CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE_-PRIJS 7d# JAARGANG DONDERDAG 27 MEI 1926 NUMMER 1831 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal i 2.50 Per week I 0.19 Franco per post per kwartaal 1 2.90 Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. V Politieke tandpijn. Dat de weg van een ii. termezzo-Ka binet, hoewel het zich huiten alle po litieke kwesties wenscht te houden, daarom nog niet op rozen gaat, heef* gisteren Minister Slotemaker de Brui ne ondervonden. 'tTrof wel merkwaardig, dat juist boven het hoofd van dezen in vele op zichten sympathieken bewindsman een onweersbui losbarstte, die bem het ministerieele leven Jiad kunnen kosten. Het ging om de toepassing der wet van 29 Juni 1926, die liet mogelijk maakte dat ook enkele tandtechnici, wanneer hun tandheelkundige oplei ding voldoende wa9, als tandarts toe gelaten konden worden. Het schijnt dat er met deze bepa ling op een heel zonderlinge wijze is omgesprongen. Het bedoelde wetje schrijft o.m. ■voor, dat zij die voor 10 Juni 1913 de volledige tandprothese toepasten en een opleiding hebben genoten, die waarborgt dat zii daartoe bekwaam zijn, tot het uitoefenen van de tand heelkunde bevoegd blijven. Nu schijnt het echter te zijn voor gekomen, dat zelfs personen die in 1913, nauwelijks de kinderschoenen waren ontwassen en die toen dus on mogelijk de tandprefthese volledig kon ■den toepassen, toch op grond van dit wetje, de gewenschte bevoegdheid ver kregen hebben. Terwijl de verwachting was dat een •dertigtal personen van dit wetje zou profiteeren, zijn er naar werd mede gedeeld, niet minder dan 160 tand technici tot tandarts gepromoveerd. Dit wekte algemeene verbazing en ergernis Heel de Kamer was eenstemmig in haar afkeuring over deze wijze van handelen, die voor de volksgezondheid zeker niet zonder gevaar is. De heer Beumer sprak dan ook van verkregen „onrecht" en de heer van Gijn verklaarde; dat hij bereid was aan de meest krasse motie van afkeu ring zijn stem te geven. En de zaak werd er niet beter op, toen bleek dat de Minister, die overi gens niet zelf de vergunningen had verleend, zich met een Jantje van Leiden van de zaak trachtte af te ma ken en niet de moeite genomen bleek te hebben zich behoorlijk op de hoogte te stellen. Een en ander gaf den heer Oud zelfs aanleiding een scherpe motie van af keuring in te dienen, welke motie evenwel verworpen werd, terwijl een motie van den heer Beumer, waarin werd uitgesproken dat de Kamer niet overtuigd is, dat er is gehandeld over eenkomstig den geest en de bedoeling •der wet met op een na algemeene stemmen werd aangenomen. Voor Minister Slotemaker de Brui ne was het een onpleizierigc vergade ring, die hem op een heel onaangena me wijze politieke tandpijn bezorgde STADSNIEUWS. Ned. Bond van Huis- en Grondeigena ren en Bouwondernemers. (Vervolg). Na een kort openingswoord van den voorzitter werden eenige mededeelingen gedaan betreffende de werkzaamheden van het Mr. Benno Vos-fonds, de uit gifte van het jaarboekje en omtrent het voorloopig resultaat met de uitgeefster van het orgaan van den Bond „Ons Eigendom". Het jaarverslag van den snecretaris. Mr. E. Hollander Jr., dat hierna werd uitgebracht, begon met er op te wijzen, dat, met uitzondering van de huurwet ten, de crisismaatregelen zoo goed a's tot het verleden benooren. De woning nood doet zich niet meer zoo gevoelen. Desniettemin blijft de Bond voor de af schaffing der huurwetten ageeren om dat niets^ meer een belemmering van. de vrijheid in de huizenexploitatie en het bouwondernemersbedrüt rechtvaar digt. Hulde werd gebracht aan den voor zitter, Mr. J. A. de Meyier, voor wat hij gedurende het afgeloopen eerste jaar van zjjn voorzitterschap in het belang van den Bond heeft verricht. Naar aanleiding van een voorstel van de vereeniging tot behartiging van de belangen van huiseigenaren in Neder land werd door het Bondsbestuur een •commissie in het leven geroepen ter be studeering van de vraag of'het mogelijk was, dat de Bond van huiseigenaren als bemiddelaar optreedt voor net ver- leenen van hypotheken aan leden. Van de werkzaamheden dezer commissie zal later verslag worden uitgebracht. Het aan^l afdeelingen van den Bond bleef stationnair. De beide afdeelingen te Utrecht werden tot één vereeniging samengesmolten. LEIDSCQE COURANT BUREAUHooigracht 35 Leiden TeL 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 Naar aanleiding van het onderzoek, ingesteld door de in December naar het congres te Barcelona gezonden Neder- landsche vertegenwoordigers, maakte 't in het afgeloopen bonds.iaar herhaalde lijk een punt van bespreking uit. of een verplichte organisatie voor Neder land wenscheljjk en mogelijk zou zijn. De door de verplaatsing van den zetel van den bond van Amsterdam naar Den Haag verwach.e bezuiniging is in 1925 ten volle tot uitdrukking gekomen. Niet alleen werd het tekort van het vorig jaar ingehaald, doch de balans sloot zelfs met een Datig saldo van f 538. In het verslag wordt verder melding gemaakt van de oprichting van het Mr. rsenno Vosfonds en van de punten, wel ke op de Internationale Unie van huis eigenaren in het vorig jaar te Barce lona zjjn besproken. De gedelegeerden van den Ned. Bond hebben op dit con gres een rapport uitgebracht over: Het kadaster en ae acten van overgang en eigendom. Wat de algemeene werkzaamheden v. den Bond aangaat, bespreekt het jaar verslag allereerst de huurcontracten. In het afgeloopen jaar kon de nieuwe re dactie der week- en maanuhuurcontrac- ten worden ingevoerd. Naar aanleiding van de verlengingsclausule in deze con tracten werd den minister van financiën zjjn oordeel gevraaga of hierdoor de contracten zegelplicmig waren gewor den. Blijkens net hierop van den minis ter ontvangen antwoord is dit niet het geval. Omtrent het huisbezit in Oostenrjjk vermeldt het verslag, dat van Mr. Zim merman eenige inlicUiingen werden ver kregen, waaruit bleek, aat de toestand der huiseigenaren in Oostenrijk niet .te benjjden is. Hjj heeft den vertegenwoor digers der huiseigenaren in Oostenrjjk aangeraden, zich met de Volkenbond experts, die zich met de bestudeering van den toestand in Oostenrjjk bezig houden, m verbinding te stellen, hetgeen deze blykens een ontvangen rapport ook hebben gedaan. De bestudeering van het hypotheek- vraagstuk, vooral van belang, omdat het vooral voor den kleinen bezitter zoo moeilijk is gelden op hypotheek tegen eenigszim? aannemelijke voorwaarden te vericrjjgen, is thans door een commissie ter hand genomen. Het jaarverslag eindigt met voldoe ning er over uit te spreken, dat in de meeste afdeelingen het lq^ental is toe- genomen. Aan het financieel verslag is ontleend dat aan contributies een bedrag van f 12.342 ontvangen werd. Aan andere baten werd ontvangen f 1223,28. Er is een saldo van f 538. Bji "de gehouden bestuursverkiezing weru de voorzitter, Mr. J. A. de Mayier herkozen,, terwjjl in de plaatsen van de heeren F. van Beers, Rotterdam en W. J. van Eckhardt, Den Haag, die perio diek aftredend en niet meer herkiesbaar waren, gekozen werden dé heeren D. W. Beyllonse, Amsterdam en W. J. Ter- laak, Den Haag. Vervolgens werden eenige huishoude lijke zaken behandeld, waarbjj ook eeni wijziging ,werd gebracht in de statuten; echter niet van pricipieelen aard. Aangenomen weru net voorstel Haar lem, om het Bondsbestuur te machtigen een commissie te benoemen, die zich zal bezighouden met de actie tot versnelde rechtspraak bij de kantongerechten in huurkWesties. Diezelfde commissie kreeg ppdracht om mede te werken tot wijziging van de Zegelwet 1917, in dien zin, dat voor huurcontracten, waarin een clausule voorkomt, die het mogelijk maakt ze stilzwijgend te verlengen, geen 10 jaar zegelrecht behoeft te worden betaald zooals thans, terwijl het billijker zou zijn, wanneer het zegelrecht per jaar werd geheven. Ten aanzien van de te verwachten af schaffing der huurwetten, bleek de ver fadering niet eenstemmig, zoodat niet on worden besloten tot net voeren van actie voor de afschaffing. Een commissie werd voorts belast met bet instellen van een onderzoek naar de mogelijkheid van het oprichten van een onderlinge waarborgkas, waaruit eventueel vergoeding kan worden ver leend voor schade, door huurders aan eigendommen van leden toegebracht. Een dergelijke verzekering, waaraan wel behoefte is, zou de eerste zijn in Europa. De vergadering besloot yoorts er bij den Min. van Arbeid op aan te dringen dat ook voor eigenaren van onroeren de goederen het organiseeren verplicht wordt gesteld, zooals thans de koop lieden zich moeten laten inschrijven in het Handelsregister. Voor deze orga nisatie zouden sub-kamers voor den eigendom kunnen worden gevormd. Chr. Zangvereeniging op G.Gr. „Hosanna." Het was een heel aardig programma, dal gisteravond de bezoekers van Ho sanna's eerste openbare uitvoering in de Heerengrachtkerk in handen kre gen. Een van de eerste verrassingen wellicht van dezen mooien avond. Want de opzet, geheel naar den eisch van Hosanna's jeugdigen leeftijd, was nogal 'bescheiden geweest. Een outsi der zou misschien niet dadelijk hebben durven zeggen, of het de radio-preek, te wier bate de uitvoering gegeven werd dan wel de uitvoerende vereeniging was die het publiek in de Heerengrachtkerk bracht. Maar in elk geval, bescheidenheid is een groote deugd. En waar die onder de zangvereenigmgen nog niet algemeen wordt betracht, zouden we kunnen zeg gen dat „Hosanna" reeds in dit opzicht correct is geweest. Mocht zij, in weerwil van het buiten gewoon mooie wandelweer gisteravond, en het voorbije concertseizoen, toch de leege plaatsen die er nog waren in ver band nebuen gebracht met het: „onbe kend maakt onbemind', dan kan zy er zich in elk gevai van verzekerd hou den, dat de avond van g.steren een goed begin was, en dat zy, op dezen t.og yoo. tgaande, stedig kans maakt i>m in Deiden populair te worden. En dat zegt genoeg. Ds. Bouwman, die de leiding had, opende met gebed, en zette in een kur: te speech het tweeledig duel en karak ter van dezen avond uiteen, als daar was het dienen van de Ohiistelyke kunst, maar tevens haar voor ditmaal te ge bruiken ais een middel om per raaiu te kunnen prediken, doewel spr. vry goed zyn lust weerstond om over he. laatste iets meer te zeggen, kun njj uit enkeie vuoibeelüeu nug wei vulduenue laten blijken um weke houge belangen net Uier gaat. Wat deze uitvoering betref vertolk te spr. ook Ue ietwat onzekere ver- wacntingciie er heerschte ten aanzien ran ue jonge vereeniging. Bpr. kon er evenwel aan toevoegen, uat de verwucn ting niet al te ia„g Denoefde te zijn gespannen, daar „nosanna'die reeos 30 leuen telt, zien oneer leiuing van den uuecteur, ue heer G. de Woif, geuurenue ue haiijarige penoue van naar Deslaan, met eras, aan naar taak iieeit gegeven. Ook ui» laatste is juiot gebleken. Wat net kuor acü.ereeuvulgeiisvan af de gaierij ten geüoore oraent, stolid goed op peil, en was dadelyK te ner- aennen als vrucat van ernsuge stuuie. by de samenstelling van nel pro gramma was inen geiukkig geweest; de inelouieen Bacn en r 'rauuk passen zou geueei in het program van een kerk- uoncert en mits gezorgu wordt voor de gewenschte variatie, vinden zjj al tijd weer een gewillig .oor. Maar wat zij vragen is vooral een massieve ondertoon naast soepelheid in de klankvorming en een warme voor dracht. Aan deze eischen kwam het jon ge koor tegemoet op een wyze die alle waardeering mag hebben. Sopranen en alten zongen zuiveren natuurlijk; soms wat heel natuurlijk, maar clat mag wel worden toegeschre ven 'aan de meerdere jonge krachten De harmonie was echter uitstekend, daarin kwam wel het meest uit de goede voorbereiding. Het koor mag zich gelukwenschen met de heerenscemmen waarover het beschikt. Wat deze voortbrachten w. no bel van inhoud en afwerking en gaf het werk der andere partijen een goe den ondergrond. Alles byeen was het optreden van het koor een verrassing, om het woord van Ds. Bouwman even te gebruiken. Een der sopranen, Mej. L. v. Dissel, tong ter afwisseling eenige solo-num mers. Zij kweet zich uitnemend van haar taak en wekte waardeering door haar rustige, flinke voordracht, waartoe een mooie volle stem haar geheel in staat stelde. Wat liet ouncert as zoodanig vco.al in glans deed winnen, was de mede werking van den organist H. M. Keu- ining uit Sassenheim. Door zijn koninklijk spel wist hij z'n auditorium voortdurend te boeien. Wat slaagde hij er meesterlijk in om de kwaliteiten van het nieuwe orgel te laten uitkomen. Of het een meditatie betrof van Mendelssohn dan wel een forsch gelijnde marsch van Guilmant, een romantiek getinte compositie van Salomö 'of een concert van Handel met zijn fraaie schakeeringen, het was steeds meesterwerk, en af. Üok als com ponist legde de heer Keuning eer in met zjjn improvisatie over: „2oo ik met had geloofd dat in dit leven (Fsalm 27 17). Wy kunnen hier den wensch niet in houden, dat het Deidsche publiek een volgende gelegenheid om m. dezen kun stenaar kennis te maken, beter zal ge bruiken. Tegen tien ujir was het goed voor ziene programma afgewerkt Ds. Bouwman bracht „Hosanna" en den directeur den heer G. d. Wolf, ne vens de soliste, en vooral den heer Keu ning hartelijk dank voor het geboden kunstgenot, waarby hij c«isUteerde dat veel in deze uitvoering een verrassing was. Dat het koor inderdaad op den weg js, die naar de lauweren leidt, en dat de heer Keuning bewijs had gegeven van de superioriteit van het instrument, en niet minder van zjjn eigen talent. Mogen wij hem niet voor he» laa.st heb ben gehoord, zoo besloot spr., die nadat Ps. 72: 11 gemeenschappelijk gezongen was, eindigde met dankgebed. „De paedagogische Bibliotheek". Door de vereeniging „De paedagogi sche Bibliotheek" alhier wordt tegen Zaterdag 30 October a.s. een paedago gische conferentie voorbereid. De bedoeling is, dat daarbij vooral de practijk der nieuwere richtingen op paedagogisch gebied zal worden be licht. Vertegenwoordigers van de rich ting Fröbel, Montessori en Daiton zu- len worden uitgenoodigd, mededeelin gen uit hun practische ervaring te doen. Waarschijnlijk zal de voormiddag aan het voorbereidend, de namiddag aan het lager onderwijs gewijd zijn. Getracht zal worden, aan deze con ferentie een tentoonstel Hng te verbin den, b.v van Montessori-werk. Nadere bijzonderheden zijn voor be langstellenden te verkrijgen bij den secretaris der vereeniging, Oude Sin gel 220, Leiden. Geslaagd is voor het machinisten diploma voor koopvaardijschepen onze stadgenoot, de heer A. van t Zelfde. Door J. V. is aangift^ gedaan bij de politie, dat hij Dinsdagavond om 11 uur een mandje met 124 eieren bij zijn woning in de De Genestetstraat had neergezet en toen een praatje met zijn buren is gaan maken. Toen hij een half uur later weer terugkwam, dacht hij aan de heele eieren niet meer. Pas den volgenden morgen herinnerde hij zich het geval, doch toen was de mand en de eieren verdwenen. Zeker weggehaald door iemand, die versterkende middelen moet gebrui ken? Op den Morschsingel had gister morgen een aanrijding plaats van een rijwiel, bestuurd door C. H. C. door een auto die hem achteropreed. De wielrijder meende dat de weg breed genoeg was zoodat de auto wel zou kunnen passeeren en deze gaf pas op 't laatste oogenblik een signaal. Van het rijwiel werden de frame, achterwiel en het spatscherm vernield Tegen den bestuurder der auto v. B. is een onderzoek ingesteld. De gesignaleerde C. M. D. zonder vaste woon- of verblijfplaats, heeft he dennacht van de politie gratis onder dak gekregen, omdat hij nog f 5 boete of 5 dagen hechtenis te goed had we gens een politieovertreding. BINNENLAND. Meisjesvereenigingen op Geref. Grondslag. De Bond van Meisjesvereenigingen op Gereformeerden Grondslag heeft gisteren te 's Gravenhage zijn jaarver gadering' gehouden. Aan den Bondsdag ging Dinsdag avond een begroetingssamenkomst vooraf, welke gehouden wq.s in „De Vereeniging" in de Willemstraat. Het welkom werd den aanwezigen vertolkt door een tableau, gevormd door vertegenwoordigsters der 10 Haag sche meisjesvereenigingen. Verder werd er gezongen en gemusi ceerd, een lintenspel vertoond en een bespreking gehouden over moeilijk heden in het vereenigingsleven. Mej. H. S. S. Kuyper, die in het bij zonder welkom werd geheèten, las een tweetal schetsen voor: Vrouwenleven en Levensavond. Zij werd met bloe men gehuldigd. Dr. K. Dijk verscheen ook nog even ter vergadering. Met groot enthousias me werd hij ingehaald. De presidente overhandigde een voorzittershamer aan mej. C. H. Kwak- kelstein, uit Vlaardingen, voorzitster van den Bond. De belangstelling voor de Bondsver gadering, gisteren, was zoo groot, dai in twee zalen moest worden vergaderd, in den Dierentuin en in het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen In laatstgenoemd gebouw, had Mej. Kwakkelstein, de Bondspresi dente, de leiding. Haar geestdriftig openingswoord werd door een langdurig applaus ge volgd. Daarna werd het Bondslied gezon gen en kwamen de verslagen van se cretaresse en penningmeesteresse in behandeling. Uit dat Van de secretaresse, mej. J. E. Warner, van Zaandam, bleek, dat het getal aangesloten vereeoigin- gen 502 bedraagt, met 11.600 talen. Het aantal kringen bedraagt 71. De prov. propagandacommissies ontplooiden grooten ijver, terwijl de propagandiste van den Bond, mej. P. L. Zwiers, van Hoogeveen, van het geheel de lei ding had. Het bondsbureau moet dringend meer naar de eischen van het groeien de bondsleven worden ingericht. Het orgaan „Bouwen en Bewaren verscheen in een nieuw gewaad cu een oplaag van 10.500 ex. Een jaarboekje werd uitgegeven, getiteld: „De lampan Gewone advertentiën per regel 237» cent Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarief. Bij contract, belangrijke redactie. Kleine adrertentiën bij vooruitbetaling ran ten hoogste 30 woorden, worden dagn- lijks geplaatst ad 40 cent Belangrijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Vergadering van den Bond van Ge ref. Meisjesvereenigingen. In de Tweede Kamer werd geïnter pelleerd over de onwettige verleening van bevoegdheid aan tandtechnici en over het vergaan van de loodsbehoener „Terschelling". Buitenland. Abd-el-Krim heelt zich overgegeven. Weer een ernstige ramp in Japan, een waterreservoir ingestort. De eerste zitting der voorbereidende ontwapeningsconferentie is gesloten. brandende Uitgegeven werd een leid raad Kerkgeschiedenis, terwijl die voor Gewijde geschiedenis O. Testar ment in herdruk verscheen. Aan liet jaarverslag van de penning- meesteresse, mej. E. M. K 1 apw ij k, van Delft, ontleenen we, dat met een saldo van f 1529.32 het nieuwe jaar kon worden ingegaan. De orgaan-exploitatie liet toe f 1713.09/4 naar het Reservefonds over te brengen. De verslagen werden goedgekeurd. Hierna kwamen de ingediende voor stellen aan de orde. Een voorstel van de vereenigingen Groningen, Appingedam, de kringen Fivelingoo en Winschoten en de ver eenigingen in Friesland om in 1927 den Bondsdag in Groningen te hou den, werd door het bondsbestuur on dersteund en aangenomen. Voorts werd besloten den Bondsdag het eene jaar (de oneven jaren) op Woensdag na Pinksteren, het andere jaar (de even jaren) op Pinkstermaan dag te houden. Goedgekeurd werd het Bondsbe- stuursvoorstel om voor het komende jaar de contributie te bepalen op 20 cent per lid en een aantal wijzigingen in het Reglement voor de uitgaven van het Bondsorgaan. Na gemeenschappelijk gezang werd de vergadering geschorst tot s mid dags kwart voor 2. De neven-ver;?adering in de Dieren tuin werd door de vice-presidente ge leid. Na een kort openingswoord en zin gen -van het Bondslied, was het woord aan Mevr. B ij 1 e v e 1 d, die sprak over „Omgang met kinderen". Deze vergadering, die een huishou delijk karakter droeg, werd met ge meenschappelijk gezang van: „Lof zij den Heere, den Almachtigen Koning der eere", gesloten. ChrisL-hist. leden van gemeentebe sturen. De vereeniging van chiis telijk-hia- torische leden van gemeentebesturen zal een zomer-conferentie houden te Lunteren, op 1, 2 en 3 Juli De korte godsdienstoefeningen, bij het begin en bij het einde vtm de dag taak, worden geleid door ds. J. Lang- man, lid van de Tweede Kamer. Op Donderdagavond 1 Juli zal de voorzitter der vereeniging, de heer J. R. Snoeck Henkemans, inleiden het onderwerp: De verkiezing voor Pro vinciale Staten en gemeenteraden, in 1927. Op Vrijdag 2 Juli zal dr. H. J. Lovink, burgemeester van Alphen aan den Rijn en lid van de Tweede Kamer, inleiden: Land- en tuinbouw, gemeen telijke zorgen en gemeentezorg; de heer A. J. van Gerrevink, burgemees ter van Oldemarkt; De stad en het platteland, en de heer H. van Boeijen, lid van Gedeputeerde Staten van Z.- Holland: De gemeente en de woning wet Op Zaterdag 3 Juli spreekt dr. C. O P. baron Creutz, burgemeester van Ede over: De gemeente en het onder wijs. De 9de Int. Arbeidsconferentie. Benoemd tot afgevaardigden der Ned. delegatie naar de 9e Int. Arbeids conferentie op 17 Juni te Genève: als Regeering9afgevaardigden Dr. Nolens, Minister van Staat en lid van de Tweede Kamer; Mr. W. L. P. A. Mo- lengraaff, voorz. van de Commissie tot herziening der rechtspositie van kapiteins en schepelingen; tot technische raadslieden der Re- geeringsafgevaardigden W. H. M de Fremery, hoofdinspecteur der haven arbeiders; Mr S. M C. Sandberg, secr. van de commissie tot herziening van de rechtspositie van kapiteins en schepelingen; L. Veenstra, 2e voorz. der Centrale van Koop vaard ij-offi cieren; tot afgevnardigden voor de werkge vers A. J. M. Goudriaan voorz. van de werkgevers in de koopvaardij; tot technische raadslieden van de afgevaardigden der werkgevers. Mr. P. W. J. H. Cort v. d. Linden en J. Stakenburg;

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1