CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
39 JAARGANG
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1925
NUMMER 1630
ABONNEMENTSPRIJS
BUREAUHooigracht 35 Tel. 1278, Postgiro 58936
T.pirfoin Pftsfhox 50
ADVERTENTIE-PRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal i 2.50
Gewone advertentiën per regel 22x/« cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
ran ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Franco per post per kwartaal 1 2.90
De Bioscoopwet.
De Tweede Kamer heeft besloten om
in de op 13 October te houden verga
dering o.m. aan de orde te stellen het
wetsontwerp tot bestrijding van de ze
delijke en maatschappelijke gevaren
van de bioscoop.
't Is niet de eerste maal dat dit ont
werp aan de orde komt.
Een vroegere poging om het ontwerp
in het Staatsblad te krijgen mislukte,
omdat de rechterzijde die omtrent het
beginsel der wet eenstemmig was. het
omtrent de uitwerking van dat begin
sel niet eens kon worden.
Het ontwerp wil in hoofdzaak een
centrale keuring van films met vet-
bod van opvoering van niet goedge
keurde films zoowel voor volwassenen
als voor jeugdigen.
Heel de linkerzijde, met uitzondering
van Mej. van Dorp, die een open oog
bleek te hebben voqr de ernstige bios
coopgevaren verzette zich tegen het
ontwerp. Een poging om het bioscoop
kwaad te keeren, werd zonder meer af
gewezen.
En aan de rechterzijde was men
zooals gezegd niet eenstemmig.
Van Christelijk-historische zijde
werd voorgesteld den gemeenten gele
genheid te geven nog weer een speci
ale keuring in te stellen en zelfs om
de bioscoop geheel te verbieden. Op
deze wijze zou veel beter dan bij een
centrale regeling met speciale plaat
selijke toestanden rekening gehouden
kunnen worden,
Dit voorstel werd evenwel verworpen
wat de Christelijk-historische fractie
aanleiding gaf zich bij de eindstem
ming tegen het geheele ontwerp te ver
klaren.
Het gevolg was dat, tot grootevreug
de van de linkerzijde, het ontwerp ver
worpen werd.
Intusschen had Minister Ruys een
gewijzigd ontwerp aanhangig gemaakt
waarbij met de van Christelijk-histo
rische zijde geopperde bezwaren reke
ning werd gehouden. Zoo werd o.m.
voorgesteld, dat in gemeénten met
minder dan 20.000 inv/oners een alge-
heel verbod van den bioscoop kan wor
den uitgevaardigd.
Dit ontwerp kwam echter niet meer
in behandeling.
De nieuwe Regeering heeft nu het
ontwerp opnieuw gewijzigd en wel in
«dien zin, dat de Gemeenteraad kan
bepalen dat vergunningen slechts met
inachtneming van de in de verorde
ning gestelde voorschriften zullen wor
den verleend.
- Verwacht mag worden dat de rech
terzijde, al blijkt er misschien op som
mige punten verschil van meening,
zich met het voorgestelde ontwerp zal
kunnen vereenigen. zoodat deze zaak
nu eindelijk haar beslag kan krijgen.
Maar verwacht kan ook worden.dat
de linkerzijde zich met kracht tegen
de poging tot bestrijding van de zede
lijke en maatschappelijke gevaren van
de bioscoop zal verzetten.
Zónder strijd, zal ook dit ontwerp 't
Staatsblad wel niet bereiken.
STADSNIEUWS.
DE STORMRAMP.
Bij den Penningmeester van het
Stormramp-Comité zijn weder de vol
gende giften ingekomen:
Kleedermakersverg. „Eendracht door
Vriendschap f25, Bloemenverkoop tij
dens het jubileum van den algemee-
nen bond van Politiepersoneel afdeel.
Leiden f26.9(X Personeel Weg en Wer
ken der N.Z.H.T.M. Rijnsburg f10,
Van een groenen bruiloftavond f2.15,
F. P. P. Roelofarendsveen f7.50, Werk
lieden vereeniging „Nut en Genoegen"
f25, Mej. B. f2.50, J. Th. te Wassenaar
f 10.
Giften worden nog gaarne inge
wacht bij den Penningmeester, den
heer S. Muys van de Moer, Plantsoen
49, Gironummer 57471.
Voor de Fransche Gereformeerden.
Men schrijft ons:
Op verzoek van Prof. Doumergue is
er in Nederland een comité gevormd,
dat zich ten doel stelt te helpen aan
den wederopbouw van het Gereform.
Protestantsche Teven in Frankrijk.
Presidente is: Gravin C. van Lim
burg Stirum uit Arnhem en secreta
resse Mevr. N. van Deth uit Brussel.
Beide dames hopen D.V. 1 Oct. een le
zing te geven in de Nutszaal ten bate
van het instituut „Jean Calvin" in
Montauban.
De eerste zal aan de hand van prach
tige lichtbeelden spreken over het lij
den der Hugenoten, van voorheen, de
laatste over de Hugenoten van thans.
De opleidingsschool „Jean Calvin"
wil door het onderwijzen van de stu
denten in de oude Calvinistische waar
heden de Fransche Gereformeerde ker
ken van goed onderlegde predikanten
voorzien. Een paar honderd gld. per
jaar is genoeg om een student in dit
instituut te verzorgen. In Amerika zor
gen de Gereformeerden voor 12 studen
ten. Friesland nam de studie van 2
op zich en Groningbn van 1. Ook Kam
pen betaalde 1 jaar voor een student.
Dezen zomer bezochten bovengenoem
de dames het instituut en kunnen ons
dus vertellen van den tegenwoordigen
toestand. Laten vele leden van den
Ned. Chr. Vrouwenbond en belangstel
lenden (ook mannelijke zijn welkom)
door hunne tegenwoordigheid blijk ge
ven met dit werk in Frankrijk te sym-
pathiseeren en kome dit vooral uit in
de opbrengst der collecte, dié ten bate
van dit doel na afloop der lezing zal
worden gehouden.
Postbestelling op Zondag.
Naar aanleiding van het advies der
Kamer van Koophandel alhier inzake
het niet bestellen op Zondag, waarbij
de Kamer den wensch uitsprak, dat de
openstelling der kantoren op Zondag
zoo min mogelijk ongerief aan het pu
bliek zou veroorzaken, en waarbij de
Kamer er zeer sterk op aandrong, dat
de poststukken zooveel mogelijk nog
des Zaterdags zouden worden besteld.,
ontving de Kamer een schrijven van
het Staatsbedrijf der Posterijen, Tele
grafie en Telefonie, waaraan wij ont
kenen. dat de genoemde aangelegen
heden voor elk kantoor afzonderlijk
onder de oogen zullen worden gezien.
Met redelijke eischen van 't publiek
betreffende het afhalen van poststuk
ken zal rekening worden gehouden,
terwijl het tijdstip voor afhalen van
poststukken op Zondag in overleg met
B. en W. ter plaatse zal worden vast
gesteld.
Naar aanleiding van den drang, door
de Kamer uitgeoefend om de bestelling
zoo mogelijk des Zaterdags naar een
later tijdstip te verschuiven, waardoor
de bezwaren, aan de opheffing van de
Zondagsbestelling verbonden, worden
beperkt ontving de Kamer toezegging,
dat, indien eenigszins mogelijk, aan
dit verlangen zal worden voldaan.
Wimterlezlngen.
Het Chr. Comité voor Winterlezin-
gen deelt ons med& dat in den a s.
winter zullen optreden:
Ds. v. Arkel van Utrecht, op 5 Nov.
met het onderwerp: „Het Hooglied van
Salomo." Dr. de Hartog van Amster
dam, op 10 Dec. met het onderwerp:
„Wat is Christendom? Ds. Voor9teegh
van Katwijk a. Zee 26 Febr., onderw.
nog niet bekend. Dr. B. Wielengavan
Amsterdam, 17 Maart, met het onder
werp: ,rDe litteraire" schoonheid van
den Bijbel." In Januari zal nog een
spreker optreden.
Verder wordt gemeld dat Ds. M. J.
Punselie wegens drukken arbeid heeft
bedankt als lid van het Eerecomité;
zijn plaats wordt thans ingenomen
door Ds. W. Boissevain. In plaats van
den heer J. J. Versluys is thans pen
ningmeester van het Comité Mr F. v.
d. Tas.
Kapt. ter zee H. C. Louwerse.
Kapitein-luitenant ter zee H. C. Lou
werse, chef van de marine-kustwacht
alhier wordt den 6den October ter be
schikking gesteld, onder eervolle ont
heffing van zijn betrekking, en daarin
vervangen door kapitein-luitenant ter
zee E. R. Schultz.
Burgerlijke stand.
Ondertrouwd: J. v. Iterson, jm. 24
j. en F. Arnoldus. jd. 25 j; J. M. Hen-
driksen, jm. 26 j en C. H. Snel, jd. 23
j; M. F. Taverne, jm. 23 j. en A. C. v.
Es, jd. 25 j; A. Dorrepaal, wedr. 56 j
en A. de Vlaam, jd. 41 j; J. C. Roskamp
jm. 27 j. en M. G. J Hartwijk, jd. 28 j;
J. A. de Me ij, jm 23 j. en M. Tongeren
jd. 23 j; A. Ladan, jm. 24 j en M. A.
Beenhoek, jd. 21 j; B. J. Haverkamp,
gesch, 56 j; A. v. Gorkum. wed. 41 j;
J. P. Uljee, jongem en P. G. v d.
d. Hoeven jd; J. J. van Tongeren,
jm. en E. M. Voermans; N. G. Bab-
bers 25 j en J. M. Bronsgeest 23 j;
J. Baart, 28 j. en E. de Bruin 26 j; H.
J. de Heiden, 24 j. en Corn. v. Zijl 25 j;
D. de' Vos 26 j. en C. v. As 26 j;
F. W. Nieuwenburg 24 j. en S. A v. d.
Hoed 27 j; P. P. C. Hoenselaar 21 j. en
C. Laterveer 17 j; C. J. v. d. Burg 24 j
en W. Hartingsveld 18 j.
Schaken.
Leidsch schaakgenootschap.
In de algemeene vergadering van het
Leidsch Schaakgenootschap werden be
handeld de voorstellen van het Bestuur
betreffende Statuten en Huishoudelijk
Reglement. Deze voorstellen konden de
goedkeuring der leden verwerven, uitge
zonderd de bepaling, waarin voorge
steld werd de aanneming van nieuwe
leden aan het bestuur over te laten.
D© ballotage van nieuwe leden blijft dus,
zooals ze voorheen was.
De nieuwe winterwedstrijd, waarin de
deelnemers vermoedelijk in drie w groe
pen zul en ge Taatsworden, vang. aan
op Dinsdag October a.s. Aan de com
petitiewedstrijden wordt met twee tien
tallen deelgenomen.
Uitslagen van den zomerwedstrijd:
2© groepA. Th. Cahen speelt remise
met H. N. Francois, doch verliest van
M. M. Segaar.
4de groep. De partij F. Niewold-G.
Schoppen is afgebroken.
Onderstaande partij werd in de 2de
groep gespeeld:
Siciliano.
Wit: Cahen. Zwart: Segaar.
i. e4 c5- 2. Rc4 eó. 3. Pf33 Pc6.
4. C3 dó. 5. Rb5 Dc77- 6. d33 IM7.
7. Rcó: Rcó: 8. 0-0 Pfó. 9. Tei Re7.
10. Rg; 0-0-0. 11. Rfó: srfó: 12. Pbd2 h.5
13 PhJ. f5. 14. Pdf3 f9415. de4*. TdgS.
ió. T«3 DdS. 17. Pf5: <*5: iS. ©f5«fe:
19. Df3: Tg5- 20. Dh3 Dd7. 21. Taei
Rd8. 22. Tt3 h4. 23. 23. Tf4 Thg8. 24.
g3 hg3: 25. f63: R07. 26. Dfi 05. 27.
T13 fidó. 28. ïee3 ca. 29. Khi Dhó.
30. Df2 31. De2 Re3. 32. b3 cb3:
33. ab3: Ï)g7. 34- Ud3 Td8. 3;. Dbq
f)h7. 36. Th8. 37. T©2 Dü3. 38.
Tg2 Td8. 39. Dc3 d4. 40. od4: Ta4:
41. Dc3t Kb8. 42. Td3 Td3: 43. Dd3:
aó. 44. b4 Dfj: 43. Dd8f Ka7. 46.
Ddi Kc7. 47. Dgif Rbó. 48. Ddi Dbs.
49. h4 Tfq. 50. KI12 Tfi. 51. Db3 Pf5.
52. Dc4 Dbl. 53. KI13 Dfsf 54. Dg4
Th If. Wit geeft op.
Ten nadeele van een brievenbe
steller i9 Zaterdagmorgen van de bin
nenplaats van het Telegraafkantoor
aan de Boommarkt een heerenrijwiel
ontvreemd
In den nacht van Zaterdag op
Zondag, om kwart over één werd een
begin van brand ontdekt ten huize
van de familie E. van H. Rijnsburger-
weg 113. Oorzaak bleek te zijn dat men
verzuimd bad een electrisch strijk
ijzer, dat men den vorigen avond had
gebruikt uit (e schakelen, zoodat door
den langen duur het ijzer wa9 gaan
gloeien. Met emmers water konden de
bewoners zelf bet brandje blusschen.
Gisteravond heeft op de Hooigr.
een opstootje plaats gehad als gevolg
van de misdragingen' van een 10-tal
personen, die een kroeg in de Moriaan-
steeg hadden bezocht. Nadat zij door
de politie uit het café waren gezet,
bleven zij deze voortdurend lastig val
len, totdat het er op de Hooigracht toe
kwam dat het gezelschap de agen
ten wilde aanvallen. Waarop de laat-
sten gebruik maakten van hun sabels
en op- deze manier de lastposten uit
eendreven.
Hier is aangehouden wegens ver
duistering van een rijwiel, J. H. D.
Hij is ter beschikking gesteld van
den burgemeester van Schoten, die zijn
aanhouding had gevraagd en in wiens
gemeente de diefstal is gepleegd.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn opgenomen 208 volwassen perso
nen. 6 kinderen. Totaal 214 personen
Verder is aangehouden L. K. die'
nog een straf van f 12 boete of 8 dageD
hechtenis moet ondergaan wegens her
haalde dronkenschap.
BINNENLAND.
De Koningin naar Overijsel.
De Koningin zal in den lóóp van het
volgend jaar een bezoek aan Overijsel
brengen en daarbij, behalve de zout
winningen te Boekelo, waarschijnlijk
ook Deventer bezoeken.
Salarissen Spoorwegpersoneel
Omtrent de conferentie tusschen de
directie: der Nederlandsche Spoorwe
gen en de vertegenwoordigers der vak
bonden meldt men nog aan de ,,N. R.
C.", dat de directie bereid is, indien de
meerderheid der organisaties het ont
werp aanneemt, invoering ervan bij de
regeering te bevorderen. Als de organi
saties de voorgestelde regeling verwer
pen. zal de directie een eigen ontwerp
bij de regeering indienen.
Een aardig voorval.
Naar meü mededeelt heeft tijdens
bet bezoek van H. M. de Koningin aan
boord van den kruiser „Java", Woens
dag j.l. een aardig voorval plaats ge
had.
De commandant van het schip, de
heer Quant, vertelde n.l. Hare Majes
teit, die groote belangstelling aan den
dag legde voor alles wat den dien9t
op de Java" betrof, dat de marinier
eerste klas, Jaski, in zijn 22 jarigen
diensttijd bij de marine (de Indische
jaren meegeteld) nog nimmer ook
maar één minuut arrest heeft gehad,
hetgeen, de strenge discipline hij de
marine in aanmerking genomen, een
bijzonder feit mag heeten!
Het Olympisch Comité.
In een gehouden vergadering van 't
N.O C. werd door den penningmeester
medegedeeld, dat voor de in 1928 te
houden Olympiade is ingekomen aan
giften f 1.140.000 en dat f981.000 voor
het garantiefonds is toegezegd. De sta-
dionbouw is f26 millioen geraamd.
Op voorstel van het bestuur werd
besloten aan den oud-minister Dr. J.
J. Th. de Visser het eerelidmaatschap
aan het N.O.C. aan te bieden.
De Rotterdamsche Gemeenteloonen.
Gedeputeerden van Zuid-Holland
hebben B. en W. te Rotterdam gemeld^
dat goedkeuring is onthouden aan het
raadsbesluit van 29 Mei j.l. tot toepas»
sing van tijdelijke loon- en salarisver
vermindering voor het gemeen teper-
soneel.
Gedeputeerden gronden dit besluit
op de overweging, dat de toegepaste sa
larisverlaging, wanneer men haar
niet als correctie op het bij de wet toe
gelaten pensioenverhaal beschouwt,
onbillijk moet worden geacht», aange
zien deze verlaging, die bij de salaris
sen tusschen f3000 en f4700 progres
sief werkt, boven f4700 degressief
wordt.
B. en W. stellen thans voor, tegen
de beslissing van Gedeputeerden bij de
Kroon voorziening te vragen.
FEUILLETON.
Het geheim van Colde Feil.
53)
En het wonderlijkste was, dat zij de
zen nacht ging slapen zonder maar
eens te denken aan het „Geheim van
Colde Feil" ofschoon het was Dinsdag,
de vijf-en-twintigste Mei.
HOOFDSTUK XXIX.
Wie is zij 7"
„Nu Alice" zei Claire lachend, „nu
m-oet ik toch wel toegeven, dat mama
en ik altijd gelijk hebben gehad Was
het nu niet verkeerd van je, om je al
tijd op te sluiten en nooit in gezelschap
te willen verschijnen. Nu ben je één
maal beneden geweest en ik weet, dat
het je goed is bevallen. En je hebt al
ler harten veroverd. Je hadt maar eens
moeten hooren wat men onder elkaar
zei van la belle Anglaise. En hoe vindt
je den grooten graaf, Allee?"
-Die vraag scheen haar als uit een
diepen droom wakker te roepen, maar
toen zij probeerde haar gedachten in
woorden uit te drukken, vond zij dit
onmogelijk. Toen zij een blik sloeg in
haar eigen hart, schrok zij bij de ont
dekking, dat zij vervuld was met ge
dachten aan hem.
Zij ontdekte, dat zij ook van hem ge
droomd had en dat zijn woorden nog
altijd in haar ooren naklonken en dat
haar hart -sneller klopte, nu zijn naam
werd genoemd.
„Ik weet het niet, Claire" zei ze na
denkend. ,i,k weet niet hoe ik hem
vind. Ik heb er niet over nagedacht,
maar ik heb nooit' iemand ontmoet, die
op hem leek. Hij is heel verschillend
van anderen."
„Hij 9cheen veel belang in je te stel
len, en 0, Alice, als je eens was, zooals
andere vrouwen, dan zou je toch zulk
een goed en gelukkig huwelijk kunnen
doen. Kijk daar schrik je nu alweer
Altijd als ik het woord huwelijk noem,
is het alsof een slang je heeft gebeten."
„Ik wil niet trouwen" zei Alice Kent.
„Gekheid" lachte Claire, „dat zul je
zeker niet meer zeggen als je maar
eens verliefd bentl" Maar Alice gaf
geen antwoord. Lord Arden is van plan
veranderd" zei Claire, „hij kwam hier
voor twee dagen en mama zegt, dat
hij nu waarschijnlijk twee weken zal
blijven, vindt je dat niet prettig, Alice?
„Ja", antwoordde zij, met meer na
druk dan zij zich bewust was. „Ik vind
het erg prettig."
„Je zult toch zoolang hij hier is, des
avonds heneden komen in de salon,
niet waar Alice? Ik denk, dat het komt
omdat ik zoo veel van je houd, dat ik
mij verheug over je veroveringen."
„Veroveringen!" herhaalde Alice met
een uitdrukking van ontsteltenis op
haar schoon gelaat, „ik wist niet. dat
ik iemand had veroverd."
„N.oem je het dan geen verovering.
Alice, als de Engelsche gezant zich op
zettelijk aan je laat voorstellen en
langer bij je blijft staan praten dan
bij een van de andere dames?"
„Het spijt mij erg", zei Alice.
„Wat spijt je erg?" viel Claire haar
met een hartelijken lach in de rede.
„Wel dat ik zoo lang beslag heb ge
legd op zulk een kostbaren tijd" ant
woordde zij glimlachend.
„Hij zag er niet naar uit, alsof hij
het erg vond. Sommige dames waren
zeer jaloersch
„Niemand heeft jaloersch te zijn- op
mij" zei Alice.
,,Je weet niet hoee je gezang iedereen
in verrukking bracht, Alice, vooral dat
aardige Engelsch lied „Barbara Allen"
werd zeer bewonderd. Ik kon niet na
laten te denken hoe dit lied en die
naam bij jouw pasten. Ik ben benieuwd
of je boos zou zijn, als ik je eens Bar
bara Allen noemde."
„Het zou een slecht compliment zijn"
lachte Alice, „want zij was een wreed
en ongevoelig meisje."
„Ik geloof, dat je ook wreed zou
kunnen zijn voor iemand die je lief
zou hebben" zei Claire.
„Niemand zal mij ooit op die manier
liefhebben, vrees ik" zei Alice met een
grappig, ongelukkig gezicht.
„Alice" riep Claire met haar gewone
plotselinge levendigheid uit, „schijnt
het niet vreemd, dat Lord Arden met
zijn grooten rijkdom en hooge posi-
ti©, nooit is getrouwd?"
„Ja" antwoorde zij droomerig.
Ik heb van het begin af den indruk
gehad" ging de jonge philosophe vooTt,
„dat Lord Arden een man is, die altijd
iets zoekt. Weet je wat ik denk dat
hij zoekt?"
„Neen. juffrouw wijsheid, dat weet
ik niet."
„Iemand om lief te hebben. Ik hoor
de mama vertellen aan papa, dat zij
hem gevraagd had. hoe het kwam, dat
bij nooit was getrouwd. Wat denk je,
dat hij zei, Alice?" vroeg zij na een
korte pauze weer
„Dat zou ik onmogelijk kunnen zeg
gen" antwoordde juffrouw Kent.
,Hij zei, dat zijn moeder zijn diep
ste en eenige aardsch© liefde geweest
was en dat hij wachtte, tot hij iemand
kon vinden, die op haar leek. Maar,
Alice, je gezicht is vuurood."
„Het is de hitte van de zon" ant
woordde Alice.
„Heeft hij tegen je gezegd, dat Jij op
haar leek?" vrceg Claire, met verbaas
de, wijd-g©opende oogen.
„Is dat waarschijnlijk?" vroeg Alice,
maar in haar hart wist zij, dat hij iets
had gezegd, dat er niet ver van af was.
En terwijl dit ge9prek gehouden werd
in de oranjerie tusschen de twee, die
zoo sterk en innig aan elkaar verbon
den waren, had een dergelijk onder
houd plaats tusschen madame deSaint
Luce en haar neef.
.Madame" zei Lord Arden, „wie lt
toch die Engelsche dame, die bij u in
woont?"
„U bedoelt juffrouw Kent?" vroeg
madame.
..Ja." Zij is de mooiste vrouw, die
ik ooit heb ontmoet. Wie is zij?"
„Ik weet eigenlijk maar heel weinig
van haar af, ofschoön wij allen zeer
aan haar zijn gehecht. Zij ls al Jaren
hier in Parijs geweest als Engelsche
leerare9 en kon de schitterendste re
ferenties" opgeven."
,Ik kan mij niet voorstellen, dat een
vrouw als zij leerares zou zijn" zei
Lord Arden. Zü heeft de schoonheid
en de gratie van een prinses."
„Zij komt van een goede, oude En*
gelsche familie; dat weet ik zeker" zet
made. „Zij is een van de beschaafdste
vrouwen, die ik ooit ontmoet heb. Als
zij maar in gezelschap wou verschijnen
weet ik zeker dat zij een goed huwelij'
zou doen." (Wordt vervolQd