CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijkste nieuws in dit Nummer-
7 JAARGANG VRIJDAG 28 MEI 1926 NUMMER 1832
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
BUREAU: Hooigracht 35 jjfÖjife» Tel. 1278, Postgiro 58936
Leiden Postbox 20
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal j 2.50
Pei week 0.19
Franco per p^st per kwartaal f 2.90
dit nummer besW »i' TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Geen onverschillige zaak.
Er is in breede krinffen van ons
l.liristelijk volksdeel nog altijd betrek
kelijk weinig belangstelling voor bet
publieke leven.
De vraagstukken van socialen en
staatkundigen aard laten velen koud
Voor een eigen Christelijke actie, voor
Christelijke politiek, Christelijke vak-
organisatie, en wat dies meer zij, heb
ben ze slechts weinig belangstelling.
En dat niet omdat ze onverschillig
staan tegenover de Christelijke begin
selen, maar omdat ze al die dingen
bescijouwen als zaken van lagere or
de; bet is voor hun besef een werken
aan den buitenkant, dat van zeer on
dergeschikte beteekenis Ls en boven
dien het gevaar met zich brengt dat
daardoor de hoofdzaken uit het oog
worden verloren*en dat bet innerlijk
loven schade lijdt.
Voor hen die zoo denken en daar
naar handelen mogen wij hier in her
innering brengen een woord van wij
len Mr. Groen van Prinsterer.
Groen was een man van wien zeker
niet gezegd kan worden, dat hij op
ging in de uiterlijke dingen en dat hij
bij voorkeur werkte aan den omtrek.
Voor alles wenscbte hij te zijn:
Evangeliebelijder.
Maar daaruit volgde voor hem niet,
dat hij zich om de zaken van het pu
blieke leven niet had te bekommeren.
Eén ding, zoo schreef hij in de in
leiding van Ongeloof en Revolutie" ik
weet en belijd het, één ding is noodig
voor allen. Niet als staatslieden of
geleerden als zondaars wenschen wij
zalig te worden.
Eén weg, ééne waarheid is er. Ik
vind de rust en den vrede mijner ziel
in de blijde boodschap, dat er in het
schuldvoidoenend offer van den Zalig
maker, uit vrije genade, vergeving en
zaligheid is voor een iegelijk die ge
looft. Ik wil op geenerlei wijs den
smaad dezer belijdenis ontgaan."
Maar daarbij mag het dan echter
niet blijven.
Deze belijdenis, in stede van ons
teihig te houden van het publieke lo
ven en ons met een boekje in een
hoekje in rustige rust terug te trek
ken moe«t juist prikkelen tot volle
krachtsontploooing.
„Een ding is noodig; maar aldus
vervolgt Groen, wanneer wij dat ééne
bezitten, moet de vrucht er van open
baar zijn in alles.
Wij willen wat de behoudenis der
zielen betreft, niets weten dan Chris
tus en dien gekruist; maar, indien wij
dit weten, moet die wetenschap der
liefde van Christus ons ter verheerlij
king Gods. overal waar hij kan wor
den verheerlijkt opwekken en dringen.
Tot prediking van het Evangelie is
ieder, aan wien heit bekend gemaakt
is, geroepen; want die verkondiging
aan alle creaturen kan plaats hebben
op velerlei wijs; geen middel mag ver
waarloosd dat tot verstand en gemoed
den weg baant."
Geen middel mag onbeproefd wor
den gelaten.
Neen. het pogen om de Christelijke
beginselen tot toepassing te brengen,
is geen onverschillige zaak.
Hoevelen zijn er niet, door de onge-
rechtige toestanden op maatschappe
lijk gebied afgetrokken van den dienst
van God Voor hoevelen is de maat
schappelijke ellende niet een belem
mering op den weg des levens?
En wat kan het van grooten invloed
ziin indienwie* arm is en verdrukt
ook uit de gedragingen van de belij
ders ziet, uit hun strijden voor het
recht, dat de Godsdienst een belofte
heeft zoowel voor dit als voor het toe
komende leven.
Hëtzelfde geldt ook van den politie-
ken strijd
Wii verlangen niet van de Overheid
dat zii door kracht en geweld het
Godsriik zal bevorderen, maar wel
kan het voeren van een Christelijke
Staatkunde er toe medewerken, dat
de wee wordt gebaand en steenen weg
geruimd en dat de Christelijke grond
slagen van ons volksleven worden be
vestigd en beveiligd.
Worde het woord van Groen onder
on« verstaan en toegepast.'
V Niet al te principieel.
In de Tweede Kamer is bij de bespre
king van de begrooting van Binnen-
landsche Zaken ook weer de Zomer
tijd ter sprake gekomen.
De heer Braat zette opnieuw de na-
deelen van den zomertijd uiteen en
drong op intrekking of verkorting aan
evenals na hem de heer Kersten.
Laatstgenoemde zag kans 'n nieuw
argument voor zijn denkbeelden aan
te voeren.
Hij had niet alleen bezwaron van
practiisciien, maar ook van principi-
eelen aard.
Er zijn aldus deze Spr. huis
gezinnen waarin sommige leden wer
ken volgens den zonnetijd en anderen
volgens den nieuwen tijd en het hui
selijk leven lijdt daardoor groote scha
de. Ook de heiliging van den Zondag
komt daarbij in het gedrang omdat
uan voor den een de Zondag op een
ander uur aanvangt dan voor den
ander.
Wij willen natuurlijk niemand het
recht ontzeggen tegen den Zomertijd
te ageeren. Al worden de* nadeelen
soms overdreven voorgesteld, wij er
kennen dat er inderdaad ernstige be
zwaren zijn aan te voeren.
Maar wij zouden toch willen waar
schuwen met dergelijke prinoipieele
argumenten, die bij uitstek geschikt
zijn om den lachlust te prikkelen voor
zichtig te zijn.
Hier past een: weest niet al- te prin
cipieel.
STADSNIEUWS.
Ned. Bond van Huis- en Grondeige
naren en Bouwondernemers.
(Vervolg).
Nadat des morgens, zooals wij reeds
mededeelden, de deelnemers onder
leiding van Ir. A. Hoekstra het gebou
wencomplex van bet nieuwe Acade
misch Ziekenhuis hadden bezichtigd,
werd gistermiddag even voor half drie
het congres geopend met een wel
komstrede van den voorzitter, Mr. A.
J. de Meyier.
Bij den aanvang werd besloten een
telegram te verzenden aan den voor
zitter van de internationale organisa
tie, den beer Jean Larboroux te Parijs,
die op ditzelfde oogenblik in een plecb
tige zitting aldaar gehuldigd werd in
verband met zijn huwelijk.
Nadat de voorzitter in een korte be
schouwing de beteekenis van het on
derwerp. het Kadaster had uiteenge
zet, en de heeren rapporteurs den
warmen dank van den Bond had
overgebracht voor den verrichten rap
porteurs-arbeid, gaf hij het woord aan
Mr. Kreeftenberg uit Amsterdam, om
de behandeling van het rapport over
dit onderwerp in te leiden.
Mr. Kreeftenberg noemde de eerste
taak die de commissie zich had voor
gesteld, het verkrijgen van meer een
vormigheid in het kadaster.
In f rankrijk en België dient het ka
daster alleen om de grond- en vermo
gensbelasting juist te kunnen om-
slaas. In Nederland echter staat bet
ook in dienst van bet objectief en het
subjectief eigendomsrecht. Onder het
eerste wordt verstaan het bewijs van
bet eigendomsrecht van den eigenaar,
terwijl bet tweede bet recht dient van
dengene die een eigendom wil verkrij
gen. daar het de begrenzing der eigen
dommen aangeeft.
Het streven is nu, het kadaster zóó
in te richten dat degene die voor zijn
rechtshandelingen t.a.v. onroerend
goed afgaat op den inhoud, mensche-
lijkerwijze gesproken, absoluut veilig
is. Tot heden liet bet burgerlijk recht
van meerdere staten voor het bewijs
van zakelijke rechten op onroerende
goederen in het algemeen een zeer be
perkt beroep toe op de openbare regis
ters. Dit beroep moet absoluut worden
Het in Duitschland en andere lan
den gebezigde systeem, geeft grooter
zekerheid, daar het naast een rechts-,
geldige overeenkomst ook publicatie
eischt. De eigenaar moet natuurlijk
goed op zjjn qui vive zijn.
De commissie zoekt een tusschen-
weg. Het Duitscbe stelsel geeft wel
veel zekerheid maar werkt zeer stroef,
daar de publicatie eerst .wordt toege
laten nét een scherpe controle op de
handelingen der beide partijen.
In Duitschland heeft de langdurige
controle tot gevolg dat vele handelin
gen niet ter publicatie worden aange
boden.
Op de inleiding van Mr. Kreeften
berg volgde 'een geanimeerde bespre
king waarbij de huidige toestand en
de voor- en nadeelen der verschillen
de systemen breedvoerig werden be
sproken.
Tegenover soipmigen die zich en
thousiast toonden voor het Duitsche
systeem betoogde Mr. K. dat dit toch
een gevaarlijke zijde beeft omdat het
de overdrachten buiten de registers
om iir>de hand werkt, waardoor na
verloop van tijd de registers een on
zuiver beeld Vraan vertoonen. Dit is
voor hypotheekgevers enz. zeer ge
vaarlijk, tenzij de aangifte verplicht
gesteld wordt.
De voorzitter legde er nog eens den
nadruk op, dat meer dan tot heden,
niet alleen de eigenaar, maar ook de
eigendomverkrijgende beschermd wor
den moet, waaraan een der rappor
teurs. Mr. Bes nog toevoegde, dat de
commissie dit met vermijding van
veel omslag tracht te bereiken door
een rechtsgeldige publicatie.
Aan 't einde der besprekingen nam
de vergadering een motie aan van den
volgenden inhoud:
De Ned. Bond van Huis- en Grond-
eigenaren en bouwondernemers, in
jaarlijksche oongreevergadering bij
een te Leiden,
gehoord de besprekingen over het
rapport der kadastercommissie,
is van oordeel, dat het kadaster, als
in het rapport omschreven, in hooge
mate zal kunnen bijdragen tot verhoo-
ging van de rechtszekerheid.
en noodigt het bestuur uit om de
kadastercommissie bij haar advies
aan de regeering met alle wettelijk ge
oorloofde middelen bij te staan.
Na rondvraag werd het congres ge
sloten.
De deelnemers begaven zich daarna
per H.T.M. naar Wassenaar, waar zij
door den heer Jonker in auto's over
Rijksdorp en de andere mooie parken
werden geleid.
Jubilea.
Heden herdacht de beer F. N. Sol lie
alhier den dag, waarop bij voor 25 ja
ren in dienst is getreden als ambte
naar bij de administratie der Lichtfa
brieken.
In een der dienstlokalen van bet ad
ministratiegebouw, dat een eenigszins
feestelijk aanzien verkregen bad, was
om half tien bet arubtenaarsperso-
neel, voor zoover bet daarin niet door
den dienst was verhinderd, vereenigd,
om den jubilaris te huldigen.
Nadat de jubilaris met zijn echtge-
noote en 2 kinderen was binnengeleid,
nam bet eerst bet woord Ir. G. A. van
Klinkenberg, Directeur der Bedrijven,
die in een hartelijke toespraak de ver
diensten van den beer Sollie memo
reerde en mededeelde, dat de wethou
der der Bedrijven, ie beer San Iers,
verhinderd was tegenwoordig te zijn.
Het was hem tevens aangenaam te
kunnen mededeelen dat B. en W. hem
op voorstel van commissarissen ter ge
tegenheid van dit jubileum een rang
bevorderd liehben. Onder aanbieding
der gebruikelijke gratificatie wenscbte
bij hem nog vele jaren toe te werken
in bet belang der Lichtfabrieken.
De beer W. Wiggers, hoofdboekhou
der, schetste in waavdeorende bewoor
dingen den ijver en nauwgezetheid
van den jubilaris en wees op bet ge
lukkig verschijnsel, dat zich ook bier-
weer voordoet, dat een administratief
ambtenaar wordt gehuliligd mede
door de technische ambtenaren van
bet bedrijf, hetgeen volgens spreker
wijst op een uitnemende samenwer
king tusschen technische en admini
stratieve ambtenaren.
Voorts zeide spreker bet niet bij
woorden te zullen laten en bood d.en
jubilaris namens 't geheele personeel
^enige keurige meubelen aan, verge
zeld van een artistieke oorkonde, ver
vaardigd door den techniscben ambte
naar der Fabrieken, den beer Schuller
De heer Sollie dankte voor de aan
geboden gelukwenscben en cadeaux
Nadat nog gelegenheid was gegeven,
den jubilaris de nand te drukken werd
de arbeid hervat, terwijl de jubilaris
den dag verder in huisel ijken kring
doorbracht, waar het hem stellig ook
niet aan belangstelling zal hebben
ontbroken.
Heden prijkte de fabriek van de
N.V. Stoomzeop Eau da Cologne- en
Parfumerieënfabriek v h. Sanders
Co. aan bet Levmdaal alhier in feest
dos. De vlaggen wapperden lustig op
de daken om als op venen afstand te
verkondigen, dat bier een feest werd
gevierd.
En inwendig was niets nagelaten
om de fabriek een feestelijk aanzien
te geven. Groen en bloemen .waren
niet gespaard en in de meeste werk
lokalen beerscbte een Zondagscbe
rust. Slechts in een der lokalen was
er leven en beweging. Hier werd na
melijk een huldiging bereid aan den
heer J. A. C b r i s t i a a n s e, die be
den voor 25 jaren bij genoemde firma
als jongste bediende in dienst trad en
thans daar de betrekking vervult van
boekhouder en chef de bureau.
Te half elf per auto van zijn woning
gehaald, werd de jubilaris door de di
rectie ontvangen en binnengeleid in
een der feestelijk versierde zalen,waar
bij. omringd door zijn familieleden en
door bet geheele personeel der fabriek,
werd toegesproken door directie en
verschillende leden van bet pèrsoneel.
Deze toespraken gingen vergezeld van
bet aanbieden van toepasselijke ge
schenken.
De directeur liet in zijn toespraak
speciaal naar voren komen de groote
verdiensten van d. jubilaris tegenover
hem persoonlijk zoowel als tegenover
de fabriek. Het N.V. San Iers' Gem.
Koor „De Ster" zong ter opluistering
eenige liederen.
Nadat de jubilaris allen hartelijk
bedankt bad voor de huldiging hem
heden bereid, werd vam 12 tot 1 uur
een zeer druk bezochte receptie ge nou
den, waarbij van heinde en verre velen
gekomen waren om het bewijs van
bun sympathie aan den jubilaris te
geven.
Op de Aalmarkt is gistermiddag
de student P. toen hij voor een wagen
wilde uitwijkeift tegen een aan do
overzijde s taanden handwagen aange
reden. Een 10-jarige knaap B. v. E.
van de Haarlemmerstraat, die achter
den wagen stond, geraakte tusschen
het voertuig en den muur bekneld,
waarbij hij een onderhuidsche bloed
uitstorting boven de linkerknie opliep.
J. R. uit Rijnsburg kwam gister
middag uit Oegstgeest fietsen met wat
tuindergereedschap op den schouder
Toen hij bij den Rijnsburgerweg wilde
oversteken, reed hij tegen een vlucht
heuvel op. waarbij een der waarschu
wingslantaarns werd vernield.
Aangehouden is P. J. R. die we
gens openbare dronkenschap nog een
vonnis van de Haagsclie Rechtbank
moet ondergaan, n.l. 3 dg. hechtenis.
BINNENLAND.
DE REORGANISATIE VAN HET
LEGER.
De plannen van den minister van
Oorlog.
De Minister van Oorlog beeft in de
gisteravond gehouden zitting der
Tweede Kamer bij de beantwoording
van de verschillende opmerkingen en
vragen bij de behandeling der oor-
logsbegrooting medegedeeld, dat zal
worden ingediend een wijziging van
de reservewet, een wijziging van de
wet op het militair onderwijs en wij
ziging van de dienstplichtwet.
Verder is bij voornemens de organi
satie van de regimenten infanterie te
herzien.
De opleidingscompagnie wenscbt de
minister als administratieve eenheid
op te beffen, eveneens een der drie
schoolcompagnieën, bij wenscht echter
vier kapiteins per regiment te behou
den. Een commissie zal onderzoeken
of de genie in haar tegenwoordigen
vorm zal worden gehandhaafd.
Op de volgende vragen: 1. zijn bur
geringenieurs te krijgen en te gebrui
ken bij de genie; 2. zijn opzichters wa
terstaat bruikbaar voor inundatie? 3
Kan het bouwbureau worden opgehe
ven? ^al de oommissie een antwoord
moeten geven.
Bij den Geneeskundigen Dienst
wenscht de minister voort te gaan in
de richting van opheffing van mili
taire hospitalen.
De luchtstrijdkrachten hoopt hij bin
nen afzienbaren tijd samen te voegen.
De militaire gymnastiek- en sport
school zal worden opgeheven.
De minister wil invoering van een
capitulantenstelsel zoowel voor offi
cieren als onder-offideren.
Verlofsofficieren zal hij daartoe na
een cursus in de gelegenheid stellen
om 5 of 6 jaar officier-instructeur te
worden.
De Academie zal worden gebruikt
voor dezen aanvullingscursus. Een
aanzienlijke vermindering van de pen
sioenlasten is hiervan te wachten.
De beroepsofficieren wenscht de mi
nister te betrekken uit de verlofsoffi
cieren. Overwogen wordt een bevorde
ringsstelsel, dat meer rekening houdt
met de oorlogbevelvoering.
De instelling van een commissie
voor bezwaarschriften voor onderoffi
cieren is in overweging.
Staten van Zuid-Holland.
De heer A. J. ten Hope heeft aan den
.voorzitter van het college van Gedepu
teerde Staten naar aanleiding van de
schriftelijke antwoorden van Ged.
Staten d.d. 15 Februari op de d.d. S
December door hem ingediende wagen
nog eenige aanmerkingen doen gewor
den over de opbrengst van den tol aan
het Warmonderbek.
Over dezen tol schrijft hij: Een der
gelijke als buitengewoon onbillijk ge
voelde heffing is een blamage voor Ne
derland in het algemeen en voor de
provincie Zuid-Holland in het bijzonder
Voor dezen tol geldt niet de algemeene
beschouwing van Ged. Staten, daar
hier geen enkel onderhoud mee is ge
moeid als misschien het schilderen van
het tolhek.'Daarom lijkt het hem, dat
voor Ged. Staten bet geschikte oogen
blik reeds lang is aangebroken om
met alle middelen te pogen, dezen tol
weg te krijgen om deze blamage voor
het geheele land en nog meer voor de
provincie zoo spoedig mogelijk te doen
verdwijnen of althans te zorgen dat
deze tol op andere wijze, b.v. door een
brug er naast, niet ^r noodzakelijk
gepasseerd behept te worden.
Opleiding voor officier van gezondheid
en militair apotheker bl| het OJ.I*.
„Het Christelijk Comité voor Indië"
vestigt er de aandacht op, dat voor
eerstgenoemde opleiding 25 en voor
laatstgenoemde opleiding 2 plaatsen
worden opengesteld voor Jongelieden,
die dit Jaar aan de Nederlandsche uni
versiteiten de studie in de geneeskun
de, dan wel die ln de artsenijbereid-
kunde aanvangen.
Voor de opleiding tot officier van
gezondheid wordt een tegemoetkoming
in de studiekosten van f 6000 toege
kend, uit te betalen in maand el ijksche
termijnen van f75; de aanstaande mi-
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertcntiCn por regel 22*/» cent
Ingezonden Mede deelingen, dubbel Uriel
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine ad-rertentiSn bij vooruitbetaling
▼an ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent
Binnenland.
Minister Lambooy over de reorgani
satie van het leger.
De heer A. J. ten Hope stelt vragen
aan Ged. Staten van Z.-H. over het
Warmonderhek.
De gemeentelijke Inkomstenbelasting
te Rijnsburg met 1/3. verlaagd.
Vergaderingen van Christelijk Volks
onderwijs en Chr. Nat. Schoolonder
wijs.
Buitenland.
De Internationale Arbeldsconferentle
Hoopvolle aanwijzingen Inzake de
regeling van het Britsche mijnconflict.
MacDonald over de algemeene sta
king.
De indruk van Abd-el-Krlm's capi
tulatie te Parijs.
De financicele Interpellaties zijn door
de Fransche Kamer uitgesteld.
De Belgische Kamer heeft een motie
van vertrouwen in het kabinet-Jaspar
aangenomen.
litaire apothekers genieten als tege
moetkoming f4000; in maandelijkse he
termijnen van f65 uit te koeren. Col
legegelden worden in beide gevallen
vergoed.
Nadere inlichtingen worden gaarne
verstrekt door het Informatiebureau
van voornoemd Comité, adres: den
heer J. J. Kraan, Loosduinsche kade
111. den Haag.
Candidaat Indische ambtenaren.
„Het Christelijk Comité voor Indië"
vestigt er de aandacht op, dat dit jaar
34 jongelieden kunnen worden aange
wezen als candidaat-Indisch ambte
naar, waarvoor uitsluitend in aan mor
king komen zij, die in het bezit zftn
van een getuigschrift van bekwaam
heid tot de studie aan een universiteit
of van een einddiploma H.B.S. 5-j. c.
(Niet echter de z.g.n. lit.-econ. afd.)
Ook zij die dezen zomer zoodanig ge
tuigschrift of diploma hopen te beha
len, kunnen zich aanmelden.
Gegadigden mogen op 1 September
1926 den leeftijd van 21 Jaar nog niet
hebben bereikt
Aan de aanwijzing is verbonden het
genot van een studietoelage ad f 1000
's jaars, terwijl de collegegelden voor
rekening van den lande worden geno
men. De aanmelding moet vóór 15
Juni a.s. geschieden.
Verdere bijzonderheden wórden
gaarne verstrekt door het Informatie
bureau van voorn. Comité, adres: den
heer J. J. Kraan, Loo9duinsche kade
111, den Haag.
Minister Waszink.
De Minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen, Mr. Waszink,
kon heden wegens ongesteldheid zijn
werkzaamheden aan zijn Departement
niet verrichten.
Tegen langer verblijf ln de tropen»
Naar aanleiding van de min. beschik
king, waarbij bepaald is, dat het ver
blijf van marine-schepelipgen in In
dië met een jaar verlengd zal worden,
hebben de vereenigingen „Onze Hoop"
en de Bond van Chr. Marine-personeel
beneden den rang van officier, den 13
April te Soerabaja vergaderd, aldus
meldt de Nieuwe Soer. Crt
Eenstemmig werd besloten, ernstig
tegen dezen ministerieel en maatregel
te waarschuwen. Om hieraan uiting te
geven werd een telegram gezonden
aan ds. Janssen, vloot- en legerpredi-
kant in algemeenen dienst, gevolgd
door een rekest aan de Tweede Kamer
Bij deze beslissing sloot zich de ver-
eeniging „St. Christoforus" aan.
Als motief hiervoor geeft men op»
dat de langere uitzendingsduur een
funesten invloed zal uitoefenen op het
moreel van de voor de eerste maal uit
gezondenen.
Gebruik van mitrailleur*.
Blijkens een legerorder, die verschij-
nen zal, heeft de minister van Oorlog
bepaald, dat, wanneer tijdens herha-
lings- of andere oefeningen mitrail
leurs ziin gebruikt, die waren opge
legd in mobilisatiecentra zij eerst
naar die centra mogen worden terne-
gezonden zoodra ze geheel zijn her
steld en ln orde gebracht. Ts herstel
ling bil de Artillerie-inrichtingen noo
dig. dan kan de terne-zending recht
streeks naar het mobilisatiecentrum
geschieden.
Pensioenwet spoorwegambtenaren.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Van Braambeek, heeft tot de Minis
ters van Waterstaat en van Financiën
de volgende vraag gericht:
