NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN VRIJDAG 11 DECEMBER 1925
TWEEDE BLAD.
LORENTZ.
11 December 1925.
t>e iriah van wetenschap keert zich
naar 't roemrijk Leiden,
Staat even stil om mee den vorst te
wijden,
|Wiens glorie over heel de wereld
straalt,
Den vorst, groot door zijn eenvoud
van bewegen,
Groot door zijn kunnen, wetenschap
ten zegen,
JDie in het diep van 't Godsgeheimnis
daalt.
Licht! 'Wat is licht? De wijsgeer blijft
het vragen,
Tuurt naar den wachter of hij het
ziet dagen;
De wachter speurt in 't eindloos verre
diep,
En als hij iets zdet schimmen lijk een
wonder,
Roept hij het van den torentrans naar
onder:
?k Ontwaar een glimp van 't Licht, die
't Licht eens schiep.
Gods Licht het licht! Het wezen aller
dingen!
De wetenschap mag in het diepe drin
gen,
In Hem, door Hem, uit Hem is aller
zijn
Zij het den vorst der wetenschap ge
geven,
Als grootste glorie van zijn kostlijk
leven,
Dat hij ontdekk' 't geheim van 't God-
lijk schrijn.
J. P. VERGOUWEN.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Drietal: Te Maarssen, H. J. van
Schuppen te Groot-Ammers, J. J. Tim
mer te Ermelo en E. Warmolts te Heer-
de.
Bedankt: Voor Nijkerk, H. J. van
Schuppen te Groot Ammers.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Scheveningen, G. 0.
Donner te Emmen.
Bedankt: Voor Anna Jaeobaparo-
ohie: A. Wijngaarden te Baarland.
Bevestiging, intrede, Afscheid.
Dr. H. Wi. Obbink is voornemens
14 Febr. afscheid te nemen van de
Ned. Herv. Gem. te Ootmarsum on Zon-
idag d.a.v. 21 Febr. zijn intrede te hou
den bij de Ned. Herv. Gom. te Gelder-
malsen.
Na des morgens bevestigd te zijn
idoor Ds. Kai's, van hermunten, deed
Zondag j.l. Ds. H u i s m a n, gekomen
'van Den And el, zijn intrede bij de
Ned. Herv. Gemeente te Woldendorp,
sprekende naar aanleiding van Job. 7.
vers, 1 en Joh. 16:33b.
Den nieuwen leeraar werd staande
Ps. 134:3 toegezongen.
Theol. school.
Geslaagd is voor het Candida a tsexa-
men de neer J. F. de Gier te Waard.er
(Z.-H.).
BINNENLAND.
DE KABINETSCRISIS.
De oplossing?
„De Rsb." zegt van verschillende
kanten te hooren, dat de mogelijkheid
dat de drie fracties der rechterzijde tot
overeenstemming komen, de laatste da
gen duidelijker naar voren is gekomen.
In politieke kringen der rechterzijde
wordt dan ook op terugkeer van een
Coalities-kabinet gerekend.
De Nederlandsche Posterijen.
Een bekende Amsterdamsche firma
zond een brief aan iemand te Breda. De
geadresseerde bleek niet te vinden en
de Nederlandsche posterijen zonden
dezen brief uit Nederland aan het Ned.
FEUILLETON.
Kathlyn Barrington.
S)
„Is dat zoo?1'
.,Ja." Hij liet een briefje achter voor
mij. Ik moet zoo vlug mogelijk in Yong
Foo komen en de bagage meenemen,
die hij achterliet. Zoo juist is mij de
vrije overtocht naar Yong-Foo aange
boden."
„Door Li-Weng-Ho?"
„Ja" antwoordde ze hem verbaasd.
„Hoe Wist u dat?"
„Ik vermoedde het" was het ant
woord. „Ik ontmoette den mandarijn
toen hij deze zaal verliet." Hij wacht
te een oogenhlik en vervolgde rustig:
„Juffrouw Barrington, als ik in uw
plaats was, zou -ik dit aanbod afwij
zen."
„Ik verlang ook niet om van dit aan
bod gebruik te maken" antwoordde bet
meisje, met een peinzenden blik op
het gelaat, „maar ik kan moeilijk wei
geren, Li-Weng-Ho is een vrieiid van
mijn vader."
„Hoe wist hij, dat u verlegen was
om even reisgelegenheid naar Yong-
Foo? Had u hem dat verteld?"
„Neen/'Maar het schijnt, da.t^ hij
adres terug met de aanwijzing „retour
iï rexpéditeur" daarop gestempeld.
Dat is, zegt het „Hbld.", Nederland
sche manier!
Nederland en Rusland.
De heer Duys lid van de Tweede Ka
mer, heeft aan den minister van bui-
lenlandsc'he zaken, de volgende vragen
gesteld:
Is het den minister bekend, dat de
vertegenwoordigers der Russische Sov
jet-regeering aan de Belgische regee
ring hebben medegedeeld, dat zij er de
voorkeur aan zouden geven van de ha
ven van Antwerpen gebruik te maken,
liever dan dat Russische schepen Rot
terdam aandoen, omdat de Rotterdam-
sche haven, volgens hun meening, te
veel onder Engelschen invloed zou
staan? Zoo niet, is de minister dan be
reid een onderzoek in te stellen naar
de vraag of inderdaad zulke mededee-
lingen zijn gedaan?
Is de minister niet van oordeel, dat
in ieder geval ook hieruit weder blijkt,
de groote noodzakelijkheid oin zoo
spoedig mogelijk met Rusland tot re
gelmatige handelsbetrekkingen te ko
men, desnoods door voorafgaande of-
ficieele erkenning der Russische Sov
jet-republieken?
Indien de minister tot dit laatste niet
het initiatief wenscht te nemen, is hij
dan bereid mede te deelen, welke offi-
cieele middelen hem dan ten dienste
staan, ten einde de handelsbelangen
van 'Rotterdam, en dus van ons land,
officieel te kunnen beschermen tegen
dergelijke beweringen?
Gemeenteraad Leiden.
Vergadering van Woensdag.
Avondvergadering.
De Voorzitter heropent de vergade
ring te kwart over 8.
Aan de orde is punt 288: kolken en
riolen.
De heer S c h 11 e r bespreekt den
slechten staat waarin de rioleering
van Bakkerkorfstraat verkeert. Het
riool ligUte hoog en op meerdere plaat
sen gebroken, Als niet tijdig maatrege
len worden genomen zal zich dezelfde
toestand ontwikkelen in de Pasteur-
straat.
Weth. Mulder zegt dat Gemeen
tewerken alleen verbetering mogelijk
acht als de woningen worden op
gevijzeld, wat een bijna niet te be
talen affaire zou worden. Spreker
eikent dat het een bitter ongelukkige
toestand is, die zoo spoedig mogelijk
moet worden verholpen. Men is er
trouwens reeds over bezig. Zoo staat
het ook met de Pasteurstraat.
In antwoord op den heer Wilbrink
verklaart weth. Mulder dat het be
drag van 2000 dat in 19£5 niet is ge
bruikt voor de uitdieping van vaar
water, in 1926 kan worden verwerkt.
Bij post 291 komt een voorstel van
den heer Groeneveld, luidend als volgt:
De raad verzoekt Burgemeester en
Wethouders zoodanige maatregelen te
nemen, dat de taak van de Commissie
voor het Marktwezen wordt uitgebreid
tot den Havendienst.
De heer Groeneveld (S.D.A.P.),
verdedigt zijn voorstel. Spr. vindt dat
deze beide diensten op dit punt niet
te schreiden zijn. Soms worden in de
commissie onwillekeurig dingen bespro
ken, die den Havendienst betreffen,
totdat men bemerkt, op verboden ter
rein te zijn.
Den heer Wilbrink (C.H.) die ge
drukt ging onder het verwijt dat de
rechterzijde om politieke redenen geen
voorstellen van de S.D.A.P. wil steu
nen, is het aangenaam nu eens een
voorstel van dien kant te kunnen steu
nen. Spr. acht voor dit voorstel werke
lijk veel te zeggen.
De heeren S p e n d e 1 (R.K.) en v. d.
mijn vader vannacht voor diens ver
trek gesproken l;eeftToen ze den
bezorgden blik op bet gezicht van den
zendeling zag, hield ze op en vroeg:
„Wat is er?'
„Er schoot me een gedachte te bin
nen" antwoordde hij luchtigjes, niet
willende toonen, in hoever hij ver
moedde, dat er samenwerking bestond
tusschen Barrington en den manda
rijn. Vervolgens voegde hij er aan toe:
„Ik denk, dat ik uw moeilijkheid kan
oplossen juffrouw Barrington, ten
minste als u er niet tegen opziet de
reis ie maken in een sampan van de
zending. Het meisje lachte hartelijk.
Dat zal ik heel graag doen."
Dr. Forsyth keek op zijn horloge
Wij vertrekken over twee uur
als u dan tenminste klaar kunt zijn.
Er zijn twee dames en ik. De dames
gaan paar Fong-Chin, en tot zoover
zal de boot dus wel wat vol zijn."
„Het zal toch beter zijn dan de rui
me salonboot van Li-Weng-Ho" gaf ze
glimlachend ten antwoord.
„Veel beier" antwoordde hij ernstig.
„Als u me dan verontschuldigen
wilt zal ik me gaan klaarmaken voor
het vertrek, Dr. Forsyth. Binnen een
uur ben ik klaar."
„Dat is heel goed'antwoordde hij
R c ij d e n (C.H.) steunen eveneens het
voorstel. Dc laatste, hoewel hij, schoon
lid der commissie, niets van het voor
stel afwist. Spr. raadt voorts aan, des
kundige raadsleden in deze commissie
13 benoemen. Van het marktwezen weet
spr. wel iets, van den havendienst
echter minder
Weth. Reimeringer vindt het
onnoodig voor een zoo klein corps als
de Havendienst omvat een commissie
in te stellen, al zou op zichzelf een
commissie wel gewenscht zijn. Maar
wat hier te doen is, kan in hoofdzaak
in het Georg. overleg worden behandeld
De Havendienst wordt overigens be
hartigd door de comm. v. fabricage.
De heer Huurman voelde eerst
wel voor het voorstel, maar gelet op de
gegronde bezwaren van den wethou
der en het door den heer v. d. Reyden
opgemerkt betreffende de noodige
kennis, zal spr. tegen het voorstel
stemmen.
De Voorzitter zegt, dat inder
daad de havendienst voor een groot
deel onder fabricage ressorteert. Met
den heer v. d. Reyden is spr. het eens,
dat een beduidende aanvulling alleen is
te verkrijgen door het benoemen van
louter deskundigen.
In antwoord op een tweede betoog
van den héér Wilmer zegt de V o o r-
z i 11 e r nog, dat gewoonlijk de coram,
v. b. Marktwezen ook gehoord worden
over algemeene markt- en havenbe-
langen. Alleen heeft spr. er bezwaar
tegen, dat het beheer over een in
hoodzaak technischen dienst gebonden
zou zijn aan het oordeel van e?n min
der deskundige commissie.
Tenslotte wordt het in een mutie om
gezette voorstel met 18—10 stemmen
aangenomen. Tegen de wethouders en
de leeren Huurman, Zuidema. Wilmer,
Spendel, Bergers, Splinters en v.d. Rey
den.
Daarna komt in .behandeling ten
voorstel van den heer Verweij om
1000 en een voorstel van den heer
Knuttel om 5000 beschikbaar te stel
len voor schoolreisjes.
Verder een motie van den heer Sijt-
sma, luidend als volgt:
De Raad van oordeel, dat het met
het oog op den in de gemeente be-
staanden toestand van het lager on
derwijs wellicht aanbeveling zou ver
dienen, dat het plaatselijk toezicht op
dit onderwijs worde versterkt met een
gemeentelijk inspecteur, noodigt B en
W. uit dit denkbeeld nader te over
wegen en daarover prae-advies uit te
brengen.
De heer S ij t s m a zegt bij liet in
dienen van zijn motie geheel op den
bodem der wet te staan. Nu de hoofden
van scholen niet meer ambulant zijn
acht spr. de aanstelling noodig van
iemand die het algemeen toezicht uit
oefend, voor de noodige zuinigheid
zorgt en verkeerde zuinigheid kan te
gengaan.
In verschillende plaatsen is reeds
zoö'n functie en naar spr. meent be
staat zij ook, zij het in anderen vorm,
aan verschillede bijzondere inrichtin
gen hier ter stede.
De heer Knuttel verdedigt zijn
voorstel. Het resultaat van het particu
lier initiatief is hier nog zeer gering.
Op 13 van de 24 gemeentescholen wordt
nog niets gedaan. Daaronder zijn juist
de twee scholen uit do Vrouwenkerk
steeg en de twee uit de Havenstraat,
waar de kinderen der minst gesitueer
den schoolgaan.
De heer V e r w e ij steunt de beide
voorstellen.
De heer O o s t d am zal de school
reisjes als zijnde reeds dikwijls bespro
ken buiten bespreking laten. Wat de
motie-Sijtsma betreft waarschuwt spr.
tegen uitbreiding van het ambtenaren
corps. Reeds gisteren probeerde men
weer stiekum een adjunct-directeur
We hebben dan ruimschoots den tijd
naar de sampan te gaan."
Na het vertrek begon hij te ontbij
ten. Hoewel zijn gedachten steeds be
zig waren, bemerkte hij toch, dat twee
maal een Chinees in eenigszins over-
dadigen Uniform de zaal binnenkwam,
nauwkeurig rondkeek en vertrok.
En toeji hij zelf de zaal verliet, zag
hij dien man in de onderdanige hou
ding van een dienaar, voor Li-Weng-
Ho staan. Blijkbaar was die man dus
door dezen gezonden met het doel om
óf op hem, óf op Kathlyn Barrington
een wakend oog te houden. Dit ver
moeden werd anderhalf uur later be
vestigd, toen dezelfde man aan juf
frouw Barrington, die gereed stond in
een bootje te stappen dat haar naar
de zendingsampan brengen zou een
briefje overhandigde. Ze nam het aan,
las het, schudde daarop het hoofd en
richtte eenige woorden tot den brenger
van het briefje. De man protesteerde
op eerbiedige wijze, maar het meisje
deed, alsof ze niet meer zag en stapte
aan boord. Terstond gaf Forsyth be
vel om van wal te steken en de bcot
zette zich in beweging. Onder, het
voortglijden langs de oevers der n-
vier, richtte Forsyth zich .ca -o. zijn
medoiciz-gsier. ..Wa *u\v .neiiü yaa
van den G. G. D. binnen te halen, in de
persoon van een schoolarts. Spr. vindt
bet niet op den weg van den raad lig
gen B. en W. een ambtenaar op te drin
gen dien zij niet wenschen.
De heer Witmans steunt de motie-
Sijtsma. Spr. is een geval bekend,waar
in ouders door het onhandig optreden
van personeel bij het onderwijs hun
kinderen op een bijzondere school
plaatsten. (Rumoer. Stemmen: Ver
schrikkelijk is dat!)
De heer Z u id e m a vindt het argu
ment, dat ook andere groote gemeen
ten een inspecteur hebben al heel zwak
Daaruit volgt toch niet, dat hier dit
voorbeeld moet worden nagevolgd. De
heer tsijtsma heeft gewezen op het toe
zicht bij het bijzonder onderwijs, maar
daarmee geeft hij blijk niet op de hoog
te zijn. Dat toezicht heeft geen plaatse
lijk karakter en heeft een geheel ander
doel. Spr. acht het, na den gevoerden
strijd tegen het ambulantisme, merk
waardig, dat nu een inspecteur ge
vraagd wordt, omdat de hoofden niet
meer ambulant zijn. Waar spr. geen
enkel steekhoudend argument heeft
gehoord kan hij aan dit voorstel zijn
steun niet geven.
Wat de schoolreisjes betreft, als die
moeten dienen om het land te leeren
kennen
De heer Heemskerk: dan kun
nen ze het geheele jaar wel op reis zijnl
(vroolijkheid).
De heer Zuidema gelooft ook, dat
daar andere dingen voor noodig zijn
dan een reisje per trein, een wandeling
en hier of. daar wat melk drinken
Wanneer men schoolreisjes zoo noo
dig' vindt verhindert niets daarvoor zelf
geld bijeen te brengen.
De heer Wilbrink vindt dat de
heer Witmans, die liier verscheen als
dc democratische bezuiniger een
vreemd figuur maakt. Dat er een paar
kinderen bewaard worden tegen over
gang naar bet bijz. onderwijs is hem
wel 5000 per jaar waard. (Voortdu
rend rumoer en vroolijkheid).
De Voorzitter: 't lijkt hier wel
een kippenhok!
Wetli. Meynen vindt, dat het
schoolterrein hier voor de gewone in
spectie best te overzien is. Hoewel de
schoolhoofden niet meer ambulant zijn
kunnen zij nog wel terdege veel in
vloed uitoefenen ten gunste van een
goed toezicht. Van de pereoneels-verga-
deringen heeft spr. een zeer goeden in
druk gekregen. De verhouding tot de
Comm. van Toezicht is uitstekend, en
bovendien is Leiden de zetel van de
Rijksinspectie. Men kan ook te veel
inspecteeren. Dat leidt tot schade.
Wat de schoolreisjes aangaat blijft
spr. bij zijn steeds gevolgde opvatting,
dat het organiseeren daarvan mdet
worden overgelaten aan het particulier
inititatief.
De heer Knuttel is het met den
Wethouder eens, dat teveel toezicht het
onderwijs zou schaden, gelijk een te
groote controle steeds de Ambtenaren
bedreigt.
De heer Verweij zal bij nadere
overweging stemmen tegen het voor-
stel-Sijtsma omdat spr. niet ongevoelig
is voor hetgeen door den heer Zuide
ma en den Wethouder over den strijd
tegen het ambulantisme is opgemerkt.
Ook is spr. de verdediging van den
heer Sijtsma tegengevallen. Zijn argu
menten waren niet sterk.
De heer S ij t s m a schrijft de veran
derde houding van den heer Verweij
toe aan zekere vrees voor zijn fractie-
genooten, die er niet zoo heel erg vóór
waren. De vorige keer heeft hij ook al
een standje gehad omdat hij B. en W.
hulde had gebracht. Spr. vindt het
vreemd, dat de Wethouder zich aan
sloot bij 's heeren Knuttels vrees voor
te veel toezicht. De heer K. wil zelfs
geen toezicht op de burgerij.
Li-Weng-Ho afkomstig?"
„Jawel" antwoordde ze. „Die man
was een van zijn bedienden. Hij wilde
me naar de boot van zijn meester bren
gen."
„De mandarijn schijnt het niet gauw
op te geven" zei hij, in de hoop, dat ze
verder in hem vertrouwen wilde sio'»-
len, maar ze stelde zich tevreden met
de loutere toestemming van zijn oor
deel.
„Dat schijnt hij zeker."
Langs een net van kanalen, tusschen
straten van bootjes, bracht het vaar
tuig hen naar een groote helder-uit-
ziende boot, waarop twee Engelsche
meisjes stonden, die met nieuwsgieri
gen blik alles om haar heen opnamen.
„De zendingsboot" duidde Forsyth
glimlachend, aan.
„En die twee meisjes zijn de passa
giers voor Fong-Chin. Ik hoop, dat ze
h bevallen zullen. Ze kennen China
niet zooals u; want ze zijn pas aan
gekomen.
Forsyth stelde de dames aan elkaar
voor en keerde toen terug om zorg te
dragen voor de bagage. Het viel hem
cp, dat juffrouw Barrington vrij wat
pakjes en pakken bij zich had, maar
nU gaf daaraan de verklaring, dat ze
ve^i handelsartikelen bij _&ich moest
De heer O o s t d a m komt ernstig op
tegen door den heer Sijtsma tegen den
heer Verweij gerichte verwijt ook om
dat daarbij het aanzien van den raad
is betrokken. Het eert den heer Ver
weij, dat hij objectief wil oordeelen.
Verder ziet spr. in het streven van
den heer Sijtsma wantrouwen jegens
het personeel van het openb. onderwijs.
Onder hevig gelach begint de heer
Witmans een tweede verdediging
van het voorstel-Sijtsma. Spr weet nog
een feit, maar dat zal hij in openb. ver
gadering niet noemen (gelach).
De heer Zuidema vindt, dat de
heer Witmans in zijn verdediging van
bet Openb. onderwijs erg tekort schiet.
De heer Witmans had die gewichtige
feiten, .tie zelfs niet in een op-mbare
vergadering besproken kunnen wor
den, al lang aan den Wethouder moe
ten vertellen. Voor een verdediging
als deze kan spr. niet veel respect heb
ben
De heer Wilbrink: de eene demo
craat wil den anderen te pakken
pemen.
De motie-Sijtsma wordt verworppn.
vóór de democraten en de V.-D
Het voorstel-Knuttel wordt met 22—8
stemmen verworpen, het voorstel-Ver-
v.eij met 1911 stemmen.
Daarna komen twee voorsteken van
den heer Verweij in behandeling van
den volgenden inhoud:
a. Or.dergeteekende stelt voc.\ dat in
het vervolg schoenen zullen worden
verstrekt aan de kinderen, die ~nn
schoolkinderkleeding gebruik m<r
b. Ondergeteekende stelt voor, d- L ge
durende de vacanties do verstrekking
van schoolkindervoeding voortgang
vindt. 1 v
De heer V e r w e ij komt nogmaals
met deze voorstellen omdat hij maat
regelen in dezen geest beslist noodig
acht.
De heer Heemskerk zegt cr tot
dusver nog niets vernederends in te
kunnen zien, dat aan de bedeelde kin
deren klompen worden verstrekt, waar
nog zeevele niet-bedeelden ook klom
pen dragen.
Schoolkindervoeding is ook in de
vacantie noodig maar in dien tijd dient
zij niet voor rekening van de overheid
te worden gebracht. Dat is het werk
van andere instellingen.
De heer Knuttel steunt de beide
voorstellen.
De heer Spendel heeft o. m. be
zwaar tegen de schoolkindervoeding
tijdens de vacantie om de hooge kos
ten van vervoer en uitdeeling nu kot
onderwijzers niet voor de uitdeeling
eten in de school wordt genuttigd en Ue
kunnen zorgen en dus door betaalde
krachten moeten worden vervangen.
Weth. Meynen zal niet in de her
haling van vorige discussies treden.
Met dén heer Heemskerk vindt spr. in
het dragen van klompen niets vernede
rends. Bij vochtige wegen is het zelfs
zeer goed. Spr. is de onderwijzers dank
baar die op de scholen de voeding wil
len regelen. De regeling is nu veel be
ter. Er is^orde en eerbied voor en na het
eten. Maar tegen vacantievoeding zijn
veel practische bezwaren door het niet
verwzrmd zijn van de gebouwen en het
ontbreken van bedienend personeel.
De heer Baart houdt een breed be
toog om duidelijk te maken, dat liet
dragen van klompen onteerend is rn
duurder dan het gebruik van schoe
nen. De rechterzijde is er alleen voor
omdat men bang is wat meer te moe
ten bijdragen.
De beer Heemskerk bestrijdt d©
voorstelling alsof iemand die hier op
klompen loopt, „geteekend" zou zijn
en alsof de bedeelde kinderen in de
vacantie honger zouden moeten lijden.
In stemming komt voorstel a.
Verworpen met 22 tegen 9 stemmen.
Voor de S D.A.P. en de heer Knuttel.
hebben van haar vader, in welke mee
ning hij versterkt werd door de zwaar
te van sommige pakken. Nauwelijks
was de bagage overgeladen, of de sam
pan werd losgegooid en de zuidenwind
bolde de zeilen en dreef hen langzaam
de Pi-Kiang op, die naar Fong-Chin
voerde en verder naar Yong-Foo.
Terwijl zij daarheen dreven, zag For
syth hoe een jonk met dubbele zeilen
zich losmaakte uit de menigte van
vastgemeerde zeilen. Toen hij zijn kij
ker op de jonk richtte, zag hij, dat ze
de kleuren voerde van Li-Weng-Ho.
En terwijl de sampan kalm haar wég
vervolgde, was hij in gedachten ver
zonken, peinzende over Li-Weng-Ho
en diens woorden.
HOOFDSTUK IV.
Werp uw brood uit op het water.
Voor Kathlyn Barrington zoomin als
voor Dick Forsyth bood de reis iets
nieuws, maar voor de twee ^endings-
zusters, die pas uit Engeland gekomen
waren, was alles vreemd. De sampans
en jonken, die zij inhaalden en tegen
kwamen, de dorpen langs den oever,
de pagoda's (kerken) schitterend' in
het zonnelicht, de kraanvogels traag
wiekende over het water,dat alles
trok de aandacht en verwekte vroo-
ijjkhPidt -..mcardtrvervolgdb
