WAT DE BLADEN ZEGGEN.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN WOENSDAG 14 JULI 1926
I TWEEDE BLAD.
-
Caillaux-Colijn.
Door de Rechtvaardigheid vervolgd,
zegt onze „Rotterdammer", moet men
ook in de roode pers telkens weer terug
komen op het werk van Colijn. En al
vertelt men aan de buitenwereld, dat
men nog geen oogenblik spijt beeft van
de daad op n November, de stem van
het geweten kan men blijkbaar niet ge
heel het zwjjgen opleggen. Tegen wil
en dank is men steeds weer genoodzaakt
vergelijkingen met het buitenland te
maken.
Dan ziet men de tegenstelling en da
figuur van Coliju rijst op in het gedach
tenbeeld des schrijvers.
Zoo las men onlangs in het Buiten-
landsch overzicht van „Het Volk":
„De vlottende schuld van onze schat
kist is niet zoo groot, dat zij 'het staats
■crediet aantast.
Er is een tijd geweest, dat dit ook in
Nederland anders was. De eerste, die
toen ingreep, was de president van da
Nederl. Bank. Hij verbood, wat hij
onverantwoordelijke uitgaven achtte o.a,
die voor den woningbouw. Hij gebood
"bezuiniging. De regeering heeft toen ba
zuinigd. De Geer deed het niet forsch
genoeg. Colijn zette hem af en ging <>p
zijn stoel zitten.-Nu is de Nederlandscha
gulden veilig. Colijn heeft gezorgd, dat
niet in de laatste plaats de armen hun
plicht doen jegens het vaderland. De ka
pitaalvorming gaat ongestoord haai
fang, maar het kapitaal aer armen, dat
ooiazakelijk bestaat uit het onderwijs
dat zn ontvangen, is in zijn groei be
knot. Maar dit valt buiten onze rubriek*.
Dat laatste is maar gelukkig voor den
schrijver, anders zou zijn taak nog moei
lijker worden, dan ze reeds is.
.Want was het niet de sociaal-demo
craat Van der Velde, die in België onder
toejuiching dér arbeiders uitriep:
„De franc moet geren worden, omdat
de franc ook de franc is van de arbei
ders, van de vakbonden, van alle partij
instellingen, van de pensioen- en zieken
kassen, waarin de armsten bun weinige
centen hebben gestort. Alles moet ge
daan worden, om te beletten, dat dit zon
der meer vernietigd wordt. Daarom heb
ben wj,i er in toegestemd, de belangrijk
ste hervormingen uit te stellen".
En barstte niet een groot deel der
Kamer in Frankrijk in applaus los, .toen
Briand verklaarde:
„Alle Eranschen zjjn solidair. Alle.
Eranschen, de kleinen en de groeten
hebben ar belang bjj; dat de toestand
van den franc niet verergert, want in
dien deze bij ongeluk slechter zou wor
den, zouden het voornamelijk de kleinen
zijn! die er van te lijden zouden heb
bel?.
En schreef niet nas de „Oproerige.
Krabbelaar" dat Caülaux, voor enkele
i'aren verguisd, thans in Frankrijk, ge-
jjk Jozef in Egypte wordt vereerd:
„Nu staat daar Cfcfflaux ais Redden
des vaderlands, want redderaar der
schatkist
De vreemdeling, die in Frankrijk kans
meent te zien de schatkist te redderen
en deswege het parlement naar huia
stuurt, wordt voEheerlijkt, hier stuurt
het parlement den redder der schatkist
naar huis.
De laatste achter kan voldoening vin
den in de gedachte, dan bij meer dan
zijn plicht gedaan heeft en den weg
naar sociale hervormingen weer vrij
heeft gemaakt; maar het parlement heeft
zichzelf gedeukt en geknakt en leeft
bij de gratie van een extra pariomen tab
kabinet
Dat is ook vergelding.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Vreeswijk, Wi v. d.
"Waal te Slijk Esréjk. Te Rhedea (toez.),
J. H. Buiskool te MappaL Te Tilburg,
J. C. A. Nijenhifus Gothuysan te Qtsr-
leek.
GEREF. GEMEENTEN.
Tweetal: lie Utrecht (vac. Dar. J..
G. de Moor), A. M, Boeijiuga te Sassen-
heim. en J. K Goria te Apeldoorn. Te
Franecker, Mrr M. S. de Vries te Tzum
an J. .Wijmeng» te Qharlois.
Beroepen: Te Raard, J. H. An-
FEUILLETON.
Uit spannende dagen.
(Een V fsuiuiseu verbaal).
28)
„Zool En waarom zijt gij niet ge
vlucht?" schertste de Overste.
„De tijd is gekomen, dat het bloed
der martelaren nogmaals moet vlieten.
Zoo God het mijne wil aanvaarden,
dat het stroome
„Hij raaskajt" riep de sergeant, „zijn
hersens zijn ontsteld."
Op dit oogeiablik hoorde men eenige
geweerschoten weergalmen, en terwijl
ieders aandacht daardoor van den
priester werd afgekeerd, trad de kor
poraal binnen, ging voor den Overste
staan, bracht de hand aan den hoed
en zeide met, onverschilligheid:
„Citoyen Commissaire, uw bevel is
uitgevoerd: cL-e misdadige is naar de
andere wereld.
Twee glinsterende tranen rolden uit
de oogen dee leeraars, en hij bukte
het hoofd diep op de horst. De aankon
diging' des doods van zijn ongelukki-
gen vriend had zijn hart en zijn moed
vermorzeld.
De Overste keerde zich opnieuw tot
hem en vroeg:
„Wat hebt gij dezen nacht gezien en
gehoord?"
„Eenig dof gerucht van mannen, die
in de duisternis oveir den hof gingen"
jgtas het stille antwoord.
tuma, cand. te Enumatil. Te Den Bosch
D. de V,rit te Berlikum. Te Burum, J.
H. Donner te Molenaarsgraaf.
Bedankt: Voor Sleeuwijk, Dr. D. J.
van Katwijk te Schipluiden.
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Te Harderwijk, cand. A
Bikker te Noordeloos en cand. B. Oost
hoek te Ridderkerk.
Bedankt: Voor Maarssen, H. Hoo-
gendoiorn te Bunschoten.
Ds, H. C. v. <3. Brink geschorst.
De classis Haarlem der Geref. Kerken
hield gisteren een buitengewone verga
dering.
Voorzitter was Ds. Brussaarcl uit Bloe
mendaal. secretaris Ds. vau den Brink,
Als deputaten, ingevolge art. 49 waren
(aanwezig Ds. Breuke&ar, Ds. Meyer,
Ds. van Schelven en Ds. Schweitzer.
De kerkeraad van Haarlemmermeer-
Oostzijde had een voorstel ingediend tot
losmaking van Ds. van Duin, die op de
vorige vergadering .geschorst is.
Na inwinning van het advies der bo
vengenoemde deputaten besloot de clas
sis onder uitdrukkelijk voorbehoud van
de gevolgen, die een eventueele uit
spraak van de Generale Synode van de
yzaak van Ds. van Duin zal hebben,
ie. De behandeling dezer zaak uit te
stellen tet de vergadering van Septem
ber a.s.
2e. Een commissie te benoemen 0111
den toestand in de kerk te Haarlemmer
mesr-Oostzijde ter plaatse te onderzoe
ken en te defer zakede vergadering
van September te dienen van advies
3e. Aan Ds. Van Duin te verzoeken,
Jdat hjj zich niet alleen onthoude van alle
fictie tegen den kerkeraad, de classis en
de uitspraken der Generale Synode
maar ook tot aan de vergadering van
September, zoowel in zjjn belang, als in
het belang van de rust in de gemeente
te Oostzijde zooveel 'mogelijk zijn ver-
.blijf elders te houden.
4. Ter tegemoetkoming in haar kos
ten, de Kerk te Oostzijde te rekenen van
1 Juli lil. tot aan de eerstkomende clae-
sikale vergadering te zullen steunen met
eeu bedrag, gelijk aan. het tegenwoordi
ge tractement van haar dienaar.
Dit voorstel werd met acclamatie aan
genomen, nadat de afgevaardigde van
Oostzijde en Ds. van Duin verklaard had
den zich daarmee te kunnen vereenigen.
De onder punt 2 genoemde commissie
zal bestaan uit de predikanten Breuke
laar, Brinkman en Groenewegen.
De deputaten verlieten daarna de ver
gadering.
In de middagzitting waren aanwezig
Prof. Kuyper en Ds. Schouten, als le
den van de Synodale commissie van ad
vies.
Na ingewonnen advies dezer commis
sie jmrwees de vergadering met 19 te
gen a stemmen en 1 blanco (de prao-
adviseerende leden stemmen tegen) een
voorstel van Ds. Boerkool, om de behan
deling vaa de zaak van Ds. van den
Brink uit Zandvoort op te schorten en
de zaak naar de Generale Synode te vet
wijzen.
Daarna wordt aangenomen met 19 te
gen 8 stemmen en r Dlanco (de prae-aft-
visearende leden stemden voor) een
voorstel van Ds. Groenewegen:
„De Classis, kennis genomen hebben
de van de weigering van Ds. van den
Brink, ie om zich te conformeeren aan
de uitspraken van de As3er Synode, in
zake Genesis 2 en 3; 2e. om zijn publie
ke beschuldigingen aan het adres van
da Synode (namelijk, alsof zij het gezag
van Gods Woord heeft aangetast, haat
eigen gezag op één lijn stelt met het ge
zag, dat Gods .Wioord en heerschappij
voert over het erfdeel des Heeren) in
te trekken; 3e. om zjjn leedwezen te be
tuigen over zijn publieke optreden tegen
de beslissingen van de Asser Synode en
te beloven zich verder daarvan te ont
houden.
Besluit met diep, leedwezen:
ie. Ds. H. C. van den Brink te schors
sen in de bediening van zijn ambt, in
gaande cm heden; 2a de zaak van Da,
van den Brink, via de Particuliere Sy
node te brengen op de Generale Sy-
(hode, opdat deze daarover in haar ge
heel oordeele en beslisse en spreekt de
verwachting uit; dat de kerkeraad van
Zandvoort, overeenkomstig zjjn roeping
Ds. van den Brink zal vermanen zich
te onderwerpen aan de schorsing van
de classis.
De classis benoemt twee deputaten,
om met de Kerk van Zandvoort samen
te' spreken, namelijk Dr. Brinkman en
Ds .Kramer.
„Er is hier dezen nacht een soldaat
vermoord. Weet gij het?"
„Ik weet het."
„Wat weet gij daarvan?"
„Bruno is mij in mijn schuilplaats
komen vinden en heeft mij verhaald,
hoe de soldaat zijn vader op den grond
geworpen had en hem wilde doóden.
„Wie heeft den soldaat vermoord?"
De leeraar hleef zwijgend.
„Gij zult spreken" bulderde Simon-
Brutus. „Gij weet alles. Ik gebied u
in naam der Fransche Republiek, ver
klaar wat gij weetl"
Even zwijgend bleef de prediker.
Een soldaat gaf hem met lievige
gramschap een vuistslag in het aan
gezicht.
„Stil daarl" riep Simon-Brutus, „de
ze gevangene behoort aan het Centraal
Bestuur.. Welnu, Citoyen Torfs, nog
eens, zult gij zeggen wat gii weet, of
niet?"
De leeraar hief het hoofd op, zag
Simon-Brutus aan met oogen, die van
geheimzinnige begeestering blonken,
en sprak op plechtigen toon:
„Wat ik weet, verdwaalde zondaar?
Ik weet, dat, zoo uwe moeder nog leef
de, zij het uur uwer geboorte vervloe
ken zou! Ik weet, dat zij den zoon zou
vermaledijden die zijn broederen komt
vermoorden op den grond zeiven, waar
zijn wieg heeft gestaan! Ik weet, dat
liet onschuldig bloed der Christenen
op u zal blijven rusten tot voor Gods
rechterstoel 1 Dat weet ik."
Deze woorden, als een akelige voor-
Ds. Brussaard motiveert zijn stem te
gen de schorsing ensverklaart daarna,
dat hij er van uit wil gaan, dat de sy
node een conïessioneele uitspraak heelt
gedaan en dat hij bezwaar heeft tegen
de uitdrukkingen, die de Synode daar
voor gebruikt heeft, welk bezwaar hij
ook langs kerkelijken weg zal kenbaaï
maken.
Zoo noodig komt de vergadering de
volgende week Dinsdag weer samen.
Niet tot avondmaalsviering toege
laten.
Zooals men weet, is Dr. Geelkerken
eenige weken geleden in de Luthersche
Kerk te 's Gravenhage, daartoe uitge-
noodiga door een groep van bezwaarde
broeders en zusters der Gereformeerde
Kerken van 's Gravenhage opgetreden
„De Ned." verneemt thans, dat do
genen, die verantwoordelijk worden ge
steld voor het optreden van Dr. Geel
kerken, benevens een aantal broeders
en zusters die Dr. Geelkerken's optre
den niet hebben kunnen afkeuren, tot
de avondmaalsviering in de Kerk van
's Gravenhage-West, - die Zondag .plaats
had, niet zijn toegelaten.
Nederlandsch Zendelingengenootschap
De 129ste jaarvergadering van het
Nederlandsch Zendelinggenootschap zal
gedeeltelijk te Oegstgeest en gedeelte
lijk te Rotterdam gehouden worden on
der presidium van Prof. Dr. H. M. van
Nes, hoogleeraar te Leiden.
Gisteren is de vergadering door den
voorzitter met gebed geopend.
Ds... Rauws bespreekt naar aanleiding
van hét jaarverslag eerst het werk van
het zendingsconsulaat en de mutaties.
Het consulaat heeft zich in den laat3ten
tjjd inzonderheid bezig gehouden met
het Seminarie van Depok, welke onder
wijsopleiding gesloten zal worden. Het
ligt in de bedoeling, dat het seminarie
terugkeert tot zijn aanvankelijken -op
zet: de opleiding van inlandsche zende
lingen. Dit zal misschien mogelijk zjjn
door de stichting van een hoogeren
theologischen cursus.
Verder bespreekt Ds. R. Oost Java
waar het zendingswerk thans in een
nieuwe phase van ontwikkeling is ge
komen. Het is noodig meer aandacht
te wijden aan de meeï intellectueele Ja
vanen, en vooral ook aan de Javaansche
jeugd, die na opleiding op de scholen
naar de_, groote steden uitzwermt. Tot
nu toe heeft de Zending op Oost Java
zich inzonderheid bepaald tot de desa-
bevolking. Thans is echter de tjjd go-
komen om meer zorg te besteden aan
de bevolking der groote steden. De Ja
vaansche gemeenten, die zelfstandig wei
den, moeteii, liun eigen predikant kun
nen beroepen. Voorloopig zullen de zen
delingen met de opleiding belast ook een
ressort voor hun rekening nemen.
Ds. Brouwer bespreekt den arbeid
in de Minahassa. Hetgenootschap onder
houdt daar nog 172 gesubsidieerde en 24
met-gesubsidieerde scholen. Deze scho
len tellen 16.277 leerlingen, terwjjl het
onderwijzend personeel uit 450 personen
bestaat. De heer Tiekstra, die als school
opziener werkzaam is, heeft met de lei
ding dezer scholen de handen meer dan
vol.
Het verslag over Bolang Mongondou
wordt uitgebracht door Ds. Rjjnders. In
de gemeente-arbeid gevoelt men op dit
terrein vooral de moeilijkheid die ge
legen is in het gemengd karakter dei
bevolking. Er zijn emigranten uit de
Minahassa en de Sangir-eilanden, terwijl
vele jonge mannen uit de streek zelf
uitzwermen naar de Minahassa, waar de
belasting lager en het leven vrjjer ia
Het Zendingswerk in Posso wordt be-
sproken door Ds. Brouwer, dat iu Deli
door Ds. Rauws. Het werk daar ouder
de Karo Bataks maakt nog steeds een
ernstige crisis door. Men heeft echte
den indruk, dat de crisis aan het af
nemen is. Het aantal gedoopten bedraagt
thans 2000, van wie 1100 na belijdenis
tot lidmaten zjjn aangenomen. Het aan
tal gemeenten bedraagt 25; zji worden
bediend door 27. .goeroe's.
Inwendige Zending in Hongarije.
Het Generaal Convent der Geref. Kei
ken in Hongarije heeft sinds enkele ja
ren een officieele kerkelijke Commissie
benoemd, ten einde de leiding van
den arbeid der Inwendige Zending in
handen te nemen en daardoor de go-
heele beweging op kerkeljjke banen te
leiden.
Tot referent van deze commissie in
Ds. J. Forgécs, dienaar des "Woorda
te Sdrospatak, gekozen.
zegging gesproken, deden diepen in
druk op Simon-Brutus. Hoezeer ook
■ontsteld, verborg hij zijn aandoening
onder een zuren spotlach, terwijl hij
tot zijn mannen zeide:
„Genoeg van dit belachelijk ser
moen! Men volge mij naar „de Arend."
De korporaal blijve hier met 8 mannen.
„Zullen wij het vuur in de woning
steken?" vroeg de korporaal.
„Neen, nu nog niet" antwoordde de
Overste. „Dezen namiddag zal ik u een
zenden. Er moet hier veel geld en zil
verwerk zijn. Verzamelt het. Wij zul
len het bij het overige voegen om naar
■Antwerpen te sturen. Eet en drinkt
ondertussclien van hetgeen gij hief
vindt. Laat u niet vérrassen, korpo
raal... Men hale het lijk van onzen
armen kameraad 1"
Zoo haast het doode lichaam op de
draagbaar tot bij de deur was gevoerd,
verliet Simon-Brutus de woning van
den notaris en trad met zijn mannen
op de dorpsbaan. De leeraar door twee
soldaten vastgehouden, stapte met ge
bogen hoofd nevens het lijk.
Bij hun doorgang bespeurden zij
geen enkel levend wezen in het dorp;
liet scheen woest en verlaten, alsof de
pest al zijn inwoners in één nacht had
gedood. Evenwel, vele menschen ston
den achter deuren en vensters te sid
deren, terwijl zij vol angst, met het
oog voor spleten of gaten, het doodsch
gevaarte In zijn gang bespiedden.
Buiten het dorp, op de haan naar
„de Arend" deed eensklaps een ge-
De commissie heeft reeds zoowel hel
program van beginselen als het arbeids-
program voor de jaren 1926'27 op-
gesteld.
De Commissie wil allereerst een goe
de en betrouwbare diagnose van de
ziekteverschijnselen van het Hong. ker
kelijk leven opmaken. Daarna wil zji de
onderhandelingen met de leiders var,
de vrije of buitenkerkelijke vereenigio-
gen en groepen van Evangelisatie en
Inwendige Zending hebben met het doel
om al deze acties van den ontwakïngs
arbeid in een groote beweging onder
officieel-kerkelijke leiding te doen sa
menvloeien.
Verder wil zji allereerst den pasto
ralen arbeid onder de kinderen op den
voorgrond stellen (Zondagsschool, jeugd
werk, enz.). Zoo zal in den loop van
jaren de geheele groote organisatie van
'den arbeid der Evangelisatie en Inwen
dige Zending in Hongarije uitgebouwd
worden.
Gezondheidsleer op school.
In Duitschland heeft een ministerieele
beschikking bepaald, dat op de scholen
onderwüs moet worden gegeven in ge
zondheidsleer. Hierbij is op twee din
gen gewezen, naar wjj in het Ned. Tjjd-
schr. voor Geneeskunde" lezen:-
ie. op welke wjize het onderricht op
school gegeven zal worden; en
2e. hoe de leeraars en leeraressen
voor dit onderricht voorbereid moeten
worden.
Wat deeerste vraag betreft wordt
vastgesteld, dat de gezondheidsleer niét
tot het biologisch onderwijs beperkt
moet blijven, zooals tot nu toe meestal
geschiedde, maar -dat zjj het geheele on
clerwijs doordringen moet en hierdoor
het verantwoordelijkheidsgevoel van den
scholier zoowel voor zjjn eigen levens
wandel als voor het medewerken aan de
instandhouding van de gezondheid van
het geheele volk voortdurend wakker
gehouden wordt.
Voor de opleiding der leerkrachten
moeten zooveel mogelijk, cursussen ge
houden worden, bijv. gedurende 4,1 5
maanden met ten minste 1 uur per week
Voor het onderwijs komen sociaal-hy
giënisch geschoolde artsen in aanmer
king.
Rectificatie.
In ons blad van gisteren stond ondei
Geref. Gemeenten', dat Ds. D. van
Stempvoort te Veenendaai het beroep
had aangenomen naar de Gemeente te
Rotterdam.
Het is niet juist, Ds. v. S. ouder de
Geref. Gemeenten te rangschikken, zijn
gemeente staat buiten dit kerkverband
Uit het Sociale Leven.
DE 3e CHR. SOCIALE CONFERENTIE
Ds. Talma herdacht.
Gisteren ving in het Conferentieoord.
van den Zendingsstudi-eraad to Lante
ren de derde Christelijke sociale cur
sus aan, georganiseerd door de com
missie voor samenwerking tusschen
de algemeene Christelijke sociale bon
den en het Christ. Nat. Vakverbond in
Nederland.
Een honderdtal mannen, die in de
Christelijke sociale beweging vooraan
staan, hadden zich weer vereenigd om
ver van het moderne stadsgewoel, hiér
op dit schitterend mooie plekje grond
met elkander te bespreken en zich te
bezinnen op de actueele sociale vragen
Dat de conferentie zou beginnen niet
een herdenking van den arbeid van
wijlen Ds. A. S. Talma» s]>rak haast
vanzelf.
Waar kan men hem beter herden
ken dan in dezen kring en wie was
daarvoor meer de aangewezen man
dan zijn biograaf, het 2e Kamerlid, de
heer C. Smeenk, een der voorzitters
der conferentie.
Om 7 uur ving in de openlucht de
eerste zitting aan.
De heer Smeenk, die met Mr. Dr. A.
A. van Rijn als voorzitters der confe
rentie fungeerden, opende de samen
komst.
In zijn openingswoord heette de
voorzitter allen welkom in het vrien
delijke Lunteren, waaraan allen die in
de Chr. Sociale beweging leiding ge
ven, zulke aangename herinneringen
hebben.
Spr. herinnerde aan de le conferen
tie in 1914 en aan de mannen, die
sinds dien door God werden opgeroe-
weerschot .zich hooren; een der solda
ten, in het been getroffen, viel neder
in het zand.
Onder verward wraakgeroep spron
gen allen door het schaarhout en lie
pen naar de plaats, waarboven het
rookwolkje van het schot nog zachtjes
in de hoogte dreef.
Vier mannen kregen hij den Jeeraair
staan en, even alsof zij meenden, dat
hij schuld had aan hetgeen er was ge
schied, stompten en sloegen zij hem
wreed el ijk. Hij liet zich lijdzaam mar
telen en van den eenen kant naar den
anderen stooten: geen woord, geen
klacht ontsnapte zijn lippen.
Het duurde tamelijk lang, vooraieer
Simon-Brutus en zijn makkers uit het
schaarhout terugkeerden. Bij hun ver
schijning op de haan gloeiden hurt
oogen van razernij; een verward getier
van spijt en woede dreef hoven hunne
hoofdenZij hadden niemand ge
vonden.
„Vooruit" riep de Overste, „wij zul
len dezen middag hun rekening ma
ken!"
De prediker werd nog met meer
woestheid voortgemkt; de gewonde
soldaat werd gedragen en zoo bereikte
het gevaarte de afspanning „de Arend.1
Het was denzelfden dag, omtrent
drie uren na den noen.
Simon-Brutus wandelde op en neder
voor de afspanning „de Arend.Hij
scheen in diepe mijmering verzonken;
somwijlen weerhield hij eensklaps zijn
stappen en bracht sich de hand aan
pen. Spr. noemde er vier n.1. W. Wat-
tel, Ds. H. Koffieberg, H. Noordhoff en
Ds. A. S. Talma.
Vooral de laatste rijst thans voor.
ons oog. Talma, de evangeliedienaar,
de volksvertegenwoordiger, de dienaar
der kroon, bovenal de dienaar van Je
zus Christus. Spr. wilde zich bepalen
tot de leidende gedachten, die hem
steeds in Talma's leven getroffen heb
ben.
Daartoe herinnerde hij aan Talma's
bekende preek over het woord uit Jo-
saja 13: „Ik zal maken dat een man
dierbaarder zal zijn dan dicht goud en
een menself als fijn goud van ofir."
Talma ontwikkelde daarin een echt
Christelijke gedachte. Spr. citeerde ver
der uit Talma's voorloopig verslag op
de stuwadoorswet en zijn rede ter
verdediging van de Bakkerswet.
Talma verstond uitnemend de waar
de van den enkeling. Voor de vrijma
king van den arbeidenden stand, voor
het recht van den enkelen arbeider,
streed hij. Hij was individualist, maar
zulk een die van organisatie niet af-
keerig was. Jezus Christus, die de zij
nen met name kent, verlost een. volk.
Talma zag de organisatie van de maat
schappij als een Christelijk-zedeli.iken
eisch. Met groote dankbaarheid, her
denken we, aldus spr. Talma's baan-,
brekend werk voor de vakbeweging en
zijn ijveren voor de coöperatie. Talma
was nooit een demagoog, in bet .minst
niet. Gód nam.hem in de kracht zijner
jaren slechts 52 jaar oud weg.
Maar zijn taak .was toch wel waarlijk
afgeloopen.
Deze cursus, waarin ook intellects-
eelen optreden, is wel waarlijk in.jTa.l-
ma's geest en de tc behandelen onderr
werpen sluiten daar bij aan. Spr." wees
o.a. op de medezeggenschap en den.
bodem, waaruit deze gedachte in Chr.
kringen opkwam. Ze is niet revolutio
nair, ook niet als verbindendverkla
ring gevraagd wordt, al schijnt het dat
de tijd daarvoor nog niet rijp is.
Principieele beslistheid en trouw
aan het beginsel zijn als voorheen, ook'
nu boven alles noodig.
Veel is sinds 1901 toen Talma Zijn
merkwaardig debat met Troelstra had
veranderd en men kan niet meer zeg
gen, dat het liberaal kapitalisme op
permachtig heerscht. Ook kan niet ge
zegd, dat het socialisme een glorieuse
toekomst wacht. De beteekenis van
Nederland in het wereldbeeld is rela
tief verminderd. Spr. wees op den toe
stand, in binnen- en buitenland, die vol
somberen ernst is. Niet geheel ten on
rechte kan reeds gewaagd worden van
den ondergangvan het avondland.
Toch, wie gelooft is nooit pessimist.
Ais we maar getrouw zajn. Dan /al
God ons geven den witten keursteen
met den naam er op die niemand kent
dan die hem ontvangt. Het koninkl ijk
komt. Daarom vertragen we niet en
steken het rumoer der wereld ten spijt
het hoofd op. Want ons schild is van
den Heere en onze Koning is van -Ten
Heilige Israels! Spr verklaarde de "er
de Christ. Sociale conferentiei voor ge
opend. Hierna zongen de aanwezigen
staande Ps. 72: 2.
De eerste dag werd gesloten mei een
bidstond, die geleid werd door Ds J.
A. F. A. Steil weg, L-uth. predikant te
Utrecht.'
De dag van gisteren, evenals dit gediT
rende den geheelen duur der conferen
tie zal geschieden, met een gezamen
lijke huisgodsdienstoefening begon,
was verder gewijd aan het onderwerp
Mede zeggen s ch ap.
Medezeggenschap.
De dag van gisteren was gewijd aan
de bespreking van het onderwerp: „Me
de-zeggenschap."
Mr. P. S. Gerbrandy te Sneek
verdedigde ter inleiding een twiptig-
tai stellingen, waarvan wij een gedeol-
te hier laten volgen:
De Christelijke gemeenschapsgedach
te kan nimmer vrede nemen met den
toestand, welke de wijze waarop ue
menschen gezamenlijk produceercn,
doet drijven op arbeidsverdeeling, in
den eenzijdagen vorm, gelijk wij- die
heden kennen.
De Christen behoort den hestaanden
toestand eerbiedig en tevens kritisch
tot uitgangspunt te nemen in de maat
regelen, die op economisch, sociaai èn
politiek gebied de gedachte, dat lieer
en knecht het samen moeten doen, be
vorderen.
Het beginsel van medezeggenschap
het voorhoofd; dan weder stuurde hij
den schildwacht voor de'deur eenige
verstrooide woorden toe, of ging vobr
de dorpsbaan staan, om uit te zien, of
hij in de verte niets naderen zag.
Achter het venster der- herberg stond
baas Cuylen, die, schijrïbaar onver
schillig, doch voi angst en .bevend, het
oog op den Overste gevestigd- hield.
Dien morgen had de molenaar zulke
schrikkelijke dingen gezdenl Mt^h
in zijn huis een lijk gebracht; üX 2UJJ
stal zat de leeraar opgesloten, hij had
dezen ganschen dag nog niets' gehc*>rd
dan ijselijke wraakkreten en bedie
ningen van brand en moord tegen h^t
geheele dorp! Benauwd als hij was,*
volgde hij nu den Overste met-vrees
achtige blikken; want voor hem was
het klaarblijkend, dat Simon-Brutus
op dien stond bezig was met in zijü
hoofd ontwerpen van wraak en yer-
woesting te beramen.
Ongetwijfeld bedroog zich de mole
naar toch. Hoe hard en kwaadvoor
spel lend de wezenstrekken van Simon
Brutus gewoonlijk'waren, nu kwam
echter bij poozen een vluchtige glim
lach op zijn gelaat de norsche uitdruk-
icing vervangen. Het- ongeduld, dat
hem zichtbaar vervolgde, getuigde, dat
hij, wel verre van op wraakplegingen
te denken, integendeel met ontstelte
nis op iets wachtte, welks verschijning
hij vuifg verlangde. N
Wordt vervolgd).
