleiding van het verslag wor
den door enkele leden opmerkingen ge
maakt, n.lf, dat met betrekking tot de
Generale Kas niet réglementair 'wordt
tehandeld, door of de verplichte biï-
ragen niet te innen, of er voor te col
lecteeren; dat de diaconieën geen re
kening houden met het verschil tusschen
kasgeld en kapitaal; dat er geen vol
doende betrekking is tusschen de kern-
visitatoren en de ciassicale bestureu
Er wordt op gewezen, dat zulks de
schuld is van de visitatoren en dat over
het geheel genomen de tegenwoordige
wijze van visitatie beter is uan de vroe
gere.
Daarna komt aan de or4© de schrif
telijke kerkvisitatie over de jaren 1923
en 1924.
Het aantal gedoopte kinderen be
droeg in die jaren 95440; volwassenen
3562, het aantal ingezegende huwelijken
11378; het aantal mannelijke catechis^n
ten i83.309? vrouwelijke 146.643;'terwijl
op belijdenis des geloofs 20058 manne
lfjke personen werden aangenomen en
27221 vrouwelijke.
Yan andere kerkgenootschappen zfjn
naar de Nederlandsche Hervormde Kerk
{overgegaan 1075 personen; naar andere
kerkgenootschappen zijn overgegaan
899; het aantal van hen, die opgehou
den hebben tot de Kerk te behooren be
draagt 7475.
Met nadruk mag gewezen worden op
al, wat in onze kerk wordt gedaan mei
betrekking tot de armenzorg. In hex
geheel werd in 1923 f 6.645.312,301/0
ontvangen, -in- 1924 f 6.844'.396,7817^
daarvan kwam uit de collecten voort
in 1923: f 1.381.046721/2; en ,in 1924:
f 1.455.294,54; terwijl voor Ondersteu
ning m 1923 f 3.429.185,221/2 en in 1924
t 3.527.115,091/0 werd uitgegeven.
Het aantal geregeld ondersteunden
bedroeg 23759 en tijdelijk ondersteun
den 14627 personen.
Ook dit verslag gaf aanleiding toX
verschillende besprekingen en opmer
kingen.
Dr, Geelkerken te Zaativoori.
Als uitvloeisel van de overeenkomst
die in de afgeloopen week gesloten werd
tusschen de beiae Geref. Kerken, die
buiten het verband - werden geplaatst,
ia.l. die van Amsterdam-Zuid en Zana
voort, hield Dr. Geelkerken in laatstge
noemde kerk een predicatie, terwijl om
gekeerd Ds. v. d. Brink in Amsterdam-
Zuid optrad.
Vóór den dienst te Zandvoort- bleek
groote belangstelling te begaan. Dte
Geelkerken sprak naar aanleiding vaiv
Zacharia. 4:6b.
Bij den aanvang werd voorlezing ge
daan van het besluit der totstandkoming
van het verband met Amsterdam-Zuici
en voorts dat enkele „bezwaarden" uit
een genabuurde kerk tot die Van Zand
voort zijn toegetreden.
Ds. H, C. v. d. Brink ie Amsterdam.
In de Parkkerk trad gistermorgen
voor de (oude) Geref. Kerk van Am
sterdam-Zuid Ds. H. O.v. d. Brink
fvan Zandvoort op. De kerk was stamp
vol. Ds. v. d. Brink bepaalde zijn go-
hoor bij de woorden van Da,niëi 3:25.
Na den dienst zong de gemeente DL
v. d. Brink het 2de vers van Ps. 21 tod.
Schismatiek.
Wfi 'hebben onlangs medegedeeld, wat
Doe. v. d. Schuit in „Dé Wekker" ove*
dit onderwerp schreef-, waarbij hij de op-
plaats te verlaten. Mocht het geschie
den, tiat wij onderweg door soldaten
werden aangevallen, wij zouden doen,
zooals ik u daar straks gezegd heb:
uit de bosschen vuur geven, eenige vij
anden neervellen en, zoo haast wij
zien, dat wij tegen de overmacht niet
kunnen staan, dan vluchten wij elk
langs 'Zijnen kant, om verre van daar
op eene békende plaats weder te ver
gaderen. Zoo wij uiteengeslagen wor
den op onzen tocht, naar Herenthals,
de vereenigingsplaats is in den Sas-
senhout, achter Proosthoven".
Hij nam den koehoorn, die den
kneclit aan den hals hing, en zeide:
„Ik zal zelf den hoorn dragen. Waar
gfj zijne galmen hoort, kómt daar te
eaimen, gelijk het is gezegd. Gaat,
maakt spoed."
Ieder verwijderde - zich om tot den
hoord van het woudte gaan. Bruno,
door zijnen knecht gevolgd, beklom in
tegendeel den Zandberg om-de andere
helling te bereiken, waar de-hut zij:
ner moeder stond; 'maar nauwelijks
had hij eenige stappen gedaan en den
knecht eenige onderrichtingen aan
gaande zijne moeder eii ziine vriehdin-
ne gegeven, of een aantargeweerscho--
ten galmden in het loover. en eenige
kogels vlogen fluitend over den Zand
berg. Een akelig gekerm ontstond bij
de boorden van het woüid.; vrouwen,
kinderen, grijsaards, alles sprong hui
lend recht en vlood met pijnlijk mis
baar tusschen de heesters.
vatting verdedigde, dat het .gaat oveï
de Gemeente, -die samenkomV-
Naar aanleiding daarvan schrijft Da.
thans Ds. Schilder in „De Bazuin
„Het komt ons voor, dat Doc. v. a
S. hier het Bijbelsch spraakgebruik niei
goed laat zien. Hij zal het wel met ons
eens zijn, dat het woord „schisma" is
afgeleid van .,schi-zoo". En dat betee-
kent kan althans beteekenen splij
ten. Dat dit niet altijd splijten, met be
houd van het grooté geheel, maar soms
ook een radicale scheuring, met ver
breking van alle verband beteekent, bo
wijze 0.111. het feit, dat het woord „schi-
zoo" gebruikt wordt van de rotsen, die
spleten (Matth. 27:51); en mocht men
beweren, dat het „rotsverband" dan toch
in den bodem bewaard bleef, dan mer
ken we dadelijk erbij op, dat ook het
voorhangsel van den tempel' werd ge
scheurd (schi-zoo) in twee deelen, die
elkaar dus heelemaal loslieten (Luc. 23
vers 45 en overeenkomstige plaatsen).
Het kleed van Christus wera niet ge
scheurd '(schi-zoo); maar als het gebeurd
was, zouden de deelen ook geheel van
elkaar getrokken zijn (Joh. 19:24).
De bevolking vaii Iconium wera ge
splitst (schi-zoo) in aanhangers van de/
Joden en ,dito van de apostelen. Al
bleef het s'tedelijk verband, het „kerk
verband", de geestelijke gemeenschap
werd gebroken. Let cok op het scheuren
van een net, van kleeren (Joh. 21:11,
Hand. 14:14).
Uit een toevallig gebruik' van het
woord „tehisma" iiiag men geen con
clusies trekken het woord „schi-zoo"
komt allereerst in aanmerking. Zie ook
de wetenschappelijke woordenboeken.
Daar komt nog bij, wat de Schrift
zegt over de kerkelijke .schismata"
waarop Doc. v. d. S. zich beroept, zijn
gevoelens niet steunt. Denk aan 1 Oor..
110, juist als men het vergelijkt met
vs. 11. In vs. 11 segt de schrijver, dat
er twisten bestaan; en nu hoopt hij ia
vs. 10, dat uit die „twisten" (eriaesj
geen scheuringen (schismata) ontstaan
mogen. Wat Doc. v. d. S. dus onaei
schisma verstaat (niet de kerkverband-
brekende scheuring, maar de interne
-twistingen) dat wordt bij Paulus mei
van het schisma onderscheiden, en ala
voorbereiding daarvan gezien.
Het schisma" is niet gelijk met twist,
maar een consekwentie die dcor Paulus
geducht wordt, omdat er „schismatio-
ken" zijn, die deze eraan verbinden.
Wij moeten uit. wat Doe. v. d.
schrijft wel afleiden, dat hij bewust po
sitie gekozen heeft in het onder de "exe^
geten nog altijd bestaande geschil óvei
de uitlegging van deze (evenais 1 Col.
1118) moeilijke plaats." Want er z ij n
vele exegeten, die meenen, dat hel
„schisma" in' 1 Cor. 1 wel' degelijk is
geweest eèn vefbreking. van de onder
linge gemeenschap, zich uitende in ge
meenschappelijke samenkomst.
De door hem gekozen opvatting in
dit geding is hem, gelijk voorts blijkt*
zóó duidelijk, dat hij zelfs zonder re
serve de Gereformeerde kerkelijke taal
veroordeelt, die het woord „schisma"
aanwendt op grond van een andere ext-
gese dan die wij wei moeten onderstel
len als het eindresultaat van docent
d. Schuits overwegingen en studiën.
Maar wie bedenkt, dat er ook gezag
hebbende theologen zijn,, die nog steeds
de meening verdedigen, dat er te Co
rinthe de neiging bestond, om het ge
meenschappelijk eten van de.geheele ge
meenschap los te laten- voor de afzon
derlijke maaltijden van groep en club
(in beginsel dus breking van het kerk
verband) en dat Paulus .juist daarvan
het schisma ducht, die zal nog niet da
delijk toegeven, dat de opvatting van
Doc. v. d. S. verheven, is boven het
plan der disputabele dingen. Merkwaar
dig is oók, dat de Kantteekenaren (dio
we hiermee evenwel niet als het einae.
van alle tegenspraak willen beschouwen)
in wat ze opmerken op 1 Cor. i 10
eenigszins Doc. v. d. S. schijnen to
steunen; dat het evenwel maar schijn
is (wanneer hij n.l. zich een algemeeno
uitspraak over het woord .schisma*
veroorlooft) blijkt uit wat ze opmerken
bij 1 Clor. 11 iS (waar de feitelijke too
stand van het „schisma" in Cor. ter
sprake komt.Hier zeggen zedat ondeï
de lidmaten oneenigheid en verdeeld
heid ontstaatwaardcor de eenigheid
des lichaams van Christus gescheurd en
verbroken wordt, en elke partij eigen
hoofd en leidsman volgt.
Het is trouwens wel wat vreemd te
beweren, dat het recht om iemand met
den naam van een deugd of een on
deugd te karakteriseeren, ophoudt zoo
Onverwijld namen de geweerschoten
in menigte toe, en de zucht van het
bliksemsnelle lood jankte iiselijk tus
schen het ge krijt der kinderen en het
hulpgeroep der vrouwen.
Bij de hoorden van het hosch lagen
zelfs eenigen dier ongelukkigen op het
gras roerloos uitgestrekt. Had de over
maat van schrik hen doen bezwijken,
of had de vijandelijke kogel hen ge
troffen? Zoo snel was de aanval, dat
niemand ach geven kon dan alleen op
zijne eigene redding en behoudenis.
Bruno was tot de tent zijner moeder
gelooipen. Hij vond haar en Veva en
den leeraar op de knieën zitten^ en
den hemel om hulp smeekend.
Bij den klank van zijn gebiedende
stem sprongen allen recht.
„Gauw, moeder. Veva, eerwaarde
vader, op. Het hosch ingevlucht. Jau
zal u leiden, hij kent de haan. ik zal
volgen, u verdedigen; maar gauw, geen
woord, vertrekt."
De knecht sprong tot de vrouwen,
greep van elk eene hand en rukte hen
dwars door het heesterhout in den
schoot des wouds.
Bruno keerde tot den Zandberg, ging
eenige stappen vooruit en begon uit
al ziine macht op dij' koehoord te bla
zen.
De lotelingen, om tot hem te komen
zonder van de soldaten bemerkt te wor
den, kropen door het loover en ver
schenen beurtelings achter zijnen rug
bij den kant van het hosch. Lang»
AAN HET ZOEKLICHT.
Leiden, 3 Augxistus, 1926.
In de „Avondpost" vond ik de vol
gende vragen, die ik, daar ik ze niet
oninteressant vond, hier doorgeef:
„Gisteren spraken wii een boertje,
die Zaterdag in Gouda voor de kaas,
waar hij normaal 40 cent voor beurt,
20 cent uitbetaald kreeg.
iHehben onze moeders het in den win
kei opgemerkt, dat hun onsje kaas de
helft goedkooper is geworden?
Het boertje verkocht ziin schaapjes
verleden jaar en kreeg vcor de jonge
beestjes f40 per stuk. Op het oogen-
hlik telden ze hem f21 het stuk uit
en hij moest heel blij zijn. Weet moe
der de vrouw, dat sohapenvleesch nu
een koopje is?
En eindelijk vertelde men mij, dat,
nu Engeland voor vleesch gesloten is,
al de vleeschprijzen op de veemarkten
met 25 pet. zijn gedaald. Maar slechts
enkele slagertjes geven een afslag en
dan nog maar vijf cent. wat omgere
kend 2.5 pet. is. Zoodat. volgens de re
kening van Bartjes, er nog 22.5 pet.
winst extra aan de vleesch vork blijft
zitten.
Ziedaar de vraagstukken. Wie geeft
daar nu es een fatsoenlijk antwoord
op?
OBSERVATOR
dra hij' van het ontvankelijk voornemen
tot dé daad gekomen is. Iemand, die
zijn broeder haat, eens anders ytouti
begeert, is al een doodslager, echtbre
ker. Maar als hij zqn broeder metter
daad doodslaat, de vrouw van den naaa
te wegvoert, houdt hij dan op doodslager
of echtbreker te zijn:
Ook Doc. v. d. S. zegt natuurlijk-,
neen. Zoo is het dan m.i. niet juist, te
zeggen, dat iemand „schismatiek mag
heeten in den zin, dien Doc. v. d. ft,
bedoelt (neiging tot verbreking der ge
meenschap), doch dat hij dien naam met
meer dragen mag, als net van het voor
nemen tot de daad der verbreking van
het verband gekomen is.
Er is nog meer te noemen trouwens.
Het spraakgebruik (b.v. in de kerkge
schiedenis) zegt ook 'heel wat, is deela
ook beslissend, als het loopt over ker
kelijke taal.
Ën dan laat men eens denken aan
het woord: ketter en kettersch
(Grieksch haeretikos). Zoo vaak het ooï
spronkelijke woord in den Bijbel ge
bruikt wordt als hij rechtstreeks spreekt
(we laten hier buiten beschouwing, dat
(de Joden twee keer in het nieuwe Tes
tament de Christenen een 6ecte, een
haeresie noemen), blijft de ketterij ae
haeresie, in het kerkverbandj zelfs m
Titus 3:10 is de ketter nog m de. ge
meen te".
De „opvoedkundige" Dalton".
In het Juni-Julinummer van het Paecl
Tjjdschr. v. h. Chr. Onderw. schreef een
medewerker volgens een aanhaling ia
„De School met den Bijbel":
Ik voor mb beschouw al het
moderne gedoe met Montessori en Dal
ton voor een groot deel als massa-sug
gestie en meedoenerij van een groots
schare, die niet precies eigenlijk weei*
wat onderwjjs en opvoeding ziin. Men
versta mij wel: ik ontken geenszins de
practische vvaarde van veel in het werk
van: beide opvoedkundigen, maar
In laatstgenoemd blad nu neemt Z. te
A. een loopje met het denkbeeld van'
„den opvoedkundige Dalson".
Hp schrijft:
„Naar aanleiding van deze uitlating
bestaat bij een paar leden van de Ver-
eeniging voor Christelijke Paeda^ogiek
het voornemen, op de eerstvolgende ver
gadering voor te stellen, over te gaan
tot het uitschrijven van een prijsvraag
over het leven en de werken van deu
opvoedkundige Dalton".
Ja, de vergissing was te voorzien en
een paar jaar geleden hebben we er al
tegen gewaarschuwd.
Voor hen, die over het Daltonstelsej
lezen, en niet weten, wie de opvoed
kundige Dalton was, dient, dat die nooit
bestond.
Miss Parkhurst, een onderwijzeres,
die vroeger de Montessorimethode toe
paste, amendeerde die methode, door ds
grootere leerlingen zelfgekozen takei
te laten verrichten. Dat geschiedde iu
een schooi d»e Dalton (iviassachusets^,
De bescheiden mej. Parkhurst noemde
haar stelsel, dat zij en een onderwijzer
met haar toepasten, Daltonplan, waar
voor wij zeggen: Daltonstelsel.
———1 1
da-ar waren ze door den heuvel be
schut.
'Ofschoon de Fransclie soldaten i\ie
mand meer in de vlakten bemerkten
toch hieven zii immer en onophoudent
hunne geweren lossen. Waarschijnlijl
dat zij insgelijks lnet voorzichtigheid
meenden te werk te moeten gaan: mer
zag hunne hoofden wel hier en daai
tuuschen het gebladerte verschijnen
doch zij ook hielden zich achter er
tusschen de hoornen.
Dit gaf Bruno den tiid om op d*
tneesten zijner gezellen te wachten
Eenigen drongen aan om de plaats U
verlaten en in aller' ijl naai- Heren
thals te trekken.
„Neen, zóó niet," gebood Bruno, ter
wiil hij him een teeken deed. dat z>
hem volgen zouden. „Wij moeten eers
onze dorpsgenooten besöhutten; de vij
and moet ons eerst over het lijf; zoo
lang wii hier ziin kan hii onze ouder,
of vrienden niet bereiken. Veribergei
wij ons eenige stappen dieper in ha
hosch, doch op zulke wijze, dat onzt
kogels de vlakte zonder eenig beletse
kunnen bereiken Indien de Sankulot
ten het hout verlaten om in deze rich
tig te komen, wij mikken goed en vel
len er een deel neder; "dan dringen w.
dieper het bosch in en vuren imme
voort, achteruitwijkend totdat d,
vluchtTer aarde 1 Ligt neer! Kruip
weg in het bosch! Daar ziin zei"
tW.ordt pervdfék
