CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Oit nummer besUat uit TWEE Bladen.
7de JAARGANG
ZATERDAG 29 MEI 1926
NUMMER 1833
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
BUREAUHooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel Uriel
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine ad-rertentiën bij vooruitbetaling
▼an ten hoogste 30 woorden, worden dage*
lijks geplaatst ad 40 cent
EERSTE BLAD.
Alle dingen gemeen.
Onmiddellijk na het verhaal van de
uitstorting des Heiligen Ge-es tes, vvur
den in hel Pinkslerevangelie tie 'ijke
vruchten van de inwoning des Gees-
tes ons vöor oogen gesteld
De discipelen spreken niet alleen
van de groote werken Gods in -ie zen
ding van Zijnen Zoon Jezus Christus
tot een Verlosser en Zaligmaker en ze
Vermanen niet alleen de verbaasde toe
hoorders zich te bekeeren en van dit
verkeerd geslacht behouden te wor
den, maar er is bij hen ook de ern
stige drang om hun leven met het ge^
leerde in overeenstemming te brengen
Bij de woorden voegen zich ook de
daden.
In hun leven wordt openbaar dat er
een verandering heeft plaats geha/d,
dat ze niet meer ziohzelven wenschen
te leven.
Zij waren volhardende in de leer
der Apostelen ja, ook in de 'eer!
en in de gemeenschap, en in de bre
king des broods en in de gebeden. En
allen die geloofden waren bijeen en
hadden alle dingen gemeen; en zij ver
kochten goederen en have en verdeel
den ze aan allen, naar dat elk van
noode had.
Er is van dit woord in den loop der
tijden veel misbruik gemaakt.
Zij die de leuze propageeren, dat
eigendom diefstal is en dat de grond
eri de productiemiddelen gemeen
schappelijk eigendom behooren te zijn
beroepen zich op Handelingen 2 om
daarmee aan te toonen dat het com
munaal bezit als een eerste eisch van
het Christendom moet worden be
schouwd.
Wie waarlijk Christen wil zijn, zoo
heet het dan, heeft zich de eerste
Christengemeente ten voorbeeld te
stellen en te ijveren voor het commu
naal bezit.
En ook anderen die de tegenwoor
dige maatschappelijke verhoudingen
veroordeelen, zien in wat ons van de
jeugdige Gemeente te Jerusalem ver
haald wordt een bewijs dat de private
eigendom toch eigenlijk in strijd is
met Gods Woord en dat het ideaal in
elk geval beihoort te zijn; alle dingen
gemeen.
Nu is het niet al te moeilijk deze
opvatting te weerleggen.
De bezittingen der geloovigen wer
den niet tot gemeenschappelijk eigen
dom verklaard, integendel, zij ver
kochten goederen en have en verdeel
den ze aan allen, naar dat eik van
noode had. Ook in Handelingen 4
wordt hierop sterk de nadruk gelegd
als het heet:'Want er was ook nio-
mand onder hen die gebrek had; want
zoovelen als er bezitters waren van
landen of huizen, die verkochten zij,
en leiden dien aan de voeten der Apos
telen; en aan een iegelijk werd uitge
deeld naar da t elk van noode
had.
De nadruk valt hier dus op de zorg
voor de minder bedeelde broeders en
zusters, zoodat er niemand was die
gebrek leed.
Niet het gemeenschappelijk bezit,
maar de ?org voor de armen vormt
hier den kem van het verhaal.
Intusschen kan niet worden ont
kend, dat er onder de eerste Christe
nen een zekere goederengemeenschap
bestond.
De belangstelling van de geloovigen
was niet in de eerste plaats gericht
op de aardsche dingen, maar op de
heonelsche.
Zij leefden in de verwachting van
de zeer spoedige wederkomst des Hee-
ren, waardoor het aardsche bezit voor
hun besef van minder beteekenis weTd
zoo zelfs, dat weinige jaren later de
Jerusalemsche Gemeente in zulk
een nood verkeerde, dat Paulus zich
genoodzaakt zag- onder de toegebrach
ten uit de Heidenen een collecte te or-
ganiseeren.
Er was dus een zekere goederenge
meenschap. Men kwam er gemakke
lijk toe have en goed te gelde te ma
ken en de opbrengst daarvan te stel
len in handen der Apostelen.
Maar en dat worde niet uit het
oog verloren van een bindend voor
schrift is hier geen sprake. Niemand
minder dan Petrus vestigde hierop te
genover Ananias de aandacht: „Zoo
het gebleven ware, bleef het niet uwe
en verkocht zijnde, was het niet in
uwe macht?"
Wij hebben hier klaarblijkelijk te
doen met een volkomen vrijwillig in
gevoerde regeling, waarvan toepas
sing aan ieders consciëntie werd over
gelaten.
Trouwens uit Gods Woord blijkt ner
gens, dat wat we in Handelingen 2
lezen, navolging heeft gevonden.
Veilig kan dus worden geconclu
deerd dat alleen wie Gods Woord uit
zijn verband rukt, hier kan vinden
een grond voor de opvatting dat het
communaal bezit als een eisch van
het Christendom moet worden be
schouwd.
We voegen hier echter onmiddellijk
aan toe, dat wie uit dit Woord nu
niets anders leert er toch evenzeer
naast is.
Wij komen er niet veel verder mee
als we al precies weten welke betee
kenis aan bet gebeurde in Handelin
gen 2 beschreven niet mag worden
gehecht maar wij hebben ons ook af
te vragen welke beteekenis daaraan
w e I moet worden toegekend.
En dan zijn we zeker niet ver van
de waarheid, wanneer we er de aan
dacht op vestigen, Ilat, zooals we het
ergens zagen uitgedrukt, nieuw gees-t
telijk bezit onmiddellijk nieuwe gedra
ging in het maatschappelijk leven ten
gevolge bad.
Zij, die door de prediking van de
Apostelen getroffen tot de gemeente
toegedaan werden, hieven niet dezelf
den.
Er was bij hen niet alleen ziele-
vreugd, omdat zij uit den dood waren
overgegaan in het leven, maar dat
nieuwe leven had ook behoefte zich te
uiten.
Zij waren volhardende in de leer en
in de gemeenschap en in de gebeden,
maar ook de toepassing in het leven
ontbrak niet.
Wanneer daar waren broeders en
zusters die gebrek leden, dan verkoch
ten zij met vreugde have en goed om
aan dien noodtoestand een einde te
maken.
Nu kunnen wij ons met de eerste ge
meente niet op eene lijn stellen.
De onmiddellijke en zichtbare uit
storting van den Heiligen Geest wordt
thans gemist. Wij hooren niet meer de
verkondiging van het Evangelie door
Apostelen die met Jezus rondwandel
den op aarde.
Wij zijn minder bevoorrecht dan de
eerste Christenen en.... meer tevens.
Want wij hebben het Woord Gods
dat zeer vast is, wij hebben het ge
tuigenis van Apostelen en Profeten,
wij hebben veel meer dan de eerste
discipelen de Schriften, die ons wijs
kunnen maken ook om te leven.
En daarom is het zoo goed, dat wij
een oogenblik stilstaan bij die jeug
dige Jerusalemsche Gemeente, niet
alleen om aan te toonen dat de be
perkte goederengemeenschap die daar
gevonden werd, geen slaafsche navol
ging behoeft, maar veelmeer om daar
door opgewekt te worden ook ons ge
loof uit onze werken te toonen en te
bevestigen.
Hun Pinksterfeest.
De Sociaal-Democraten hebben met
de jeugd georganiseerd in de A.J.C.
hun Pinksterfeest gevierd.
Niet het Pinksterfeest, maar hun
feest.
„Het Volk" vertelt er van en zet in
geestdriftige bewoordingen, waarin
het profaneerende element niet ont
breekt, de beteekenis van dit feest
uiteen.
Het geeft van de wijze, waarop so
cialistisch Nederland 't Pinksterfeest
vierde, de volgende beschrijving:
„Een tableau vivant" een uitbeel
ding in levenden lijve van het bij-
belsch Pinksterverhaal zou men do-
ze viering gerust kunnen noemen."
„Arbeiderskinderen uit allerlei
landen zullen hier bij ons „eendrach
telijk" bijeen zijn. Zij zullen allen
vervuld zijn van een heiligen geest.
Zij zullen allen spreken „toet an
dere talen." En toch, ieder van ons.
die om hen heen zal staan, zal ze
hooren spreken „in zijn eigen taal."
„Maar de geest van vrede en broe
derschap is uitgestort over deze kin
deren van de dienstknechten en
dienstmaagden der menschheid, en
het is deze bewustheid der jongeren,
die tot een teeken moet worden bo
ven de aarde beneden, vol „bloed en
vuur en rookdamp
„En aldus, uit den mond van alle
volkeren, met verschillende tongen
één taal van broederschap en vrede
sprekende, zijn zij, de kinderen van
onze internationale arbeidersjeugd,
de levende voltrekking van het al
oude Pinksterverhaal. Wij zeggen
dit zonder zelfverheffing en zonder
overmoed."
Dat is heel duidelijk, maar heel
droevig tevens.
Immer9, deze kinderen. dat was
althans de bedoeling werden ver
vuld niet met den Heiligen Geest,
maar met den geest der revolutie.
Met den geest, die oproer predikt
tegen God, die ontkent dat Jezus
Christus in de wereld gekomen is om
zondaren zalig te maken, met den
geest dus van den Antichrist.
Wat hier genoemd wordt de levende
voltrekking van het oude Pinksterver
haal is in werkelijkheid niet anders
dan een loochening van de groote
werken Gods op den Pinksterdag ge
predikt, een moedwillige verwerping
van den Zoon des menschen, die door
God tot een Heere en Christus werd
gemaakt
En zoo toont ook dit jeugdfeest weer
welk een onoverbrugbare kjove er
e-aat tusschen het Christendom en de
S.D.A.P en welk een gevaarlijk spel
spelen zij, die meenen hunne kinderen
aan de leiding van de A.J C. te kun
nen toevertrouwen.
V Geknakte reputatie.
Niet steeds is de liefde bestendig
van duur.
Toen nu enkele maanden geleden
het kabinet Colijn plaats maakte voor
het Kabinet de Geer, was er applaus
in het roode kamp.
Wel niet alle „democratische wen
schen" zouden vervuld worden, maar
er was met deze Kabinetswisseling
dan toch een flinke stap in de goede
richting gedaan.
Het Kabinet de Geer zoo stelde men
het voor, stak gunstig af bij zijn voor
ganger.
Maar nu, een paar maanden later,
waait de wind al uit een anderen
hoek.
In een artikel over Minister Slote-
maker de Bruine, spreekt ,Het Vólk'
van een geknakte reputatie
De Minister, zoo heet het. maakte
den ellendigen indruk van weinig an
ders dan een conservatief fraseur te
zijn.
Herinnerd wordt aan een uitspraak
van het Vaderland" dat deze bewinds
man zich uitput in holle frasen wiens
weeë er omheen draaien, ergert. Het
is conservatisme van de leelijkste
soort.
„Het Volk" is over dit alles niet ver
wonderd.
„Wie dezen minister, zegt het blad
dat aanvankelijk applaudiscerde, als
publicist vroeger gevolgd had, wist
reeds genoeg van zijn irritee rende me
thode om onder een overvloed van
zinswendingen vol sociaal gevoel de
gruwelijkste reactionaire politiek van
de rechtsche coalitie waartoe hij be
hoorde, te verbloemen."
Men ziet het, de liefde is wel heel
sterk en heel spoedig bekoeld.
Nog even en het woordenboek: dat
in de dagen van het Kabinet Colijn
zulke goede diensten bewee3, wordt
weer te voorschijn gehaald om ook dit
Kabinet te verketteren.
Toegegeven kan worden dat de wis
seling aan Arbeid niet een gelukkige
is geweest.
Door een man als Minister Slote-
maker de Bruine, die mooi werk ge
daan heeft om sociale ontroering te
wekken, maar van wien niet verwacht
kan worden dat hij die-in zijne theo-
rieën altijd eenigszdns ziwevend was,
bij allerlei kwesties van technisohen
aard krachtige leiding zal geven, aan
het hoofd van Arbeid te plaatsen heeft
de heer de Geer, naar het ons voor
komt. noch aan het land, noch aan
den heer Slotemaker de Bruine een
dienst bewezen.
Intusschen behoeft dit voor „Het
Volk" geen reden te zijn om op zoo
hoogen toon over dezen bewindsman
den staf te breken.
Veeleer behoorde men verheugd te
zijn, dat door het optreden van dit
Kabinet voorkomen werd. dat de re
putatie van zekere roode fraseurs ho
peloos geknakt is.
Men is nu nog in de gelegenheid
naar hartelust te critiseeren, "terwijl
in landen als Frankrijk en België
zelfs de socialisten tevergeefs zPeken
naar een figuur, die evenals Colijn het
in ons land deed, in den financieel en
chaos weet orde te brengen.
STADSNIEUWS.
Leidsche Burgerwacht.
In de groote zaal van het Nutsge-
bouw heeft gisteravond de Leidsche
Burgerwacht haar algemeene jaarver
gadering gehouden onder leiding van
den voorzitter, Mr. P. A. Pijnacker
Hordijk, die bij den aanvang tot de
aanwezigen een woord van welkom
richtte.
Met geestdriftige instemming van
de vergadering werd besloten aan H.
M. de Koningin een telegram te zen
den van dezen inhoud:
„De Leidsche Burgerwacht, in alge
meene vergadering bijeen, biedt Uwe
Majesteit haar eerbiedige hulde en
tronw aan."
De notulen, vervolgens door den Se
cretaris, den heer M. A. A. Steyns ge
lezen, werden ongewijzigd vastgesteld.
Uit het jaarverslag dat daarop volg
de 9tippen we aan, dat op 1 Jan. 1925
de burgerwacht 721 gewapende, 12^
ongewapende en 110 ondersteunende
leden telde. Op 1 Jan. van dit iaav
telde zij 745 gewapende, 129 ongewa
pende, en 108 ondersteunende led^n
Het verslag deelde voorts mede. dat
veredeld oefeningen werden eehouden
en dat, dank zij mede de uitnemende
regeling, de geest onder de werkende
leden niets te wenschen overliet.
Met dankbaarheid gewaagde het
verslag van de medewerking die de
burgerwacht van verschillende burger
Iijke en militaire autoriteiten mocht
ondervinden. In dit verhand werd ook
de naam genoemd van den burgemee?
ter, Jhr. de Gijselaar, terwijl Mr. Pijn
acker Hordijk dank werd gebracht
voor zijn flinke leiding. Moge de Bur
gerwacht onder hem weer een jaar
van inwendigen bloei tegemoet gaan.
De voorzitter dankte hierop den
heer Steyns, waarhij hij tevens vast
stelde, dat de.B.'W. nog steeds in bloei
toeneemt De, zij het geringe terug
gang in het aantal ondersteunende
leden maakt echter een zuinig beheer
wel noodig.
De penningmeester, de heer Suiln-
gar, bracht het financieel verslag uit.
De ontvangsten bedroegen f 4035.90.
waarbij een batig saldo van f305.62 is
inbegrepen. De uitgaven beliepen
f 3322.68, zoodat er een saldo is van
f713.22
Bij monde van den heer v Leeuwen
rapporteerde de kascommissie gunstig
over den toestand van boeken en be
scheiden. Voor het volgend jaar wer
den de heeren v. d. Drift, Langebroek
en Baal tot kasnazieners aangewezen
Hierna werd bestuursverkiezing ge
houden, waarbij de aftredende heeren.
A. Bisschop en L. Zitman, bij accla
matie werden herkomen.
De heer Steyns deed hierna eenige
mededeelingen betreffende de schiet
oefeningen. De oefeningen zullen over
't geheel iets vroeger aanvangen, ter
wijl die van Maandag komen te ver
vallen.
Het bestuur overweegt voorts, om
de oefeningen gedurende Augustus
niet te schorsen. Spr. wekte op tot
deelname aan de vaardigheidsschiet
proeven, nu met medewerking van
kapitein Bakhuis daarvoor een bevre
digende regeling getroffen is. Verder
deelde spr. mede dat de L. Burgerw.
met 2 vijftallen zal deelnemen aan de
nationale schietwedstrijden, die hier
worden gehouden met het 60-jarig be
staan der L. Scherpsöhuttersvereeni-
ging. De eigen wedstrijden van de Bur
gerwaoht zullen weer geregeld worden
als verleden jaar.
Het schietlokaal aan de Pieterskerk-
gracht zal in October moeten worden
verlaten. Inplaats daarvan is de be
schiking verkregen over een lokaal in
de Morschpoortkazerne, dat met eeni
ge plechtigheid in gebruik zal worden
genomen.
Tenslotte wekte spr. krachtig op tot
deelname aan de gymnastiek- en de
sohermoefeningen, om ook deze afdee-
lingen tot grooter bloei te brengen.
De heer Bergman merkte op, dat
de sohermaifdeeling over ndet genoeg
materiaal beschikt, wat door den lei
der, den heer Gijsberti Hodenpijl werd
toegestemd. Deze achtte evenwel ook
verbetering te verkrijgen door de va-
cantie van drie maanden iets te bekor
ten, en meer samen te werken met
burger s cherm ver eendgingen
De heer Steyns zegde namens het
bestuur toe, dat een en ander zal wor
den overwogen. Met instemming be
groette de vergadering spr.s denkbeeld
om gedurende de sluiting der oefen
lokalen een ander lokaal te huren,
door de contributie iets te verhoogen.
Bij de rondvraag bood de leer Ha-
verkorn namens de deelnemers den
leiders der gymnastiek- en schermaf-
deeling, Luit J. H. Verkuyl en den
heer Gijsberti Hodenpijl ieder een zil
veren potlood aan als blijk van waar
deering voor de genoten leiding.
In zijn slotwoord dankte de voor
zatter den commandant, den heer
Steyns, alsmede luiten. Steenhouwer,
dien hij de ziel van de wedstrijden
noemoe, sergeant Blotkamp, de rech
terhand van den heer Steyns, de lei
ders van de gymnastiek- en schermaf-
deeling, en ook de pers, die steeds
gaarne medewerkt. Ten slotte wijdde
spr. eenige woorden aan de nagedach
tenis van den heer R. v. Gelder, die
onlangs overleed.
Hierna werden de volgende prijzen
uitgereikt:
Afd. Veteranen.
Ie prijs P. Gadri met 102 punten, 2e
pr H. v. d. Velden met 93 p; 3e pr.
v. Leeuwen 93 p.
Afd. A. Ie pr. Bergman, 113 p; 2e pr.
Haverkorn, 113 p; 3e pr. Devilee, 100
p; 4e pr. W. F .Koreman 108 p; 5e pr.
de Gunst, 107 p; de pr. v Staveren, 106
p; 7e pr. v. d. Drift 106 p.
Afd. B. Ie pr. A. v. Muven, 106 p; 2e
pr. W. Pijnacker 100 p; 3e pr. Philip-
sen. 97 p: 4e pr. Bizot; 95 p: 5e prijs
Broekhu ijzen 94 p; 6e pr. Korswagen
93 punten.
T ij d v a k I. Ie pr. C. P. Kok, 294 p;
2e pr. de Gunst, 291 p; 8e pr. Haver
korn. 288 n: 4e nr Alphenaar, 287 p;
5e pr Bergman, 289 p.
Tijdvak T' Ie pr. v- Vliet. 290
2p pr. C. P Kok. 282 p; '°e pr. Dors'
281 p: 4e nr. v. Benten, 280 p; 5e pr
v. Baal, 278 p.
Kampioen Marga: D. Borgman met
161 van de 180 punten
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
De gemeenteraad van Sassenhetm
besluit tot aankoop van grond voor
een raadhuis.
De Tweede Kamer besluit tot het
intrekken van veertien crlsiswetten.
Een ernstig anto-ongelnk te Zeist.
Buitenland.
Bezuinigingsmaatregelen der Belgi
sche regeering.
De automobielfabriek van Renault
is afgebrand.
Militaire opstand in Portugal.
Schermen. Ie pr. en stijlprijs v.
Thiel;2e pr de Groot, 3e pr. Bergman,
4e pr. Keereweer.
G y m n a s t i ek le pr. de Groot, 2e
pr. Haverkorn, 3e pr. Nieuwenburg,
4e pr Miilier.
Aan den heer v. d. Boon, die in de
schermafdeeling steeds had medege
werkt, werd een kistje sigaren aange
boden als blijk van waardeering.
Plaatselijke Schoolcommissie.
Ter benoeming van twee leden voor
de Plaatselijke Schoolcommissie wor
den door dit college voorgedragen: Va
cature Oostdam 1 Mr. H. F. A. Don
ders, 2. Prof Dr. J. A. J. Barge. Vaca
ture Mr H Iwema, 1 Dr. J. Roos, 2
Dr. G. J Fros.
Mathesis Scientiarnm.
B. en W. stellen den g::r. *v?raad
voor ook dit jaar weder aan het ge
nootschap Mathesis Scientiarum Ge»
nitrix eenige lokalen van de Stads-
Gehoorzaal ko?teoos ter b- ciiikk ng
te stellen ten behoeve van het houden
van de jaarlijksche algemeene verga
dering en van de tentoonstelling van
door de leerlingen vervaardigde werk
stukken.
Rusthuis.
De diaconie der Geref. Kerk alhier
werd dezer dagen aangenaam verrast
doordien zij1 van een lia dvr -emeente,
ten behoeve van haar Tehuis voor
Ouden van dagen aan de Hooigracht,
een lift ten geschenke ontving.
De Zustervereemging „Het Rust
huis", die reeds eeuigen tijd geleden
een Liftfonds oprichtte en daarvoor,
door middel van busjes, gelden inza
melt, was bij het vernemen van bo
venstaande schenking, onmiddellijk be
reid de kosten van plaatsing cler lift,
geheel voor hare rekening te nemen,
zoodat de geheele 'installatie, zonder
bezwaar van de kas van het Rusthuis
plaats heeft.
Het spreekt vanzelf dat ~van dit mo
derne vervoermiddel, door de gebrek
kige inwoners van het Rusthuis, straks
een dankbaar gebruik zal worden ge
maakt.
Winkelstand.
In het perceel- Haar'emmerstraat
162 naast ae firma Biesiot, opent he
denavond de heer H. M Herreur
een nieuwe Spiegel- en Lijstenmakerij.
De heer Herreur is op dat terrein
bij het Leidsche publiek geintrodu-
ceerd, aangezien hij reeds te voren een
zaak had in bet perceel Jan v se eg
no. 67. De verplaatsing zijner zaak be
doelt dan ook niet anders dan uit
breiding en verfraaiing.
Want belialve een spiegel- en lijsten
makerij heeft de heer Herreur aan
zijn zaak een speciale afdeel -gplaat-
weiken en schilderstukken verbonden.
Met een zeer ruime sorieering kunst-
weiken, vooral in de betere kwaliteit,
opent de eigenaar zijn nieuwe zaak en
wij twijfelen niet, of menige lezer van
ons blad zal hedenavond op een wan
deling langs de Haarlemmerstraat bijl
den heer Herreur, in de artistieke eta
lage eens cc., :ij .je nemen.
Ook voor andere artikelen, ooals
marmeren inktstellen, aschbakken etc.,
kan men bij den heer Herreur uitne
mend tereent.
Den heer Herreur wenschen wij veel
succes.
Chr. Ver. voor Radiotelefonie.
Men schrijft ons:
De Chr. Vereeniging voor Radio
telefonie op Geref. grondslag wint al
meer belangstelling. Ze denkt zoo ge
regeld mogelijk samenkomsten te hou
den om de leden en belangstellenden
op de hoogte te stellen.
Vooral is haar doel hun doo. een
cursus de noodige kennis en practi-
sche bekwaamheid bij te brengen.
Reeds twee avonden werd de cursus
gehouden. Zoo eenvoudig en duidelijk
mogelijk, opdat iedereen het gegeven
onderricht yplgen kan. De deelnemers
zijn er algemeen bijzonder over vol
daan. De lu:r Van ckm Boe heeft aan
vankelijk alle eer van zijn werk.
Wie er van profiteeren wil, wacht®
niet langer, maar bezoeke de verga
dering en late zich als lid inschrijven.
De contributie kan men self bepalen