CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
6e JAARGANG
DINSDAG 16 MAART 1926
NUMMER 1773
LEIDSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 1 2.50
Per week I 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
lil nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Het Protestantisme bedreigd?
Het Protestantisme is weer eens in
gevaar.
Eenigen tijd geleden maakte het een
critieke periode door, maar toen werd
het nog te juister tijd door de verwer
ping van het gezantschap bij het Vati-
caan gered.
Het ging toen volgens de voorstel
ling in sommige bladen er op of er
onder, maar gelukkig werd toen het
voorstel verworpen en dank zij de
samenwerking van uiterst rechts met
uiterst rood 't Protestantisme voor
ondergang behoed.
Maar nu dreigt er een nieu.w gevaar.
En het is de „Nederlander" aan wie
de eer toekomt dit gevaar te hebben
ontdekt en het eerst het klokketouw
te hebben gegrepen om ons volk voor
zoo dreigend gevaar te waarschuwen.
Onder den pakkenden titel „Het
Roomsche gevaar" schrijft dit poli
tieke orgaan een hoofdartikel over
de bij uitstek k e r k e 1 ij k e kwestie
met Dr. Geelkerken.
„De tuchtzaak in de Gereformeerde
Kerken tegen Dr. Geelkerken, predi
kant te Amsterdam aldus de „Ne
derlander" neemt zóó ernstige loop.
dat wij, ook als politiek orgaan, niet
mogen nalaten nog éénmaal 'n woord
van waarschuwing te doen hooren."
Hier dreigt, zoo vervolgt het blad,
een Roomsch gevaar, veel ernstiger
dan de benoeming van Roomsche bur
gemeesters, notarissen en Rijksambte
naren. waartegen in protestantsche
kringen weieens bezwaren worden ge
maakt.
„Wij zien in de behandeling dezer
zaak zuiver roomsche gedachten uit
gesproken en een zuiver roomsche
werkwijze gevolgd. Wij zien hier het
protestantisme, dat de levenskracht
is van ons volk, ernstig bedreigd door
het roomsche gevaar."
Daar kunnen de Gereformeerde ker
ken het voorloopig mee doen
„Wij kunnen het niet anders zien of
deze uitspraak is in vorm en wezen
roomsch. gelijk trouwens de geheel e
procedure, met bare geformuleerde
vragen en geëischte verklaring veel
overeenkomst toonde met de procedu-
ren der Roomsche Kerk, in de oude
dagen tegen priesters of dqctoren, die
van ketterij waren verdacht of be
schuldigd.
Hier dreigt ernstig gevaar, omdat
de fundamenten, waarop het gansche
gebouw van het Protestantisme rust,
worden ondergravep.
Bij het zien van deze dingen, worden
wij innerlijk ontroerd en wij vragen
of mogelijk de geheele vrucht der re
formatie in de zestiende eeuw, met al
haren strijd en schijnbare overwin-1
ning, toch verloren moet gaan."
Men zie't het, de toestand is wel ern
stig. De geheele vrucht der reformatie
in gevaar, en dat ondanks de verwer
ping van het gezantschap.
Wij gaan op wat de Nederlander"
hier schrijft niet in.
Alleen maken wij een enkele opmer
king.
In de eerst« plaats trekt het de aan
dacht dat hier een zuiver kerke
lijke zaak in een politie k blad
en dan nog wel onder zoo sensatio-
neelen titel wordt behandeld, en dat
juist in dezen tijd nu het anti-Room-
sche vuurtje zoo lustig brandt en het
voor velen toch al zoo moeilijk is juist
te onderscheiden.
Maar voorts valt het op, dat de „Ne
derlander" jui91 nu zoo hevig ont
roerd is en zooveel behoefte heeft voor
het Protestantisme te waken.
Er zijn de laatste jaren op kerkelijk
gebied droeve dingen gebeurd
Wii hebben gehad het optreden van
Ds. Theesing te Middelie, die zich niet
ontzag openliik te verklaren dat God
dood is. Wij hebben gehad het geval
van den Goudschen predikant Ds. Bor
ger, die het borgtochteliik werk van
den Christus en zelf9 het bestaan van
den Christus loochende. En wij heb
ben het moeten beleven dat belde her
ren als Dienaren des Woords werden
gehandhaafd.
Het spreekt vanzelf dat de redactie
van de „Nederlander" ook bij het zien
van die dingen innerlijk ontroerd is
geweest, maar wij herinneren ons toch
niet dat zij toen heeft gesproken
en dat toen met ernst is gewaar
schuwd dat op die wijze de geheele
vrucht der reformatie teloor zou gaan
Maar nu daar een Svnode is. die het
Woord van God en 4? beliidenis der
Oeref (Herv. Kerk met ernst tracht
te handhaven, nu wordt dreigend de
vinger opgeheven en gewaarschuwd te
genhet Roomsche gevaar.
Met welke bedoeling Is ons ten
eenepmale onbegrijpelijk
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936
- Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën por regel 22*/* eent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarleL
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
▼an ten hoogete 30 woorden, worden dage
lij ka geplaatst ad 40 cent
Dr. J. RIEMENS.
1901—1926.
De voorbijgegane weken hebben
reeds, vooral in den engeren kring van
familie en vrienden, wel getoond, dat
de predikant, wiens naam boven dit
artikel staat een zeer ruime plaats in
het hart zijner gemeente inneemt. De
jubilaris en wat hun 25-jarige echtver-
eeniging aangaat zijn met hem jubilee
rende echtgenoote, hadden zelf zooveel
belangstelling en liefde niet verwacht.
En als dan nu, morgen, Woensdag 17
Maart het 25 jaar geleden zal zijn, dat
Dr. Riemens het predikambt in de
Ned. Herv. Kerk aanvaardde, dan wil
len ook wij gaarne tien man huldigen,
die door dien arbeid ook op geestelijk
terrein zeker een voorname plaats in
onze stedelijke samenleving bekleedt.
Is een predikant krachtens zijn
ambt al veelal als vanzelf een man
van jnvloed, Dr. Riemens is dat vooral
ook door zijn geheele persoonlijkheid.
Niet in den zin. dat hij door een strijd
bare natuur zich een vooraanstaande
plaats zou zien toegewezen. Daarvoor
is Z.Eerw. jneer een Johannes, dan
een Petrusfiguur en we kennen dan
ook wel menschen, die het eenvoudig,
als ze in conflict met den jubilaris
kwamen, tegen zijn aangeboren vrien
delijkheid en welwillendheid hebben
moeten afleggen.
Dat beteekent niet, dat hij geen man
van een besliste overtuiging zou zijn.
Integendeel, waar onder de ethische
predikanten belijning van hun princi
pes meest gemist wordt, daar was het
juist Dr. Riemens, die het aandurfde
een „Christel, dogmatiek" te schrijven.
Een werkje, dat met veel sympathie,
maar ook met meer of minder scherpe
critiek, zelf3 van ethische zijde, is be
groet.
't Getuigde stellig van een zekeren
moed, dat Dr. Riemens de uitgave er
van verzorgde.
Kerkisme is hem ten eenenmale
vreemd Niemand heeft zich misschien
hartelijker verblijd in de samenkom
sten in de Week der Gebeden en alles,
wat een eendrachtig optreden der
Christenheid kan bevorderen.
Dat dit ook maar geen uiterlijkheid
is, bleek wel als Dr. R. eens bij huis
bezoek „verdwaalde" bij iemand, die
nu juist niet tot zijn gemeente be
hoorde. Dan kwam toch vaak uit, ook
bij herhaald vriendschappelijk bezoek,
hartelijke samenstemming in alles,
wat zij het ook in andere kerkgemeen
schap, den dienst van God kon bevor
deren.
Dat hij dit bij al zijn arbeid nog kon
doen, moge van eigen toewijding aan
zijn taak spreken, de jubilaris zal
naast God daarvan vooral de eer ge
ven aan zijn echtgenoote fcn gezin. Dit
is maar niet een nietszeggende uiting
van hoffelijkheid voor Mevr. Riemens-
Coolsma, maar een welgemeende hul
de aan deze vrouw, die zoo uitnemend
zich in den wijkarbeid de „wederhelft"
van dezen herder der gemeente toont.
Als Z.Eerw. van het oogenblik af,
dat hij in Leiden kwam, niettegen
staande de bezwaren van huisbezoek
in een grapte stad, met zeldzame
trouw dit werk heeft aangevat en vaak
zoekend, met een lijstje van nameii in
de hand, het voortzette, dan waren
Mevrouw en later ook zijn kinderen
hem daarin tot niet geringen steun.
Wie in „Pniël" de samenkomsten
bezoekt, kent Mevrouw daar wel als
een moeder, koffie-schenkende voor de
bezoekers en op deze wijze ook het
hare bijdragende om die samenkom
sten door daad en woord aantrekke
lijk te ipaken. En niet minder door
zelf ook zieken en zwakken te bezoe
ken. Kinderen van den jubilaris zijn
ook reeds hulpen voor vader. Ze be
zoeken ook zieken, zingen of lezen die
wat voor en dragen zoo ook het hunne
bij om dezen moeilijken arbeid zooveel
het kan te doen slagen. We zouden
kunnen zeggen, dat het geheele gezin
mobiel is in dit werk.
We schreven van de Bijbellezingen.
De gansche 25 jaar heeft Ds. Riemerts
daarin een middel gezien om den men
schen in allen eenvoud het Evangelie
te brengen. We weten, dat ze hier
dankbaar gewaardeerd worden, maar
juist dezen laatsten Zondag heeft Dr.
R. dat ook nog kunnen zien, toen hij
in zijn eerste gemeente, Hoogland,
nog weer eens juist de bezoekers van
voor bijna 25 jaren om zich heen zag.
We schreven ook van zingen. Dat
zit de fam. Riemens in het bloed (Ds.
Riemens was reeds op 10-jarigen leef
tijd lid van een koor te Middelburg)
en begaafd met niet geringe muzikale
talenten heeft Ds. R. gemeend, dat hij
en de zijnen ook deze talenten ontvan
gen hebben om er in dienst von God
mee werkzaam te zijn.
Zoo kwam het dan ook, dat Dr R.
ook anderer muzikaal kunnen, zelfs
voor den kerkedien9t, wilde doen die
nen. Dat kostte den jubilaris strijd,
maar de kerkeraad stond hem toch
RECLAME.
AMSTERDAMSCHE ANTÜACIET P.
Heerensingef 34/35. Tel. 1523.
PRIMA KWALITEIT. VERZEGELDE ZAKKEN.
toe, nu en dan een kerkkoortje te la
ten zingen.
En de volle Hooglandsche kerk op
den 2den Kerstdag, waar de fijne koor
zang van „Ex Animo" door de kerk
gewelven klonk, bewees wel, dat zeer
velen ook dit pogen van Ds. R. waar
deerden.
A.s. Donderdag zal. dat nog wel
meer blijken. Een andere, die zich bar
telijk in dit jubile ^al verblijden is
Ds. R.'s 87-jarige moeder. Helder ,van
geest, buitengewoon zelfs, zal ze ge
nieten van de huldiging van haar
zoon, die haar altijd nog met kinder
lijke liefde vereert. Wat is ze rijk en
God dankbaar, als ze aan den arm
van den jubilaris, naar of uit de kerk
waar hij preekt, van Gods weldaden
kan genieten, baar op zoo hoogen
leeftijd geschonken.
Een heerlijke lichtzijde vooi de fam
Riemens .vooral ook waar de scha
duw niet ontbrak, nu Mevrouws va
der. Ds. Coolsma, ernstig ziek is.
Maar ook hierin is licht, waar deze
verlangt te komen in het Vaderhuis
met zijn vele woningen.
Feest is het bij de fam. RiemenSj
feest om de grootheid van Gods wel
daden. En wij wenschen den jubilaris
en de zijnen daarbij gaarne nog een
lange reeks van gezegenden arbeid in
Gods koninkrijk toe. Allen mogen het
dan met hem al niet eens zijn, in op
vatting en werkwijze, dit staat toch
wel vast, dat het de heilige begeerte
van hem is, al de talenten welke hem
God daarvoor schonk, aan te wenden
in dienst van Hem, tot Wien9 dienst
hij zich van heeler harte geroepen
voelt.
STADSNIEUWS.
Leidsche Chr. Besturenbond.
Gisteren herdacht de Leidsche Chris
telijke Besturenbond in een feestelijke
samenkomst zijn 15-jarig bestaan. De
groote Stadsgehoorzaal was geheel ge
vuld; de vergadering h4l een feeste
lijk aanzien doordat alle aanwezigen
een bloem in het knoopsgat hadden en
op de bestuurstafel prijkte een mooi
bouquet van witte seringen en roode
tulpen, een attentie van de afdeeling
Landarbeiders.
De voorzitter van den Besturenbond
de heer J. B. H. Grotenhuis open
de de vergadering, ging voor in gebed,
las Psalm 26 en herinnerde er aan, hoe
15 jaar geleden de toenmalige voorzit
ter van den besturenbond de vergade
ring eveneens opende met het lezen
van dezen Psalm. Hetzelfde Woord
dat destijds grondslag en richtsnoer
was van den besturenbond, is het ook
thans nog. Onze voormannen hebben
gearbeid in Gods kracht, en zoo willen
wij hen gedenken; zoo willen wij feest
vieren. Spr. heette vervolgens welkom
den heer Wetselaar, den spreker van
hedenavond, den declamator, den heer
Feyten, en de muziekvereeniglng „Bo-
bette" daarna wekte spr. de aanwezi
gen op, allen lid te worden van het
tuberculosefonds „Draagt elkanders
lasten" en beval den Ophaaldienst
voor de belastingen aan, die ook een
heilzame instelling van den besturen
bond is.
Nadat spr. de vergadering voor ge
opend had verklaard en de aanwezi
gen door een krachtig applaus hun in
stemming met des voorzitters ope
ningswoord hadden betuigd, liet „Bo-
bette" ons van haar schoone muziek
genieten en speelde de „Kriegsmarsch
der Priester" uit „Athalia" van F.
MendelssohnBartholdy
Vervolgens declameerde de heer Fey
ten het ook voor onzen tijd zoo pas
sende gedicht van Ds Costa, getiteld
1848, dat spreekt van den strijd tegen
ongeloof en revolutie en van toe
nadering als den eisch van Gods orde
en dezer tijden nood.
Hierna was het woord aan den
feestredenaar, den heer H. Wetse
laar van Dordrecht, die tot onder
werp van zijn toespraak had: „Wij
strijden voor het recht."
Spr. begon met te herinneren, hoe
20 jaar geleden op 22 Maart de onver
getelijke Ds. Rudolph met Frank van
der Goes debatteerde en tegénover den
socialist opkwam voor het recht onzes
Gods op het sociale terrein Dit woord
heeft ingang gevonden en in Leiden
den 9toot gegeven tot den strijd voor
het recht van den arbeider.
Want de strijd gaat ten slotte niet
om 'n wat hooger loon of een wat kor
ter werktijd, maar om het recht: het
recht Gods en het recht van den arbei
der als schepsel Gods.
God heeft dezen arbeid gezegend en
dankbaar gedenken we de levensver
ruiming en de erkenning en waardee
ring die de arbeider thans meer dan
vroeger gevonden heeft.
Onze Chr. vakbeweging is bestredeu
zoowel door de sociaal-democraten als
door hen die eigenlijk onze medestan
ders moesten zijn. Ook thans weer
wordt zij bestookt vanuit de studeer
kamer en wordt haar verweten, dat
zij zou varen in het revolutionaire zog.
Niets, is minder waar dan dit; zij wil
strijden voor het recht Gods op het
terrein van den arbeid: voor bet recht
van den arbeider, maar ook voor het
echt van den patroon, voor het recht
der geheele gemeenschap.
Spr, eindigde met een vurige opwek
king aan de arbeiders, .dié bij den be
sturenbond zijn aangesloten, voort te
gaan dien strijd voor het recht te strij
den; dan zal God het wel maken.
Een hartelijk applaus volgde op dit
kloeke woord.
Daarna was het woord weer aan den
heer Feyten, die op meesterlijke wijze
een gedicht voprdroeg, waarin de be
vestiging van een dorpspredikant met
al de bijkomende omstandigheden be
schreven werd; geen wonder dat ook
dit nummer veel succes oogstte.
Ten slotte kregen we vóór de pauze
nog een fluitsolo te hooren: Andante
Cantabile van P. Tschaikorosky.
Na de pauze deed de muziek zich
nogmaals hooren en speelde de sere
nade Napoletana van F. Rivelli en „Ro
gimentskameraden" van Blankenburg,
terwijl de declamator met een paar
humoristische stukjes veel bijval
oogstte.
Een collecte voor het tuberculose
fonds bracht rond f 60 op.
De vergadering werd door den voor
zitter op de gebruikelijke wijze geslo
ten. Het was in alle opzichten een goed
geslaagde samenkomst en wel vooral
daarom, omdat zij ongetwijfeld er toe
heeft medegewerkt, dat onze Chr. vak
beweging niet slechts bij de arbeiders,
doch ook bij hun huisgenooten popu
lair wordt. En dit laatste is van veel
belang; vooral de vrouwen der leden
moeten een goed begrip hebben waar
om bet in dezen gaat en voor welk
doel het soms noodig kan zijn, klei
nere of grootere offers te brengen.
Dr. J. Riemens.
A.s. Woensdag herdenkt dr. J. Rie
mens, Ned. Herv. predikant alhier,
zijn zilveren ambtsjubileum.
Johannes Riemens werd 25 Fcbr. 1875
ie Driebergen waar zijn vader predi
kant was geboren. Hij bekocht het
Erasmiaansch Gymnasium te Rotter
dam cn studeerde aan de universiteit
te Utrecht.
In 1800 werd bij canildaat in de
prc.v Groningen om in datze i'de jaar
te prv moveeren tot doctor in ue theo
logie op een proefschrift getiteld „Het
Symb-io-Fideïsme-" (de Fran sche
theologie van de school Sabacier}
Na door zijn vader te zijn bevestigd,
deed de jubilaris 17 Maart 1901 te
Hoogland in zijn eerste gemeente zijne
intrede.
Ds. Riemens stond achtereenvolgens
te Hoogland, te Dedemsvaart en se
dert 2 September 1917 te leiden. Wijk
VI, de z.g. Pniël-wijk, is aan zijn zor
gen toevertrouwd.
Ds. Riemens beweegt zich op veler
lei gebied. Hij is oprichter en secreta
ris van de Herv. Broederschap.
Op zijn gedenkdag zal Ds. Riemens
's middags te zijnen huize reripiee-
ren en 's avonds in zijn wijkgebouw
„Pniël" terwijl hij Zondag 21 Maart
's avonds een gedachtenisrede zal uit
spreken in de St. Pieterskerk
Schillers „Lied van de Klok".
Voor de afdeeling Leiden en Om
streken" van de Vereeniging van Chr.
Onderwijzers in Nederland en Over-
zeescbe Bezittingen trad in een druk
bezochte vergadering op de heer Jac v
Wee reu, Leeraar M. O., uit Sassen-
heim met het interessante ond2rwerp:
Schillers „Lied van de Kiok
Spr. teekende in hoofdtrekken den
mensch en den dichter Schiller en gaf
een schets van de wording van het
Lied". Aan de hand van tcekeningen
op bord en papier bracht hij een dui
delijke voorstelling aan van de tech
niek van het gieten eencr klok. zoo
dat het verstaan van de in het ruitsch
voorgedragen verzen van den .Meister'
hierdoor zeer vergemakkelijkt werd.
Buitengewoon prachtige licht' ion,
naar houtsneden aar eer nd
Duitsch dichter, verleven tie
voorstelling.
De wisselende lafereelen m de
bloeiende liefde, een blijde bruiluft,
het jonge Leven, de plechtige Doop
van een kind, dat onder het .klokge
beier de oude Kerk werd binnengedra
gen, het gelukkige huiselijk leven met
zijn arbeid en rust, welvaart en vrede
en de droeve verstoring hiervan door
een ontzettenden brand bij akelig
klokgelui en na levens moeite en
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
Binnenland.
Nederlandsch vlieg tuig verongelukt.
Twee vliegers gedood.
De Synode der Gerei. Kerken zal a a
Woensdag vergaderen.
Buitenland.
Ben nieuwe poging tot oplossing
der moeilijkheden inzake de uitbrei
ding van den Volkenbondsraad is afge
stuit op het verzet van Roemenië.
Scherpe daling van den Belgischen
frank.
De Vlaming Mgr. van Roey is tot
aartsbisschop van Mechelen benoemd.
verdriet eindelijk de sombere doods-
kloktonen gingen in bonte rij aan bet
geestesoog voorbij.
Ook was de kerkklok nog de getuige
van de vernielende werking der wilue
Revolutiemachten, die den chaos
brachten en den rauwen spot dreven
met het „Concordia", „de harten sa
men in liefde vereend!"
„Het Lied van de Klok" teekende in
schoone taal de ontwikkeling van den
enkeling en die van den staat en zong
in warm-bezielende woorden den
zegen van den Arbeid uit.
Een welverdiend applaus vertolkte
de waardeering voor de mooie en boei
ende voordracht.
De platen voor de lichtbeelden wa
ren welwillend afgestaan door den
heer Schaap uit Alphen.
*De vergadering is kostelijk ge
slaagd en heeft bijgedragen tot den
b'uei der groeiende Leidsche Afd.
Onze jongste litteratuur.
Voor de litteraire faculteit der Leidr
sche studenten heeft gisteravond de
heer Constant van Wessern,
uit Amsterdam in het klein auditori
um van de universiteit alhier een le
zing gehouden over: Schijn en werke
lijkheid in den bloei onzer jongste lit
teratuur.
Nadat de voorzitter, de heer Th. B.
F. Hoyer, den spreker had/ingeleid, be
gon de heer Van Wessem met er op te
wijzen, dat hij een beetje sceptisch
staat tegenover den bloei onzer jon
gere Nederlandsche litteratuur, een
bloei, die thans algemeen werd aan
genomen en de. belangstelling van bet
publiek had verkregen. Speciaal de
poëzie was weer in de aandacht ge
bracht van een publiek „dat geen ver
zen las."
Van Dirk Coster's „Nieuwe gelui
den" verschijnt binnenkort een 3de
druk, van een Letterkundige Almanak
voor 1926 verschijnt binnenkort een
tweede druk.
Onze jongere literatuur 9tamt van
drie generaties; n.l. van 1910, 1918 en
1925. In werkelijkheid zijn er echter
veel meer generaties en zou men, vol
gens een Fransch gezegde, kunnen con
9tateeren, dat een generatie gevormd
wordt door her^ die tezamen de laatste
aflevering van een tijdschrift verzor
gen.
Iedere litteraire persoonlijkheid
vormt tegenwoordig een eigen g<y
neratie Tijdschriften als „de Vrije Bla
den", De Stem" enz. tellen de beste jon
geren onder hunne medewerkers. Spr.
laakte het tot wet stellen v. den criti-
schen vorm, het opnieuw verindividu-
aliseeren van de poëzie, onder de leuze
van een poëtische tucht, een verkapte
Tart pour 1' art-leuze. Bij de generatie
van 1918 beleefde nten een doorbraak
van levend gevoel tegenover traditio
neel gevoel.
De, volgende generatie keerde zich
weer naar die van 1910 toe. die haar
eigen poëtische tucht had. Deze jonge
ren vielen met de tucht tevens aan de
melödieuse doem van de dichters ten
prooi. Spr. citeerde twee beschouwin
gen. om een en ander nader toe te
lichten.
De generatie van 1925 camoufleerde
de innerlijke armoede van het vers
door het handwerk der poëzie
De moderne wereld brengt echter de
voormannen voor een nieuwe dichter
lijke gevoeligheid en 9chept een groo
te bewegelijkheid in het creatief fond
van den menschelijken gee9t. De mo
dern bwusten. die waarlijk modern
voelen, ontwijken Isarom het leven
van hun tijd niet.
Spreker besloot zijn rede met er op
wijzen, dat de jongeren hun belang
stelling moeten verruimen en meve en
breken met de poëtische „terreur" die
al het andere nog te veel uit hun aan
dacht verdringt.
De Jansenisten.
Een oud kerkje, aldus do ,.L. Crt."
staat hier dezer dagen te verdwijnen:
dat der Jansenisten, zij het dan, dat
het door een nieuw vervangen wordt.