NIEUWE LEÏDSCHÈ COURANT VAN DONDERDAG 5 NOVEMBER 1925 DAG-AGENDA. Donderdag 5 Nov» 'sav. acht uur: Stadsgehoorzaal. Concert, uitgaande van den L. Kunstkring voor Allen. Donderdag 5 Nov. 'sav. half acht, JJoogl. Kerk. Zendingsavond. Spr. Dr. k. J. Brouwer, Zendingsdirectpr. Gew. zang en muziek. Donderdag 5 November, 's avonds hall acht, „Prediker" Janvossensteeg, Samenkomst, Spr. Ds. J. P. Pauwe. Vrijdag 6 November, 'sav. acht uur ,Gymnlokaal Pieterskerkgracht &- Onderk wedstrijden „D.O.S." Vrijdag 6 Nov. 'sav. acht uur Geref. Kerk, Hooigracht. Winterlezing door Ds. van Arkel van Utrecht. Zondag 8 November, 's avonds zeven uur, Jeruël, Middelstegracht 3, Samen komst, Spr. de heer J. Taal van Den Haag. Woensdag 11 Nov. 'sav. half acht Stadsgehoorzaal. Hildebrandavond. Vrijdag 13 November 'sav. zeven u. Gymn. lokaal Pieterskerkgracht Onderl. wedstrijden „D.O.S." Dagelijks: Stedelijk Museum „de La kenhal": expositie van de Leidsche kunstkring „De Sphinx." De avond- nacht- en Zondagsdienst der apotheken wordt van Maandag 2 tot en met Zondag 8 November as. waargenomendoor de apotheek van den heer C. B. Duyster, Nieuwe Rijn 29 telefoon 523. BINNENLAND. RECLAME. MIJNHARDT3» verzachtende a."j Hoest siropen F m Mijnhardte Borsflioniijg-Siroop flac. 60d Mijnhardt's Thijwsirosp perflaconïSct Aaga-Sirccp(ook bij Kinkboest)flac.1.75 J, ,'iiiiiiaiiiiiifir" Bij Apotluai Drogisten BUITENLANBSCKE ZAKEN. 'Aan de Memorie van Antwoord op bet Voorl. Versl. van de Tweed Kamer omtrent de begrooting voor Buiten- landsche Zaken is het volgende ont leend: Volkenbond, Met voldoening heeft de Minister kennis genomen van de waardeering door vele leden uitgesproken voor het optreden van de Nederlandsche dele gatie ter laatste Volkenbondsvergade ring. De actie van Nederland is trou wens van den beginne af gericht ge weest op de bevestiging van de inter nationale vredesorganisatie. De Minister is zich ten volle bewust van het belang dat samenwerking van dc kleinere mogendheden ter bereiking van de door den Volkenbond gestelde doeleinden kan opleveren. Voorts vereenigt hij zich met het oordeel van hen die meenen dat de ge dachte van het Protocol betreffende arbitrage, veiligheid en ontwapening, welke trouwens reeds in het Volken bondsverdrag ligt opgesloten, niet is losgelaten. De Minister meent reeds herhaalde lijk blijk te hebben gegeven van de waarde, aan het sluiten van arbitrage verdragen te hechten. De onderhande lingen welke met Zwitserland Duitschland, Zweden en Siam in zake arbitrage en conciliatie vyerdon ge voerd, verkeeren reeds in een vergevor derd stadium, terwijl met eenige an dere landen besprekingen zijn geopend Dat bij de saaienstelling van de Ne derlandsche deiegatii nimmer wordt gegaan buiten deu kring van diploma- ten en geleerden, moet de Minister be twisten. Gelijk in het Voorïoopig Verslag te recht wordt opgemerkt, kan van een afzonderlijke Ned.-Indische vertegen woordiging de rede niet ijn. Het geval van Britsch-Indiö ligt anders, aange zien d^t evena's de Britsche domini ons zelfstandig en als oorspronkelijk lid deel van den Volkenbond uitmaakt. Het Westersch Veiligheidsverdrag, wanneer het tot stan 1 komt en aan vaard wordt, is van groot belang te achten. Voegt men daarbij o m. de eventueele toetreding van Duitschlartft tot den Volkenbond dan zal men niet anders dan met waardeering kunnen erkennen, dat te Locarno een belang rijke stap werd gedaan op den weg naar betere internationale verhoudin gen. Verdrag met België. Terwijl sommige bepalingen van het verdrag aan de hand der uitgeoefende critiek bij de betrokken Departementen nog in onderzoek zijn, moet net overleg met de bij de garantie-verdragen van 1839 betrokken mogedheden nog plaats hebben nopens den vorm, waar in het vervallen van die verdragen zal zijn vast te leggen. Het spreekt vanzelf dat alvorens dit punt geregeld is en de Belgische Regeering haar ontwerp heeft ingediend, de Memorie van Ant woord op het Voorïoopig Verslag niet zal kunnen verschijnen. Economische politiek. De regeering wijdt in verband met de belangen van den Nederlandschen landbouw, handel en nijverheid bij zondere belangstelling aan hetgeen zich in andere landen in die richting ontwikkelt. Tot nog toe heeft intus- schen de regeerihg bij haar onderhan delingen over handelsverdragen de ontstentenis van een differentieel ta rief niet als een element van zwakheid de Posterijen en Telegrafie over (e gaan. Overwogen wordt deze regeling- bij Koninklijk Besluit vast te stellen. BUITENLAND." gevoeld. Besprekingen met de Duitsche regeering zijn gaande om te trachten tot een voor de Nederlandsche belan gen bevredigende oplossing te geraken zoowel voor wat betreft invoer in Duitschland, als voor de kwestie der voorkeurstarieven op de Duitsche spoorwegen. De rtgeering hoopt eer-, lang nadere mededeeiingen te doen aan de Kamer omtrent het resultaat dier besprekingen. De aandacht der regeering blijft gevestigd op de moei lijkheden, die de invoer' van Neder landsche gewassen in de Vereenigde Staten van Amerika ondervindt. Dnitsche leeningen. Nauwlettend wordt door den Minis ter acht geslagen op de maatregelen, die van Duitsche zijde op het gebied der terugbetaling van leeningen ge troffen worden en met zorg wordt erop toegezien, dat Nederlanders in dezen niet worden achtergesteld bij andere houders van obligaties van Duitsche leeningen. De valorisatie zal echter vermoedelijk voor vele houders toch een aanzienlijk verlies op hun bezit blijven beteekenen. Ey-Keizer V/iiheim. Voor zoover het verblijf hier te lan de van den voormaligen Duits-hen Keizer aanleiding kan geven tot bij zondere maatregelen, behooren deze niet tot den kring der bemoeingen van 's Minister Departement. Tot dusver hebben zich geen omstandigheden voorgedaan, welke vrees zouden wet tigen, dat de voormalige keizer van de in Nederland genoten gastvrijheid een ongeoorloofd gebruik zou willen ma ken. Het gezantschap bij den Paus. De leden, die de opheffing van het gezantschap bij den Pauselijken stoel voorstaan op principieele gronden, verwijst de minister naar zijn vroegere verklaringen ter zake, ook met betrek king tot bet eerbiedigen in het inter nationaal verkeer van eenmaal geves tigde diplomatieke betrekkingen. De opvatting van andere leden, die voor opheffing pleitten op grond, dat het Vaticaan in verband met de bijeen komsten van den Volkenbond te Genè ve, van zijn beteekenis als diplomatiek milieu zou hebben ingeboet, zou de mi nister niet gaarne onderschrijven. Die opvatting ziet, naar het voorkomt, voorbij, dat, hoe nuttig en belangrijk deze aanrakingen ook mogen zijn, het verkeer te Genève van enkele weken r.iet in de plaats kan treden van de re gelmatige en voortdurende informatie, die op de bijzondere posten valt te verkrijgen. Dit klemt te meer, waar het Vaticaa» niet te Genève vertegenwoor digd is. Dat het Vaticaan als diploma tiek milieu in den laatsten tijd aan beteekenis zou hebben verloren kan zeer zeker niet worden volgehouden. Het aantal gezantschappen bij den Pauselijken Stoel is niet verminderd. Daaruit blijkt reeds afdoende, dat uit een diplomatiek oogpunt het behoud van den post beslist wenschelijk blijft. De vraag, of de aanwezigheid van twee Nederlandsche gezanten in de zelfde stad wel eens aanleiding tot moeilijkheden heeft gegeven, kan slechts in ontkennenden zin worden beantwoord. Centraal Stembureau. Op zijn verzoek is eervol, ontslagen met dankbetuiging voor bewezen dien sten, het plaatsvervangend lid van het Centraal Stembureau, ir. M. C. E. Bon- gaerts, minister van Waterstaat. Als zoodanig is benoemd mr. dr. A. B. G. M. van Rijckevorssel, lid der Tweede Kanier. Nederland en België. De Brusselsche correspondent van de N.R.Crt. meldde gisteren: De minister van buitenlandsche za ken heeft ons cm mededeeling toege zonden, waarin hij zegt, dat het ge rucht over het zenden naar Den Haag van een missie van drie leden niet ge heel juist is. Verder zegt de mededee- Üng, dat de Nederlandsche regeering reeds aan de Belgische heeft meege deeld, dat er in zekere Nederlandsche kringen kritiek was geoefend op enke le bepalingen van het verdrag, die men te eng uitlegde en dat een dezer dagen een hooggeplaatst Nederlandsch ambte naar reeds te Brussel was geweest om dé punten van het misverstand te ver duidelijken en de bezorgdheden te kal- meeren door een gemeenschappelijke verklaring. Directorium P. en T. an betrouwbare zijde wordt aan de medegedeeld, dat het voor: BE DUITSCHE POLITIEKS CRISIS. Reccnstiuctie van het kabinet-Luiker? In de kwestie der reconstructie van. het Duitsche rijkskabinet is gisteren zekere klaarheid ingetreden. De Gentrum-fractie heeft namelijk een resolutie gepubliceerd, waarin ver klaard wordt, dat de houding der Duitsch-Nationalen tegenover het Ver drag van Locarno een verdere samen werking met hen in de regeering uit sluit. Dit heteekent, dat het Centrum streeft iiaar het vormen eener meer derheid met uitsluiting der Duitsch- Nationalen. Klaarblijkelijk wil men dus ook in het Centrum niet afwach ten of de Duitsch-Nationalen wellicht toch nog enkele dagen vóór' 1 Decem ber, den termijn waarop het verdrag van Locarno moet worden ondertee kend, een zwenking zullen uitvoeren. Daar de Democraten hetzelfde stand punt innemen, ligt derhalve de oplos sing der vraag, of de Rijksdag zal wor de» ontbonden, dan of de „groote co alitie" tot stand zal komen bij de Volkspartij en de Sociaal-Democraten. De Duitsche Volkspartij heeft beslo ten aan de sociaal-democraten aan te bieden, deel van het Pruisische kabi net te zullen uitmaken en op die wijze bet Pruisische socialistische kabinet van Braun te steunen, indien daar te genover de sociaal-democraten bereid zouden zijn, aan een rijksregeering uit de middenpartijen een welwillende neutraliteit te verzekeren. Het is even wel zeer de vraag, of de sociaal-demo craten op een zoodanig voorstel der Duitsche Volkspartij zullen ingaan. Mocht dit niet het geval zijn, dan heeft de Duitsche Volkspartij nog een tweede compromisvoorstel. Zij zou dan namelijk aan de sociaal-democraten willen voorstellen, dat in een nieuw kabinet-Luther de partijen der „groote coalitie" d.w.z. de sociaal-democraten, het centrum, de democraten en de Duitsche volkspartij, slechts door één vertegenwoordiger hunner partij zul len wonden vertegenwoordigd, terwijl de overige posten door zoogenaahide „vakministers" zullen worden bezet. Indien ook dit laatste voorstel mocht worden verworpen door de sociaal-de mocraten, die in plaats van dr. Luther een rijkskanselier der republikeinse!}® partijen verlangen, zou het waarschijn lijl^ 2ijn, dat de ontbinding van den Rijksdag in overweging zou worden ge nomen. DE OPSTAND IN SYRÏë. Da toestand verergerd. In de streek van Kuneitra zijn schei' mutselingen geleverd, ttusschen een militaire colonne en een bende opstan delingen. De lahtsten hebben een ge deelte van den Hedzjas Spoorweg ten zuiden van Damascus opgebroken. Do schade is hersteld. Er zijn aanwijzingen, dat benden voornemens zijn tegen Damascus op to rukken. Hiertegen worden voorzorgs maatregelen genomen. Volgens berichten uit Adana, zijn alle stammen zuidelijk van Damascus in opstand. 09k in Aleppo laat zich de- toestand ernstiger aanzien. De Amerikaansche Consul in Bel- roeth, heeft een vrijgeleide verzocht voor de Amerikaansche inwoners van Damascus. Twee Amerikaansche tor pedo-jagers zijn met spoed van Alex- andrië naar Beiroeth vertrokken. HET VERDRAG VAN LOCARNO. Het oordeel van Rakofski. Rakofski heeft in een interview met de Manchester Guardian verklaard, dat het vanzelf spreekt, dat het ver drag van Locarno formeel niet in strijd kan worden geacht met de over eenkomst van Rapallo, daar er te Ra- pallo geen bondgenootschap tusschen Rusland en Duitschland is gesloten, doch beide landen volkomen vrijheid van handelen behielden. Rapallo haJd echter het begin van nauwere politieke en economische be trekkingen tusschen Rusland en Duitschland kunnen worden, en nu Duitschland zich met 'n andere groep van mogendheden heeft verbonden, rijst de vraag, wat daarvan de gevol gen zullen zijn voor de verhouding tot Rusland. In elk geval dient men te bedenken, dat de verhouding tusschen staten niet ^n de eerste plaats door verdragen, maar door het helang van het oogenblik wordt geregeld. Rakofski herinnerde aan de verkla ringen van Luther en Stresemann, dat het verdrag van Locarno de vriend schap tusscftien Duitschland en Rus land niet zal schaden en wees op de leening van 1Q0 millioen gouden mar ken, welke Rusland van de Duitsche banken ontvangt. Aan den anderen kant acht hij het echter begrijpelijk, en gerechtvaardigd, dat de Russische pers en de politici, rekening houden met het ergste geval, daar van ver- :hillende zijden het Verdrag van Lo- tegen Rusland en van een isoleering van dit land. In Rusland slaat men dan ook de ontwikkeling van den toestand met de grootste omzichtigheid gade. BS NIEUvVIE KONING DER PERZEN. Reoiganisatielust. Koning Pahlavi, de nieuwe koning dor Perzen, die tot voor kort als mi nister-president Ali Riza Khan, reeds de machtigste persoon was in de Per zische regeering, heeft, nu hij onder een nieuwen titel de uitoefening der macht behoudt, al dadelijk blijken ge geven van reorganisatie-geest en -lust. Hij is begonnen met de uitvaardiging van een koninklijk edict waarbij alle speelhuizen in Perzië worden gesloten evenals alle inrichtingen waar sterke drank verkrijgbaar.is. Voorts heeft de Koning verklaard, dat hij geen pronkerige koningsunifor men wil dragen met juweelen ver sierd, zelis niet bij zijn kroning over een paar maanden. Zijn koningschap zai er een zijn van werk en niet van vertoon; van praal en pracht zal er aan het hof voortaan geen sprake meer zijn. Er is opdracht gegeven aan een spe ciale commissie om alles voor te be reiden voor de verkiezing van een •nieuw parlement, dat uit 300 leden zal zijn samengesteld. Mede zal deze com missie eenige wijzigingen ontwerpen in de bepalingen van de grondwet, ten einde de afzetting van den vorigen Sjah en de aanwijzing vaji koning Pah lavi als zijn opvolger te wettigen. De minister van financiën is be noemd tot waarnemend premier. De graanoogst in Rusland. Uit Moskou wordt aan de Roel ge meld, dat volgens de officieele statis tische gegevens df oogst der sovjet- unie van dit jaar iets minder gunstig is, dan bij volgens de eerste berichten was. Gerekend was op een oogstop brengst van 70 millioen ton; de op- biengst heeft echter sïecbts 65 millioen ton bedragen. Verder heeft de graaninzameling een ongunstig verloop; de boeren hou den het graan achter in de hoop' op een stijging der graanprijzen en ook om de regeering te „dwingen" tot het nemen van maatregelen tot oplossing van de goederen-crisis. De staatsinkooporganisaties trach ten thans invloed op de markt te oefe nen door tijdelijk de inkoopen te sta llen. Ill de maand Augustus is door de sovjet-regeering 115 millioen poed,in September 309 millioen poed graan uitgevoerd. Radio-ielefonie op boerderijén. Volgens een bericht in 't „Zeeuwsch Landbouwblad" zouden de Am. land bouwers in 1923 145.000 radio-toestel len in 'gebruik hebben gehad, in 1924 365.000 en in 1925 niet minder dan 550.000. Het blad teekent er bij aan, dat Üe Amerikaan een practisch mensch is, die met een minimum van kosten een maximum rendement tracht te ver krijgen. Daarom past hij zonder aar zelen do nieuwste en doelmatige vin dingen op technisch en maatschappe lijk gebied in zijn bedrijf toe. De radio-telefonie is zooals bekend, een uitstekend middel om vlug en zon der veel kosten van de marktnoteerin- gen en de weerberichten op de hoogte te komen. j Het Vlaamsch in Frankrijk. Kanunnik Looten, de voorzitter van het Vlaamsch comité van Frankrijk, hoeft in verhand met het. verbod van onderwijs in het Vlaamsch op Fran- sche scholen verklaard: Het Vlaamsch is een rijke taal, vol schakeering, geschikt tot uitdrukking van alle gedachten en gevoelens. Dat van Frankrijk is zuiverder dan het ei genlijke vlaamsch en Nederlandsch. Het mag evenmin onderdrukt worden ais op de middelbare scholen onderwe zen, alvorens het den volkskinderen js bijgebracht ,cn bestaat, binnenkort tóch nog tot j cm no wordt voorgesteld als het begin h bistellen van een directorium voor van een groepeering der mogendheden Wat er vanavond te hooien Is. 5.20 (Brussel, 265 M.) Concert. 5.20 (Berlijn, 505 M.) Concert. 6.(Rome, 425 M.) Concert. '6.20 (Frankfort, 470 M.) Lezingen, enz. 6.35 FL Parijs (Éiffeltoren, 2650 M.) Causerie, daarna concert. •6.45 N. S. F> Halfuurtje) voor do [huisvrouw. 7.20 Londen en Daventry. Tijdsein van Big Ben, weerbericht, nieuwsr tijdingen. 7.20 (Miinchen, 485 M.) Concert pf lezing. £.20 (Berlijn, 505 Mi). .Verschillend^ le zingen pf concert. 7.30 N, S. E. Politiebericht, weer bericht. 7.45 Alle Engelsche stations. Muziek of lezingen. 8.NSF. Uitzending van persbe richte», enz. door het persbureau yaz Dias. v j S.15 N. S. F. .Concert. 8.20 Londen en Daventry. Concert. 8.20 (Stuttgart, 445 M.) Concert. S.35 (Brussel, 265 M.). Concert, onder broken door nieuws. 8.50 (of 8.35) (Zurich, 515 M.) -Concert 8.50 (Berlijn, 505 M.) Concert. Concert. 8.50, (plm.) (Madrid, 392 M.) Concert. 8.50 (Hamburg, 395 M.) Muziek. 8.50 (Münster, 410 M.) Cc.ncert of ie-: zing. pf voordracht. S.50 (Frankfort a'. d. Main, 470 M.) Concert of voordracht. 9.05 Parijs (S.F.R.), 1750 M., Concert.' 9.20 (Hamburg, 395 M.) Concert. 9.20 Bremen, 330 M.) Concert. 9.20 ITannover, 296 M.) Concert. 9.20 (Rome, 425 M.) Concert. ij 10.NSF. Uitzending van persbe-, richten, enz. door het persbureau, Vazj van Greenwich, weerbericht, nieuws- Dias. 1 f 10.20 Londen en Dayejiitry. Tijdsein: tijdingen. KORTE BERICHTEN. Do ambtenarens taking in Oosten rijk is vermeden. Ten aanzien van de schuld van Tsjecho-Slowakije aan Engeland is een regeling getroffen. Swatau is door de troepen uit Kan ton genomen. De democratische candidaat Wal ker is met groote meerderheid geko zen tot mayor van New York. Uit Peking wordt gemeld, dat de regeering aldaar besloten heeft, een specialen vredescommissaris te benoe men, om een wapenstilstand te bewer ken tusschen de strijdende partijen. Do Britsche regeering heeft zich accoord verklaard met de henoeminj van Krassin tot Rusisch zaakgelastig de te Londen, ter vervanging van Ra kofski. De staking in de katoenfabrieken te Bombay duurt voort, en er is geen enkele aanwijzing, dat zij spoedig zal eindigen. Volgens officieele berichten is het aantal omgekomenen bij de overstroo ming in Wales gestegen tot 27. Onder Radio-Programma. de vermisten bevinden zich eenige ar beiders uit een alumiuiumfabriek te Dolgarrog. KERK EN SCHOOL. De Indische Kerk. Naar het Alg. Ind. Dgbl. verneemt, j zal ds. E, Klaassen Dztl, vroeger in j ■jBandoeng, thans te Pematang Siantar, j Mei 192 d met pensioen den dienst ,ver- laten. Naar verluidt, gaan er, volgend jaar, verscheidene predikanten voor goed naar Holland. .Van de ,43 predikants plaatsen in de Protestantsche Kerk, zijn er momenteel slechts 33 bezet. Met November komt er één predikant uit, doch gaat er ook één met ver lof. Daarbij 'komt, dat de twee met verlof zijnde predikanten wellicht niet terugkeeren. Zoo zijn er dus .10 vaca tures, alle op Java, waarvan er 'één, waargenomen wordt door een tijde-.: lijk predikant en twee door hulppre- - aikers. De Ethischen en de BijbeL 1 Dr. P. Stegenga, Evang. Luth. pre-' dikant te Amsterdam hield voor de afd. Amsterdam der Ethische vereeni- ging een rede over het onderwerp: „Waarom geen Ethische dogmatiek-' Omdat het ethische standpunt hier zeer duidelijk wordt aangegeven laten wij het verslag dat de NederL va» deze redevoering gaf,, hier volgent j „Bij' dogmatiek zoo zeide spr. gaat het niet om iets individueels, maar om iets gemeenschappelijks. Een, ethische dogmatiek zou dus zijn een systematische samenvatting van de geloofswaarheden, waarmede alle jgthi-.! schen accoord moeten gaan. Maar die kan niet bestaan, omdat bij[ del ethische richting ontbreken de elementen, waar? mede een dogmatiek kan worden op gebouwd. Spr. onderscheidt drie ®le-1 menten: L een onfeilbaar boek, waar in de waarheden Gods yolkomen zui ver worden weergegeven; 2. een on feilbare exegese en 3. een önfeilbaré confessie (korte samenvatting van dat! boekJ, die gemeenschappelijk wordt - aanvaard. J iSpr. lichtte dat nader toe. In de eerste plaats hebben de Efhi-j schen geen onfeilbaar boek. Aan den origineelen tekst des Bijbels is in den, loop der eeuwen hopeloos geknoeid.! Spr. kan den Bijbel niet beschouwen! als een dictaat van Gö<L Voor hem islj de Bjijlbiel1 een bundel geloofsgetuige-,! nissen van verschillende kracht. 'Zoo komt heit boek, genaamd Prediker, niet verder dan een schemering des geloofslj maar bij! Paulus klinkt de victorie des! geloofs. Op het standpunt van spr. zijn die geloofsgetuigenissen alleen j autoritair voor ons, voorzoover en naarmate him gelóóf sterker 'is idan ons geloof. Dus geen onfeilbaar boek. Maarook geen onfeilbare exegese en ook géén. onfeilbare formulieren. Alle drie ele menten ontbreken dus, waaruit 'men een ethische dogmatiek' zou rnoeten opbouwen. Zoo komt spr. tot zijn con clusie: een ethische dogmatiek is on- rgogelijk. 'De ethischén aldus spr. heb ben geen woord, maar zij' hebbén le ven, zij' .hebben een persoon. Hun hoogste en eenige autoriteit en de bron van alle geestelijk leven is de persoon van Christus. Voor. alles en boven alles gaat de reëele gemeenschap mat den verheerlijkten Christus, reeds in dit leven, door den Heiligen Geest, die in alle Waarheid leidt. Die ge meenschap ervaren zij' als iets, dat worden uitgedrukt. 'Alle woord blijft nimmer naar waarde in woorden kan hier beneden de realiteit, ook de Bij bel blijft er beneden. Wat wij; lezen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 2