CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Sit nummer beslaat uii TWEE Bladen. 6e JAARGANG MAANDAG 1 FEBRUARI 1926 NUMMER 1736 ODRANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f 2.50 Per weekI 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22l/i cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine adrertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent EERSTE BLAD. V Waarom niet? Op de vraag of wij alsnog op den terugkeer van het Kabinet-Colijn moe ten hopen, heeft Mr. J. A. de Wilde in een door hem gehouden redevoering, een beslist ontkennend antwoord ge geven. Ware Dr. de Visser geslaagd, dan wel. Maar nu niet meer. Want als dit Kabinet aanbleef en over een maand volgde weer een crisis, dan zou deze veel erger zijn dan de tegenwoordige. De Antirevolutionaire partij heeft altijd eerst gevraagd naar 's lands be lang, daarna pas naar partijbelang Doch ook het bestaan der Antirevolu tionaire partij is een landsbelang om dat de antirevolutionaire beginselen strekken tot heil van ons geheele volk. Het belang nu onzer partij brengt me: de, dat Colijn weggaat en daarom hoopte Mr. de Wilde dat Mr. Limburg zal slagen, zoodat wij dus krijgen een extra-parlementair Kabinet, om zaken te doen zonder meer. Van zekere zijde heeft men hieruit gedistilleerd, dat Mr. de Wilde, de voorzitter van het Centraal-Comité van A. R. Kiesvereenigingen zich van den heer Colijn zou hebben afgewend. Dat is natuurlijk een dwaasheid, maar nu dergelijke dwaasheden ge bruikt worden om eenvoudige kiezers op een dwaalspoor te brengen en de Antirevolutionaire partij afbreuk te doen, willen wij er toch even de aan dacht op vestigen. De zaak is heel eenvoudig. Slaagt Mr. Limburg niet. dan kan de Koningin evenals in 1924, omdat alle mogelijkheden zijn beproefd, de ontslagaanvrage van het Kabinet Co lijn weigeren. Wij hebben dan weer een Kabinet- Colijn, maar feitelijk is het dan een extra-parlementair Kabinet, omdat 't niet meer steunt op de meerderheid. Zulk een Kabinet, niet meer steu nend op een stevige basis en tegenover zich vindend een weinig loyale oppo sitie, zou niet in staat zijn een krach tige politiek te voeren, met de vrij groote kans, dat na korter of langer tijd een nieuwe crisis zou volgen. Op die manier zou de positie van de A. R. partij en haren leider in niet ge ringe mate worden verzwakt. En het is dan ook volkomen ver klaarbaar, dat zulk een „Kabinet van de uiterste noodzaak" door Mr. de Wil de ongewenscht wordt geacht. V Gewetenskwestie. De „Nederlander" vestigt er opnieuw de aandacht op, dat het stemmen van de Christelijk-Historiséhe Kamerleden tegen het gezantschap bij het Vati- caan voor hen een gewetenskwestie was. „De Christelijk-historische Kamerle den, aldus het blad, konden en moch ten op 11 November niet anders han delen, dan zij deden. Hadden zij anders gehandeld de last, die nu hun ge weten zou drukken, ware niet te dra gen geweekt". Het spreekt vanzelf, dat niemand er aan denkt van de Christel ijk-hiesto- rische Kamerleden te verlangen, dat zij zulk een het geweten bezwarendcn last op zich zouden nemen. Van hun standpunt bezien was het volkomen in orde, dat zij, al moest dan het Kabinet worden opgeofferd en de rechtsche samenwerking worden ver broken, aan het amendement-Kersten hun stem gaven. Toch Mijft hier iets wat niet duide lijk is. Vast staat toch, dat de heeren De Geer en Schokking geen bezwaar had den in een Kabinet zitting te nemen, dat het gezantschap bedoelde te hand- haveif. Vast staat ook, dat Dr. De Visser, die naar de „Nederlander" meedeelt, met de houding van de Chr.-Hist. frac tie volkomen instemde, een Kabinet poogde te formeeren, waarbij op den voorgrond werd gesteld, dat het ge zantschap in gewijzigden vorm zou worden gehandhaafd. En vast 9taat ook, dat sommige Chy.- Hist. Kamerleden met zulk een oplos sing hunne instemming hebben be tuigd. De aanvankelijk zoo zwaar drukken de gewetensbezwaren waren toen naar het schijnt verdwenen. De zaak is ons nog steeds niet dui delijk. Meer licht blijft gewenscht. STADSNIEUWS. Prof. Dr. Bijvanck. Prof. dr. A. W. Bijvanck hoogleeraar in de archaeologie en de oude geschift denis aan de universiteit alhier, die tot herstel van zijn gezondheid gerui- men tijd in Zwitserland heeft ver toefd, is te dezer stede teruggekeerd en heeft zijn colleges hervat. Dr. J. G. v. d. Sluis. De gezondheidstoestand van dokter J. G. v. d. Sluis, oudste pradtiseerend geneesheer hier ter stede, die zooals men weet thans in het Diaconessen- huis verpleegd wordt, is in de laatste dagen veel verbeterd. Zaterdag heeft de patient eenige malen even het bed mogen verlaten. Dr. H. Maas. Vandaag is Dr. H. Maas, uit Utrecht, in functie getreden als geneesheer-di recteur van het Academisch Zieken huis alhier. Een aanvulling. Bij'de.opening van de Donderdag avond gehouden samenkomst in het belang van de J. P. Adolfstichting, deelde de voorzitter mede, dat deze avond niet uitging van de Comm. v. Stadsevangelisatie. Ons ontging dat niet. maar evenmin meenden we ver keerd te dóen door te schrijven dat er met het oog op verschillende medewer kenden, sprake was van samenwer king. Den leider is dit echter niet voldoen de, en hij verzoekt ons te melden, dat de J. P. A.-avond met de C. v. S. niets te maken had. Aan welk verzoek we hierbij gaarne voldoen. De penningmeester deelt ons nog me de, dat in deze vergadering gecollec teerd werd een bedrag van f 45.19, ter1 wijl de toezegging van jaarlijksche bij dragen f 57.50 bedroeg. Voor evenlu- eele na-giften, of opgaven als begun stiger, wende men zich tot den corres pondent, den heer H. M. van den Bos, Maarsmanssteeg 8 De J. P .A. stichting met haar nut tige, noodige doch moeilijke arbeid, zij nogmaals dringend aanbevolen. De Vlaamsche poëzie. Op 3 Febr. a.s. zal voor de afdeeling Leiden van het Dietsch Studentenver bond de heer Wies Moens een lezing houden over de jongeren in de Vlaam sche poëzie (moderne Vlaamsche ly riek) en over eigen werk. Ambtsdragers Ned. Herv. Gemeente. Ter aanvulling van de onlang^ plaats gehad hebbende verkiezing van ouderlingen in de Ned. Herv. Gem. heeft het kiescollege gekozen de heer C. B. Minderhoud. Voorts zijn tot diaken benoemd de heeren G. F. Kiers en B. H. Jansen. Watersnood-Comité. Bij het watersnoocLcomité zijn de volgende giften ingekomen: Bostonclub f 25, G. v. d. N. f 2 50, Me vrouw T. Leiderdorp fl.50,.v. d. H f 100, de Werklieden Ziekenvereenig. „Eendracht maakt macht" f 25, C. A. H .f2.50, Overschot van Billard clubje Zomerzorg f5.50. Collecte van de L.R V. Zomerzorg f3.45, Mej. D. f5. C. v. d. K. Warmond f 5; Op een bal avond van J. B„ W. B. en J. Z. Noord- wijk f 17; W. J. v. d R. f 1,50; Vereen van Handelaren in Zuivelproducten f 10; C. J. de C. f 2.50; B. D. E. f 10. Giften word ennog gaarne ingewacht bij den Penningmeester, den heer F Muys van de Moer, Plantsoen 49, Lei den, Postgironummer 57471. Openbare Leeszaal en Bibliotheek „Renvens". Aanwinsten Andersen, H. C. Bilderbuch ohne Bilder. Thijssen, Th. Schoolland. Scha rt en, C. Margo Scharden An tink. Het eeuwige licht, dl Hl v. „Het leven van Fr. Campana". Moerkerken, P. H. van. André Campo's witte rozen. Watt ez, 0. Siegfried. Walch, J. L. Judas Ish-Kaxioth. C o u p er, p s, L. Het snoer der ont ferming. Reichenbaoh, H. Het radiotoe stel. Nu mans, J. J. Fouten in ontvang toestellen én oorzaken van storingen. Leopold, H. M. R. Romeinseh le ven. Kers tboek 1925. Brink, J. ten. Literairische schet sen en critieken. Andel, H. Un conté bleu. Lichtenberger, A La petite. Tord an, H. J. Het leven der dieren in het zoete water. Wynaendts Francken, C. J. Kort woordenboek van wjjsgeerige, kunst termen. Graaf, H. T. de. Levensrichting. Maritain, J. Trois réformateurs: Luther, Descartes, Rousseau. W i e 1 e n g a, B. De Bjjbel als boek van schoonheid. Boeser, P. A. A. Leven en werken van Margaretha Jacoba de Neufville. S e i g 110 b 0 s, C h. De middeleeuwen. H 0 f d rj k, W. J. Gedenkboek van de feestviering ter gelegenheid der 25-ja rige regeering van Z. M. Koning Wil lem de derde. Colenbrander, H. T. Koloniale geschiedenis. Dein se, J. J. van. Uit het land van katoen en heide. Schuiling, R. Engeland. Mulder, G. J. A. De vereenigde sta ten van Amerika. Blankesteyn, M. va n. Suriname. Grooten, J. Lessen over den han del. E y k m a 11, J„ F. W. Foerster als zedelijk opvoeder. Gunning Wz., I. H. Verzamelde paedagogisch'e opstellen, nieuwe reeks. Vries, Martha de. Mjjn kleuters. Versteeg, H. J. Van schout tot hoofdcommissaris, de politie voorheen en thans. Bartstra, J. S. Geschiedenis van het moderne imperialisme. -J a p i k s e, N. Europa en Eismarck's vredepolitiek. Laud rence, T. J. The principles of international law. V e t h, C. Het jaar van de vrouw. Hart, R. W. van der. Planten in de vrije natuur. Hoeven, P. C. F. van der. Cursus in kraamverpleging. Broe ke, A. L. van den. Verf en olie. Goldenberg, C. en M. B. van Doorne Struwe. Recepten voor de fijne keuken der 's Gravenhaagsche vak school voor meisjes. Santen, R. van. De piano eu haar componisten. Viotta, H. Helden der toonkunst van' de 16ae eeuw tot op onzen tijd. Berlage, H. P. Inleiding tot de kennis der ontwikkeling van de toe gepaste kunst. Proost, K. F. Socialistische kunst. Tol, A. E. van den. Meubileering en inrichting der woning. Berlage, H. P., Bouwmeester. 230 afbeeldingen van zijn werk. Kröl ler-Miiller, Mevr. H. Be schouwingen over problemen in de ont wikkeling der moderne schilderkunst. Ewijk, L. J. G. van. Handleiding voor amateur-fotografen. Baurat, A. La vie du language. S toett, F. A. Nederlandse he spreek woorden, spreekwijzen en uitdrukkin gen en gezegden naar hun oorsprong eu beteekenis verklaard. Coster, D. Verzameld proza. Erts, Almanak 1926, verzen, proza, drama, essay. Brooshorft, P. Zijn meisje komt uit. Gutteling, A. Doorgloeide wol ken. Brinkgreve-Wicherink, Tine. Met geheel haar hart. H.ulzen, G. van. Tilly zijn kind. Marxveld, Cissy van. Joop en haar jongen. L. E. Een vergeten proces. Schend el, A. van. Rose Angé- lique. Holberg, L. Blijspelen I. Ayr es, Ruby M. Levensstormen. M e r r i m a n, H. S. De zaaiers. R ,u n g, O. De paradijsvogel. Bourgeois, L. L'ascension. Celarié, Henriette. Mes cou- sines. Chateaubriand, A. de. La Bri er e. Coulomb, Jeanne. La rille du paradis. Decain, Alice. Miss Poker et consorts. Fab re, L. Pabevel ou la mal de- sardents. Floran. Mary. Eternel sourire. Gréville, Henry; pseud, v. Ali ce M. C. Duraud. Soma. Istrati, P. Oncle Unghel. Palgrave, Francis T. The gol den treasury of the beat songs and ly rical poems in the English language. Eckstein, E. Roderich Lönr, Bennett, A. The card. Crawford, F. Marion. A ciga rette-makers romance. Burgerlijke Stand. Ondertrouwd: G. Rijsdam, jm., 27 j. en J. M. Nahon, j.d„ 22 j.; D. W. v. Leeuwen, j.m., 22 j. en W. Cebol, j.d., 25 j.; A. v. d. Zeeuw, j.m., 32 j. en M. A. Nollenberg, j.d., 29 j.; T. B. H. v. Meurs jm„ 29 j. en J. G. Noordeloos, jd., 26 j.; A. de Koning, jm., 28 JT en P.J.v. Kloos ter, jd., 21 j.; J. C. Laterveer, jm., 22 j. en J. C. Keijzer, jd., 21 j. Gevonden voorwerpen. Kindertaschje, moltonnen reisdeken handschoenen, kinderbont, damesbont rijwielsleutel, kralen halsketting, cein tuurs, alpacca beursje met inhoud, oor bel, bankbiljet, gummi kinderschoeu- tje, gouden lorgnet in etui, dasspeld, reticule, zijzeil van een autokap, da1 mestaschje (ledig), portemonnaie met inhoud, liniaal, rol bouwkundige tea- keningen, 1-20 lot Staatsloterij, doublé ring met steen, rijwielbelastingplaatje, schooltasch met inhoud, rozenkrans in etui, koperen gewicht, studieboek, zil veren broche, 2 kinderlepels, doublé armband. 3 slappe mansboorden, no titieboekje, R. K. kerkboekje, dames- taschje met inhoud, vulpenhouder, etui met schrijfbehoeften, shawl, roei bootje, kindermof, kinderbril, honden. Gevonden in het Postkantoor: Paa. schoenen, zakje inh. 8 zakdoeken Gevonden in de Electrische Tram (Stadslijn): Parapluie, witte jas, por temonnaie met inhoud, leerboek, Yale sleutel, paar handschoenen. Terug te bekomen en inlichtingen te verkrijgen ten Politiebuieele alhier, eiken werkdag, behalve Donderdag en Vrijdag, tusschen 1 en 3 uur n.m. In de Stedelijke Werkinrichting zijn opgenomen 284 volwassen perso nen en 6 kinderen, Totaal 290. Bij de Leidsche Spaarban" is in de maand Januari ingelegd f 410.605.38 en terugbetaald f243.303.65, terwijl 117 nieuwe inleggers zijn ingeschreven en 80 boekjes geheel werden uitbetaald. Het tegoed der 16623 inleggers lm- droeg einde Januari f6.035, 448, 52, hieronder begrepen de bijgeschreven rente over het jaar 1925. Tegen H. N. een van degenen die verleden week deelnamen aan de sta king bij Gebrs. v Hoeken is proces verbaal opgemaakt wegens mishande ling. Het betreft hier het geval van den werkwillige S. uit Leiderdorp, die in de Bruggestraat onder -Zoeterwoude door de 9takers werd aangevallen. De afdeeling Leiden van „Patri monium" zal a.s. Maandag hare jaar vergadering houden, welke vergade ring een gezellig karakter zal dragen. Behalve de gewone verslagen komt op de agenda ook voor: zang, muziek, voordrachten. De vrouwen der leden zijn uitgenoo- digd deze vergadering bij te wonen. BINNENLAND. De zilveren bruiloft van de Koningin en den Prins. De Koningin en de Prins zijn Zater dagochtend 10 uur 24 min. van Den Haag naar Het Loo vertrokken, waar hun zilveren huwelijksfeest in familie kring zal worden gevierd. In hun gevolg bevonden zich de hofdame baronesse van Heeckeren van Keil, de kamerheer en particuliere se cretaris F. M. L. baron van Geen, de adjudant van den Prins, kapitein ter zee le klasse baron de Vos van Steen- wijk, en de ordonnance-officier le lui tenant Phaff. Van het kabinet der Ko ningin reisde in het gevolg mee de re ferendaris mr. W. C. baron Snouckaert van Schauburg. De Prinses blijft nog tot Donderdag in Den Haag, in verband met haar on derwijs Eenige familieleden van den Prins worden Vrijdag op Het Loo verwacht; de Koningin-Moeder zal Zaterdag ko men. Verder zullen Zaterdag de vroegere speelgenooten van de Prinses op Het Loo aankomen, teneinde Maandag in zeer besloten kring, met de Prinses het zilveren huwelijksfeest van haar ouders te vieren. Zooals reeds werd meegedeeld, is het de Koningin, met het oog op haar zeer drukke werkzaamheden, niet moge lijk, dit jaar audiënties te verleenen, Het zal het Koninklijk echtpaar dan ook niet mogelijk zijn, gelukwenschen mondeling in ontvangst te nemen Van het schilderij der Koninklijke familie, dat het Oranje-comité 1926 bij gelegenheid van het zilveren huwe lijksfeest van de Koningin en den Prins aan het Koninklijk echtpaar zal aanbieden, zullen, zooals reeds is ge meld, reproducties worden gemaakt, ter uitreiking aan de schoolkinderen in Nederland. Iémand uit Limburg heeft aangebo den, de kosten, benoodigd voor het kos teloos uitreiken van de platen aan de schoolkinderen in geheel Limburg, voor zijn rekening te nemen. DE KABINETSCRISIS. Het pogen van Mr. L ynburg. De parlementaire redacteur van de „Maasbode" schrijft omtrent de pogin gen van Mr. Limburg tot oplossing van de Kabinetscrisis o.m. het volgende: Belangrijkste nieuws in dit Bummer. Binnenland. De algemeene vergadering der Ned. Chr. Reisvereeniging. Buitenland. Italië heeft een krachtige nota aan Hongarije gezonden in verband met een te Boedapest ontdekte verval- sching van liere-biljetten. De Grieksche regeering ontslaat 20.000 van de 50.000 ambtenaren. De opvolger van Kardinaal Mercier zal vermoedelijk een Vlaming zijn. Zaterdag zijn de laatste Eugelscha bezettingstroepen uit Keulen vertrok ken. Te Peking beefi een anti-Russische demonstratie plaats gehad. Het record van de 72 dagen durende kabinetscrisis, na de verwerping van de Vlootwet, is nu reeds met 8 dagen overschreden én nog steeds is er geen oplossing in het zicht. De wildste geruchten omtrent de per sonen, die door den formateur zouden zijn aangezocht, doen de ronde. Het valt niet moeilijk een heéle lijst van namen saam te stellen. We zullen er niet aan mee doen, daar, voor zoover wij kunnen nagaan, er geen enkele goede grond is voor de gemaakte ver onderstellingen. Een bekend gezegde is het, dat men een kip, die broedt, niet moet storen, wil men ten minste resultaten zien! Dit is zeker als beeldspraak ook toe passelijk op het werk door een kabi netsformateur te verrichten; maar hij mr. Limburg stoort men zich niet aan die oude wijsheid, want rond zijn ar beid wordt heel wat gerucht gemaakt. Nog steeds geniet mr. Limburg ach ting, zoowel links als rechts, maar over medewerking of steun kan hij niet roemen. Daadwerkelijken steun vindt hij, naar ons ter oore kwam, in de oud ministers De Geer en van Karnebeek, waardoor zich als het ware een drie manschap heeft gevormd dat poogt het land door de komende jaren heen te helpen. Alle drie zijn krachtige figu ren; maar een partij heeft geen van drieën achter zich en dit maakt in de gegeven omstandigheden het werk wel moeilijk. Met het opstellen van het program is mr. Limburg thans gereed en zijn we wel ingelicht, dan komt daarop ook voor de instandhouding van den ge- zantschapspost hij den h. stoel. Intusschen hebben ook de partijen haar standpunt bepaald ten opzichte van een eventueel te vormen extra parlementair kabinet. Bepaald vijandig tegenover den for mateur en zijn helper staat zijn eigen partij met haar leider Mr. Marchant. Deze schijnt door zijn verzet de „uiter ste noodzaak" voor de R.-K. partij te willen forceeren, maar wij vreezen, dat zijn werk juist het tegenovergestelde gevolg zal hebben. Niet alleen is de parlementaire me dewerking gering, waardoor het moei lijk zal zijn zes krachtige mannen te vinden, bereid zich bij de drie aanwe zigen te scharen, maar er is zelfs te genwerking en niet alleen van de vrij zinnig-democraten, maar ook van an deren, die pogen de ministers De Geer en van Karnebeek op hun besluit tot medewerking te doen terugkomen. Als dit gelukt, maar dat achten we niet waarschijnlijk, dan kan reeds dade lijk de poging van Mr. Limburg als niet geslaagd worden beschouwd. Maar ook in het andere geval is hij nog lang niet waar hij wezen moet. Mr. Limburg is er de man niet naar spoedig den moed op te geven, maar zijn kansen van sla gen zijn op het oogenblik heel wat ge ringer dan toen hij tien dagen geleden met zijn werk een aanvang maakte. Slaagt hij niet, dan vreezen we dat hetzelfde zal gebeuren als na de Vloot- wet, maar of dit te verkiezen is bij de geschapen verhoudingen in een der coalitie-partijen, betwijfelen we. Uit de commanistische partij. Naar „Hot Volk" mededeelt, blijkt uit hot schrijven van het bestuur der Communistische Internationale aan het „Presidium" der Nederlandsche Communistische partij dat de -Com munistische „Internationale" over de 'politiek, door 't Presidium hier tegen over het Nationaal Arbeidssecretari aat gevoerd, niet Bijster tevreden 19 omdat de Hollandsche partijleiding't niet heeft verstaan, het N.A.S. zoo te leiden dat onder de revolutionaire ar beiders een groot aantal als nieuwe leden toetraden. Over de 'inwendige

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1926 | | pagina 1