CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 6e JAARGANG WOENSDAG 3 MAART 1926 NUMMER 1762 NE COURANT ABONNEMENTSPRIJS Ia Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaalI 2.50 Per weekf 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per rogel 22l/r cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten boogete 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent Bil nummer besiaal ai! TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Het ontbindingsvoorstel. Om cl© betee-kenis van het Kamervo tum inzake het voorstel van de S.D. A P. goed te begrijpen, is het noodig, dat we het voorstel zien in het licht dat de S.D.A.P. zelf daarop heeft la ten vallen. Wat was de bedoeling met dit voor- Hel? Het ging niet alleen en zelfs niet in de eerste plaats om Kamerontbinding, maar de geheele actie \yas zeer speci aal gericht tegen den heer Colijn. Van de Kamer werd een oordeel gevraagd over het optreden van het Kabinet Co- lijn, dat in staat van beschuldiging ge steld werd en waarop men een veroor - deelend vonnis verwachtte. De vertegenwoordigers des volks, op wettige wijze en langs 'den weg van het algemeen kiesrecht gekozen, moes ten zich uitspreken tegen den terug keer van den man, die op financieel gebied orde op zaken stelde en die als resultaat van de in 1925 gehouden ver kiezingen geroepen werd een Kabinet te forme eren. Dat 'dit de hoofdbedoeling-was. blijkt heel duidelijk uit het manifest, dat door het bestuur van de S.D.A.P. tot net Nederlandsche volk werd gericht en waarin het opgeroepen werd zijn afkeer van ,,'de reactionaire pblitiek van Colijn" uit te spreken. Eventueel© terugkeer van het Kabi net Colijn werd genoemd „een brutale machtsaanmatiging en het ontketenen van een feilen klassenstrijd." Van de Kamer werd gevraagd de kiezers in de gelegenheid te stellen ,yhet groote conflict tusschen de machtsbegeerte van Colijn en den af keer dien de democratie van zijn po litiek heeft" tot beslissing te brengen. Heel het manifest wemelt van uitin gen van haat tegen den tegenwoordi- gen premier. Als de heer Limburg niet slaagt, zoo eindigde het snorkerige pamflet, zal op 2 Maart het debat over de Kamer ontbinding beginnen. Tegenover de kwasi-geleerde staatsrechtelijke argu menten en de verborgen reactionaire bedoelingen van de tegenstanders, sta dan forsch en klaar de wil des volks, dat zich niet door een reactionaire minderheid wil laten knechten en zich niet een veroordeelde regeering wil la ten opdringen." Welnu, de Kamer heeft zich uitge sproken klaar en duidelijk. Van al de aanwezige leden was er niet één, die het noodig achtte aan de ze kwestie ook maar een woord te ver spillen. En met een verpletterende meerder heid werd, ondanks de geweldige re clame'in de pers en in vergaderingen het Soc. Dem. voorstel verworpen. En nu zeggen w ij niet, dat al de te genstemmers zich voor het aanblijven van den heer Colijn hebben uitgespro ken. Maar de S.D.A.P. moet het, als zij consequent wil zijn, w e 1 zoo zien. Zij heeft zeer speciaal over het al of niet aanblijven van den heer Colijn een uitspraak gevraagd, zij vroeg aan de Kamer de politiek van den heer Colijn te veroordeelen door voor hare motie te stemmen, en het resultaat is ge weest dat de motie met groote meer derheid werd verworpen. Met 70 tegen 24 stemmen. Zonder bespreking. De grootsche opgezette beweging, die door Mr. Troelstra in hoogst eigen persoon vanaf d. gereserveerde tribune werd gevolgd, was in minder dan geen tijd verloopen. De vertegenwoordigers des volks hebben uitgesproken, dat zij geen Ka merontbinding wenschen en dat zij het denkbeeld zelfs zoo dwaas achten dat het geen bespreking waard werd ge keurd. En dan moest „Het Volk" nog schrij ven Maandagavond, dat het voorstel, aanvankelijk voor malligheid uitgekre ten zienderoogen veld won, en dat de aanvankelijk met zooveel zekerheid voorgedragen bezwaren als sneeuw voor de zon wegsmolten. Als sneeuw voor de zon. 70 tegen 24. En zonder bespreking. De helderziendheid van de Soc. Dem leiders, die de sympathie voor het vdor stel zienderoogen zagen vermeerderen, moet wel veel te wenschen overlaten, laten. V De zwijgende Kamer. De hoefijzercorrespondent van het „Handelsblad" is slecht te spreken over de houding door de Tweede Ka mer gisteren tegenover het ontbin dingsvoorstel van de S.D.AP. aange nomen. In het zwijgen van de andere par tijen ziet hij een bewijs, van de mach telooze onbeholpenheid van het par lement. Het was, zegt hij, een ergerlijke ge draging jegens den heer Albarda en een jammerlijk verknoeien van de laatste kans om in deze crisis de Ka mer weer eenige prestige te geven. In de rumoerigheid, gedurende de rede van den heer Albarda ziet hij een levende illustratie van de vermin cierde kwaliteit van de Kamer, die al lang geen oor meer heeft voor staats rechtelijke betoogen, die gaan -buiten de sfeer van haar belangstelling. Daar van deze opmerkingen door „Het Volk' en andere bladen straks wel ijverig gebruik zal worden ge maakt om de figuur van de S.D.A.P. zooteel mogelijk te redden en ;1© Ka mer in gebreke te stellen, mag een enkele opmerking hieromtrent met achterwege blijven. In wat gezegd wordt omtrent de verminderde belangstelling voorstaats rechtelijke vragen, is ongetwijfeld een element van waarheid. In zooverre kan wel wordea toege geven dat de Kamer er niet cp voor uitgegaan is de laatste jaren. Maar de S.D.A.P. heeft wel in de allerlaatste plaats het rechc, daarop aanmerking te maken. Het was de heer Troelst^a die m 1918 een poging deed om met geweld de Grondwet op zij te schuiven en die zich om het staatsrecht in geen onkel opzicht bekommerde. Van den heer Schaper is hekend zijn uitspraak, dat hij maling heeft aan de juristerij. En in het manifest aan het Nederlandsche volk, dat de vorige week verspreid werd, werd met de grootste minach ting over die „kwasi-geleerde staats rechtelijke argumenten" gesproken. Daarbij komt nog, dat dit voorstel moeilijk als ernstig kan worden be schouwd. Algemeen is gevoeld, dat de bedoe ling geen andere was, dan reclame te maken voor de S.D.A.P. en het poli tieke vischwater nog almeer te ver troebelen, teneinde op die wijze aan de S.D.A.P. nieuwe vangsten te verze keren. Dat de Kamer zich daartoe niet heeft willen laten leenen, strekt haar tot eere. De roode volksmenners hebben gis teren precies gekregen wat zij ver dienden. STADSNIEUWS. Bloemententoonstelling. Ja, een bloemententoonstelling. Maar ge behoeft er niet voor naar Heemste de, Sassenheim of Rijnsburg te gaan. En 't is niet alleen voor mannen van 't vak, maar voor iedereen, voor oud on jong. Gistermiddag namen wij een kijkje in deze bloemententoonstelling, die gehouden wordt in het wijkgebouw „Irene" Haven 46. En we hoorden ook iets van haar ontstaan. De bloemen zijn gekweekt door de kinderen van het zangkoor „Irene", verleden jaar November hebben deze elk 3 bolletjes gekocht. En ziehier het resultaat, mede dank zij de welwillen de medewerking van den heer de Leeuw, den bloemist van de Schelpen- kade, die de bollen, die nog niet waren uitgekomen eenige dagen in zijn broei kassen heeft opgenomen en ook verder alles op smaakvolle wijze heeft gear rangeerd. Een woord van hulde is hier ook op zijn plaats aan de heeren H. J. van Leeuwen en P. J. v. d. Lin den, resp. voorzitter en secretaris van het zangkoor, voor de uitnemende wij ze waarop zij deze zaak georganiseerd hebben. Zij hebben eer van hun werk: al in de verte ziet ge de mooi gekleur de tulpen en ruikt ge den fijnen geur der hyacinthen. Behalve deze bloemen kunt ge ook de „Bloem van IJsland" bewonderen. We zullen daar niet veel van zeggen, dit moet men zelf gaan zien en hooren. 'tls een voorstelling uit de Noorsche mythologie; ge kunt daar een ouden zanger of bard hooren, en kennis ma ken met een jongedame die, evenals u, naar de schoone harptonen luistert. Dit tafereel danken wij aan tte vin dingrijkheid en artisticiteit van den heer J. E. Bevelander. Wanneer we nu nog mededeelen, dat er gelegenheid bestaat tot theedrinken in dezen bloementuin, dan twijfelen we niet of onze lezers zullen zich van avond tusschen 7 en 10 en de beide volgende dagen 's middags van 2 tot 5, en 's avonds van 7 tot 10 in grooten getale naar Irene begeven. Voor den prijs behoeft men het niet te laten, die is slechts 10 cent voor volwassenen en 5 cent voor kinderen. De opbrengst is voor de ziekenkas van wijk VIII Gistermiddag 5 uur is de tentoon stelling geopend door den wuimredi- kant Ds. Groot Enzerink, die een kort openingswoord uitsprak, waarin hij zijn beste wenschen uitsprak voor het wegslagen der tentoonstelling, terwijl het kinderkoor een tweetal liederen zong: „Lof zij den Heer!" en „Bloe men" (naar Matth. 6:2830. Het kinderkoor, dat 4 Nov. '22 is op gericht, telt reeds 85 zangers en zan geressen. wel een bewijs van zijn le vensvatbaarheid. De uren dat 't zingt zijn: Zaterdag 5half 7 voor de kin deren van 6 tot 12 jaar en half 78 voor de grooteren. Aanmelding daarvoor heeft plaats bij den secret, den heer v. d. Linden, Verlengde Oosterstraat 65. Leidsche Christelijke Besturenbond. De vorige week hebben wij toege zegd uit het verslag van den Christe- 1 ijken Besturenbond een en ander te zullen mededeelen. Het verslag begint met ©en woord van ootmoedigen dank aan God, voor de ontvangen zegeningen, en voorts aan allen, die voor de doorwerking van de Christelijke beginselen in het maatschappelijk leven met kracht cn overtuiging hebben gearbeid. Velen hebben met dé door God hun geschon ken gaven gewoekerd en al waren de resultaten niet altijd onmiddellijk te zien, toch mag worden geloofd, dat het zaad in alle eenvoudigheid ge zaaid vruchten zal voortbrengen. De arbeid van de Christelijke vakor ganisaties is vaak zwaar en moeilijk daar tegenstand* wordt geboden niet alleen door vijanden, maar ook door velen die krachtens hunne belijdenis hij ons behooren. Daarbij komt dat het thans vooral geboden is, dat de orga nisaties werken aan de verdieping van de kennis der beginselen, opdat de georganiseerde arbeiders weten waarom zij zich hebben aangesloten bij een organisatie dié ook op het maatschappelijk terrein wil rekenen met de Christelijke beginselen. Gelukkig is er geen reden tot kla gen. Hoewel ééne organisatie, de Chr. Bond van Post- en Telegraafpersoneel, zich uit den Besturenbond heeft te ruggetrokken is het totaal aantal le den van de aangesloten organisaties niet noemenswaard achteruitgegaan. Het medeleven van de aangesloten organisaties was Iri het algemeen nog al gunstig. Het gemiddeld aantal be stuursleden, dat de vergaderingen be zocht, was 32. Het was ook in dit jaar niet moge lijk het ledental bij de gezamenlijke organisaties op te voeren, hoewel en kele organisaties vooruit zijn gegaan. Het aantal aangesloten leden bedroeg: Jan. 1925. Jan. 1926. Bakkers 59 66 Verduurz. levensm. 23 20 Grafische Bond 92 88 Sigarenmakers 11 9 Metaalbewerkers 176 163 Unitas 141 130 Bouwvakarbeiders 165 159 Kantoorbedienden 92 90 Kleermakers 33 31 Gem. werklieden 72 69 Spoor- en Trampers. 74 77 Meubelmakers 67 67 Fabrieksarbeiders 47 43 Ambtenaren 80 118 Landarbeiders 40 39 Post en Telegrafie 19 Opz. Teekenaars 8 7 Patrimonium 94 94 Chr. Nat. Wm. Bond 312 312 1605 1582 Er is dus met inbegrip van de 19 leden van de Post en Telegrafie een teruggang met 27 leden. Wie deze cijfers aandachtig nagaat, zal wel willen toestemmen, dat het aantal Christelijk georganiseerden het zij dan doordat velen niet- of verkeerd georganiseerd zijn, nog altijd veel te gering is. Laten zij die dit lezen en die krachtens hun arbeid en levens overtuiging bij een der bovengenoem de organisaties behoorden aangeslo ten te zijn, zich eens ernstig afvragen of zij niet op den verkeerden weg zijn. Uit de overgelegde staten blijkt, dat er nog altijd weinig vastheid is in het organisatieleven. Terwijl in totaal door de organisaties 150 leden werden ingeschreven, bedroeg het aantal leden dat moest worden afgevoerd 177. Uit deze cijfers, de secretaris merkte het terecht op, blijkt, dat vele arbeiders de organisatie zijn beschouwen als een noodwoning, waar men naar be lieven in- en uit kan trekken. Het dagelijksch bestuur vergaderde dit jaar 5 maal. Verder werden 12 be stuursvergaderingen gehouden, 3 alge- meene vergaderingen en meerdere pro paganda vergaderingen, terwijl voorts een openbare vergadering werd gehou den in verband met het Kerstfeest. Het bestuur was op 1 Januari 1925 als volgt samengesteld: A. J. Schone- veld, le voorz., J. E. v d Ouweelen, 2e voorz J Slegtenhorst, le seer.. I. Tuin hof de Moed, 2e seer., Ph. J. de Leeuw, le Penningm., B. W. Molijn, 2e Pen- ningm., J. Wassenaar, Bibliothecaris en P. Bh. v. d. Broek en W. Veerman. In den loop des jaars meende de heer Schonèveld wegens drukke werk zaamheden te moeten bedanken, waar om hij als voorzitter vervangen werd door den heer J. B. H. Grotenhuis. Doordat hij gekozen werd in de plaats van den heer Molijn, bleef de heer Schoneveld voor het bestuur behouden Omtrent de Commissie voor Sociale Zaken, waarin de heer H. van Cittert namens den Chr. Besturenbond zitting heeft, wordt medegedeeld, dat in 1925 door de z.g. Groote Commissie 3 maal vergaderd werd, terwijl 37 vergaderin gen der z.g. kleine commissie plaats vonden Mede aan den invloed van den L. C.B. was het te danken, dat de bouw vakarbeiders, die aanvankelijk door B. en W. van de steunverleening wer den algevoerd, daarbij bleven onderge bracht Hoewel dezerzijds aanvankelijk be zwaar werd gemaakt tegen de aanwij zing van personen voor den cursus voor onbekwame vaklieden door den Directeur van den Dienst voor Sociale Zaken, moest worden erkend, dat de bezwaren ijdel zijn gebleken en dat zich daarbij geen moeilijkheden héb ben voorgedaan. Ernstig wordt in het verslag gewaar schuwd tegen het doen van foutieve ioonopgaven of het verzwijgen van ge zinsinkomsten. Dat de Steunverleening nog in een bestaande behoefte voorziet, kan blij ken uit de volgende bedragen, die over '23 werden uitgekeerd: Chr. Bouwvakarbeiders f 5505.49 Chr. Fabriekarbeiders 3039.63 Chr. Meubelm. en Houtbew. 920.79 Chr. Kleermakers 683.60 Chr, Landarbeiders 609 02 Chr. Metaalbewerkers 4330.73 Chr. Sigarenmakers 1941.41 Chr. Textielarbeiders 1609.10 Chr. Voedings- en genotm. 453.51 Chr. Bakkers 676.78 Totaal f 19770.06 Slot volgt Prof. Dr. M. Dibelius. Op uitnoodiging van de Theologische faculteit der Leidsche Universiteit za! Prof. Dr. M. Dibelius uit Heidelberg a.s. Vrijdagavond in het academiege bouw een lezing houden over: das Problem der Kultlosen Mystik im Hel- lenismus und im Urchristentum. Centr. bureau Kath. Sociale Actie. „De Morgen" deelde dezer dagen me de, dat het Centraal Bureau van de Kath. Sociale Actie, te Leiden binnen afzienbaren tijd zal worden geliqui deerd. Er is reeds, aldus het blad. een commissie tot dit doel samengesteld. Thans meldt de L. Crt. dat dit be richt voorbarig en onjuist is. Voorbarig omdat er nog geen besluit hoe dan ook, is genomen; er worden besprekingen gehouden in het Bestuur Onjuist, omdat de besprekingen niet betreffen een liquidatie van het Cen traal Bureau, maar een reorganisatie, welke een inkrimping van werkzaam heden en een bezuiniging zou tenge volge hebben. Veel belangstelling. Naar wij vernemen, is er veel be langstelling voor de feestvergaderirig van d. Leidschen Christelijken Bestu renbond ter Herdenking van zijn 15- jarig bestaan, zoo zelfs, dat er thans reeds zoo goed als geen kaarten meer beschikbaar zijn. Bedoelde vergadering wordt gehou den in de Stadsgehoorzaal op Maan dag 15 Maart a.s. Litt. faculieit. De litterarische faculteit der Leid sche studenten is voor den cursus '25- *26 als volgt samengesteld: Th. B. F. Hoyer, praeses; Mej. A. E Koolemans Beynen. ab-actis; J. v. Gel der, quaestor, Mej. J. M. C. Gelinck, as sessor I en Mej. H. J. Diekker, asses sor II. Diefstal van muziekinstrumenten. In „Zomerzorg" vervoegde zich Zon dagavond na afloop van een voorstel ling iemand met een onderteekend briefje, waarin verzocht werd, aan brenger dezes twee koffers met mu ziekinstrumenten, die aan enkelen der medewerkenden toebebooren, mede te geven. Men gaf den man deze koffers me de. Later is gebleken, dat men hier met een oplichter te doen bad. De zaak is in handen van de politie gesteld. De muziekinstrumenten vertegenwoordi gen een waarde van f 300 a f 400. Het kapperstariei. Gisteravond hebben de kappers- en barbierspatroons hier ter stede een druk bezochte vergadering gehouden, om te beraadslagen over een voorgestelde ver Binnenland. De Tweede Kamer verwerpt het voor stel van de S.D.A.P. inzake Kameront binding. Een aanbod van Haarlem aan de Vereen, voor Bloembollencultuur. Het mislukken van Mr. Limburg's. pogingen. In dit seizoen geen logeergasten belasting te Noordwijk. Buitenland Nederland aoht den tijd voor over leg inzake de uitbreiding van den Vol- keubondsraad te kort. De Fransche Kamer ratificeert het verdrag van Lccarno. In Polen wil nien de ratificatie van het verdrag van Locarno vastkoppelen aan het verkrijgen van een vasten Raadszetel. hooging van het tarief voor haarknipp» n voor dat gedeelte der clientèle, dat zich niet meer in de salons laat scheren, doch dat zelf doet. Na de discussie kwam vast te staan, dat de meerderheid wel iets gevoelde voor den voorgest 'den maatregel, doch dat op de medewerKing van d<* minder heid na eventueel© aanneming van het voorstel niet kon worden gerekenzoo dat bij voorbaat alle kans van Slagen was uitgesloten. Het eind van de geschiedenis werd dus, dat het bestaande tarief voor haar knippen in zo.overre ongewijzigd: zal blij ven, dat geen onderscheid zal worden gemaakt tusschen hen, die zichzelf sche ren en die dit bjj den barbier li n !oen. Leidsche broodfabriek. In de gisteren gehouaeu v.-rgadering van aandeelhouders der Leidsche brood fabriek is tot commissaris herbenoemd de^ lieer Felix Driessen. In de plaats van wijlen MY P. M. Trapman is als zoo danig benoemd de heer Mr. H. R. Goud smit. Zooals we reeds mededeelden, werd het dividend vastgesteld op 15 pet. (vo rig jaar 18 pet.). Burgerlijke stand. Geboren: Wilhelmina Johanna, d.v. P. Langezaal en W. J. de Graaf. Ana Ca the rina, dochter van B. J. Kluts en J van Putten. Nicolaas, zoon van L. v. d. Vlist e»n C. Jasperse. Dirk, zoon van J. Hovy en D. Eikenboom. Cornelia-, d. van 1. Luyendijk en G. v. d. Wiek. Jaco ba Maria, dochter van J. Dubbelaar en J. E. v. As. Maria, dochter van J. Boom en M. Neuteboom. Marca. Theresia Ma ria, dochter van J. A H. J. Walter en A. J. Raaphorst, Matthijs, zoon vanl. Tuurenhout en J. Rubot. Maria Catha- rina, dochter van J. A. Gave en C. Hu- °e. Trijntje Cornelia, dochter van W. Wolters en F. J. teil Haken, Martha Johanna, dochter van J. Hoog er vorst en A. M. Zoefcendaal. Comelis, zoon van J. van Rij en T. Struijk. Adriana, dochter van J. D. Bejj en A. Ooster- beet. Cornelia, dochter van P. Pikaar en M. Ruitenbeek. Christianus, zoonv. A. Hogenes en J. Arbouw. Anna Adria na, dochter van'B. van Vliet en J. Bur gers. Johanna Wilhelmina, dochter v. A. Tegelaar en M. Holverda. Sara Eli sabeth, dochter van I. Ju en S. E. Kui per. Maarten, zoon van M. v. Zwiet n de Bom en A. M. de Rooy. Cornells Tan, zoon van H. van 't Hoog en A. C. Klinkenberg. Catharina^ doche van A. v. d. Laan en W. J. Eradus. Cornelia, dochter van M. Dijkhuizen en C. de Vink. Hendrikus Christiaan Anths,. z. van H. C. A. Proos en W. M. M. Mool- huysen. Cornelia, dochter van "J. Gjjs- i.mo», AI, O C I ,-i.i.mliinA A ntv.-.j Karsten en G. Bleyenb Overleden: P. H. Bik, wedr. 88 jaar. H. Kamerlingh Onnes, man 72 jaar. H. B. M. v. Wissen, dochter 2 mod. P. I. C. v. Lamoen, zoon 4 maand i-n. J. C. Hogewoning, doohter 4 maanden. G. v. Leeuwen, man 51 jaar. H. v. UIde, man 51 jaar. M. Appëljanv. d. Meqde, vrouw 40 jaar. A. Wadraven man 67 jaar. Stark, wedr. 67 jaar. C. A. M. Oostermoer, doohter 16 dagen. B. F. A. Ramakers, zoon 23 jaar A. F. Kriek, zoon 65 jaar. J. C. L. van Veen, zoon 6 dagen. M. W. de Graaf Bink, wede. 84 laar. W. Harland, zoon 7 weken. E. if F. Kooremanv. d. Heuvel, vrouw 47 jaar. M. Sohenk Schaddenhorst, wede. 68 jaar. Gehuwd: K. M. le Mair, j.m. en J, Brands, jd. G. Defmoer, jm en A. v. Helden, ld. F. Kriek, im. cn A. Bo:i.:aa id. J. Selier, jm. en H. 1 'lew, id. .h A. N. v. Gemeren, jm. en A. Ldgfr-xi, jd. Iemand die een „kwestie had" met den bewoner heeft in da womng va

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1