CHRISTELIJK DAGBLADvoor LEIDEN EN OMSTREKEN ea JAARGANG DINSDAG 21 APRIL 1925 NUMMER 1493 1EDWE LEIDSGHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS ADVERTENTIE-PRIJS in Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Franco per post per kwartaal i 2.90 Gewone advertentiën per regel 22x/t cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. BUREAU: Hooigracht 35 - Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936, Postbox 20 i>n Èiommer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. V Het juk der mode. In de Maasbode sclireef Toos Post een artikel, waarin zij de Room- sche vrouwen opwekt zich met alle kracht tegen de heerschende mode te verzetten. De vrouwen, zoo schrijft zij moeien in opstand kernen; hare eischen stellen. Zij moeten zich niet langer weerloos laten regeeren door de he- dendaagsche mode die de vrouwen verlaagt tot „spot'* voor den bruut en een gevaar voor de eerbaarheid van velen. „Daar waren simpele handelingen en bevindingen, die mij aanvuurden tot de daad u tot „opstand" aan te sporen. Ziehier: Voor een winkelruit was geëtaleerd het portret van een vooraanstaande vrouw in galatoilet. Enkele mannen hoorde ik om dat costuum grollen ver koopen, zóó plat engemeen, dat het schaamrood me naar de wangen steeg. „Als zóó over een portret wordt ge sproken" dacht ik met schrik, „wat moet dan de taal over een origineel wel niet zijn?" O, die botte mopper, van den grof-besnaardede geraf fineerde geestigheid van vele beschaaf de(?) saion-menschen, de duistere ge dachten, enbegeerten, zouden wij vrouwen ze niet moeten voelen als een schande voor ons geslacht? Daar was nog een andere bevinding die mij prikkelde tot dit sein van openlijk verzet. Het gebeurde in een onzer groote steden. dat we een heelen middag winkel in, winkel uit vruchteloos op zoek waren naar fatsoenlijke model len. Zoo iets is reeds vele vrouwen overkomen, die toch slechts een cou rante maat behoefden. Is het geen treurig verschijnsel, dat in onze huidige maatschappij blijk baar met de verlangens van zoovele goed willende vrouwen te weinig re kening wordt gehouden, men in meni.e opzicht haar gezonde eischen eenvou dig uitschakelt als iets absurds? O, zeker, ze kan., ze moet de klee- dingstukken voor haar oudexwetscho (sic!) ideeën maar bruikbaar maken door het oplappen en knutselen, soms zelfs., verminken van toilet of lin geries. Laat ze voor moeilijkheden staan, als er geen bijpassende stof is te krijgenmisschien zal ze ten slotte die dingen in hun onbeschaamde cou pe nog wel dragen! Als men ten einde raad is, begint men wel eens te schip peren met z'n principes. En confectie is meestal zoo voordeelig, zoo elegant, zoo iets aparts, niet waar? Zoo zien we meer en meer slachtof fers den tol gaan betalen aan .den mode-dwang. En menige, anders zoo fiere vrouw begint te vergeten, dat het een ver nedering is, zich voor die propaganda der zinnelijkheid weerloos of willoos te laten gebruiken. Terug op mijn kamer greep ik de pen om onze Roomsclie vrouwen en haar bonden vooral op te roepen tot de daad, dat is:: „den bohdigen eisch" om meerdere erkenning onzer eischen. Wij kunnen niet dwingen de onzedige kleeding te weren uit de w'n- kels. Maar als minimum eisch mo gen we er op aandringen, dat naast de gewaagde toiletten en lingeries een flinke keuze eerbare modellen voorge legd zal kunnen worden. Wij bedoelen geesnzins de overdrij ving van hinderende halsboorden en daarbij mouwen tot op de handen, maar mooie vlotte, moderne modellen, waaraan niemand (kwezels natuurlijk uitgesloten) zich ergeren kan. Men zende die circulaire dan Hol land rond bij de desbetreffende fa brieken, ateliers, magazijnen en win kels. Er zullen fabrikanten en andere za- kenmenschen zijn, die onze eischen weten te billijken. Maar ook zaï men er vinden, die lachend zoo'n circulaire naast zich meenen te mogen leggen. Maar dan propageeren onze Vrou- enbonden eens de volgende gedachte Vrouwen, koopt niet in magazijnen, aar men geen flinke keuze fatsoen- ke modellen voorradig heeft. ik wed, dat de spotters onder de enliaden toch zeker wel zullen be en de voorzichtigheid van de kin deren der duisternis, een voorzichtig heid, welke hen het beschikbaar heb ben van door ons geëischte kleeding naast andere als een handige reclaVne voor hun zaken doet begrijpen. De Roomsche vrouw begint op ver schillend terrein zich bewuster te ge voelen en rechten te vragen. Weluu, dat ze zich ook op het gebied der mo deverdwazing zich bewust worde van de kracht van haar beginsel,, en van zich zelf. Hier., ik ontplooi u de vlag van den opstand. Rood is ze als onze liefde van hart naar hart, de liefde, die el kanders geestelijk bezit wil beschutten den hoogsten rijkdom der vrouw. Rood is ze als de kleur van maag delijk martelaarsbloed, dat in de christeneeuwen zoo vaak heerlijke ze digheid omkleedde.. Achter die vlag, getuigend van ons beginsel, moeten we op naar de palei zen der mode, en geven onzen over- heerschers geen tamme verzoekschrif ten, maar onze rechtmatige eischen, dat: „meer ook met onze verlangens zal rekening worden gehouden. Dat is ons recht." Dit citaat viel wat lang. Maar het kan geen kwaad dat het ook door onze vrouwen wordt ge lezen en dat zij daarnaar handelen. Wanneer al onze vrouwen den eisch stellen dat met hare beginselen op hei gebied der kleeding wordt gerekend, dan zullen ze wel niet den toon kun nen aangeven, maar dan zal toch we) bereikt worden dat het vaak schande lijke juk der mode gebroken wordt. STADSNIEUWS. ület' Groot-Nedarlandsch Stndenten- cangres. In de gistermiddag gehouden ver gadering sprak Dr. N. B. ten Haeff over „Idealisme en Nederlandsch be sef", waarin hij betoogde dat in Z - Afrika de vrijheidsoorlog, in Neder land de Geuzentijd ons de potentiali- teit leerden kennen van eigen volks kracht. Deze potentialiteit weird een symbool van historische waardij. Tus- schen Noord- en Zuid Nederland was de scheidslijn afhankelijk van de mi litaire invloeden. Toch heeft op den duur het vrije Noorden (reeds onbe wust in de 17e eeuw) het Groot-Ne derland uitgezaaid. Spr. herinnert in dit verband aan de bekende staatsme- morie van Jan de Wit in 1618, een voorbeeld van reëel staatsegoïsme. Willem III werkte aan de staatsex- pansie, maar putte den eigen staat daarmee totaal uit Maar ongeveer de helft der 18de eeuw ontwaakt ons na tionaal volksbesef. Naar Dahlman's woord waren we voor 1830 meer staat dan volk. Laat nu het Groot Neder- landsch besef zich steeds meer verdie pen in de door de historie geschapen kaders: Noord-Nederland, België en Zuid-Afrika. Met een opwekking om te komen tot een ideëele volksgemeen schap tusschen deze landen eindigde spreker. Hierna was het woord aan mr. Edm. van Dieren over Vlaande ren na den oorlog", waarin hij aan toonde dat na den oorlog het activis me, ails loon voor der Vlamingen moed aan de Yser en tegen de frans kiljons een zeer zwaren strijd te voe ren had tegen de volksverfransching. Hedenmorgen trad als eerste spre ker op pater Boromaeus de Gr e eve, met het onderwerp: „Waarin wij allen groot zijn en één." Het nieuwe soc. dem. raadslid. Na zijn benoeming tot lid van den gemeenteraad alhier, heeft de heer J. H. Schüller, die beambte-timmerman is bij het Rijks-Museum van Natuur lijke Historie, zijn superieuren verlof gevraagd, de benoeming te mogen aan vaarden. Hij heeft thans, naar „Het Volk" meedeelt, van den Minister de mede- deeling ontvangen dat deze daartegen geen bezwaar heeft. De a.s. Directeur van de P.T.T. Zooals wij reeds gemeld heben, komt onze stadgenoot de heer Damme, oud directeur van de Insulinde Olie-fabrie ken ernstig in aanmerking voor de functie van directeur-generaal der Pos terijen, Telegrafie en Telefonie. Thans meldt de „Bossche Courant" dat de benoeming van den heer Dam me op 16 Mei a.s. zal ingaan. Naar het „Vad." weet te vertellen, zal er geen sprs'-A ziin dat de heer Damme, oud-directeur der Insulinde Oliefabrieken, in een directorium der Posterijen en Telegrafie wordt opge nomen en is de kans, dat hij alleen aan het hoofd der P.T.T. zal komen te staan, groot. De autobestuurder A. L. H. uit Terbregge heeft gistermiddag o.p de Hee- rensingel ter hoogte van de Alexander- straat het 'ongeluk! gehad, om met zijn vrachtauto tegen een boompje op te rijden, De nog geringe zelfstandigheid van het laatste moest wijken voor het voertuig. Met boompje knapte af, de auto werd niet beschadigd. Gistermiddag om half twee had op do hooge brug bij het kruispunt Mare- singel-Haarlemmertrekvaart een botsing plaats tusschen een door W. C. Br. be reden motorrijwiel en een handkar, be stuurd door J. V., waarbij het eerste voer tuig ernstig werd beschadigd. De motor rijder verklaarde dat de schuld bij den bestuurder van den handwagen lag. Gisteravond heeft bij den zweefmolen die in de Aloëlaan staat opgesteld, een ongeval plaats gehad. Een huzaar, dis in een der bakjes gri massen stond te maken, viel er onder het „zweven" uit, en kwam daarbij terecht op den i8-jarigen M. V. uit de Zuid- Rundersteeg. De jongen bleef bewusteloos liggen, en moest onder geneeskundige behandeling worden gesteld. Na bij den lieer K. in de Aloëlaan te zijn binnengedragen, werd hij door dr. D. van den Eerste Hulpdienst onderzocht. Er werden echter geen ern stige verwendingen geconstateerd. Het ge laat toonde slechts oenige ontvellingen. De huzaar was er intusschen vandoor gegaan. Het 15-jarig knechtje S. van den bode v. L. uit doorschoten zou gister middag op de Iiooglandschs Kerkgracht don motor van ds vrachtauto op gang brengen. Waarschijnlijk doordat hij tege lijkertijd te veel gas gaf, sloeg ds slinger terug en kreeg de jongen dien tegen de rechterpols, waardoor dit lichaamsdeel brak. Per auto van den Eersten Hulpdienst naar het r Academisch Ziekenhuis overge bracht, werd de jongen daar verbonden. BINNENLAND. Het melkbssiuii te Amsterdam. Door wethouder S. R. Rodriques de Miranda is het volgend schrijven gezonden aan den voorzittter van het College van B. en W. te Amsterdam. „In de vergadering van het Col lege van B. en Wi. op 31 Maart j.l. gehouden, heb ik mij, bij de bespre king over de gevolgen van de aanne ming der tweede motie-Drabbe, be reid verklaard, indien door U en an dere leden van het college de wensch daartoe zou zijn te kennen gegeven, ernstig te overwegen, ter vermijding van een bestuurscrisis met hare niet te vermijden slechte gevolgen voor een goed bestuur van de stad, mij vrijwillig uit de commissie van voor bereiding ter uitvoering van de eer ste motie-Drabbe terug te trékken. De in bedoelde vergadering tot uiting gekomen meening dat althans een deel der voorstemmers van de tweede motie-Drabbe een verder lig gend doel beoogden, n.l. reconstruc tie van het College, maakte het hand haven van deze bereidverklaring over bodig, zelfs ongewenscht. Nu de reconstructie tot stand is gekomen, de Raad mij weer gekozen heeft, heb ik deze mogelijkheid op nieuw in ernstig beraad genomen. Ik kwam daarbij tot de overtuiging dat zoowel een goede oplossing van het melkvraagstuk als het tot stand brengen van, in het bijzonder voor de .arbeidersbevolking van Amsterdam belangrijke zaken, door het blijven hangen van een onzuivere politieke atmosfeer geschaad wordt. Deze overtuiging bepaalt zich niet uitsluitend tot de aangelegenheden, welke in het bijzonder aan mijn zorg zijn toevertrouwd. Voor elk mijner lambtgenooten afzonderlijk en yoor het Dageüjksch Bestuur m zijn geheel moet een dergelijke onzuivere poli tieke stemming moeilijkheden berok kenen welke weer ten nadeele komen van de aan hunne zorgen toeverirouw- te belangen. Op grond daarvan besloot ik U te belichten, teneinde het regelmatig besturen van de stad meer mogelijk te maken, dat ik thans geen prijs meer stel op het handhaven van Üiet Besluit, waarbij B. en Wi. mij uitnoo- digden te zamen met den heer Vos de voorbereiding van de uitvoering der eerste motie-Drabbe ter hand te nemen Dr verzoekt tenslotte zijn ambtgenooten met dit besluit in kennis te stellen en hun een afschrift van bovengemeld schrijven te zenden. De spoorwegboekhandel. De heer Deckers, lid van den Twee de Kamer, heeft aan den minister van waterstaat de volgende vragen ge stéld; Strookt het naar 's (ministers imee- ning met de bedoeling, die voorzat toen verboden werd zekere tijdschrif ten in den spoorwegboekhandel uit te stallen dat door dienzelfden boek handel zooals bijv. te Arnhem het geval is door middel van plakpla- ten wordt medegedeeld, dat bedoelde tijdschriften verkrijgbaar zijn? .Ware het overigens naar het oor deel van den minister niet beter, den verkoop van dergelijke geschriften door den spoorwegboekhandel te ver bieden dan hem te reglementeeren? De tccht van de R 33. Kolonel J. W. Sandilands, attacheé militaire bij het Engelsche Gezant schap te 's-Gravenhage heeft gister ochtend zijn opwachting gemaakt bij den Minister van Oorlog, den heer Van Dijk, om dank te betuigen voor de maatregelen van hulpverleening, welke getroffen waren voor een moge lijke landing van het Engelsche lucht schip R 33 op het vliegkamp te Soes- terberg. Minister Ruys over de coalitie. Op de Eerste Limburgsche Sociale Studieweek, die te Rolduc is aange vangen, heeft, naar „De Tel." meldt, jhr. mr. Ruys de Beerenbrouck een rede gehouden, waarbij hij de vol gende stellingen verdedigde: Partijgroepeering naar beginselen is de theoretisch meest gewenschte en practisch in Nederland de eenig mo gelijke gebleken. WTaar de drie recht sche partijen in ons land in haar sa menstelling waarlijk nationale partijen zijn, d. w. z. alle {groepen ider samen leving omvatten, eischt het algemeen belang, indien eenigszins mogelijk, verdere samenwerking tusschen de partijen. Een beroep op buitenlandsche, van de Nederlandsche zoo geheel ver schillende, toestanden ter verdediging van de samenwerking der katholieke partij in ons land met andere dan de Anti-Revolutionaire en de Christelijk- Historische partijen, gaat niet op. Behoud van de eenheid der katho lieke partijen is noodzakelijk in het belang van het behoorlijk werken van het ^parlementaire stelsel. Het niet wegdoezelen in het staat kundig leven van de tegenstelling tus schen de partijen van rechts eener- zijds en van links anderzijds, zonder deze tegenstelling onnoodig op de spits te drijven, versterkt het gevoel van saamhoorigheid der Nederland sche katholieken. Bij den wetgevenden arbeid dient, waar deze beginselvragen raakt, de genoemde tegenstelling niet uit het oog te worden verloren. Aangezien het voortduren der sa menwerking tusschen de drie recht- sche partijén op zichzelf van algemeen belang is, eischt goed beleid, de aan lederen menschelijken arbeid kleven de fouten niet grooter voor te steTien, dan zij zijn. De geschiedenis leert, dat ook voor politieke partijen geldt: het zjjh sterke beenen, die cfe weéïde (van de macht en het geld/' dragen. Knoeierijen met reuzel. De Kameroverzichtschrijver van „De Tijd" schrijft in zijn blad: In „Der Mittag"; een te Dusseldorf verschijnend blad werd in het nummer van 2 April 1.1. een telegram uit Rotter dam opgenomen, dat met koeien van letters in het genoemde blad werd ge drukt. Daarin stond te lezen: „Het is eindelijk tijd net Duitsche publiek opmerkzaam te maken op 'n schandaal, dat ten hemel stinkt en op onbegrijpelijke wijze tot dusver werd stil gehouden. Op transportschepen uit Amerika komen in Rotterdam re gelmatig groote voorraden reuzel aan die met petroleum doordrenkt zijn, opdat dit vet, volgens den wil van de Amerikaansche autoriteiten niet voor menschelijke consumptie zal worden gebruikt. Deze reuzel is namelijk af komstig van zwijnen, die tijdens het transport naar de slachthuizen ge storven zijn. Het vet van dieren, die Ran pest of cholera zijn gestorven, ©ag daartoe niet worden gebruikt, flooals reeds werd gezegd, moet dit pEt op bevel van de Amerikaansche /autoriteiten met petroleum worden ©vergoten om op deze wijze kenbaar. Belangrijkste nieuws in dit Nummer Binnenland Verlaging van binnen- en buiten landsche porti. De Koningin naar Noorwegen. De heer de Miranda trekt zich terug uit de commissie voor de melkvoor- ziening. Het tiende Groot-Nederiandsch Stu dentencongres. Pogingen tot bestrijding van het mond- en klauwzeer. Buitenland. De in verband met het Barmat- schand: gearresteerde Duitsche oud. minister xxcefle is overleden. Rusland heeft geweigerd, deel te ne men aan de int. conferentie in zake de controle over den handel in wa penen. Onweer en storm in Amerika. Honderden communisten en leden der boerenpartij te Sofia gearresteerd. Bcelgarije's verzoek, zijn leger met 16.603 man te vergrooten, zal waar schijnlijk door den Gezantenraad in- i gewilligd worden. le maken, dat het niet geschikt is voor menschelijke voeding. Dit vet nu -wordt door Hollandsche impor teurs bij groote voorraden tegelijk op gekocht en naar Holland gebracht. - Hier begint nu het schandaal. Dit voor menschelijke voeding onbruik bare vet wordt in Rotterdam lang* chemischen weg gereinigd en wordt dan naar Duitschland uitgevoerd, waar het als goedkoope reuzel in alle winkels is te krijgen. De koopende Duitsche firma's zijn geen „skrupel- lose Lebensmittelschieber", integen deel, het zijn bekende goed bekend' staande oude firma's. Ook van regee- rings- en gemeentewege in Duitsch land is deze reuzel gekocht en in den handel gebracht. De afstamming van het vet is den meesten Duitschen im porteuren bekend en zij zouden ook graag zien, daet dit afschuwelijke product uit den handel verdween. Maar zooals de toestand thans is, ge looft ooi. de fatsoenlijke koopman dit product le moeten verkoopen. Zij den ken: als ik het niet verkoop, dan doen mijn concurrenten het. Na lang beraad hebben wij besloten, den sluier op te heffen, opdat dit ten hemel stinkende schandaal zal op houden". De redactie van het genoemde Dussel dorfsche blad teekende bij dit telegram aan: „De onthulling van onzen Rotter- damschen correspondent, wiens be trouwbaarheid aan geen twijfel on derhevig is, za' geweldig opzien ver wekken. De groote massa van het Duitsche volk zal door walging aan gegrepen worden, als het hoort wat zij onder den naam van goedkoope Amerikaansche reuzel te eten krijgen Wij willen hier verder niets zeggen van de gewetenloosheid der Holland sche importeurs. Deze kan niet scherp genoeg gebrandmerkt worden. Een onbegrijpelijke zware schuld treft ook de Hollandsche jegeering, die zulke toestanden jarenlang heeft ge duld. De toestand moet haar toch im mers bekend zijn. Zware schuld treft ook de Duitsche autoriteiten, die den import tvan dit afschuwelijk product veroorloven. Dringend moet het ver longen zijn, dat opheldering worde verstrekt hoe het komt. dat de Duit sche autoriteiten liet schandaal niet hebben bestreden". Het Hdbl. heeft zich tot het Ministerie van Landbouw gewend en getracht op-: heldering over deze zaak te krijgen en kan het volgende mededeelen: In Amerika wordt onderscheid ge maakt tusschen „pure Iard" en white grease" en „yellow grease1'. Het eerste 1 is natuurlijk zuivere reuzel. Het zoo genaamde „white grease" bestaat uit vet van gezond geslacht* dieren dat op en of andere wijze verontreinigd is, bij voorbeeld doordat bij het slachten de gal1 door de reuzel is geloopen en zoo voorts. Dit vet wordt op groote schaal naar Holland geëxporteerd en dan ge raffineerd. Het wordt dan vermengd met HoWeftdecfeeii Daacujt aal'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1925 | | pagina 1