MODERUBRIEK
- ----- -
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN DONDERDAG 5 NOVEMBER 1921
- GEMENGD NIEUWS.
Te vlnfl geteld.
In Amsterdam is een woningtelling
gehouden waarvoor plm. 160 werkloo-
ze kantoor- en handelsbedienden wer
den aangenomen.
Be duur van het werk werd geschat
op plm. 2 weken, eer langer dan kor
ter, maar na 10 dagen werd reeds het
grootste deel ontslagen, omdat het
werk was afgeloopen.
Naar aanleiding daarvan schrijft de
T e l'e-gr. onder Spotternij of Sotternij:
Ik,moet zeggen, dat ik van de han
dels- en kantoorbedienden niet veel be
grijp. Daar krijgen zij een kans langer
dan twee weken aan den arbeid te zijn
en in stede daarvan een gepast mis
bruik te maken dóór de veertien dagen
tot een maandje uit te rekken, wer
ken ze zoo hard dat ze na zes dagen
alweer op straat staan. Ik vind dit on
verantwoordelijk, vooral in dezen tijd.
En hoe weinig collegiaal tegenover de
gemeente-ambtenaren, die thans een
zonderling figur slaan nu niet-gemeen-
te-ambtenaren slechts drie-kwart van
den tijd noodig gehad hebben dien zij
er anders aan besteed zouden hebben.
En dat vlak voor de behandeling der
Begrooting, nu ijverige raadsleden op
zoek èijn naar onderwerpen öm hun
bezuinigingswoede aan te koelen.
Indien de handels- en kantoorbe
dienden denken, dat zij een kranig
stuk werk verricht hebben, zooals „Het
Volk" geestdriftig schrijft, dan hebben
zij het glad mis. Een dergelijk optre
den, een dergelijke beschaming van
het in hen gestelde vertrouwen, is niet
in staat de Gemeente aan te moedigen
in den vervolge hun weer eens een of
ander werk op te dragen. Zoo brengen
zij de klad er in en als Wibaut straks
3/4 van de ambtenaren op straat zet
socialiètische patroons zijn tot yeel in
staat en ze vervangt door handels-
en kantoorbedienden, aan wie dan de
schuld?
Neen. Snel werken is goed en zelfs
prijzenswaardig, maar men overdrijve
niet. Men maakt het op die wijze voor
anderen onmogelijk naar den eisch te
werken
Tram botsing. Gisternacht
heeft te Berlijn een tramongeiuk plaats
gevonden, waarbij: 10 personen ge
wond werden.
M o e i 1 ij' k e k w est i e. D e Ifon-
densohe rechter heeft een merkwaar-
jdige zaak te behandelen gehad.
Een gewezen vlieger van de Impe
rial Airways eischte van die- maat
schappij; schadevergoeding, omdat
hij; ontslagen was wegens dronken
schap in dienstbetrekking.
Alvorens van Amsterdam naar Croy
'don te vliegen had de vlieger in een
café te Amsterdam drie o,f vier glazen'
bier en twee glazen jenever gedron
ken.
De heer Bertram, vertegenwoordi
ger van de 'firma' in Nederland, had
hem verboden de reis te ondernemen.
De vlieger had dat echter toch gedaan
jen was behoudep. op Croydon1 aa'n-
jgekomen. Hij' had zich daarop onmid-
jdellij'k naar een arts begeven, die hem'
een attest uitreikte van volkomen nuch'
fierheid.
Na een uitgebreid verhoor, vo,o ma
nnelijk over de vraag of een normaal,
.mensch genoemde kwantiteit aan
drank kan verdragen zonder 'dronken
te worden, werd de behandeling ver-
Ontploffingen. Iemand te
Burton-cn-Trent streek' Maandag een
lucifer af tegen een trampaal, waarop
onmiddellijk een ontploffing weerklonk
jen het bovenstuk van de paal voor
zijn voeten neerviel.
Bij' onderzoek bleek, dat een elec-
trische draad contact gemaakt had,
waardoor een gaspijp d omgesmolten:
(was en het gas in oen trampaal was
gevloeid. Dat gas was door het af
strijken van de lucifer ontploft.
Terzelfdertij'd streek in eem naburig
huis een kind een lucifer af in de
Ibuurt van een gaskachel. Ook hier
volgde een ontploffing, waardoor de
ruiten van het huis sprongen. Het kirtld
kwam met den schrik vrij;.
Trein op een autobus gere
den, Volgens een telegram uit
New York is te Nabunta (Georgië)
een locaaltrein op een autobus ge-
loopen, waarin tientallen schoolkinde
ren gezeten waren.
Volgens de laatste berichten zijn biji
deze botsing 7 kinderen gedood en 24
gewond.
Een Dames-gemeenteraad.
Te Utsire, een klein plaatsje in
Noorwegen hebben, gemeenteraadsver
kiezingen plaats gehad, welke een ge
heel onverwacht resultaat opleverden,
meldt een Noorsch blad.
De nieuwe gemeenteraad van 12 le
den zal n.l. bestaan uit 11 dames en
1 man.
Omtrent die oorzaak van dezen 1
momenteel tenminste nog vrij on-
gewonen uitslag vertelt het blad het
volgende:
Èen telegraafambtenaar had om
een soort sabotage te plegen uit "on
tevredenheid over de vorige vroede
vaderen een candidatpnlijst ingediend,
waarop alleen vrouwennamen voor
kwamen. Die lijst schijnt echter nog
al indruk te hebben gemaakt, daar ge
lijk gezegd,. 11 vrouwen werden uit
verkoren om als vroede moederen, de
belangen van Utsire te behartigen.
(Een"vermogen van 10 mi 1-
liard. Uit Boedapest wordt ge
meld, dat de te Aparko gestorven
grondbezitter Kegl zijn geheele ver
mogen, ter waarde Van 10 milliard,
kronen, aan den staat heeft vermaakt,
In zijn testament .bepaalt hij; o.m. dat
de grond, dien hij bezit, voor de paar
denfokkerij! gebruikt moet worden.
Zijn bibliotheek, die meer dan elf
duizend deelen telt, in hoofdzaak Oos'
tersche werken, heeft hij' aan de Hon-
gaarsche Academie ,van wetenschap
pen nagelaten. Bovendien heeft K'egl
igroote bedragen voor den bouw van
weeshuizen en voor kerkelijke doelein
den aangewezen. i i i
Onder dei tram: Gistermiddag'
is tusschetn Driebergen lein Eijseriburg
ter hoogte van de buitenplaats „C,aro
lina", oen auto, waarin gezeten: waren
dei heer R. Boomsma, lid van den
Utreiehtschen 'gemeenteraad en van de
staten der pro vincie Utrecht, met vrouw
ien kind, bg het keeren door een tram
der Ooster stoomtram- maatschappij zoo
danig aangereden, dat de auto verbrij
zeld werd.
De heer B. werd aan h^fc hoofd bloe
dig verwond, de anderen bekwamen
slechts zeer weinig letsel.
Noodlanding. Het K. IJ. M.:
H-NABI, bestuurd door den vlieger
Scholtei heeft gisteren bij het vertrek
uit Hamburg, met bestemming naar Am
sterdam, averij opgelo.open, waardoor
dei vlieger gedwongen werd, weer op
het vliegveld te landen. Hierbij werd
het toestel nog verder beschadigd. De
bestuurder en de passagiers hebben
niet het geringst© letsel gekregen.
Verdronken. Te Oud-Schoo-
nebeek is de 14-jarige zoon van den
heer A. J. Anholt in het kanaal geraakt
en verdronken.
Verpletterd. Uit Germersheim
(Palz) wordt bericht, dat gisterenmid
dag, toen schooljongens aan het 'spelen
waren op het terrein, waar zich vroeger
de vesting bevond, die echter gesloopt
is, een betonblok van ongeveer 500
k.g. losraakte, waardoor twee jongens
van 12 jaar gedood werden, terwijl een
derde licht gewond werd'.
Op een kerkhof veronge
lukt. Op Allerzielendag heeft op
het kerkhof te Messina (Italië) een ei
genaardig ongeluk plaats gehad. De pre
sident der -handelskamer Savoia had zich
naar de grafkelder van zijn familie
bleigeven om haar met bloemen te sieren
Plotseling brak de marmerplaat, waar
op hij stond, middendoor, tengevolge
waarv&n de heer Savoia in den o meter
diepen grafkelder stortte.
Toen mm den ongelukkige boven
bracht, bleek hij reeds overleden.
Vijf begroetingen in vijf
minuten. De gemeenteraad van
(Monnikendam kreeg in zijn laats^ehou-
icfen vergadering te behandelen de ge
meentebegroting, de begrootingen van
het Armbestuur, het electriciteitsbe-
idrijf, het gasbedrijf en van den visch-
afslag.
Deze vijf begrootingen werden zon
der bespreking goedgekeurd.. Het duur
de precies vijf "minuten.
De oorzaak van den slaap.
Wat Weten wij van den physiologi-
schie'n ondergrond der slaap? In het
„Brit. Med. Journal" wordt deze kwes
tie besproken naar aanleiding ,van een
discussie over slapeloosheid in de Brit.
[Med. Association.
Men vermoedt tegenwoordig,^ dat de
bewusteloosheid, die bij den slaap- op
treedt, een gevolg is van een staking
van oei functies der cellen in de schors
van die groot© hersenen. Maar hoe'ipfit
deze opfieXxing van t?e functie tot
stand? Men heeft langen tijd gemeend,
dat djei slaap veroorzaakt wercf of ge
paard ging mot een slechtere bloed-
verzorging' van de hersenen, een ceren
brale anaemie.
Men steunde deze meening op drie
Ige'gevens. Ten eerste waren er proe
ven op honden ,wier hersenen gedeelte
lijk waren blootgelegd, zoodat men de
hersenschors zoowel wakend als in den
slaap kon waarnemen. Arthur Durham'
lieert meegedeeld, dat bij honden da
hersenen bleeker en geringer waren
van omvang in den slaap dan in .wa
kenden toestand.
In de tweede plaats heeft men gevon
den ,dat de bloedvaten van de ledema
ten tijdens den slaap uitgezet zijn. En
tien derde schijnt dei bloeddruk tijdens
jden slaap verminderd.
Helaas zijn geen der drie gegevens
juist gebleken. De proeven van Dur
ham zijn vaak herhaald, maar de resul
taten 'waren meestal het omgekeerde
van hetgeen Durhams proeven hem te
zien gaven.
Waarnemingen bij een mensch, die
een defect in den schedel had, deden
blijken, dat het liefsenvolume .tijdens
den slaap vermeerderde!. Ook de bloed
druk is tijdens den slaap lang niet al
tijd verlaagd; ook hóeft deze verlaging
als z© voorkomt, niét direct met den
slap enden toestand te maken, want ze
komt ook nogal eens 's nachts voor,
als de persoon in kwestie wakker ligt.
In plaats va.11 deze theorie heeft men
later de theorie- opgesteld, dat slaap
veroorzaakt wordt door de aanwezig
heid van giftige stoffen, die op een be
paald slaapceiitrum inwerken.
Zulk es 11 reflexcentrum zou üggm
in de middenhersenen en dit centrum
zou bij aanwezigheid van'bepaald© gif
tige stoffen do banen verbreken, die
naar de groot© hersenen leiden. Deze
meening wordt ondersteund, doordat
men bij" ziekelijke aandoeningen van cm
middeobersens 11 in derdaad slaperigne
als ziekte symptoom heeft aaogeTons'.'.
(Slaapziekte, gezwellen in de midx'- -
hersenen).
Als dit waar is, moet hst m-gel-M
zijn om deze. giftige stoffen aan. te
toonen: proeven hiero.ver zijn ecïii
nog niet gepubliceerd.
•J-
1
De nieuwe mantel.
Jp^óoals steeds in het najaar en den winter het geval is_, verdringt ook dit
jaar de mantel het jak. Overigens is het onderscheid niet zoo groot, daar
men bij het jak de rok ongeveer een handbreedte te voorschijn laat komen en
ook bij den mantel gaarne nog een randje daarvan ziet,, aangenomen natuurlijk,
dat de rok niet te kort is.
Ook dit jaar onderscheiden wij de beide hoofdvormen: de eenvoudige en de
elegante mantel, welke dezen keer reeds door het uiterlijk gekenmerkt worden.
Terwijl de eenvoudige mantel, die men des voormiddags en bij slecht weer draagt,
ook thans nog de slanke vorm heeft, wordt de elegante mantel nog slechts wijd
gemaakt, onverschillig uit welk materiaal hij wordt vervaardigd. Velours, kasha,
rips en voor alles zijde en fluweel zijn veel gevraagde stoffen. De voornaamste
vereischte is soepelheid, opdat de mantel zelfs bij de grootste wijdte slank
zal uitvallen.
Afb. 1. Mantel met opgezette zakken. Onze afbeelding vertoont
een eenvoudige, slanke aantel, zooals deze in de ochtenduren gedragen zal worden.
Zij toont den rechte: doch niet te nauwen vorm, waarvoor gaarne een
stofsoort met groote ri..fen gekozen wordt. De groote zakken worden in ov®r."
eenstemming met de ruit opgezet. De nauwe mouwen zijn aangezet. Ter hoogte
van den manchet zijn zij met bont afgezet In overeenstemming daarmede is de
Afb. 1. Mantel met opgezette
zakken.
kraag, terwijl de ver naar onderen uitloopende revers met stof
overtrokken zijn. De sluiting is kort, doch in dubbele rijen.
Afb. 2. Mantel met aangezet klokmodel en
groote kraag. Deze mantel doet het bijzonder goed in
donker lila velours. Aan het lange, rechte taillegedeelte is het
ondergedeelte in klokmodel recht aangezet De ver naar beneden
loopende revers zijn overtrokken, de dubbele kraag is met bont
bekleed. Twee knoopen dienen' voor de sluiting. De^ afsluiting
der nauwe mouwen is in overeenstemming met den kraa'g.
Afb. 3. Namiddagmantel in nieuwen Princesse-
vorm. Dé mantel van donker grijs kasha heeft den nieuwen
Princessevorm. De afzonderlijke voor- en achterpanden sluiten
nauw, terwijl het kleedingstuk van onderen door de. ingezette
plooi-gedeelten wijd is. De mouwen zijn aangeknipt aan het voor-
en achtergedeelte. Zij loopen naar onderen iets wijder uit, doch
worden ter hoogte van den manchet bij elkaar gehouden. De
sluiting is op dezelfde wijze met een overslag gemaakt. De
breeduitstaande kraag evenals de revers zijn met stof overtrokken.
De mantel wordt niet, zooals vroeger, bont gevoerd, doch
daar hij bij verschillende costuums gedragen moet worden, in
denzelfden kleur als de stof, waarvan hij vervaardigd is. De
kleur moet echter iets lichter zijn en een kleine rand voor
afzetting is gewenscht. Indien de mantel overeenstemt met het
costuum, dan kieze men als voering den kleur van het costuum.
Afb. 2. Mantel met
aangezet klokmodel
en groote kraag.1
Afb. 3. Namiddag
mantel in nieuwen
Princessevorm.
Afb. 4. Sluimerrol
van bont wollen haak
werk. Wanneer men steeds
maar weer nieuwe vormen
op het gebied van kussens
en poefs wil zoeken, komt
men soms op de eigenaar
digste invallen. Een aardig
voorbeeld hiervan geeft onze
afbeelding. Men kan al naar
het materiaal en naar smaak
de poef van drie of vier
gelijke ruitvormige gedeelten
maken. Bij het werken kan
men het beste in het midden
beginnen, opdat de beide
uiteinden precies overeen
stemmen. Men kan zoowel,
vorkhaakwerk als gewone
stokjes maken. Evenzoo kan
men de donkere strepen
steeds in dezelfde tint houden
of afwisselend in meer kleu
ren werken. Als afsluiting
dient een rozet met een kwast.
Afb. 5. Hoekig
kleedje met gehaakt
inzetstuk en wit bor
duursel. Zeer apart aan
dit kleedje is het boogvormig
ingezette inzetstuk. Het be
staat uit driedubbelle stokjes,
die men het beste op een op
papiergrond gehecht kleedje
werkt. Breede festons en
wit borduursel vormen de
verdere versiering.
Afb. 6. Rond kleed
je met Richelieuwerk.
Dit aardige kleedje van fijn
wit linnen heeft als ver
siering het aparte bloemkorf-
motief, dat juist voor Riche
lieuwerk zoo uitstekend ge
schikt is. De korfjes worden
met elkaar verbonden door
een borduursel van kleine
figuurtjes. Het kleedje heeft
gefestonneerde randen.
Afb. 7 cn 9. Twee
bladwijzers met bor
duurwerk. Tamelijk smal
Afb. 4. Sluimerrol van Dont wollen haakwerk.1
Afb. 5. Hoekig kleedje met gehaakt inzetstuk en wit borduursel.
Aib. 6. Rond kleedje met Richelieuwerk,
zijden lint is het materiaal
voor deze bladwijzers, waar
van de bovenafsluiting van
zij of leder is. De, eerste is
met een roos geborduurd
en met kralen omgewerkt
en sluit ook van onderen
met een kralenfranje af. Bij
de tweede bladwijzer is in
het bovenste ronde gedeelte
een monogram ingeborduurd.
Hier vormen kleine houten
kralen de omranding, groote
kralen de benedenafsluiting.
Afb. 8. Spelden
kussen om o\p te han
gen. Dit spd denkussen,
dat opgehangen k;an worden,
heeft een driehoekigen vorm
en is versierd- m\et eenige
borduurmotieven in bonte
wol. Smal lint vormt de lus
om het kussen op te hangen
en aan iederen hoek zijn
meerdere lussen gev.ormd.
Afb. 10. Mouseline-
gordijnen met i.uzet
stukken van haakwerk.
Wij geven hier een voor
beeld van gordijnen, dat in
het bijzonder voor onze
jonge dames geschikt is om
te worden nagemaakt. Als
materiaal kan dienen mouse-
line of tulle. Aan het dwars-
gedeelte van het bovenstuk,
evenals aan den langen k.amt
van de beide ondergedeelten
is een smal gezoomde volant
met een klein kopje opge
naaid. De inzetstukken, d\e
de strepen onderbreken, be
staan uit het allerfijnste haafr
garen en moeten worden ge
haakt in een luchtig patroon.
Afb. 11 cn 12. Twee
kindertaschjes met bor
duurwerk. Deze aardige
taschjes kan men heel voor-
deelig maken van wollen lap
jes en ze borduren met bonte
wol in vroolijke motiefjes.
Afb. 7 en 9. Twee bladwijzers
met borduurwerk.
Afb. 8. Speldenkussen om op te hangen.
Afb. 11 en 12. Twee kinder
taschjes met borduurwerk.