M nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAGBLADvoor LEIDEN EN OMSTREKEN
Belangrijkste nieuws in oil Hummer
JAARGANG
BINSDAÖ V JULI 192§
■WMMER 1558
UWE LEIDSCIE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
BUREAUHooigracht 35 Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
V Rechtsche samenwerking.
In 't algemeen moet, naar wij giste
ren betoogden, de vorming van een
rechtsch Kabinet worden toegejuicht
en zal ook Üe Antirevolutionaire partij,
indien zij daartoe geroepen wordt zich
aan hare mede» verantwoordelijkheid
hij de vorming van. een Kabinet niet
mogen onttrekken.
Lichtvaardig mag tot zulk een sa
menwerking niet worden besloten, om
dat daarbij niet alleen een deel der
eigen actueele verlangens moet worden
prijs gegeven, maar ook omdat de ac-
t*e voor de eigen beginselen daardoor
aJs regel nie* wordt bevorderd.
Als het tot samenwerking komt, dan
zullen de R Katholieken niet hunne
specifiek Roomsche wenschen kunnen
bevredigen En hetzelfde geldt ook van
de Chr. Historischen en de Anti-revo
lutionairen. Wij kunnen niet verwach
ten dat een groep die 13 Kamerleden
telt aan andere groepen, die samen 41
zetels bezetten, de wet zal voorschrij
ven.
Men zal met eikaars wenschen en
verlangens «enigermate rekening moe
ten houden en dat is nooit zonder ge
vaar. En 't wordt te gevaarlijker wan
neer kleinere partijen, die geen verant
woordelijkheid wenschen te dragen
zonder met de werkelijke verhoudin
gen rekening te houden, voortdurend
in de weer zijn op de zwakke punten
de, aandacht te vestigen en van wat
gedaan wordt of ook niet gedaan
wordt een verkeerden inrduk te wek
ken, teneinde de A R. partij bij de kie
zers in miscrédiet te brengen.
Die bezwaren mogen echter ook weer
niet te hoog worden aangeslagen
Het gaaf hier niet om het partijbe
lang. maar om het landsbelang Do
eerste vraag is niet wat wij wensch?-
lijk achten, maar wat in de gegeven
omstandigheden van ons wordt ge-
eischt.
Het werk van Colijn had voor onzp
A R. partij noodlott'g kunnen worden,
maar ook al zou ze daardoor uiteen
geslagen zijn dan zou daf werk toch
zijn beteekenis hebben behouden en
zouden we God kunnen dankep dat hei
een van onze mannen was. die aari
land en volk zulke onschatbare dien
sten bewees
De vraag waarom 't gaat, is dus de
ze of de feitelijke verhoudingen van
dien aard zijn, dat de A R. partij voor
wat er verder gebeurt mede-verant
woordelijk kan worden geacht.
En die vraag moet, naar het ons
voorkomt, bevestigend worden beant
woord.
Er zijn goed bezien, slechts twee.nio-
jelijkheden voor de vorming van een
parlementair Kabinet, n.l. een 'comb'
natie van R. Katholieken met Sociaal-
Democraten of een voortzetting van
de rechtsche samenwerking.
Het eerste- wordt, afgezien van de
vraag of het mogelijk zal zijn tot sa
menwerking te komen, door wie vast
houden aan de Christelijke beginselen
zeker niet in 's lands belang geacht
En daartegenover staat dat ondanks
alle verschillen, de Protestantsch
Christelijke partijen en de R. Katho
lieken dieper liggende grondbeginselen
gemeen hebben, die samenwerking mo
gelijk en gewenscht maken.
Evenwel, en daarop meet thans de
aandacht gevestigd, geen samenwer
king tot eiken prijs.
De in de laatste jaren nu en dan
[ondervonden teleurstelling heeft meer
dan eens onder ons volk een gevoel
van onlust gewekt.
Meermalen werden we zeer ernstig
teleurgesteld.
4 Wij denken hierbij b.v. aan het ge
beurde met het vaccineontwerp, waarte
gen o.a. Mr. de Wilde zoo krachtig
protesteerde en aan het rijden van ex
tra-treinen op Zondag, waarover de
Regeering door Mr. Rutgers aan den
tand werd gevoeld.
Zoo zouden meer voorbeelden zijn te
n> omen.
Reeds in 1922 werd dan ook door de
P; putatenvergadering als haar wensch
u: {gesproken, dat onze voormannen
zich aan hunne verantwoordelijkheid,
zoo noodig, niet zouden onttrekken, dat
samenwerking van de rechtsche groe
pen gewenscht kan worden geacht,
mits:
a. het werkprogram van een eventu
eel te vormen Kabinet zich in ruime
mate aansluite hij het Program van
Beginselen en het Program van Actie
en b. omtrent de uitwerking van dit
werkprogram te voren volledige over
eenstemming tusschen het Kabinet en
de partijen in de Kamer verkregen zij.
Op die eischen moet thans de vol
le nadruk worden gelegd.
Wij kunnen nipt de volle 100 pet.
van onze wenschen verlangen.
Maar wij mogen en wij moeten ei
schen dat met onze programs in ern
stige mate rekening wordt gehouden
en dat niet zooals den laatsten tijd
soms gebeurde, gehandeld-wordt, vier
kant in strijd met onze beginselen.
Wordt aan die voorwaarden voldaan
dan zal een vruchtbare samenwerking
mogelijk kunnen zijn en is de strijd
van de Antirevolutionaire partij niet
tevergeefs geweest.
STADSNIEUWS.
De Kliniek van prof. Sterm van
Leeuwen.
In aansluiting op hetgeen wij reeds
mededeelden over de a s. opening van
eon kliniek voor allergische ziekten,
welke oncler wetenschappelijke leiding^
zal staan van prof. Storm v. Leeuwen,
vernemen wij nader dat de behande
ling die de patiënten in deze nieuwe
klin'ek zullen ondergaan, berust op
een geheel nieuw principe, n.l. dat der
zuivere luchtbehandeling
Door onderzoekingen, die prof. Storm
van Leeuwen zoowel in eigen land als
:n het buitenland heeft verricht, is ge
bleken, dat er een aantal ziekten zijn,
die geheel afhankelijk zijn van het
klimaat, d.w.z er zijn plaatsen waar
deze ziekten niet voorkomen, en ande-
rere waar zij zeer frequent zijn. Het
type van de hier bedoelde ziekten is
het asthma. Prof Storm van Leeuwen
en zijn medewerkers zijn van oordeel,
dat die klimaatinvloed moet worden
toegeschreven aan het voorkomen van
bepaalde stoffen in de inademings-
lucht d'e voor lijders aan asthma scha
delijk zijn. en bij hen aanvallen van
hun 'ziekte veroorzaken Niet alleen
voor asthmalijders geldt dit, doch ook
voor lijders aan andere ziekten' waar
toe sommige exemen, urticaria (netel-
ï-cos) en ook migraine behooren, als
mede vele gevallen van z.g. chronische
bronchitis.
Een en ander is het resultaat van
jarenlange onderzoekingen en proefne
mingen door prof dr. W. Storm van
Leeuwen en zijn wetenschappelijken
en zijn technischen staf van personeel
verricht. Wie van meer nabij bekend
is met wat er op het Pharmaco-thera-
peutische instituut van prof. Storm v.
Leeuwen geschiedt, weet, dat daar
zeer hard gewerkt wordt en dat do
hoogleeraar meermalen den geheelen
nacht in zijn laboratorium heeft door
gebracht, ten einde zijn proefnemingen
van het begin tot het einde zelf te
controleeren.
In verband met de ingebruikneming
van deze kliniek, heeft Prof. Storm
van Leeuwen - een geschrift het licht
doen zien, getiteld: Zuivere luchtbe
handeling van asthma en andere ziek
ten van de luchtwegen.
Prof. Eekhof eere-doctor.
De Universiteit te Zürich (Zwitser
land) heeft prof dr. A. Eekhf, hoog
leeraar in de kerkgeschiedenis het
eer-doctoraat in de godgeleerdheid ver
leend.
De heer A. van Gulik, alhier tot
arts bevorderd, is bestemd tot reserve
officier van gezondheid 2e kl. bij het
leger hier te lande.
Hoogleeraarsbenoemingen.
Bij Kon. besluit zijn benoemd aan de
Rijksuniversiteit alhier, in de faculteit
der letteren en wijsbegeerte: le. om
onderwijs te geven in de vaderland-
sche geschiedenis, tot gewoon hooglee
raar dr. H. T. Colenbrander, met ge
lijktijdige toekenning van eervol ont
slag als hoogleeraar in de geschiede
nis van Ned.-Indië en in de historie
en de methode der zending; 2e. om
onderwijs te geven in de koloniale ge
schiedenis en in de historie en metho
de der zendjne. benevens in de *rchae-
ologie en oude geschiedenis van Ned.-
Indië, tot gewoon hoogleeraar dr. N.
J. Krom, met gelijktijdige t03kenning
van eervol ontslag als buitengewoon
Leidsche Kunstkring „Voor Allen."
Zooals bekend, werd op 9 Mei 1.1.
alhier bovengenoemde vereeniging op
gericht en een voorloopig bestuur be
noemd, waarin als voorzitter werd
aangewezen Mr. N. J. van den Worm,
van wlen o.m. de oproep tot de op
richtingsvergadering was uitgegaan.
Door zijn benoeming tot griffier bij
een der Kantongerechten elders, zag
de heer Van den Worm zich genood
zaakt zich als voorzitter terug te trek
ken en zoo kwam het, dat de eerste
ledenvergadering gisteravond werd ge
presideerd door iemand, die aanvanke
lijk niet tot het bestuur behoorde, n.l.
den heer H. W. Spendel. Deze deelde
een en ander aan de niet druk bezoch
te vergadering mede. Het geringe be
zoek hield echter geen verband met
het ledental, dat volgens opgave reeds
circa 500 bedraagt.
Het voornemen bestaat de navol
gende concerten te geven: Jacques Ti-
baud (viool), Willem Andriessen (pia
no, het Parijsche Trio het Lener-
Strijkkwartet, de Madrigaalvereeni-
ging ónder leiding van Sem Dresden
en het Ufrechtsche Stedelijk Orkest,
onder leiding van Evert Cornelis.
Na deze medcdeeling'en gaf de voor
zitter het woord aan den heer D. P
Parting, een oud stadgenoot,' thans te
Amsterdam, die in den vorm van een
aangename causerie een inleiding gaf
over de wijze van werking van een
kunstkring, zoo als met de oprichting
van deze vereeniging is bedoeld en
zette uiteen hoe zoodanige organisa
ties" elders en met, name te Amster
dam werken.
De inleiding, die met aandacht werd
gevolgd, werd aan het slot warm toe
gejuicht. De voorzitter zeide den spr.
hartelijk dank en riep hem bij het ver
trek een tot weerziens toe.
Daarop werd de vergadering voort
gezet en werden de statuten en een
huishoudelijk reglement vastgesteld,
ongeveer overeenstemmende met het
ontwerp door het bestuur den leden
voorgelegd.
Het doel der vereeniging is het be
grijpen en genieten van Kunst te be
vorderen o.a.. door:
het organiseeren van bijeenkomsten
waar uitvoeringen, concerten en too-
neelvcorstellingen, cursussen, voor
drachten en tentoonstellingen op ver
schillend gebied zullen worden ge
houden.
Men kan van deze vereeniging ge
woon lid of aspirant-lid worden.
Gewone leden zijn zoowel mannelijke
als vrouwelijke personen, die den leef
tijd hebben bereikt en instemmen met
het bovenomschreven doel der vereeni
ging. Aspirant-leden zijn zij, die den
leeftijd van 18 jaar nog niet bereikt
hebben. Zij hebben geen stemrecht.
De bepaling der contributie wordt
aan de leden overgelaten met inachtne
ming van het minimum, dat, om het
ook den smalsten beurzen mogelijk te
maken zich bij ons aan te sluiten,
voor dit vereenigingsjaar is vastge
steld op f 3 per persoon en f 5 vóór een
echtpaar plus belasting. Deze laatste
kaart is persoonlijk.
Het lidmaatschap geeft recht op 6
serie-concerten op vertoon van diploma
Gemeenteraad.
De Raad dezer Gemeente zal waar
schijnlijk a.s. Maandag vergaderen.
Op de Doezastraat werd een rijwiel in
beslag genomen, welks berijder ver
zuimd had zich een rijwielbelast'ng
plaatje aan te schaffen.
Gistermiddag om twaalf uur werd
de 61 jarige loopknecht A. B., op de
Breestraat aangereden door een drietal
jeugdige wielrijders: gedeeltelijk door
dat de man liriÊs van den weg liep.
Hij kwam te vallen, en bleek niet in
staat te zijn zeil zijn weg te vervolgen.
Door dr. S. van de Eerste Hulpdienst
werd hij onderzocht, die echter geen
beenbreuk kon vaststellen. B. werd
cTaarna voor observatie overgebracht
naar het St. Elizabethsgesticht
De bekende tabakshandel van den
heer H. J. A. Wijtenburg alhier, komt
op de Nederlandsch Indische Jaarbeurs
te Bandoeng u|. met eon expositie van
sigaren, tabak en pijpen.
De vermoedelijke daders van den
inbraak op „ZuiderzichtP. K. en J. R.
die gisteren ter beschikking van den
Officier van Justitie zijn gesteld, zijn
ingesloten in het huis van bewaring in
den Haag.
Den 30jarigen J. E. trof gisteren,
terwijl bij werkzaam was in een machi
nale houtzagerij aan de Langebrug, een
ernstig ongeval.
Terwijl hij een cirkelzaag bediende,
werd zijn aandacht afgeleid door eenige
jongens die in de deur vfcn de werk
plaats stonden, met het noodlottig ge
volg, dat een hand tusschen de zaag ge
raakte, en de duim nevens twee vingers
nagenoeg werden afgesneden.
Nadat de Eerste Hulpdienst een voor
loopig verband had gelegd, werd de ge
troffene ter verclere behandeling naar
het St. Elizabehsgesticht overgebracht.
In het belastingkantoor aar. de
Langebrug kwam gistermiddag het
drie en een halfjarig kind van een juf
frouw die haar belastingplicht ging vol
doen, te vallen,, waarbij een armp;e
werd gekneusd.
Ten nadeele van C de Ris een
handwagen ontvreemd, waarschijnlijk
door zekeren D.
Te Den Haag slaagde voor het
examen Duitsche Handeiscorresponden
tie Ver. van Leeraren in talen en han
delswetenschappen) de heer P. H.
Zandstra alhier.
A R. Kiesvereniging.
Voor de verkiezingskosten van de
A.R. Kiesvereeniging werden nog twee
giften van f10 ontvangen.
Examens.
Christelijke Kweekschool vcor onder
wijzers en onderwijzeressen L.O.
Eindexamen. 3e greep. Opgeroepen
,4 candidaten. Afgewezen 1. Geslaagd
*de dames A. C. Aalbeisberg, Noord-
wijk, A. M. E. Couvee, Amerongen, A.
C. Dol, Nieuw Vennep.
SCHAKEN.
Zomerwedstrijd Lehjlsch Schaakge
nootschap.
le groep: C. H. Hins remise met G.
Bosscha.
2e groep: W. de Bruin wint van M.
M. Segaar.
3e groep: D. de Jong verliest van J.
D van Slijpe
4e groep: G. Schoppen verliest van
Ph. S. de Laat de Kanter. F. Niewald
wint van Th. A. M. Couwenberg.
Onderstaande partij werd In de eer
ste groep gespeeld.
D 4 opening, wit: C. H. Hins, zwart:
G. Bosscha.
1. d4 Pf6 2 Pf3 d6 3 c4 g6 4 Pc3 Lg7
5 e4 Pbd7 6 h3 0—0 7 Lf4 c6 8 Ld3
Te8 9 e5 Ph5 10 Lh 2de5: 11 de5: Pc5
12 Lc2 Ddl: 13 Tdl: f5. Thans staat
zwart goéd, alleen het paard op h5
moet nog een betere plaats hebben, 14
0—0 a5 15 Td2 Le6 16 Td4 Lh6? 17 g4!
fg4: 18 hg4: Tf8, zwart verliest thans
een pino, 19 gh5: Tf3: 20 hg6: hg6: 21
Lg6: TafS 22 Le4 Tf2: zwart offert
hans een stuk, maar houdt twee pion
nen meer, met groot ere kansen op re
mise.
26 Td2: Pe4: 27 Pe4: La2: 28 Kgl TeS
29 Pc5 b6 30 b3 Lbl 31 Tg2f Kf7 32
e6+ Kf6 33 Pd7f Ke6: 34 Pb6: Td8 35
Te2f Kf7 36 Lf4 Lf5 37 Kf2 Le6 38 Pc4
Lc4: 39 bc4: Td4 40 Lc7 Tc4: remise.
BINNENLAND.
DE KABINETSCRISIS.
Mr. Schokking bij de Koningin ont
boden.
Naar de T e 1 e g r. verneemt, is In
verband met de kabinetscrisis mr. J.
Schokking, voorzitter van de Christe
lijk Historische Kamerfractie bij H. M.
de Koningin ontboden.
Hoewel de heer Schokking wegens
zijn ziekte nog niet uit is geweest, is
zijn gezondheidstoestand zoodanig ver
beterd, dat hij reeds in den tuin van
zijn woning heeft kunnen wandelen.
Vandaag zal de heer Schokking dus
voor het eerst na zijn langdurige ziek
te zijn woonplaats verlaten. Om zich
zoo min mogelijk te vermoeien, zal de
heer Schokking zich per auto van
Leiden naar Den Haag begeven.
MINISTER COLIJN OVER DE VER
KIEZINGEN.
De begroeting voor 1926 sluitend.
De centrale anti-revolutionaire kies
vereeniging- „Nederland en Oranje."
's-Gravenhage heef; gisteravond een
vergadering gehouden ter bespreking
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 227» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief.
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage*
lijks geplaatst ad 40 cent.
Binnenland
Hoogleeraarsbenoemingen te Leiden.
Overgangsexamen Stedelijk Gymna
sium.
Mr. Schokking bij de Koningin ont
boden.
Minister Colijn heeTT op een verga
dering der anti-rev. kiesvereeniging in
Den Haag meegedeeld, dat de begroo
ting voor 1926 sluitend is.
Buitenland.
De toestand in Marokko is voor de
Franschen ernstig
De Engelsche regeering zal bemid
delen bij het conflict in het mijnbe
drijf.
van den uitslag der Kamerverkiezin
gen en ter viering van de rechtsche
overwinning.
Een half uur van te voren was
de groote zaal van den Dierentuin
reeds geheel gevuld en honderden
moesten onverrichterzake terugkeerën.
Voor den aanvang der vergadering
werd staande het Wilhelmus gezon
gen en daarna verschillende andere
nationale liederen.
Toen de nieuw gekozen en eenigë
herkozen a.-r.' Kamerleden waar
onder de ministers Colijn, Heemskerk
en Van Dijk de zaal binnentraden,
werden vooral deze laatsten met luide
toejuichingen begreet.
De voorzitter der Kiesvereen., Mr.
H. B ijle veld, opende de vergade
ring, liet zingen Ps. 75 1, ging voor
in gebed, als Ps. 66 en herinnerde
in zijn openingswoord aan de span
ning, de vrees die er was op t\Ycens:
dagavpnd en Donderdagmorgen, toen
het scheen of de uitslag der verkie
zingen anders zou zijn dan we ge
wenscht had'den. Er is reden om dank
baar te zijn voor den uitslag der ver
kiezingen: laat daarom dit samenzijn
staan in het teeken van dank.
Den Haag is een bevoorrechte
plaats, want we hebben zeven Kamer
leden in ons midden. Spr. richtte zich
tot hen allen afzonderlijijk en bracht
hulde aan de ministers Heemskerk,
Van Dijk en Colijn en voorts aan de
Kamerleden Duymaer van Twist, De1
Wilde en Rutgers. Hij zeide niet te
willen vooruitloopen op de din0 n,
waarmee de Koningin zich neg moet
bezig houden, maar, aldus spr., mocht
de heer Rutgers tot een anderen wërk
kring worden geroepen, dan zullen
wij daarover, hoe gaarne wij hem ook
als Kamerlid houden, niet teleurger
steld zijn.
De heer Bijleveld werd telkens door
applaus onderbroken, inzonderheid,
toen hij zich tot den heer Colijn
richtte, een man, die vriend en vijand
ons benijdt en wien hij dankte voor
het voorbeeld dat hij gegeven heeft
in onzen strijd en waardoor hij be
zieling, moed en geloofsenthousiasme
in onze gelederen heeft gewekt. Spr.
wees er op, dat Minister Colijn zijn
•jyerk thans niet behoeft ever te geven
met in de ziel de beklemmende vrees,
dat hij Hetgeen hij heeft opgebouwd
in moeizamen iajjrbeid, nu weer zal
zien afbreken.
Aan de kracht en het vermogen van
iederen mensch zijn echter grenzen.
Als we de laatste maand, eigenlijk
in heel de afgeloopen periode, ver
wonderd stonden over wat deze man
volbracht, gingen onze gedachten ook
wel naar diens stille woning, en dan
danken we God voor de hulp die Hij
den heer Colijn schonk, dan denken
we ook aan mevrouw Colijn (applaus1
Onder luide toejuichingen werden ais-
nu aan mevr. Colijn bloemen aange
boden.
Op verzoek van Mr. Bijleveld werd
onzen Kamerleden door de vergade
ring Ps. 121 :3 toegezongen.
Minister C o'l ij n, aan het woord
komende, sprak allereerst een woord
van hulde a'an het adres van Mr. Bij
leveld, die reeds een korten tijd mi
nister is geweest, en aan zijn minis
terschap kwam een einde tengevolge
van een meeningsverschil met de anti-
rev. Kamerclub. Toch heeft dit in
niets diens ijver voor de anti-rev. partij
en liefde voor de beginselen doen be
koelen en daaruit spreekt een karak-
teradel, die spr. in het publiek wil
memoreeren. (Daverend applausd^
