NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN ZATERDAG 31 OCTOBER 1925 Aan het einde der Week Door het krachtig optreden, van de Volkenbond strandweer is t begin van brand nog juist bijtijds gebluscht. Met andere woorden, door de krachtige eischen, die de Volkenbondsraad ge steld heeft aan de Grieksche en Bul- gaaische regeeringen, is een oorlog op den Balkan voorkomen. Bulgarije, dat trouwens de zwakste partij was, legde zich dadelijk bij die eischen heer, en ook te Athene had de Volkenbondsraad genoeg invloed om de heeren tot matiging te brengen, al begonpen ze pas Woensdagmorgen met het uitvoeren van die voorwaarden Gelukkig kon de Volkenbond hier veel krachtiger optreden als indertijd tegen Italië, daar een werkelijk verzet der Grieken toch niets zou baten. Een staat als Griekenland zou, b.v. door economische boycot, gemakkelijk ge dwongen kunnen worden. In Parijs zit de regeering nog steeds in groote zorgen. Uit Syrië komen ern stige berichten, ja het gerucht gaat, dat geheel Damascus in handen zou zijn van de rebellen. Men vraagt zich af, hoe de Franschen daar toch geko loniseerd hebben. Er is dan ook een geweldige oppositie tegen 't optreden van generaal Sarrail, den Franschen opperbevelhebber. Van den eenen kant zegt men, dat hij veel te streng is op getreden, en anderen meenen dat zijn bewind te zwak is. Hoe het ook zij, een gevaarlijke situatie is 't zeker, en in den tegenwoordigen toestand van de Franscke financiën kan het een geweldige strop worden. Want waar moeten de oorlogsbenoodigdheden uit betaald worden? En, dat is nog t'erg ste, hoe moet men troepen vinden om tegen de Droezen te vechten? Er is toch in 'tFransche leger heel weinig lust om buiten het eigen land te vech ten, wat zeer begrijpelijk is. Een Ne- derlandsch militair kan nooit gedwon gen worden in Indië te vechten, maar elke Fransche dienstplichtige kan naar Afrika of Azië geëxporteerd wor den. De Eng eischen gaven in Irak, dat aan Syrië grenst, een ruime mate van zelfbestuur, en dat is-een groot succes geworden, maar het militaire bewind, in Syrië is. op een fiasco uitgeloopen, Daarbij komen de zorgen voor de fi nanciën in 't buitenland. Het geheele ministerie is afgetreden feitelijk alleen om Caillaux weg te Werken, daar deze niet zijn ontslag Wilde nemen. In een congres van socialisten te Nice is aangedrongen op een heffing op het kapitaal en om den steun der socialisten te behouden, moet de regee ring dit wel doen. Feitelijk is 't geheele ministerie dat nu opgetreden is precies t zelfde als 't vorige, zelfs nog versterkt door ee- ïiige radicalen. Een kapitaalvlucht ia nu wel te wachten en daarmee gaat natuurlijk weer een daling van den frank ge paard, zoodat men met eenige span ning de ontwikkeling van den toe stand tegemoet ziet. Uit het grijs verleden. DE BETEEKENIS DER EIÜRO- GLYPHEN. Champollion, de geniale Fransch- man, wien wij de ontcijfering van het hiëroglyphenschrift danken, heeft in 1824 een „Overzicht van het hiërogly- Leidsche Penkrassen. Amice, Met gemengde gevoelens heb ik het Jongste raadsverslag gelezen. Hebben we, zoo vroeg ik me af, dóArvoor nu een rechtsche meerderheid, dat zulke voorstellen moeten worden gedaan en aangenomen 1 Ik heb daarmee niet op het oog het besluit omtrent het in hooger beroep gaan van een uitspraak van Ged. Sta ten omtrent de geweigerde vergoeding voor het vervolgonderwijs, daar 't hier bij tot op zekere hoogte een formeele kwestie gold. 't Is mij bekend, dat er meerdere le den van rechts waren, die het stand punt van B. en W. niet deelden, maar die toch geen bezwaar hadden, dat de ze kwestie nu maar eens in hoogste in stantie werd uitgemaakt. En nu is 't wel waar, dat heel de linkerzijde zich schaarde achter B. en W. en dat lfet „Volk" het maar wét mooi vond, dat zij, die in de uitspraak van B. en W. wilden berusten in de minderheid ble ven waardoor de zaak voor den wet houder een ietwat onaangenamen bij smaak moet hebben gekregen, maar dat alles neemt toch niet weg, dat het hier een kwestie van wetsuitlëgging betrof en niet meer. Ietwat anders staat het echter met de voorstellen tot het instellen van een schoolspreekuur en de bestendi ging van het gemeentelijk waschbu- reau, twee voorstellen, die door de so ciaal-democraten als liggende geheel in hun lijn,,werden toegejuicht. We hebben inzonderheid bij het eer .phisch stelsel der oude Egyptenaren" gepubliceerd, welk werk nog vervolle digd werd in de „Egyptische spraak kunst" in 1834, alzoo twee jaar na den al te vroegtijdigen dood van den groo- ten geleerde, door zijn broeder uitge1' geven Men vond daarin de complete lijst van de teekens met hun beteekenis of klankwaarde, de uiteenzetting der spraakkunstige vormen en der rede- deelen, alsmede de beteekenis der woorden of wortels, volgens het Kop tisch. Het is een meesterwerk van scherp zinnigheid en helderheid en thans nog na bijna een eeuw van onafgebroken onderzoekingen op dit gebied en nu de wetenschap der Egyptologie zulk een hooge vlucht genomen heeft, behoeft dit werk nog slechts op ondergeschik te punten aanvulling en verbetering. Wie een inzicht wil geven in het schriftstelsel der oude Egyptetnaren. kan dan ook niet beter doen dan de uiteenzettingen van Champollion tot grondslag te nemen, ja zelfs in zijn terminologie den grootmeester te vol gen, gelijk wij- hier ook doen. De hiëroglyphen zijn een beeld schrift; ieder teeken is een afbeelding van werkelijke dingen (menschen, die ren, planten, natuurverschijnselen, producten van den menschelijken ar beid). Het beeldschrift is de oudste vorm van schrift; het komt eigenlijk hierop neer, dat men de voorwerpen of we zens, waarop men de aandacht wil vestigen, schildert. Dit was ook de oudste vorm van het Chineesche schrift^ alsmede van het spijkerschrift der Chaldeeën. Nu kunnen deze teekens in het schrift tweeërlei rol vervullen. Voor eerst kunnen zij gebruikt worden om het wezen of de zaak, die zij afbeel den, aan te duiden, doch bovendien hebben zij ook een waarde als klank- teeken, en wel om aan te geven den klank, waarmede de gesproken taal het afgebeelde voorwerp uitdrukt. Om 'n voorbeeld te nemen, de naam van den Egyptischen koning Ramses of Rain esses wordt in het hiërogly phenschrift als volgt geschreven. Al lereerst een cirkeltje met een punt in 't midden, dit is het symbool van de zon, die „Ra" genoemd werd. Vervol gens een hiëroglyph, die ontstaan, voortbrengen" beteekent en van wélk woord de Koptische wortel „mes" is. Ten slotte een tweetal teekens, dié de waarde van de „s" hebben. 'Men ziet uit dit voorbeeld, dat het hiëroglyphenschrift noch zuiver sym bolisch is, noch zuiver alphabetic oh. doch een verbinding van die beide. Dit beginsel is zooals Champolli-, on zelve het heeft uitgedrukt de sleutel van geheel het hdëroglyphische stelsel. Jê\ De hiëroglyphen drukken in de eer ste plaats uit „het voorwerp, waarvan zij aan het oog het beeld aanbieden." Op deze wijze kon, zooals wij straks reeds zagen, een „cirkeltje met een punt in 't midden „zon" beteekenen, een vijfpuntige ster beteekende „ster" een mens eken figuur „mensch" enz. Dit is uit den aard der zaak de oud ste beteekenis der hiëroglyphen. Later kregen zij naast deze eigen lijke ook een oneigenlijke beteekenis: zij werden in een symbolischen zin ge bruikt en drukten nu niet langer ste punt weer een pogen om de ge meentelijke bemoeiingen uit te breiden tot een terrein waar de gemeente m.i. liefst zoolang mogelijk vandaan moet blijven, 't Klinkt wel heel mooi als er l gezegd wordt, dat zulk een onderzoek naar verborgen gebreken noodig is, zoowel in 't belang van de kinderen als aan de gemeenschap die tegen z.g. phy- sieke nonvaleurs beschermd moet wor den, maar 'daarmee is dit optreden toch niet goedgepraat. Integendeel, daaruit volgt zooals terecht ook bij de gevoerde bespreking werd opge merkt dat het bij dezen eersten stap niet kan blijven, maar dat men straks verder zal moeten gaan. Immers als bedoeld* argument op gaat, Öan is het duidelijk dat één on derzoek gedurende .den leertijd geheel onvoldoende is. Dan zal minstens elk jaar een onderzoek noodig zijn en dan niet alleen gedurende den schooltijd, maar ook voor. de bewaarschoolkin deren en voor hen die de school niet bezoeken of reeds verlieten. Van socialististische zijde werd dit zeer goed gevoeld en dat was een van de rédenen waarom dit op zichzelf on schuldige voorstel van die zijde zoo warm werd toegejuicht. Hier geldt ook, dat wie eenmaal a gezegd heeft vanzelf ook b zal moeten zeggen. Om het voorstel meer aannemelijk te maken is de stellige toezegging ge daan, dat het onderzoek geheel vrijwil lig zal zijn. Alleen de kinderen van de ouders, die dit wenschen zullen on derzocht worden Van dwang, in wel ken vorm dan ook, zjh geen sprake zijn. Dat klinkt heel mooi amice maar hoe dat nu te rijmen is met het betoog slechts voorwerpen, doch ook werkin gen en toestanden uif. Zoo kreeg de afbeelding eener knots ook de beteekenis van de werking „slaan met de knots", de afbeelding van een grijsaard met een stok in de hand beteekende ook den toestand „oud zijn" enz. Nu was men al verder gevorderd en ken men niet slechts zelfstandige naamwoorden, doch ook werkwoorden en bijvoeglijke naamwoorden uitdruk ken. Doch de ontwikkelingsgang schreed nog verder voort en de hiëroglyphen kregen een zoodanige symbolische, ja zelfs allegorische beteekenis, dat daar mee ook abstracte gedachten konden worden uitgedrukt. Dit geschiedde door de afbeeldingen van voorwerpen, die in nauwe of-meer verwijderde, wa re of veronderstelde betrekking staan met de ideeën, die men schriftelijk wenschte weer te geven. Men ziet dus, dat degenen die vóór Champollion gepoogd hebben het hië roglyph ênschrift te ontcijferen en het als een verzameling symbolische tee kens beschouwd hebben, niet geheel gedwaald hebben. Hun fout was ech ter, dat zij het Egyptisch schrift louter op symbolische wijze trachtten te ver klaren. UIT DE OMGEVING. VOORSCHOTEN. Gemeenteraad Vergadering van den raad dezer ge meente op Donderdagavond. Voorzitter: de heer E. Vernede. bur gemeester. Aanwezig: alle leden, behalve de heeren Eggink en Schimmelpenninck v. d. Oye. DeVoorzitter opent de verga dering en geeft het woord aan den waarn. secretaris tot het voorlezen van de notulen der vorige vergadering, die onveranderd worden goedgekeurd. Vervolgens doet de voorzitter mede- deeling van een ingekomen stuk, n.l. een bericht van een der ingezetenen, dat hij sinds '24 geen hond meer heeft en daarom ontheffing verzoekt van den hondenbelasting; in handen ge steld van B. en W. om prae-advies. Aan de orde komt een voorstel van B. en W. twee geldleeningen, bedra gende j 19.250 en 48.200 en aangegaan tegen'een rente van resp. 5 3/4 en 6 te converteeren in een geldleening van 66.200 tegen 41/8 terwijl op 1 Dec. '26 1250 van de eerste leening zal worden afgelost. Z. h. st. goedgekeurd. Door de N.V. Ontginnings Mij. „Het Landschap Drenthe" was een verzoek ingediend inzake beschikbaar stellen van Compot; aan dit verzoek kan niet voldaan worden, aangezien de gemeen te geen compot heeft. Eénige comtabiliteitsbesluiten wor den aangenomen, welke meest verband houden met de conversie der geldlee ningen. Daarna komt aan de orde de behan deling en vaststelling der begrooting voor 1926. De begrooting gasbedrijf sluit in den gewonen diénst-op 76.015 in ontvang sten en uitgaven en wat den kapitaals- dienst betreft op 8602,70 inkomsten en 8432.50 uitgaven. De begrooting waterbedrijf sluit in den gewonen dienst op 13.217 in ont vangsten en uitgaven en wat den ka- pitaalsdienst betreft in 4500 inkom sten en 4550 uitgaven. van den wethouder, dat dit spreekuur noodig is, omdat er zooveel ouders zijn die er met hun kinderen maar op los leven en tegen wier onverschilligheid I de gemeenschap beveiligd moet wor den, is mij een raadsel. En ik begrijp dan ook volkomen, dat dit argument op de tegenstanders al heel weinig in druk maakte. Het zullen toch immers juist die onverschillige ouders zijn, die van dit spreekuur geen gebruik zullen maken. Intusschen, het voorstel is aange nomen en we" kunnen ons wel verze kerd houden, dat er heel veel kans is, dat op dén dezen eersten stap een tweede en een derde zal volgen. Evenmin als ik dit besluit waar toe ook een gedeelte der rechterzijde meewerkte begrijp, is 't mij duide lijk waarom het gemeentelijk wasch- bureau moest worden gehandhaafd. De belangstelling er voor is betrekkelijk gering en ik zie niet in waarom juist ten opzichte van deze zaak, de gemeen te zoogenaamd prijsregelend moet op treden. Gelukkig betreft 't hier nog al tijd een tijdelijk bedrijf waarvan ik hoop, dat het binnen niet al te langen tijd zal verdwijnen. Er is nog een andere zaak amice, waarop ik eens even uw aandacht wilde vestigen. Zooals ge weet bestaat hier in Lei den het genootschap „Kennis is macht" een instelling die in den loop der jaren heel veel kennis heeft ver spreid en wier onderwijs voor velen van groote beteekenis is geweest, 't Betreft hier een neutrale inrichting, Dc voorzitter deelt mede, dat liet zeer wel mogelijk is, dat aan het wa terleidingbedrijf binnenkort eenige uitbreiding zal gegeten worden. De keer Mens hoopt, dat de uitbrei ding dan niet zoo zal zijn, dat over 14 jaar weer een uitbreiding noodig is. 't Is indertijd wel wat primitief opge zet. De Voorzitter wijst er op, dat we toch ook niet een zoodanige uit breiding aan het bedrijf kunnen geven, dat we er voor een jaar of 30, 40 af zijn; dan zou de gemeente wel wat diep in haar portemonnaie moeten tasten. De heer Limburg vraagt of de hulpmachinist van dit bedrijf, die Zon- dagsarheid heeft om de 14 dagen, nu ook een vrijen dag in die week heeft. De Voorzitter antwoordt, dat dit wel voldoende geregeld zal zijn; ook krijgt hij extra-betaling voor zijn Zon- dagsarbeid. Men moet ook niet den ken, dat die'Zondagsarbeid den gekee- len dag duurt; 't is maar een kwestie van een uur of een paar uren. De begrooting van het badhuis sluit met een nadeelig saldo van 2069,94. Daarna wordt de gemeentebegroo- ting aan de orde gesteld. De heer Brag*gaar vraagt eenige 'inlichtingen betreffende het schoon houden van het Raadhuis; dit ge schiedt thans door twee weduwen, die het om de beurt een half jaar doen. Zal deze regeling ook voor 't nieuwe Raadhuis blijven gehandhaafd? De Voorzitter antwoordt, dat de ze kwestie nog niet onder de oogen is gezien. De nieuwe regeling zal in alle geval len echter voor de tegenwoordige men schen geen nadeel meebrengen. De heer Braggaar wil voorts ge acht worden, tegen den post „burger wacht" gestemd te hebben. De heer Mens zou den post van 150 voor de huurcommissie willen laten vervallen, dit is nog een laatste schakel die ons met den crisistijd ver bindt. De Voorzitter zou met de huur commissie in overleg willen treden of er nog gebruik van gemaakt wordt; voorloopig is het daarom het beste, de zen post maar te handhaven. De heer Limburg vindt de com missie van groote beteekenis. Dit is van nog meer belang dan de vraag, hoeveeL zaken er door haar behandeld worden. De beer Mens licht de zaak nog wat toe en legt er den nadruk op, dat 't voor een huisbaas maar niet zóó ge makkelijk gaat, een huurder uit zijn huis te zetten. De heer Limburg vraagt hoe de kindertoeslag voor de gemeentewerk lieden geregeld is. De Voorzitter antwoordt: 25 boven het 4de kind. De heer Limburg vraagt, hoe het staat met de commissie voor de be graafplaats. De heer V e r b oo n, het eenige aan wezige lid dier commissie, deelt mede, dat de commissie nog geen resultaten he^ft bereikt. De heer L i m b u rg zou bij de bepa ling van het loon der werkschaffiüg rekening willen houden met.de groot te van de gezinnen. De Voorzitter zegt toe, de- aak in het college van B. en W. te zullen bespreken. Doch spr. wijst op het groo te bezwaar, dat er in zou liggen, wan neer de gemeente aan het verzoek van den heer Limburg zou voldoen; dan zou de gemeente, wellicht al de groo^ waar voor zoover mij hekend ook steeds getracht werd zooveel mogelijk neutraal te zijn. Deze instelling nu bestaat binnen kort 50 jaar en nu ligt het in de be doeling, dit halve-eeuwfeest eenigszins feestelijk te herdenken. Daar is natuurlijk heelemaal geen bezwaar tegen. Maar nu is dit het eigenaardige, dat bij deze gelegenheid de neutraliteit als te lastig bij zulk een feest overboord wordt gezet en dat daarbij met de ge voelens van hen, die de Christelijke be lijdenis zijn toegedaan, heelemaal geen rekening wordt gehouden. Het feest zal naar ik vernam gevierd worden op Zaterdagavond, met de be doeling, om als de Zondag is aangebro ken een bal te beginnen. Daarmede worden de leerlingen en oud-leerlingen die op principieele gronden tegen tooneel en bal en Zon dagsontheiliging bezwaar maken voor de keus geplaatst om of niet met te doen of hun beginsel te verloochenen. Doen ze niet mee, onttrekken ze zich, dan zijn zij de spelbrekers die den schijn op zich laden, dat ze willen trachten er op een koopje af te komen en doen ze wel mee dan moeten ze handelen tegen hunne overtuiging in. Een dergenen die bij deze zaak ten nauwste betrokken zijn vroeg mij de zer dagen, hoe hij nu toch moest han delen. Ik heb hem geantwoord, dat hij in geen geval zijn beginsel moest verloo chenen,' maar dat hij al zijn invloed behoorde aan te wenden om de orga nisators van het feest, waartoe naar ik meen ook de leeraren behooren, tot an te gezinnen houden, terwijl de anderen naar 'een particulieren patroon gaan. De heer Taal vraagt, of het niet mogelijk is, den kindertoeslag te latén beginnen bij het 3e kind, en het bedrag te verhoogen. De Voorzitter toont aan, dat het loon der gemeentewerklieden bedui dend hooger is dan dat der particu liere arbeiders. De arbeiders verdienen in 't alge meen niet meer dan 25 per week; de gemeente-werklieden 31 per week; er is dus geen reden, deze loonen nog te verhoogen. De beer Taal wijst nog op het chro nisch gebrek aan arbeiderswoningen. Het particulier initiatief is in dezen onvoldoende; daarom moet de gemeen te ingrijpen. De Voorzitter antwoordt, dat onderzocht wordt, of bet mogelijk is, huizen te bouwen die eën huur van hoogstens 4 opbrengen, terwijl de ge meente er toch geen geld behoeft op toe te leggen. Valt dit onderzoek gun stig uit, dan kan de Voorschotensche Bouwvereeniging er zich wellicht voor spannen. De begrooting wordt daarna goedge keurd, sluitende in den gewonen dienst op 188.414.75 in ontvangsten en uit gaven en wat den kapitaalsdienst be treft op 8552.34 inkomsten en 57234.34 uitgaven. Niemand iets hebbende voor de rond vraag, sluit de voorzitter de vergade ring. OORLOGS-JOURNALISTIEK. 't Is wel interessant, te vernemen, hoe courantenberichten in de wereld komen. Een Engelschman heeft 'n ver- zarheling aangelegd en publiceerde er iets over in een weekblad. In het begin van den grooten we reldoorlog werd Antwerpen d9or de Duitschers genomen. Groote vreugde in Duitschland, waar de klokken wer den geluid. De „Kölnische Zeitung" had dit be richt: „Toen de val van Antwerpen hier bekend werd, zijn de klokken ge luid*'. Daarna kon men in verschillende bladen deze berichten lezen: „Matin" „Volgens een bericht in de Kölnische Zeitung" heeft de gees telijkheid te Antwerpen bevel gekre-! gen tot het luiden dor klokken nadat! de plaats door de Duitschers bezet was". „Times" Volgens een bericht uit Keulen aan de „Matin" zijn al de Bel gische priesters, die geweigerd hebben de klokken te luiden na den val van Antwerpen, uit hun ambt ontslagen". „Corriere de la Sera". „Volgens, een bericht uit Keulen via Parijs in de „Times" zijn de ongelukkige Belgische priesters, die geweigerd hebben de klokken te laten luiden na den val van Antwerpen, tot dwangarbeid veroor deeld". „Matin" Volgens een bericht uit Keulen via Londen in de „Corriere de la Sera" is het inderdaad waar, dat de barbaarsche veroveraars van Antwer pen de ongelukkige priesters,, die wei gerden de klokken, te laten lulden; gru wel ijk gestraft hebben om die ftel dihaf- tige weigering. Zij werden als levende klepels in de klokken gehangen met hun hoofd naar omlaag". j Zie zóó kunnen courantenberich ten in de wereld komen. En als t daaa bij dan nog oorlogstijd is, dan steekt! het niet zoo nauw dere gedachten te brengen. Nu weet ik niet hoe groot sdjn in vloed is. Daar hij een bescheiden j plaats inneemt zal allicht zijn stem' niet overwegend zijn en daarom lijkt; het mij goed, langs dezen weg de aan^j dacht van de ouders oj> deze zaak tg vestigen. Zij weten nu wat er aan dei hand is. Zij weten nu misschienj wisten ze het reeds voor welke moetij lijke keus straks hunne kindoren ge plaatst worden en hoe hier getracht; wordt hunne jongens en meisjes in een; Laten zij zich oens met deze zaak be- hoek te duwen. moeien door hunne kinderen goeden raad te geven en door zich eens pre cies op de hoogte te stellen met wat daar staat te gebeuren *t Betreft hier een inrichting voor welke prestaties ik pi ets dan lof heb, en die ik gaarne alle goeds toewensch. En zoo oordeelen velen in onze kringen- Maar dat moest juist een reden zijn om een deel der bij deze inrichting betrok ken bevolking niet af te stooten, maar alles te vermijden wat tot verwijdering aanleiding zou kunnen geven. 't Dacht mij goed, amice, in 't openbaar op deze zaak de aandacht te vestigen, zoodat men later nooit zal kunnen zeggen, dat hier onwillekeurig gehandeld werd en onwillekeurig een deel van 't publiek voor 't hoofd werd gestooten. Met belangstelling wacht ik en vele ouders ongetwijfeld met mij af, hoe deze zaak verder zal verloo- pen. Moge het zoo zijn dat samenwer king ook op dit gebied mogelijk blijft. VERITAS. I

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 6