CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS
6e JAARöWfS1
NÜMMËR fÖ06
COURANT
AB ONNEMENTSPRIJS
In Leiden en bniten Leiden
waar agenten gevestigd .zijn
Per kwartaal f 3J0
Per week .......f 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
7 Koninklijke Onderscheidingen.
Als naar gewoonte werd ook nu weer
ter gelegenheid van den verjaardag
van H. M. de Koningin een groot aan-
tal onderscheidingen verleend.
Het loont de moeite om de lijsten
der namen van hen die voor een der
gelijke onderscheiding in aanmerking
kwamen meer van nabij te zien. Op
die manier toch leert men waar de ver
dienstelijke Nederlanders te zoeken.
Opvallend is al dadelijk dat verre-
sveg de groote meerderheid van hen
aan wie een ridderkruis werd ver
leend gezocht moet worden in ambte
lijke kringen. Daar vindt men bij tien
tallen de mannen die niet alleen hun
plicht hebben gedaan, maar die zich
in zeer bijzonderen zin hebben onder
scheiden.
Het zijn leden v*n de rechterlijke
macht, hooggeplaai» ambtenaren, of
ficieren enz. En daarnaast zijn ook
snkele predikanten, journalisten, on
derwijzers enz. gedecoreerd.
Het getal van hen die zich in het
gewone maatschappelijke leven heb
ben onderscheiden althans een on
derscheiding ontvingen blijkt al
zeer gering.
Bij het Departement van Arbeid is
het nog gelukt enkele personen die in
het zakenleven een vooraanstaande
plaats innemen, voor een onderschei
ding in aanmerking te doen komen.
Maar bij de overige Departementen is
dat niet mogelijk gebleken,
i Land- en tuinbouw b v. zijn zoo goed
jals geheel genegeerd.
1 Tusschen de vele tientallen perso
nen door het Departement van Binnen
landsche Zaken en Landbouw voorge
dragen, vindt men slechts twee namen
|van hen die zich op landbouwgebied
bewegen. Aan den tuinbouw is zelfs in
i't geheel geen aandacht geschonken.
't Is ons natuurlijk niet bekend waar
aan dit moet worden toegeschreven.
Volgens ons besef zijn toch ook land
en tuinbouw voor onze volkswelvaart
van groote beteekenis. En naar het
jons voorkomt vindt men ook op dit
terrein tal van verdienstelijke man
nen, die als dan toch onderscheidin
gen worden verleend, daarop zeker
evenveel aanspraak zouden kunnen
maken dan de tallooze ambtenaren en
oud-ambtenaren, hoe verdienstelijk
die overigens ook mogen zijn of ge
weest zijn.
I Merkwaardig is ook, dat de gedeco
.reerden in hoofdzaak in de meer zui
delijke provinciën moeten worden ge
zocht. Friezen en Groningers b.v. ko
men op de lijsten zoo goed als niet
voor.
De zaak is niet vaA zooveel gewicht
Al wordt uiteraard een Koninklijke
onderscheiding door velen op hoogen
prijs gesteld, 09k zonder een ridder
lintje kan men tot de verdienstelijke
burgers behooren en misschien ook
wel omgekeerd.
Maar geheel zonder beteekenis is de
kwestie toch ook niet.
Er spreekt uit deze dingen weinig
waardeering en belangstelling voor
het platteland in het algemeen sn
voor land- en tuinbouw in 'tbijzonder.
BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Eu de gedachte wondt voet gegeven
dat wil men meedoen en meetellen,
men het platteland heelt te ontvluch
ten en zich niet met land- en tuin
bouw heeft af t$ geven.
Het feit dat bij de jongste Kabinets
formatie niet de vorming van 'n Land-
bouw-departement in uitzicht werd
gesteld beeft in sommige kringen ont
stemming gewekt.
Ten onrechte naar bet ons voorkomt
De belangen van land- en tuinbouw
kunnen worden behartigd ook zonder
dat een afzonderlijk Departement ge
vormd wordt.
Maar dan moet ook worden verme
den alles wat voet kan geven aan de
gedachte dat zij die land- en tuinbouw
belangen behartigen als een soort
tweede-klasse burgers worden aange
merkt.
STADSNIEUWS.
Verjaardag van H. M. de Koningin.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van H. M. de Koningin wappert van
daag van allo openbare gebouwen en
van tal van part'culiere woningen d?
Nederlandsche vlag met Oranjewim
pel.
Te twee uur hedenmiddag had het
gebruikelijke kinderfeest plaats in de
Stadsgehoorzaal.
Voorafgegaan door de muziek trok
ken de kinderen in verschillende groe
pen door de stad, waarhij tal van vlag
gen werden meegevoerd, die aan het
geheel een feestelijken aanblik gaven.
Vooral op dp Breestraat in de omge
ving van de Stadszaal was een enorme
belangstelling.
'Overigens was er op den dag weinig
te beleven. Nog altijd heeft men het
niet kunnen brengen dat alle kinderen
van de feestelijkheden kunnen genie
ten. Slechts eene klasse van de diver
se scholen doet aan het kinderfeest
me; de rest heeft het toekijken.
Het vorige jaar werd door de Chris
telijke Oranjevereeniging nog een zeer
goed geslaagd kinderfeest georgani
seerd, maar om ons niet bekende ra
denen bepaalt deze Vereeniging zich
thans tot een avondfeest in den tuin
van „Zomerzorg" waar gelijk bekend,
Ds. Beekenkamp als feestredenaar zal
optreden.
.,De Leidsehe Christelijke Oranjever
verzond aan H. M. de Koningin ter ge
legenheid van haar verjaardag heden
het volgende telegram:
„De Leidsehe Chrsitelijke Oranjever
eeniging biedt Uwe Majesteit eerbie
dig hare gelukwenschen en bidt dat
God Uwe Majesteit nog lange jaren
spare voor ons volk, opdat het onder
Uwe Majesteits gezegende regeering
toeneme in zin voor vrede en recht en
het koninklijk voorbeeld der Christe
lijke deugden navolge.
J. VAN DER STEEN, wnd. yoorz.
L. BOEKKOOI, Secr.
Buurtvereen. „Eensgezindheid."
Ook de Buurtvereeniging „Eensge
zindheid" aan den Zijlsingel liet zich
bij de feestviering van heden niet on
betuigd.
Waar voor een voorstelling in de
openlucht geen toestemming werd ver
kregen, had om half zes een door en
kele honderden kinderen bijgewoonde
voorstelling plaats in „Musis Sa
crum", waarbij muziek en ververschin
gen niet ontbraken en een hoogst fees
telijke stemming heerschte. Vanavond
zal in de straten van het betreffende
woningblok een kinderoptocht worden
gehouden met lampions*
Wonlnghozen.
Door het bestuur van de Federatie
van te Leiden en Omstreken gevestig
de Woningbouwverenigingen, geves
tigd te Leiden, is aan den Gemeente
raad een adres gericht, waarin gezegd
wordt, „dat zij met de meeste belang
stelling beeft kennis genomen van da
met succes bekroonde pogingen, aan
gewend door het Bestuur van de Ge
meente s-Gravenhage om, gebruik ma
kende van de verlaagde rentestan
daard, een leening te sluiten op lan
gen termijn tegen een rente van 5 pet.
teneinde daardoor in staat te zijn de
Rijksvoorschotten a 5 pet. af te lossen;
dat door het aangaan van deze lee
ning en het aflossen van de Rijksvoor
schotten het mogelijk is geworden, dat
de huren van het desbetreffend wo
ningcomplex verlaagd zijn met fO.SO
per week en per woning;
dat het naar hare meening geen na
der betoog behoeft, dat in verband met
de verlaagde loon standaard, de huren
van de hier ter stede door de woning-
bouwvereenigingen gebouwde wonini-
gen veel te boog zijn;
dat het naar hare meening alleszins
aanbeveling zou verdienen alles in 't
werk te stellen om tot verlaging van
huur te komen;
dat zij van meening is, dat wanneer
door uw College stappen worden ge
daan in de richting zooals de Gemeen
te 's-Gravenhage dat deed, ook voorde
te Leiden gebouwde woningen verla
ging van huur is te verkrijgen.
Ter toelichting wordt het volgende
opgemerkt:
Het is ons niet mogelijk te beoordee-
len in hoeverre de credietwaardiglieid
onzer gemeente het mogelijk maakt
dezelfde maatregelen te treffen als
door de 'gemeente 'ö-Gravenhag3 ge
troffen zijns
Ons verzqek is gebaseerd op de ver
onderstelling dat het ook voor Leiden
mogelijk zal zijn een leening te slui
ten op langen termijn»en tegen een
veel lagere rente dan die der Rijks
voorschotten.
Bij een nader door ons ingesteld on
derzoek in den Haag is ons gebleken,
dat daar ten behoeve van twee wo-
wingcomplexen een leening is geslo
ten met denzelfden looptijd als die van
de Rijksvoorschotten tot een bedrag
van f 1.092.774 tegen een rente van 5
pet.
En waar de Regeering er mede ac-
coord gaat, dat de Rijks voorschotten
worden afgelost is het financieel mo
gelijk dat voor een complex de huren
met f 0.80 en voor een ander complex
met f0.35 per week zullen worden .ver
laagd.
Daarnaast is door de gemeente den
Haag ten behoeve van de in moeilijk
heid verkeerende particuliere bouw
nijverheid voor welks Rijkshypothe
ken de gemeente borg is, een obliga
tielening gesloten met een looptijd
van 40 jaar en een rente van 4* pet.
voor een bedrag van 10 millioen gld.
Nogmaals. We kunnen niet beoor-
deelen of dit ook voor de gemeente Lei
den mogelijk is. Zou dit mogelijk zijn,
dan zou dat naar onze meening een
perspectief openen voor den nieuw
bouw ter vervanging van de ontelbare
krotten in de oude stad. VoQr de ver
vanging daarvan bestaat, onder de
huidige omstandigheden, weinig voor
uitzicht.
In ieder geval achten zij het wel de
moeite waard, dat alles moet worden
gedaan om op deze wijze tot een aan
merkelijke huurverlaging te geraken.
Burgerltyke stand.
Ondertrouwd: J. H. Droste, jm. 32 j.
en H. W. d. Scheer, jd. 21 j; M. Hoog
straaten, jm. 29 j. en J. M. Koops, jd.
25 j; G. IJspelder, jm. 24 j. en M. J
Duijverman, jd. 22 j; H. J. Sloos, jm.
24 j. en J. F. v. Weeren, jd. 24 j; W. F.
Mulder, jm. 21 j.en C. M.. Vernet, jd.
20 j; N. Kriek, jm. 27 j. en W. P. Oost
veen, jd. 24 j; W. Teske, jm. 21 j. en
A. Onderwater, jd. 20 j.
Prof. dr. J. Ph. Vogel.
Prof. dr. J. Ph.- Vogel, hoogleeraar
te Leiden voor het Sanskrit en zijne
letterkunde, heeft zich met een we
tenschappelijk doel naar Indië bege
ven. Zijne colleges zullen in 'de eerst
volgende periode worden waargeno-
mèn door dr. B. Faddegon van Am
sterdam en door mej. dr. B. Lulius
van Goor te Leiden.
Begrafenis H. Nieuwen burg
Zaterdagmorgen werd onder groote
belangstelling op de begraafplaats
„Rhijnhof" ter aarde besteld het stof
felijk overschot van den heer H. Nieu-
wenburg, in le\en ambtenaar bij den
Raad van Arbeid alhier.
Aan de groeve werd het woord ge
voerd namens de Leidsehe afdeeiing
der S.D.A.P. door den heer D. A. van
Eek, die herdacht hetgeen de overle
dene voor de socialistische beweging
gedaan had. Liefde was de grondtoon
van zijn karakter.
Vervolgens voerde het woord de heer
T. S. Goslinga, voorzitter van den
Raad van Arbeid, die er op wees, dat
de heer Nieuwenburg steeds 'n plicht:
getrouw ambtenaar geweest was, daar
bij een goed vriend voor zijn collega'
Het stemt tot weemoed, dat hij de
eerste ambtenaar van den Raad van
Arbeid is, die ons door den dood ont
valt. Moge deze plotselinge dood voor
ons allen een roepstem zijn, dat we
ons voorbereiden om God te ontmoe
ten als wij door Hem opgeroepen wor
den.
Ten slotte sprak nog de heer Max.
Verwey als vriend van den overleden
waarna diens oudste broeder dankte
voor de bewezen belangstelling.
Gewone adverlentiên per regel 22lf* cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine adYertentiën bij vooruit be taling
i ten boo gate 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Koninginnedag.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van H. M. de Koningin hebben beden
morgen op het plein van de infanterie-
kazerne van het 4de Regt. Infanterie
eenige plechtigheden plaats gevonden.
Allereerst had uitreiking plaats van
de door de onderofficieren scherpschut
tersvereeniging „Generaal Snijders"
georganiseerde schietwedstrijden.
Vervolgens werd de cadet H. P. Wie-
rikx, van de Kon. Mil. Academie te
Breda beëedigd als luitenant bij het 4e
Regt. Infanterie, waarna op het Schut
tersveld parade werd gehouden.
Aangevangen werd met uitreiken
der reeds genoemde prijzen.
Voor deze gelegenheid waren de staf
en de manschappen van het geheele
garnizen op het kazerneplein veree-
nigd, in tegenwoordigheid van den
Overste, Jhr. C. C. de Geer.
Nadat het regiment was aangetre
den, speelde de muziek (hoe jammer
dat 't de traditioneele kapelmuziek
niet was) het Wilhelmus, terwijl men
de militaire groet bracht.
Overste de Geer sprak daarna de
manschappen toe naar aanleiding van
den verjaardag van H. M. de Konin
gin. Spreker wees in een gloedvolle
speech op.het groote voorrecht, dat wij
Nederlanders bezitten in een vorstin
als Koningin' Wilhelmina, die ons al
len een voorbeeld is van trouw, toewij
ding en plichtsbetrachting. Wij zien
haar in prettige omÉtandigheden bij
ons, maar ook wanneer land en volk
worden getroffen door rampen en te-
genheden. Moge zij nog vele jaren aan
het hoofd van onze regeering staan.
Met een persoonlijk woord aan ieder
winnaar, ging hierna Jhr. de Geer
over tot het uitreiken der prijzen, die
behalve uit eereblijken in den vorm
van medailles enz. ook uit fraaie en
nuttige voorwerpen bestonden.
De uitslag volgt hier:
Korps onderofficieren le prijs Staf
4de R. I .141 p. (max. 150 p:)
Idem 2e prijs 3e Sch. Cie. 129 p.
Korpskorporaals en soldaten
lste prijs 2de Schoolcie. 212 p. (max
250; 2e prijs 3e Schoolcie. 193 p.
Hoogste korpssohutter dpi. Nabbé,
2de Schoolcie. met 46 p.
De dipl.en J. Bremond, C. Laterveer
P. Valkesteijn, J. Greeve en O. Nabbé
ontvingen ieder nog een zilvren draag
medaille.
Personeel© wedstrijd revolver max.
72 punten. Onderofficieren.
lste prijs. Four. Tuitbof, Regt. Staf
71 p; 2e pr. S. M. I. den Hertogh, 2de
Schoolsectie 71 p; 3de pr. Sergt. Ver-
schragen le pr. 71 p; 4e pr. M. A. Mei-
lof, Rftgt. Staf 70 p
Korporaals en soldaten,
le prijs dpi. varkevisser lste SchooJ-
compagnie 70 p; 2e pr. dpi. Hermans
id. 70 p; 3e pV. dpi. v. Leeuwen, idem
70 punten.
Personeele wedstrijd geweer, max.
60 punten
Onderofficieren.
le pr. dpi. sergt. tit. v. Lommei
2e Schoolcompagnie 56 p.
3e pr. Sergt. Nieuwstraten 3e School
comp. 56 p (St.serie resp. 29 en 27 p
FEUILLETON.
Het geheim van Colde Feil.
29*
Ofschoon zij in hetzelfde huis woon
den, spraken zij zelden met elkaar; en
als z'j met elkaar spraken, was liet
gewoonlijk in oneenigheid. Juist over
dit dinertje, dat zoo noodlottig ein
digde, hadden zij nog getwist. Zoowel
de man als de vrouw had men in
oogenblikken van groote opwinding en
drift hooren zeggen, dat zij wilden,
dat /.ij vrij waren. Er was een groot
verschil in leeftijd tusschen hen. De
gevangene was nauwelijks een en twin
tig en haar man was bijna vijftig. Het
huwelijk was nooit gelukkig geweest
en er was geen twijfel aan of beiden
beschouwden het als een zware last.
Het schijnt, dat de overledene nooit
jaloersch was de twi9ten tusschen
man en vrouw kwamen meer voort
uit onverdraagzaamheid en drift dan
uit iets anders. Man en vrouw schij
nen dikwijls uit te zijn gegaan en gas
ten te hebben ontvangen. Colde Feil
was een prettig huis om te bezoeken.
Zij beschikten over zeer ruime midde
len en het eenige beletsel voor hun
geluk scheen het gebrek aan liefde
voor eikaar te zijn.
Er was een korte stilte in de over
volle zaal; men wist heel goed, dat dit
nog slechts het begin was de ope
ning van het gïoote vergiftigingspro
ces.
HOOFDSTUK XVI.
Schuldig of onschuldig?
Te midden van een volmaakte stilte
vervolgde Sir Purton Cairnes zijn toe
spraak.
„De zaak staat nu als volgt: Geen
ongewone twist had er plaats tusschen
man en vrouw gedurende de laat3te
dagen van zijn leven. Zij kdibelden
over bet dinertje en zeiden daarna
niet veel tegen elkaar. Er is nergens
een nieuw element in hun leven ts
ontdekken, dat tot zulk een crisis lei
den moest. De bijzonderheden van de
zaak zijn in liet kort deze: Op Dins
dag, den vier en twintigsten Mei, werd
er op Colde Feil een dinertje gegeven.
Daar waren tegenwoordig Sir John
Hart en kapitein James, die als ge
tuigen zijn opgeroepen, en verder Sir
John Hart en kapitein Archie Dou
glas. Alle vier de mannen waren war
me en trouwe vrienden van den over
ledene. Hij was dien avond zeer opge
wekt en volmaakt gezond. Het diner
verliep aangenaam; niemand bemerk-
te iets bijzonders bij den gastheer of
de gastvrouw. Na het diner ging men
gezamenlijk naar de salon, waar de
gastheer blijkbaar gewoonlijk de kof
fie liet ronddienen.
Uit den 'plattegrond van het huis
blijkt, dat de salon aan den eenen kant
uitkomt op een groote, breede oranje
rie, waar de overleden baron gewoon
lijk des avonds zat.
Dezen avond ging hij daar als ge
woonlijk heen; de nacht was warm
en hij opende de breede glazen deuren,
die naar den tuin leidden. Sir John
Hart waarschuwde hem, dat de tocht
te sterk was, maar hij lachte en zei.
dat. het hem nooit hinderde.
De drie heeren, baron Blair, Sir
John Hart en kapitein James zaten
alle drie dicht bij elkaar en praatten
druk over onderwerpen, die hem in
teresseerden. De bediende bracht, als
altijd, het blaadje met de koffie bin
nen.
Barones Blair gedroeg zich als ge
woonlijk; de bediende werd weggezon
den en zij bracht de koffie zelf aan
haar gasten. Het kan een belangrijk
punt van overweging zijn, waarom de
bediende werd weggezonden: of het
de gewoonte van barones Blair was
om met eigen hand de koffie rond te
dienen. Dat is, ik herhaal het, een
zeer gewichtige vraag.
De volgende gebeurtenis in hetAdra-j
ma is, dat barones Blair een kop kof
fie brengt aan Sir John Hart. Kapitein
James bedankte voor koffie en na en
kele oogenblikken keerde barones
Blair terug met een kop koffie voor
haar man. Zij zette die op een klein
tafeltje naast hem en daarna ik
wensch uw aandacht in het bijzonder
op dit feit te vestigen trok zij zich
uit de kamer terug, en men zag haar
niet weer vóór haar man stervende
was. Er was een pauze van een kwar
tier, waarin niets bijzonders voorviel
Toen werden de gasten van den over
leden baron opgeschrikt door een af
schuwelijke kreet van zijn lippen
een kreet van pijn en benauwdheid.
De angstkreet herhaalde zidh en hij
verkeerde in een hevigen kramp.
Zijn vrienden droegen hem naar zijn
kamer en gedurende al dezen tijdver-
scheen mevrouw Blair niet. Zij zonden
vlug om een dokter en gelukkig ont
moette de knecht, die uitgezonden
was om er een te zoeken, twee dok
toren. die na een consult terug reden
naar Athole, beiden van groote me
dische bekwaamheden. Dr. Stewart v.
Atbole en Dr. Yong van Ardrossan.
Deze heeren verloren geen tijd en
haastten zich om den ongelukkigen
lijder bij te staan, dien zij aantroffen
in doodsstrijd.
„Al bet mogelijke werd voor hem
gedaan en tot op dit oogenblik was
mevrouw Blair hog niet op bet too-
neei verschenen. De dokters zagen
dadelijk, dat de ongelukkige baron
zoo zwaar „leed, omdat hij vergiftigd
was door arsenicum en zij zeidea dit
ook. Het scheen, dat hij dit hoorde,
want hij riep uit, dat de kop koffie
hem had gedood.
Iemand ging de kop halen, waaruit
hij de koffie had gedronken en die
nog steeds op de plaats stond, waar
hij die had neergezet. Het kostte niet
veel moeite daarin de sporen van ar
senicum te ontdekken.
Nu volgt naar het mij voorkomt,
het gewichtigste punt van het geval
Lucy Farnshaw, de kamenier, was
haar meesteres gaan zoeken en vond
haar, terwijl de drukte in vollen gang
was, kalm gezeten in haar kamer. Om
rechtvaardig te zijn moet ik toegaven,
dat de kamer in een ander deel van
het«huifi was.
Mevrouw Blair kwam de kamer bin
nen en de stervende man, zich met
groote moeite oprichtend, weet met
zijn vinger naar haar.
„Jij hebt het gedaan!" riep hij uit.
Jij hebt mij altijd gehaatl Ik sterf
hier als een rat in een val en jij hebt
bet gedaan 1"
QV.orit v«&oltVI-
