NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN ZATERDAG 12 DECEMBER 1925 Inzake het Griekscli-Bulgaai'sclie grensgeschil is de commissie, die tot onderzoek daarvan ingesteld was tot de conclusie gekomen, dat de Bulga ren geheel in hun. recht waren. Na tuurlijk is dit uiterst pijnlijk voor de Grieken, die zich op alle manieren trachten te verzetten tegen een defini tieve uitspraak in dien geest. Evenwel zal het h.v. door een econo- mischen boycot veel gemakkelijker gaan de Grieken tot rede te brengen dan de .Turken, daar Griekenland ge heel afhankelijk is van Europa Toch heeft hier het Volkenhonds- verdrag uitstekend gewerkt, een mis dadige oorlog is op den Balkan voor komen en als de voorstellen tot instel ling van een internationale bewaking uitgevoerd kunnen worden, is alvast weer een gevaarlijke hoek rustig ge wonden. De binnenlandsohe toestand heeft zich deze week weinig gewijzigd. Zoo- als verwacht kon worden is aan Dr. J. Th. de Visser de vorming van een kabinet opgedragen en een poging te doen de parlementaire machine weer op gang te brengen. Dr. de Visser ge niet in alle rechtsdhe partijen veel ver trouwen. Indien iemand, dan is hij de man die een bemiddeling tussdhen de R. Katholieken en- Chr, Historischen zou kunnen tot stand, brengen. Uit het grijs verleden. ISIS EN OSIRIS. Onze kennis van het oude Egypte putten wij uit tweeërlei bronnen. Voor eerst hebben de Grieksche schrijvers Herodotus, de vader der geschiedenis voorop, ons het een en ander betref fende dit land, zijn bevolking en zijn geschiedenis meegedeeld; daarnaast zijn de Egyptische bronnen gekomen, die ons pas de laatste honderd jaar toegankelijk zijn, dank zij de ontcijfe ring van het hiëroglyphenschrift. Voor den godsdienst der Egyiptena- ren waren wij vóórdien bijna uitslui tend aangewezen op een geschrift, „Isis en Osiris" van Plutarchus, den „dominee" of wijze van Cbaeronea, ons door' Prof. Hartman zoo ten voe ten uit geteekend in „De avondzon des Hei'dendoms." Plutarchus leefde ongeveer van 50 tot 125 na Chr; hij heeft Egypte per soonlijk bezocht en was een diep reli gieuze natuur. De mythe van Osiris, zooals die bij hem is bewaard geble ven, komt in hoofdzaak overeen met hetgeen ons de Egyptische monumen ten daaromtrent meedeelen. Zij luidt in het kort als volgt: Osiris is een halfgod, die van zijn vader de heerschappij over de aarde geërfd had; hij was een weldoener voor zijn volk en gaf het deel aan de zegeningen der beschaving. Zijn broeder_Set of (zooals de Grie ken hem noemden), Typhon doodde hem uit jaloezie, sneed zijn lichaam in veertien stukken en wierp die weg in verschillende deelen van het land. Isis, Osiris' gemalin, zocht net zoo lang tot zij al deze stukken weer hij een had. Daarna balsemde zij met de hulp van den god Anubis het lichaam van Osiris en maakte er een mummie van. Toen begon hij weer te herleven; op de aarde evenwel kon hij" niet meer blijven, maar hij werd de vorst der dooden, de god der onderwereld. RECLAME. Winterteenen JDe gruwelijke jeuk ver- fdwijnt onmiddellijk met AKKER's 1 KLOOSTERBALSEMj «ik. zuivert - verzacht /W 9 geneest JWp Isis bracht een zoon ter wereld: Ho- rus, die later, groot geworden, met Set 'den moordenaar zijns vaders den strijd aanbond, Welke is de beteekenis dezer my the? Er beslaan daaromtrent vel schillende verklaringen. De priesters in den tijd van Plutarchus zagen in Osiris den Nijlgod en dit is ook in overeenstemming met de Pyrainiden- teksten, die uit pl.m. 2500 v. Chr. da teeren. 'Wanneer de overstrooming komt, dan is zoo zeggen deze Osiris bet nieuwe water, dat 'de vel den groen doet worden. Is Osiris de personificatie van den Nijl, dan is zijn gemalin Isis de delta, die haar vruchtbaarheid, dankt aan de overstroomingen der rivier. En de boo- z,e god Set, die tegen Osiris den strijd aanbindt, is de woestijn. De herleving van Osiris uit den dood is een beeld van het natuurgebeuren: zal het tar- wegraan vrucht voortbrengen, dan is het noodig dat het eerst in de aarde valt en sterft; het gaat door den dood tot het leven. Behalve deze zijn er nog tal van an dere verklaringen dezer mythe: een astronomische, volgens welke Osiris de zon en Isis de maan is; een etymo logisch^, die de namen der Egyptische goden van Grieksche woorden afleidt; een wiskunstige, aangehangen door de Neo-Pytkagoreeën; een euhemeristi- sche, volgens welke Isis een koningin van het oude Egypte zou geweest zijn; ook eenige meer philosophische inter pretaties in Neo-Platoriischen geest. Overeenkomstig de syncretistisclie opvattingen, die in de eerste eeuwen na Chr. heerschten, sloten deze ver schillende verklaringen elkaar niet uit, maar hestonden zij naast elkaar. Al zeer vroeg, reeds onder de 12de dynastie, werd in Egypte het „heilige drama" van Isis en Osiris opgevoerd: een vertooning, die herinnert aan de nrfysterie-spelen in de middeleeuwen. In den Rómeinschen keizertijd was dit schouwspel bijzonder gezocht en velen, die in dien tijd, die in zooveel opzichten op den onzen gelijkt, ge bukt gingen onder het gevoel van de overmacht van het lijden in de wereld, zagen daarin de lotgevallen van hun eigen ziel weerspiegeld. Onder luide jammerklachten werd het sterven van den god aanschouwd, gesymboliseerd in de begrafenis van zijn beeld. Hij ging het rijk des doods ninnen, maar kwam daaruit zegevie rend te voorschijn. Juichend begroet te men zijn herrij<zenis, als in den don keren nacht het licht doorbrak en de priester den ingewijden de opstanding Aan het einde der Week Het voorbereidende werk voor de ontwapeningsconferentie schiet toch op en deze week bracht ons werkelijk eenigszins op den goeden weg. Natuurlijk gaat het uiterst lang zaam, er is zeer veel diplomatie noo dig om de moeilijkste punten, die door sommige vertegenwoordigers juist graag aangeroerd worden te vermij den. Dat die moeilijke punten bestaan, is natuurlijk de" zwakke plek in het program der voorbereidingscommis sie. Een van die zwakke plekken is o a. dat Engeland nimmer accoord zal gaan met een Volkenbonidscontrole over de Britsche vloot. Maar zal Frank rijk dan wel toelaten dat de naleving van de bepalingen ten opzichte van zijn legersterkte nagegaan wordt! En als de Vereenigde Staten niet mee willen werken? Dan loopt de con ferentie al vast voor zij begonnen is. Zelfs bij volkomen slagen der confe rentie zal vermindering 'der bewape ning het meeste zijn wat er te berei ken valt. De Franschen zullen wel genegen zijn zoo ver mogelijk met die vermin dering te gaan, om hun topzware oor- logsbegrooting wat te ontlasten, maar alleen als de andere Staten, vooral En geland meedoen. De vraag blijft slechts, zal Rusland, dat ook uitgenoodigd zal worden op de ontwapeningsconferentie eenigszins mee willen werken. Men kan haast wel vooruit zeggen dat dat zeker niet het geval zal zijn. Integendeel, de militaire macht der Sovjets wordt steeds grooter en de or ganisatie beter. Dus zal Polen, dat als eerste barrière dienst zou moeten doen tegen een mogelijken inval van Oost- Europeesche en Aziatische horden toch zeer sterk bewapend moeten blij ven. Maar in dat geval willen ook de staten der Kleine Entente zich niet verzwakken. Italië wil zich wapenen tegen Joego-Slavië, en Frankrijk kan geen sterk Italië zien heerscben over de Midd. Zee. Zoo draait alles om de zelfde spil, t internationaal wantrou wen dat ondanks den „geest van Lo carno" toch nog heel sterk is. Toch kan de Conferentie veel goed .werk doen, als zij zich maar houdt aan wat mogelijk is. Minder goed gaat het met de be handeling van de Mosoelkwestie. Het advies van het Hof van Intern. Justitie verklaarde den Volkenbondsraad be voegd om uitspraak te doen in deze zaak. Maar de Turken, die wel begrij pen dat het niet zou gauw tot een oor log zal komen, en d^t de Volkenbonds raad zichzelf zeer veel schade zou doen als zij een uitspraak deed, die tooh niet uitgevoerd zou kunnen worden, oefenen een druk uit, door te verkla ren dat, ingeval hen Mosoel niet toegewezen wordt, zij zich niet hij dat besluit zullen neerleggen. Evenwel is er in Engeland weinig lust om wegens Mosoel een kostbaren oorlog te voeren, waarvan de uitslag nog zeer onzeker is'bovendien. Als Turkije met Rusland een geheim verdrag heeft, gesloten, zooals beweerd "wordt, kan het in KI- Azië een groote macht ontwikkelen. Als de Engelsche Regeering aan het gezag van den Volkenbond niet een grooten slag wil zien toebrengen, moet het Mosoel wel afstaan. Leidsche Penkrassen. Amice, De liefhebbers van Gemeenteraads verslagen hebben deze week hun hart kunnen ophalen. Onze Gemeenteraad heeft toch niet minder dan zeven zit tingen gewijd aan de behandeling van de begrooting en naar ik vernam, scheelde het maar weinig of een acht ste zitting was noodig geweest. Na de verslagen die in ons blad op genomen werden, zal ik u niet ver moeien met een breede beschouwing over het behandelde, maar er zijn toch een paar dingen, waarop ik meen wel even de aandacht te mogen vestigen. En dan trekt het allereerst de aan dacht, dat deSoc. Democraten een buitengewone activiteit aan den dag hebben gelegd wat betreft het fabri- ceeren van moties en voorstellen. Van de 39 voorstellen enz. die waren inge diend, was het overgroote deel afkom stig van de S. D. fractie en voor een deel hadden deze voorstellen betrek king op dingen waaromtrent reeds meer dan eens een beslissing werd ge nomen of waarvan het bekend is, dat ze in onderzoek of voorbereiding zijn. De verklaring van dit optreden moet naar door een onzer raadsleden m.i. terecht werd opgemerkt, gezocht wor den in het plan om straks een bro chure uit te geven, waarin de houding der verschillende partijen wordt be licht. In die brochure moet natuurlijk in de eel's te plaats uitkomen de acti viteit v^de roode raadsleden blijkende uit het groot aantal voorstellen en mo ties van die zijde ingediend. Maar dat is niet genoeg. Om indruk te maken en de andere part^en te kunnen af breken was het voorts noodig, dat de meeste van de voorstellen werden verworpen, pit was al heel,gemakke lijk te bereiken, 'tls toch bekend dat er hier in Leiden nog heel wat zaken zijn, die wenschelijk en tot op zekere hoogte noodzakelijk kunnen worden genoemd. De uitvoering blijft echter achterwege in verband met de groote kosten die daaraan verbonden zijn. De belastingen zijn hier in vergelijking met andere plaatsen al buitengewoon hoog en dus is het zaak er voor te zorgen dat niet teveel hooi ineens op de vork wordt genomen en dat terdege •met de kosten gerekend wordt. Van daar dat B. en 'W. wel verbeteringen voorstaan, maar dat zij daarbij niet te hard vafi stapel loopen. Dat is,, ge zien de omstandigheden waarin wij hier verkeeren een heel verstandige tactiek. Op die wijze wordt er iets be reikt zonder dat het teveel in de pa pieren loopt. Voor wie echter geen rekening houdt met de financiën en voor wie er niet tegenop ziet de helastingschroef nog eenige malen aan te draaien, is het een kleine moeite B. en W. in gebreke te stellen en met verder gaande voor stellen te komen. En men kan dat te gemakkelijker doen, omdat men zeer goed weet, dat de rechterzijde wel de gelijk met den zwaren belastingdruk rekening houdt en dus bereid zal zijn ook mooi schijnende voorstellen af te stemmen. Zoo is 't dan ook gebleken, Voorzoover de voorstellen niet in han den van B. en W. werden gesteld óm praehadvies of door de voorstellers weer ingetrokken werden, werden ze. verworpen, teneinde ontreddering van den financieelen toestand der Gemeen te te voorkomen. Dat lijkt mij goed gezien, amice. Door zoo te handelen behartigde zij 'L be lang van de gemeente en hare ingeze tenen, niet alleen voorzoovor ze tot de geg-oeden gerekend kunnen worden, maar ook en niet in de laatste plaats van de arbeidersklasse, waarvoor de S.D.A.P. beweert op te komen. Volkomen terecht m.i. is er door een onzer raadsleden op gewezen, dat het verlagen van de toch al veel te hooge belastingen vooral van belang is voor de, arbeidersklasse. Trekken de meer gegoeden weg, zooals we dat de laat ste jaren steeds meer zien, dan is het noodzakelijk gevolg, dat de midden stand daaronder lijdt, maar ook dat in zoo goed als alle vakken de werk gelegenheid vermindert, dat dus de vraag naar arbeiders minder groot is, dat de loonen dalen en dat de werk loosheid toeneemt. 'Wie het dus wel meent met de be langen der arbeiders, mag niet mee doen aan de socialistische tactiek, om door het onbekookt indienen van voor stellen de belastingen op te drijven en Leiden onbewoonbaar te maken. En nu zal in de brochure die straks verschijnt wel zeer in den breede wor den uitgeweid over de starre houding van dc rechterzijde, die zoo goed als alle voorstellen verwierp, maar het lcomt mij voor, dat onze raadsleden, in 'tbesef dat zij inderdaad de ge meentebelangen hebben gediend, zich daarvan bitter weinig behoeven aan te trekken. Er is, zooals ge uit de verslagen zult gezien hebben in den breede critiek geoefend op het optreden van B. en W. speciaal door den heer van Eek, die een zeer 'lange rede hield, waar van eckiei* de inhoud niet evenredig was aan de lengte. Er werden allerlei volsfrekt niet nieuwe theorieën ver kondigd waarvan de korte inhoud de ze is dat de tegenwoordige maatschap pij niet deugt, waarom e n ieder, cok liet Gemeentebestuur mni in'o ..y - 'kou>wu. de voorbereiding - - -la ".u- van den god verkondigde, die ook hen deed hopen op een beter leven hierna maals. Algemeen werd in de Hellenistische wereld omstreeks het begin onzer jaar, telling de behoefte gevoeld aan verlos sing; doch voor de vervulling dezer behoefte was iets anders noodig dan „kunstig verdichte fabelen." BINNENLAND. Prov. Staten van Zuid-Holland. De vergadering van de Provinciale Staten van Zuid-Holland op Dinsdag 15 December a.s., zal, in afwijking van hetgeen dienaangaande op de agenda is vermeld, worden gehouden in de ver gaderzaal van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. De bezoldigingswetsontwerpen. De Regeering heeft 19 bezoldigings wetsontwerpen ingediend in verband met de wijziging van het bezoldigings besluit 1925 (het gladstrijken van plooi en). Zooals men weet, komt die wijzi ging aan de ambtenaren, welke ervoor in de termen vallen reeds over 1925 ten goede. Het gewijzigde bezoldigings besluit is nog niet gepubliceerd. Ten einde de uitkeering zoo spoedig moge lijk te doen plaats vinden, heeft men gelden, op de wetsontwerpen tot ver hooging van de verschillende hoofd stukken der staatsbegrooting, fondsen en staatsbedrijven aangevraagd, slechts bij benadering uitgetrokken. Geduren- den.de behandeling van de wetsont werpen worden de noodige berekenin gen gemaakt, opdat zoo spoedig moge lijk, nadat de gelden bij de wet zijn toe gestaan, de uitkeering kan geschieden. Het totale bedrag voor toeslagen uit getrokken, bedraagt naar raming 4.197.500. Verder zijn nog vier ontwerpen inge diend betreffende wijzigingen van de bezoldigingen der leden van den Raad van State, van de Rekenkamer, en van de burgerlijke en militaire rechterlijke macht. Laatstgenoemde bezoldigingen zijn in de wet vastgelegd, in tegenstelling tot de bezoldigingen van de ambtenaren bij de andere 19 wetsontwerpen betrok ken, welke bezoldigingen bij koninklijk besluit (bezoldigingsbesluit) worden geregeld. Het totaalbedrag, dat met alle 23 wetsontwerpen gemoeid is, wordt ge schat op 5.000.000 of 2.000.000 meer dan aanvankelijk in de bedoeling lag. De rijwielbelasting. In verband met de drukke werk- rende de laatste dagen van het jaar, zal zaamheden op de postkantoren, gedu- met den verkoop van rijwielbelasting- merken voor het jaar 1926 op die kan toren eerst worden aangevangen op 1 Januari 1926. Teneinde het publiek gedurende eenige dagen de gelegenheid te geven zich van een belastingmerk te voor zien, heeft de Minister van Financiën de ambtenaren der invoerrechten èn accijnzen opgedragen de controle op de naleving van de rijwielbelastingwet op de eerste zes dagen van het jaar '26 niet uit te oefenen. Met ingang van 7 Januari 1926 zal die controle echter terstond worden hetvat. we maatschappij, waarvan de heer van Eek, in tegenstelling met vele an dere partijgenooten, zich nog gouden bergen voorstelt Voorts werd zeer in den breede uitgeweid over de behoef ten van de minderbedeelden, waarbij sterk tot uiting kwam, wat ik dezer dagen las: de socialistische geest, die een breeden blik heeft en een vaste band in.... de zakken van anderen! Dat is toch het merkwaardige van ae Socialisten, dat zij zelf de handen op de zakken houden. Zij schelden op de huidige maatschappelijke verhou dingen, zij beklagen de minder be deelden en, in 't bijzonder de werkloo- zen en behoeftigen, maar in tegenstel ling niet de verschillende kerken, die duizenden en nogeens duizenden ver zamelen om het leed te verzachten, doen zij niet anders dan eischen stel len aananderen. Hun hart loopt over van medelijden, en ze willen al les doen. maar.... op kosten van de gemeenschap. Ook voor de werkloozen toonen ze voortdurend véél belangstelling te hebben. Er moet werk verschaft wor den, zoo eischen ze. Maar als dan ge vraagd wordt eens te willen zeggen, welke werken voor werkverschaffing in aanmerking komen, dan staan ze met den mond vol tanden en wijzen ze naar een grachtje, dat misschien overwulfd kan worden, wat echter weinig werk geeft, en naar 'n weg, die verbetering behoeft, maar waarover de gemeente niets te zeggen heeft. Natuurlijk kwam ook weer het oude stokpaardje, het houden van optoch ten op Zondag met muziek en banie ren, op de vlakte. Dat de Zondag is de Dag des Heeren, die geheiligd be lie oi'i i: worden, deert de Soc. Demo- c.:1. n et Dat wat men wenscht al le :.eiijk is door de Zondag&wet te Een onhoudbare toestand. Mr. J. Weyl schrijft in het Wkbl. vai het Recht: Verleden week werd» in een procedu re voor het Gerechtshof te Amsterdam het pleidooi bepaald op 28 Dec. 1900.. zes en twintig! Mijn cliënt, wien ik dit mededeelde, meende natuurlijk, dat ik mij in het jaartal vergist had. Het kost te mij heel wat moeite om hem te doen gelooven, dat bedoeld Hof inderdaad de eerstkomende dertien maanden geen gelegenheid blijkt te hebben om de mondelinge toelichting zijner zaak aan te hooren. Hoewel reeds herhaaldelijk, ook in dit blad, op dezen ergerlijken misstand is gewezen, acht ik het niet overbodig, gedachtig aan het „frappez toujours", nogmaals hierop de aandacht te ves tigen. Waar de balie nu ook verplicht is om vlug te procedeeren (deze procedure hangt eerst sedert September j.l. voor het Hof) wordt het thans hoog tijd, dat het gerechtshof te Amsterdam worde uitgebreid met een zoodanig aantal raadsheeren, dat een geregelde gang van zaken gewaarborgd zal zijn. Indien er in de Volksvertegenwoordi ging nog iemand is, die belang stelt in onze rechtspraak, moge in dezen on- houdbaren toestand eens spoedig ver andering worden gebracht? Zooals het nu is, kan het waarlijk niet langer doorgaan. Opgraving bij Caesarea. De Tsjecho-Slowaaksche Klein-Azia tische Archaeologische expeditie on der prof. Hrozny, heeft haar opgra vingen bij Caesarea met buitengewoon |}lc,cel,clezei'1 dagen beëindigd."In het u t Tepegebied is een uitgestrekte riethitische burcht, gebouwd op een bieed terras van steen en leem, g<t vonden, benevens een Hethitische tem pel.* Beide dateeren uit de veertiende eeuw—v. Chr. Brokstukken van zui len en reliefs werden aangetroffen en in jongere lagen enorm groot vaatwerk van anderhalvèn meter hoogte. Aan de Oostzijde van de Kul Tepe- heuvel werd een uitgestrekt kwartier vaneen oude stad blootgelegd, en daarin, naar het schijnt, het cent ral ej archief van Cappodocische groothan-; delaren, die niet alleen niet Klein-1 Azië, maar ooik met Mesopotamië en' Assyrië in verbinding stonden. De be-: .treffende archiefstukken van om-: streeks 2100 jaar v. Chr., zijn in spij-1 kerschrift gesteld op leemen schrijf tafels, die grootendeels in leemen hul zen zijn gesloten. Voor sommige fir ma's blijken bepaalde ruimten te zijn gereserveerd: ae schrijftafeltjeswer-! den daarin in groote stukken vaat—' werk of in terracottakistjes gerang schikt. Op een dezer kistjes is een relief, een aap, als zinnebeeld van lis tigheid afgebeeld, die* nieuwsgierig' naar den inhoud van de kist speurt. Ef zijn ongeveer duizend schrijftafeltje^ gevonden. De Tsjecho-Siowaaksche expeditie} heeft "het vroeger bestaan van een stad van ongewonen omvang vastge steld. Waarschijnlijk heette zij Ka—: nesch; in de geschiedenis van Klein- Azië heeft zij een belangrijke rol ge— ^ertuitgravingswerk geschiedde met krachtdadigen steun van de regeering te Angora in een door malaria ge teisterde streek. Twee leden der ex peditie zijn dan ook door deze ziektf aangetast. overtreden, wordt geen bezwaar ge acht. Dat de Christelijke arbeiders, die men achter de roode leiders wenscht te verzamelen, daardoor in hun gods dienstige gevoelens worden aangetast deert hen niet, omdat naar de mee ning van den heer v. Eek alleen met de wenschen van de meerderheid ge rekend moet worden, zelfs als het be treft de uitvoering van een wet. Een zonderlinge democratie is dat, amice, en een bewijs waar het met on ze volksvrijheden heengaat indien de revolutionaire partijen het voor het zeggen krijgen. Teekenend was voor mij ook, da.t de heer Eerdmans bij de gemeente, evenals in den staatsdienst, maar één weg naar bezuiniging kent, n.l. de uit- keeringen aan liet bijz. onderwijs te verminderen, 't Deed mij plezier, dat deze professor deswege door een onzer Antirevolutionaire leden behoorlijk onder handen werd genomen. Ik zou hiermee van onze zaak kun nen afstappen, amice, ware het niet dat de heer Knuttel m.i. een woor l heeft gesproken, dat ernstige overwe ging verdient. Deze communistische afgevaardigde wees er op, dat het com munisme steeds meer om zich heen- grijpt in tal van landen en dat de macht van Moskou voortdurend tóe- neemt. Niet onmogelijk dat hier ee nige overdrijving in 't spel was, maar feit is dat er steeds meerderen zijn die zich door den communistischen geest voelen aangetrokken. We zullen verstandig doen amice, met deze waarschuwing ter harte te nemen, door te waken en te bidden en door allen mee te werken, dezen geest uit den afgrond te bestrijden en tegen te staan. VERITAS^?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 6