KINDERWAGENS
CHRISTELIJK DAGBLADvoor LEIDEN EN OMSTREKEN
NIEUWE ZENDINGEN
„PATRIA'
Bebr. Briiaing
6e JAARGANG
/WOENSDAG 15 JULI 192»
NUMMER 1565
COCRANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week i 1 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
m nummer bestaat uit IWEE Bladen.
EERSTE BLAD. 1
Y Maatschappelijke vra e n
Op een andere plaats in dit nummer
vindt men wat Ds. J. Gispen in „De
Bazuin" schreef over de Nederland-
sche Christelijke reisvereeniging en de
docr haar gevoerde propaganda.
Hij stelt de vraag of 't naar Christe
lijke ethiek geoorloofd is zoo sterk op
het begeervermogen te werken als deze
vereeniging doet.
Deze vraag is zeker belangrijk ge
noeg om onder de oogen te worden
gezien.
Reeds bij de opening van het eerste
Christelijk Sociaal Congres in 1891
werd er d- Dr Kuyper de aandacht op
gevestigd, dat het bij de sociale quaes-
tie gaat om de vraag, hoe er te
vredenheid en geluk zal heerschen,
iets wat volstrekt niet alleen afhangt
van het montant van iemands bezit,
maar allereerst van de behoefte, die
gewekt is en het soort van behoefte
dat o mbevrediging roept.
Daarom is de ontevredenheid in
Christelijke kringen altijd veel minder
groot geweest dan in kringen waar
met Gods Woord niet gerekend wordt
De christen waardeert de stoffelijke
dingen anders dan de materialist voor
wien het uitwendig bezit, het stoffelijk
goed alles is. Hij leeft over 't geheel
meer sober en ingetogen, heeft minder
behoefte aan genot en vermaak en hij
beschouwt het geestelijk goed als van
veel hooger waardij.
Behoefte is altijd iets betrekkelijks.1
En vooral in dezen tijd van achter
uitgang, nu versobering en bezuini
ging een eerste eisch is, mag wel met
ernst onder de oogen worden gezien
de vraag of het verstandig moet wor
den geacht en of het te verantwoorden
is het begeeren al te zeer te prikkelen.
Er worden op die wijze, met name
onder het opgroeiend geslacht behoef
ten gekweekt die niet gemakkelijk te
bevredigen zijn en wier niet-bevredi-
ging tot groote ontevredenheid kan
prikkelen.
Vroeger waren het de enkelingen,
die buitenlandsche reizen maakten,
maar thans worden 't langzamerhand
de enkelingen die het niet deden.
Nu is dit opzichzelf toe te juichen.
De aarde is des Heeren, en hare vol
heid. Het genieten van het schoon wat
deze wereld biedt is in zichzelf niet
zondig, maar het kan er toe leiden dat
de Naam des Heeren wordt groot ge
maakt en geprezen. Vooral wanneer
het reizen geschiedt onder Christelijke
leiding, kan het opwekken tot bewon
dering en tot aanbidding van Hem die
de werelden riep en zij waren.
Maar toch is hier zekere matiging
eisch.
Inzonderheid in dezen tijd, nu de
maatschappelijke positie van velen
steeds moeilijker wordt, is het een ge
vaarlijke bezigheid de begeerte onnoo-
dig te prikkelen.
Want al staat het in het socialisti
sche strijdlied, het is volstrekt niet
een uitsluitend socialistisch verschijn
sel als het heet: „begeerte heeft ons
aangeraakt."
En dat geldt niet alleen van de ar
beidersklasse, maar het geldt van alle
groepen der bevolking.
Vele ambtenaren klagen steen en
been en vaak niet ten onrechte
maar vergeten wordt menigmaal dat
het leven zoo hoog is opgevoerd, dat
het onmogelijk wordt in al die gemaak
te behoeften te voorzien. Wat is er niet
geklaagd over en misschien wel ge
scholden op Minister Colijn, bij bui
tenlandsche reizen, waarvan men vroe
ger zelfs niet gedroomd had, maar die
nu als de meest natuurlijke zaak van
de wereld worden beschouwd.
Wat zijn er niet tal van werkgevers,
die op de vaak toch al lage loonen
gaan korten, omdat het nu eenmaal
niet anders kan, maar die tegelijker
tijd voor zichzelf een kostbare buiten
landsche reis als een noodzakelijke
'evensbehoefte beschouwen.
En wat zijn er niet velen die met
v rok in het hart hun paar vrije dagen
verkniezen en verknoeien, omdat ze
zien hoe anderen, schijnbaar onbe
zorgd alles genieten wat er te genieten
valt.
Zoo heeft begeerte ons aangeraakt en
wordt voortdurend, vooral ook door
de enthousiaste en vaak niet weinig
BUREAU: Hooigracht 35 Leiden
TeL 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
gekleurde reisverhalen de begeerte
geprikkeld.
En zoo wordt ook het sociale vraag
stuk steeds ingewikkelder.
Aan de eene zijde een weelde, die
verbaast en daarnaast een klagen
over de slechte tijden, waarbij het hart
ineenkrimpt.
Het leven is vol vragen.
En we pogen niet ze op te lossen.
Maar wel zouden we aan hen, die
de moeite doen over de hier genoemde
kwesties na te denken deze vraag
willen doen, of het uiet tijd wordt
meer in ernst te streven naar levens
versobering en het prikkelen van de
begeerte tegen te gaan.
STADSNIEUWS.
25ste CLASSICALE ZENDINGSDAG
OP „OUD-POELGEEST."
Op het landgoed „Oud Poelgeest" is
vandaag het vijf en twintigste Zendings-
feest gehouden van de Gereformeerde
Kerken in de classis Leiden.
Verrukkelijk zomerweer begunstigde het
feest, en lokte honderden reeds tijdig
naar het schoóne buiten, waar het ver
blijf thans op zichzelf reeds een genot
was.
De regeling liet weer niets te wen-
schen over. Op de bekende plaatsen ont
braken de noodige stallings- en con
sumptie-diensten niet, en voor afwisseling
en begeleiding zorgde weer de Rijnsburg-
sche Chr. Harmonie „Wilhelmina" on
der leiding van den heer Smulders.
Verschillende attributen droegen de ken
teekenen van het zilveren jubileum, in
welks teeken ditmaal het Zendingsfeest
stond.
De katheder was omkransd met een
zilveren franje, en ook' liet programma
prijkte vcor een deel in Jubileum-uitvcs-
ring.
Te li uur opende Ds. E. H. Broek
stra van Rijnsburg het Zendingsfeest,
nadat met begeleiding van de mu
ziek gemeenschappelijk was gezongen
Ps. ioo, met het uitspreken van den
zegen en een kort openingswoord over:
„Licht en Schaduw".
Licht en schaduw wisselen elkander in
het leven gedurig af. Ook aan den mor
gen van dezen dag, bij den aanvang van
dit Jubileum-Zendingsfeest ontbreekt de
schaduw niet, waar Ds. N. H. Koers,
van Noordwijk aan Zee, die aanvankelijk
het openingswoord zou spreken, door ern
stige familieomstandigheden, plotseling op
reis moest.
Maar anderzijds verheerlijkt zich God
op dezen dag- in ruime mate, door de
prachtige natuur.
Ook in de historie van de Zending val
len licht en schaduw op te merken. Dik
wijls was er veel teleurstelling. Zoo zelfs
dat men zich geneigd gevoelde den ar
beid neer te leggen. Maar te Zijner tijd
gaf de Heere ons ook weer'Zijn. rijken
zegen, zoodat de grondtoon van onzen
jubileumzang toch moet zijn: „Looft den
Heere".
Met dankbaarheid gedenken wij op dit
oogenblik den pioniersarbeid van spre
kers voorganger, te Rijnsburg, wijlen Ds
Renkema, die naar wij gelooven reeds
juicht voor den troon der genade en in
zijn leven de ziel van het zendingswerk
in deze classis was.
Naast hem gedenken wij ook de pre
dikanten Impeta, Tijs en Woudstra, die
als Zendingsdeputaten jarenlang ijverig
hebben gearbeid. Ook aan Baron v. Heem
stra te Sassenheim en de freules v. d.
Willik alhier, die gaarne steeds hun land
goederen ter beschikking stelden om ons
Zendingsfeest te houden.
Ziende op den Zendingsarbeid in Indië
hebben wij rijke stof tot danken. Scheen
het gedurende langen tijd, alsof Wono-
sobo gesloten zou blijven, thans worden
ook daar in rijke mate de vruchten ge
openbaard. Daarnevens ontvingen wij So
lo, dat in het 'bijzonder reden geeft tot
danken.
Voorts als wij denken aan den geze-
genden arbeid van broeder van Andel
en zijn echtgenoote, emenente werkers,
eerstdaags bijgestaan door den jongen
broeder v. Eyck', die juist vergezeld van
zijn gade, naar Indië is vertrokken.
Wat rijke weldaden genieten wij, wan
neer de Heere mede door onzen arbeid
Mohammedaan en Heiden ziet toebrengen
tot Zijn Koninkrijk.
Laten wij ons persoonlijk ernstig afvra
gen of wjj allen genoeg hebben gedaan
voor de Zending, niet het minst in pns
gebed.
Laat ons dankbaar zijn voor dezen stra-
lenden dag, omkranst met het zilver vafi
Zijn trouw; voor den zegen in Solo ont
vangen; voor hét feit, dat wij nog steeds
in de gelegenheid gesteld worden om on
ze krachten in het Zendingswerk te mo
gen geven.
Spr. hoopt, dat die dank zich ook zal
uiten in de jubileumgave, en dat deze dag
een onvergetelijke zal worden in de ge
schiedenis van de classis Leiden. Spr.
gins' Lbuma voor in gebed.
Gezongen werd nu Psalm 117: Looft
looft den Heer, gij heidendom. Gij vol
ken, prijst Zijn Naam alom; waarna Ds.
H. J. Kouwenhoven van Leiden het
spreekgestoelte betrad, om te spreken1
over: Eerstelingen.
In zijn bekende, kleurrijke taal schet
ste spreker de aankomst van ce Wijzen
uit het Oosten in Jeruzalem, ten tijde
van Jezus' geboorte, waarschijnlijk
mede een gevolg van de profetische ge
schriften die indertijd Danbl in het
land van de Magische wetenschap had
achtergelaten.
Die Magiërs waren onze eerstelingen.
De eerste vruchten van de vdden der
volkerenwereld, waarop naar Gods be
stel een rijken oogst zou gronen, van
Zijn welbehagen, opdat velei zouden
deelgenoot worden van het hól dat in
Christus is.
De weg naar heen.
Die was het eerste, dat de Costersche
wijzen, deze eerstelingen zociten en
daarin hebben zij anderen der weg ge
wezen.
De toon, door de eersteliigen aan
gegeven blijft doorgaan tot in onze
dagen.
Naar Jezus heen. Anders jeen rust,
voor Jood noch heiden.
De Oostersche wijsheid vi;dt in on
ze dagen, vooral onder he intellect
weer aftrek, speciaal de lostersche
mystiek.
'tWas te wenschen dat nen lette
op hetgeen indertijd de Oostrsche wij
zen in Jeruzalem hebben geaan, waar
zij Jezu3 hebben gezocht, e. later in
Bethlehem aangebeden. Datwas geen
fantasie die boven de wettelijkheid
zweefde, maar heerlijke wettelijkheid.
In Jezus' Naam alleen i^zaligheid.
Ook tot de wijzen van Jaa, zoowel
ais tot de eenvoudigen z^gen wij:
vo'gt de voetstappen van e Ooster
sche wijzen.
Zij hebben echter meer gdaan dan
den weg gewezen.
Het was geen praal of wacht dat
zij zochten.
De Oostersche wijzen, elkom ge-
lieeten in het paleis van Èrodes, ton
nen niet de minste teleursiling wan
neer de ster hun den wegwijst naar
een armelijke stal, en deeenvoudige
lieden die daar hun kind 3waren. Zij
gelooven het, dat Maria in koning
ter wereld heeft gebracht^n het hart
tintelt hen van vreugde, bwijl zij, de
aanzienlijken in hun praitgewader,
ten teeken van ootmoedm eerbied
voor het kind in de krilB het aan
gezicht ter aarde neigen, var het den
gezondene des Vaders get, wien te
aanbidden de grootste ee: is.
Het was het machtigsteioment, dat
ze in hun leven hebben corgemaakt.
Hooren we dan de ste van deze
eerstelingen niet, uitgaam tot de gc-
hoele wereld, waarvan zije vertegen
woordigers waren?
Wij kunnen weliswaar en Javanen
geen blinkende ster toon om den
weg naar Jezus te wijze maar wat
wij wel hebben is 't gescbven Woord
Gods, dat beslag legt op i harten en
levens.
Brengen wij de taal deserstelingen
over naar de heidenvolki
Onze eigen voorvadere waren toch
ook heidenen; aanbiddervan houten
steen
Hebben wij dan zelf '1 reeds lee-
ren knielen voor het kir van Bethle
hem, dat de OosterschAvijzen zich
niet bebben geschaamd'
(Vervolg 2ie derdeagina.)
RECLAME.
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22x/i cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
ij contract, belangrijke redactie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Burgerlijke sttd
Geboren: Hendrik, z.V. H. Beij
en E. Vermond; Mariaïeerruida, d.
v. J. C. Kettenis en G. Welim; Pie-
ter, z. v. W. v. d. PI. en J-Voogt;
Pieter Sebastiaan, z. vP. W. irandt
en P. J. den Os; Anthnia, d. v.\. j.
v. d. Zeeuw en J. R. Heijni^en;
Agnes Johanna Maria, I v. D. H. d.
Top en J. C. Bouman; Willem Frje_
rik, z. v. W. F. Stijge en C. C. \n
Venetie; Gerrit, z. v. J.H. v. d. Veld,
en H. de Graaff; Johaines Ants. M
l'ia, z. v. J. P. Gordijn en C. E. Kaak
Maria Elisabeth, d. v. G. Verver en F
Huter, Pieter, z. v. G. Sarre en A.
Rebot; Cornelia, d. v. C. \oppeschaar
en J. M. Pet; Cornelia, z.v. C. Robijn
en P. Ouwersloot; Hendlika, d. v. H.
Mark en E. Kruit; Jan, s v. L. Voogt
en H. v. Eist; Maria Apoonia, v. J
M. v. d. Bogaard en C. M Vorst; Frai-
cina Johanna, d. v, C. K Tendelooen
J. M. v. d. Nat; Wilheinina TheocKa,
d. v. C. J. Schaap en C. I.. Uita&a:
ook de lichte kleuren in
goedkoope prijzen.
Alléén merk
daar dit de BESTE en LICHTS
LOOPENDE wagen is.
Ziet onze reuzen collectie in
onze étalages.
Nieuwe Rijjn 8-10
Anthonie Gerrit, z. v, P. P. Ober en
S. Tegelaar; Paulus Jacobus, z v. P.
J. Leijendekker en W. A. v. Dorp.
Leidsche Klei industrie
Nu alom in de bladen berichten en
foto's worden opgenomen over de ten
toonstelling te Parijs en de Nederlhnd-
sche inzending aldaar, is het wel aar
dig mee te de'elen, dat de handvorm
gevelsteen van het Nederlandsche pa
viljoen afkomstig is uit de onmiddel
lijke omgeving van Leiden, met name
van „Ouderzorg." Als dakbedekking
werd toegepast de handvorm- molen-
leipan, een gemeenschappelijk product
van „Ouderzorg" en de pannenfabriek
N. V. v.h. van Oordt Co. te Alphen
a. d. Rijn.
De mooie kleur van de Leidsche
klei wordt door alle tentoonstellings
bezoekers zeer gewaardeerd.
Gistermiddag te kwart voor 6 zijn
op de Steenstraat twee fietsers, A. B.
en J. v. M. tegen elkaar gereden. Zij
reden beiden midden op den weg in
tegenovergestelde richting en begre
pen eikaars teekens niet met het. ge
was en het rijwiel van v. M. het lood
je lei. Ernstig gewond werd hij van
het slagveld weggedragen.
Of de menschen nooit leeren de ver-
keersvoorschriften. zooals rechts hou
den e.d. op te volgen?
De nachtverblijver H. G. van wien
we een paar dagen geleden melding
maakten, dat hij zijn huurman lastig
viel, is gebleken niet H. G. maar E. A.
K. te heeten en niet, zooals hij opgege
ven had, te Rotterdam, doch te Arn
hem geboren te zijn.
Hij was ontvlucht uit Veenhuizen,
waar het hem zeker niet erg beviel,
maar waar hij toch nog een paar jaar
tjes zal moeten vetoeven.
Met ingang van 1 September is
benoemd tot bibliothecaris van de bi
bliotheek der Technische Hoogeschoo'
te Delft, dr. ir. A. Korevaar, privaat
docent aan de Rijksuniversiteit alhier,
wonende te Utrecht.
BINNENLAND.
Nederlandsche Middenstandsbond.
Bovengenoemde Bond houdt thans
zijn 22ste jaarvergadering te Assen,
waar de bezoekers gisteravond door
het gemeentebestuur officieel werden
ontvangen.
De burgemeester, Mr. J. Lohman
riep den congressisten een hartelijk
welkom toe en wees op de groote be-
teekenis van den middenstand, zonder
welke een behoorlijke distributie on
mogelijk zou zijn.
De voorzitter, de heer G. Schuurman
dankte voor de vriendelijke ontvangst.
Hedenmorgen werd het congres geo
pend door den voorzitter, den heer G.
Schuurman, met een rede, waarin op
het noodzakelijke van organisatie ook
voor middenstanders de nadruk werd
:elegd.
Gewezen werd op de zware en steeds
vaarder wordende belastingen, die
m middenstand drukken en de ex-
bitatiekosten verhoogen„ waarbij dan
*k komt de „onzalige te korte"
ttrktijd" en het knell^a van 'tdwang-
bis der ambtenarv
Binnenland
De stakende Christelijke en Katho
lieke schildersgezellen te 's-Graven-
hage zullen het werk hervatten.
Aan Edo Timmer» is wegens comma
nistische propaganda het verblijf in
Zwitserland ontzegd.
Het Middenstandscongres te Assen.
Buitenland.
De Britsche mijnwerkers en mijn
eigenaars znllen waarschijnlijk nieu
we onderhandelingen openen.
Een onderhoud tnsschen Chamber
lain en Rakowsky inzake de anti-Brit*
sche propaganda van Sovjet-Rusland.
De wensch werd uitgesproken dat in
de nieuwe parlementaire periode een
man zal opstaan, die aan al het ver
keerde een krachtig „halt" toeroept.
„Een Hercules, die den Augiusstal
van onze wetgeving reinigt; die ons
een langeren arbeidstijd schenkt; die
minder ambtenaren noodig heeft, door
wat meer vertrouwen te hebben in het
individu en in het individueele kun
nen; die een einde maakt aan het in
den weg leggen van belemmeringen,
die de belemmeringen opheft, welke
het vrije bedrijf vernietigen; die recht
laat wedervaren aan iederen stand.
Dan moeten wij talrijk, krachtig er.
eensgezind duidelijk maken, dat wij
verlangen'te werken voor ons brood,
maar tevens dat wij voor de hooge
loonen van ons personeel ook redelijke
arbeidsprestatie verlangen; dat het
niet moet kunnen gebeuren, dat de
middenstand als grootste werkgever
bijna niet vertegenwoordigd is in den
Hoogen Raad van Arbeid; dat diezelf
de grootste groep van werkgevers nïefc
is vertegenwoordigd op de Arbeids-
conferentie te Genève, waar toch zijne
vitale Belangen worden behanEId,
maar door anderen, die vee..- oen groet
deel zijn ondergang beoogen; dat ge-
meeniebestur m met de belast ingpen-
ningen der burgerij, diezelfde burgerij
be c on c ur re er e nin den vorm van ge
meentewinkels op het gebied van gas
en electricitoit; dat de fiscale beffin
gen den eerlijken zakenman verhinde
ren iets te sparen voor den ouden dag,
die voor hem geen pensioen brengt;
dat arbeiden voor zijn gezin wordt ge
straft met hechtenis.
Maar ook wij moeten sterk zijn in
ons zelf en een „halt" toeroepen aan
futiliteiten, aan geschillen, waar een
dracht een levensbelang is, aan al dat
gen, wat ons kan verdeelen. en nadee-
lig kan werken op onzen te voeren
strijd. Aan het sukkelen met een te
kort door te weinig opbrengst van con
tributie. Aan het disputeeren over de
raag, wie wel het meeste heeft bijge
dragen'tot het succes-in de bestrijding
der Wee'dcwet, de Bond, de Middcn-
standsraad of afzonderlijke vereenigin
gen. Laat ops krachtig voortgaan op j
den weg, dien wij ons hebben afgeba
kend bij de reorganisatie, laten wij
eendrachtig en zonder persoonlijke be
langen den strijd om het bestaan ver
der voeren. Laten wij steeds paraat
zijn om een ieder, die ons in den
strijd om een eerlijk bestaan wil tegen
houden, uit volle borst toe te roepen:
halt!"
Planten als weerprofeten.
Er zijn tal van planten, die gevoe
lig zijn voor de indrukken, welke in
gevolge lucht en temperatuurswisse
ling ontstaan en waardoor de span
ning der weefsels wordt gewijzigd.
De stengels der geraniums b.v. bui
gen zich in droge lucht, terwijl ze
zich in vochtige lucht uitstrekken.
Vóór een onweder vouwen de bla
deren der klaversoorten zich samen.
Bij te verwachten regen trekken de
boterbloemen de blaadjes samen.
De gele anemoon sluit vóór den
regen haar bloemen, terwijl de bosch
anemoon de bloemen laat hangen, die
bij schoon weer rechtop staan.
De goudsbloem opent zich bij mooi
weer reeds vroegtijdig tot na den
middag; blijft deze bloem gesloten,
dan komt er vast regenweer.
De muurbloem opent tegen mooi
weer haar bloempjes bij regenachtig
weer hangt het plantje en blijven de
bloamenkroonties gesloten-