CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
7de JAARGANG
VRIJDAG 18 JUNI 1926
'NUMMER 1850
WE LEIDSCHB COURANT
BUREAUHooigracht 35 «SpSSfe Tel 1278, Postgiro 58936
Leiden Postbox 20
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal 2.90
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
De belastingontwerpen
I.
Nu de Tweede Kamer besloot de
door Minister de Geer ingediende be
lastingontwerpen in behandeling te
nemen en tal van Kamers van Koop
handel en andere lichamen over som
mige van deze ontwerpen hunne op
merkingen ten beste geven, komt het
ons gewensohi voor een kort over
zicht van deze ontwerpen hier te la
ten volgen.
Gelijk als bekend mag worden ver
ondersteld, heeft Minister Galijn in
Februari 1925 een vijftal wetsontwer
pen ingediend resp. tot aanvulling der
Zegelwet 1917, tot wijziging der suc
cessiewet tot wijziging der wet
op de Inkomstenbelasting, tot herzie
ning van de Verdedigingsbelasting en
tot wijziging van de Leenirigwet 1914.
Berekend werd. dat bij aanneming
van deze op sommige punten later
eenigszins gewijzigde ontwerpen bet
Leeningfonds jaarlijks f 29 millioen
minder zou ontvangen. Aangezien dit
fonds dan niet in staat zou zijn ge
heel aan zijn verplichtingen te vol
doen, zou uit de schatkist een bedrag
van f4 millioen bijgepast moeten wor
den. Verder werd berekend !at de
wijziging der successiebelasting een
mindere inkomst zou geven van f10
millioen, die der Inkomstenbelasting
van f8 millioen en der Personee'e be
lasting van f 1.5 millioen, in totaal
dus een bedrag van f23.5 millioen.
Tegenover deze mindere inkomsten
stond echter een geraamde meerdere
ontvangst van f 34 millioen uit de aan
vulling der Zegelwet (weeldeverte-
ringsbelasting) zoodat het voordeel
van de schatkist pl.m. f 6 millioen zou
bedragen, welk bedrag bestemd was
voor buitengewone aflossing der cri
sisschuld.
Met deze plannen kan Minister de
Geer zich inhoofdzaak vereenigen.
Hij is evenals zijn voorganger van
meening, dat nu de zware druk der
belastingen een ernstige belemmering
vormt voor de wederopleving der al
gemeens volkswelvaart, de Regeering
in de eerste plaats op een verlaging
van de meest drukkende heffingen
bedacht moet zijn.
En evereens is hij van meening, dat
waar de stand van het budget belas
tingverlaging nog niet mogelijk
maakt, het aanbeveling verdient, den
huidigen druk voorzoöver die al te
oneconomisch werkt, te vervangen
door een heffing op niet noodzakelij
ke uitgaven, welke tevens het nuttige
gevolg hebben dat deze beperkt wor
den en dus de besparing wordt bevor
derd.
Een vervanging dus van directe
door indirecte belastingen.
Vandaar dan ook dat het denkbeeld
dat aan de aanvulling der Zegelwet
1917 ten grondslag ligt wordt gehand
haafd.
De uitvoering is echter een andere.
Het ontwerp van Minister Coljjn
werd ingetrokken en vervangen door
een tweetal nieuwe ontwerpen, waar
van het ééne een aanvulling der Ze
gelwet beoogt en het andere het In
het leven roepen van een weeldever-
teringsbelasting.
Aangezien aan verschillende beden
kingen uit belanghebbende krin
gen geuit bij deze nieuwe ontwerpen
wordt tegemoet gekomen, moest de
opbrengst aanmerkelijk lager worden
gesteld.
Werd, zooals wij zooeven opmerkten
de opbrengst van de weel d ©verterings
belasting geraamd op f34 millioen, na
de aangebrachte wijzigingen durft Mi
nste1, de Geer op niet veel meer dan
f20 millioen als opbrengst van de
beide thans ingediende ontwerpen te
rekenen.
Een andere wijziging welke de mi
nister in de plannen van zijn voorgan
ger wenscht aan te brengen bestaat
hierin, dat de aanhangige herziening
der Inkomstenbelasting, welke beoogt
een ontlasting der groote gezinnen,
vervangen wordt eenerzijds door een
afschaffing van de ten behoeve van
het Leeningfonds geheven opcenten
op de Personeele belasting en op den
suikeraccijns, anderzijds door een ver
laging van de hoofdsom der Perso
neele belasting.
„De aanhangige herziening der
Rijksinkomstenbelasting, aldus de
Mem. v. T. heeft onder meer het be-
zwaar, dat zij deze belasting zou bren
gen op een plan, dat aanmerkelijk af
wijkt van dat waarop de gemeentelij
ke Inkomstenbelastingen staan en
waarop deze zich, bij gemis van indi
recte heffinjgen, wel zullen moeten
blijven handhaven. De band, die in
later laren tusschen Rijks- en gemeen
telijke Inkomstenbelasting veela ge
legd is, zal hiermede ernstig worden
bedreigd en meermalen moeten wor
den prijsgegeven. Hiertegen bestaat
bedenking.
Voorkeur hierboven schijnt te ver
dienen een yerlichting van den druk
der Personeele belasting, welke, voor
al in verband met de wijziging van
den kinderaftrek, voor een groot deel
zal werken ten gunste van Je groote
gezinnen.
In de Personeele belasting vervult
van nature de kinderaftrek een nog
gewichtiger rol dan de Inkomstenbe
lasting; hij beteekent daar niet slechts
zekere tegemoetkoming aan de met
kinderen gezegenden maar ook een
correctief op de structuur dor heffing,
'n Grootere woning immers is slechts
bij gelijke samenstelling van het gezin
een symptoom van hoogeren levens
voet. Een gezin met 8 kinderen, dat
een zelfde huis bewoont als een kin
derloos echtpaar, leeft op bescheide
ner voet dan dit laatste.
In de geldende wet komt die over
weging slechts onvolledig tot uiting
Een verlichting van den druk der di
recte belastingen voor de groote ge-
znnen wordt daarom, naar het den
minister voorkomt, het meest doeltref
fend aangevat in de Personeele belas
ting/'
De mindere opbrengst van deze be
lasting wordt geraamd op f8 millioen.
Naast de beoogde herziening van de
Personeele belasting ligt het voorts in
de bedoeling de groote gezinnen en
ook andere minder draagkrachtigen
tegemoet te komen, door zoowel dè
Leeningsopcenten als die op den sui-
keraecijns te schrappen, wat voor het
Leeningfonds een mindere ontvangst
van f 13.8 millioen beteekent.
In verband hiermede kan de Verde
digingsbelasting II die Minister Co-
lijn geheel wilde laten vervallen,
slechts tot de helft worden verminderd
wat een mindere ontvangst geeft van
f 13.2 millioen of in totaal van f 27
millioen, waardoor zooals boven reeds
werd opgemerkt, het Leeningfonds
een tekort zou krijgen van f2 millioen,
dat de schatkist zou hebben bij te
passen.
Voegt men hierbij de voorgestelde
vermindering van de successiebelas
ting ad f10 millioen en die van de
Personeele belasting ad f8 millioen,
dan zal er een tekort ontstaan van
f20 millioen, welk tekort uit de ver
wachte opbrengst van de wijziging
der Zegelwet en van de Weeldeverte-
ringsbelasting gedekt zou kunnen
worden.
STADSNIEUWS.
JAARVERGADERING EN CONGRES
CHRISTELIJKE MIDDENSTANDS-
VEREENIGING.
In de
Middagvergadering,
die te half drie begon, verwelkomde
de voorzitter, Mr. H. Bijleveld en L.
Bückman, secretaris van den Midden
standsraad, die aan de bestuurstafel
plaats namen.
Van Baron van Wijnbergen was een
telegram ingekomen waarin hij harte
lijk dankte voor den telegrafisch en
groet en zegenwensch van hedenmor
gen en den wensch uitte, dat het con
gres vóór alles zou trouw blijven aan
het Christelijk beginsel. (Applaus).
De heer J. v. d. Steen, voorzitter
der Leidsche afdeeling verdedigde
hierna het voorstel-Leiden betreffende
de stichting van het steunfonds. Spr.
betoogde daarbij, dat het hier in t ge
heel geen verzekering betreft, doch
een geheel vrijwillige verbintenis om
elkander zoo noodig te helpen.
Na de toelichting van den heer v. d.
Steen werd het concept-reglement
voor het eventueel te vormen fonds in
bespreking gegeven.
Aan de discussie werd eerst deelge
nomen door den heer v. Maare, die
namens de afdeeling Arnhem bezwaar
maakte tegen een bepaling in het con
cept, waarbij alleen aan behoeftige be
trekkingen een uitkeering wordt ver
leend. Ten onrechte wordt dan het
fonds een bedeeling.
De heer v. d. Berg uit Baarn vond
dat het hier wel degelijk een verzeke
ring betrof en dat de voorgestelde bij
drage zeer zeker een premie is. En het
verzekeringsbedrijf is, aldus spr. geen
zaak van den Georgan. Middenstand,
die niet een bepaalde vakgroep omvat
en dus niet kan oordeelen over den fi-
nancieelen toestand zijner leden.
De heer J ansen uit Zeist maakte
eveneens bezwaar tegen het voorstel,
dat hij onrijp noemde. Heeft de afd.
Leiden zich de consequenties wel inge
dacht en heeft zij tusschen dè verschil
lende stelsels wel een besliste keus ge
daan? Wanneer een zaak als deze niet
degelijk wordt opgezet loopen de ver
zekerden gevaar hun geheele leven pre
mie te betalen en ten slotte niets te
krijgen.
De heer v. d. Steen beantwoordde
de verschillende sprekers, waarbij hij
handhaafde dat het ontworpen fonds
buiten de verzekeringswet valt. De te
gen de redactie van het reglement aan
gevoerde bezwaren trachtte spr. te
ontzenuwen met een beroep op het re
glement van andere fondsen die gelijk
luidend zijn, en toch Kon. goedge
keurd.
De heer Ten Have uit Amsterdam
amendeerde het voorstel in dien zin,
dat de zaak commissionair zal ge
maakt, en dr. v. Haaft'en uit Amster
dam in de Commissie opgenomen zal
worden.
Aldus geamendeerd, werd het voor
stel aangenomen.
Hierna gaf de voorzitter het woord
aan Mr. H. B ij 1 e v e 1 d, om zijn rede
te houden over:
Palgestaan of lamgeslagen.
Spr. begon met de verklaring van
zijn titel, welke in ietwat vrije bewoor
dingen aantoont den ontzaggelijken
ernst van het crisispunt, waarop de
Chr. Organisatie van den Middenstand
zich bevindt. Indien- het in ons leven
om iets anders gaat dan om de eere
Gods, is iedere actie en is alle spreken
veroordeeld, immers Godonteerend
en den mensch afschrikkend.
Spr. behandelde allereerst den mi-
denstand in zijn bestaansrecht en be
staansmogelijkheid, een en ander al
leenlijk weder om Godswil. Hij doet de
historie spreken, welke getuigt hoe die
stand het eerst politieke en sociale vrij
heden veroverde en zoo van grooten
invloed was op de ontwikkeling van
West-Europa, hoe die stand nog is de
kern van ons volk en in zijn dragers
vertoont en ontwikkelt karaktereigen
schappen die voor het volksbestaan
van het grootste gewicht zijn.
Deze historie-sprake heeft een eigen
klank voor hem, voor wie zij is de taal
van een der Godsopenbaringen. Zij
doet den Cristen te sterker teruggrij
pen op de bijzondere openbaring Gods
in Zijn Woord en .plaatst ons dus mid
den in het principieele van het vraag
stuk, hetgeen spr' nader uitwerkt.
Tegenover het feit, dat de midden
stand er was, er bleef en er is, komt de
tegenwerping van sommige zijden,
dat hij er n o g is, maar verdwijnen zal
Principieel ging spr. na hoe de centra
le levensbeschouwing van den mensch
hier alles beheerschend is en stelt te
genover elkander beginsel en conse
quentie van liberalisme, socialisme en
communisme om met de Christelijke
levensbeschouwing te eindigen.
Aldus aangetoond hebbend, boe de
Chr. Middenstand in dubbel opzicht
eene roeping heeft, behandelde spr. de
gevaren, dien stand bedreigend, zoo
van de zijde van derden, van de zijde
der Overheid en niet het minst van de
zijde van dien stand zelf; zijn betoog
culmineert in een met diverse citaten
ondersteunden principieelen oproep,
dat een stan d met zulk een plaats in
het leven en zulk eene econ. en so
ciale roeping, heeft te staan voir de
vei vulling daarvan in Gods kracht;
slechts mag abdiceeren indien zulks
met een dankgebed kan geschtec'en,
doch in den strijds des levens, onder er
kenning van Gods Almacht heeft te
gaan den weg der middelen, waartoe be
hoort "in de eerste plaats: organisatie
o nüer eigen banier, om staande te blij
ven in de kracht van het geloof.
Bij het bespreken van de gevaren,
die den middenstand bedreigen in het
Staatssocialisme, maakte spr. d* op
merking, dat de middenstanders be
halve recht op bescherming ook en
vooral hebben den plicht om hun maat
schappelijke beteekenis te toonen.
Hoe langer zoo sterker groeit in hun
kring de begeerte dat de. overheid
zich van het terrein van den arbeid
geheel zal terugtrekken en den1 mid
denstand gelegenheid zal geven te la
ten zien wat hij kan. Maar wan
neer spreker daarnaast ziet hoe
hoe men veel tijd besteedt aan
kleine kwesties, zóó zelfs, dat daar
door dingen op den achtergrond ko
men, die in de eerste plaats voor be
handeling op een congres bestemd zijn,
dan krijgt hij den indruk dat men
meent het alleen met praten in orde te
kunnen krijgen, en dat er in verhou
ding tot de vele woorden, weinig drang
is om het beginsel in practische daden
om te zetten. (Instemming).
De gloedvolle rede eindigde in een
warme peroratie waarin de spreker op
wekte tot vurig en trouw belijden.
Voor de bespreking gaf zich op de
heer C. Plomp, van Rijswijk, die
vroeg of ook de spreker niet van mee
ning was dat de christen-werkgevers
behalve in de middenstandsvereen.
ook als christen-patroons in eigen ver
band moesten georganiseerd zijn.
Mr. Bijleveld antwoordde toestem
mend, doch zei tevens, niet het oog te
willen sluiten voor de moeilijkheden.
Soms is het plaatselijk onmogelijk als
Chr. patroons iets te bereiken. Maar
ook dan blijft Chr. organisatie ge-
wenscht, desnoods met verspreid lid
maatschap.
Nadat de voorzitter Mr. Bijleveld
had bedankt, waarbij hij zich aansloot
bij het langdurig applaus dat op de re
de was gevolgd, kwam in behandeling
het volgende voorstel der afd. Coevor-
den:
„De Vereeniging stelle ijverige po
gingen in het werk om te komen tot
invoering van het Snelrecht
Prae-advies van het H.B.:
„De vereeniging heeft reeds pogin
gen gedaan en kan geacht worden dii-
ligent te zijn.
De vereeniging besluite pogingen in
het werk te stellen om te trachten ge
daan te krijgen, dat de f 100 aftrek
voor levensverzekering op het biljet
van de Rijksinkomsenbelasting ver
hoogd worde naar de grootte van het
gezin b.v. voor ieder kind f 25.
Daar Coevorden niet aanwezig bleek
en niemand het voorstel verdedigde
vereenigde de vergadering zich z. h. s.
met het prae-advies.
De voorzitter verwelkomde Ds. G. H.
Beekenkamp en gaf hem gaarne
de gelegenheid om een
Slotwoord
te spreken.
Spr. verklaarde blij te zijn, dat hij
nu eens niet op een kerkelijke verga
dering moet spreken, niet omdat hij
zou behooren tot h^t bekende oud-libe
rale slag menschen, dat de leus nog
steeds propageert: „de Kerk er buiten'.
Evenmin sympathiseert hij met dege
nen, die de Kerk „ertusschen willen
zetten, haar als wigge in 't gemeen-
schapsleven willen drijven. Wat ons
hier saambindt is geen kerkelijk be
lang maar één groot belang van eca
groote groep Christenen, die zich aan
eengesloten hebben in den strijd om
het bestaan. Wat daarvoor noodig is?
Allereerst dit: verdiept solidariteits-
besef. Spr. heeft met veel instemming
gelezen wat de „Standaard'' j .1Zater
dag schreef over de Chr. politieke ge
dachte in de laatste 25 jaren. Maar
kon al het schoone en goede daar ge
noemd niet veel beter en heerlijker
zijn als* het gemeenschapsgevoel wat
dieper en hechter was? De Midden
stand, óók de Christel., zit nog te veel
in den individualistischen hoek. Men
voelt te wenig voor den gemeenschap-
pelijken strijd. Spr. herinnert aan wat
Slotemaker de Bruine eens schreef
over het protestantsche solidarisme,
dat het kiest tegen de liberté van de li-
bralen, tegen de égalité der socialisten
en de autorité der Roomsche kerk een
solidarité die meer is dan de fraternité
der Fransche revolutie en de charité
der kerken..
Dus allereerst: solidariteitsbesef,
maar daarnaast ook verdieping van
eigen geestelijk leven.
In Psalm 142 vinden we David in
zijn bidcel. Terzijde ziet hij geen hulp,
en vooruit is geen weg ter ontkoming
en van binnen was t ook donker: nie
mand zorgde voor zijn ziel. Maar door
Gods genade komt David uit de impas
se; hij wordt een bidder, een getuige,
een belijder.
Hieruit is tweeërlei leering te trek
ken.
De algemeene klacht is, dat er zoo
weinig belangstelling is voor de Chr.
Middenstandsvereeniging. Komt het
misschien, dbordat de menschen te
veel vermaterialiseerd zijn? Eén re
cept is daarvoor: gemeenschappelijk
gebed tot God. Waar gevoel van saam-
hoorigheid is, daar zal ook gebed voor
de gemeenschap gevonden worden, en
dan komen er tevens getuigen voor en
belijders van de solidariteitsgedachten
Ook een leering voor 't persoonlijk
leven, 't Leven van den Chr. Midden
stander heeft twee kanten. De buiten
kant; dat is zijn etalage, zijn reclame.
De binnenkant, dat is zijn spelonk, zijn
bidvertrek. Als dan de rechterzijde
(z'n organisatie) hem in den steek laat
als vooruit allés donker is en er van
binnen geen kracht en moed meer is,
waagt het dan met uw God en bidt hét
David na met de woorden van Ps. 142.
Ten slotter herinnert spreker eraan,
dat 't een zuiver-reformatorische ge
dachte is, dat het Christenleven tweeër
lei doel heeft: Gods eer en onze geeste
lijke welstand. Dan is 't laatste woord
aan Hem, in wiens hand alle dingen
zijn. En ons gebed zal zijn:
Houdt ons gemoed voor U bereid
Opdat het blij Uw komst verbeid'
Als he,t zóó is, dan is onze tweeledige
leuze toch ook weer een eenheid:
„Door de wereld èn uit de wereld".
Tegen 6 uur waren vrijwel alle deel
nemers weer aanwezig in „Zomer-
zorg", ditmaal voor een deel vergezeld
van hunne dames, voor het
Gemeenschappelijk diner.
Aan de bestuurstafel zaten mede
aan de in de morden- en middagzitting
verwelkomde autoriteiten.
Nadat Ds. Beekenkamp een zegen
had gevraagd en de hors d oeuvre was
genuttigd stelde de voorzitter, de heer
1 M e i m a, een dronk in op IIMde
Koningin, waarop staande het Wilhel
mus werd gezongen.
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22'/, cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bi} contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent
Belangrijkste nieuws in dit Nummer
Binnenland.
De Jaarvergadering van den Chr.
Boeren- en Tnindersbond.
Aan Dr. C. Koppenaal is eervol ont
slag verleend als predikant van de
Geref. Kerk te Monnikendam.
De Engelsche regeering weigert een
uitzondering te maken voor den in
voer van vleesch nit Nederland, waar
van de zuiverheid gegarandeerd is.
Een verwerping van het verdrag met
België door de Tweede Kamer wordt
waarschijnlijk geacht.
Buitenland.
Het congres der Britsche Liberalen
spreekt zijn vertrouwen in het leider
schap van lord Asquith nit, doch hand
haaft tevens Lloyd George.
In 1928 zal een speciale maritieme
conferentie gehoudèn worden, waarop
de arbeidstijd der zeelieden aan de or
de zal komen.
China heeft verklaard, den Volken
bond trouw te blijven.
Briand's pogingen tot oplossing der
politieke crisis.
Tegenspraak van het bericht ovei de
afkooping van Turkles peirolenin-
rechten in Mossoel.
Hiermede was de baan geëffend
voor een groot aantal sprekers, dat nu
volgde en wier speechen zich aanvan
kelijk tot algemeenheden beperkten,
doch later ook principieel zulke be
langwekkende onderwerpen gingen
behandelen, dat bet veel bad van een
Christelijk-sociaal congres in minia
tuur, en als zoodanig voor velen stel
lig minstens even leerzaam, zoo door
zijn veelzijdigheid en oorspronkelijk
heid niet leerzamer was dan het pas
gesloten officieele congres.
Op den voorzitter volgde de heer
Aug L. Reimèringer, loco-bur
gemeester, die wees op de goede ver
standhouding tusschen gemeentebe
stuur en middenstand en den wensch
uitte, dat het Congres veel vrucht zou
hebben gedragen. Spr. besloot met een
echt levendige schets van Leiden als
koopstad, waar speciaal de midden
stand zich sedert de vroegste tijden
heeft kunnen handhaven en ontwikke
len.
De secretaris, de heer R. K. v. d.
Berg, van Baarn zei, dat de ontvang-t
van het congres te Leiden in elk op
zicht een verrassing was. Vooral de
belangstellende houding van het ge
meentebestuur en de vriendelijkt ont
vangst ten Stadhuize hebben diepea
indruk gemaakt. Dat het de L afdee
ling en de stad Leiden welga!
De heer J Kaa ja n, uit Groningen,
sprak van teleurstelling, nu wc op het
congres onzen Baron van Wijnbergen,
den eminenten voorzitter van den Mij
denstandsraad en zijn bezielend woord
moeten missen. Daartegenover staat
blijdschap, omdat de heer Meitna dien
we verleden jaar plotseling moesten
missen, weer is mogen herstellen. Mo
ge God hem de kracht geven om de
Vereepiging ook verder te leiden.
De 2de voorzitter, de heer A. Bos,
uit Rotterdam, betuigde zijn tevreden
heid over den geest die op het congres
heerschte en bracht den heer Meina
hulde voor zijn leiding. Ook dankte hij
den heer L. Bückmann, secr. Midden-
standsraad, die als rechterhand van
den voorzitter zoo veel voor den Mid
denstand doet.
De heer L. Schürmann, voorz. v.
d. Ned. Midd. Bo nd, constateerde, dat
zijn en de Chr. organisatie het eens
zijn over het doel: den Middenstand
zedelijk en stoffelijk te dienen. De Is
raëliet en de vrijzinnige echter onder
schrijven de Chr. belijdenis niet en
voor hen is er de neutrale organisatie.
Spr. is ervan overtuigd, dat de Chr.
Middenstanders hun neutrale collega s
een even goed leven gunnen als zich
zelf. Gaarne, aldus spr., zijn we bereid
om met u samen te werken voor de be
scherming van zedelijke en stoffelijke
goederen.
Namens de Dordtsche K. v. K. sprak
de heer P. R ij s d ij k, die eveneens
zijn voldoening uitte over het congres.
De heer J. M. G. Mol ken boer,
voorz. Kleinbedrijf K. v. K. v. Rijnland
dankte voor de gelegenheid om met de
ideeën der Vereen, kennis te maken
en wees verder op de prettige sam.: in
werking met den heer v. d. Steen, .lie
de Chr. Middenstanders in de K v. K.
vertegenwoordlt en hun belangen
steeds op een prettige manier bepleit.
(Applfcu*).
