CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 29 JANUARI 1926
NUMMER 1734
COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
BUREAUHooigracht 3S jÖvfe'. Tel' 12,S' Postgiro 58936
TiPitTpn Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Gewone advertentiën per regel 221/t cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentien bij vooruitbetaling
ran ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent
Franco per post per kwartaal I 2.90
Oil miner iiüsSaaf ai! TWEE BEaden.
EERSTE BLAD.
V Werkgevers en werknemers
Er is op maatschappelijk gebied veel
wat tot bezorgdheid kan stemmen.
Daar is de onrustbarende werkloos
heid, die velen tot lediggang doemt en
daarnaast de slapte in tal van bedrij
ven, waardoor velen die nu nog arbei
den met ontslag worden bedreigd.
Taar. is de neiging bij vele patroons
om de loonen tot het uiterste te ver
lagen, en daar zijn de moderne vak
organisaties wier. woordvoerder, de
heer Stenhuis het onlangs openlijk-
uitsprak, dat het maar moest gaan
stormen, en die dan ook steeds bezig
zijn onrust te stoken .en den klassen
strijd te prediken.
Maar daarnaast zijn ook gunstige
verschijnselen op te merken. t
Wij hebben onlangs kunnen wijzen
op de sympathieke woorden door man
nen als Diemer e.a. gesproken in de
vergadering van Christelijke werkge
vers.
Ook in de eerste vergadering van
het Verbond van Nederlandschè Werk
gevers. een z.g. neutrale organisatie
kon een symp^thiek^eluid worden be
luisterd.
In de rede. waarmede Dr. F. G. Wal
ler het vdbrzitterschap aanvaardde,
werd ook gesproken over de verstand
houding tusschen werkgevers en werk
nemers.
„Wij zullen, aldus Dr. Waller, onze.
volle aandacht moeten schenken aan
de bestudeering van alle middelen, die
er toe kunnen bijdragen, een betere
verstandhouding te scheppen tusschen
werkgevers en werknemers.
Wellicht zullen er onder u zijn. die
gezien de klassenstrijdtheorie, en alles
wat daarmede samenhangt, een derge
lijk streven hopeloos vinden. Ik kan
dezen geestestoestand begrijpen, maar
stem er niet mede in en zie mogelijk
heden, waardoor de groepen der werk
gevers en arbeiders, die in den grond
dezelfde belangen hebben, tot overeen
stemming kunnen geraken."
Na dan gewezen te hebben op wat
door talrijke ondernemingen gedaan
wordt om het personeel op een of an
dere wijze belang te geven bij het suc
ces der onderneming en hun ook een
zeker inzicht te geven in de moeilijk
heden der problemen, die zich bij de
leiding van industrieën voordoen, ver
volgde spreker:
,Men zal mij tegemoet voeren, dat
met de toestanden in de VereenJgde
Staten geen vergelijking mogelijk is.
indien men bedenkt, dat daar o.a. één
automobiel op elke zes inwoners wordt
aangetroffen; dat het socialisme daar
nog weinig of geen aanhang heeft ge
vonden, dat daar een in vergelijking
met Europa zeer geringe bevolkings
dichtheid bestaat, en tevens een bui
tengewone rijkdom aan alle grond
stoffen wordt gevonden.
Dit alles is volkomen juist en bo
vendien is het mij zeer goed bekend,
dat tegen winstdeeling, copartnership
en andere vormen van belangenge
meenschap, allerlei bedenkingen zijn
aan te voeren, al ken ik ook uit per
soonlijke ervaring meerdere gevallen
waarin zij met shcces worden toege
past. Niet minder moet gerekend wor-
d<n met de oppositie van hen, die een
heilstaat meenen te kunnen vestigen
door alle industrieën van staatswege
ie financieren en te drijven.
Indien ik niettegenstaande dit alles
persoonlijk toch blijf gelooven in een
oplossing in de genoemde richting,
dan zullen velen uwer mij misschien
voor een idealist houden, die met de
werkelijkheid geen rekening houdt
Ik kan u daarop alleen antwoorden,
dat ik geloof, dat op den duur de sa
menhang van het economisch gebeu
ren meer algemeen goed zal worden,
en zoowel tot. werkgevers als werkne
mers het besef zal doordringen, dat
krachtige samenwerking van allen die
bij de productie betrokken zijn, noo-
dlg is om onzen bestaanden levens
standaard te behouden en zoo moge
lijk te verlioogen."
Ook hier geldt dat eene zwaluw nog
geen zomer maakt.
Pr. Waller heeft wel gesproken voor
het Verbond van Nederl. Werkgevers,
maar daarom nog niet namens de
leden van dit verbond-
Maar toch doet het aangenaam aan
dat dergelijke uitspraken daar werden
gehoord.
Wij zien hier den invloed van de
Christelijke beginselen zooals die nu
jarenlang gepropageerd zijn en welke
propaganda zich misschien verder uit
strekt dan men vaak wel vermoed.
STADSNIEUWS.
J. P. AdolfsticMing.
In samenwerking met de comm. v.
Stadsevangelisatie der Geref. Kerk al
hier werd gisteravond in de kerk aan
de Hooigracht een vergadering gehou
den, waarin als sprekers de heeren M.
Germans en N. Baas uit Amsterdam
optraden in het belang van bovenge
noemde stichting, en waarbij het zang
koor van de C. v. Stadsevangelisatie
onder leiding van den heer G. de Wolf
zijn medewerking verleende.
V 'belangstelling, welke voor deze
-V&^dëring getoond werd, was vrij
groot; Hn het ruime kerkgebouw ble
ven "sï&ehts enkele plaatsen ledig.
Nadat gezamenlijk Ps. 86: 3 was ge
zongen, opende de heer A. M. Ver
schoor dè vergadering met gebed, het
lezen van Lucas 10: 2537 en een kort
openingswoord. Daarin zette hij het
doel van de J. P. A. stichting uiteen:
maatschappelijk laaggezonken man
nen en vrouwen op te nemen en door
geregelden arbeid, ontwikkeling en
geestelijke verzorging weer op te rich
ten, teneinde ze als geschikte leden
weer in de maatschappij te kunnen la
ten terugkeeren. Spr. wekte op tot lief
de voor dit mooie werk, met een be
roep op Jezus1 bevel, dat wij moeten
uitgaan in de heggen en de wegen om
te zoeken die verloren dreigden te
gaan en zeer zeker onze naasten zijn.
Nadat het zangkoor zich op uitne
mende wijze had laten hooren, kwam
de heer M. Germans aan het woord,
die, alvorens zijn rede aan te vangen,
alyast het koor dankte voor zijn be
reidwilligheid om zich hier, en op zulk
een wijze te laten hooren.
In groote trekken schetste spr. hoe
de geschiedenis der wereld van de zon
deval af is komen te staan in het tee-
ken van den grooten strijd tusschen,
God en Satan. In dien strijd laat Sa
tan het slechtste middel niet onge
bruikt om hét Kon. Gods tegen te
staan en de menschen in het verderf
te storten Daartegen moeten wij ons
te weer stellen. Nog niet genoeg ste
ken wf de handen uit om onze mede-
menschen te onttrekken aan het leed
waarin zij door zonden en wereld-
dienst zijn gebracht.
In dit verband schetste spr. de be-
teekenis van het werk der J. P. Adolf-
stichting, waarbij hij met verschillen
de voorbeelden illustreerde hoe daar
in velerlei vorm de gevolgen van de
zonde worden gezien en bestreden.
Ook uit de hoogere kringen worden
menschen opgenomen die het spoor
bijster zijn, .en zonder krachtige hulp
moreel dreigen te verongelukken.
Weieens komt er tegenspoed en te
leurstelling, maar de zegen op 'twei'k
is ook groot en rijk de gedachte, .dat
wij er nog toe kunnen medewerken
dat afgedoolden weer den weg naar
't Vaderhuis vinden. Spr. eindigde met
een opwekking tot krachtigen financi-
eelen steun. De stichting heeft hier 'n
goecl correspondent (de heer H. M. v.
d. Bos, Donkersteeg), die wel voor over
making zal zorgen.
Terwijl nu gezongen werden eenige
verzen uit Ps. 89 gingen dames bij de
aanwezigen rond om contribuanten
te winnen. Mogen zij er heel wat heb
ben ingeschreven.
Het zangkoor, dat blijkbaar in bloei-
enderi staat verkeert, en ook muzikaal
flink op peil staat, liet zich nog op lof
waardige wijze hooren in 'n Kerstlied:
de dag is daarwaarbij mej. Kou-
wenhoven tot voldoening als soliste
uitkwam.
Daarna was het woord aan den heer
N ,Baa s, den bekenden Amsterdam-
schen straatprediker. Hij sprak over.
menschen die aan den zelfkant leven,
oftewel landloopers en bedelaars.
De landlooper, aldus spr. is recidi
vist; zijn vak behoort tot de alleroud
ste, en ieder evangelist komt dan ook
met dit type van menschen in aanra
king.
Na met voorbeelden twee verschil
lende typen, de ,o,rigineele" en de „seri
timenteele" landloopers te hebben ge-
teekend. merkte spr. op dat er veel
„trottoir-christenen" zijn. Menschen,
die altijd op den hoogen weg loopen
en het bonte leven onaandoenlijk aan
zich laten voorbijgaan.
Wij moéten echter tot de werkelijk
heid- van het leven durven ingaan, eu
als we dan kennis nemen van de macli
ten der verleiding waaraan velen bloot
staan, zullen we niet licht durven ver-
oordeelen, maar daartegenover wel
dikwijls voorbeelden vinden van strijd
en worsteling tegen de zonde, die ons
beschamen.
In de bekende geschiedenis van „den
man die het orgel draait'" liet spr.
zien hoe de oorzaak van de ellende
meestal niet bij hen die er het slacht
offer van worden ligt, maar bij men
schen warategen wij soms hoog op
zien. Menschen met een gelaat „alsof
ze zoo uit den platen-bijbel zijn wegge-
loopen."
Ten aanzien van de zon'den op sexu-
eel gebied merkte spr. op, dat er naar
zijn meening van een Amsterdamscli
nachtleven geen sprake zou zijn wan
neer kort en goed de café's om 10 uur
werden gesloten. Terecht zeiden de
Romeinen dat Venus bevriest, als Bac
chus niet bij haar is.
Veelal is het de zin voor romantiek
die de menschen doet verongelukken
en hen uit het evenwicht haalt. Een
landlooper die 'men nadat hij was „her
steld" wilde wegzenden zei eens: Och
mijnheer, wij hebben ook de vallende
ziekte. Een poosje gaat het goed, en
dan struikelen zij weer.
Wij moeten die menschen iets ge
ven. Geen aalmoes, maar onszelf moe
ten we geven. Hoe? Streng en tegelijk
met groote liefde. De appel naast de
roede, zooals Luther het uitdrukte.
De belangrijkste vraag is echter niet
hoe we de menschen moeten redden
maar hoe we kunnen voorkomen dat
anderen, ook onze eigen kinderen men
schen worden van den zelfkant. Hoe
dat te doen? Zeker niet door ze vol
gens zeker advies tot hun 30ste jaar
aan de deur van de kinderkamer te
binden.
Waarom doen wij, Calvinisten, die
overigens zoo radicaal zijn, in het zoe*
ken van onze vreugd nog zoo dikwijls
de wereld na en doen we alsof we
geen echt-christelijke vreugd kunnen
hebben. Waarom buigen we ons nog
langer onder het Piëtistische juk?
Wij kunnen den drank eniz. buiten
sluiten, en het verdient aanbeveling.
Maar beter is, een positieve oplossing,
door eigen vormen te'zoeken voor ont
spanning en -levensvreugd. Door vreug
de moeten we de jeugd trachten te
winnen.
Men zegt dat ons onderwijs leuterig,
teuterig en lijzig is, en dat onze jeugd
beweging uit elkaar is geredeneerd.
Dat is niet noodig. Wij christen en
hebben het recht om met vreugde door
het leven te gaan, want onze strijd is
geen verloren strijd, daar wij volgen
achter Christus, die de wereld heeft
overwonnen.
Spr. eindigde daarna met het laten
zingen van Psalm 72: 7.
Watersnood-Comité.
Bij het Watersnood-Comité zijn
wederom de volgende giften^ingeko
men:
K. W. te Oegstgeest f 2; Gez. S.
f 2.50; C. J. W. F. f 100; familie L.
f 5; II. K. f 1.50.
Giften worden nog gaarne ingewacht
bij den Penningmeester, den heer F.
Muys van de Moer, Plantsoen 40, Lei
den, postgironummer 57471.
Een verdacht geval van pokken.
Onder de Zuid-Afrikaansche studen
ten, die eenige dagen geleden een be
zoek aan onze stad hebben gebracht,
heeft zich'vermoedelijk een licht geval
van pokken voorgedaan.
De Directeur van den Geneeskundi
gen Dienst raadt ieder aan, zich te la
ten vaccineeren. Gelegenheid tot kos-
telooze vaccinatie wordt gegeven aan
het Bureau van den Geneeskundigen
Dienst, Breestraat 119.
Nader vernemen wij, dat de aange
taste 21-jarige student naar een barak
van het Gemeente-ziekenhuis te Den
Haag is overgebracht.
De overige leden van het gezelschap
ongeveer i50 personen zijn door
den Gemeentelijken Geneeskundigen
Dienst allen ingeënt.
De besmetting is, naar medegedeeld
wordt, stellig niet in ons land opge
daan. Of het een Engelsche of een
Fransche infectie is, valt nog niet te
zeggen.
Pluimveetentoonstelling van de L.P.V.
Aan de gister vermelde bekroniugen
zijn nog de volgende toegevoegd:
Holl. Kuifhoenders (zonder baard;.
L.P.V.'s wisselbeker, voor de fraaiste
inzending. Deze beker moet tweemaal
in het geheel gewonnen worden. Win-
ne in 1925 A. Spruijt, in 1926 J Louwen
Jr., Zwolle.
Holl. Hoenders (Hamb.), Eere-wissel-
beker, door de L.P.V., voor da fraaiste
inzending. Deze beker moet tweemaal
in het geheel gewonnen worden door
denzelfden inzender. Winner W. G.
Neuteboom, Leiden. -
5 door den heer dr. H. v. Sillevoldt,
voor de fraaiste inzending. Winner W.
G. Neuteboom, Leiden.
Schilderstukje met gouden lijst voor
de mooiste collectie zwart. Winner W.
G. Neuteboom, Leiden.
Barnevelders: L.P.V.'s Wisselbeker
voor de fraaiste inzending Barnevel
ders. Deze beker moet 2 maal in het
geheel gewonnen worden door denzelf
den inzender. Winner in 1925: D. v. d.
Burg, Wassenaar, 1926 D. v. d. Burg.
Holl.. Kuifhoenders met baard (Pa
dua's) 10 Kg. v. d. Bergh's Ochtendvoe
der, voor de fraaiste inzending. Win
ner A. H. Boekraad, Leiden.
Leghorns: 25 voor de fraaiste in
zending (minstens 15 punten) Kees
Misset.
Orpingtons: L.P.V.'s Wisselbeker
voor de fraaiste in zending. Deze beker
moet 2 maal in het geheel gewonnen
worden door denzelfden inzender.
Winner 1924: J. Zaalberg, Oegstgeest;
1925: J. D. Seheffer, Amsterdam; J. D.
Scheffer, Amsterdam. Verg. Zilveren
'Medaille door de N.V. Uitgevers Mij.
voorheen W. van Gorcum, voor de
fraaiste inzending Buff- of wit van een
abonné op liet weekblad „Avicultura'
of het „Weekblad voor Klemveeteelt".
C. de Graaf, Oegstgeest.
Rhode Islands: L.P.V.'s isselbeker,
voor de fraaiste inzending. Deze beker
moet 2 maal gewonnen worden dooi
denzelfden inzender. Winner in 192 i:-
J. H. Stammers; in 1925: C. W. Ouwe-
hand; in 1920 C. W. Ouwehand, Rhe-
nen.
Wyandottes: L.P.V.'s Wisselbeker,
voor de fraaiste inzending. Deze beker
moet 2 maal in het geheel gewonnen
worden door denzelfden inzender. Win
ner in 1924: Hugo Burgerhout; in 1925
P. A. v. d. MaarenJansen, Haarlem;
in 1926: Dezelfde.
Trio's Groote Hoenfters: L. P. V. s
Wisselbeker, voor de fraaiste inzen
ding toornen. Deze beker moet twee
maal achtereen gewonnen worden door
denzelfden inzender. Winner in 1925:
Aügs. C. Schrader; in 1926: J. Zaalberg
(bij loting).
Krielhoenaers: Zilveren L.P.V. beker
voor de fraaiste inzending Dwerg
hoenders. Deze beker moet 3 maal ach
tereen of 4 maal in het geheel gewon
nen worden door denzelfden inzender.
Winner in 1924: E. Osterman; in 1925:
Zaalberg; in 1926 E. Osterman.
Nederlandsche Sabeypootkrielen: Zil
veren „Avicultura"-medaille, voor de
fraaiste inzending, J. J. v. Koolbergen,
Boskoop.
Hollandsche Krielen: Zilveren thee
lepeltje, door den heer R. de Wilde,
voor de fraaiste inzend. Gebrs. Zaal
berg. Zilveren „Avicultura"-Eerepen-
ning, voor op één na de fraaiste inzen
ding. C. M. Graaf.
Watervogels: Zilveren Medaille, door
de V'ereeniging „Avicultura" voor de
fraaiste inzending watervogels. Joh. H.
van Vliet, Alphen aan deri Rijn.
Postduiven: Groote Verguld Zilve
ren'Medaille, aangeboden door de Di
rectie van de „Leidsche Courant" te
Leiden voor de fraaiste inzending, J.
W. Jobse, Souburg bij Middelburg.
Konijnen: Verguld Zilveren Medail
le, dóór de N.V. Uitgevers Mij. v.h. W.
van Gorcum, voor de fraaiste inzen
ding van een abonné op het weekblad
„Avicultura" of het „Weekblad voor
Kleinveeteelt". A. Graaumans, Rotter
dam.
Zang- en Sieraadvogels: Zilveren
Medaille, voor de fraaiste inzending
vogels (minstens 9 punten). L. J. H. v.
d. He9p, Den Haag.
In de fabriek van P. Clos en
Leembruggen is Woensdagmiddag èen
jongen, J. B. met het linkerbeen .be
kneld geraakt tusschen een pouli en
een drijfriem.
Hij werd voor onderzoek naar het
Acad. Ziekenhuis gebracht, waar
slechts eenige vleeschwonden konden
worden geconstateerd.
Gisteravond omstreeks 5 uur ge
raakte een.7-jarig kind, van Starre ge-
heeten, in de Kijfgracht te water.
De heer J. Manjt van de Haven
kade SDrong te water en zwom met het
kind, dat in 'zinkenden toestand was,
naar den wal en bracht het zoo op
het droge
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
Binnenland.
D. S. D. A. P. en de Kabinetscrisis.
Nadere berichten omtrent het over
lijden van Dr. J. C. de Moor.
Moeilijkheden in het heerenkleeding-
bedrijf.
Buitenland.
De Duitsche Rijksdag heeit met een
kleine meerderheid een motie van
vertrouwen in het kabinet-Luther aan
genomen.
Chamberlain en Briand hebben gis
teren een langdurig onderhond gehad
over internationale vraagstukken.
BINNENL AND.
De S. D. A. P. en de crisis.
De Soc.-Democraten zijn het blijk
baar nog i>iet geheel met zich zelf eens
welke houding ze ten opzichte van de
pogingen van Mr. Limburg hebben aan
te nemen.
Sprak dt „Voorwaarts" aanvanke
lijk van het halve ei dat beter is daa
een leege dop, later werd een andere
houding aangenomen en schreef; het
zelfde blad:
„Daarmee staan wij, die een extra
parlementair kabinet niet wenschen
en in vele opzichten uiterst bedenkelijk
achten, tegenover de vorming van en
dergelijk kabinet des te vrijer. Aan
de verantwoordelijkheid voor een
totstandkoming ervan kunnen wij niet
alleen niet medewerken, wij dienen
ons daarbij ook volmaakt afzijdig te
houden. Voor een sociaal-democraat is
in de gegeven verhoudingen, in na
extra-parlementair kabinet-Limburg
geen plaats. En hij, die te onzaliger
ure er in zou mogen verdwalen, zal
goed doen zoo spo lig mogelijk zijn
lidmaatschap der S.D.A.P. op te zeg
gen".
Naar aanleiding van een beschou
wing in de „Telegr.waarin als vast
staande werd vermeld, dat* „in geen
geval een sociaal-democraat in eeii
extra-parlementair zitting zou nemen
acht „Het Volk" zich verplicht te mei
den, dat liet Partijbestuur hierom
trent zelfs nog niet beraadslaagd heeft.
Trouwens heeft mr. Limburg ook geen
enkel sociaal-democraat gepolst
„Hiertegenover zegt de T e 1 e g i\,
wenschen wij op te merken, dat ons
bericht in zake het standpunt van de
sociaal-democraten ten opzichte vun
de kabinetformatie-Limburg op infor
mathies steunde van een zijde die „Het
Volk" allerminst zal wraken en die
zeker geen „losse praatjes" zal rond
strooien.
In verband met de mededeeling, dat
het partijbestuur van de S.D.A.P. nog
niet beraadslaagd heeft over de vraag
van het eventueel zitting nemen van
een sociaal-democraat in een extra
parlementair kabinet merken wij op,
dat in het begin van deze week onder
degenen die bij geruchte als aanstaan
de minister worden doodgeverfd, ook
een bekend sociaal-democraat ge
noemd werd en dat op onze vraag
hieromtrent onze zegsman antwoord.ie
dat er inderdaad geen sprake van is,
dat een sociaal-democraat in een ex
tra-parlementair kabinet zitting zou
nemen.
Onze zegsman, die uit den aard van
de positie die hij in de S.D.A.P. in
neemt volkomen op de hoogte geacht
mag worden van de stemmen in zijn
partij, voegde daaraan ten overvloede
nog toe hetgeen wij niet eens meer
noodig achtten te vermelden dat
wanneer een sociaal-democraat even
tueel mocht worden uitgenoodigd tot
deelneming aan een extra-parlemen
tair ministerie, zulks niet eens aan het
oordeel van een buitengewoon congres
zou worden onderworpen, omdat een
dergelijk aanbod toch bij voorbaut
reeds zou worden afgewezen".
Hr. Ms. Tromp en Heemskerk.
Blijkens bij het Departement van.
Marine ontvangen telegram zijn Hr.
Ms pantserschepen „Tromp" en Heems
kerek, onder bevel respectievelijk van
de kapiteins ter zee mr. J. C. Jager en
J. A. E. Schenk de Jong, op hun oe-
foningsreis naar 'de Middellandsche
Zee 27 dezer van Valencia vertrokken.
Diefstal van poststukken.
Door den kapitein van het te Amster
dam uit Japan binnengekomen Duit
sche stoomschip „Tirpitz" is bij de po
litie aangifte gedaan, dat verschillen
de postzakken, die hij aan boord had,
zijn opengebroken. Een gedeelte van
den inhoud is gestolen.