CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
Se JAARGANG
MAANDAG 27 JUL! T025]
NUMMER
VtSTöf
I IV
LE1DSCHB COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal f 2.50
Per week i 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAU: Hooigracht 35 Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dobbel tarfeL
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dafln-
lijk* geplaatst ad 40 cent.
Demonische haat.
Het groote gevaar, dat van revolu
tionaire zijde dreigt ligt niet in de
revolutionaire uitspattingen, zooals die
in sommige landen gezien worden.
Immers diezelfde uitspattingen, die
oorzaak zijn dat de revolutiepartijen
zich kunnen uitleven, hebben tevens
deze uitwerking, dat veler oogen geo
pend worden voor de ontzettende stof
felijke en geestelijke ellende die de
doorvoering van de revolutiebeginse
len met zich brengt.
En het groote gevaar ligt al evenmin
in de mooie beloften, waarmede men
de kiezers tracht te lokken van achter
het Kruis van Christus naar de roode
vaan van het Socialisme.
Want het mag wat langerof wat
korter duren, maar betrekelijk spoedig
blijkt toch, dat die beloften, hoe schit
terend ook, toch geen werkelijke be-
teekenis hebben.
Neen, het groo*e gevaar dat ons van
revolutionaire zijde bedreigt en waar
voor wij geen obgenblik de oogen mo
gen sluiten, ligt in de onvermoeide po
gingen die gedaan worden om de h a r-
t e n te revolutioneeren,- om de massa
g e e s t e 1 ij k te vergiftigen.
Van de wijze waarop dat gedaan
wordt, gaf de „Tribune" een schrikke
lijk voorbeeld, toen dit blad de vorige
week o.m. het volgende schreef:
En dan hebben we nog 'tkinder-
vacantiefeest. Een vreemdeling, die
het woord zou hooren oplezen, zou
er misschien wonder wat van den-
ken, want in mooie woorden voor
leelijke dingen is onze bourgeoisie
hijzonder sterk. Eén dagje, be
zweet en bestoft, in groote kudden
wórden ze naar buiten vervoerd, mo
gen ze eventjes proeven van wat ze
zouden kunnen genieten, weken lang,
als we in een samenleving waren,
waarin het eerlijk toeging, in plaats
van in een dievenmaatschappij.
Laten we dit nu tevoren even vast
stellen: als onze burgerij nu denkt,
dat we heel erg dankbaar en ver
heugd zijn van wege de goede gaven,
die ze met zooveel lawaai en recla
me voor onze proletariërs bij mekaar
bedelt, dan is ze er geheel naast.
We laten ons niet meer bewij
weten veel te goed, wat het arme,
doch proletarische Rusland voor zijn
kinderen doet, om niet te weten, dat
vergelijkenderwijze gesproken het
rijke, Indischeslavenhouderide volk
van Nederland nog geen 5 pet. doet,
van wat 't zou moeten en kunnen
doen. Wat wij krijgen toegeworpen,
nu ja, dat nemen wij aan. Maar ons
bezielt geen dankbaarheid. Integen
deel, met wrok in het hart zenden
we dat beetje kinderen, datdan
nog mag, naar de vacantiegevange-
nissen, die onze bourgeoisie open
zet: en zenden we onze kinderen mee
met de vacantie-gedeporteerden co
lonnes van het vacantie-kinderfeest
Als onze kinderen thuis komen, dan
vertellen we hun, wat ze te kort
komen bij anderen, bij net zulke
kinderen, als zij zelf zijn; en wij
zaaien haat in hun jonge hartjes,
haat en verbittering, omdat wij van
oordeel zijn, dat ze nooit jong ge
noeg kunnen leeren, dat ze bestolen
worden ook al in hun jeugd."
Zie dat is schrikkelijke taal.
Het zaad van haat en verbittering
wordt met milde hand gestrooid in de
jonge harten.
Haat tegen de maatschappij.'
Haat tegen de menschen.
Maar haat bovenal tegen God en den
Christus.
Nu is er wat de wijze van optreden
betreft tusschen de Communisten en
de Socialisten een groot verschil.
Maar hun beginsel is hetzelfde.
En ze sturen ook naar hetzelfde eind
doel.
En ook hierin zijn ze één, dat ze
geen middel onbeproefd laten om het
zaad van haat en opstand te zaaien,
om de harten, inzonderheid van de
kinderen, te revolutioneeren.
Daarin ligt het groote gevaar, dat
ons van revolutionaire zijde bedreigt.
En willen we dat gevaar afwenden,
dan zullen we zeer zeker ook moeten
blijven arbeiden aan den buitenkant
der dingen, maar dan zal toch voor
alles ons streven er op gericht moeten
zijn, om het goede zaad van het Woord
Gods te zaaien in de harten, en niet
het minpt ook de kinderen van ons
volk in aanraking te brengen met het
Evangelie van Jezus Christus.
STADSNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk.
In de Zaterdag gehouden vergade
ring van de Alg. Synode der Nederl
Herv. Kerk, bracht Ds. Te Winkel
rapport uit over een voorstel v. d. clas
sicale vergadering van L e id e n, dat
het classicaal bestuur om bijzondere
redenen voor een tijd kan toestaan,
dat leden van den kerkeraad hun do
micilie buiten het ressort der gemeen
te hebben, mits behoorlijke waarne
ming van het ambt verzekerd, zij. Dit
voorstel vooral met het oog op de
stadsgemeenten.
De meerderheid der commissie voel
de de moeilijkheden der gróote plaat
sen ten opzichte van de benoeming
van geschikte personen voor den Ker
keraad ten volle, doch was van oor
deel, dat er groote bezwaren verbon
den zijn aan het wonen in een andere
kerkelijke gemeente, terwijl men in
de oude gemeente een ambt blijft be-
kleeden. Hoe toch moet men dan han
delen ten opzichte van tucht, attesta
tie, stemrecht, opzicht enz.
De minderheid achtte deze bezwaren
niet zoo groot, dat men daarom het
voorstel niet zou kunnen aanvaarden.
De meerderheid adviseerde tot afwij
zing, maar zou bij eene eventueele be
spreking van de moeilijkheden der
stadsgemeenten en een eventueele wij
ziging van het reglement op de buurt-
gemeenten gaarne volle aandacht zien
gewijd aan deze zaak, welke inder
daad moeilijkheden voor meer dan een
gemeente met zich brengt.
De conclusie der meerderheid werd
aangenomen.
Winkelsluiting op R.K. feestdagen.
Door den Nederl .R.K. Bond van Han
dels-, Kantoor- en Winkelbedienden
„St. Franciscus van Assisië" afdeeling
Leiden is aan het bestuur van de R.
K. Middenstandsvereeniging „De Han
ze" een schrijven gezonden, waarin
wordt gevraagd er bij de R.K .winke
liers en niet in Jiet minst bij hare le
den er op aan te dringen op den Feest
dag van O.L.V. Hemelvaart de zaken
gesloten te houden, waardoor zoowel
werkgever als werknemer gelegenheid
hebben hun godsdienstplichten naar
behooren te vervullen.
Poolsch tarief van invoerrechten.
De Kamer van Koophandel en Fa
brieken voor Rijnland te Leiden ver
zocht ons de volgende berichten te wil
len opnemen:
Vanaf 26 Mei j.l. is in Polen een
belangrijke wijziging van het tarief
van invoerrechten in werking getreden
waardoor een groot aantal artikelen
aan verhoogde rechten zijn onderwor
pen.
Voor loopende contracten leverde de
ze plotselinge tariefsverhooging veel
bezwaren op, en gaf aanleiding tot ver
schillende klachten.
De Poolsche regeering heeft echter
thans in Staatsblad No, 69 van 13 Juli
j.l. onder No. 488 een decreet gepubli
ceerd, volgens hetwelk artikelen, wel
ke besteld zijn tusschen 1 Maart en 19
Mei j.l. in landen, waarmede Polen
handelsverdragen heeft afgesloten,(wat
onder meer met Nederland het geval
is) kunnen worden toegelaten onder de
oude tariefvoorwaanden, indien be
doelde goederen voor 12 October a.s.
de Poolsche douanekantoren bereiken,
Om van dezen maatregel gebruik te
kunnen maken, behooren de buiten-
landsche afzenders binnen 15 dagen na
het in werking treden van dit besluit
de volgende gegevens te verstrekken
aan de Poolsche consulaire ambtena
ren in het buitenland:
le. specificatie der bestelde waren
met opgave van naam en adres der
hestellers.
2e. kwantiteit en gewicht der waren.
3e. waarde der goederen volgens be
stelling; 4e. termijn van levering.
5e. de douane-kantoren, waar de goe
deren ingeklaard moeten worden.
6e. overlegging der origineel© con
tracten of notarieele afschriften daar
van en der documenten, welke bewij
zen, dat de waren tusschen 1 Maart
en 19, Mei besteld zijn.
De Poolsche consulaire ambtenaren
zullen de documenten aan het Minis
terie van Handel en Nijverheid te
Warschau moeten toezenden.
Het ontbreken van juiste documen
ten zal tot gevolg hebben, dat de oude
tariefsvoorwaarden niet kunnen wor
den toegepast.
Het decreet dat op 13 Juli J.l. gepu
bliceerd i«, trad 3 dagen later in wer
king.
Belasting-ophaaldienst:
Blijkens mededeelingen in „Ons
Schild" werd door den belasting-op
haaldienst van den Chr. Besturenbond
in totaal ontvangen f2480.53. Hiervan
werd uitgegeven aan betaalde belas
tingen f2415.23, onkosten f25.90, bode
loon f234 en administratiekosten f15.79
„Het is, merkt de Comm. hierbij op,
dit jaar voor onzen Dienst zeer moei
lijk werken. In de eerste plaats wordt
dit jaar, vergeleken bij vorige jaren,
verbazend vervolgd. Ook voor de bij
onzen Dienst aangeslotenen laat de
Ontvanger de vervolging doorgaan. Dat
doet wel onprettig aan. Erkend zal
moeten worden, ook door den Ontvan
ger, dat de gelden van de bij onzen
Dienst aangeslotenen, geregeld binnen
komen.
In de tweede plaats zitten meerde
ren onzer te worstelen met belasting
schuld van vorige jaren.
Toch, de Commissie heeft het ver
trouwen dat allen die onze adviezen
hebben opgevolgd, en dus dit jaar van
alle belastingschuld afkomen, er zon
der al te groote moeilijkheden doorko
men. Volgend jaar werken wij dan
weer zooveel gemakkelijker en ook *-an
genamer."
Doodelijk bedrijfsongeval.
Een verschrikkelijk ongeluk heeft
hedenmorgen plaats gegrepen in de deken-
fabriek van de fa. Zuurdeeg (de Blaiiwe
Klolc) aan de Oude Singel.
De 26-jarige spinner ,W. ,W., wonende
Formosastraat, had even een drijfriem ge
repareerd, terwijl de machine liep, en wierp
deze op de pouli. Door tot heden niet op
gehelderde oorzaak, is de man daarbij
door de riem- mee naar boven getrokken
en daar om de as van een ander wiel ge
slagen, waarbij de ongelukkige bekneld
geraakte tusschen de as en een zoldering
die er kort boven is. Hij was onmiddellijk
dood.
W. laat een weduwe na met een lrind.
Naar de omstandigheden waaronder het
ongeval heeft plaats gevonden, is 'n streng
onderzoek ingesteld:
Burgerlijke stand.
Ondertrouwd: J. Kwestroo, jm. en
C. v. d. Hoek, jd; A. Veldmeyer, jm.
27 j. en M. C. v. d. Brander, jd. 26 j;
J. C. Oud, jm. 24 j. en C. J. Gijsbrechts
jd. 20 j; A. H. M. Janssen, jm. 29 j.
en P. C. M. Westen, jd. 22 j; C. L. v.
Bergen, jm. 23 j. en. J. M. Susan, jd.
23 j; H. B. 'Oskam, jd. 25 j. en D. v.
Beek, jd. 24 j; A. A. L. M. Schlatmann
jm. 33 j. en E. M. F. Meijknecht, jd.
28 j; H. Ravensbergen, jm. 22 j. en
J. Fakkel, jd. 21 j; J. de Koning, jm.
24 j. en C. v. Werlee, jd. 21 j; F. Ou-
werkerk, jm. 28 j. en C. P. Boot, jd.
22 j; J. Zaalberg, jm. 29 j. en J. M. v.
d. Vlist, jd. 27 j; W. A. F. Marijt, jm.
24 j. en H. Molenaar,, jd. 22 j; H. I. v.
d. Berg, jm. 24 j. en J. Gertenaar, jd.
29 j; S. G. Krassenburg, Tjm. 26 j. en
M. S. la Lau ,jd. 22 j; J. C. v. d. Berg
jm. 23 j. en J. E. Wendt, jd. 24 j; H.
Th. Coppens, jm. 23 j. en A. M. H.
Schimmel, jd. 23 j.
In dc Stedelijke Werkinrichting wer
den de vorige week opgenomen 171 per
sonen, waarvan 165 volwassenen en 6
kinderen.
De heer F. W. A. Eikerbout alhier
voor het examen Hoofdacte.
De heer J. C. Horrée, alhier, is
geslaagd voor het Notarieel examen 2de
gedeelte.
Zaterdagmiddag om 2 uur is de 49
jarige heer H., van de Haarlemmerstraat,
in het N cord einde aangereden door de
luxe auto van baron T. van Ae., uit Rens-
woude.
De heer H., die per rijwiel was, kwam
ernstig te vallen, en bekwam een diepe
wond aan het achterhoofd. In een naast-
bijzijnde woning werd hij door de Eerste
Hulpdienst voorloopig verbonden, en ver
volgens per rijtuig naar zijn woning over
gebracht, ter verdere verpleging.
BINNENLAND.
Het program van Colijn.
Omtrent het program van Minister
C.oiijn weet de Telegraaf het vol
gende te melden:
Het feit, dat de R.K. Kamerfractie
niet volkomen eenstemmigheid het
werkprogram van den heer Colijn aan
vaard heeft, heeft nogal opzien ge
baard, omdat men verwachtte, dat de
democratische vleugel der fractie be
denkingen zou opperen.
Naar wij uit vertrouwbare bron ver
nemen is deze eenstemmigheid te dan
ken aan het zeer vooruitstrevende re-
geeringsprogram, waarmede de heer
Colijn in zee wil gaan. Hierdoor had
den zelfs de vooruitstrevendsten onder
de RK. fractie geen enkel bezwaar
hun steun te verleenen. Men had op
een dergelijk program van den heer
Colijn niet gerekend, en het is geble
ken, da^ de nieuwe kabinetsformateur,
nu hij de financieel© débacle te boven
heeft weten te komen, een andere po
litiek wil gaan volgen.
Hoewel de R.K. fractie haar steun
heeft toegezegd, beteekent dit geen con
tractueelen steun. Want veel zal af
hangen van de wijze, waarop het Re-
geeringsprogram zal worden uitge
werkt, in welk tempo en door wie.
Daarop zal stellig door de R.K frac
tie nauwlettend acht geslagen woj>
den."
Ministers-Kamerleden
Naar uit den Haag aan „De Tijd"
wordt bericht, hebben de minister»
Ruys de Beerenbrouck en Aalberse,
die op 11 Juli opnieuw tot lid van de
Tweede Kamer zijn verkozen. Vrijdag
voor het eerst de vergadering van de
R.K. Tweede Kamerclub bijgewoond.
StaalmanTer Hall.
Het hoofdbestuur van den Vrijheids
bond heeft onder meer in zijn vergade
ring van Zaterdag een beslissing geno
men naar aanleiding van een verzoek
van een comité ter bevordering van
de verkiezing van den heer Henri ter!
Hall, om uitspraak te doen inzake de
billijkheid van het zitting nemen van
den heer Abr. Staalman in de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
Naar aanleiding daarvan heeft hef
hoofdbestuur in 't midden latende
boever zijn bevoegdheid tot het geven
van de gevraagde beslissing zou kun
nen gaan overwogen, dat de verkie
zing van den heer Abr. Staalman ge
heel overeenkomstig regelen der Kies
wet heeft plaats geiiad en dat van
diens zijde geenerlei unfaire handeling
is begaan; voorts, dat de candidaten,
op de lijsten StaalmanTer Hall i
en Ter HallStaalman uitdrukkelijk
na langdurig onderling beraad hebben
goedgevonden ,dat het stelsel dervwet 1
zonder eenige beperking te dezen aan
zien zou worden toegepast en zij der-^
halve bepaaldelijk niet een systeem
hebben gewild, waarbij de vraag, op
wien hunner de meeste stemmen op
alle verschillende lijsten gezamenlijk
zouden worden uitgebracht, terdege
van invloed zou moeten zijn.
Het hoofdbestuur kwam mitsdien
tot de slótsom, dat er zijnerzijds gee
nerlei aanleiding kan bestaan, totj
eenig ingrijpen tegen den vastgestel-
den uitslag der verkiezing, al betreurt i
het, dat alleen tengevolge van de jong- j
ste wijziging der Kieswet niet naast
den heer Staalman ook de heer Terj
Hall weder een plaats in de Kaïner, j
zal innemen.
Nederland en Polen.
Bij het Departement van Arbeid, Han- 1^
del en Nijverheid zijn verschillende
klachten ingekomen over de zeer hooge
kosten, welke door de Poolsche Consu
laire ambtenaren hier te lande in reke
ning worden gebracht voor het legali-
seeren van certificaten van oorsprong.
De verschuldigde kosten bedroegen 1
pet. van het factuurbedrag, evenwel
met een minimum van f 17.05 en ten
maximum van 64 gulden.
Een en ander heeft aanleiding gegeven 1
in overleg te treden met den Minister
van Buitenlandsche Zaken, welk over-
leg er toe geleid Reeft, dat Hr. Ms. Ge- I
zant te Warschau opdracht heeft ent-
vangen zich ter zake met de Poolsch» j
regeering in verbinding te stellen, ten-
einde een verlaging van de betreffende
legesgelden te bepleiten.
Thans kan medegedeeld worden, dat
de Poolsche regeering aan haar consu
laire ambtenaren instructies heeft ge
zonden, waardoor vanat l Juli jl. voor
het legaliseeren van certificaten vani
oorsprong nog wel 1 pet. van bet fac«
tuurbedrag mag wordan geheven, ech
ter met dien verstande dat het mini
mumrecht teruggebracht is tot 2 Zloty
FEUILLETON.
Toen hij oud werd.
2)
(Slot.)
Als zijn zoon 's avonds, moe van
't werken, thuis kwam, hoorde hij al
tijd weer van zijn vrpuwe dat oude,
klagende lied:
„Wat wordt vader toch lastig; d'
eele dag hef ij weer zitten t© biten
en snauwen. 'kEbbe niks gien aor-
decheit mit um."
Dan zei hij meestens niks, maar het
smartte hem om zijn vader. [Want
hij hield van den ouden man en zag
de geschiedenis. In zijn hart voelde
hij 't medelijden
En zij, ontevreden, dat hij haar niet
toestemde: „Wil ie d'r weer niks op
zeggen? Is 'tdan niet zoo? Ja, iè
ebben d'r de minste last van."
Hij, de kalme, ging dan meestal
maar uit de kamer, zonder antwoord,
ontstemd, want van ruzie hield hij
niet.
„Stijloor" was 't, wat ze hem nariep,
verontwaardigd over 'tnegeeren van
haar rechtmatige klacht en van woede
stampte ze op den vloer.
Gauw was het doorgaans weer
goed, maar van al die ruzietjes gaf
ze hem, den oude, schuld.
„Die grieskop", zei ze tegen zich
zelf, „die krangoore, was ij de deure
maar uut."
Zoo gebeurde het ook eens, toen
de "oude stond voor de deur, en hoor
de wat er gezegd werd.
Kalm stumperde hij naar binnen,
maar in zijn boezem jaaide een vree-
selijke woedebrand.
Toen, voor haar staande, zei hij,
en zijn bevende hand wees naar bui
ten:
„Daor zei 'j mien barg, Weet
ie, wat 'r achter ligt? As ik daor
binne, dan bi 'j zeker tevreden, niet?"
Dat laatste schreeuwde hij uit met
gierende stem en de 'wilde ademha
ling van woede kneep zijn neus'bijna
dicht.
„Vader!" riep de jonge boer, zijn
armen sloeg hij om den oude.
Toen zwegen ze.
En in de stilte klonk zacht van on
der de tafel een kinderstemmetje, fijn
en hoog:
„Opa eg!"
Ze schokten
Zwijgend en verbijsterd ging de
oude naar buiten. Ónder aan zijn
„barg" bleef hij staan, stokstijf. We-
zenlcos staarden zijn oogen
Hij peinsde veel zware, pijnlijke ge
dachten.
Zijn zoon trachtte tevergeefs hem
binnen te halen.
Zoo ".f hij daar, totdat Jsoele
avond verschemerde. Toen draaide hij
zich om en ging naar huis.
„Ik binne old en deuge nargens
meer veur, wa' doe 'kier nog!"
dacht hij en lachte, en zijn lachen
verging in grommen.
III.
Voor het raam zit de oude en zijn
vreugdige oogen bezien de zwoegen
de maaiers te midden van 't verblin
dend graan goud. Hij geniet den schoo
nen aanblik.
Wat een stralende genoeglijkheid
op het magere, ingevallen oudeman-
nen-gezicht! Wat een stille verheu
ging door dat rustige beschouwen van
werken en leven! Hij is zoo onverho
len blijden: 'tgeluk der tevredenheid
klaart het beenige gelaat heclemaal
op.
De voorbijgangers groet hij vrien
delijk met een hoofdknik en er is
een glimlach in zijn oogen, als hijj
dat doet: 'tgansche goedmoedige ge-I
zicht schijnt te willen zeggen:
„Zie 'j mien bliedskop wel!"
En allen, die voorbijgaan, den km
'onder hun vriendelijken wedergroet:
„Is dat de boezerd nou, die stoere!
Hij is lang, zeer lang, ziek geweest.
Maanden lag hij te kreunen in de
donkere bedstede. Ziek, zwaar ziek,
was hij
't Dorp was bijna overtuigd, dat *t
met hem niet lang meer duren zou:
„Zon boezerd, en dat kan nog wel
ies vrogge naar 'tgraf wèzen."
Maar toen hij weer beter werd, xuo{
lange dagen ijlen en drooman, rustig
was geworden en afgemat, krachte
loos. neerlag, heeft hij liefde gezien en,
verdrietom hemen rijn
ziel is er door verteederd
(„Opgang").
