CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
Belangrijkste nieuws in dit Humoer.'
6e JAARGANG
2ATER9DAG 29 AUGUSTUS 1925
NUMIVfER 1604
COURANT
AB ONNEMENTSPRIJS
In Leiden en bniten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
?er kwartaal i 2.50
?er week 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAU: Hooigracht 35 Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advert en tiëa per regel 227» cent
Ingezonden Mededeeiingen, dobbel Hlhi
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, i
lijks geplaatst ad 40 cent.
EERSTE BLAD.
TroHel en zwaard.
Naar aanleiding van wat wij de vo
rige week over het door den heer ter
Spill geteekende portret van de A.R
partij schreven, vraagt ons een belang
stellend lezer, of het, daar het portret
toch wel eenige gelijkenis vertoont,
verstandig is om zooals wij deden, in
een volgend artikel over andere par
tijen uit te wijden en of het niet beter
zou zijn de hand in eigen boezem te
steken en biddend te strijden tegen de
rotte plekken in onze partij.
Gaarne willen wij trachten op deze
vraag een antwoord te geven.
En dan beginnen we met op te mer
ken, dat hier ten onrechte een tegen
stelling gemaakt wordt.
De vraag is hier niet óf het een, óf
het ander, maar: het eene z oowe 1 als
het andere.
Wij hebben als Antirevolutionaire
partij een tweeledige taak.
Wij hebben te strijden niet alleen
naar buiten, maar ook naar binnen;
onze taak is te bouwen en te bewaren,
maar ook om de vijanden die den in
vloed van ohze beginselen trachten te
breken, te bestrijden; we hebben de
troffel te hanteeren zoogoed als het
zwaard.
Op de fout en de misvattingen van
andere partijen mogen en moeten wij
de aandacht vestigen.
Wij hebben ons volk te waarschu
wen, met ernst te waarschuwen tegen
de gevaren die zoowel van liberalisti
sche als van socialistische zijd© drei
gen.
Het ware karakter van de verschil
lende partijen die op onS volksleven in
vloed trachten uit te oefenen, moet in
het licht worden gesteld. En we mogen
daarbij niet eenzijdig te werk gaan.
Want al is het waar, dat door Ie
communistische en socialistische
groepen de revolutionaire beginselen
het scherpst op den voorgrond worden
gesteld en meer consequent beleefd,
niet uit het oog mag worden verloren
dat het liberalisme, dat met name op
maatschappelijk gebied nog steeds
grooten invloed uitoefent, leeft uit de
zelfde revolutionaire beginselen.
Aan beide zijden wordt het rondweg
erkend dat men met de goddelijke or
dinantiën niet wenscht te rekenen, dat
men zich voor het Woord Gods niet'
wenscht te buigen, omdat men God
niet erkent als den Oppersten Souve-
rein, die over alle schepsel regeert.
Hierin zijn alle revolutionaire partij
en eenstemmig, dat zij zoeken de „vrij
making" van den mensch, die als God
moet zijn en die zelf zal hebben uit te
maken wat goed is en kwaad, recht en
onrecht.
Tegen die verderfelijke beginselen
moet voortdurend worden gewaar
schuwd. En de partijen die deze begin
selen propageeren en tot toepassing
trachten te brengen moeten bestreden
worden altijd weer.
Die strijd mag niet verslappen, en
zal niet verslappen tenzij we ontrouw
worden aan onze roeping om op te ko
men voor de eere yan onzen Koning
en mee te werken tot de verheerlij
king van den Naam des Heeren.
Maar we zouden al zeer ver blijv?n
beneden onze roeping indien we daar
in opgingen en verzuimden om de
hand in eigen boezem te steken; in
dien we de fouten in ons eigen part'j-
leven gingen goedpraten en vergoelij
ken en door maar steeds: vrede, vrede
en geen gevaar te roepen, de innerlijke
kracht van de Antirevolutionaire par
tij gingen ondermijnen.
Want als die innerlijke kracht ge
broken wordt, dan is het met onzen
invloed naar buiten tevens gedaan.
Als we het met de beginselen op een
accoordje gaan gooien en voor de ge
brokenheid die er ook in ons partijle
ven is de oogen sluiten, dan zal dat
onherroepelijk leiden tot den onder
gang van de Antirevolutionaire partij.
Vandaar dan ook dat we begonnen
zijn, de vorige week, met te zeggen dat
we niet alleen aandacht moeten schen
den aan den vriend die feilen toont,
jmaar dat we ook ons voordeel moeten
'doen met de vaak minder vriendelijke
'en minder juiste opmerkingen, door
onze tegenstanders gemaakt.
Zelfonderzoek, zelfcrüiek; blijft, at
*üd weer noodife
En met nadruk hebben wij er op
gewezen, dat in het algemeen kan wor
den toegegeven, dat de zucht naar we
reldgelijkvormigheid ook onder ons
toeneemt, dat er met een beroep op do
eischen van de moderne cultuur een
vrijheid in den levenswandel wordt
opgeëischt, die met Gods Woord niet
bestaanbaar is, en dat sommigen zich
een vrijheid gaan veroorloven, die ons
Antirevolutionaire volk pijn doet.
Al willen wij geen'oogenblik betoog
sluiten voor de soms beschamende
liefde voor onze Antirevolutionaire be
ginselen die meermalen openbaar
wordt, wij mogen toch ook de gevaren
van dezen tijd, die ook het Christelijk
volksdeel bedreigen, niet onderschat
ten.
En wel ernstig mag bij ons èn per
soonlijk èn in ons partijleven het bid
dend begeeren zijn: beproef mij enken
mijne gedachten en zie of bij mij een
schadelijke weg zij, en leid mij op den
eeuwigen weg.
Vragen we dan tenslotte of wij niet
beter doen het zwaard op te steken om
alleen den troffel te hanteeren, dan is
ons antwoord:'neen, het zwaard zoo
wel als de troffel behoort tot onze An
tirevolutionaire uitrusting.
KONINKLIJKE ONDERSCHEI
DINGEN.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van H. M. de Koningin werden weer
een groot aantal onderscheidingen ver
leend.
Bij Kon. besluit werden o.m. be
noemd:
Tot commandeur in de orde vunden
Nederlandschen Leeuw:
Jhr. mr. Ch. J. M. Ruys de Beeren-
brouck, oud-Minister van Binnenland
sche Zaken en Landbouw, oud-Voor
zitter van den Raad van Ministers;
Tot commandeur in de orde van
Oranje-Nassau:
Dr. P. J. Blok, hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Leiden;
Tot grootofficier in de orde van Oran
je-Nassau:
Mr. J. B. Kan, secretaris-generaal
in algemeen en dienst, secretaris-gene
raal van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw, te 's-Gravenhage;
Tot ridder in de orde van den Ne
derlandschen Leeuw:
Jhr. mr. L. H. J. M. van Asoh van
Wijck, lid van den Centralen Raad van
Beroep te Utrecht;
Hr. J. B. W. baron van Hugenpoth
tot den Beerenclaauw, deken der orde
van advocaten te 's-Hertogenbosch;
D. W. Stibbe, deken der orde van
advocaten te Amsterdam;
L. W. Bakhuizen van den Brink", se
cretaris van de algemeene synode van
de Nederlandsche Hervormde keVk, te
's-Gravenhage;
B. A. de Wit, vicaris-generaal van
het aartsbisdom Utrecht, kanunnik,
deken en pastoor te Utrecht;
Mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen,
voorzitter van de afdeeling Haarlem
van het Nederlandsch Genootschap tot
zedelijke verbetering van gevangenen,
te Haarlem;
E. René van Ouwenaller, algemeen
secrtearis van het hoofdbestuur yan
het Nederlandsch Genootschap tot ze
delijke verbetering van gevangenen,
te Hilversum;
Mr. J. B. Bomans, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, Haarlem;
A. Colijn, lid van van de Tweede Ka
mer der StatenGeneraal, te Nieuwer-
Amstel;
Mr. P. J. Oud, lid van de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal, te VGra-
venhage;
J. R. H. van Schaik, lid van de Twee
de Kamer der Staten-Generaal, 's-Gra-
venhage;
H. van AnIdel, lid van Gedep. Staten
van Utrecht, te de Bilt;
J. C. Ligtvoet, administrateur bij 't
Departement van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen;
Dr. G. Jelgersma, hoogleeraar aan
de Rijksuniversiteit te Leiden;
Dr. C. v. Gelderen, hoogleeraar aan
de Vrije Universiteit te Amsterdam;
P. Wielinga, hoofdinspecteur van 't
lager onderwijs te Utrecht;
Tot officier in de orde van Oranje-
Nassau::
Dr. D. Eilerts de Haan, predikant
bij de Nederlandsche Herv. Kerk te
Heilo, voorzitter van den raad van be
heer voor de predikantstractementen
en van het provinciaal kerkbestuur v.
„Noordholland^.
J. J. Henny, oud-lid van de Provin
ciale Staten van Zuidholland, te Was
senaar;
R. J. M. M. A. graaf de Geloes, bur
gemeester der gemeente Eysden;
Mr. S. H. Vening Meinesz, griffier
der Provinciale Staten ,van Nooidhol-
land, te Haarled!;
S. H. Bloembergen, administrateur
ter provinciale griffie van Zuidholland
te 's-Gravenhage;
N. J. Beversen, rector van het open
baar gymnasium te Leiden;
W. A. Leembruggen, te 's-Graven-
hage, hoofd der firma Clos en Leem
bruggen, te Leiden;
Tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau:
Ds. P. J. van Melle, predikant bij do
Nederlandsche Hervormde kerk teNij-
kerk;
Ds. P. A. Klap, predikant bij de Ne
derlandsche Herv. Kerk te Amsterdam
Dr. W. A. van Es, predikant bij de
Gereform. Kerk te Leeuwarden;
S. Sijtsma, burgemeester der gem.
Oostdongeradeel, te Metslawier;
H. M. Tromp, burgemeester der ge
meente Wijmbritseradeel, te Sneek;
H. Dooijeweerd, secretaris der Staats
commissie in zake maatregelen ter be
strijding van het zedelijk en maatsch.
gevaar, hetwelk aan bioscoopvoorstel
lingen verbonden is, te 's-Gravenhage;
Dr. G. Keizer, leeraar aan het Chris
telijk lyceum te Arnhem, wonende te
Rheden;
G. W. van Apeldoorn, oud-hoofdvan
een bijzondere lagere school te Am
sterdam;
Th. G. L. Andreae, oud-hoofd eener
bijzondere school te Maastricht;
C. G. Wiegand, oud-hoofd eener bij
zondere lagere school'te Amsterdam;
J. B. Blankenberg, bestuurslid der
Vereeniging voor Gereformeerd lager
onderwijs te Amsterdam;
H. J. Bulten, secretaris der Gewes
telijke Landstormcommissie „Voïlen-
hove" te Blokzijl;
A. C. R. Dreesmann, oprichter en
firmant der firma Vroom en Drees
mann, te Bussum;
STADSNIEUWS.
DE STORMRAMP.
Bij den Penningmeester van Het
Stormramp-Comité zijn weder Üe vol
gende gitten ingekomen:
W. G. T. f 7.50, N. N. f2.50, dames
N. N. f2.50, H. G. f25, Plantsoen be
woner f10.
Giften worden nog gaarne ingewacht
bij den Penningmeester, den beer F.
Muys van de Moer, Plantsoen 40, Gi
ronummer 57471.
Door ons werd nog ontvangen van
iemand die bij de gehouden collecte
niet bezocht werd fl.
Koninklijke onderscheidingen.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van H. M. de Koningin werd de eere
medaille in brons verbonden aan
de orde van Oranje-Nassau verleend
aan 1. Ankema, pakhuisknecht bij de
firma F. H. de Keuning, alhier;
A. Horree, winkelknecht bij de firma
F. van Dorp, alhier;
J. D. Brauckmann, J. Prins, G. van
den Nieuwendijk, J. van Os, J. Wakka,
wonende alhier, allen zilversmeden bij
de N. V. Zilverfabriek „Voorschoten"
te Voorschoten;
in zilver aan J. van Leeuwen, bor
stelmaker bij de firma G. Mizee alhier
(bij bevordering);
H. M. van Veen, meesterknecht 9ü
de firma D. D. Noordman alhier.
Zusterhuizen.
Het sedert eenige maanden opgehe
ven Höpital Wallon aan het Rapen
burg alhier zal worden ingericht als
Zusterhuis voor de Verpleegsters van
het Acdaemisch Ziekenhuis.
De zusters van het Diaconessenhuis
zullen eerstdaags eveneens de beschik
king krijgen over een dergelijke in
richting welke dan gevestigd zou wor
den in het naast het Diaconessenhuis
gelegen perceel, dat na de verandering
van het Hoofdgebouw zal vrijkomen.
Christelijk Onderwijs.
Op Woensdag 9 September a.s. zal
vanwege het Locaal Comité van de
Unie „Een School met den Bijbel" in
de Hooglandsche Kerk een dank- en
bedestond worden gehouden voor het
Christelijk onderwijs.
Als sprekers hopen dan op té treden
Ds. T. J. Jansen Schoonhoven, Ned
-Herv. predikant te Oegstgeest en Ds.
H. J. Kouwenhoven, Geref predikant
alhier.
Leidsche Chr. Ocanjevereeniging.
Het onderwerp van- Ds. Beekenkamp's
herdenkingsrede op a.s. Maandag zal
zijn: „Oranjes Liefdadigheid".
Onze Wieermacht.
Namens het Christelijk Militair Ver
hand wordt door „Pro Rege" telken
jare op één dag een vlaggetje verkocht
ten bate van de Christelijke actie in
de weermacht.
Ook dit jaar zal hier ter 9tede deze
vlaggetjesverkoop plaats vinden en
wel op Maandag 31 Augustus a.s. De
opbrengst komt voor de helft ten goe
de aan het Militair Tehuis aan den
Morschweg alhier, terwijl de andere
helft wordt verdeeld onder verschil
lende militairs vereenigingen die voor
de Christelijke actie in de weermacht
samenwerken.
Gaarne vestigen wij de aandacht van
onze lezers op dezen arbeid en wekken
wij allen op het nuttige en nood.ige
werk dat hier beoogd wordt te steu
nen, door a.s. Maandag een vlaggetje
te koopen.
De Leidsche Winkelstand.
Reeds na twee jaren met succes za
ken te hebben gedaan heeit de heer
H. v. Vliet zijn' drogisterij Heeren
straat No. 10 aanzienlijk moeten en
kunnen uitbreiden.
Door den aankoop van een naastge
legen pand kreeg de heer v. Vliet de
beschikking over een mooie ruimte,
even groot als die van den reeds be-
staanden winkel, welke twee gedeelten
nu tot één zijn samengevoegd. Het
nieuwe gedeelte werd in denzelfden
stijl gehouden en past heel goed bij
het andere. Van de meerdere gelegen
heid voor uitstalling en berging werd
een doelmatig gebruik gemaakt o.m.
door het bijplaatsen van eenige glazen
vitrines, zoodat than9 de zaak ook wat
de ruimte betreft, aan alle eischen vol
doet.
Het pand H a af 1 e m ml ers tr.
196, voorheen een gesloten huis, waar
in de boekbinderij van den heer van
Veen was gevestigd, is thans onjgj-
bouwd tot een ruim, doelmatig inge
richt winkelpand waarin de heer t.
Kanbier een goed geoutilleerde
zaak heeft gevestigd in emaille waren,
huishoudelijke artikelen en vooral vul
en petroleumkachels met platen en
ander toebehooren, kinderwagens enz.
Doordat den ondernemer een groote
expositieruimte ten dienste stond was
het mogelijk, een zeer uitgebreide sor
teering van de reeds genoemde artike
len te exposeeren. waaraan nog moet
worden toegevoegd een keurige collec
tie lampekappen in de modernste cre
aties.
Wij kunnen den heer Kanbier feli-
citeeren met de opening van deze zaak
die door stand en inrichting alleszins
geschikt is om het koopend publiek,
dat iets zoektj op het gebied van ver
warming en verlichting, te ontvangen,
De winkel werd gebouwd onder lei
ding van den heer Nijk, door de metse
laars v. Royen en Zirkzee, geschilderd
door den heer v. Weizen en van een
electrische installatie voorzien door
den heer Stigter.
De Christelijke Vrouwenbond zal
a.s. Donderdagmiddag te half 3 in
„Phebe" weer vergaderen.
In het Predikbeurtenblad wordt
medegedeeld, dat indien Heeren kerk
voogden van de Waalsche gemeente
het gebruik van het kerkgebouw we
der toestaan. Ds. Goedhard hoopt voor
te gaan op Zondag 6 Sept. 's avonds 7
uur, waarbij weer een jeugddienst zal
worden gehouden. De commissie heeft
besloten, den leeftijdsgrens van min
stens 14 jaar streng te handhaven.
Bij Kon. Besl. van 21 Augustus 1
tijdelijk benoemd tot leeraar aan de
Rijks Hoogere Burgerschool te Ap-
pingedam W. A. de Vreese, alhier.
Gistermiddag is op de Oude Vest,
voor de lompensorteerderij van G. een
handwagen aangereden door een slee
perswagen van den brandstoffenhan
delaar B. De bestuurder, H. J. B..
meende nog wel te kunnen passeeren,
echter ten onrechte naar het bleek,
zoodat de handwagen het loodje moest
leggen en ernstig beschadigd werd.
E. trapte naar een hond die hem
wilde bijten, welke zelfverdediging 'm
een pak slaag bezorgde van den
eigenaar, v. d. Oe.
...Van de .kat of van dan kater...
De Koninklijke onderscheidingen.
Het bezoek der Koningin aan Haar
lem.
Het port voor bniteniandsche brief
kaarten verlaagd tot 10 oent.
Do Drotlnsherdenklng te Deltt
Buitenland.
De juridischo conferentie over het
veiligheidsvraagstuk zal az. Maandag.
beginnen.
Het oonfllct ln de Dultsohe bouwvak^
ken ls met een compromis geëindigd.
Te Parijs hébben botsingen plaats
gehad tnsschen de politie en de com
munisten.
Aangehouden zijn een drietal ver-
oordeelden, H. v. d St. L. Z. en! B. H.j
die nog eenige geldboeten Hadden té'
voldoen.
- Ten nadeele van Mej. v. ,W., faj
Uit een kast van Kaar woning een-
bedrag van f85,ontvreemd.
In verband hiermede is voorloopig,
aangehouden de 22-jarige 'A\ R'.
IJ. S. heeft zonder toestemming!
ongeveer 1700 andijvieplanten meege
nomen uit den tuin van den groenten-:
Itweeker J. ,W.
Hij is aangeklaagd wegens diefstal.,
Op het terrein van de veemarkt;
is gisteren een zwartbont jon® varken:
(schram) onbeheerd achtergebleven.
Bij!den bouw van de nieuwe R.-R.,
Kerk aan de Heerensingel, heeft gis-,
terenmiddag een ernstig ongeval]
plaats gehad dat droevige gevolgen]
had kunnen hebben.
Een drietal timmerlieden,A'. S. en
Alb. W. beiden hier wonende, en C.,
M. BI. uit Rotterdam, bevonden zich)
op het dak staande op een uit drtoj
ladder samengestelden ladder.
Plotseling begaven Ket de twee ba-,
venste gedeelten met het gevolg dat:
de drie mannen naar beoeden vielen.)
lGelukkig werd Kun val onderweg^
reeds eeniger mate gebroken door dej
pannen en even onder.de dakgoot ge
heel gestuit door het eerste plankier
van den steiger waarop zij: terecht
kwamen.
WO. en Bi.' werden ter observatie,
overgebracht naar het Acad. Zieken!
huis. De eerste had, vermoedelijk aan.
een uitstekenden spijker, het rechter
been verwond, terwijl de andere een
niet ernstige hoofdwond had bekomen/
S. kwam er aif met een schaafwond?
aan het rechterbeen.
BINNENLAND.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
HAARLEM.
Door de Koninklijke Familie is gis-,
t^ren een bezoek aan Haarlem geW
Jbracht. Van dit bezoek is door dej
'Haarlemmers een feestdag gemaakt,!
Koninginnedag bij uitnemendheid. Al-
lerwege hing de driekleur uit en in
de Kruisstraat was een groote J eereP
poort opgericht.
Reeds's morgens half negen1 werd
't feest, dat onder leiding stond vaa'
luid met koraalmuziek van den torenf
der St.-Bavokerk, door de muziekver»
eenigèng „Harmoni^Cresoemdo".
Nauwelijks was (Jet lhatste toon van)
het „Wien Neerlandsch Bloed'' wegci
gestorven of de Beiaardier van dei
|St. Bavokerk, de heer H. j5M. Hotff-;
tneester, liet de tonen van he* mooie
carillon over de s tad weergalmen.
'tWerd toen al drukker in de stad
en toen om half tien het Politie-mn-?'
ziekkorps onder leiding van den heet?
R. van 'tHoff met de uitvoering yan
het concert op de Groote Markt be-1
gon, was het al vol bij den weg-
Tegen kwart voor elf had ach bij
het station een groote menigte opge
steld.
Het Stationsplein was voor een
(groot deel afgezet door de politie, daai^
bij geassisteerd door de groep Haar-'
lem van de Nederlandsche Padvinders
vereeniging.
Op het perron had iich opgesteld)
een eerewacht der leden van de com-1
pagnie Haarlem van het Landatorn**
corps „Kennemerland" van den Bijzcpi;!
-jderea „iVityWilliaeQj