CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
7de JAARGANG DINSDAG 29 JUNI 1926 NUMMER 1759
BUREAU: Hooigracht 35 Tel. 1278, Postgiro 58936
Leiden jgïSW Postbox 20
ABONNEMENTSPRIJS
Id Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
en nummer beslaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Scherpe critiek.
Door het „Handelsblad'' wordt seller
pe critiek geoefend op het Noder-
landsch-Duitsche Handelsverdrag, dat
thans aan de Staten-Generaal ter goed
keuring is voorgelegd.
Herinnerd wordt aan de volgende
passage uit het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer:
„Vrii algemeen wa3 men van mee
ning, dat dit tractaat in vele opzich
ten \oor Neaerland onbevredigend is.
Voor den tuinbouw en de zuivelpro-
durtie moge iets zijn bereikt voor in
dustrie en vervoerwezen is vrijwel
niets verkregen."
Het „Handelsblad" voegt hieraan
toe, dat er inderdaad allé reden is voor
deze scherpe critiek, daar de belangen
van onze handel en nijverheid door
deze overeenkomst op de meest vol
strekte wijze zijn verwaarloosd.
De regeering was volkomen op de
hoogte met de wenschen en verlan
gens der betrokken kringen, maar
naar /uit de Memorie van Antwoord
blijkt, heeft zij daarvan geen gebruik
gemaakt.
„De regeering aldus bedoelde Me
morie beschikte over de' lijst van
artikelen waarvoor verlaging van in
voerrecht werd gewenscht. Om rede
nen van opportuniteit scheen het ech
ter geboden, het aantal der voor te
brengen verlangens vrijwel te beper
ken tot die artikelen, welke onder het
euvel der specificatie leden."
Van het beschikbare materiaal werd
•dus geen gebruik gemaakt, waaruit
het Hdbl. concludeert, dat hij onder
handelingen dus willens en wetens al
le rechtmatige verlangens van handel
en nijverheid eenvoudig zijn gene
geerd omdat dit nu eenmaal het ge
makkelijkste leek.
Toegegeven moet worden dat ten
aanzien van land- en tuinbouwproduc
ten wel een en ander bereikt is. De re
geering rekent toch voor'dat de verla-
~giTï£" van invoerrechten voor aardap
pelen, kool, sla, aardbeien bloembollen
planten en kaas op circa mil noen
en op gecondenseerde melk, en melk
poeder op f 1.68 millioen kan worden
becijferd.
Hier Maat echter tegenover lat de
bepalingen omtrent den 'wederzijd-
schen steen kol én invoel een zeer ongun
stig.-ii mdruk makpn.
Bepaald is. dat, beide partijen geen
toestand zullen laten ontstaan, ongun
stiger dan de thans bestaande.
De bestaande toestand is echter deze
dat Duitscbland onbelemmerd zijn
steenkolen in Nederland invoert, maar
dat de invoer van Nederlandsche ko
len in Duitschland is verboden, en al
leen krachtens speciale vergunning,
welke slechts zelden wordt verleend,
mogelijk is. Van den totalen uitvoer
van steenkolen uit Duitschland in 1925
ad 22>S millioen ton ging naar Neder
land niet minder dan 6 XA millioen ton.
Daarentegen is de Nederlandsche
steenkolenexport naar Duitschland
sinds 1913 van 27.22 pet. onzer produc
tie tot 2.96 pet. gedaald.
„Het behoeft, zoo besluit het Hdbl.
na het vorenstaande geen betoog, dat
wij met buitengewoon weinig enthou
siasme tegenover het ontwerp han
delsverdrag en de voorgestelde verlen
ging en wijziging der crejietovereen-
komst staan.
De belangen van onzen land- en tuin
douw maken het moeilijk, om tot ver
werping te adviseeren, te meer omdat
de Duitsche regeering, hangende de
behandeling der overeenkomst op de
desbetreffende goederen voorloopig
reeds de overeengekomen tariefverla
ging' heeft toegepast. Bij verwerping
zouden derhalve aanzienlijke bedra
gen nagevorderd kunnen worden,
waaruit voor deze kringen ernstige
moeilijkheden zonden kunnen ont
staan.
Maar aan den anderen kant kan de
toestand er voor onze geheele indus-,
trie bij een verwerping, der overeen
komst onmogelijk slechter op worden
dan volgens de thans aanhangige
voorstellen, terwijl, zulk een verwer
ping bovendien de mogelijkheid zou
openen, om ook ten aanzien van cle
voor onze havens zoo noodlottige uit-
zonderingstarieven eP de' Duitsche
spoorwegen betere voorwaarden te be-
dingen tégenover de gro.ote voordee'en
die wij Duitschland ten opzichte van
de credietovereenkomst in uitzicht ge
steld hebben."
V Billijke critiek?
Aan de critiek door het „Handels
blad" op het Nederlandsch-Duitsche
handelsverdrag kan zeker niet alle be
teek en is worden ontzegd.
Men krijgt inderdaad den indruk,
dat Nederland aan het kortste eind
trekt:
De vraag kan echter gedaan worden
of deze critiek, vooral nu. ze van. d i e
zijde komt, billijk kan worden ge
noemd.
En dan aarzelen wif niet, die vraag
in ontkennenden zin te beantwoorden.
Erkend moet toch worden, dat de
regeering, dank zij de liberale han
delspolitiek door organen als het Han
delsblad altijd door dik en dun ver
dedigd, bij de onderhandelingen in
een zeer ongunstigè positie* was ge
plaatst.
Zij moest zich verdedigen, maar de
wapenen waren haar al hij voorbaat
uit de handen geslagen.
Zij moest onderhandelen, maar de
vrijzinnigen, het Handelsblad voorop,
hadden er voor gezorgd, dat zij met
leege handen stond, en dat zij niets
had aan te bieden.
Toen onder de Kabinetten Kuyper
en Heemskerk voorstellen werden in
gediend, om ons tarief van invoer
rechten te herzien, teneinde de posi
tie van onze industrie eenigermate te
versterken, en de regeering wapenen
te geven waarvan bij onderhandelin
gen als nu met Duitschland gevoerd,
een dankbaar gebruik gemaakt zou
kunnen worden, werd van vrijzinnige
zijde een verwoede campagne ge
voerd om dit te verhinderen.
De buitenlandsche fabrikanten, in
hun eigen land krachtig beschermd,
mochten rusteloos bezig zijn om onze
industrie te kortwiekefl, maatregelen
daartegen mochten niet worden geno
men,
-Mr. Pierson mocht dan al toege
ven, dat wij ons, dank zij het, buiten
landsche recht, met lager prijzen en
een geringer omzet tevreden moesten
stellen, dit kon voor de vrijzinnigheid
geen reden zijn het hoog geloofde stel
sel van eenzijdigen vrijen invoer los
te laten.
Slag op slag mocht blijken, dat' de
Regeering bij het voeren van onder
handelingen in een ongunstige posi
tie verkeerde, alles werd beter geacht
dan het z.g. vrijhandelsstelsel te laten
varen.
De kwade gevolgen van deze poli
tiek hebben we nu weer eens aan den
lijve gevoeld, en zullen we ook in.de
toekomst blijven gevoelen.
De critiek van het „Handelsblad"
aanvaarden wij.
Maar dan niet in de eerste plaats als
critiek op de Regeering, maar als cri
tiek op de handelspolitiek door het
„Handelsblad" sinds jaar en dag ver
dedigd.
Dat bij de gevoerde onderhandelingen
vrijwel niets verkregen werd, is van
die handelspolitiek een gevolg.
STADSNIEUWS.
Leidsche Chr. Oranje Ver,
Naar wij vernemen zal de Leidsche
Chr. Oranje Vereen, ter gelegenheid
van de verjaardag van H. M. de Konin
gin op 31 Augustus a.s. eeii Tuinfeest
organiseeren.
Onder-officieren Schietvereeniging
„Generaal Snijders".
Op Zaterdag 3, 10 en 17 Juli a.s. des
n.m. 3 uur zullen de wedstrijden plaats
hebben om den C. P. Ivok-heker.
10 Schoten knielende houding (geen
proefschot).. Schijf, Iersche telling 1
12 afstand 100 M., baan 6 te Katwijk.
De onderlinge wedstrijden volgen op
24 én 31 Juli, 7 en 14 Aug. a.s. op de
banen te Katwijk, aanvangende ojn
3 uur namiddag en zullen bestaan uit:
Personeele wedstrijd, 5 schoten, hou
ding naar keuze (één serie);
Vrije Baan-wedstrijd, 3 schoten, hou
ding naar keuze (series onbeperkt);
Geluksbaan-wedstrijd, 5 schoten,
houding naar kpuze ((één serie);
Afstand en schijf als bovengenoemd.
Spoorwegongeluk bij Voorschoten.
De goederentrein 3103, komende uit
Amsterdam, die te 1.55 uur gistermid
dag uit Leiden naar Rotterdam was
vertrókken is éven voorbij Voorscho
ten ter hoogte van wachtpost 65 ont
spoord. De tien achterste wagons, be
laden met visch, de andere met paar
den, zijn uit de rails geloopen.
De bovenleiding voor de electrische
spoorlijn Den HaagAmsterdam werd
ernstig beschadigd en ook overigens is
er nogal belangrijke materieele scha
de.
De oorzaak van de ontsporing is nog
niet hekend. Aan een wissel kan de
oorzaak niet worden toegeschreven,
aangezien daar ter plaatse geen wis
sel is.
Pensoonlijke ongelukken hadden niet
plaats.
Uit Den Haag en Amsterdam wer
den terstond werk treinen met materi
aal naar de plaats van, het ongeval ge
zonden. Onder leiding van den inge
nieur van tractie uit Amsterdam, den
heer A .E. R. Arnold, werd dadelijk be
gonnen om de ontspoorde wagons weer
op de rails te brengen.
Zoodra het ongeval bekend was, na
men de chefs van de stations Den Haag
en Voorschoten, maatregelen om het
verkeer tnsschen genoemde stations
over één spoor te leiden, opdat er zoo
weinig mogelijk stagnatie in den dienst
op deze drukke lijn zou ontstaan.
Toch hadden de treinen over dit tra
ject ongeveer 3 kwartier vertraging.
De trein die gistermiddag om 4.05 uit
Leiden vertrok, kwam pas 5.10 te s-
Gravenhage aan, terwijl de reis an
ders slechts 16 .minuten duurt.
De trein, die gisteravond 6.14 uit
Den Haag zou vertrekken, kon pas om
tegen 7 uur vertrekken, omdat gewacht
moest worden tot de trein uit Leiden
binnen was.
Gisteravond om 8 uur was de dienst
over dubbel spoor weer normaal.
Het Kamerlid Duys.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
G. W. J. E. Duys, die den 1(M en Decem
ber 1924 met goed gevolg aan de Uni
versiteit alhier het cand. examen heeft
afgelegd, zet ondanks zijn drukke be
zigheden als Kamerlid zijn studie voor
den titel van Mr. in de rechten onver
droten voort.
Gistermiddag heeft hij met goed ge
volg bij de hoog leeraren Blok en van
Blom tentamen gedaan in strafrecht
en strafvordering en economie.
De heer Duys hoopt nfg vóór de
Kerstvacantie zijn doctoraal te doen.
Ontslag.
Aan den concierge van het Kanton
gerecht alhier, is in verband met de
daar plaats géhad hebbende onregel
matigheid, met ingang van heden ont
slag verleend.
Als tijdelijk concierge is aangestelü
de gepens. rijksveldwachter Groenen
dijk.
Stadsevangelisatie der Geref. 'Kerk.
Door verschillende omstandigheden
zal de eerste repetitie van het koor
der Satdsevangelisatie der Geref. Kerk
niet Woensdag a.s. te 8 uur in de con
sistorie der Oude Vest-kerk plaats heb
'ben,e-docli Vrijdag 2 Juli a.s. des avonds
te 8 uur in de Hooigrachtkerk. Men
zie de betreffende advertentie in dit
nummer.
Gubu-demonstratie.
De firma Vroom en Dreesmann de
monstreert dezer dagen onder veel be
langstelling van de zijde onzer huis
vrouwen een nieuw systeem van
„Weck-en", het luchtledig maken van
de bekende W.eckflesschen, waarin ge
durende het ingetreden seizoen de
groenten worden geconserveerd.
Tot heden was het luchtvrij afsluiten
der Weckflesschen een vrij omslachtig
werkje, waardoor het voor vele huis
moeders, die wel lust maar niet vol
doende den tijd hadden, zijn aantrek
kelijkheid verloor.
Het nieuwe hulpmiddel is vooral
van beteekenis daar het 't systeem van
Weck in sterke mate heeft vereen
voudigd.
Was het tot heden gebruikelijk, dal
men de pan met gekookte groenten of
vruchten tegelijk in den Weck-keteJ
plaatste, ten einde' de flesschen lucht
ledig te maken, thans behoeft men niet
meer te riskeeren, dat bij het weigeren
van één flesch het geheele proces her
haald moet worden, doch kan men de
flesschen in enkele seconden één voor
één luchtledig maken.
Men gebruikt daarbij een eenvoudig
geconstrueerd en van een handvat
voorzien staafje, dat aan het eind ge
vuld is met een. watje, afgemonteerd
met koper, en door 8 gaatjés poreus
gemaakt.
Men doopt de punt in alcohol, steekt
ze aan laat er boven een glas watei'
de overbodige druppels afloopen en
brengt haar dan vlug .onder t deksel
van de Weckflesch, die op een kier ge
houden wordt. De zuurstof in de onder
den deksel aanwezige' lucht,waarom
den deksel aanwezige lucht, waarom
het gaat, is door de alcoholvlam on
middellijk verbrand, men trekt het
staafje terug en drukt het deksel toe,
waarmede het doel is bereikt.
Het proces is dus wel zeer eenvou
dig, en toch niet minder afdoende.
Te begrijpen valt, dat deze vinding
veel belangstelling heeft, zoodat de
vorige demonstratie verleden week
door 1200 dames werd bezocht.
Aanstaanden Donderdag wordt weer
een demonstratie gehouden. Men zie
de aankondiging in dit nummer.
Geslaagd is voor het Mercuriusdi-
ploma Engelsche handelscorresponden
denti-e Mej. C. Hermans te Oegstgeest.
leerlinge van Mej. M. P. Zaalberg al
hier.
Ds. Joh. W. Groot Enzerink, Ned.
Herv. pred. alhier komt voor op een
drietal, opgemaakt door de Confessio
neel© Kiesvereeniging „Evangelie en
belijdenis" te den Haag voor de bezet
ting van een 17de predikantsplaats
aldaar, speciaal voor den jeugdarbeid.
BINNENLAND.
DE TABAKSWET.
De invordering van het vergunnings
recht.
Ingediend is een wetsontwerp tot
wijziging van de artt. 15, 50 en 51 der
Tabakswet.
Aan de Memorie van Toelichting
wordt ontleend:
Volgens de bestaande regeling, ver
vat in art. 15, 10e lid is voor de be-
drijfsvergunning een vergunnings
recht verschuldigd van f 5 per jaar; de
ze bepaling wordt zoo toegepast, dat
het recht geheven wordt voor,/het tijd-c
vak ingaande met de dagteekeniug
der vergunning.
Het gevolg hiervan is, dat de ont
vangers het geheele jaar door hun aan
'dacht aan de inning van het vergun
ningsrecht moeten besteden. Hun ad
ministratie zou niet onbelangrijk wor
den vereenvoudigd indien de verval
dag van het vergunningsrecht voor al
le vergunninghouders dezelfde was.
Bij het verleenen van een nieuwe ver-
guning behoort dan het recht óver het
loopende jaar naar tijdsgelang te wor
den berekend.
Voorts heeft de ondervinding ge
leerd, dat de ontvangers bij de invor
dering van het vergunningsrecht ern
stige bezwaren ondervinden. Het eeni-
ge dwangmiddel dat hun daarbij
thans ten dienste staat is intrekking
van de* bedrijfs vergunning. Wegens
het groot aantal wanbetalers is.het ech
ter practisch onmogelijk in alle geval
len gebruik te maken van deze be
voegdheid. Aafi dezen toestand kan
een eind worden gemaakt door het
vergunningsrecht te doerè innen hij
dwangbevel evenals dit met de accijn
zen geschiedt.
Voor de aanmaning zou een bedrag
van f 0 25 kunnen worden gevorderd.
Thans geschiedt de uitreiking koste
loos terwijl nagenoeg alle vergunning
houders een aanmaning afwachten.
DE UITOEFENING DER TAND
PROTHESE.
l5e bevoegdheid der technici.
Een wetsontwerp is ingediend tot
herziening van de uitvoering van de
wet van 29 Juni 1925.
In de memorie van toelichting zegt
de minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid het volgende:
Bij de behandeling van de interpel
latie van mevr. de VriesBruins naar
aanleiding van de uitvoering va;i de
wet van 29 Juni 1925 is gebleken, dat
naar het vrijwel algemeen gevoelen
van de leden der Tweede Kamer voor
melde wet veel ruimer is uitgevowr 1
dan bij het tot stand komen der wet
bedoeld \uerd en werden feiten rneetre-
deefd, die erop wezen, dat in verschil
lende gevallen .het visum is verleend,
waarin niet werd voldaan aan het ver-
eischte, hetzij van de volledige uitoefe
ning van de tandprothese als beroep
vóór 10 Juni 1913, betzij van de be
kwaamheid daartoe. De minister heeft
mede den indruk verkregen, dat de
wet veel ruimer is toegepast dan de
wetgever bedoeld heeft en dat er een
bijzondere maatregel noodig is om de
gevolgen van de wet te brengen binnen
de grenzen, die men zich gedacht heeft,
toen zij tot stand kwam. De aangewe
zen weg van herstel is een revisie van
uitvoering, Incidenteele revisie, naar
gelang gevallen worden aangebracht,
is niet gewenscht, omdat daarbij het
toeval en een soort van aanbrengen
een groote rol zouden spelen.
Ter wille van de rechtvaardigheid
zal de revisie een algemeen karakter
moeten dragen. Zij, wier bewijzen van
vestiging krachtens de wet van 29 Juni
1925 zijn geviseerd, zullen andermaal
hun stukken moeten overleggen. Daar
na zal opnieuw worden onderzocht o.
het visum kan worden verleend. Blijkt,
dat het visum ten onrechte is verleend
dan zal het ongedaan worden gemaakt
Wanneer alle gevallen zijn afgehan
deld, zal de dag moeten worden be
paald, waarna allen, die niet zijn in
het bezit van een gereviseerd bewijs
van vestiging, niet bevoegd zullen zijn
tot de volledige tandprothese.
De minister stelt zich vöor, dat de
commissie van advies zal bestaan uit
een voorzitter, die jurist is, benevens
twee tandartsen en twee t'andtechnici.
Voor de uitvoering van de wet van
29 Juni 1925 zal die commissie moeten
adviseeren over de volgende vragen;
1. Heeft de verzoeker vóór 10 Juni
1913 de volledige tandprothese als be
roep toegepast?
Daarbij valt in acht te nemen:
a. dat onder „volledige tandprothe
se" in overeenstemming met het arrest
van den Hoogen Raad van 9 Februari
1920 is te verstaan vervanging van zie
ke of niet meer aanwezige tanden of
kiezen door kunsttanden of kunstge
bitten, zoo*noodig na het daarvan .ge
schikt maken van den mond;
b. dat van „beroep" kan worden ge-
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22'ui-at
Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Belanorijkste nieuws in dit Nummer,
Binnenland.
Ds. J. J. Impeta neemt afscheid vaA
de Geref. Kerk te Katwijk aan Zee.
Een goederentrein bij Voorschoten
ontspoord.
Het antwoord van Ds. C. Vermaat op
de door de classis gestelde vragen.
Door de Regeering is een wetsont
werp ingediend tot herziening van de
V/et inzake de tandprothese.
Hevige aardbeving te Padang.
Buitenland.
Heden in het Fransche parlement
voorlezing der regeerwgsverkiaring.
Het afscheid van Mr. Zimmerman te -
Weenen.
Het wetsontwerp tot werkverlengrng
in het Briiscke Lagerhuis.
sproken, zoowel wanneer men regel
matig in dienst van een ander, als
wanneer men regelmatig zelfstandig,
vcor eigen rekening heeft gewerkt.
Wel zal het noodig zijn dat i'-1 verzoe
ker aan de monden van patiënten ge
werkt heeft
2. Heeft de verzoeker opleiding ge
noten, die waarborgt, dat hij bekwaam
is voor de toepassing der volledige
tandprothese?
Hierbij valt vooral in acht te nemen:
dat een diploma niet een absoluut ver-
eischte is, maar dat, in overeenstem
ming met hetgeen door den minister bij
de behandeling van het wetsontw*erp
is gezegd, ook op andere wijze van de
bekwaamheid kan blijken.
Zoo zal ook mogen blijken, dat Je
praktijk een oefenschool is geweest. In
overeenstemming met de wet zullen
dan zij, die vóór 10 Juni 1913 de volle
dige tandprothese als beroep toepas
ten, en bekwaam zjjjvi"
sum verkrijgen. Zij, die aan hei eerste
vereischte niet voldoen, zullen, ook ai
zouden zij thans ten volle bekwaam
zijn, niet het visum mogen verkrijgen.
Onafhankelijk van dit wetsontwerp
zal binnenkort krachtens den slotzin
van het eenig artikel van de wet van
29 Juni 1925, de dag worden bepaald,
welke in dien zin wordt bedoel i.
In alinea 3 van het ontwerp wordt
een titel voor de toegelaten poseren
voorgesteld. Zij zullen bevoeg-l zijn
tot n groot gedeelte van de lau heel
kunst. In beginsel vkunnen zij dus
„tandheelkundigen" worden genoemd,
met bijvoeging evenwel van de wet,
krachtens welke hun deze* speciale bo-
voegdheid is verleend.
Hiertegen kan te minder bezwaar
zijn, wanneer de uitvoering van de wet
meer in overeenstemming met de De-
doeling plaats beeft.
Ned. Verbond van Ziekenkassen.
Te Delft is Zaterdag de Zuid-Hol-
landsche provinciale vergadering van
het Nederl, Verbond "van Ziekenkassen
gehouden onder leiding van den heer
C. Blanker, uit Rotterdam. De secreta
ris bracht het jaarverslag uit, waaruit
bleek, ondanks het uitblijven van
de Ziektewet, het aantal aangesloten
kassen stijgende is. Hij gaf voor de pro
vincie een statistische overzicht, dat
binnenkort in boekvorm en voor het
geheele land van de aangesloten kas
sen zal verschijnen.
Na de pauze heeft bet woord gevoerd
de voorzitter van het Verbond, de heer
H. Neuteboom, uit Den Haag, over de
wenschen van het Verbond inzake een
nieuwe Ziektewet.
De staking te Blokzijl.
Door den heer van der Sluis zijn aan
den Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid de volgende schriftelijke
vragen gesteld:
1. Is, de Minister van oordeel, dat de
staking die einde 1924 door de moder
ne en Christelijke vakbonden werd ge
proclameerd voor bet houtbedrijf van
de firma Loos, te Blokzijl, is geëindigd?
2. Zoo ja, kan de Minister dan mede-
deelen, waarop dit oordeel gegrond is?
3. Zoo neen, kan de Minister dan me-
dedeelen, wat de beweegreden is ge
weest tot het verleenen van een over-
werkvergunning aan de firma Loos?
De invoer van bevroren vleesch.
In antwoord op de vraag tot den
Engelschen minister van Landbouw,
of hij het invoerverbod voor vleesch
van het vasteland niet zoodanig kon
wijzigen, dat de invoer van bevroren
vleesch wordt toegestaan, zeide mi
nister Guinness, dat de regeering geen
reden had om te veronderstellen, dat
bevriezen of koelen een afdoend mid
del was om het virus van mond- en
klauwzeer te vernietigen en dat zij
