NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN WOENSDAG 1 JULI 1925
OUDE TABAKSDOOZEN.
Nederland is, van ouds reed9 be
kend als het land, waar wel het meest
tabak gebruikt wordt en het i9 dan
ook daaraan toe te schrijven, dat er
nog zoo vele rookersbenoodigdheden
uit vroegere tijden zijn overgebleven.
Tabakskomforen, tabakspotten en ta-
baksdoozen, van af de eenvoudigste
van tin of koper tot de fraaiste gecise
leerde zilveren exemplaren, zijn nog
in vrij grooten getale voorradig. Jaren
lang zijn ze, wanneer ze ten minste
niet te gelde gemaakt zijn, in kasten
opgeborgen gebleven tot dat, nu de
mode meebrengt om het oude huis
raad van vroeger weder te gaan ge
bruiken d,e zilveren tabakskomforen
niet zelden de salontafels als bloem
bakken sieren, de tabakspotten dienst
doen als beschuittrommels en de ta-
baksdoozen als lepelétuis op de thee
tafels prijken.
Laatstgenoemde, de tabaksdoozen
zijn typische voorwerpen van gebruiks
kunst.
In de laatste jaren der zestiende
eeuw werd het rooken van tabak bij
ons te lande meer algemeen. De Fran-
sche gezant, Jean Nicot, die haar om
streeks 1560 te Lissabon leerde kennen
bracht haar naar Frankrijk over, en
van daar deed zij spoedig haar intocht
in ons land.
Jacob Cats was een der eerste, die
haar lef bezong. In zijn „Zinne- en
minnebeelden" zegt hij:
Al heeft matroos alleen een pijp toe-
bak gedronken,
Hi; krijgt een vroolijk hart, als waar
hem wijn geschonken,
Dat het „toebak drinken" zooals men
In zijn tijd zeide, door hem geenszins
versmaad werd, blijkt uit zijn „Mengel
dichten", waarin hij rijmt:
Wat mag er eehig volk spek, vleesch
of hammen wens chert,
Al dat maakt drabbig bloed, en onver-
noegde menschen
Voor mij, ik weet een spijs, die ik al
beter hou:
Die draag ik In mijn zak, of in mijn
wijde mouw.
Kom let op mijn bedrijf, 'ten zijn geen
slechte zaken,
De kok, dien ik gebruik, dat zijn mijn
eigen kaken,
Mijn keuken is een pijp, een doos mijn
schapperae
Die draag ik altijd met, waar dat ik
henen ga.
Uit dit versje .blijkt tevens, dat het
reeds in Cats' tijd. de gewoonte was,
om de tabaksdoozen in den zak te dra
gen. Een zeventiende eeuwsche doos,
vervaardigd van de schalen van ee«
schildpad, die door zilveren randen
vereenigd zijn, waarop het gegraveer
de opschrift:
Mijn lichaerri is vernielt
Mijn wooning is gebroken
Dat draeght men in den sack
Om 't indeiaensche smoken
komt dit nog bevestigen evenals het
veelvuldig voorkomende opschrift op
koperen doozen; waarop een eeuwig
durende almanak gegraveerd was: Die
deese doos draagt in de sakheeft
nooijt geen ander almanak.
We kunnen de tabaksdoozen in twee
hoofdgroepen verdeelen, de uit de hand
gegraveerde doozen, die het veelvul-
digst voorkomen en de met stempels
vervaardigde, die meestal in het mid
den der 18e eeuw in Westfalen ge
maakt zijn.
Beide soorten: de gegraveerde en de
geslagen doozen vertoonen voorname-
lijk voorstellingen, ontleend aan den
bijbelsche geschiedenis en het huise
lijk leven.
Namen van vervaardigers van ge
graveerde doozen zijn zoo goed als
niet bekend, en is er soms een enkele
van die doozen voorzien van den naam
van den maker, dan is dit toch eene
uitzondering. Speciale graveurs voor
dat soort doozen schijnen dan ook niet
vcor te komen. Het is echter waar
schijnlijk, dat vele koopers de doos on
versierd van den koperslager kochten
en er dan zelf hunne versieringen op
aanbrachten, met welken arbeid de ko
perslagers zelf zich ook wel zullen be-
Ja' t hebben. Dit wat betreft de eenvou
dige figuren en opschriften, de dik
wijls zeer fraaie en gecompliceerde
voorstellingen ziju natuurlijk 't werk
van bekwame graveurs, die de graveer
naald goed wisten te lianteeivn.
De doozen waren van goud, zilver,
van geel of rood koper en ook wel ge
deeltelijk van \geel, gedeeltelijk van
rood koper. Ook komen zij voor van
koper met zilver ingelegd of wel vau
zilver met deksel en bodem van ivoor,
perïe d' amour of schildpad. De oudste
waren eivormig, later, vooral in de 18e
eeuw, kwamen zij meest langwerpig
voor, met afgeronde hoeken. In de
binnenzijde van het deksel was soms
e n oog bevestigd, waarin de pijpen-
w'oetor. een instrumentje, waarmede
do verbrande tabak uit de pijpenkop
we:d verwijderd, paste.
De oudste doozen waren waarschijn
lijk glad en onversierd, of wel voor
zien van eenvoudige figuren.
GEMENGD NIEUWS.
Onder de tram geraakt. De Rozen
gracht, ter hoogte van de tweede Bloem
dwarsgraoht te Amsterdam is Zondag
middag het tooneel geweest van een
ernstig ongeluk.
Omstreeks drie uur stak een 8jarig
meisje, dat daar in de Bloemstraat
woont, de trambaan over, nadat juist
een tram gepasseerd was.
De kleine beging de onvoorzichtigheid
niet uit te kijken en zag niet, dat van
de andere zijde een tramtrein van lijn
14 naderde.
De bestuurder kon niet bijtijds stop
pen, en ofschoon de tram bijna onmid
dellijk tot stilstand werd gebracht, ge
raakte het meisje onder de wielen.
Het zware rijtuig moest worden op
gevijzeld en toen pas kon men 't slacht
offertje bevrijden.
Haar toestand was hopeljoos en tijdens
het transport naar 't Wilhelminagast-
huis blies zij den laatsten adem uit.
Het onderzoek heeft uitgemaakt, dat
den bestuurder geen schuld treft.
Een groot smokkelcomplot. Het ijibe-
slagnemen ter hoogte van de kust van
Maine van de Fransche schoener „Che-
ne" heeft de politie op de hoogte ge
bracht met het bestaan eener Britsch-
Fransche financieele combinatie, welke
met behulp van rijke Amerikanen een
groote smokkelbeweging organiseerde.
De waarde der dranken aan boord van
de „Cheri^" wordt |geschat op 100.000
pond Sterling. De namen van de Ame
rikanen, voor wie de dranken bestemd
waren, zijn in handen der politie.
De kapitein en de bemanning konden
geen borg storten en bevinden zich in
arrest.
Ernstig tramongeval. Drie personen
zijn gedood en 35 gewond, waarvan ver
scheidene ernstig, bij een tramongeval
in de Pavonia Avenue te Jersey City.
Sterke .aardbeving. Het Kon. fiederl.
Met. inst. te de Bildt deelt ons mede:
In den morgen van Zondag 28 Juni
om 1 uur 3 min. Tijd van Greenwich,
werd aan het Meteorologisch Instituut
te de Bilt een vrij sterke aardbeving
üpgeleekciiu, ai.taiid 7000 K.M. oor
sprong in of nabij Westelijk Noord-
Amerika.
Vergiftiging? In tegenwoordigheid
van de justitie te Leeuwarden is te Koo-
ten opgegraven (jet lijk van den 47-
jaxigen arbeider T. Rintjema, die 15
Mei j.l. overleed. Vermoedt wordt, dat
de man vergiftigd is. Dr. Mieremet uit
Groningen verrichtte de sectie. De
vrouw van Rintjema is kort na de be
grafenis naar Holland vertrokken.
Autobus-ongeluk. Zondagavond wilde
te 'sGravenliage in De Heemstraat een
autobus uitwijken voor den 23jraigen
motorrijder W. G. Ter T., die de bus
passeerde. Bij deze manoeuvre kwam
de autobus met een groote vaart tegen
een boom terecht.
Door den schok braken eenige ruiten
waardoor twee der inzittende passa
giers, de 26jarige vrouw M. H. De la
Reijkaue en de 6U-jarige H. v. d. K. geb.
H. uit de Oranjerivierstraat licht ge
wond werden. De eerste werd naar
huis, de laatste door den G. G. D. naar
liet ziekenhuis gebracht.
De chauffeur is naar huis gegaan.
Scheepsramp. Uit New York wordt
gemeld dat het stoomschip „Tuscaenia"
ten Oosten van Halifax den schoener
„Rex" heeft overvaren. 15 koppen van
de bemanning van de „Rex" verdron
ken.
Tragisch ongeval. Bij het karnerschie
ten op het Schuttersfeest te Roermond,
De „Tuscania" liep geeil schade op.
werd de jongeman Leveroy deerlijk aan
de hand gewond. De hand moest tot op
den duim na, afgezet worden. De man
is naar het Louisehuis vervoeri.
Abuizen zijn menschel-ijk. Te IJzen-
dijke is gebleken,' dat de stemkaarten
foutief gedrukt zijn. Lijst 20 en 25 kwa
men er tweemaal op voor, met telkens
verschillende namen,
minagasthuis Gbgrbrflbf txLijh8 rahah
Moordaanslag Na afloop van de turn
wedstrijden te Purmerend kwam Zon
dagavond in da balzaal een Geldersche
maaier binnen, trok een mes en stak
dit zonder eenige reden in den rug van
een der gymnasten uit de Wormer, en
daarna gaf hij hem een snede in den
nek. Da getroffene is per brancard weg
gebracht. Zijn toestand was gistermor
gen ernstig.
Pistolen onder een kleed. Mej. van O.
te Almkerk vond bij liet opruimen van
een zolder twee geladen pistolen onder
een kleed. Een der pistolen ging af, met
het gevolg, dat zij in liet rechterbeen
werd getroffen.
Inbraak. In de Stoomzuivelfabriek te
Peize is ingebroken. In het kantoor van
den directeur werd eenig geld ont
vreemd en alles overhoop gehaald. Men
heeft gepoogd dea brandkast te forcee-
ren, doch zonder succes.
Overreden. De 57-jarige gemeente
werkman H. v. R., te Heerlen geraakte
onder een tramwagen van de E. T. D.,
Deerlijk gewond werd hij naar het
ziekenhuis vervoerd, waar hij aan de
gevolgen is overleden.
Wederom pelgrims naar Mekka.
Dank zij liet feit, dat onlangs het beleg
van Dzjeddah door de VVahabieten werd
opgeheven, konden dri stoo—booten
met pelgrims naar de Heilige plaatsen
haar passagiers te Rabigli aan land
zetten en aldaar regelingen getroffen
worden voor de verdere reis door de
woestijn per. karavaan. lJ
Moord op de lore straat. Een
brutale overvui imu plaats in een der
uruKste wijken \uu Soutien in de nabij
heid van het Charing Cross station.
ben man sionu dij een omnibus-
liahe niet een name te praten toen plot
seling een andere man op hem toeliep,
en hem met een scheermes de keet door
sneed. De aangevallene viel teerstond
neer.
De dame trachtte den aanvaller- te
achtervolgen doelt deze verdween in
den menschenstroom, die juist den
schouwburg verliet.
Het schijnt hier. een daad van jalouzie
te betreften.
Vrijgesproken. De jury, te Chicago
lieeftf .William D. Shephard vrijgespro
ken van den ten laste gelegden moord
op den schatrijken wees William N. Mc.
clintock. Shephard was er van beschul
digd, den jongen, die zijn stiefzoon was,
typhusbacilien te hebben toegediend,
teneinde zijn dood te veroorzaken en
daardoor tiet beheer te krijgen over. zijn
vermogen,
Shephard moet zich nog verantwoor
den inzake den moord op de 17jarige
Emma Mc. Clintock.
Hagelstorm in de omstreken van
Brescia. Een hagelstorm welke ruim.
een uur met hevigheid heeft gewoed,
heeft groote verwoestingen aangericht
in de wijngaarden en graanvelden. De
schade m dit gedeelte van 't platteland
van Piemont wordt op verscheidene
millioenen geschat.
Uit verschillende dorpen komen be
richten over slachtoffers.
Tramontsporing. Door een niet vol
doende functionneering van 'n automa-
tischen wissel, ontspoorde gistermorgen
de Geldersche stoomtram bij den over
weg Gons.
De machine kwam dwars over de
spoorlijn te slaan, waardoor de lijn
naar Winterswijk werd versperd.
De treinen moesten via de lijn voor
Ruui'lo passeeren. Er ontstond geen
vertraging in den spoordienst. Het tram
verkeer werd door autobussen onder
houden.
De whiskeg-klopjacht in Amerika.
Zes duizend kisten whiskey en andere
alcohol zijn te Mobile (Alabama) door
den kustwachtkotler „Saukee" in beslag
genomen, benevens een schoener en zes
kleine booten.
Drie en twintig man werden gearres
•teerd.
De tol van het snelverkeer. Zondag
hebben in Engeland talrijke auto-onge
vallen plaats gehad, welke met elkaar
vijf personen iieï leven hebben gekost.
Een locomotief mei 20 wielen. Onder
de nieuwe locomotieven welke Donder
dag ter gelegenheid van het eeuwfeest
der Britsciie Spoorwegen op de oude
Stockton en Darhngtonlijn langs den
hertog van York zullen rijden, is e. een
niet 20 wielen.
Deze machine werd gebouwd voor de
London and Northeastern Railway voor
zware hellingen. Zij weegt 178 ton en
zal alleen hetzelfde kunnen presteeren
ais twèe locumotieven.
Sprinkhanenplaag. Men heeft te Vera
Cruz (Mexico) vuurwerk afgestoken ten
einde de groote zwermen sprinkhanen
te verdrijven, welke boven de stad
hingen.
De sprinkhanenplaag dreigt in onge
veer een derde gedeelte van den staat
Vera Cruz den oogst te vernielen
Een moordenares ter dood veroor
deeld. D# juryrechtbank te Rostock
heeft het dienstmeisje Bertha Lasse ter
dood veroordeeld.
Het meisje had, om voor het plegen
van diefstallen in het bezit van valsche
papieren te komen, pogingen tot moord
op twee andere dienstmeisjes gepleegd.
Een van deze aanslagen had den dood
van het slachtoffer ten gevolge.
De moordenares bekende in beide ge
vallen.
Het voormalig slachtveli. In den
Yzer tusschen Nieuwpoort en.de Fran
sche grens, wordt thans fel gebaggerd
teneinde de rivier weer bevaarbaar te
maken voor gewone binnenschepen.
Dit werk gebeurt met de grootste om
■ichtigheiid daar allerlei oorlogsmate
riaal en veel munitie, vooral schiet- en
handgranaten, worden opgehaald. Ook
komt het vrij vaak voor, dat menschen
schedels en ander menschelijk gebeente
voortkomend van aldaar gesneuvelde
Belgische en Duitsche militairen, wor
den teruggevonden.
Verbouwen in den burgervader. De
voorzitter van liet Stembureau te Loos
dreciit, tevens burgemeester, ontving
van een vrouwelijke ingezetene, die
dopr omstandigheden verhinderd was,
Woensdag aan de stemming deel te
nemen, een briefje, inhoudende het ver
zoek voor haar te willen stemmen.
Vriendelijk voegde zij er bij: „Die U
stemt is goed."
DE AARDBEVING IN AMERIKA.
De aardbeving, welke gewoed heeft
in de steden van Californië en Mon
tana, heeft vooral aan de Califomi-
sche kust groote schade aangericht.
Santa Barbara op 100 mijlen van Los
'Angeles, heeft het ernstigst geleden
Deze stad, die om haar ligging het
Napels van den Stillen Oceaan wordt
genoemd, telt 20.000 inwoners, fioch
werd druk bezocht door badgasten
en heeft tal van groote hotels.
Ook in de omgeving van dit stadje
liggen verscheidene plaatsen, welke
vooral door millionnairs worden be
zocht en alle ernstig hebben gelen
den.
Tot ver buiten Amerika was Santa
Barbara beroemd om het oude missie
huis der Franciscanen, dat een van
de eerste gebouwen is, door Euro
peanen in .West-Amerika gesticht. Dit
missiehuis is volkomen verwoest, de
groote hotels zijn ingestort en men is
nog niet in staat het aantal slachtof
fers te gissen of de schade te schat
ten. Het Cabrillohuis, een nieuw ho
tel, dat op 300 gasten berekend is,
spleet eerst in tweeën en stortte ver
volgens in.
De meeste huizen zijn van hout en
het gevaar voor brand was groot,
doch werd voorkomen door het scheu
ren van een dam, waardoor de stad
werd overstroomd.
Enkele berichten .zijn reeds ingel
komen omtrent het heldhaftig gedrag
van hen; die zich aan het reddings
werk wijdden. Met bijzonderen lof,
wordt melding gemaakt van de doods
verachting van de katholieke zusters
van het weeshuis van St. Vincentius,
die 150 weeskinderen in veiligheid
brachten.
Soortgelijke heldenmoed werd aan
dén dag gelegd door verpleegsters
van het gemeente-hospitaal, die steeds
opnieuw het instortende gebouw bin
nen drongen, tot zij alle patiënten
in veiligheid hadden gebracht. Vier
der verpleegden werden gewond, van
wie een doodelijk.
Ook te Los Angeles werden ernsti
ge schokken waargenomen bij tus-
schenpoozen van een minuut. De
schokken waren langzaam, regelmatig
en golvend.
In een bericht wordt Los Angeles
dat met een ruim half millioen in
woners de grootste stad van hef Wee-,
ten is, het centrum van de aardbeving
genoemd, doch dit wordt niet beves
tigd in andere telegrammen, waarin
algemeen Santa Barbara als middel*
punt der verwoesting wordt aange-
geven.
In San Francisco, dat bijna twintig
jaar geleden door een. ontzettendë aard
beving voor een groot deel met den
grond werd gelijk gemaakt, werden
volgens sommige telegrammen de
schokken zeer duidelijk gevoeld. Vol
gens andere berichten werd de aard
beving er niet waargenomen.
De aardbeving was voorspeld door
Bailey Willis, seismologeet van de uni
versiteit te Stanford, die had gecon
stateerd, dat binnenkort een groote
storing in deze streek zou plaats vin
den.
DE BOEKENPRODUCTIE IN
NEDERLAND.
Het „Nws'ol. v. d. Boekhandel" drukt
een uitvoerige statistiek over de Ncder-
landsche boekenproductie in 1924 af.
Ter vergelijking wordt vastgesteld, dat
in 1923 het aantal nieuwe uitgaven 2645
bedroeg, benevens 1319 herdrukken, 630
vertalingen en 1028 tijdschriften.
Voor 1924 is het totaalcijfer voor nieu
we edities 3050, herdrukken 1315, vertalin
gen 588, tijdschriften 1170.
De onderverdeeling, die hier ver door
gevoerd is, is interessant. Het krijgswe
zen is met 23 uitgaven de minst gedrukte
wetenschap, de letterkunde (romans en
novellen) wint het met 664 zelfs van de
rechtsgeleerdheid, staatkunde en staathuis
houdkunde met 626.
Daarbij zijn dan tot de eerste rubriek!
nov niet gerekend de tooneelstukken eat
voordrachten met 178 en gedichtbundels
met 52-
Van de romans zijn 255 oorspronkelijk,
379 vertaald.
In volgorde van aantal zijn de eind
cijfers voor schoolboeken 545, voor han
del, scheepvaart, nijverheid, geldwezen
524, godgeleerdheid, kerkgeschiedenis en
stichtelijke lectuur 504, schoon© kunsten
kunstnijverheid e. d. 424, kinderboeken
321. De rubriek Ned. taal en letterkunde,
studies etc. brengt het tot 515.
Met herdrukken, vertalingen, tijdschrif
ten en alles meegerekend, is het totaal
voor 1924 dan 6123 uitgaven....
DE VROUW VAN LOT EN DE
ZOUTZUIL.
In de „Maasbode" schrijft Pater J.
Kroon S. J. van Maastricht, een interes
sant artikel over bovenstaand onderwerp.
In Baedeker's reisgids voor Palestina
en Syrië staat de volgende beschrijving
te lezen van het gebergte Usdum aan den
Zuid Westkust der Doode Zee, in welks
nabijheid eens Sodoma lag en waarheen
Lot op Gods bevel vluchtte: „Een geberg
te van 11 K.M. lengte, waarvan de hoog
ste top 180 M. boven de Doode Zee uit
steekt. Tot een hoogte van 30—45 M.
bergzout van blauwachtige tint.
De volksverbeelding heeft versteende
menschengedaanten willen zien in de zui
len en piekfen van zout, die daar door
erosie gevormd zijn.
Vandaar ook de legende, dat er het
beeld te zien is van de vrouw van Lot".
Aldus in de Fransche uitgave, blz. 171.
Deze beschrijving zou misschien ten
onrechte aanleiding kunnen geven tot
de onware opvatting, dat het bekende
verhaal van de vrouw van Lot maar .een
legende of een fabeltje was.
Hoezeer zulke opvatting en verklaring
in strijd is met het waarheidskarakter der
H. Schrift, is zonder meer duidelijk. De
Bijbel verhaalt het voorval der veraride
ring van Lot's vrouw, in een zoutzuil als
historisch, als eoht en .waar gebeurd; en,
wat de H. Schrift als geschiedenis biedt,
moet ook werkelijk geschied zijn en nog
wel, zooals' de geïnspireerde tekst het ver
haalt. Met andere woorden: de vrouw
van Lot is inderdaad in een zoutzuil ver-
anderd.
In het kamp der vrijzinnige Bijbeluitleg
gers is het de gewoonte, om al wat in
de H. Schrift naar een wonder zweemt,,
of zelfs volgens onze berekeningen min
of meer onwaarschijnlijk gelijkt, als on
historisch af te wijzen. Waarom
In hoofdzaak 'om' deze rèdeii, dat de
ongeloovige wetenschap, die .ons. steeds
vooroordeel en vooropgezette dogma's ver
wijt, zich herhaaldelijk zelf aan de weelde
van een vooroordeel schuldig maakt, de
vooropgezette meening n.l., dat wonderen
niet bestaan, en dat Bijbelverhalen, die
vreemd klinken, daarom reeds alleen on
waar moeten zijn. 1
Van de verandering van de vrouw, van
Lot iri een zoutzuil verklaart een der voort-
mannen in de rationalistische Bijbelverkla
ring, Prof. Herman Gunkel:
„Een geologische sage, die een vreemd
so-ortigen, op een vrouwengestalte gelij-
kenden zoutzuil aanduidt als een ver
steende vrouw. Deze zuil kan op het
gebergte Usdum gestaan hebben; een
kolom van 40 voet hoog, welke daar thanp
nog aangetroffen wordt, draagt den naam
van „de dochter van Lot".
Het oude' volk beweert, 'dat deze figuur
de vrouw van Lot is, die om haar zonde
in steen veranderd zou zijfl. Het verande
ren van menschen in steen is een gewoon,
sagenmotief". (Genesis Kommentar blz.
213).
Zoo eenvoudig kunnen we ons evenwel
niet van de zaak afhelpen; te meer, daar,
het bijbelverhaal veel van zijn schijnbare
wonderlijkheid verliest, wanneer men den
tekst in zijn samenhang slechts even aan-
dachtig beschouwt.
Wat is er volgens het Schriftverhaal
met de vrouw van Lot eigenlijk voorge-1
vallen Is geheel haar lichaam in zout ver
anderd Is zij daar versteend, in den
vorm van een standbeeld blijven staan?
Nog eeuwen lang misschien?
Veilig kunnen deze laatste vragen ont
kennend worden beantwoord. Immers zie
hier, al wat het boek der schepping
verhaalt en wat bijgevolg historisch is:
Lot moest op Gods bevel piet zijn gezin
Sodoma verlaten, daar God besloten had,
deze stad om de grove zedeloosheid der,
inwoners te verdelgen en Hij Lot wilde
sparen. „Red uw leven en zie niet ach
ter u om en sta niet stil, opclat gij ook
niet tegelijk omkomt"En Lot's huis
vrouw zag achter zich om en veranderde
in een zoutzuil. (Génesis 19, vei% X7.
26).
Ziehier nu de eenvoudige uitleg: Ook
tegenwoordig nog, wanneer een storm
wind het zoutrijke water der, Doode Zee
oei aagt, wordt her strand en de steile
rotsmuur met zouthoudend schuim be-
spoeld en dientengevolge met een korst
van zout overdekt. Op groote schaal heeft
zich dit verschijnsel voorgedaan bij de
geweldige aardbeving en vulkanischen
vuurregen, die het gebied van Sodoma ten.
"tijde van Lot verwoestten,
Het noordelijk gedeelte der tegenwoor
dige Doode Zee bestond reeds; ten Zui
den daarvan lagen de schuldige steden
die door een bijzondere strafbeschikking
van God door een aardbeving met vul
kanische 'uitbarstingen verwoest, en door,
hst aanstroómende water verzwolgen wer
den.
Lot's vrouw vluchtte mede, doch niet
snel genoeg. Zij bleef een weinig ach
ter om te zien, wat er met Sodoma ge
schiedde.
Het gevolg was, dat zij tot straf
harer overtreding van het gegeven bevel
door zwaveldamp bedwelmd, door het
aanrollende schuimendezoutwater over
dekt werd, neergeslagen werd tegen do
aarde en in het zoutwater omkwam.
Later, toen he» water zich van het
strand teruggetrokken had, trof men
fangs de zee allerlei brokstukken aan
met een zoutkorst. Daartusschen moest
ook het lijk der vrouw zich bevinden,
pfschoon het, zoover we weten
nfcoit teruggevonden is.
Wat de H. Schrift met zekerheid ver
klaart, en leest, is dus niets anders dan
het feit, dat Lot's vrouw op bedoelde wijze
voor straf om het leven gekomen is.
Is dat nu zoo wonderbaar, dat. geheel
het verhaal naar het sagen en sprookjes-
rijk verbannén moet worden Wel heeft
de volksverbeelding het Bij bels ch...relaas
later opgesmukt, doch het gewijde ver
haal zelf is opvallend sober.
Dat de vrouw geheel in zout veranderd
zou zijn, h.eeft de volksmond er bijge-
1 voegd. Welke volksmeening intusschen
een niet te versmaden bewijs aan de
hand doet voor de geschiedkundige ze
kerheid van het feit zelf, want, hoe zou
den de bewoners der streek er toe over
gegaan zijn een der bestaande zuilvormige
zoutrotsen naar de vrouw van Lot te
noemen, alsdie vrouw nooit bestaan had
of althans niet op de wijze van het Bij
belverhaal gestorven was
Omgekeerd ligt dé verwachting voor
de hand, dat diezelfde menschen door hun
kennis van het Lot-verhaal in ".een of
andere dier zoutzuilen de vrouw, 'van Lot
zouden meenen te herkennen.
Het geschiedkundig karakter dezer ge
beurtenissen wordt overigens bevestigd
door den Zaligmaker, waar hij ons allen
tot waakzaamheid maant en tot voor
bereiding op het stervensuur met de kor
te woorden: „Herinnert u de vrouw van
Lot". (Lucas 17,32). De waarschuwing
zou natuurlijk alle overtuigingskracht
wissen en zelfs Christus onwaajr.djg schij
nen, als de vrouw van Lot niet in wer
kelijkheid, doch enkel in de lichtgeloo-
vige volksverbeelding gestraft en in een
zoutzuil veranderd was. Christus' haalde
geen fabeltjes als 'waarschuwing aan.
Onze conclusie is derhalve, dat de be
schrijving van den dood der vrouw van
Lot historisch juist is, niet enkel, om
dat het verhaal door. God ingegeven is
en derhalve aan de werkelijkheid beant
woorden moet, doch ook', dat het ver
haal op zichzelf volgens de letter der H.
Schrift niets onwaarschijnlijks inhoudt.
