CHRISTELIJK DAGBLADvoor LEIDEN EN OMSTREKEN
stadsnieuws.
feuilleton.
"Binnenland.
6e JAARGANG
BONDÉRhAG 30 APRTL f925
RUMMER teer
LEIDSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal f 2.90
goed stuurman.
Over een teveel aan waardeering
heeft Minister Colijn bij zijn bij uit
stek nationale taak, het gezond maken
en het gezond houden van onze finan
ciën niet te roemen.
Smaad en hoon worden hem niet ge-
BUREAU: Hooigracht 35 Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20
Zijn pogen wordt verdacht gemaakt
en zijne bedoelen miskend.
Maar de waardeering ontbreekt toch
ook niet geheel.
De vorige week hebben wij de aan
dacht gevestigd op wat 't „Utrechtsch
Dagblad" schreef
Dat was het oordeel van een libe
raal blad.
Niet minder gunstig oordeelt het tijd
schrift „Stemmen voor Waarheid cn
Vrede", waarin wijlen Dr. Bronsveld
zoo lange jaren de antirevolutionaire
partij bestreed en wiens opvolger Dr.
de Vrijer nu het volgende neerschreef.
„De verkiezingen voor de Tweede
Kamer zijn bepaald op 1 Juli. On
danks dien naderenden datum gaat
de heer Colijn voort met krachtige
hand het meest gevoelige departe
ment te leiden. Wanneer wij op de
financieele rampen in Frankrijk let
ten, moet de stoere gang van den
Nederlandschen minister van finan
ciën onzen eerbied ontvangen. Ik heb
zijn rede van den vierden Maart in
de Eerste Kamer nog eens doorgele
zen en acht dat klare, rustige taal
van een man, die het roer goed vast
houdt en het ook np. den eersten Juli
in handen moge houden."
Wat hier wordt opgemerkt is volko
men juist.
De heer Colijn weet in welke rich
ting moet worden gestuurd en hij
houdt ook het roer terdege vast.
Aan zulk een stuurman heeft ons
volk en heeft ons land behoefte.
Én daarom is het niet genoeg den
wensch uit te spreken dat deze stuur-,
nan ook na 1 Juli aan het roer mag
blijven, maar moet ook worden ge
werkt met alle macht om dezen
vvensch in vervulling te doen gaan.
De Ambachtsschool.
Onder voorzitterschap van den heer
A.. M. Touw werd gistermiddag in het
schoolgebouw aan den Haagweg de
aarlijksche algemeene vergadering ge
houden vah de vereeniging De Am
bachtsschool, nadat te 2 uur in een sa
menkomst van het bestuur der school
de heer A. J. van Achterberg als di
recteur, na een 42-jarige werkzaam
heid als -zoodanig afscheid had geno
men, en zijn opvolger, de heer Kuyn-
tjes als zoodanig was geïnstalleerd.
Onder de aanwezigen werden behal
ve de wethouders Sanders en Meynen
die het college van B. en W. vertegen
woordigden opgemerkt de afgevaardig
den van de Ver. tot bevordering van
de opleiding tot instrumentmaker Dr,
Crommelins en Dr. Schouten en van
de Ver. M.S.G. nevens leden van ver
schillende schoolcommissies, die door
den voorzitter allen welkom wsrdtn
geheeten evenals de ouders der leer
lingen, van wie er velen aanwezig wa
ren.
Hierna vond de uitreiking plaats van
de gister reeds vermelde diploma's en
werd de uitslag van de overgangs exa
mens bekend gemaakt.
Zich tot de heengaande leerlingen
richtende zegt de voorzitter zich hun
vreugde en voldoening te kunnen voor
stellen, die hun door het bestuur der
school van harte gegund wordt.
Moge aldus spr., het onderwijs dat
ge hier hebt genoten een goed funda
ment blijken te zijn voor de practische
kennis die ge u verder gaat verwerven
in het vak uwer keuze. Ouders en leer
lingen wenscht spr. geluk met dezen
dag.
Een der leerlingen, die het einddi
ploma verwierven de jongeheer van
U1 d e n bracht vervolgens namens zijn
kameraden hartelijk dank aan Bestuur
Leeraren en Directeur voor het vele
dat zij aan hen te danken hebben door
het hier genoten onderwijs. Wij belo
ven u aldus v. U. in z'n kranige speech
te zullen ijveren voor de eer van de
school die ons vormde. Den directeur
bood hij ten slotte onder applaus van
de vergadering een prachtige bloemen
mand aan.
De voorzitter dankte hierna óm zoo
even afgetreden directeur, den hec^
Achterberg. Het zal met gemengde ge
voelens zijn geweest, aldus spr. dat ge
daareven voor de laatste maal de di
ploma's hebt uitgereikt. De opgewekt
heid waarmede ge dat altijd hebt ge
daan getuigde van uw medeleven met
het wel en wee uwer leerlingen.
De tijd is gekomen dat ge uw ambt
gaat neerleggen, dat ge meer dan 40
jaar met toewijding en bekwaamheid
hebt vervuld. Uw groote verdiensten
voor de school zijn nog bij uw 40-jarig
jubileum zoo duidelijk in het licht
gesteld, dat dit te herhalen slechts af
breuk zou kunnen doen. Met leede
oogen, aldus spr. zien wij heengaan.
Maar de tijd van rusten is voor' u
ruimschoots gekomen. Worden u nog
vele jaren van geluk en gezondheid
geschonken evenals uwe echtgenoote
Uw naam zal aan de Ambachts
school steeds op de meest eervolle
wijze verbonden blijven.
De leeraren dankt spr. eveneens
voor wat zij praesteerden. Zij hebben
mede bijgedragen tot den goeden roep,
die er van de school uitgaat. De leer
lingen vermaant spr. trouw en ijver
te blijven toonen.
Ten slotte heet spr. hartelijk welkom
den nieuwen directeur, den heer Kuyn-
tjes. Wat wij van u weten aldus spr.
vervult ons met de beste verwachtin
gen. Zij het u gegeven daaraan te vol
doen, en in goede samenwerking de
school tot nog meerderen bloei te
brengen.
Spreker neemt dan afscheid van den
heer van der Laan die als bestuurslid
althans tijdelijk plaats maakt voor
den heer Rosdorff. Het spijt ons dat
ge heengaat aldus spr. en we hopen
dat wij u spoedig weer in onzen kring
zullen mogen opnemen. De heer Ros
dorff wordt door spr. hartelijk wel
kom geheeten.
Hierna nam de scheidende directeur,
de heer A. J. v. Achterberg, zelf
het woord.
Het is inderdaad de bedoeling van
spr. geweest hier binnen de schoolmu
ren in stilte afscheid te nemen. Er
ligt iets aangrijpends in dit vertrek
na een werktijd van 42 jaar. Spr. heeft
niet altijd op rozen gegaan. Het am-
bachtsonderwijs had vrjoegeir heel
weinig waardeering en werd stiefmoe
derlijk behandeld. Maar spr. heeft
steeds doorgewerkt, kunnen werken
omdat hij geloofde aan de toekomst
van het ambachts on derwijs.
Maar toch zou dat niet voldoende
zijn geweest indien achter hem niet
gestaan had een bestuur dat wist van
durven en doorzetten. En zoo was het,
en is het steeds geweest tot op dit hui
dige bestuur toe, dat spr. daarvoor
zijn hartelijken dank betuigt. Steeds
wanneer spr. met een nieuw voorstel
kwam, al scheen het nog zoo moeilijk
te verwezenlijken, werd het welwillend
overwogen. In dit verband wil spr.
vooral den naam noemen van den heer
v. d. Laan.
Maar er blijft nog veel te doen. Nog
steeds komen er nieuwe ambachten bij
getuige de uitbreiding van het moto
renvak enz. waarom spr. hoopt dat het
bestuur steeds in dezen weg zal voort
gaan, waartoe de eminente leiding van
thans goede verwachting geeft.
Na verder den steun te hebben geme
moreerd welke van het Rijk, de pro
vincie en vooral van de gemeente werd
ondervonden, richtte spr. zich tot de
leerlingen met een bezielend woord
over de schoonheid en het nut van het
ambachtsonderwijs.
Het is goed dat er een leeftijdsgrens
is voor den leeraar, maar toch doet het
spr. leed, van zijn leerlingen afscheid
te moeten nemen.
Het ambachtsonderwijs aldus r r. is
het mooiste onderwijs. Wij zijn die
het de menschen gemakkelijk en aan
genaam maken en geen onderwijs kan
bogen op zulke resultaten. 80 pet. van
onze leerlingen vinden een uitstekende
plaats in de maatschappij. Van de 100
Amb. scholen waa^vroeger de Konink
lijke Paketvaartmaatschappij haar leer
lingen plaatste, komen er thans maar
drie voor een herhaalde proef in aan
merking, en van die drie is Leiden er
één (instemming). Houdt, zoo besloot
spr. den roem van uw school hoog.
(applaus).
De heer K u y n t j e s hield hierna
een korte toespraak in verband met
zijn aanvaarding van het directeur
schap waarin hij dank bracht aan het
bestuur, inzonderheid den voorzitter
en den heer v. Achterberg voor hun
vertrouwen en medewerking, er den
wensch aan toevoegende dat het hem
in goede harmonie en samenwerking
zou gelukken de school steeds te doen
bloeien (applaus).
Maatsch. van Nederl. Letterkunde.
De eerstvolgende vergadering van de
Maatschappij van Nederl. Letterkunde
zal plaats hebben op Vrijdag 1 Mei a's.
'savonds te 7.30 uur in een der lokalen
van het Nutsgebouw.
Als spreker zal alsdan optreden de
heer Dr. J. L. Walch van 'sGrav.enhage
met het ontwerp: De beteekenis van
de Maatschappij der Nederl. Letter
kunde in de 18e eeuw.
Eindexamens H.B.S,
De eindexamens van onderstaande
inrichtingen zijn als volgt bepaald:
Chr. H.B.S. te Leiden, 19, 20, 22 en
23 Juni; R.-K. H.B.S. Katwijk a. d.
Rijn, 24, 25, 26 en 27 Juni; Chr.
IH.B'.S Alphe.n a. d. Rijii, 2 en 3 Juli;
gem. H.B.S. Leiden, 6, 7, 10, 11, 13,
|I4, 15, 16 en 17. Juli. Als deskundgen
j(gecommitteerden; met wier medewer
king de examens zullen worden afge
nomen zijn aangewezen de heeren:
dr. N. H. Kollcmeifer, De Bildt, dr.
!G. Meijer, Delft, dr. J. P. B. de ijos-
selin de Jong; dr. J. Heinsius, beiden
Leiden; C. Timmerman, Rijswijk (Z.-
fH./.
Gymnasium en H.B.S.
Wij vestigen de aandacht van be
langhebbenden op een in dit nummer
voorkomende advertentie, betreffende
de aangifte van leerlingen voor bet
Gymnasium en de Gem. H.B.S. met 5-
jarigen cursus en de H.B.S. voor meis
jes met 5- en 6-jartgen cursus.
Burgerlijke stand.
Gehuwd: P. A. v Eijck, jm. en A.
v d Berg, wed; H. B. J. Heijnes, jm.
en J. P. Franke, jd; B. Bekkering, jm.
en A. M. Peeters, jd; P. G. Choufoer,
jm. en A. M. v. Ulden; G. J. Uiterdijk
jm. en G. Boontjes, jd; A. G. Bizot en
C. v d Velden, jd; F. v. Nieuwenhuij-
zen, jm. en A. v d Burg, jd.
Preekdienst in de Kooi.
Hetzelfde verschijnsel dat zich in alle
grootere plaatsen voordoet wordt ook
hier waargenomen: de binnenstad
wordt langzamerhand ontvolkt terwijï
de buitenwijken zich snel uitbreiden.
Ten opzichte van kerken en scholen
brengt dit eigenaardige moeilijkheden
met zich, inzonderheid voor de kerken
die betrekkelijk kort bij elkaar in het
centrum der stad zijn gebouwd.
Het geyolg is dat de afstanden die
de bezoekers hebben af te leggen steeds
grooter worden en tevens dat velen die
misschien anders nog de kerk zouden
bezoeken, nu gemakkelijk thuis blijven!
en langzamerhand het kerkgaan ver-
leeren.
Er is geen andere uitweg dan dat de
kerken weer gebracht worden naar de
menschen.
Van Roomsche zijde is men in deze
richting reeds voorgegaan door het
stichten van een grootkerkgebouw aan
den Heeresingel, welk gebouw reed*
zijne voltooiing nadert.
Ook van Hervormde zijde zal thans
in deze richting worden gewerkt.
Te beginnen met 3 Mei a.s. zal n.l.
in 't Gymnastieklokaal van de O. L.
School in de Medusastraat geregeld des
morgens gosdienstoefening worden ge
houden.
De bedoeling van dezen nieuwen
preekdienst aldus Ds. Groot Enze-
rink in het Predikbeurtenblad tè
geen andere dan om onze vleugels ver
der uit te slaan. Wij willen ook daar
'fc Evangelie uitdragen waar daarvoor
i misschien tot nog toe weinig of geen
V^langstelling was.
Daar zijn ook'menschen voor wie de
vang naar een onzer kerkgebouwen te
ver of te moeilijk is. De Kooïbuurt
breidt zich zoo geweldig uit (er zijn de
laatste jaren een 2000 gezinnen bijge
komen) dat ernstig dient overwogen, of
er geen nieuw kerkgebouw dient te ver
rijzen. Daarvoor is dit. de eerste stap.
Omdat de local iteit in de Medusastraat
ADVERTENTIE-PRIJS
De Loods vac Zwaankreek.
Een verhaal uit het verre Westen.
31)
HOOFDSTUK XIII.
Een ommekeer.
Het eerste bezoek van den Loods
aan Gwen was een groot succes ge
veest. Maar niemand wist beter dan
hijzelf, dat de strijd niet kon uitblij
ven, want diep in Gwens hart lagen
vragen verborgen, die haar bezig hiel
n en een antwoord eischten.
„Was het God, die mij deed vallen?
ciagde zij op zekeren dag onver-
acht.
De Loods begreep dat het oogenbliT
tornen was. Haar flink in de oogen
nde, antwoordde hij onbevreesd: „Ja
en.."
Waarom liet Hij mij vallen?" vroeg
koel.
Dat weet ik niet. Hij weet het."
hl weet Hij ook, dat ik nooit meer
kunnen rijden? Weet Hij hoe lang
dagen voor mij zijn, en de nachten
arin ik niet kan slapen? Weet Hij
„Ja, lieve Gwen," antwoordde hij
met tranen in de oogen.
„Zijt gij er heel zeker van, dat Hij
het weet?" vroeg zij, hem uitvorschend
aanziende.
„Hoor eens, Gwen," begon de Loods
vriendelijk, maar zij viel hem in de
rede:
„Zijt gij eh heel zeker van, dat Hij
het weer? Antwoordt dan toch!" riep
zij op haar ouden bevelenden toon.
„Ja, Gwen, Hij weet alles van u."
„Zoo; en hoe vindt u dat dan
van Hem, dat Hij, die zoo groot en
sterk is, een arm meisje als ik op die
manier behandelt?Ik haat Hëm-
'tKan mij niet schelen of iemand het
hoort. Ik haat Hem-"
De Loods bleef onbewogen. Ik was
benieuwd om te weten hoe hij het
raadsel zou oplossen, waar niet alleen
Gwen, maar ook haar vader en de
Prins en wij allen voor stonden, het
waarom van lijden en pijn.
„Gwen," zei de Loods, van onder
werp veranderende, „deed het pijn,
toen zij je het gipsverband aandeden?
„Of het pijn deed? Dat was nog het
ergste van alles.... vreeselijk! Zii
moesten er mij voor uitrekken, weci
u;" en G.ven huivcide bij dc herinne
ring aan die entzot'ende pijn."
„Hoe jammer, dat je vader of de
Prins er niet bij was."
„O maar, zij waren er alle twee bij."
„Hè foei, hoe schandelijk wreed! Ge
ven zij dan niets meer om je?"
„Zeker wel!" riep Gwen verontwaar
digd.
„Waarom beletten zij de doktoren
dan niet je zoo gruwelijk pijn te doen?"
„Wel, zij lieten het de doktoren
doen,' omdat het mij helpen moet op
te zitten en misschien weer een beetje
aan 't loopen te gaan."
„Och wat, ik vind het gemeen van ze
er bij te staan en toe te kijken, als de
doktoren je zoo hard aanpakten."
„Hè, hoe dom-" riep Gwen ongedul
dig. „Zij willen dat mijn rug weer
recht en sterk wordt."
„O! dus keken zij niet alleen maar
toe voor de grap, of zonder eenige re
den?" vroeg de'Loods met een onnoo-
zel gezicht.
Gwen staarde hem in sprakelooze
woede aan en hij vervolgde: „Ik be
doel, zij hebben je lief, ofschoon zij
toelieten dat men je pijn deed; of lie
ver, zij lieten de dokte:en je zoon
pijn 'deen, omdat zij je liefhebben en
je graag beier zouden zien."
C cn ::r-v nieuwsgierig en cn-
d.:rzcc!::r.d tridat eindelijk een
licht voor haar jina
„Bedoelt u", begon zij voorzichtig,
„dat God mij liefheeft, hoewel Hij mij
liet vallen?"
De Loods knikte toestemmend. Hij
durfde zijn stem niet vertrouwen.
„Ik zou wel eens 'willen weten, of
dat wezenlijk waar is", zeide zij pein
zend.
De Loods zweeg. Kort daarop namen
wij afscheid en reden weg, hij, afge
mat en lusteloos; maar vol goeden
moed, want 1 ik begon een weinig
licht te zien voor Gwen.
De strijd was echter bij lange na niet
voistreden; eigenlijk was hij nog nau
welijks begonnen. Want toen de herfst
in 't land kwam, die in dit prairieland
misschien het mooiste seizoen is van
de vier, keerde de oude rusteloosheid
terug en het machteloos verzet tegen
haar lot. Eindelijk brak de dag aan
van de herfstafrekening. Waarom
moest zij hier ziek liggen, terwijl ieder
een er heen ging en men het druk had
met het opjagen van het vee? -r- De
Prins bpod aan bij haar te blijven,
maar zij zond hem weg en dat niet op
een lieve manier. Zij verveelde zich
schromelijk en verging van verlangen,
en wat h3t ergste was van alles*, de
zwaarste van alle lasten begon haar
te drukken, de wetenschap dat haar
Gewone advertentiën per regel 23V>
Ingezonden MededeeHngen, dobbel tariei
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten Hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
slechts een 250 tal personen kan bevat
ten, is deze preekdienst voornamelijk
bedoeld voor de bewoners van wijk IV
VIII en VI buiten de singels.
De eerste dienst zal worden geleid
door Ds. Groot Enzerink, terwijl het
verder in de bedoeling ligt dat de pre
dikant die den Doopdienst heeft, de
morgenbeurt in de Kooibuurt. vervult".
Wij twijfelen niet of het sympathiek®
pogen van den Herv. Kerkeraad zal in
breede kringen worden gewaardeerd.
Moge naar den wensch van den
Kerkeraad ook deze dienst strek::
opbouw der gemeente en tot vermeer
dering en verlevendiging der belang
stelling voor de prediking van het Evan
gelie des Koninkrijks.
Op de Nieuwe Rijn liep gistermorgen
een driejarig jongentje plotseling b\j
zijn moeder vandaan. Hij werd aange
reden door een handwagen. Aanvanke
lijk leek het of het kind geen letsel be
komen had doch bij onderzoek bleek
hij een fractuur aan den voet opgeloo-
pen te hebben. De E. H. D. verleende
spoedig hulp.
De mach. houtbewerker C. K. heef:
bij de politie aangifte gedaan, dat uil
een ongesloten schrijfbureau op zijn kan
toor aan de GroenoSfdstraat gistermor
gen een portefeuille is ontvreemd, waar-
in een bedrag van f 145 beneven,s enke
le andere papieren. De bestolene had op
zijn kantoor bezoek gekregen van L. G.
die verzocht even te mogen telefoneeren,
wat hem werd toegestaan. De heer K.
was toen door zijn personeel van het kan
toor geroepen en eenigen tijd na het ver
trek van G. vermiste hij de portefeuille.
De recherche vond op^G. een ongeveer
gelijk bedrag aan bankpapier als ont
vreemd was. Hij is "in verzekerde bewa
ring gestéld.
Omtrent de aanhouding der gebrs. V.,
die hun moeder, en zwager hebben mis-
vernemen wij nader, dat de oudste van
18 jaar op verzoek' der ouders naar een
Doorgangshuis te A'dam is overgebracht
terwijl de jongste, die 15 jaar oud is.
men.
Gistermiddag omstreeks half 2 is bij
den heer C. J. v. d. L. aan de Breestraat
een schoorsteenbrand ontstaan, vermoe
delijk ten gevolge van het inslaan van
den bliksem. Met behulp van een paar
emmers water is het vuur door de brand
weer gebluscht.
Op de Doelengracht is gistermid
dag een kloppartijtje gehouden tus-
schen de families v.d. V. en v. H. Bij de
politie is door D. v. cl. V. aangifte ge
daan, dat zijn vrouw met een borstel
is mishandeld door vrouw v. H. terwijl
de echtgenoot van deze vrouw aangifte
deed, dat v. d. V. zijn vrouw eveneens
met een borstel heeft bewerkt.
Voor het' apothekers-assistentenexa-
men, groep VII, zijn 'opgeroepn vie?
candidaten; waarvan 2 werden afgewe
zen. Geslaagd zijn de dames VV. van der
Werff (Dokkum) en E. A. S. de Ree
der (Rotterdam),
Provinciaal Brankwecrcauiiié.
Onder leiding van den heer G. P.
Bon is gister te Rotterdam de tweede
jaarlijksche vergadering gehouden van
het Provinciale Drankweercomité in
Zuid-Holland. Er bleek uit de jaarver
slagen dat thans 13 organisaties van
alle richtingen met een totaal van
13,988 leden bij het comité aangesloten
leven een last was voor anderen. Het
was mij een ware opluchting, toen de
Loods binnenkwam frisch en opge
wekt, een bos veldbloemen in de hand.
„Ik dacht wel, dat ze allemaal uit
zouden zijn", riep hij. „Waar denk je
dat ik deze vond? Bij den grooten
olm", en ofschoon hij aan de strakke
somberheid van haar gelaat zag, dat
de storm in aantocht was, liet hij zich'
niet aischa-ikken, maar schetste de
Rotsvallei in de volle pracht van haar
najaarstooi. Ditmaal had het echter
geen vat op haar. Haar hart was bui
ten op de heuvelhellingen, waar het-
vee bijeenvergaderd was. Zij zag ze de>
koppen schudden, zij hoorde zo de h<j*
rens rammelend tegen elkander stoo-j
ten, en op een toon, zoo bitter en zooj
ongeduldig mogelijk, riep zij: „O, ik
ben er misselijk en wee van! Ik wou1
rijden! Ik wou het vee 'en hot volki
zien, en., en., en alles huiten."
De Loods vond zelf het opjagen van'
het vee opwindend genoeg om het ver
langen te kunnen begrijpen, dat aan
haar hart knaagde, het smachtend ver
langen naar een wilde jacht achter de
kalveren of jonge stieren, maar hij
kon niets anders zeggen dan: „GeduldJ
Gwen. Probeer geduldig te zijn."
(Wordt vervolgd-*
