CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN ADVERTENTIE-PRIJS
6° ,»A£POAMG
WOENSDAG 13 MEI 1925
NUMMER 1512
UWE LEIDSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal f 2.50
Per weeki 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
BUREAU: Hooigracht 35 Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Gewone advertentiën per regel 221/» oent;
Ingezonden MededeeHngen, dubbel tarief'
Bij contract, belangrijke redactie.
Kleine adrertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, wordeadagii
lijks geplaatst ad 40 cent.
Dii nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Ontstellende onkunde.
In het H d b 1. geeft een leerares
aan een openbare onderwijsinrichting
interessante schetsen uit het school
leven.
De laatste schets geeft een kijkje
op de ontstellende onkunde omtrent
den Bijbel die in sommige ontwik
kelde kringen wordt gevonden.
Verteld wordt van een letterkunde
les, waarbij een vers van de Genestet
werd behandeld.
En dan vertelt de schrijfster:
„Best. Mooi. Jongens zijn we er?
Talent is
„Nou.... (ik voer een vergeefschen
strijd tegen „nou" op dezen leeftijd/
Nou ja, gave...."
„Nie waar," valt De Boer in. „Niet
waar," herneemt hij zich, "het was
een geldstuk toch?I"
Ik zet de verwarde ideeën even
recht. Dan, zoo heel terloops en on-
verschillig altijd, als ik me op die
gladde banen begeef:
„In den Bijbel komt 't immers ook
voor
Boetzema haalt de schouders op.
„Van Everdingen, kun jij me soms
inlichten
Maar de heele klas, twee-en-twintig
opgeschoten jongens van 15 jaar
ze zwijgen.
„Èen van de gelijkenissen," help
ik.
Het is me niet mogelijk, er over
heen te glijden. Over een volslagen
onkunde omtrent de taal, waarin de
bijbel geschreven is, de Tien Gebo
den, het Onze Vader ben ik al zoo
vaak heengegleden. Niet alleen om
dat het mijn taak niet is; want als
ik me dat inbeeld, houd ik mezelf
zoet; maar om gebrek aan durfl
Ik kan toch dien jongens het evan
gelie niet gaan leeren
t Iemand, die absoluut niet muzikaal
is, beklaag ik, omdat Beethoven ken
nen een verheffing is van het ziele-
leven. Maar iemand die zonder gods
dienst is opgevoed, beklaag ik niet
alleen; maar ik vind hem vooral, en
hltijd en wien dan ook, onbeschaafd.
I Het is niet 't religieus gevoel dat
ik nu meen; wij leven in een tijd,
waarin ieder zichzelf hoog genoeg
acht om de waarde daarvan zelf en
zelf alleen te kunnen bepalen maar
ik vraag me nu af: wat begrijpen zui
ke menschen van hun eigen taal?
Wat zegt een verloren zoon hun,
of een verloren schaap? Hoe moeten
2ulke menschen Vondel begrijpen en
waarom vinden ze den „Gijsbrecht"
mooi, als ze niet weten, en volko
men begrijpen, wat eigenlijk de Kerst
nacht is?
Zei niet eenige weken geleden oen
11 vijfde-klasser, volkomen te goeder
trouw, dat 't samenhing met het Duit-
sche Kerze en dus de nacht was
waarin de kaarsen werden aangesto
ken?
En dat is niet één jongen, of
één klas, maar zoo zijn ze al
lemaal, al de liberaal opgevoede
of „modem" opgevoede jongens en
meisjes van deze openbare school.
Wie de vier evangelisten waren,
kunnen ze niet bijbrengen; dan ten
hoogste als schilderij of als 't beeld
houwwerk van Sluiter in 't Rijksmu
seum. Want kunst krijgen ze hier op
school op even degelijke als meeslee-
pende wijze. Maar wat zegt het hun?
Ze weten niet wat 'tbeteekent!
Een psalmist is een voorzanger: de
bazuinen van Jericho „hebben iets te
maken met de kruistochten", de Apos
telen zijn de menschen die de Apos
tolische kerk hebben gesticht (met de
toctoeging: hier op de Nieuwmarkt/;
en a's ik eenmaal aan „Adam in Bal
ie g-chap" of „Lucifer" toe ben,
lijkt altijd, dat het scheppingsver
haal duor niet een, maar dan ook
g - e n n, wordt gekend. Ze zijn dus
nier een?, voor zich, eens begonnen
:u den Bijbel!"
Dat is toch wel een ontstellende
bekentenis.
hen heele kuis leerlingen, afkom-
tig uit beschaafde en ontwikkelde
kringen, die iln ai ie wetenschappen
van dezen tijd onderwezen wordt, en
van wie niemand ook n-.aar eenig be
grip iiecfr van den Bijbel, waar het
sclic: pingsvcriuUil door nitt één ge
kerm -.vord: en waar, zooais uit het
vervolg blijkt, de leerares die dit te
kort voelt niet dan na groote aarze
ling over een der gelijkenissen durft
spreken.
Is het wonder dat er een roep is
gekomen, niet alleen om Christelijke
lagere-, maar ook middelbare scholen.
En moet het niet onverklaarbaar
worden geacht dat er nog altijd zijn
Christenouders die hunne opgroeiende
jongens en meisjes durven toevertrou
wen aan inrichtingen, waar Gods
Woord zelfs niet bij name bekend is
V Christel. Middelb. Onderwijs
In verband met het bovenstaande
vestigen wij de aandacht op de gele
genheid die nu weer geboden wordt
om leerlingen te doen inschrijven voor
de Christelijke Hoogere Burgerschool
te Leiden.
Er zijn tal van plaatsen waar <Je ou
ders niet dan ten koste van groote op
offeringen hunne kinderen christelijk
middelbaar onderwijs kunnen doen
geven.
Voor Leiden en omgeving bestaat
dat bezwaar niet.
Hier is een Christelijke H.B.S. inge
richt naar de nieuwste eischen van de
zen tijd en waar ook het onderwijs
aan hooge eischen beantwoordt.
Er is hier dus geen enkele reden om
van een z.g. neutrale inrichting ge
bruik te maken.
Wanneer hier de ouders hunne kin
deren zenden naar 'n middelb. school
waar Gods Woord niet gekend wordt
en waar met dat Woord niet gerekend
wordt, dan kan daar geen enkele ver
ontschuldiging voor worden aange
voerd.
Wij hebben bier het groote, het on
waardeerbare voorrecht dat we onze
kinderen kunnen zenden naar een
Christelijke inrichting.
Blijke straks uit het aantal leerlin
gen dat wordt ingeschreven dat dit
voorrecht door ons Christelijk volks
deel wordt gewaardeerd.
STADSNIEUWS.
Con Amore.
Eigenlijk moest het een lied kunnen
zijn, waarin het dankbare gevoel zich
gaat uiten na den verkwikkenden en
verheffenden invloed van een stroom
van muzikaal genot te hebben onder
gaan.
Zoo ongeveer zal ook gisteravond
menigeen hebben gedacht, toen de
laatste wegstervende klanken van het
altijd rijke Jesu dulcis memoria....
door de machtige gewelven van de
Hooglandsche kerk dwaalden als het
slot van een hoogstaand concert.
Het was een zeer talrijke schare,
die haar belangstelling toonde voor
betgeen Con Amore en de beide so
listen, Mevr. Jo van Yzer-Vincent (so
praan) en Mevr. Rosa Spier (harpiste;
in een welvoorzien programma aan
boden; zelfs was het gedurende eeni-
gen tijd voor den ingang een dichte
rij> die, wat zij naar binnen minderde,
van buiten nog gestadig zag aan
groeien.
Er mag naar wij meenen bij het
terugdenken aan deze uitvoering niet
dan voldoening zijn. De solisten, die
beide en train waren, hebben der.
avond kostelijk verrijkt, maar daar
naast heeft ook het koor zelve over
vloedig gelegenheid gevonden zich uit
te zingen.
Wat het laatste aangaat, geheel zijn
optreden verried ernstige studie, veel
bezieling, en niet het minst een lei
ding, die „af" was. De nauw-luiste-
rende gewelven met hun teere accous-
tiek, die zoo licht ook maar de klein
ste onoplettendheid ontdekken hebben
slechts de stipt en zuiver afgewerkte
klanken kunnen weergeven van een
op peil staande vertolking.
De sopraan-partij was bijzonder
goed in het eerste nummer, een Ad-
ventslied van J. A. Hiller, de eerste
tenoren kweten zich op lofwaardige
wijze van hun niet gemakkelijke taak
in 't vijfstemmig gezongen Cantio Sa
cra, wat de muziek betreft, een schep
ping van den te weinig gekenden
Sweelinck; terwijl de baspartij zich
o.m. onderscheidde in het Tenebrae
factae sunt, van M. Haydn.
Het zijn slechts enkele punten wel
ke wij kunnen aanstippen; hun aantal
zou nog beduidend zijn uit te breiden.
De solisten hebben den avond ver
rijkt dat is eigenlijk te zwak. Hef
harpspel van Mevr. Rosa Spier is
een openbaring op zich zelf. Zooals zij
het „Prière" van Possé vertolkt is het
echt een gebed, waarin de wisselende
uitingen van het smeekend gevoel
duidelijk spreken. Technisch vooral
blonk zij tevens uit in de Pas9aclagia
van Handel. Zulke „dans"-muziek kan
zelfs voor het meest-eischende gehoor
niets dan streelends en verheffends
hebben. De harpiste werd op het kerk
orgel uitnemend begeleid door den
directeur van Con Amore, den heer D.
Smink.
Een dankbaar gehoor ontmoette ook
Mevr. Jo v. Yzer-Vincent. Zij heeft
steeds weten te boeien door een na
tuurlijke, soms eenvoudige, maar
steeds echt muzikale voordracht Haar
mooi ontwikkeld orgaan stelde haar
ten volle in staat het voorwerp van
haar zang uit te beelden, en soms, zoo
als in de passage.. 0, was mijn ziel
een vogelijn.." uit „Wensch" van v.
Brucken Fok, of Cave Salve van Han
del, bracht haar stem iets voort dat
ieders aandacht absoluut gevangen
hield. Ook zij werd begeleid door den
heer Smink.
Het was zonder twijfel een uitste
kend kerkconcert, dat weer een nieuw
blad aan Con Amore's lauwerkrans ge
hecht heeft, alsook aan die van de
beide solisten en den talentvollen di
recteur, den heer Smink, die zijn koor
met steeds vernieuwde toewijding
weet te leiden en te bezielen.
KAMERKIESKRING LEIDEN.
De candidaatstelling.
Naar wij vernemen heeft het Cen
traal Comité van A.R. Kiesvereni
gingen aan het bestuur van den Ka
merkieskring Leiden bericht, dat het
na ernstig beraad en na met a 3 fac
toren die hier van invloed zijn reke
ning te hebben gehouden,, van oordeel
is dat de candidatenlijsten die nu zijn
vastgesteld, moeten worden gehand
haafd.
Aan een verandering van de lijsten
zoo kort voor de officieele candidaat
stelling zijn zóó groote bezwaren ver
bonden, dat het niet mogelijk is aan
de bezwaren van Leiden tegemoet te
komen.
Jaar vergadering „Jachin
Men deelt ons namens het Comité
mede, dat de jaarvergadering van de
Zondagschoolvereeniging „Jachin" die
sedert 1885 hier te Leiden niet gehou
den is, hier Dinsdag 7 en Woensdag
8 Juli zal plaats hebben.
In den bidstond, die op 7 Juli ge
houden wordt in de Hooigrachtkerk,
zal voorgaan Ds. N. Buffinga van Rot
terdam.
De ochtendvergadering, die gehou
den wordt op 8 Juli in de Graanbeurs,
zal aan huishoudelijke werkzaamhe
den gewijd zijn, terwijl de middagver
gadering openbaar zal zijn' en bij goed
weer zal gehouden worden op den
Burcht. Als sprekers zullen optreden
Ds. J. P. Tazelaar van Weesp en Ds.
W. G. Harrenstein van Amsterdam.
Handelscorrespondentie.
De examens Handelscorresponden
tie in de moderne talen van L.I.T.E.H.
Vereeniging Leeraren In Talen En
Handelsconrespondentie', worden in
verschillende plaatsen van ons land
gehouden op 16 en 17 Juni a.s.
Prospectus met inschrijvingsformu
lier gratis verkrijgbaar bij den Admi
nistrateur R. van Westen, Elisabeth
Wolffstraat 79, Amsterdam.
Inschrijfformuliefren zijn mede ver
krijgbaar aan het Bijkantoor van de
Haagsche inrichting voor Handelscor
respondentie, Hoogewoerd 123 Lelden.
De rede van Dr. Crommelin.
De rede, gisteren uitgesproken door
di\ C. A. Crommelin, bij de aanvaar
ding van liet lectoraat in de natuur
kunde aan de rijksuniversiteit te Lei
den, over „instrumentmakerskunst en
proefondervindelijke natuurkunde" is
in druk verschenen bij Edudrd Ydo,
te Leiden. Zij is met een paar afbeel
dingen geillustreerd.
Pakketten voor Budapest.
Men verzoekt ons mede te deelen,
dat er wederom gelegenheid bestaat
om met een 22 Mei vertrekkenden kin-
dertrein, pakketten met levensmidde
len, kleeren, en andere zaken, uitge
zonderd tabak, sigaren, cigaretten en
alcoholhoudende dranken, te verzen
den naar Budapest en omgeving. De
verzenders moeten, het best per aan-
geteekenden brief, aan de geadresseer
den melden, dat zij hun pakket te Bu
dapest bij de Kinderliga kunnen afha
len. Do pakkeKon Vunnen bezorgd
worden bij den beer D. M. van Nes,
Vreewijkstraat 8, te Leiden, liefst vóór
18 Mei, uiterlijk 19 Mei (Dinsdag) daar
zij vooruit naar Utrecht verzonden
worden. (In de onlangs aan sommige
pleegouders toegezonden circulaire,
stonden latere data, die vervallen zijn,
daar de trein vroeger vertrekt dan
toen bekend was). De kosten, bij de
bezorging te voldoen, bedragen tot 10
K.g. f 0.80, tot 20 K.g. f 1,35, tot 30 K.g.
fl,80, en verder voor iedere 10 K,g.
f 0.40 hooger.
Tot den prijs van f0.80 voor iedere
10 K.g. kan men ook Vrijdagochtend
22 Mei aan het station te Leiden pak
ketten bezorgen* op een tijdstip, bij
den heer Van Nes aan te vragen.
Men lette vooral op stevige verpak
king, liefst in kistjes, en nauwkeurige
adresseering.
Burgerlijke stand.
Geboren: Cornelis Willem, z. v. A.
Batenburg en M. Vlasveld; Adriana, d
v. G. H. Blikman en A. Versnij; Leo-
nardus Jacob, z. v. J. J. C. Temminck
en K. C. v. Dorssen; Wilhelmina Jo
hanna C. M. d. v. J. H. M. Googers en
C. de Vrind; Maria Josefine Wilhel
mina, d. v. J. P. J. Romb en J. M. J.
Stuifzand; Anna Adriana, d. v. P. de
Viet en A. Borstlap; Marina Ermelin-
da, d. v. J. J. Verdegaal en N. v. d.
Wetering; Jacobus Johannes, z. v. P.
Marks en A. v. Jngen; Hendrik, z. v
H. v. Dijk en E. v. Ojen; Bernardus
z. v. L. Boomsma en J. Ouwerkerk;
Jansje, d. v. C. Sjardijn en J. W. Sie-
rat; Hendrika, d. v. W. de Romijn en
N. de Graaf; Willem, z. v. J. v. Sons-
beek en J. van 'tVeen; Clazina Johan
na, d. v. W. J. v. Stralen en J. Teijn:
Maria Magdalena Johanna, d. v, A.
Glasbergen en J. Siera; Grietje, d. v.
S. L. v. d. Zande en G. Stam; Willem,
z. v. W. Stikkelorum en S. P. v d Huij
zen; Elisabeth Dina Martha, d. v. J
Keereweer en H. G. Korpel; Elisabeth,
d. v. G. J. v. Mourik en T. Brussee;
Maria Johanna, d. v. A. J. v d Krogt
en C. M. v. Bemmelen; Martinus. z.
v. P. J. Lut en G. v. ds Nat; Machiel,
z. v. K. Betgen eh J. Dekker; Jozef
Maria Michel, z. v. J. J. M. Bruschke
en A P.. Prins; Cornelia Wilhelmina,
d. v. I. P. Poeliejoe en C. Pracht; Wil
lem Frederik, z. v. J. J. Bleiji en C. v.
Wijk; Hans, z. v. T. A. M. Rahms en
H. Mart; Adrianus Hendrikus, z. v. A.
H. Visser en E. G. Ie Noble; Adriaan,
z.' v. S. Janse en M. C. Bins; Louise
Annie, d. v. P. v. d. Loo en H. M. Kla
verveld; Wilhelmina, d. v. J. H. van
Wijngaarden en C. Ligt voet; Ruurtje,
d. v. J. Rijsbergen en R. Prins.
Overleden: 'A. H. Faase, zn. 3 j; M.
Schroder wed. Brandse, wed. 69 j; H.
Loeber, wedr. 73 j; S. C. Nederburgh
wed. v. Veen, wed. 62 j; J. Baak, zn.
5 cl; A. Waasdorp—Kortekaas, wed. 47
j; G. M. Klomp, zn. 20 j; C. Pouw
Haasbeek, vr. 30 j; J. ,J. de Graaf, m.
74 j; B. J. Hermans, in. 54 j; H. van
Parreeren, m. 64 j; J. van Houten, m.
77 j; P. v d Rotte, m. 69 j; J. H. Broers
m. 69 j.
Juiblleum.
Het was gisteren 40 jaar geleden, dat
onze stadgenoot, de heer W. F. Serlie,
in dienst K'.rad van de gemeente bij de
afdeeling onderhoud van straten.
Na gisteren reeds door den directeur
van gemeentewerken te zijn gelukge-
vvenscht en toegesproken, had hedenmid
dag in de vergadering van B. en W.
met enkele toepasselijke .woorden de aan
bieding plaats van een gratificatie.
SCHAKEN.
Leidsche Stud. Sch.clubL. Sch.gen. III.
Gisteravond was de Leidsche Studen
tenschaakclub de gast van het Leidsch
Schaakgenootschap. Bleef de eerste wed
strijd met 5—5 onbeslist, thans won het
tweede tiental van het Leidsch Schaak
genootschap den wedstrijd met 5 1/331
en i afgebroken partij. Hieronder volgt
de volledige uitslag.
L. Stud. Sch. L. Sch.gen. III.
I. W. M. JongenburgerM. M.
Segaar X—X
2. A. Quaxtel—H. N. Francois 1/31/2
3. M. B. JonkergouwA. XV.
gepier o 1
4. D. P. KarninA. Th. Cahen 1 o
5. J. Grüschke—M. Bloem o 1
6. J. P. MuntingDs. C. R. Rij
nenberg 1 o
7. J. L. ter HaarG. Schoppen Va1/2
8. L. v. HoepenF. Nieuwold o 1
9. N. N.W. A. A. v. Otterlo 1/21/2
10. C. XV. CoppoolsePh. S. de
Laat de Kanter o 1;
Totaal 3J/25Va
Bij den spoorwegoverweg aan den
Rijnsburgerweg liep gis:ermiddag van 'n
met zand geladen vrachtwagen een der
achterwielen af.
Belangrijkste nieuws in dit Numm*
Binnenland
Minister Colijn spreekt te Amsterdam
Het wetsontwerp in zake ultbieidiitfk
toepassing geldboeten door de Tweern;
Kamer aangenomen.
De candidatenlijst der A.R. part%
Oprichting van een revolnttonajf
Arbeiders-comité.
Buitenland.
Hindenburgs ambtsaanvaarding.
Hindenburg heeft een proclamatie
tot het volk en een dagorder tot legfft
en vloot gericht.
De Britsche spoorwegmaatschappij*
en verklaren zich voor hervorming
van den kalender.
Aan omstanders gelukte den wagen, ter
zijde te sleepen, zoodat het verkeer geen
vertraging ondervond.
De Eerste Hulpdienst heeft gister
middag hulp verleend aan 'n 8-jarigen
knaap, P. M., die zich bij het spelen op
een zandhoop in de Koningsstraat met
een ijzeren schop bloedend aan een dij
been had verwond.
De heer P. H. Zandstra, onder
wijzer aan de Geref. school a. d Lust
hoflaan alhier, slaagde gister voor het
examen Schoolraad en verkreeg ook
de beide aanteekeningen van Christe
lijk Nationaal en Gereformeerd school
verband.
BINNENLAND.
MINISTER COLIJN TE AMSTERDAM
Geestdriftige ontvangst.
Voor de Centrale A.R. Kiesvereen.
te Amsterdam heeft Minister H.
C o 1 ij n, gisteravond in het Concert
gebouw een rede gehouden.
De avond was weer een demonstra
tie van de geestdrift der anti-revolu
tionairen jegens hun leider. Reeds te
half acht werden de deuren geopend
voor de talrijke belangstellenden.
Het gebouw vulde zich tot den nok
Een half uur hield de vergadering
zich bezig met het zingen van vader
landsche liederen, met begeleiding
van orgel.
Toen om even over acht minister
C o I ij n, vergezeld van burgemeester
W. de Vlugt, de zaal binnentrad
werd hem een ware ovatie gebracht
Staande zong de vergadering hen
daarbij toe: „Dat 's Heeren zegen 01
U daal".
De v oo r z i t te r heette allereers
burgemeester de Vlugt welkom. Ziel
vervolgens tot den minister wendend
zeide hij: „Excellentie, houd u verze
kerd, dat wij Amsterdammers, he
van harte waardeeren, 'dat u, bij zoo
veel drukke werkzaamheden, in on
midden zijt. Gij hebt hard gewerkt er
dat onder lof en blaam, dit laatst,
vooral. Maar wij zijn overtuigd, da
de historie hierover recht zal doen.
En"op den lsten Juli zullen wij toe
nen, dat we bij deze n minister var
Financiën onze belangen volkomer
veilig achten." (Applaus./
Aan het slot van zijn rede ver
klaarde Minister'Colijn, dat, indien h;
niet geweten had, dat hij bij 'twerl
dat hij gedaan heeft ten slotte he
'A.R. volk achter zich had, hij da
werk niet zou hebben kunnen vol
brengen. (Hier brengt de vergade
ring den spreker een langdurige ova
tie/.
Nadat de vergadering nog uit Pi
89 „Hoe zalig is het volk, dat naar
Uw klanken hoort" gezongen had, ver
zekerde de voorzitter van de kies-
vereeniging den leider van de onver
zwakte trouw der A'msteraamsche an
tirevolutionairen.
Na het zingen van Ps. 121 en dank
zegging ging de vergadering uiteen.
Toen de minister met den heer De
Vlugt daarna het gebouw verliet en
plaats nam in den auto van den bur
gemeester, werd hij door een geest
driftige menigte omringd, die hem
met hoera-geroep uitgeleide deed.
Weeldebelasting.
De Bond van Hotel- Café- en Restau-
rantpersoneel in Nederland heeft aan
de Tweede Kamer een adres gezonden
waarin hü er op wijst, dat in het wets.)
ontwerp tot aanvulling der Zegelwet
1917. o.m. voorkomt, «ene belasting.