Uit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
7de JAARGANG
MAANDAG 5 JULI 1926
NUMMER 1864
ODRANT
ABONNEMENTSPRIJS
Ld Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zija
Per kwartaal ,2.50
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
Onderzoek gewenscht.
Het uefeningseskader van de Neder-
landsclie Zeemacht heeft onlangs een
bezoek gebracht aan Kiel.
En zóo rood is men in het roode
Duitschlamd nog niet of men heeft dit
eskader met de grootst mogelijke har
telijkheid ontvangen.
Omtrent die ontvangst door het ge
meentebestuur van Kiel he vat „Het
Volk" enkele bijzonderheden, die we
omdat ze van algemeen belang zijn,
hier laten volken.
„Er werd een „bierfuif" aangeboden
en idaarbij hebben de jongelui van de
opleidingsschepen Tromp en Heems
kerk waaronder velen van nog geen
18 jaar, gezopen of het studentjes wa
ren. De autoriteiten zien het niet graag
als aan dergelijke uitnoodigingen niet
grif wordt voldaan. En dus wds bijna
het heele in opleiding zijnde personeel
aanwezig.
Onder leiding van den opperschip1
per van de Tromp, werd flink gedron
ken en geklonken. Hij scheen daar
zooTi beetje de leiding ie hebben. Tel
kens weid er op de fluit voor het een
of ander een hoeratje aangehe/en en
gedronken doch even spoedig waren
de e azen weer volgeschonken Het re-
su'taat Dieef dan ook niet uit. Eenige
iongfdu. zijn als zwijnen naar boord
gedragen. Een is bewusteloos in den
ziekenboeg gebracht.
Dat zijn nog niet de ergste siachtof
fers van zoo'n zuipavond. Deze kon
den althans geen ander kwaad meer
doen. Den half-nuchteren wachtten an
dere gevaren.
's Avonds zijn de straten van Kiel
overstroomd met prostituees, welke bij
voorkeur hun „klanten" zoeken onder
de dronken jongelui. Hoevelen onder
de jonge feestgenoten zullen er ge
slachtofferd zijn!"
Vervolgens plaatst het blad, zooals
dat de gewoonte is, nog enkele hate
lijkheden aan het adres der Chris te
lijke partijen met haar „moraal-come-
die" die we als niet ter zake dienende
laten rusten.
Bij het beoordeelen van bovenstaan
de beschouwingen willen wij niet uit
het oog verliezen, dat het op sensatie
beluste hoofdorgaan van de S.D.A.P.
als het militaire zaken betreft, niet de
meest betrouwbare bron is.
Maar aan den anderen kant gaat het
toch ook niet aan, dergelijke mededee-
lingen maar zonder meer voor kennis
geving aan te nemen.
Als wat „Het Volk" meldt juist is,
dan volgt daaruit dat zich bij onze ma
rine dingen voordoen, die'in geen ge
val geduld mogen worden.
Als onze jongelui in een vreemde
stad een zuipavond houden, als hier
beschreven, dan gaat .dat reeds alle
perken te buitèn.
Maar de zaak wordt erger, wanneer
dergelijke dingen gebeuren onder lei
ding van verantwoordelijke personen.
Onze ouders moeten hunne jongens
afstaan voor leger en vloot.
En dat is goed.
Wij hebben den plicht ons land, zoo
dat noodig mocht, zijn tegen vijande
lijke aanvallen te verdedigen, onze
zelfstandigheid te bewaren en onz,e
neutraliteit te handhaven.
Maar als de Overheid onze jongens
oproept, dan moeten de ouders ook de.
zekerheid hebben, dat de zedelijke en
geestelijke gevaren aan het verblijf in
'de kazerne en op het schip nu eenmaal
verbonden, niet noodeloos en opzette
lijk worden vergroot.
Wanneer wat „Het Volk" verhaalt
waar is, dan dieften de verantwoorde
lijke personen ter verantwoording te
worden geroepen.
Daarom is noodig, ,dat een streng
onderzoek wordt ingesteld en' dat de
resultaten van dat onderzoek en de
maatregelen, die naar aanleiding daar
van werden genomen, worden gepubli
ceerd.
STADSNIEUWS.
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
DE JUBILEUM WEDSTRIJDEN VAN
DE L.Z.C.
De 1G-K.M.-1wedstrijd.
De L.Z.C. kan met het succes van
Zaterdag tevreden zijn en er zich rae-
cie gelukwenschen, dat de eerste dag
van de herdenking van haar 40-jarig
bestaan een mooie dag is geweest voor
tie Zwemsport.
Het stond er al vroeg goed voor.
De voorbereiding, waarmede intijds
begonnen was, had een vlot verloop
gehad. In weerwil van de concurrentie
die de L.Z.C. Zaterdag had, door de
Zweedsche "estafette wedstrijd en, die
te Amsterdam gehouden werden, had.
zich een flink aantal van de beste
krachten uit verschillende streken
van het land laten inschrijven. Met
40 deelnemers kon dan ook het pro-
gfainma worden afgesloten, waarvan
er later slechts twee zijn uitgevallen.
Een factor van beteekenis was ook
in dit geval de weersgesteldheid. Maar
ook die kon niet beter worden ver
langd. Van de reinblauwe lucht uit
schitterde onverpoosd het feestzonne-
tje op het water van het Rijn- en Schie
kanaal, dat sterk rimpelde door den
stevigen bries die er stond. De deel
nemers schijnt dit evenwel niet tè hob-
oen gehinderd, te oordeelen naar de
behoorlijke tijden die er gemaakt wer
den Te organisatie van den 'wedstrijd
liet niets te wenschen over, en de baan
was prachtig.
Ook aan belangstelling ontbrak hot
niet. Gerust kan men zeggm, dat de
geheele bevolking in al haar lagen
was vertegenwoordigd.
Van den openbaren weg af, waar de
politie de bermen alleen vrijhield werd
.de wedstrijd gevolgd door eenige «dui
zenden wien deze mooie plaats niets
kostte En wie er wat meer voor over
had, kc-n aan de overzijde een guide
plaats bekomen, in de onmiddellijke
nabijheid van het buffet en de muziek
kapel in de open lucht, waartoe het
dak van het gebouw der zweminrich
ting was gepi omoveerd.
Onder de belangstellenden werden
o.m. opgemerkt de burgemeester, Jar.
de Gij se laar, die met de wethouders
Mulder, Meynen en Sander3, vanuit de
bèstuursboot, als hoedanig de bood van
den heer Couwenberg fungeerde, dtn
wet strijd volgde.
Êen paar minuten over drie komt
de eerste ploeg, bestaande uit de zes
tien dames, die deelnemen aan den
start. Er wordt vrij gelijkmatig afge
gaan, en de eerste tientallen meters
geven niet veel verschil. Maar eer de
spoorbrug bereikt is en daarmede de
eerste 500 M. afgelegd 'zijn, teekejit
zich 'de volgorde al duidelijk af. Voor
op gaat mej. Cauwe (R'dam) en dan
volgen de dames v. Leeuwen (R'dam),
Kerseboom, (Schiedam), Weers (R'dam
en v. Dam (L.Z'.C.) in den kop.
Tien minuten later gaan de twee-
en twintig he er eb af, die met een flin
ke spurt afscheid nemen van de start-
paal. Hier gaat aanvankelijk Caarls
(Alkmaar) voorop, gevolgd door de
Man (Utrecht), G. H. v. d. Woud (Rot
terdam), de Haas (den Haag) en van
Senus, Utrecht.
Na het keerpunt zou zich in deze
ploeg de volgorde wel het sterkst wij
zigen.
Een mooi moment is het, wanneer
de telefonist bij het keerpunt kan mel
den dat de eerste daar is aangekomen.
Het is mej. Cauwe, die de eerste 1500
M. in 27 minuten heeft afgelegd. 0
Van de heeren is Herman Caarls het
eerst aan de paal. Hij heeft er 23 mi
nuten over gedaan. Direct achter bem
komt de Utrechtenaar de Man.
Na 20CO M. neemt de spanning sterk
toe. Reeds zijn verschillende deelne
mers van plaats vertin der d, en duide
lijk is te zien hoe eenige kopstukken
gestadig gaan inloopen.
Nadat de 2500 M. gepasseerd zijn,
gaat Caarls sterk opzetten. Echter is
mej. Cauwe nog altijd met een flinke
lengte in, de meerderheid, evenals de
dames Kerseboom en v. Leeuwen, ter
wijl dicht achter Caarls mej. Lena
Weers en mej. v .Dam volgen. Op dat
oogenblik zal nog niemand denken,
dat niet Caarls, maar de Man van de
heeren no. 1 zal worden. Deze heeft tus
scheen de 1500 en 2500 M. zijn krach
ten gespaard, en gaat tegen het eind
zoodanig opzetten ,dat hij Caarls, even
als vijf van de voorste zes dames in
loopt. Het resultaat is, dat hij, lia
mej. Cauwe, als no 2 het eindpunt be
reikt.
Onder de toejuichingen van het pu
bliek komen achtereenvolgens de eer
sten aan.
No. 1 is mej. Cauwe (60 min. 55 sec.)
2. de Man, 51 min. 3. Caarls 51.45 3/5.
4. W. v. Leeuwen L Z. C. 52.44 3/5. 5.
J .H. v. d. Woud, R'dam 53.07.- 6. L
Korpershoek, R'dam 53.38. 7. mej. M.
Kerseboom, Schiedam 64.15 1/5. 8. J.
Schreutelkamp, Zwolle 54.31 3/5. 9.*
mej. v. Leeuwen, R'dam 65.14 4/5. 10.
mej. Lena Weers 65.36 4/5.
De andere deelnemers kwamen in
de volgende -volgbrde aan:
Dames: 5. mej. C. v. Dam L. Z. C.
1 uur 7 min. 6. M. Hellinghuizen, te
Schiedam 68.54, 7 Werna Schmidt, te
R'dam. 70.28. 8. L. Go'edknecht, Schie
dam 71.40 4/5. 9. mevr. D. Bijloo-Ja
cobs, Schiedam 71,43. 10. R. O.Singa
(L.Z.C.) 75 m. 521A sec; 11 Truus Buys
(L.Z.C.) 75.52 4/5 sec; 12 C. Voet (L.Z.C.)
94.13 sec; 13 L. v. d. Bos, Schiedam,
96.38 4/5 sec; 14 Mary Meyer, idem, 96
m. 39 sec.
Heeren: (Voor de eersten zie boven
7 G. H v d Woud, R'dam, 58.14/5 sec;
8 W. Snoek er (de Zijl) 57.38 sec; 9 C.
de Haas, den I-Iaag 59.55 1/5 sec; 10 R.
C. van Senus, Utrecht 60.37 sec; 11 F.
v. d. Mark (de Zijl) 61 min. 12 J. Schilt-
man, R'dam 62.25 sec; 13 J. de Vries
R dam 62.32 4/5; 14 C. W. Snoeker (de
Zijl) 64.12 2/5 sec; 15. F. Hofste'enge (L.
Z.C.) 64.29 3/5; 16 J. F. van Lunteren
66.33 sec; 17 M. A. Gilles, Alkmaar
67.53 2/5 sec; 18 A. A. Tewes, R'dam
70.29 4/5 sec; 19 H. Honsbeek, Haarlem
92.361/5 sec.
De eerstaankomende dames werden
rozenruikers aangeboden, bloemen en
linten in de Leidsche kleuren.
De prijzen werden als volgt toege
kend: Dames: le prijs Gouden med
Mej. W. Caüwe; 2e pr. Verg. zilv. med.
Mej. M. Kerseboom; 3e pr. Zilv. med.
Mej. A. van Leeuwen;. 4e pr. Bronzen
med. Mej. Lena Ziveers; 5e pr. Bronzen
Medaille: Mej. C., v. Dam (L.Z.C)
Vereenigingsprijs: voor vereen, die
met 3 deeln. den besten tijd maakte:
Onderlinge Damesz\Vemclub, -R'dam.
Extra prijs: Bronzen ed. voor de
eerstaankomende schoolslagzwemster:
Mei. Cauwe.
Extra prijs: Bronzen med. voor de
eerstaankomende L.Z.C.zwemster \uiet
prijswinster)Mej. Rie Osinga.
Heeren: le pr. Gouden med. Th. J-
de Man; 2e pr. Gr. verg. zilv. med va-n
„de Zijl" H. Caarls; 3e pr. Verg. zilv.
med. W*. van Leeuwen (LZC); 4e pr.
zilv. med. J. Schreutelkamp; 5e prijs
zilv. med. J. H. v. d. Woud.
Vereenigingsprijs (zie boven). Zilv.
Lauwerkrans, aangeb. door L.Z.C.lid:
Rotterdamsche Zwemclub.
Extra prijs: gr. zilv. med. L. Dgbl.
v. eerstaankomende Leidenaar: W. v.
Leeuwen (L.Z.C.
Extra prijs: een zilv. med. eerstaan
komende Schoolslagzwemmen: L. Kor
pershoek.
Extra prijs: Br. Med. v. eerstaank.
Leidenaar( niet prijswinner)F. v. d.
Mark (de Zijl).
Extra prijs: Br. Med. v. eerstaank.
LZC-zwemmer: W. van Leeuwen.
De jury bestond uit de heeren: Ch.
van Spall, Eerelid L.Z.C; A. S. Sirks,
Bestuurslid N.Z.B.; J. C. den Boer, lid
Polo-Comm. N.Z.B; Ir. J. C. van Hool-
werff, eerelid L.Z.C; A. P. J. M. Fil-
bry; W. F. van Ingen Schenau, J. J.
de la Court, Secretaris.
Aan ieder deelneemster, die de baan
aflegde in één uur 25 min. en ieder
deelnemer, die zulks deed in en uur,
20 min. werd een L.Z.C. herinnerings-
bordje uitgereikt.
Gedurende den wedstrijd werd dooi
de Haarlemsche reddingsbrigade voor
drenkelingen een welgeslaagde de
monstratie gegeven in Reddingszwem-
men, terwijl de 3 K.M. wedstrijd werd
gevolgd door een zeer interesanten
wedstrijd water-polo tusschen twee
zeventallen, samengesteld uit spelers
van de Zwem ver. „de Maas." Sportver.
„Hillegersberg", Zwemver. ,de Zijl" en
de Leidsche Zwemclub, die eindigde in
een stand van 32 voor de gasten.
De muziek werd aangeboden door
het korps „T. en'D." (dir. de heer J.
Noordanus).
De Amerikaansche week.
Vandaag zijn de Amerikaansche stu
denten hier aangekomen en is de Ame
rikaansche week geopend.
Ten Stadhuize.
Nadat de studenten vanmorgen om
9 uur op het stadhuis hier waren aange
komen om-een en ander te regelen met
het oog oo hun verblijf, ook bg ^artr
culieren hier ter stede, werden zij om
10 uur ontvangen in de kamer van b.
en W., waar verschillende autoriteiten
.aanwezig waren. Onder de laatsten was
ook de rector-magnificus der Leidsche
Universiteit, Prof. Mr. W. de Sitter "met
verschillende professoren, o.w. de oud
hoogleeraren Prof. Dr. H. A. Lorent?.
Het eerst werd gesproken door den
voorzitter van de Nederlandsche-Amer:-
kaansche fundatie, den heer Westerman,
die het uit ongeveer 6o personen be
staande gezelschap aan den burgemees
ter voorstelde en omgekeerd. Daarbij
noemde spr. Jhr. de Ggselaar den poptr
lairsten burgemeester van Holland.
De gasten werden namens het gemeen
tebestuur verwelkomd door den burge
meester Jhr. de Ggselaar.
De burgemeester begon met een her
innering ,aan twee jaar geleden toen
de fundatie Nederland Amerika yoox
het eerst een serie lezingen organi
seerde, die toen gewijd waren aan de
Hollandsche geschiedenis en Kunst. Vele
Amerikaansche studenten hebben die le
zingen gevolgd, en er was niet slechts
een geest van wetenschap, maar ook
een van echte vriendschap tusschen (id
Amerikaansche studenten en de Holland
sche professoren en studenten.
Thans zal. met het oog op het werk
van verschillende beroemde prof. ssoren
der Leidsche Universiteit, Loren z, Eint
hoven, van der Hoeve. Ehrenfest. Kees-
om, de Haas een week worden gewijd
aan de resultaten van het beteekenis-
volle werk dat hier is gedaan, in üg
Physische en Physio logische 1 boi at
rium, zoowel als op het gebied van de
oogheelkunde.
Het is niet mgn taak, aldus si.-., om u
de beteekenis te verklaren van hetgeen
gij in deze laborator! 's zult no .ren en
zien. 9
De burgemeester en het dagelijksch
bestuur van Leiden wilton u slechts toe
voegen een hartelijk woord van wel
kom in deze Cvde Blad, vanwaar eens de
pelgrim-father- vertrokken naar uw land
en waar thans nog zoo vele e vrienden
van het tegenwoordige Amerika leven
en werken. Meerdere inwoners van Lei
den kennen uw land, en houden er van.
Ik hoop ernstig, en durf zeggen, dat ik
op dit punt zeker ben. dat uw liefde
voor Holland, voor Leiaen en zijn Uni
versiteit zal komen zoo goed als onze
vriendschap voor uw land en uw uit
stekende universiteiten er reeds is.
Dit oude stadhuis, in zijn oorspronke-
lgken vorm, is een architectonisch mo
nument uit den tijd, in welken Holland
zijn onafhankelijkheid en vrijdom ont
vin?. Bij de bezichtiging er van worden
we telkens herinnerd aan die dagen in
het eind der ióde eeuw, toen wij moes
ten vechten voor onze onafhankelijkheid
en wij, dank zij de wijsheid van Willem
van] Óranje, den Zwijger, onze Univer
siteit kregen, die sedert ook altijd is
geweest een „seat" van vrijheid en we
tenschap.
Professoren en studenten der Ven-
eenigde Staten, het bestuur van Leiden
heet u har telg k welkom. Ik hoop, dat ge
van uw bezoek geen spijt zult hebbeh
en dat ge, naast het verrichten van uw
werk, u thuis zult gevoelen bij de Leid
sche professoren en studenten en bij
de families die u logi s hebben aangek-
boden. Ik hoop dat dit zoo zal worden
en ook, dat dit niet uw laatste bezoek
aan Leiden zal zijn.
Ik zeg dan ook niet slechts „welkom"
maar ook „tot weerziens". (Applausy
Aan het slot van zijn rede sprak de
burgemeester den wensch uit, dat de
Amerikaansche gezant, Mr Richard M
Tobin, die gisteren te Utrecht bij het
verlaten van een motorboot een knie be
zeerde en daardoor niet aanwezig kan
zijn, spoedig herstellen en straks zou
kunnen aanzitten aan het noenmaal. (Ap
ftjaus).
Hierna werd het raadhuis bezichtigd
waarna men zich naar de Universiteit
begaf, waar de rector-magnificus D'r.
W. de Sitter de Amerikaansche Week
met een toespraak officieel opende.
Rede Prof. de Sitter.
De rector uitte zgn leedwezen over de
verhindering van Mr. Tobin, enheette
in diens plaats hartelijk welkom den ge
zantschapssecretaris, Mr. R. H. Non-
web.
De rector zette dan allereerst uiteen,
in welken geest de Amerikaansche Ween
bedoeld is. Het feit, dat de Amerikaan
sche gezant hier tegenwoordig is, is
ons een bewös, dat niet alleen wg, als
gestheeren, doch ook gij, als gasten,
in dit bezoek meer^ wenscht te zien als
een gewoon vacantie-uitstap je.
Gisteren was het 150 jaar geleden,
dat het Amerikaansche volk door de
merkwaardige „Declaration of Indepen-
dance" zijn wil te kennen gaf,- in den vei
volge een zelStanoige plaats onder de
volden der aarde in te nemen. Spreker
brengt met de herdenking van dit feit
de gelukwenschen van den senaat ovei,
150 jaar is misschien geen hooge leeï
5tijd voor eèn natie, en zeker schijnt het
naar onze Amerikaansche oogen, dat de
Amerikaansche natie nog vele voordes
len van de. jeugd geniet, maar het is
toch een leertijd, welke lang genoeg is
om een eigen nationaal karakter te heb
ben kunnen ontwikkelen. Spr. stele zich
voor, dat een der grootste voordcelen
Van deze samenkomst voor ons zal zgji
Kennis te mailen met het karakter u_i
Amerikanen en omgekeerd hoopt spi\
uat z^j er prjjs op zullen stellen ons te
leeren kennen.
Spreker behandelde vervolgens de
vraag, of er een karakteristiek ver
schil bestaat tusschen de Amerikaan
sche en de Europeesche wetenschap
pen. De wetenschap is ecliter interna
tionaal De vooruitgarng der weten
schap is aileen mogelijk doo uitwisse
ling van gedachten. Vrij ruilverkeer is
een onmisbare voorwaarde voor het
bestaan der wetenschap. Het vooxdeel,
dat deze uitwisseling van gedachten
van personen, welke door instelling-m
als de Nederlandsch Amerikaansche
foundatie, het Internationaal Educati
on Board e.a. zoozeer wordt bevorderd,
is buitengewoon groot. Wij beginnen
eei;st thans de vruchten er van te pluk
ken, doch spr. is ervan overtuigd, dat
het een der belangrijkste factoren zal
zijn in de ontwikkeling der weten
schap gedurende de volgende jaren.
Helaas zijn ook de mannen der weten
schap gêdwöngen te gehoorzamen aan
de wetten hunner respectievelijke lan
den, welke wetten niet altijd niet het
oog op het belang d$r wetenschap zijn
samengesteld. Zoo komt het dat de
Amerikaansche astronomen niet altijd
in staat zijn de gastvrijheid, die zij in
bet verleden en het heden zoo ruim
schoots hdbben genoten, zoo volledig
t-e reeiproceeren als zij wel zouden
wenschen
Evenwel, mogen wij in deze onvol
maakte wereld soms met moeilijkhe
den te kampen hebben, de Internatio
nale band -lei wetenschap blijft altijd
bestaan. Bezoeken als deze zijn zeer
geschikt om dien band aan tc balen en
spreker hoopt, dat als gevolg daarvan
de reeds zoo innige samenwerking tus
schen onze universiteit en vele horer
Amerikaansche zus teren hechter zal
werden
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiëo per régel 22cent
Ingezonden Mededeeliugen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiSn bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
Binnenland.
Een droevig familiedrama te Am
sterdam.
De lieer J. van Andel, oud-hoofd der
Cars school te Bodegraven overleden.
De jubiieumwedstrijuen van de Leid
sche Zwemclub.
Bezwaren tegen de voorgestelde
wegenbelasting.
De Amerikaansche week te Leiden.
Nadere bijzonderheden omtrent de
ramp op Sumatra. Ook op Java aard-
uokken gevoeld.
Buitenland.
Groote treinramp in Frankrijk.
Ernstige overstrooming en nood
weer in Duitschland.
Woikbreuk in hei Reuzengebergte,
In Antwerpen is een havenstaking
uitgebroken.
Spreker verklaarde hierna de Ame
rikaansche Week voor geopen 1.
Rede Mr. Norrweb.
Luid applaus volgde, waarna de Ame
rikaansche gezantschapssecretaris
A, het woord nam.
Heden, aldus ving spreker aan, op
dezen dag, behoorden wij eigenlijk otn
den 4en Juli te wieren. Hei ligt thans
het meest voor de hand, dat d^j ver-,
jaardag van de overwinning van !e
beginselen an vrijheid en >.elfbist 11 in
door de afstammelingen van hen, die
haar behaalden, moet worden gevierd
in de zalen van deze universiteit, wel
ke zelve een monument is voor de over
winning van vrijheidlievende volken.
Het is voor ons, Amerikanen vertegen
woordigers van ons land, bij L ge
lukkige gelegenheid uiting te geven
aan het vele, dat Amerika voor haar
zegevierende zaak verschuldigd U aan
wat door Nederland en zijn burgers
voor het onuitsprekelijk vele, dat zij
daartoe hebben bijgedragen.
De historische gebeurtenisje; be
trekking- hebbende 0^ wat het Neder
lands cflë volk heefl bijgedragen in
woord en in daa'd voor de ov i-a m.Ung
van de Amerikaansclle zaak zijn wel
bekend en spreker noemt verschillen
de van deze feiten op. Vooiai jle uit
het begin van den Amerik;1 '..en
opstand.
De algemeene sympathie van het
Nederlandsche volk voor de Ameri
kaansche zaak, zoo vervolgde spr be
reikte ten slotte haar hoogtepunt iix
het erkenningsverdrag. De stad Am
sterdam ging hierin voor, door g.ibvi ;k
té maken van haar zelfstandige macht
•ui een handelsovereenkomst met de
nieuwe Republiek te sluiten, door
wolk verdrag, toen het eenige jar -n 'ci
ter bekend werd, Nederland zich den
oorlog met Engeland op den hals
haalde.
Hoe groot de sympathie n Ani'erika
was voor hetgeen de Nederlai.ian voor
Amerika gcuaau hebben, b.ick ald.is
spr. uit wat verschillende vooraan
staande Amerikanen daarover hebbed
geschreven.
Het was een grootse he daad van Ne
derland kanonnen, schepen, geld, klce-
ren en wapenen te hebben verschaft;
maar een nog schitterender ondersteu
ning van het Amerikaansch idealisme
door deze heldhaftige Hollanders was,
dat zij onze vaderlandslievende stich
ters met vuur bezielden cn hun den
weg wezen, waardoor zij. onverschrok
ken door het lijden, door ontberingen
en tegenspoed, ten slotte dat roemrijk
doel bereikten, welke de vrijhcidslie-
venden btoi. en in ons eigen land nog
heden ten dage gezamenlijk vieren
In deze universiteit, en in deze stad,
gewijd door de traditie van opoffering
voor de vrijheid, met de overwinning
bekroond door Willem de Zwijger, het
aartstype van vaderlander, komen wij
te samen om hulde te brengen aan die
groote mannen, wiens bezieling en hel
denmoed, die ons, Nederlander? zoo
wel als Amerikanen, de onbetaalbare
schat van Vrijheid verzekerden. Wij
zijn niet de eerste Amerikanen, die in
deze gastvrije schaduwen zitter, want
deze universiteit had onder haar alum
ni, een president van de Vereenigde
Staten. Toen John Adams gezant was
bij de Nederlanden plaatste hij hier
als leerlingen zijn beide zoons. Spre-
kor haa'üe daaromtrent een en ander
uit het dagboek van Adams, gedateerd
11 Januari 1781, aan.
John Adams was een voortreffelijke
menschenkenner. Alleen naar hun ar
diensten beoordeelde hij hen. Daarom
heeft zijn waardeering voor wat de
Hollanders hebben bijgedragen tot co
Amerikaansche buitengewone lw -
nis. Hij schrijft in 179S d;v ;a v k
land hij ook mocht zijn, hij u .ui
