Git nummer bestaat uit TWEE Bladen. CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS Belangrijkste nieuws in dit Htumier "9 JAARGANG IEDWE LEIDSCHE COURANT AB ONNEMENTSPRIJS In Leiden en bsiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal f 2.50 Per week a i 0.19 Franco per post per kwartaal 1 2.90 EERSTE BLAD. Er dreigt gevaar. Naarmate de dag van de stemming dichterbij komt, beginnen ook de gees ten zich meer te openbaren. Het liberale H d b 1. was aanvanke lijk zeer gematigd en wist met name van Minister Colijn nog wel iets goeds te zeggen. Maar langzamerhand is de wind ge keerd. Eerst werd een negatief advies ge geven: tegen Rechts. Daarna volgde een positieve aanwij zing: voor het liberalisme. Nu is dat op zichzelf niets bijzon ders^ Niemand had het anders verwacht. Maar wat wel de aandacht trekt is het feit, dat plotseling zoo scherp po sitie genomen wordt tegen de bijzon dere scholen. „Vroeger aldus het liberale blad gaf de Staat neutraal onderwijs, dat gebaseerd was op de zuivere weten schap. Quaestiee, verband houdende met geloofsovertuiging, werden ver meden en overgelaten aan het par ticulier initiatief. Het stond een ieder vrij om de kern van neutraal onderwijs aan te vullen met kennis van eigen bijzondere gading. Eigen wijsheid of eigen wijsheid, dat is om het even. Teen kwam de pacificatie die bedoelde ieder het zijne te geven, maar die niet op/ geld lette. De bijzondere school werd kind van Staat. Voortaan konden enkele tientallen Nederlandsche ouderpa ren, die mans genoeg waren om een vorm van bijzonder onderwijs uit te vinden, van den Staat een complete, dure school voor hun kinderen ei- schen. Met bijbel, zonder bijbel, met gebed, Katholiek, Calvinistisch, Lu- thersch en wat niet al. Resultaat: Scholen in elke gemeente zooveel als er secten zijn in Nederland, en dat zegt- wat. Laten we rechts dus ongebreideld verder regeeren, dan krijgen we zeker ook als resultaat: leegloopen- de openbare scholen. Overheveling van leerlingen zonder noodzaak. Dub bel werk. Dubbele kosten. Resultaat, als we niet oppassen: Meer scholen dan scholieren, meer onderwijzers dan ondertvezenen, meer deficit dan budget, meer be lasting dan betalers." Dit mooie liberale citaat heeft dit voordeel, dat het geen twijfel laai om trent de bedoeling die men heeft. Vroeger, toen de neutrale school aan de natie gehecht was, en de voor standers van Christelijk onderwijs hun eigen scholen betaalden, toen was het een gulden tijd. Maar met de pacificatie is het mi® gegaan. Nu hebben zoowaar de voorstanders van het Christelijk Onderwijs dezelfde rechten als andere burgers. Dal vindt het liberale blad verschrik kelijk, en dat het hier uitspreekt wat in veler harten leeft,is den laatsten tijd wel heel duidelijk gebleken. Resultaat, als we niet oppassen: De bijzondere scholen opnieuw in de knel; de bijzondere ouderwijzers opnieuw als minderwaardigen behandeld; de schoolstrijd opnieuw geopend. Laten we het ons toch voor gezegd houden. Laat het toch doordringen tot hen die meenen een verdienstelijk werk te doen door kleine partijtjes te steunen en de Antirevolutionaire partij van haar kracht te berooven. Kiezers, breekt niet met eigen han den af, wat met zooveel moeite en na zoo zwaren strijd werd verkre^n. Te wapen Voor de Christelijke school! En Woensdag 1 Juli gestemd op No. 1 van lijst 27, op den heer H. Colijn. Y Schijn en werkelijkheid. In de socialistische pers, in sodalis- 'ische vergaderingen en vermoedelijk ok bij het huisbezoek wordt altijd de A R. partij voorgesteld als 'n militairis ische greep, voor wie de oorlog eill enot is en die al 't mogelijke doet om l.et „vrede door rech't" niet tot werke lijkheid ie maken. Ten bewijze werd nog de vorige week gewezen op de houding van Mr. V. H. Rutgers, den president der A R. Kamcr/rkctie, die op de interparlemoa BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden Gewone edeerteotiên por regel TTf, «Mot TeL 1278, Postgiro 58936, Postbox 20 Bij contract, beiangr^ka radactie. Kleine adrerteotün bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, m am^m geplaatst ad 40 taire conferentie het vorig jaar te Gc- nève gehouden, zich tegen de beper king van bewapening zou hebben uit gesproken. Daar er met dit optreden van Mr. Rutgers in deze omgeving „gewerkt" wordt, kan het zijn nut hebben de juiste toedracht der zaak hier weer te geven. Duidelijk zal dan wonden, dat de heer Rutgers zich niet tegen de inter nationale beperking van bewapening heeft uitgesproken, maar alleen tegen een paradevoorstel dat geen wezen lijke beteekenis had. Het bedoelde voorstel strekte om den wensch uit te spreken, dat de Re geeringen al§ eerste 3tap naar beper king van bewapening, zich zouden verbinden hunne militaire uitgaven niet meer te verhoogen. Zoo op het oog een heel aannnème- lijk voorstel. En toch stemde Mr. Rutgers tegen en dat wel om de volgende redenen. Reeds viermaal had de vergadering van den Volkenbond een besluit ge nomen in den geest van het voorstel dat bij de Interparlementaire Unie aan hangig was. Eenig resultaat hadden deze beslui ten echter niet, daar de betrokken Sta ten hunne medewerking weigerden. Een in 1922 genomen besluit om de budgetten te beperken tot de bedragen van 1913, werd in verband met de aan gevoerde bezwaren niet eens aan de Regeeringen voorgelegd. In 1923 werd besloten den leden te verzoeken het totaal hunner mi litaire uitgaven behoudens bijzondere omstandigheden niet, te doen stijgen boven die van het loopende jaar. Eerst in Juni 1924 besloot de Raad van den Volkenbond dit besluit uit te voeren, waarbij er door de vertegenwoor digers van de voornaamste regeeringen de nadruk op werd gelegd, dat het besluit 'geen bindend karakter droeg, terwijl Lord Parmoor verklaar de namens de hoog geprezen regeering van Mac Donald, dat Engeland geen maatregelen kon nemen in den zin van het besluit. 'tWas dus duidelijk dat het inge diende voorstel niet de minste practi- sohe beteekenis had. Onder deze omstandigheden was het verklaarbaar, dat Mr* Rutgers, die aan zulk een schijnvertooning niet mee wilde doen, zijn tegen liet hooren. •Als het resultaat reeds van te voren vaststaat, al® zelfs de zoo hoog ge roemde regeering van Mac Donald reeds hij voorbaat had verklaard, op de uitnoodiging niet te zullen ingaan, wat voor zin heeft het dan, dergelijke voorstellen aan te nemen? Het merkwaardige van de zaak Is hier, dat Mac Donald, die jich tagon de zaak waarom het ging had ver klaard, nog ten huidigen dage als een vredesapostel wordt voorgesteld, terwijl de man die weigerde aan een schijnvertooning mee te doen, maar die' krachtig steunde e<?n Regeering, die de militaire utgaven verlaagde, als een tegenstander van den vrede wordt uitgekreten. Wie rekening houdt met de werke lijkheid, zal zich echter door deze schijnvertooningen van de socialisti sche goochelaars niet van de wijs la ten brengen, maar blijven steunen een partij, die met de daad toonde, dat het „vrede door re£ht" voor haar meer is dan een ijdele klank. STADSNIEUWS. ONZE VERKIEZINGSACTIE. Het gaat goed met onze verkiezings actie. Er wordt frisch en flink gewerkt Eiken avond gaan de huisbezoeker® er op uit, niet om zooals de socialisten dat doen te schelden op anderen, maar om de kiezers te overtuigen van de groote belangen die op het spel staan, om verkeerde voorstellingen weg te nemen, de slappen aan te vuren en de onkundigen op de .hoogte te stellen. Wat van deze goed georganiseerde actie het resultaat zal zijn, moet wor den afgewacht, maar het stemt in, elk geval tot voldoening, dat zoovelen zich voor dit mooie werk geven. Ook met de overige propaganda gaat het uitstekend. Onze biljetten, waar van er heel wat door politieke tegen standers worden vernield, roepen over al den kiezers toe te stemmen op H. Colijn, No. 1 van lijst 27. Op een der huizen aan de Haven is een. groot bord aangebracht, dat des avonds electrisch verlicht is en dat eveneens op de candidatuur van den heer Colijn de aandacht vestigt. Voorts zijn op verschillende punten in de stad groote doeken gespannen, terwijl vanaf heden ook hier en daar vlaggen zullen worden uitgestoken om den naam van onzen Colijn bekend te maken. Een zeer pakkende reclame vormen de wagens met beschilderde doeken, die vanaf heden door de stad rijden en die niet nalaten de aandacht te trek ken. Dan staat nog op het programma een fietstocht, die morgenmiddag zal worden gehouden. Het aantal deelne- mers(sters) is nog niet overgroot, maar wij verwachten dat vandaag of mor gen nog velen zich zullen aanmelden. Eindelijk zullen de laatste avonden nog versierde booten door de grachten varen, alweer met hetzelfde doel: de kiezers op te wekken hun 9tem uit te brengen op den heer H. Colijn, No. 1 van lijst 27. Uit alles Wijkt, dat er hard gewerkt "wordt, maar ook, dat er veel geld noo- dig is om dat alles te bekostigen. Wij wekken daarom allen die finan cieel© hulp kunnen bieden op, van hunne helangstelilng blijk te geven. Gisteravond werd nog een gift ont vangen van f10. En hedenmorgen werd den voorzit ter van de Kiesvereeniging een gift van f 6 ter hand gesteld. Mogen deze voorbeelden tot navol ging prikkelen. Classicale vergadering. In de Woensdag gehouden vergade ring van de classis Leiden der Ned. Herv. Kerk kwamen de synodale voor stellen aan de orde. Aangenomen werd o.m. een voorstel te bepalen, dat de lidmaten, die als hulpprediker in den dienst der kerk zullen treden, in het bezit moeten zijn van een bewijs dat ze de lessen van de kerkelijke hoogleeraren met de daarbij behoorende oefeningen over de practische Godgeleerdheid, gedurende 2 jaren, en over het Nederl. Herv. kerkrecht, gedurende één jaar, ge trouw hebben bijgefwoond. Eveneens werd aangenomen 'n voor stel om het aantal gemeenten met Ti op het Godsdienstonderwijs, om als eisch van voor-ontwikkeling der exa minandi te stellen een einddiploma U. L.O.-school of .daarmede gelijkstaand getuigschrift, en voorts een examen in twee moderne talen ter keus van den examinandus. Na aanneming werd met alg. st. be sloten, aan de Synode te adviseeren, wanneer dit voorstel wet wordt, een overgangsbepaling in het leven te roe pen, voor hen die zich reeds voor het examen voorbereiden. De diaconale voorstellen, die bedoe len een algemeene organisatie in het leven te roepen, waartoe alle diaconie- en moeten behooren, werd met 42 te gen 16 st. verworpen. Eveneens werd verworpen een voor- stsel om het aantal gemeenten met 'n bijzonderen Kerkeraad uit te breiden. Een voorstel om enkele wijzigingen in het Alg. Regl. aan te brengen, ten einde de terminologie in (diaconale, zaken te verbeteren, onzekerheid ten aanzien van collecten weg te nemen, en de verhouding tusschen Diaconie en Kerkeraad te verduidelijken, werd aangenomen. Mede werden aangenomen de voor stellen betreffende de periodieke ver hoogingen voor predikanten en deuit- keering van kindergeld. Met algemeene stemmen werd ver worpen een voorstel om te bepalen dat predikanten, die reeds een hoog trac- tament genieten, de tweejaarlijkj- sche verhoogingen uit de kas voor de predikantstractementen niet of slechts gedeeltelijk zullen ontvangen: 1. Als hoog tractement geldt het in art. la (f2500 voor gemeenten van minder dan 1500 leden, f3000 voor gemeenten van 15003000 leden, f 3500 voor ge meenten met meer dan 3000 leden per predikantsplaats) plus de verhobgin- gen, waarop de predikant volgens art. lc recht heeft. Goedgekeurd werd een voorstel om aan art. 1 van het Regl. op het Fonds tot verbetering der schraalste predi kantstractementen 2 alinea's toe te voegen, waardoor imperatief wordt voorgeschreven, dat de toelage, die in het sterfjaar was toegestaan, gedurf de het jaar van gratie ten baboe va van de weduwe of minderjarige kin deren wordt uitgekeerd. Voor kennisgeving aangenomen wer den: de motie van-dr. Hugenholtz c.s. (groep v. voorg. tegen den oorlog), heit adres van de socialist, predikanten en dat van de Rem. Broederschap. Met 27 tegen 4 st. werd besloten, de voorstellen der Conf. Ver. door te zenden naar de Synode. De riole^ingspl aimen. In de Raadsvergadering yan 26 No vember 1923 werd in beginsel besloten tot het maken van een centrale riolee- ring der, gemeente en werd ten behoeve van den bouw van 't Noordelijk Pomp station met persleiding naar deSlaagh- of Stinksloot een bedrag van f 180.500 ter beschikking van B. en W. gesteld. B. en W. hebben na dit besluit ter stond de voorbereiding van de invoe ring der centrale rioleering ter hand genomen, en zich daarbij onder meer in verbinding gesteld gesteld met het Hoogheemraadschap van Rijnland, ten einde omtrent de loozing van den riool inhoud op Rijnland's boezem overeen stemming te verkrijgen. De besprekingen, door B. en W. niet Dijkgraaf en Hoogheemradt n van Rijn land dienaangaande gevoerd, leidden er toe, dat overeenstemming werd be reikt ten aanzien van de beide volgen de punten: Rijnland zou toestaan, dat gedurende een beperkt aantal jaren een voorloopige loozing werd gemaakt naar de Slaagh- of Stinksloot, mits de aan te voeren stoffen in voldoende mate met schoon singelwater worden verdund en voorts zou nu nog niets worden beslist omtrent hetgeen na afloop van de voor loopige vergunning behoorde te ge schieden, aangezien de later te treffen maatregelen geheel zouden afhangen van de resultaten der voorloopige loo zing, van den toekomstigen stand der techoilek van het reinigingsvraagstuk, en van de middelen tot waterverver- sching, waarover Rijnland te zijner zou kunnen beschikken. De vergun ning om te loozen in de Slaaghsloot ware dan, zoo stelden B. en W. nader aan Rijnland voor, voorloopig te verlee nen voor een tijdvak van 6 jaren, te rekenen vanaf den dag van ingebruik neming van het Noordelijk Pomp station. Op 8 April verleenden Dijkgraaf en Hoogheemraden daarop aan de ge meente. de voorloopige vergunnig tot het loozen van het hoofdriool1 in de Slaagh- of Stinksloot. Hieruit blijkt,, en B. en W. constateeren dit met vol doenjing, dat het Hoogheemraadschap bereicl is zijn medewerking te verleenen bij het tot stand komen van het voor onze gemeente zoo belangrijke riole ringswerk. Intusschen meenden B. en W., be halve ten aanzien van een voorschrift van technischen aard, en van betrekke lijk ondergeschikt belang, wat betreft den duur der vergunning op wijziging der voorwaarden te moeten aandringen De vergunning toch is verleend „voor loopig tot i Januari 1932 terwijl zooals hierboven reeds werd medegedeeld, door B. en W. vergunning was gevraagd voor een tijdvak van zes jaren, te reke nen vanaf .den 'dag van ingebruikne-, ming van het Noordelijk Pompstation. De tijd, welke gemoeid zal zijn met de volledig e voorbereiding, uitwerking, en uitvoering van het eerste gedeelte van het rioleeringsplan, moest n.l. naar de meening van B. en W. niet in minde ring komen op den eigenlijken proef tijd, dien B. en W. op 6 jaar bepaald hadden willen zien. Bij br:ef van 13 Mei j.l. berichtten Dijkgraaf en Hoogheem raden B. en W. evenwel, dat zij met het verleenen van de vergunning, voor de loozing der centrale rioleering op de Slaagh of Stinksloot reeds tot de uiter ste grens waren gegaan van wat het College in dezen voor de gemeente kon doen, en dat zij er met het oog op de belangen van het Hoogheemraadschap en de daarbinnen gelegen polders niet toe. konden overgaan den duur van de vergunning te verlengta. Dijkgraaf en Hoogheemraden waren intusschen te zijner tijd tot verlenging bereid, wan neer de loozing op de Slaaghslloot naar hun oordeel geen Ihinderlijke veront reiniging van Rijnlands boezem had. veroorzazakt. Het komt B. en W., met de Commis sie van Fabricage, voor, dat de vergun ning van Rijnland onder de daarbij ge stelde voorwaarden dient te worden aanvaard. B. en W. gè'ven 'den Raad thans in overweging, de voorwaarden, vorbon den aan de ontheffing van de betrok-' ken verbodsbepalingen, welke Dijk graaf en Hoogheemraden van Rijnland od S April 1925 Ter zake van het maken Binnenland De synodale voorstellen in de das- sis Leiden. Het auto-ongelnk van H. M. de Ko- ningin. Een Nederlandsch vliegtuig op weg van Rotterdam naar Parijs veronge lukt. Er zijn vier dooden, w.o. drie Nederlanders. Buitenland. Militaire staatsgreep in Griekenland Anti-Engelsche totooging te Peking. Caillanz' financieele voorsteilen. De strijd tegen de werkloosheid in Engeland. van een centrale rioleering aan de ge meente Leiden hebben verleend, te aan vaarden en hun College te machtigen asnu met den aanleg van de centrale rioleering een aanvang te maken. De roetplaag. Het lid van den gemeenteraad, de heer R. Zuidema heeft aan den Raad verlof gevraagd in de e.v. Raadsverga dering tot B. en W. de volgende vragen te mogen richten: 1. Is hét B. en W. bekend, dat het roet, afkomstig van de Gemeentelijke Lichtfabrieken of van de Gemeentelijke Vuilverbranding, aan tal van ingezete nen zeer veel last en hinder veroorzaakt en dat geheele wijken van aeze roet plaag de onaangename en nadeelige ge volgen ondervinden? 2. Zijn B. en W. niet van oordeel, dat deze roetplaag voor vele ingezetenen niet alleen hoogst onaangenaam, maar. dat zij ook in hooge mtte schadelijk moet worden geacht voor de volksge* zondheid? 3. Zijn B. en W. bereid mede te dee- len, of zij maatregelen hebben genomen of zullen nemen, en indien ja, welke, om aap dzen onhoudbaren toestand 'de finitief een einde te maken? De fietstocht. Wij brengen nog even in herinne ring dat de fietstocht, georganiseerd door de A.R. Kiesvereeniging zal be- j ginnen bij de Cobetstraat, waar de j deelnemers morgenmiddag te half 3 worden verwacht. Zij, die zich nog niet aanmeldden, kunnen dat alsnog doen bij den heer! H. Lambooij, Hoogewoerd alhier. Leiden—Indië. In den Inaischen Volksraad werd; een motie Schmutzer aangenomen,; de wenschelijkheid uitsprekende van; het stichten van een gewonen Koog-; leeraarszetel te Leiden in de staathuU-' lioudkunde, gericht op Indische ver houdingen. Uit de aanneming van laatstge noemde motie blijkt, dat de Volksraad, van oordeel is, dat de Leidsche facuK teit in elk geval aanvulling behoefte Men weet ook, dat de heer Meijer Ran-' neft zich uitsprak tegen de gestie, wat Indië aangaat, van enkele Leidsche j hoogleeraren op politiek gebied. Het Levende Schaakspel. i Hieronder volgt de partij, die gistermid' ig op den Burcht door de Leidsche Studentenschaakclub „Morphy" werd ge-1 speeld met levende figuren. i Philidors Paardspel. WitMorphy. Zwart: Hertog Karei v. Brunawijk en. Graaf Isouard. 1. €4 ©5 2. Pf3 <36 3- <*4 Lg4 4- de5= Lfy: 5. Df3: des 6. L<4 Pfó 7,. Db3 D«7, 8. Pc3 c6 9- Lg5 b5 io. Pb5cb5 M. Lb5:f Pd7, 12. O-O-O TdB 13. Td7Td7: 14. Tdi De6 15. Ld7: Ptijr: 16. Db8f Pb6: 17. Td8ft (mat.). De levende figuren waren fraai uitg©-"1 dost in verschillende kleuren. De voor- stelling was ook een strijd der humeuren.! De witte stukken, waarbij de bonte kleui ren veel voorkwamen, vertegenwoordigt j den de Vroolijkè Geest, de tegenpartij} met geel en groen de Bitse Geest. De Vroolijkè partij was die va» Mor-! phy, de Vroolijkheid overwint de Bit»-' heid door blijmoedig zijn stukken te otf-j feren, om dan plotseling den Bitsen Geest; te vernietigen. De voorstelling duurde ongeveer drie-' kwartier en werd door enkele autoritei ten en vele schaakliefhebbers bijgewoond,', die bij den. afloop luid hun bi^-al betuig den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1